اخلاق در علوم و فناوری
سال:1399 | دوره:15 | شماره:1 |تعداد مقالات:24

زمینه قاعده «من ملک شییا ملک الاقرار به» یکی از قواعد حقوقی است که فقیهان اسلام بیش از هزار سال است بدان استناد می نمایند و در دادرسیها و حتی مراجع اداری بسیار سودمند است. همچنین یکی از قواعد مهم و کاربردی در حقوق مدنی و فقه است چرا که ربط وثیقی با اقرار که یکی از دلایل عمده اثبات دعواست دارد. تحقیق حاضر تجلی این قاعده در مقررات حقوقی نیز مواردی که با تمسک به قاعده من ملک و همچینی نقش اخلاق در حقوق مدنی و اهمیت ویژه آن نیز می توان حکم قضیه را بدست آورد را بررسی می کند. نتیجه گیری بر اساس این قاعده، هرکس که قدرت تسلط و تصرف در یک شی را داشته باشد، اختیار اقرار نسبت به آن را هم دارد. این قاعده به برقراری یک دادرسی عادلانه کمک می کند و بدین ترتیب پشتیبانی محکم برای اخلاق حقوقی است. در حقوق مدنی اخلاق بعنوان یکی از چارچوب های اصلی محسوب می شود که از تعهدات، امور مالی و شرایط صحت معاملات و قراردادهای و همچنین مبانی فقهی در قاعده مالکیت صحبت می کند. حقوق مدنی، نه تنها با اهداف اخلاقی هم سو می باشد، بلکه در بسیاری از موارد در اعتلای سطح اخلاق در تلاش می باشد و ریشه های اخلاقی در اصول و نظریات و قوانین بررسی شده به وضوح به چشم می خورد.

زمینه فلسفه ی سوژه محور مدرن که در آن همه چیز را به کلیت تقلیل می دهد، پاسخگوی اخلاق در حال حاضر نیست؛ فلسفه ای که «دیگری» را به «من» کاهش داده و یا از قلمرو شناخت خارج می سازد و تفاوت ها را نادیده می گیرد. لویناس به عنوان فیلسوفی که دغدغه «دیگری» دارد براین باور است که که سوژه ای نیست که نیاز به شناختن باشد و «دیگری» پیشاپیش «من» است و به جای درک شدن، لمس می شود. این نگاه فلسفی به «دیگری» در ساختارهایی که در آن تقلیل «غیر» به «همان» امکان بروز دارد، نمود عیانی دارد که تعلیم و تربیت یکی از این ساختارهاست. نتیجه گیری همواره دانش آموز در نظام های آموزشی به عنوان دیگری لحاظ شده و تقلیل آن به «همان» باعث شکل گیری روابطی بین معلم و دانش آموز شده است که «غیریت» او را تقویت کرده است. همچنین سایر ارکان آموزش و پرورش نیز به نوعی در جهت فربه کردن این فضا گام برداشته اند؛ از جمله نظام برنامه ریزی درسی. نظام برنامه ریزی درسی با ایجاد ساختاری که در آن برخی مطالب، قابل ارایه و برخی دیگر حذف شده اند، در راستای کلیت بخشیدن-که برآمده از نگاه توتالیتاریستی است-عمل کرده است. نگاه لویناسی به اخلاق در تعلیم و تربیت در پی ارتباط معلم با دانش آموز به عنوان چهره، برنامه درسی مبتنی بر توجه به حاشیه رانده شده ها و تفاوت های فردی، ایجاد فضای دیالکتیک وار در فرایند تدریس و ارتقاء عدالت از طریق آموزش می باشد.

