مجله دانشگاه علوم پزشکی قم
سال:1398 | دوره:13 | شماره:11 |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف وظیفه هر سیستم بهداشتی و درمانی در سطح دنیا، رفع نیازها و مشکلاتی است که با سلامت جامعه در ارتباط می باشد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی مهمترین نیازهای روستای جمکران در استان قم و ارائه پیشنهادهای کاربردی و مفید برای مداخله جهت رفع مشکلات روستا انجام شد. روش بررسی در یک مطالعه مقطعی، ارزیابی جامعه در روستای جمکران شهرستان قم، براساس مدل کارولینای شمالی و مطابق الگوی MPH تدوین شده توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. فرآیند ارزیابی جامعه در 8 مرحله و در 6 حیطه شامل: بهداشت و سلامت، آموزشی و فرهنگی، اقتصاد و اشتغال، اجتماعی و حقوق شهروندی، امنیتی و خدمات شهری انجام شد. سپس با استفاده از روش ماتریس امتیازدهی، اولویت بندی شد. یافته ها در سطح روستا، 48 مشکل در 6 حیطه شناسایی شدند که مهمترین آن ها به ترتیب در حیطه بهداشت و سلامت (27 درصد)، در حیطه خدمات شهری (25 درصد)، در حیطه اجتماعی و حقوق شهروندی (83/20 درصد)، در حیطه اقتصاد و اشتغال (5/12 درصد)، در حیطه آموزشی و فرهنگی (4/10 درصد) و در حیطه امنیتی (17/4 درصد) بودند. بالاترین امتیاز جدول ماتریس به ترتیب اولویت در سیستم فاضلاب بهداشتی شهری (15 امتیاز)، کمبود پارک و فضای سبز (14 امتیاز)، بیکاری (13 امتیاز)، بیماری های غیرواگیر (12 امتیاز)، نبود کتابخانه عمومی (12 امتیاز) به دست آمد. نتیجه گیری جمکران با طیف وسیعی از مشکلات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی دست به گریبان است؛ اما مهمترین مشکل روستا در حیطه بهداشت و سلامت بود که نیازمند توجه جدی مسئولین در همه حوزه ها می باشد.

زمینه و هدف کلستریدیوم دیفیسیل یک باسیل گرم مثبت، بی هوازی و اجباری است. تشخیص دقیق و سریع باکتری و نیز بررسی الگوی مقاومت دارویی آن یکی از مسائل مهم در کنترل عفونت حاصل از این باکتری می باشد. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف تشخیص کلستریدیوم دیفیسیل توکسین زا و نیز بررسی مقاومت دارویی این سویه ها به داروهای روتین درمانی انجام شد. روش بررسی در این مطالعه 68 نمونه از بیماران بستری در بیمارستان های قم جمع آوری گردید. نمونه ها به سرعت روی محیط CCFA (Cefoxitin Cycloserine Fructose Agar) کشت داده شده و در شرایط بی هوازی گرماگذاری گردیدند. پس از این اقدامات، باکتری های مورد نظر جهت استخراج DNA و انجام PCR (Polymerase Chain Reaction) در مورد ژن cdd3 جهت تشخیص قطعی باکتری به کار گرفته شدند. در انتها، حضور ژن توکسین های A و B به روش PCR ارزیابی گردید و مقاومت ایزوله ها به داروهای مترونیدازول، ونکومایسین و کلیندامایسین با استفاده از روش رقت سازی در آگار بررسی شد. از آزمون آماری کای دو جهت آنالیز نتایج استفاده گردید. نتایج در این مطالعه شش ایزوله دارای هر دو توکسین A و B بودند. بیشترین مقاومت به آنتی بیوتیک مربوط به کلیندامایسین (45/45 درصد) و مترونیدازول (36/36 درصد) بود و تمام ایزوله ها نسبت به ونکومایسین حساس بودند.

زمینه و هدف مصرف مواد، به علت تغییر در ساختار و عملکرد مغز، می تواند تاثیرات بلند و کوتاه مدتی روی کارکرد شناختی افراد داشته باشد. این تاثیرات، اغلب خود را در قالب نابهنجاری های مزمن و حاد عصب روانشناختی نشان می دهد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی چند کارکرد شناختی یعنی توجه پیوسته، تصمیم گیری و بازداری پاسخ در افراد وابسته به متامفتامین بود. روش بررسی تعداد 42 بیمار وابسته به متامفتامین به عنوان گروه بیمار و 38 نفر از کارکنان شاغل در بیمارستان فرقانی شهر قم به عنوان گروه شاهد، با استفاده از نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. نمونه های پژوهش، آزمون های عملکرد پیوسته، ریسک پذیری آیوا (IRT: Iowa Risk Test) و رنگ-واژه استروپ (SCWT: Color-Word Stroop Test) را تکمیل کردند. یافته ها: تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که بین دو گروه بیمار و سالم، از نظر عملکرد پیوسته، ریسک پذیری آیوا و تکلیف رنگ-واژه استروپ تفاوت معنادار وجود داشت. تفاوت در این آزمون ها به نحوی بود که باعث میشد گروه سالم نسبت به بیمار، در تکالیف خطای ارائه پاسخ (018/0=p)، حذف (049/0=p)، جریمه (039/0=p)، زمان تداخل (030/0=p) و نمره تداخل (043/0=p) به طور معناداری بهتر عمل کنند. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که متامفتامین، بر کارکردهای شناختی متعدد تاثیرات جدی می گذارد که این خود منجر به اختلال در بسیاری از کارکردهای روانشناختی در این افراد می شود. نقص در تصمیم گیری و بازداری برای کنترل مصرف، رفتارهای پرخاشگرانه و تکانشی، نقص در یادگیری، نقص در استدلال و توانایی تصمیم گیری صحیح در حوزه های زندگی شخصی، تحصیلی، شغلی و بین فردی تعداد اندکی از این موارد هستند.

