پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی
سال:1391 | دوره:5 | شماره:4 (پیاپی 20) |تعداد مقالات:8

هدف از این تحقیق بررسی توانایی مدیریت ریسک دام داران در شهرستان کرج، از طریق میزان به کارگیری هر یک از ابزارهای مورد نظر در این تحقیق، و نیز تبیین مولفه ای مدیریت ریسک با استفاده از تبیین مولفه ای می باشد. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش از نوع توصیفی می باشد. ابزار این تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته می باشد که روایی محتوایی آن از سوی کمیته تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. محدوده موضوعی تحقیق، زیر بخش دام و گاو دارانی می باشد که گاو شیری و یا پروار نگهداری می کنند. محدوده مکانی آن هم دام داران شهرستان کرج است که از میان آن ها، 119 واحد دام داری مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تحلیل با استفاده از آزمون نسبت دو جمله ای نشان داد که دام داران از توانایی لازم برای مدیریت ریسک برخوردار نمی باشند. همچنین سه مولفه مدیریت فروش، مدیریت تولید و فیزیکی- زیرساختی در مجموع توانستند حدود 65 درصد از واریانس مدیریت ریسک را تبیین نمایند.

هدف کلی در این پژوهش بررسی عوامل موثر بر یادگیری خود راهبر در دانشجویان دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران می باشد. از آن جایی که دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات مهم ترین واحد دانشگاهی جامع در کشور می باشد، لذا ضروری است که به امر خود راهبری در یادگیری دانشجویان خود که اکثرا دانشجویان تحصیلات تکمیلی هستند توجه کند. جامعه آماری تحقیق شامل 1056 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد ورودی 1388 و 1389 دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران می باشد که تعداد 220 نفر از طریق فرمول دوران با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. روایی پرسشنامه با نظر اساتید راهنما و مشاور و پایایی پرسشنامه به وسیله ضریب a کرونباخ 0.88 و با استفاده از نرم افزار SPSSv17 مورد تایید قرار گرفت. نتایج نشان داد، میزان آمادگی یادگیری خود راهبر اکثر دانشجویان در سطح زیاد (71 درصد) بود. داده های تحقیق نشان داد که رویکرد عمیق یادگیری، روشن سازی اهداف، مهارت های عمومی، فن آوری، اهداف تسلط و اهداف عملکردی رابطه مثبت و معنی داری در سطح 99 درصد با میزان آمادگی یادگیری خود راهبر دارند و رویکرد سطحی یادگیری رابطه منفی و معنی داری در سطح 99 درصد با میزان آمادگی یادگیری خود راهبر دارد. نتایج رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که به ترتیب متغیرهای اهداف تسلط، اهداف عملکردی، روشن سازی اهداف، رویکرد سطحی یادگیری، رویکرد عمیق یادگیری و مهارت های عمومی در مجموع حدود 56 درصد از تغیرات متغیر میزان آمادگی یادگیری خود راهبر را تبیین می کند.

این پژوهش با هدف بررسی نقش روش های آموزشی ترویجی در ارتقاء ظرفیت نوآوری اعضای صندوق حمایت از توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی شهرستان مرودشت انجام گرفته است. از آنجا که شهرستان مرودشت به عنوان یکی از مناطق مهم کشاورزی استان فارس به شمار می آید و برای اولین بار صندوق حمایت از توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی در این شهرستان در سال 1389 شکل گرفته است لذا ضرورت انجام این تحقیق بدیهی به نظر می رسد. جامعه آماری این تحقیق، شامل 600 نفر از اعضای صندوق حمایت از فعالیت های کشاورزی زنان روستایی شهرستان مرودشت می باشد که تعداد 173 نفر از آن ها با روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب و از طریق فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه است که از طریق مصاحبه تکمیل گردید. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ 0.91 (در مجموع) با استفاده از نرم افزار SPSSV17 مورد تایید قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که ظرفیت نوآوری اکثر زنان روستایی شهرستان مرودشت در حد متوسط (68 درصد) بود. از نظر اکثر پاسخگویان (56.1 درصد) تاثیر روش های آموزش گروهی در ارتقاء ظرفیت نوآوری در حد زیاد بود و نمایش های عملی با میانگین 4.02 به عنوان مهم ترین روش آموزشی گروهی قلمداد گردید. همچنین نتایج حاصل از آزمون مقایسه میانگین بران فورسیس و ولچ نیز نشان داد که بین روش آموزش گروهی با روش های آموزش انفرادی و انبوهی، اختلاف معنی داری وجود دارد. در نهایت پیشنهادهایی ارائه گردید.