زمینه یکی از مسایل بسیار مهمی که لازم است به آن پرداخته شود نقش فلسفه در زندگی فردی و اجتماعی انسان است. با وجود اینکه علومی چون روانشناسی و جامعه شناسی با استفاده از مبانی فلسفی به تدوین نظریات خود می پردازند و آنها را در عمل به کار می گیرند، جایگاه فلسفه به عنوان علمی که می تواند در حل مشکلات و مسایل انسان موثر باشد چندان مورد توجه نیست. یکی از حوزه های اثرگذاری عملی فلسفه، روانشناسی است. هدف پژوهش حاضر تبیین اختلال افسردگی بر مبنای روانشناسی اخلاق است تا با استفاده از این تبیین به درمان افسردگی کمک شود. نتیجه گیری اختلال افسردگی از منظر چهار نظریه شناخت گرایی، احساس گرایی، ابزارگرایی و شخصیت گرایی در روانشناسی اخلاق قابل تبیین بوده و بکارگیری این تبیین ها می تواند در درمان افسردگی موثر باشد. از میان تبیین های چهارگانه افسردگی بر مبنای روان شناسی اخلاق، تبیین شخصیت گرایانه کارآمدتر از سایر تبیین ها است، زیرا مبانی انسان شناختی جامع تر و قوی تری دارد و با رویکردی کل گرایانه به تبیین افسردگی می پردازد. اما در سایر تبیین ها وجهی از وجود انسان نادیده گرفته شده و نگرشی تک بعدی نسبت به انسان وجود دارد.

زمینه تعهدات اخلاقی درمانگران از موضوعات مهمی است که توجه پژوهشگران حوزه اخلاق پزشکی را به خود جلب کرده است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین نیازهای بنیادین روان شناختی و هویت اخلاقی در دانشجویان پزشکی بود. روش طرح این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی است. آزمودنی ها، 140 دانشجوی پزشکی دوره اینترنی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای از بیمارستان های دولتی شهر شیراز انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس نیازهای بنیادین روان شناختی و مقیاس اهمیت برای خویشتن هویت اخلاقی استفاده شد. داده ها به وسیله ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نتایج پژوهش نشان داد که ارضای نیاز به شایستگی و نیاز به ارتباط همبستگی مثبت و معنادار با درون سازی هویت اخلاقی دارند. همچنین، ارضای نیاز به خودپیروی، نیاز به شایستگی و نیاز به ارتباط با نمادسازی هویت اخلاقی همبستگی مثبت و معنادار، نشان دادند. علاوه بر این، نتایج تحلیل رگرسیون حاکی از آن بود که ارضای نیاز به شایستگی، درون سازی هویت اخلاقی و ارضای نیاز به ارتباط، نمادسازی و نمره کل هویت اخلاقی را به نحو مثبت پیش بینی می کنند. نتیجه گیری به طور کلی، نتایج پژوهش حاضر هم راستا با شواهد پژوهشی پیشین و نظریه خودتعیینی، نشانگر اهمیت ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی در تشکیل هویت اخلاقی دانشجویان رشته پزشکی است.

زمینه افزایش پیچیدگی در سطح سازمانها و روابط بین کسب و کارها بر مشکلات تصمیم گیری افزوده و به منظور پیاده سازی جمع سپاری موفق نیازمند رعایت الزامات و مولفه های اخلاقی بسیاری است. بر همین اساس هدف این پژوهش ارایه مدلی به منظور رعایت الزامات اخلاقی جمع سپاری فراکتالی درسامانه های پیچیده و دارای مولفه های بسیار زیاد است. روش پژوهش حاضر از نظر نوع هدف کاربردی، از نظر نوع داده کمی و از نظر شیوه گرد آوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش مدیران و کارکنان کسب وکار های فعال در حوزه جمع سپاری در ایران است که با کمک نمونه گیری قضاوتی8 نفربه عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه ساختار یافته و پرسشنامه بسته بود. به منظوراولویت بندی مولفه های استخراج شده جمع سپاری به کمک مطالعات پیشین دربرابر شاخص ها، از روش ماتریس ارزیابی اثرات سریع، سپس از مدل چهار سطحی کانونی به منظور ارایه مدل، با کمک نرم افزار اکسل استفاده شد. یافته ها مدل الزامات اخلاقی جمع سپاری فراکتالی یک مدل کارا است، زیرا فراوانی مولفه ها در مدل نمایانگر آن بود که 54% مولفه ها شامل3 مولفه بین بازه (108+تا36+)؛ 3مولفه بین بازه (35+تا1+) درمحدوده مولفه های علت و اثرگذار؛ 3مولفه خنثی (27%مولفه ها) با مقدار صفر و2 مولفه (19%مولفه ها) بین بازه (107-تا1-)می باشد. به همین منظور لازم است تا کسب و کارها رویکردی را اتخاذ نمایند تامولفه های اثر پذیرحداقل به ناحیه بی تفاوتی برسند؛ مولفه های خنثی با اثر پذیری از مولفه های کانونی، تبدیل به مولفه های اثر بخش شوند. نتیجه گیری مولفه های راهبرد مناسب، بالابرد ن استاندارد ها و حقوق مالکیت معنوی به عنوان مهمترین الزامات اخلاقی جمع سپاری دردنیای پیچیده و دارای روابط آشوب گون می باشند که به منظور ایجاد خصلت های فرهنگی مثبت و کارایی مدل بایستی مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

