پژوهش و سازندگی
سال:1380 | دوره:14 | شماره:4 (پی آیند 53) در امور دام و آبزیان |تعداد مقالات:27

به منظور مطالعه علل تلفات بچه ماهیان قزل آلای رنگین کمان در مزارع تکثیر و پرورش قزل آلای رنگین کمان، طی سال های 1377 و 1378 از برخی مزارع تکثیر و پرورش قزل آلای رنگین کمان استان های لرستان 80) نمونه( و تهران 35) نمونه( نمونه برداری و از نظر یافته های بالینی، میکروبیولوژیک (باکتری شناسی، انگل شناسی و قارچ شناسی) و هیستوپاتولوژی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج مطالعات انجام شده نشان داد که ماهیان از نظر بالینی علایم متفاوتی از قبیل بی اشتهای، کمی تحرک، تیرگی بدن، اگزوفتالمی، پوسیدگی باله، آمدن به سطح آب، پرخونی اندام های داخلی و تجمع آسیت در محوطه شکمی از خود نشان دادند. از نظر هیستوپاتولوژی پر خونی، هیپرپلازی، نکروز رشته های آبششی، پر خونی و خون ریزی در سینوزوییدهای کبدی همراه با وجود مقادیر قابل توجه هموسیدرین در اطراف عروق کبدی و نیز در ناحیه قدامی بافت کلیوی قابل مشاهده بود. از نظر یافته های میکروبیولوژیک به جز موارد محدودی که در نمونه های بافت کبدی ارگانیسم های گرم منفی رشته ای (گسترش مستقیم) قابل مشاهده بود، برای سایر موارد منفی بود.

رکورد صفات وزن بدن در 12 هفتگی، تعداد تخم مرغ (در سه ماه اول تولید)، میانگین وزن تخم مرغ )در هفته های 28، 30 و 32) و سن بلوغ جنسی 15790 قطعه مرغ و وزن بدن در 12 هفتگی 5463 قطعه خروس مربوط به مرکز اصلاح نژاد مرغان بومی فارس که طی سال های 1367 تا 1379 جمع آوری شده بود، با مدل حیوان چند صفتی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و (کو) واریانس های ژنتیکی و محیطی بین این صفات به روش حداکثر درست نمایی محدود شده (REML) برآورد شدند. با استفاده از پارامترهای برآورد شده فوق، وراثت پذیری صفات وزن بدن، تعداد تخم مرغ، وزن تخم مرغ و سن بلوغ جنسی به ترتیب 0.69 ±0.014، 0.41± 0.018، 0.65 ±0.017 و 0.51 ±0.018 به دست آمد. همبستگی های ژنتیکی و محیطی بین صفات نیز به همراه (کو) واریانس های ژنتیکی و محیطی ارایه شده است.

به منظور دستیابی به یک روش مطمئن سریع و حساس برای تشخیص ویروس تب برفکی در نمونه های بالینی آزمایش RT-PCR بهینه سازی گردید. با استفاده از این روش تشخیص مستقیم ویروس تب برفکی در نمونه های کشت سلول و نمونه های بافتی دام های آلوده مورد بررسی قرار گرفت. در این روش RNA ویروس تب برفکی در نمونه آزمایشگاهی بدون در نظر گرفتن سروتیپ ویروس قابل تشخیص است. در این بررسی 4 سویه واکسنی ویروس از سروتیپ های A, O و Asia1 مورد آزمایش قرار گرفتند و قطعه ای از ناحیه 2B ژنوم ویروس به طول 131 جفت باز (bp) تکثیر گردید. اختصاصی بودن نتایج به دست آمده با تعیین ردیف نوکلئوتیدی محصول PCR مورد تایید قرار گرفت. این روش سریع تشخیصی مولکولی که بسیار حساس و اختصاصی است در کمتر از 8 ساعت قادر به شناسایی ویروس تب برفکی در نمونه های بالینی است. لذا در تشخیص به موقع همه گیری های مشکوک به بیماری تب برفکی این روش از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

در این پژوهش میزان آلودگی سالمونلایی در اسب های کورس استان در طی یک سال مورد مطالعه قرار گرفت. لذا از مجموع 325 نمونه مدفوع اخذ شده 23، نمونه از اسب های شرکت کننده در مسابقات و 88 نمونه آن مربوط به اسب های شاهد بود. بیشتر میکروب های جدا شده از نمونه ها در دو مرحله قبل و بعد از کورس که در دو فصل پاییز و بهار انجام گرفت عبارت بودند از: E. coli، سیتروباکتر انتروباکتر.