به اعتقاد اکثر کارشناسان، پایین بودن راندمان آبیاری در کشورهای در حال توسعه به علت عدم مشارکت بهره برداران در امر تصمیم گیری، اجرا، مدیریت و نگهداری از شبکه های آبیاری است و به علت پایین بودن نرخ مشارکت در شهرستان دزفول، هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر میزان مشارکت گندم کاران این شهرستان در مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی، همبستگی بوده که برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز آن از پرسشنامه استفاده شده است. گندم کاران شهرستان دزفول، جامعه آماری این تحقیق را تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 361 گندم کار به صورت کاملا تصادفی انتخاب شدند. نتایج این تحقیق نشان می دهند که بین متغیرهای مستقل مشارکت اجتماعی، منزلت اجتماعی، نگرش نسبت به مشارکت در مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی، شرکت در کلاس های آموزشی و ترویجی، میزان زمین آبی تحت کشت، میزان زمین زراعی تحت مالکیت، میزان درآمد سالیانه حاصل از فعالیت کشاورزی، میزان مالکیت حقآبه، عملکرد محصول گندم، میزان زمین زراعی تحت کشت گندم، نوع نظام بهره برداری، تنوع کشت، نوع منبع آب مورد استفاده در مزرعه و میزان وابستگی به آب شبکه های آبیاری با متغیر وابسته مشارکت در مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی رابطه مثبت و معنا داری در سطح 0.01 وجود دارد و بین متغیرهای مستقل میزان بدهی مالی گندم کاران و تعداد قطعات زراعی با متغیر وابسته مشارکت در مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی رابطه منفی و معنی داری در سطح 0.01 وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل عاملی نیز بیانگر آن است که شش عامل زیرساخت ها و تسهیلات اقتصادی، مسائل فنی و زراعی، سازوکارهای اجتماعی و دیدگاه تعاونی مداری، مشارکت مداری و فعالیت های ترویجی، ویژگی های ساختاری و ویژگی های شخصی گندم کاران در مجموع 68.09 درصد از واریانس کل متغیر تحقیق را به خود اختصاص می دهند.

توسعه اراضی آبی کشور با توجه به کمبود منابع آب موجود جز از طریق مدیریت بهینه مصرف آب و افزایش راندمان آبیاری در بخش کشاورزی امکان پذیر نمی باشد. هدف کلی تحقیق شناسایی مولفه های تاثیرگذار بر عدم پذیرش سیستم آبیاری قطره ای در بین باغ داران شهرستان گرمسار می باشد که طی سال های 1388- 1389 صورت گرفته است. تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. به منظور بررسی روایی ابزار تحقیق، پرسشنامه طراحی شده در اختیار تعدادی از متخصصان و صاحب نظران مربوطه قرار گرفت. جهت آزمون پایایی، تعداد 30 پرسشنامه توسط باغ داران شهرستان گرمسار تکمیل و ضریب کرونباخ آلفا (a=0.85) محاسبه گردید. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل 1821 باغ دار بود که با استفاده از فرمول کوکران 165 نفر که با 10% افزایش به منظور بالا بردن دقت تحقیق و کاهش خطا به 181 باغ دار افزایش و به عنوان حجم نمونه به کمک روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل آماری پس از استخراج داده ها از طریق به کارگیری نرم افزار SPSSv16 صورت گرفت. به منظور بررسی رابطه بین متغیرهای تحقیق با میزان عدم پذیرش سیستم آبیاری قطره ای ضریب همبستگی محاسبه گردید. سپس آن دسته از متغیرهایی که وجود رابطه همبستگی میان آن ها تایید گردید وارد تحلیل رگرسیون چند متغیره شدند. در نهایت، توصیه شورای اسلامی محل، میزان دسترسی به تجهیزات کشاورزی، برنامه های تلویزیون و مطالعه نشریات ترویجی 24 درصد از تغییرات متغیر وابسته (عدم پذیرش سیستم آبیاری قطره ای) را تبیین کردند.