زمینه با توجه به اهمیت رعایت اصول اخلاقی در مدیریت شهری، هدف این پژوهش، طراحی الگوی ارزشیابی عملکرد مدیریت شهری با رویکرد رعایت اصول اخلاقی است. روش پژوهش حاضر در زمرخ پژوهش های توصیفی-تحلیلی است. جامعه نمونه این پژوهش، مدیران شهرداری مشهد مقدس بوده اند که 27 نفر از ایشان به عنوان نمونه انتخاب شده اند. برای تعیین حجم نمونه از روش تحلیل تم و برای نمونه گیری از روش گلوله برفی استفاده گردیده است. ابزار تحلیل مصاحبه بود. جهت تبیین روابط بین ابعاد، از روش مدل سازی ساختاری تفسیری و برای رتبه بندی شاخص ها از تکنیک مقایسات زوجی تحلیل سلسله مراتبی بهره گرفته شد یافته ها براساس نتایج، 63 شاخص شناسایی شده مربوط به پنج دسته ذینفعان اصلی مدیریت شهری (شامل کارکنان، شهروندان، پیمانکاران و سرمایه گذاران، ادارات دولتی و غیردولتی و محیط زیست)، با استفاده از شبکه تعاملات، در طیفی از بانفوذترین تا وابسته ترین درجه بندی شدند که در این میان، شاخص های مربوط به کارکنان دارای بیشترین نفوذ و شاخص های مربوط به محیط زیست، دارای بیشترین وابستگی بودند. همچنین این پژوهش نشان داد که در شاخص هایی که عملکرد مطلوب در آنها، باعث رضایت ذینفع می شود، الزامی وجود ندارد که عملکرد نامطلوب در آنها باعث نارضایتی شود. نتیجه گیری ترکیب و اولویت بندی شاخص ها و ذینفعان متناظر را می توان به منزله الگویی مناسب برای ارزیابی عملکرد و مبنایی برای تصمیم گیری و خط مشی گذاری به کار برد.