به منظور تعیین ضرایب هضم و انرژی قابل هضم سه ماده غذایی باگاس، باگاس غنی شده (با اوره) و یونجه، و تاثیر غنی سازی در ارزش غذایی باگاس از 18 راس گوسفند نر بالغ در 3 تیمار و 6 بلوک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی استفاده گردید. تغذیه دام ها به صورت اختیاری انجام شد و با جمع آوری مدفوع قابلیت هضم باگاس تعیین گردید. نتایج نشان می دهند که باگاس دارای پروتیین خام پایین (1.59) و ضریب هضم پروتیین منفی می باشد که در اثر غنی سازی، پروتیین آن بیش از سه برابر 6.21) درصد( ارزش یافته و ضریب هضم پروتیین آن از -58.27 به +31.28 درصد رسید. همچنین درصد فیبر خام باگاس 47.16) درصد( بالاتر از باگاس غنی شده و یونجه بود 37) و (37.9 و درصد ضریب هضم الیاف خام آن، پایین تر از باگاس غنی شده و یونجه می باشد و نیز ضریب هضم الیاف خام باگاس غنی شده برتری معنی داری را نسبت به یونجه نشان داد. در نتایج حاصل، کلیه ضرایب هضم و انرژی قابل هضم بین باگاس و باگاس غنی شده (به استثنای ضریب هضم چربی) دارای اختلاف معنی داری می باشند (p<0.01). به طور کلی می توان بیان نمود که ارزش غذایی و ضرایب هضم مواد مغذی و انرژی قابل هضم باگاس پس از غنی سازی افزایش قابل ملاحظه ای یافته و تغییرات اساسی پیدا نموده است.

رودخانه پلرود در شرق استان گیلان جاری بوده و طول آن تقریبا 51 کیلومتر می باشد و در اطراف شهرستان کلاچای به دریای خزر می ریزد. اهداف عملیات انجام شده تعیین گونه های بنتوری، بررسی تنوع زیستی کف رودخانه و تعیین توان تولید طبیعی بنتوزی آن می باشد. شش ایستگاه جهت نمونه برداری مشخص و کار انجام شده در طی دو سال 78-79) و (1374-75  بر روی آنان انجام گرفته که در نتیجه گروه های بنتوری آن چهار راسته لارو حشرات آبزی زیر شناسایی شده است: زود میزان (Ephemeroptera)، بهاره ها (Plecoptera)، بال موداران (Trichoptera) و دو بالان (Diptera). در فصول زمستان و بهار، دو راسته اول و دوم خصوصا در نواحی بالا دست غالب بوده ولی دو راسته سوم و چهارم در تمامی دوره نمونه برداری دیده شده اند متوسط دمای سالانه آب در سال اول 14.6 و در سال دوم 14.4 درجه سانتی گراد مشخص شده است. متوسط بیومس کف در سال اول 1.06 و در سال دوم 1.11 گرم بر مترمربع تعیین شده است که بیشترین درصد آن مربوط به جنس Hydropsyche می باشد. قدرت تولید طبیعی نهایی این رودخانه در سال اول 248.1 و در سال دوم 259.5 کیلوگرم در هکتار در سال تعیین شده است. رودخانه پلرود از دیدگاه تقسیم بندی ساپروبی در مناطق بالا دست در ناحیه آلودگی کم و در مناطق پایین دست در ناحیه آلودگی متوسط قرار دارد.

این مطالعه جهت تعیین میزان ریزش کرک و برخی خصوصیات فولیکولی و کرک بز رایینی در گله های مردمی شهرستان بافت استان کرمان صورت گرفته است. فعالیت فولیکولی و خصوصیات الیاف 100 راس بز کرکی نر و ماده در سنین 1 تا 4 ساله مورد اندازه گیری قرار گرفت. به منظور تعیین خصوصیات الیاف و فولیکول ها به ترتیب از قسمت میانی سمت چپ و سمت راست بدن بزها در چهار گله مردمی شهرستان استان کرمان در اسفند ماه انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که قطر کرک بزهای نر یک، دو، سه و چهار ساله و ماده های یک، دو، سه و چهار ساله به ترتیب 19.12± 1.21، 21.22± 1.70، 21.30 ±2.41، 21.45 ±2.12، 19.22±1.30، 21.42±1.91، 21.35±3.43 و 21.80± 2.51 میکرون بود. اختلاف معنی داری (p<0.05) بین سنین مختلف از نظر ظرافت قطر وجود داشت. ظریف ترین کرک مربوط به بزهای یک ساله در هر دو جنس نر و ماده بود. میانگین درصد فولیکول های ثانویه غیر فعال نرهای یک، دو، سه و چهار ساله و ماده های یک، دو، سه و چهار ساله به ترتیب زیر بود. 23.44± 3.5، 26.22 ±2.90، 24.22 ±2.30، 25.34± 4.41، 27.35± 3.65، 24.12± 2.80، 3.28 ±26.14 و25.61± 3.43