به کارگیری اطلاعات به روز و کاربردی با سرویس های اطلاع رسانی کارا و موثر توسط کارشناسان ترویج نقش کلیدی و مهمی را در بهره برداری مناسب از عوامل تولید ایفا می نماید. در این راستا این تحقیق با هدف بررسی نگرش کارشناسان ترویج استان خراسان رضوی نسبت به استفاده از تلفن همراه در فعالیت های ترویجی انجام گرفته است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر نحوه جمع آوری داده ها، غیر آزمایشی (توصیفی) و بر حسب روش همبستگی است. جامعه آماری تحقیق، کارشناسان ترویج کشاورزی استان خراسان رضوی بودند (N=333) که از این تعداد 126 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی با انتساب متناسب به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روایی پرسشنامه با توجه به نظرات اساتید ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و تهران تایید و پایایی بخش های مختلف آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (a=0.89) محاسبه گردید. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین نگرش کارشناسان و متغیرهای سن، تعداد سال های برخورداری از تلفن همراه، میزان پوشش تلفن همراه در روستاهای منطقه فعالیت، میزان استفاده از تلفن همراه در فعالیت های ترویجی، ادراک نسبت به عوامل پیش برنده به کارگیری تلفن همراه در فعالیت های ترویج کشاورزی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه گام به گام، چهار متغیر میزان استفاده از تلفن همراه در فعالیت های ترویجی، ادراک نسبت به عوامل پیش برنده به کارگیری تلفن همراه، تعداد سال های برخورداری از تلفن همراه و میزان پوشش تلفن همراه در روستاهای منطقه فعالیت 20.5 درصد از تغییرات متغیر نگرش کارشناسان نسبت به استفاده از تلفن همراه در فعالیت های ترویج کشاورزی را تبیین کردند.

هدف کلی این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر نگرش کشاورزان نسبت به کشاورزی ارگانیک بود. جامعه آماری تحقیق شامل تمام کشاورزان شهرستان فریدن بود که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 200 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه ای بود که روایی آن توسط اعضای هیات علمی گروه مدیریت و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران تایید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد (0.76). تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که اکثر (49 درصد) کشاورزان مورد مطالعه نگرش مثبتی نسبت به کشاورزی ارگانیک داشتند. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که بین نگرش کشاورزان نسبت به کشاورزی ارگانیک بر اساس متغیرهای مستقل؛ تحصیلات، شرکت در کلاس های ترویجی مرتبط با کشاورزی ارگانیک و شیوه کشت در سطح یک و پنج درصد اختلاف معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام نشان داد که از بین متغیرهای مورد مطالعه چهار متغیر؛ آشنایی با کشاورزی ارگانیک و پیامدهای منفی کشاورزی متداول، شرکت در کلاس های ترویجی– آموزشی مرتبط با کشاورزی ارگانیک، تحصیلات و به کارگیری روش ها و فناوری های کشاورزی ارگانیک حدود 42 درصد از تغییرات واریانس نگرش کشاورزان نسبت به کشاورزی ارگانیک را تبیین می کنند.

هدف کلی تحقیق حاضر، بررسی نقش آموزش های ترویجی بر کاهش ضایعات خرما بود. این مطالعه از جنبه هدف از نوع کاربردی و به لحاظ روش علی، ارتباطی بود. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده گردید. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه نیز با کسب نظرات متخصصان ترویج کشاورزی و باغبانی و اعمال اصلاحات لازم به دست آمد. همچنین برای تبیین پایایی پرسشنامه، عملیات پیش آزمون در خارج از جامعه اصلی در مورد 20 نفر از نخل کاران صورت گرفت. ضریب کرونباخ آلفا برای پرسشنامه 90% به دست آمد. جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق از دو گروه نخل کاران در شهرستان بم تشکیل شده که شامل 2700 نفر بودند که از این تعداد 900 نفر از آن ها آموزش های ترویجی را گذرانده و 1800 نفر از نخل کاران نیز آموزش های ترویجی را طی ننمودند. حجم نمونه با استفاده از روش تصادفی- طبقه ای و فرمول کوکران برای گروه آموزش دیده 90 نفر و برای گروه آموزش ندیده 180 نفر برآورد گردید. نتیجه حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای شرکت در کلاس های آموزشی ترویجی، بازدید از انبارها و سردخانه های استاندارد، تماس با مروجان و کارشناسان دولتی و شرکت در بحث های گروهی 31.4 درصد از تغییرات متغیر وابسته کاهش ضایعات خرما را تبیین نمودند.