زمینه اگر اخلاق (جمع «خلق») به معنای قوا، سجایا و صفات درونی در نظر گرفته شود اشاره به بعد درون نگر افراد می کند که در ادبیات مدیریت و روان شناسی با نام ارتباطات درون فردی شناخته می شود. این جنبه از ارتباطات از زمینه تحقیقاتی بسیار کمی برخوردار است. از این رو پژوهش حاضر در پی شناخت تنوعی از کژکارکردهای اخلاقی درون فردی است که عامل تضییع استعدادهای سازمان شمرده می شوند. روش مطالعه حاضر پژوهشی کیفی با استراتژی پدیده نگاری است. جامعه آماری مجموعه کارکنان پیمانی یا رسمی ارگان های دولتی استان خراسان شمالی است که «تجربه تضییع استعدادها و مهارت ها» را در خود، همکاران، یا منابع انسانی زیرمجموعه خود داشته اند. تعداد 20 نمونه به شیوه غیرتصادفی و هدفمند از میان 17 ارگان دولتی انتخاب شده و از مصاحبه نیمه ساختاریافته برای جمع آوری داده ها استفاده شد. تحلیل داده ها در سه گام کدگذاری باز، محوری، و گزینشی صورت گرفته و فضای نتیجه بر آن اساس ارایه شد. یافته پس از تلخیص، تقلیل، و کدبندی داده ها تعداد 5 کانون توجه (افق درونی) در حوزه کژکارکردهای درون نگر اخلاق با عناوین «انتفاع طلبی»، «خود برتربینی»، «نگرانی و بدبینی»، «بی تفاوتی»، و «ایده آل گرایی» در قالب 3 زمینه ارتباطی درون فردی (افق بیرونی) شامل «مدیران و مراتب سازمانی بالاتر»، «همکاران و زیرمجموعه»، و «فرد مستعد» حاصل شد. نتیجه گیری «بی تفاوتی» و «نگرانی و بدبینی» پرتکرارترین کژکارکردهای ارتباطی درون فردی بودند که به عنوان موثرترین عوامل در جلوگیری از بالندگی استعدادها مورد شناسایی قرار گرفت. از سوی دیگر نقش تفکرات، باورها و احساسات «مدیران» بیش از سایر افق های بیرونی تشخیص داده شد.

زمینه موضوع وفاداری مشتری به یک محصول یا علامت تجاری خاص، اهمیت بسیاری در حیطه اقتصاد و تجارت دارد. وفاداری برای بسیاری از شرکت ها، نوعی ابزار رقابتی شناخته شده و رشد بقای سازمان ها نیز به چگونگی وفاداری مشتریان آنها وابسته است. مشتریان اغلب با دادن شخصیت به برند ها برای آنها جنبه انسانی قایل می شوند و بازاریابان اکثر اوقات به کمک جایگاه یابی، این ادراکات را ایجاد کرده یا تقویت می کنند. در این تحقیق به شناسایی عوامل اخلاقی موثر بر وفادرای مشتری با محوریت شخصیت برند پرداخته شده است. روش پژوهش حاضر پژوهشی کیفی و مبتنی بر رویکرد داده بنیاد بود. جامعه تحقیق مدیران ارشد و روسای شعب بانک ملت اصفهان بودند که 10 نفر از این خبرگان به صورت هدفمند با استفاده از نمونه گیری به روش اشباع به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه بود. در نهایت داده ها با روش کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی یا انتخابی در نرم افزار Maxqda مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها بر اساس نتایج به دست آمده تعداد 73 کد باز از میان 401 مفهوم شناسایی شد. در بخش کدگذاری محوری، 73 کد اولیه در قالب 15 مقوله دسته بندی شد. نتیجه گیری بر اساس نتایج تحقیق مشخص شد: ویژگی خدمات، ارزش مشتری، اعتماد برند (شرایط علی)، تصویر شرکت، عوامل سازمانی (شرایط زمینه ای)، رعایت قوانین و مقررات، مسیولیت پذیری، امانت داری، توجه به فعالیت های عام المنفعه (راهبردها) عوامل محیطی و رعایت موازین اسلامی (مداخله گر)، حفاظت اطلاعات، رفتار اخلاقی کارکنان و اعتبار برند (پیامدها) در یک مدل پارادایمی از عوامل اخلاقی موثر بر وفاداری مشتری می باشند.