به منظور ارزیابی کیفی بیولوژیک و فیزیولوژیک مولدین تاس ماهی روس (Acipenser gueldenstaedti) در تکثیر مصنوعی، برخی فاکتورهای خونی )از قبیل آلبومین، هماتوکریت، هموگلوبین، تعداد گلبول های قرمز (RBCs) و گلبول های سفید (WBCS) و شمارش افتراقی گلبول های سفید(، تعیین موقعیت هسته (Germinal vesicle) و درصد لقاح، تعداد 27 عدد مولد ماده )شامل 17 عدد ماهی مولد ماده غیر تکثیری و 10 عدد ماهی مولد ماده تکثیری( و 13 عدد مولد نر 8) عدد ماهی مولد نر غیر تکثیری و 5 عدد ماهی مولد نر تکثیری( مورد مطالعه قرار گرفت. مقایسه فاکتورهای خونی نشان داد که به طور کلی میانگین تعداد WBCs, RBCs، درصد هماتوکریت، میزان هموگلوبین، درصد لنفوسیت و ائوزینوفیل در مولدین ماده و نری که به تکثیر مصنوعی پاسخ مثبت دادند بیشتر از مولدین ماده و نری که به تزریق هورمون در تکثیر مصنوعی پاسخ مثبت ندادند بوده است. میانگین درصد لقاح، درصد تفریخ لارو و تعداد کل لارو حاصله به ترتیب 68.2 و 38.6 درصد و 6×105 تعیین گردید. نتایج این مطالعه نشان می دهد که می توان با استفاده از فاکتورهای تعیین موقعیت ژرمینال وزیکول، و میزان ائوزینوفیل و متاائوزینوفیل نسبت به شناسایی و تعیین مولدین مناسب در قبل از تکثیر مصنوعی اقدام نمود در حالی که سایر پارامترها رابطه معنی داری با درصد لقاح نشان نمی دهند.

در این تحقیق، سرعت رشد، قابلیت ساپروفیتی و اثرات کشت چهارگونه قارچ پوسیدگی سفید از جنس پلوروتوس بر کاه گندم غنی شده با اوره بررسی شد. در مرحله نخست قارچ های Pleurotus ostreatus II (2021)، کراس بین و Pleurotus ostreatus و P. sajor-caju (2030)، پلوروتوس هیبرید بافت ایرانی (2041)، پلوروتوس وحشی ایرانی (2060) در بسترهای کشت کاه گندم که دارای غلظت های مختلف اوره )0.0، 1.25، 2.5 درصد( بودند کشت گردیدند. در مرحله دوم تاثیر کشت گونه های قارچ بر ترکیبات شیمیایی و قابلیت هضم کاه گندم غنی شده با اوره (سه درصد) بررسی شد. بهترین رشد و بیشترین گسترش میسلیوم قارچ در کشت گونه های 2060، 2021 مشاهده شد. افزودن مکمل اوره به بستر کشت قارچ ها )به جز گونه 2060( بر سرعت رشد و میزان گسترش میسلیوم قارچ اثر منفی و معنی داری (p<0.05) نشان داد. کشت قارچ سبب کاهش ماده آلی و ترکیبات دیواره سلولی (همی سلولز، لیگنین و سلولز) کاه گندم شد. در بین ترکیبات دیواره سلولی بیشترین کاهش مربوط به همی سلولز بود (p<0.05). قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی به روش (In vitro) کاه گندم بعد از کشت قارچ افزایش معنی داری (p<0.05) یافت. علاوه بر این نتایج نشان داد که جهت بهبود ارزش خوراکی کاه گندم گونه های سریع الرشد 2060) و (2021 مناسب ترند.

در این تحقیق اثرات چهار جیره با میزان انرژی و پروتیین یکسان، حاوی سطح 0، 10، 20 و 30 درصد میوه بلوط مورد بررسی قرار گرفت که در آن 48 راس بره نر کردی با میانگین سنی 6-7 ماه و میانگین وزن و انحراف معیار 23.236± 1.311 کیلوگرم در یک طرح آماری کاملا تصادفی با چهار جیره غذایی و چهار تکرار و سه مشاهده در هر تکرار به مدت 100 روز مورد آزمایش قرار گرفتند. هر 20 روز یک بار میزان افزایش وزن روزانه، مقدار ماده خشک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی بره ها محاسبه می شد. در پایان آزمایش بره ها جهت تعیین خصوصیات لاشه ذبح گردیدند. نتایج نشان داد که میانگین و انحراف معیار افزایش وزن روزانه بره های تغذیه شده با جیره های دارای 0، 10، 20 و 30 درصد میوه بلوط به ترتیب 235 ±31.04، 245.50± 21.92، 262 ±22.196 و 272.75± 20.60 گرم و میزان ماده خشک مصرفی روزانه به ترتیب 1.498± 0.08، 1.520± 0.08، 1.507 ±0.109 و 1.612 ±0.13 کیلوگرم بوده که تفاوت آن ها از نظر آماری معنی دار نیست (p>0.05). میانگین ضریب تبدیل غذایی برای بره های تغذیه شده با جیره های مذکور به ترتیب 6.430، 6.220، 5.765 و 5.927 بود. نتایج تجزیه تقریبی گوشت نشان داد که میانگین رطوبت، پروتیین خام، چربی خام و خاکستر کل (براساس ماده خشک) گوشت بدون استخوان در ناحیه دنده های ده تا دوازده برای جیره های چهارگانه فوق به ترتیب 52.500، 48.200، 49.550 و 49.650 درصد، 31.705، 31.411، 30.142 و 29.835 درصد، 63.504، 67.121، 68.887، 68.099 درصد و 1.657، 1.259، 1.177 و 1.315 درصد بود که در این موارد تفاوت معنی داری بین جیره های غذایی وجود نداشت (p>0.05). میانگین وزن لاشه گرم و درصد آن نسبت به وزن زنده برای جیره های مذکور به ترتیب 22.330، 22.813، 23.802 و 26.133 کیلوگرم و 47.707، 47.775، 47.677 و 52.162 درصد بود که از نظر آماری تفاوت آن ها معنی دار نیست (p>0.05). به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش سطح میوه بلوط پوست گرفته شده در جیره غذایی بره های پرواری تا 30 درصد ماده خشک جیره نه تنها اثر منفی بر سلامتی بره های پرواری ندارد بلکه از نظر رشد و عملکرد پرواری نیز با جیره شاهد برابری کرده است.