زمینه و هدف در افراد چاق، کاهش 5 تا 10 درصد از وزن اولیه می تواند موجب کاهش خطرات ناشی از چاقی گردد؛ از این رو شناخت عوامل پیش بین اثرگذار بر حفظ کاهش وزن اثر گذار دارای اهمیت می باشد. در این ارتباط، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش عوامل مهم در پیش بینی موفقیت در حفظ کاهش وزن انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه 200 نفر از زنان مبتلا به چاقی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پس از توضیح و تبیین اهداف پژوهش و کسب اجازه برای ورود به آن از شرکت کنندگان خواسته شد تا ابزارهای پژوهش شامل: پرسشنامه روابط چند بعدی خود-بدن، پرسشنامه سه عاملی رفتار خوردن و انتظارات پیامد درمان، پرسشنامه خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به وزن، پرسشنامه فضای مراقبتی، پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ (Rosenberg)، پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21: Depression Anxiety Stress Scales)، مقیاس چند بعدی حمایت اجتماعی ادراک شده (MSPSS: Multidimensional Perceived Social Support Scale) و مقیاس تفکر دوقطبی در اختلالات خوردن (DTEDS) را تکمیل کنند. داده ها توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از روش های آماری همبستگی Pearson و رگرسیون گام به گام مورد بررسی و آزمون قرار گرفتند. سطح معنا داری معادل (05/0>P) در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که متغیرهای خودکارآمدی سبک زندگی مرتبط با خوردن، تصویر بدنی، عزت نفس، تفکر دوقطبی در خوردن و حمایت اجتماعی ادراک شده در مجموع 8/39 درصد از واریانس موفقیت در حفظ کاهش وزن افراد شرکت کننده در بلند مدت را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: عوامل روان شناختی و رفتاری نقش مهمی را در موفقیت افراد مبتلا به چاقی برای نگهداری کاهش وزن در بلند مدت ایفا می کنند. در نظر گرفتن این عوامل در برنامه های کاهش وزن ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف با توجه به پیشرفت های درمانی و استفاده از درمان های جدید در پیوند کلیه، همواره نیاز به ارزیابی میزان بقای کلیه پیوندی و بیمار و نیز بررسی تاثیر درمان های جدید وجود دارد. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان بقای کلیه پیوندی و بیمار در بیماران پیوند شده طی سال های 92-1387 در بیمارستان شهید هاشمی نژاد انجام شد. روش بررسی مطالعه گذشته نگر حاضر در ارتباط با 750 بیمار پیوند شده انجام شد. با استفاده از چک لیست ویژگی های دموگرافیک گیرنده و دهنده، ویژگی های نارسایی کلیه، سابقه پیوند قبلی، منبع پیوند و عملکرد آن، رد پیوند و وضعیت بیمار در آخرین پیگیری ثبت گردید. اطلاعات در نرم افزار SPSS 23 وارد شد و با استفاده از جداول عمر و آنالیز کاپلان مایر (Kaplan-Meier) و میزان بقای کلیه پیوندی و بیمار محاسبه گشت. یافته ها: میانگین طول مدت بقای بیماران بر اساس آنالیز کاپلان مایر 1± 85 ماه بود. میزان بقای بیمار در گروه سنی بالاتر از 40 سال و میزان بقای کلیه پیوندی در بیماران با علت نارسایی کلیه نامشخص و دیابت پایین تر بود. میزان بقای کلیه پیوندی در بیماران با DGF (Delayed Graft Function) کمتر از بیماران با SGF(Slow Graft Function) یا EGF (Excellent Graft Function) بود. جنس گیرنده، گروه خونی، دیالیز پیش از پیوند، منبع پیوند و جنس دهنده تاثیری بر میزان بقای پیوند و بیمار نداشت. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان دادند که میزان بقای هفت ساله کلیه پیوندی و بیمار در بیماران پیوند شده در این مطالعه به ترتیب 79 و 80 درصد بوده و میانگین طول مدت بقای کلیه پیوندی و بیمار به ترتیب 84 و 85 ماه می باشد.