زمینه وجود مدیران با هوش اخلاقی بالا که کار را درست انجام می دهند و اصول اخلاقی را رعایت می کنند زمینه ساز تقویت سرمایه های نامشهودی چون سرمایه اجتماعی می گردد. از این رو در این پژوهش به بررسی رابطه هوش اخلاقی مدیران دانشگاهی با رضایت شغلی کارکنان با توجه به نقش میانجی گری سرمایه اجتماعی پرداخته می شود. روش این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری و تحلیل اطلاعات، توصیفی-تحلیلی و از نوع همبستگی است. کل مدیران دانشگاهی و کارکنان دانشگاه های سراسری غیر پزشکی استان قم، جامعه آماری پژوهش را شکل می دهند. از بین جامعه آماری 485 نفره کارکنان، 217 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد و به علت تعداد کم مدیران، کل مدیران این دانشگاه ها در نظر گرفته شدند. در تحلیل اطلاعات از ضریب آلفای کرونباخ، مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون سوبل استفاده شده است. یافته ها با توجه به نتایج حاصل از پژوهش فوق، هوش اخلاقی تبیین گر 57% تغییرات سرمایه اجتماعی و سرمایه اجتماعی تبیین گر 61% از تغییرات رضایت شغلی کارکنان است و نقش میانجی سرمایه اجتماعی سازمان نیز در رابطه دو متغیر تایید شد. نتیجه گیری هوش اخلاقی مدیران دانشگاهی هم به صورت مستقیم و هم از طریق ارتقای سرمایه اجتماعی سازمانی در محیط دانشگاهی بر رضایت شغلی کارکنان اثرگذار است. لذا برنامه ریزی برای ارتقای آن در محیط های آکادمیک، یک ضرورت محسوب می شود.

زمینه پژوهش ها نشان می دهد که امروزه سوء رفتارهای پژوهشی در آموزش عالی زیاد شده است، به همین دلیل ضرورت دارد تا زمینه ها و عوامل موثر بر آن را شناسایی کرد تا بتوان راهکارهایی به منظور کاهش رفتارهای سوء رفتار پژوهشی ارایه کرد. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به بررسی عوامل سازمانی مرتبط با سوء رفتار پژوهشی می پردازد. روش روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها، توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هییت علمی، دانشجویان ارشد و دکتری دانشگاه های سطح شهر اصفهان (دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه هنر و دانشگاه علوم پزشکی) به تعداد 20487 بوده که 377 نفر به عنوان نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم جامعه و از طریق فرمول نمونه گیری کوکران، انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون مدل معادلات ساختاری استفاده گردید. یافته ها نشان داد نظارت ضعیف با سوء رفتار پژوهشی رابطه مثبت و معناداری دارد. نتایج همچنین نشان داد که نظارت ضعیف نقش میانجی را در رابطه بین قوانین و مقررات، جو سازمانی، موانع ساختاری با سوء رفتار پژوهشی دارد. نتیجه گیری بر اساس یافته های این پژوهش می توان گفت که عوامل سازمانی زیادی (قوانین و مقررات، جو سازمانی، موانع ساختاری و نظارت ضعیف) مرتبط با سوء رفتار پژوهشی است که باید به ارایه راهکارهایی برای کاهش این رفتارها به کار برد.

زمینه بررسی جایگاه اخلاق حرفه ای می تواند به طور موثری در پیشبرد اهداف عالی نظام آموزش و پرورش نقش ایفا کند، با درک این مهم پژوهش حاضر با هدف رابطه سلامت سازمانی و اخلاق حرفه ای با نقش میانجی تناسب فرد-سازمان انجام شده است. روش روش تحقیق توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دبیران شاغل در دوره متوسطه اول آموزش و پرورش همدان می باشد، 280 نفر از دبیران با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی هر طبقه به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد سلامت سازمانی، اخلاق حرفه ای و تناسب فرد-سازمان استفاده شد. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری در نرم افزارهای آماری LISREL, SPSS تحلیل شدند. یافته ها نتایج بررسی نشان داد که رابطه سلامت سازمانی و اخلاق حرفه ای با نقش میانجی تناسب فرد-سازمان مثبت و معنی دار می باشد. نتیجه گیری بی شک برای داشتن سلامت سازمانی نیازمند اعتلای اخلاق حرفه ای در سازمان هستیم که با افزایش تناسب میان فرد-سازمان این ارتباط مستحکم تر می شود. در نتیجه برای توسعه اخلاق حرفه ای در میان دبیران می بایست مدیران به سلامت سازمانی و تناسب فرد-سازمان توجه کنند.