تالاب انزلی یکی از اکوسیستم های مهم برای رشد و پرورش ماهیان استخوانی و سایر موجودات محسوب می شود. مقادیر قابل توجهی از مواد آلی و غیر آلی از طریق پساب های کشاورزی، صنایع و شهری وارد این اکوسیستم می شوند. اکثر این پساب ها به علت داشتن عناصر غذایی تغییرات زیادی را در خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی تالاب ایجاد کرده و باعث ایجاد آلودگی غذایی در آن شده اند. در این تحقیق عناصر مهم غذایی در 4 رودخانه از 4 بخش مختلف تالاب انزلی (نزدیک به مدخل تالاب) به نام پیر بازار در بخش مرکزی، شیجان در بخش شرقی، اسپند در بخش جنوبی و شیله سر در بخش غربی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته اند. علاوه بر عناصر غذایی بعضی از عناصر غیر غذایی نیز جهت تکمیل تحقیق در نظر گرفته شده اند. مدت زمان نمونه برداری 18 ماه و هر ماه یک بار به انجام نمونه گیری اقدام شد. اندازه گیری نمونه ها در روش صحرایی و آزمایشگاهی به طریق استاندارد بین المللی انجام گرفته است. برای مقایسه عناصر غذایی در ایستگاه های مورد مطالعه از روش های آماری T-student استفاده شد. در این آزمون ایستگاه شیله سر به عنوان تیمار شاهد (نظر به این که تعداد کاربری ها در این بخش از حوزه نسبت به بخش های دیگر کمتر است) و بقیه ایستگاه ها به عنوان تیمارهای تحت تاثیر در نظر گرفته شدند (با توجه به این که کاربری های مختلفی در این مناطق فعالیت دارند). با مقایسه تیمارهای تحت تاثیر با شاهد با سطح اعتماد (a=%5) %95 میانگین فاکتورها از نظر معنی دار بودن نسبت به هم و همچنین با استانداردهای جهانی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله اختلاف معنی داری را در ایستگاه پیربازار نسبت به سایر ایستگاه ها با شاهد نشان داده به طوری که این اختلاف در سایر ایستگاه های تحت تاثیر با شاهد معنی دار نبوده است.

به منظور تعیین ارزش غذایی، ضریب هضم و انرژی قابل هضم کاه های ماش، کنجد، گندم، جو و برنج از تعداد 20 راس گوسفند نر بالغ، در 5 تیمار و 4 بلوک، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، استفاده گردید. تغذیه دام ها به صورت اختیاری انجام شد. روش تعیین ضریب هضم در این تحقیق استفاده مستقیم از حیوان زنده (In Vivo) بوده و با جمع آوری کامل مدفوع قابلیت هضم کاه ها تعیین گردید. در پایان از نتایج ضریب هضم به دست آمده تجزیه واریانس به عمل آمد و از طریق آزمون دانکن میانگین تیمارها با یکدیگر مقایسه گردیدند. بر اساس این نتایج از مقایسه میانگین ترکیبات شیمیایی کاه ها، میزان پروتیین خام در کاه کنجد 12.38) درصد( نسبت به سایر کاه ها به طور معنی داری بالاتر بود (p<0.05). پروتیین خام کاه ماش 9.88) درصد( با کاه های برنج، جو و گندم )به ترتیب: 4.7، 4.46 و 2.53 درصد( دارای اختلاف معنی داری بود (p<0.05) همچنین مقدار چربی خام در کاه کنجد 3.73) درصد( نسبت به کاه های جو، ماش، برنج و گندم )به ترتیب: 1.97، 1، 0.83 و 0.55 درصد( با اختلاف قابل توجهی معنی دار شده است (p<0.05). در حالی که الیاف خام در کاه گندم، جو و برنج )به ترتیب: 41.58، 37.94 و 35.32 درصد( با کاه ماش و کاه کنجد (21.5 و 18.2 درصد( در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری نشان داد. براساس مقایسه میانگین به عمل آمده، ضرایب هضم ماده خشک و پروتیین خام کاه ماش (53.64 و 65.73 درصد( و کاه کنجد (51.46 و 66.7 درصد( نسبت به کاه های گندم (43.66 و 40.1 درصد(، جو (48.74 و 37.07 درصد( و برنج 44.25) و 41.01 درصد( دارای تفاوت معنی داری بود (p<0.05). ضریب هضم الیاف خام کاه کنجد 6.15) درصد( نیز با کاه برنج 48.58) درصد( در سطح 5 درصد بالاتر بود. در نتایج به دست آمده از مجموع مواد مغذی قابل هضم (TDN) بین کاه ماش 48.73) درصد( و کاه گندم 43.65) درصد( اختلاف معنی داری مشاهده گردید (p<0.05). اما بین TDN کاه ماش و کاه گندم با کاه های جو، برنج و کنجد (47.84، 44.83 و 44.52 درصد( تفاوت معنی داری به چشم نمی خورد، (بدین معنی که مجموع مواد مغذی قابل هضم کاه ماش بیشتر از سایر کاه ها و کاه گندم کمتر از آن ها می باشد). بین انرژی قابل هضم و قابل متابولیسم کاه جو (2.09 و 1.72 مگا کالری( نسبت به کاه گندم (1.86 و 1.53 مگا کالری( و کاه برنج (1.81 و 1.49 مگا کالری( اختلاف معنی داری را نشان داد (p<0.05)، در صورتی که تفاوت بین انرژی قابل هضم و انرژی قابل متابولیسم کاه ماش (2.02 و 1.65 مگا کالری( و کاه کنجد (1.92 و 1.57 مگا کالری( با سایر کاه ها معنی دار نبود.