زمینه و هدف اختلال خواب و اضطراب از مشکلات شایع در بیماران تحت درمان با همودیالیز است. با به کارگیری طب مکمل می توان بر این مهم تاثیر گذاشت. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف تعیین بررسی تاثیر تجسم هدایت شده بر اضطراب و کیفیت خواب بیماران تحت درمان با همودیالیز صورت گرفت. روش بررسی مطالعه کارآزمایی بالینی حاضر در ارتباط با 70 بیمار همودیالیزی انجام شد. نمونه ها به روش تصادفی بلوکی به دو گروه مداخله (35 نفر) و کنترل (35 نفر) تقسیم شدند. گروه مداخله علاوه بر دریافت مراقبت های معمول، لوح فشرده (CD) تجسم هدایت شده را به مدت چهار هفته از طریق هدفون به صورت مداوم گوش داد و گروه کنترل تنها مراقبت های معمول را دریافت نمود. در آغاز و پایان مطالعه پرسشنامه های اضطراب (Spielberger) و کیفیت خواب Pittsburg)) تکمیل شدند. داده ها با استفاده از آزمون های آمار توصیفی و تحلیلی (t مستقل، t زوجی و آنالیز کوواریانس) توسط نرم افزار آماری SPSS 16 در سطح معناداری کمتر از 05/0 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان دادند که قبل از مداخله، نمره اضطراب حالتی و صفتی و کیفیت خواب بیماران در گروه مداخله به ترتیب معادل 58/3± 42/54، 15/3± 05/52 و 31/2± 45/8 بود و برای گروه کنترل به ترتیب برابر با 21/7± 91/47، 49/5± 37/49 و 82/2± 51/6 به دست آمد؛ به طوری که میانگین نمرات اضطراب در گروه مداخله به شکل معناداری بالاتر از گروه کنترل بود (001/0

چگونگی نگرش به انسان اثرات متفاوتی بر نحوه ارائه خدمات سلامت خواهد داشت. اگرچه بعد جسمانی سلامت بیشتر مورد توجه است؛ اما بسیاری از پژوهشگران و ارائه دهندگان خدمات سلامت، مفهوم سلامت را فراتر از سلامت جسمی می دانند. بر این اساس، مدل زیستی-روانی-اجتماعی سلامت که سال ها توسط جوامع علمی پذیرفته شده است، حلقه گمشده ای به نام سلامت معنوی دارد. در سال های اخیر مدل های مختلفی برای بررسی رابطه بین سلامت معنوی و سایر ابعاد سلامت در قالب رویکرد کل نگر به انسان ارائه شده است. با وجود گوناگونی این مدل ها، چالش اساسی مربوط به جایگاه واقعی سلامت معنوی در مقایسه با سایر ابعاد می باشد. در این ارتباط، در مطالعه حاضر سعی شده است از دیدگاه اسلام به جایگاه و وزن سلامت معنوی و ارتباط آن با سایر ابعاد سلامت پرداخته شود.

زمینه و هدف یکی از عوارض رایج شیمی درمانی کم خونی است که به منظور رفع این مشکل، تزریق گلبول های قرمز به دفعات زیاد، در حین درمان، انجام شده و این مسئله باعث ایجاد گران باری آهن می شود. با توجه به تایید ارتباط افزایش ذخایر آهن در مغز استخوان و پاسخ نامطلوب به درمان در مطالعه قبلی، در پژوهش حاضر تاثیر آهن بر تکثیر رده های سلولی لنفوبلاستیک حاد (Acute Lymphoblastic Leukemia: ALL) و مکانیسم آن مورد بررسی قرار گرفته است. روش بررسی رده های سلولی Nalm6 و CCRF-CEMبه ترتیب به عنوان نماینده ایمنوفنوتیپ های B-ALL وT-ALL انتخاب شده و با غلظت های مختلف هولوترنسفرین (120-1 میکرومولار) و فریک آمونیوم سیترات (25000-400 میکرومولار) تیمار شدند. ورود آهن به داخل سلول با آزمون AAS (Atomic Absorption Spectroscopy) تایید شد. تکثیر سلولی و سطح رادیکال های آزاد داخل سلولی (ROS: Reactive Oxygen Species) به ترتیب با استفاده از دو روش MTT و فلوسیتومتری ارزیابی شدند. تجزیه و تحلیل های آماری با نرم افزار GraphPad Prism و به کارگیری آزمون یک طرفه ی ANOVA انجام شد. یافته ها: هولوترنسفرین تاثیر قابل ملاحظه ای بر تکثیر سلولی نداشت. با این حال فریک آمونیوم سیترات (FAC) میزان تکثیر هردو رده ی سلولی ALL را تا بیش از 50 درصد افزایش داد. شواهد نشان داد آهن سبب القای ROS داخل سلولی می شود؛ به طوری که FAC (ferric ammonium citrate) در غلظت 400 میکرومولار سبب القای بیش از 50 درصدی میزان ROS شد (36/6± 27/155 درصد در مقابل 100 درصد، 001/0< P). نتیجه گیری: آهن می تواند از طریق القای ROS و تقویت تکثیر سلول های لوسمیک، حامی این سلول های سرطانی باشد؛ بنابراین پژوهش حاضر، پیشنهاد می دهد که بایستی حجم خون تزریقی در مبتلایان به ALL به حداقل ممکن کاهش یابد تا از گران باری آهن جلوگیری شود.