زمینه توجه به کاهش تعلل ورزی معلمان و بهبود اخلاق حرفه ای آن ها از اهمیت ویژه ای در سازمان ها آموزشی برخوردار است. بنابراین هدف پژوهش حاضر تعیین نقش هوش معنوی و اخلاق حرفه ای بر تعلل ورزی شغلی معلمان می باشد. روش روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود که بر روی 183 نفر از معلمان مقطع ابتدایی شهر قاین انجام گرفت. نمونه ها به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد؛ هوش معنوی، اخلاق حرفه ای و تعلل ورزی شغلی استفاده و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS_18 و آزمون های آماری ضریب رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نتایج نشان داد که هوش معنوی با میانگین 77/0± 06/4، اخلاق حرفه ای با میانگین 61/0± 65/3 بالاتر از حد متوسط قرار دارند، همچنین تعلل ورزی با میانگین 34/0± 63/2 پایین تر از حد متوسط قرار دارد. هوش معنوی 22درصد از واریانس تعلل ورزی و 16 درصد از واریانس اخلاق حرفه ای معلمان را تبیین می کند؛ همچنین اخلاق حرفه ای 33 درصد از تغییرات واریانس تعلل ورزی معلمان را تبیین می کند. نتیجه گیری هوش معنوی و اخلاق حرفه ای سبب کاهش تعلل ورزی شغلی در معلمان می شود. از طرفی هوش معنوی زمینه بهبود اخلاق حرفه ای معلمان را فراهم می آورد. بنابراین می توان با فراهم آوردن زمینه های بهبود هوش معنوی و اخلاق حرفه ای در معلمان موجب کاهش تعلل ورزی آن ها و درنتیجه بهبود کارایی نظام آموزشی را فراهم آورد.

زمینه برخی افراد پس از انجام اولین رفتار غیراخلاقی، به انجام مجدد چنین رفتاری سازگار شده و به راحتی مرتکب رفتارهای غیراخلاقی بزرگتر بعدی می شوند. از طرفی برخی دیگر رفتار مجاز داشته و بعد از انجام اولین رفتار غیراخلاقی، پشیمان شده و در پی جبران رفتار غیراخلاقی خود بر می آیند. هدف این تحقیق بررسی نقش هویت و هوش اخلاقی در بروز رفتار سازگار و مجاز اخلاقی است. روش روش اجرای تحقیق حاضر توصیفی-پیمایشی است. این پژوهش شامل دو تحقیق جداگانه در حرفه حسابداری و حرفه حسابرسی است. جامعه آماری در حرفه حسابداری، دانشجویان حسابداری دانشکده اقتصاد و مدیریت واحد علوم تحقیقات تهران با نمونه آماری 242 نفر و در حرفه حسابرسی، حسابرسان دیوان محاسبات کشور با نمونه آماری 217 نفر و نمونه گیری در هر دو تحقیق به روش تصادفی ساده انجام شده است. داده های تحقیق از طریق پرسشنامه جمع آوری شده و با روش تحلیل تشخیص همزمان و گام به گام و با نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها یافته ها نشان می دهد افراد با هویت و هوش اخلاقی بالاتر، در صورت انجام رفتار غیراخلاقی پشیمان شده و انجام رفتارهای غیراخلاقی بعدی خود را متوقف یا محدود می نمایند. نتیجه گیری هویت و هوش اخلاقی در بروز رفتار سازگار یا مجاز اخلاقی نقش دارند. سازمان ها می توانند از ویژگی های شخصیتی در گزینش نیروهای خود بویژه در پستهای حساس مالی و نظارتی بهره گیرند.