این بررسی با هدف تعیین توزیع فراوانی و فراوانی نسبی سنگ های کلیوی، در تابستان 1379 و بر روی کلیه های 500 راس گاو کشتاری در کشتارگاه شهرکرد صورت پذیرفت. علاوه بر این ضمن تعیین جنس، وزن و ابعاد سنگ، ارتباط مابین حضور سنگ با؛ سمت کلیه (چپ یا راست)، سن حیوان و گروه های سنی مختلف توسط آزمون مربع کای در سطح p<0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله حکایت از آن داشت که تنها 30 راس از گاوان کشتاری، مبتلا به سنگ کلیوی بودند و به عبارتی میزان شیوع کشتارگاهی سنگ کلیوی در حدود %6 تخمین زده شد. با توجه به آن که در حالت معمولی تنها گاوان ماده به سن 3 سال به بالا می رسند و گاوان نر در حدود 3 سالگی و پایین تر کشتار می شوند، لذا دور از انتظار نیست که فراوانی سنگ کلیوی در گاوان ماده مسن بیش از گاوان نر گزارش گردد. این تحقیق نیز از این قاعده مستثنی نبود و توزیع فراوانی نسبی سنگ کلیوی در گاوان ماده و گاوان نر به ترتیب معادل %66.66 و %33.34 گزارش گردید. نکته قابل توجه آن که توزیع فراوانی نسبی سنگ در کلیه چپ با رقمی در حدود %80 در مقایسه با کلیه راست با رقمی در حدود %20 گزارش گردید این موضوع را می توان به معلق بودن کلیه چپ و بالطبع کاهش نسبی سرعت عبور ادرار از آن ربط داد. همچنین اختلاف معنی دار و قابل توجه مابین گروه های سنی و توزیع فراوانی سنگ کلیوی مشاهده شد. بر این اساس توزیع فراوانی سنگ در گروه زیر 2 سال، بین 2 تا 4 سال و از 4 سال بیشتر متفاوت بود و این اختلاف از نظر آماری معنی دار گزارش شد. در ترکیب سنگ های جدا شده از کلیه می توان به حضور کلسیم )در %100 موارد( کربنات )در %100 موارد(، سیستیین )در %10 موارد(، منیزیوم )در %6.66 موارد( و آمونیاک )در %6.66 موارد( اشاره نمود. با توجه به اجزا اصلی تشکیل دهنده سنگ، اقدام به تعیین نوع سنگ شد و بر این اساس، 3 نوع سنگ؛ کربنات کلسیم، اگزالات کلسیم و استروییت به ترتیب با فراوانی نسبی %83.33، %13.33 و %3.34 گزارش می گردد. بزرگترین و سنگین ترین سنگ کلیوی جدا شده 0.99 و کوچکترین آن 0.019 گرم وزن داشت.

در تولید انبوه توکسین دیفتری، باکتری دیفتری باید در یک محیط مغذی و مناسب کشت داده شود تا در شرایط مناسب کشت، باکتری توان تولید توکسین دیفتری را یافته و بتوان به مقدار زیاد توکسین دیفتری را که ماده اولیه واکسن دیفتری است به دست آورد. برای یافتن حالتی که اجزا مختلف محیط کشت در آن به گونه ای با یکدیگر ترکیب شده باشند تا حداکثر تولید توکسین دیفتری را داشته باشیم، نیاز به انجام آزمایش های مختلفی داریم. این آزمایش ها باید دارای یک طرح آماری مشخص و اصولی باشند تا بتوان عوامل موثر بر تولید توکسین و خطاها را شناسایی کرد. برای این منظور در میان طرح آزمایش های مختلف از طرح های متعامد تاگوچی بهره گرفته ایم. با در نظر گرفتن عوامل: غلظتAmine (gr/lit) N.Z. ، غلظت آهن (ml/lit)، غلظت کلسیم (mg/lit)، غلظت محلول فسفات (ml/lit) و حجم محلول فاکتورهای رشد (ml/lit)، هر یک در چهار سطح، با استفاده از یک آرایه متعامد 16 َL آزمایش هایی طرح و اجرا شد. پس از تحلیل نتایج، شرایط بهینه تولید و پاسخ آن برآورد گردید. با به کارگیری شرایط بهینه تولید در عمل پاسخ بهینه، توکسین تولیدی از 120 lf/ml به مقدار 200 lf/ml )بیش از (%60 افزایش یافت و در سطح استانداردهای جهانی قرار گرفت.