زمینه کارکنان زمانی می توانند در مشاغل خود به خوبی عمل کنند که از توانایی و انگیزش لازم برای داشتن عملکرد مناسب بهره مند باشند. در واقع توانایی و انگیزش منجر به عملکرد شغلی مناسب می شود و این توانایی و انگیزش نیز می تواند با حضور رهبری اخلاقی در سازمان قوت بگیرد. هدف این پژوهش بررسی رابطه رهبری اخلاقی با عملکرد شغلی اعضای هیات علمی در دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. روش پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی-همبستگی و به صورت کمی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال 1396 می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، 480 نفر با استفاده از تعیین حجم نمونه در مدلسازی معادلات ساختاری انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته مورد استفاده قرار گرفته و با توجه به سوال های پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Lisrel 8/8 استفاده شده است. یافته ها یافته های این تحقیق نشان م ی دهد که بین رهبری اخلاقی با عملکرد شغلی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی شهر تهران رابطه معناداری وجود دارد (5/0). مولفه فردی رهبری اخلاقی در میان سایر مولفه های رهبری، بالاترین رتبه و در میان مولفه های عملکرد شغلی بعد آموزشی، بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده اند. نتیجه گیری نتایج پژوهش نمایانگر این ایده می باشد؛ که جذب مدیرانی با سبکهای رهبری اخلاقی که دارای تجربه های آموزشی و پژوهشی مناسب هستند، موجب بهبود عملکرد اعضای هیات علمی خواهد بود.

زمینه یکی از مهمترین دغدغه های هر سازمانی، بهبود و تقویت عملکرد کارکنان سازمان است. یکی از سازمان هایی که عملکرد کارکنانش از اهمیت بیشتری برخوردار است، سازمان های فعال در حوزه بهداشت و درمان می باشند؛ چرا که تاثیر سطح عملکردی آنان به طور مستقیم بر پیکر جامعه نمایان می شود. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین رهبری اخلاقی، رابطه رهبر-پیرو، خودکارآمدی و هویت سازمانی با عملکرد کارکنان دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان در شهرستان رشت است. روش این تحقیق به لحاظ روش، توصیفی-همبستگی است؛ و جامعه آماری آن متشکل از 3860 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان در شهرستان رشت بوده که 349 نفر از آنان به عنوان نمونه تحقیق و به روش غیر احتمالی در دسترس انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده های تحقیق حاضر، پرسشنامه استاندارد بوده که از نظر روایی و پایایی مورد تایید می باشد. در پایان، از روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزار spss و lisrel برای تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها نتایج نشان می دهد رهبری اخلاقی، از طریق رابطه رهبر-عضو، خودکارآمدی و هویت سازمانی با عملکرد کارکنان رابطه دارند. همچنین رابطه مستقیم رهبری اخلاقی با عملکرد کارکنان تایید نگردید. نتیجه گیری با توجه به یافته ها، می توان گفت افزایش سطح مولفه های رهبری اخلاقی مدیران دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان، رابطه رهبر-پیرو، هویت سازمانی و خودکارآمدی در دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان، منجر به سطح بیشتری از عملکرد کارکنان این دانشگاه خواهد شد.

زمینه از اساسی ترین اصول ایجاد ارتباط و روابط سالم و اثر گذار با سایر افراد، اهمیت به اصول اخلاقی انسانی است. ازین رو پژوهش با هدف نقش میانجی فاصله اخلاقی در روابط بین فردی دانشجویان صورت گرفت. روش پژوهش از منظر هدف کاربردی و از منظر گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه های آزاد و دولتی استان مازندران بودند که تعداد 324نفر بر اساس جدول مورگان و روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه فاصله اخلاقی و روابط بین فردی استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل مسیر و معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نتایج تحلیل مسیر نشان داد فاصله اخلاقی بر همدلی و صمیمت، ابراز وجود، مهارت ارتباطی، حل تعارض، حفظ ارتباط و گوش کردن نقش منفی معناداری دارد که فاصله اخلاقی بر ابراز وجود (610/0-=β ) بیشترین اثر و بر حفظ ارتباط (462/0-=β ) کمترین نقش را داشته است. نتایج معادلات ساختاری نیز نشان داد فاصله اخلاقی بر روابط بین فردی دانشجویان (001/0=Sig، 559/5-=t)با ضریب مسیر (426/0-=β ) نقش منفی مستقیم معناداری دارند. در نهایت شاخص های برازش مدل نشان از تایید مدل تحقیق حاضر دارد. نتیجه گیری بر اساس یافته های تحقیق اتخاذ سیاست هایی توسط مدیران که منجر به بهبود ارزش های اخلاقی، فرهنگی و کاهش فاصله اخلاقی در بین دانشجویان می گردد، به ارتقای روابط بین فردی آنان کمک می کند.