هفت فاکتور شیمیایی شامل pH، پتانسیل اکسایش و کاهش (O/R) و باقی مانده نمک (NaCl) به عنوان زمینه سازهای رشد میکروبی و فاکتورهای TVN (مقدار ازت آزاد)، PV (ارزش پراکسید)، هیستامین و باقی مانده فلزات سنگین (آهن، مس، روی و سرب) به عنوان شاخص های ارزیابی فساد و مخاطرات بهداشتی خاویاردان مجموعا در 336 آزمایش مختلف در 3 مرحله خاویار خام )مرحله (1، خاویار عمل آوری شده و قوطی شده )مرحله (2 و خاویار نگهداری شده به مدت 6 ماه در سردخانه 3 درجه سانتی گراد )مرحله (3 مورد ارزیابی قرار گرفت. بالاترین و پایین ترین مقادیر میانگین pH، O/R (میلی ولت) و NaCl (%) در طول 3 مرحله فرآوری شامل 6.2 در مرحله 3 صیدگاه الف و ب، 5.35 در مرحله 2 صیدگاه ب )برای (pH، 48.3 در مرحله 2 صیدگاه الف، 12.1 در مرحله 1 صیدگاه الف )برای (O/R و 3.61 در مرحله 3 صیدگاه الف، 0.017 در مرحله 1 صیدگاه ب (برای باقی مانده نمک) بود. در مورد فاکتورهای (mg/100g) TVN، PV (میلی اکی والان در کیلوگرم) و هیستامین (mg/100g) بالاترین و پایین ترین مقادیر میانگین شامل 25.3 در مرحله 3 صیدگاه الف، 9.43 در مرحله 1 صیدگاه الف )برای (TVN، 2.45 در مرحله 3 صیدگاه الف، 0.34 در مرحله 1 صیدگاه ب )برای (PV و 4.12 در مرحله 3 صیدگاه ب، 1.28 در مرحله 1 صیدگاه ب (برای هیستامین) بود. بالاترین و پایین ترین تصاویر فلزات سنگین خاویار خام (میکروگرم در گرم نمونه) به ترتیب شامل 23.71 در صیدگاه الف و 7.48 در صیدگاه ب (برای آهن)، 4.02 در صیدگاه الف و 1.01 در صیدگاه ب (برای مس)، 12.7 در صیدگاه الف و 4.23 در صیدگاه الف (برای روی) و 0.54 در صیدگاه الف و 0.06 در صیدگاه ب (برای سرب) بود. به طور کلی گرچه استاندارد خاصی از نظر فاکتورهای آزمایش شده در خاویار موجود نیست و نتایج آزمایش های انجام شده سلامتی این فرآورده را از نظر فساد و مخاطرات بهداشتی در طول 3 مرحله فرآوری تایید می کند ولی طبق شواهد موجود از نظر مقادیر TVN و VP در این مطالعه، چنان چه تولید و صدور خاویار با کیفیت بالا در نظر باشد لازم است ضمن رعایت اصول صحیح شرایط زمانی و حرارتی (Time/Temperature Condition)، طول انبارداری این فرآورده پیوسته به پایین تر از 6 ماه کاهش داده شود. مقایسه نتایج به دست آمده با استانداردهای موجود و تاثیر هر کدام از فاکتورهای شیمیایی از نظر فساد میکروبی، شیمیایی و مخاطرات بهداشتی خاویار در بحث آمده است.

آدنوماتوز ریوی گوسفند یکی از بیماری های مزمن تنفسی است، که موجب سرطانی شدن یاخته های جدار حبابچه های ریوی و نایژک ها شده و به صورت پیش رونده تمامی سطح ریه را درگیر می نماید. عامل آن از رترو ویروس ها و با ژنوم RNA بوده و با دوره کمون حدودا 6 ماهه موجب زجر تنفسی، سرفه، ریزش بینی و مرگ می گردد. بیماری گسترشی جهانی داشته و در انگلستان سالانه 2 تا 8 درصد از مرگ و میر گوسفندان را به خود اختصاص می دهد. این تحقیق با هدف دستیابی به میزان شیوع کشتارگاهی و خصوصیات آسیب شناختی آدنوماتوز ریوی در بین هزار راس گوسفند بالغ و بالای 3 سال سن، در کشتارگاه های سطح استان چهارمحال و بختیاری صورت پذیرفت. نتایج حاصل از بررسی ماکروسکوپیک لاشه ها حکایت از ابتلای 47 راس به بیماری داشت، که تنها 30 مورد از آن ها به تایید هیستوپاتولوژیک رسید و بدین ترتیب میزان شیوع کشتارگاهی بیماری در سطح استان، 3 درصد تخمین زده شد.

در این پژوهش نمونه های جلبک Ulva lactuca از سواحل چابهار در فصل تابستان جمع آوری شد. سپس نمونه ها شسته و ناخالصی های آن جدا شدند. برای تعیین جنس و گونه آن بررسی های میکروسکوپی و ماکروسکوپی انجام گرفت. برای نگهداری طولانی مدت جلبک ها آن ها را در سایه خشک و سپس آسیاب کرده و پودر نرمی از آن ها تهیه گردید. عصاره گیری توسط آب و حلال های آلی انجام شد. بررسی اثر ضد ژیاردیایی جلبک در دو دمای 25 و 37، درجه سانتی گراد صورت گرفت. براساس نتایج مشخص گردید که عصاره آبی جلبک U. lactuca اثر ضد انگلی شدید روی کیست های Giardia lamblia نشان می دهد. اثر عصاره کلروفرمی از نوع آبی قوی تر بوده اما با توجه به جنبه کاربردی و اقتصادی عصاره آبی اهمیت بیشتری دارد و بعد از 24 ساعت همگی کیست ها از بین رفتند. در آنالیز شیمیایی از سه روش HPLC, UV-VIS, TLC استفاده شد. در روش RF, UV-VIS های موجود در هر عصاره تعیین و با استفاده از معرف وجود آلکالویید در برخی از عصاره ها نشان داده شد. در روش UV-VIS و HPLC فعالیت نسبی مواد شاخص مشخص گردید که با عملکرد آن ها مطابقت داشت.

کمبود مواد غذایی خصوصا پروتیین در دنیا سبب شده است که از سال 1960 استفاده از پروتیین تک یاخته مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق ابتدا شبیه سازی سیستم مداوم بیوراکتور همزن دار با استفاده از نتایج تجربی انجام شد و سپس بیوراکتور همزن دار به حجم 40 متر مکعب، برای تولید 40 کیلوگرم پروتیین تک یاخته در روز طراحی گردید. برای شبیه سازی بیوراکتور در دما و فشار ثابت، مدل ریاضی موازنه جرم بیومس، متانول، اکسیژن و دی اکسید کربن نوشته می شود. بعضی از پارامترهای این معادلات براساس شرایط آزمایش های انجام شده و نتایج به دست آمده تعیین و محاسبه شده اند. بعد از حل معادلات با روش Fourth order runge kutta و به دست آوردن نتایج، اثر پارامترهای مختلف سینتیک و انتقال بر مقادیر غلظت اکسیژن محلول، بیومس و متانول بررسی شد. با مقایسه مقادیر به دست آمده از مدل و مقادیر تجربی، پارامترهای بهینه تعیین گردید. برای طراحی بیوراکتور در مقیاس تولیدی، با استفاده از پارامترهای بهینه و روابط تئوری، اندازه تجهیزات مختلف بیوراکتور محاسبه شد و سپس با در نظر گرفتن معیارهای مختلف برای افزایش مقیاس بیوراکتور، پارامترهای مختلف به دست آمد که در جدول ارایه شده است.

نمونه برداری از بستر خورباهوکلات از 8 ایستگاه در سال 1375-76 انجام گردید. خورباهوکلات در انتهای مرز آبی ایران و پاکستان در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. در این بررسی 17 خانواده از پرتاران شناسایی و شمارش گردید. حداکثر فراوانی پرتاران 5913 نمونه در مترمربع در فصل زمستان و حداقل فراوانی 783 نمونه در فصل بهار بود. در کل فصول از سال غالبیت با خانواده Cossuridae بوده اما در فصل تابستان خانواده Nereidae غالب بود. به منظور بررسی تنوع پرتاران شاخص شانون برای کلیه ایستگاه ها و شاخص های غنای طبیعی، تنوع، تراز محیطی در دوره های مختلف نمونه برداری بررسی گردید. در اغلب فصول سال ایستگاه 1 واقع در دهانه ورودی خور با بستر شنی کمترین تنوع و ایستگاه 5 واقع در بخش شمالی خور که اطراف آن پوشیده از درختان حرا می باشد دارای بیشترین مقدار تنوع بود. چنین به نظر می رسد که خورباهوکلات عمدتا تحت تاثیر جریان های حاصل از توفان های مانسون جنوب غربی قرار گرفته که سبب ایجاد تغییراتی از نظر مکانی و زمانی گردیده است.

به منظور شناسایی انگل های ماهیان خاویاری، آلودگی های تک یاخته ای در 30 عدد ماهی استرلیاد Acipenser ruthenus Linnaeus 1757 که در سال 1377 از رودخانه دانوب در مجارستان صید شده بودند. بررسی و مطالعه گردید. ماهیان به صورت زنده به آزمایشگاه منتقل شده و پس از بیومتری از نقطه نظر آلودگی های تک یاخته ای معاینه گردیدند. جهت مطالعه مراحل رشد تک یاخته ها مطالعات بافت شناسی نیز انجام گرفت. در طی این مطالعه 5 گونه مختلف انگل تک یاخته شناسایی و جداسازی گردید. انگل های به دست آمده و درصد آلودگی به شرح ذیل می باشند. دو گونه انگل کوکسید یا شامل Goussia acipenseris )در 10 ماهی، (%21 و Goussia vargai )در 8 ماهی، (%17 از روده ماهیان جداسازی شدند. همچنین 3 انگل میکسوسپوره آ به نام های Cloromyxum inexpectatum )در 24 ماهی، (%80، Sphaerospora colomani )در 15 ماهی، (%50 در لوله های ادراری ماهیان و Zschokkella sturionis در مجاری صفراوی یک ماهی مشاهده شد. با توسعه پرورش ماهی استرلیاد و هیبریدهای آن، پتانسیل بیماری زا این انگل ها باید در نظر گرفته شود. در پرورش متراکم این ماهی با تغییر شرایط محیطی و عادات غذایی این انگل ها می توانند بیماری زا شده و تولید مزارع را کاهش دهند.

تاسماهی ایرانی )قره برون 1897 (Acipenser persicus یکی از مهم ترین گونه های اقتصادی دریای خزر می باشد که درصد قابل توجهی از صید تاسماهیان و استحصال خاویار را تشکیل می دهد و به این دلیل زیست شناسی بسیار مورد توجه قرار دارد. برای بررسی تغییرات استروییدهای جنسی و رابطه آن با تکامل تخمک از 86 قطعه ماهی ماده قره برون در طی سال های 1377 و 1378 در طی 4 فصل نمونه برداری انجام پذیرفت. نتایج تحقیق نشان داد که در طی مراحل مختلف تکامل مقادیر استروییدهای جنسی شامل تستوسترون (T)، 17 – بتا - استرادیول (E2) و پروژسترون (P) تغییرات معنی داری را دارا هستند. ماهیان صید شده مورد بررسی در مراحل دوم، سوم و چهارم تکاملی قرار داشتند. ماهیانی که در مرحله دوم تکامل جنسی بودند، یعنی در مرحله رشد سیتوپلاسمی قرار داشتند مقدار هورمون های استروییدی آن ها در سرتاسر سال نسبتا اندک بود 2=0.55, P=0.32 ng/ml) و (T=0.25 E ولی در مرحله سوم هم زمان با زرده سازی افزایش معنی داری را از خود نشان دادند E2=4.53 P=0.52 ng/ml)، (p<0.05, T=8.55. در مرحله چهارم که هسته از مرکز تخمک خارج شده و به طرف قطب حیوانی حرکت می نماید، کاهش در مقادیر هورمون ها دیده شد. در خصوص E2 و P این کاهش معنی دار بوده است (p<0.05)، ولی مقدار T با وجود کاهش اندک در سطح بالایی باقی مانده است. مقادیر شاخص گونادوسوماتیک (GSI) اختلاف معنی داری را در طی مراحل دوم، سوم و چهارم تکامل غدد جنسی نشان داد و به ترتیب 2.44 و 13.11 و 21.18 درصد بود (p<0.05).

به منظور مطالعه پوشش گیاهی و بررسی دوره گل دهی گیاهان مورد استفاده زنبور عسل حوضه های آبخیز تاروبار دماوند ابتدا محدوده حوضه را که بالغ بر 14100 هکتار بود روی نقشه توپوگرافی 1:20000 معین گردید و با شروع فصل رویش بازدیدهای منظمی از منطقه مورد مطالعه به عمل آمد. برداشت های فلوریستیک در داخل قطعات نمونه (رولوه) انجام گرفت. برای تعیین سطح حداقل لازم برای قطعات نمونه از روش کین استفاده شد. در داخل هر یک از قطعات نمونه ضمن فهرست کردن گونه های گیاهی، درصد پوشش تاجی و درصد تراکم هر یک از گونه ها یادداشت گردید. در این تحقیق هشت تیپ گیاهی مورد استفاده زنبور عسل شناسایی شد و تیپ های گیاهی با توجه به گونه های غالب به نام گونه هایی که بیشترین درصد پوشش تاجی را دارا بودند نام گذاری گردید. در نام گذاری تیپ های گیاهی گونه هایی انتخاب شده اند که مورد استفاده زنبور عسل هستند. تیپ های گیاهی عبارتند از: تیپ گیاهی کوزل- کما، کما- فرفیون، آویشن- اسپرس بوته ای، کلاه میر حسن- آویشن- آویشن آناتولی، شکر تیغال البرزی- گون زرد گون Astragalus trachyacanthus، آویشن- آویشن آناتولی- گون زرد- گون Astragalus trachyacanthus، فرفیون- آویشن آناتولی- آویشن، کلاه میر حسن- آویشن آناتولی- فرفیون- آویشن؛ در ادامه، مساحت تیپ های گیاهی، درصد پوشش تاجی و تراکم گیاهی گونه های غالب و همراه هر تیپ گیاهی تعیین شد سپس نقشه پوشش گیاهی با مقیاس 1:20000 تهیه گردید. در این تحقیق 192 گونه گیاهی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت که 139 گونه از گیاهان مورد استفاده زنبور عسل شناخته شد و دوره گل دهی آن ها تعیین گردید.