زمینه در دهه اخیر بیشتر سازمان ها برای جذب کارکنان آراسته به اخلاق حرفه ای، مشتاق و متعهد به وظایف شغلی و در عین حال مسیولیت پذیر در راستای نیل به اهداف و آرمان های سازمان به عنوان یک عامل مزیتی تلاش می کنند. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای اشتیاق شغلی در رابطه بین اخلاق حرفه ای و پاسخگویی سازمانی در میان کارکنان دانشگاه محقق اردبیلی بود. روش روش پژوهش توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کارکنان دانشگاه محقق اردبیلی به تعداد 420 نفر بود. تعداد 200 نفر به عنوان نمونه آماری پژوهش بر اساس جدول مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برای جمع آوری داده ها انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد اخلاق حرفه ای، اشتیاق شغلی و پاسخگویی سازمانی استفاده شد که پایایی آنها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ و روایی ابزارهای پژوهش با تحلیل عاملی تاییدی مورد بررسی قرار گرفت. روش آماری مورد استفاده نیز معادلات ساختاری می باشد. یافته ها نتایج نشان داد که اخلاق حرفه ای بر اشتیاق شغلی کارکنان (67/0) اثر مستقیم مثبت و معناداری دارد. اخلاق حرفه ای بر پاسخگویی کارکنان (46/0) اثر مستقیم مثبت و معناداری دارد. اثر مستقیم اشتیاق شغلی بر پاسخگویی کارکنان (39/0) مثبت و معنادار است. همچنین نتایج بیانگر اثر غیر مستقیم اخلاق حرفه ای بر پاسخگویی کارکنان با میانجیگری اشتیاق شغلی (26/0) است. نتیجه گیری با توجه به نتایج پژوهش، برای رویارویی با چالش های زندگی سازمانی مدرن، رعایت اصول و موازین اخلاق حرفه ای که کارکنان را نسبت به اهداف و فعالیت های سازمان مشتاق و پاسخگو نگه دارد یک اصل اساسی است.

زمینه پژوهش های متعدد نشان داده اند که رهبری اخلاقی مهم ترین عامل تداوم حیات و استمرار موفقیت سازمان ها است و نقش بسیار مهم و حیاتی در رشد، بالندگی و پیشرفت سازمان ایفا می کند. هدف از این مطالعه تحلیل رابطه بین رهبری اخلاقی و آوای کارکنان با توجه به نقش میانجی هویت سازمانی و تعدیلی اعتماد سازمانی در میان کارکنان بانک سپه استان گلستان است. روش روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-همبستگی است و جامعه آماری آن، کلیه کارکنان بانک سپه استان گلستان به تعداد 340 نفرمی باشد و تعداد نمونه نیز بر اساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 181 نفر برآورد شده است. ابزار گرداوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه استاندارد است که ضریب آلفای کرونباخ آن بالای 7/0 بوده است. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری مبتنی بر نرم افزار پی. ال. اس استفاده شده است. یافته ها نتایج حاکی از آن است که بین رهبری اخلاقی و هویت سازمانی، بین هویت سازمانی و آوای کارکنان و بین رهبری اخلاقی و آوای کارکنان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و اعتماد سازمانی رابطه بین هویت سازمانی و آوای کارکنان را تعدیل می کند. نتیجه گیری رهبری اخلاقی از طریق نقش میانجی هویت سازمانی با رفتار آوا در ارتباط است. هم چنین زمانی که کارکنان اعتماد بالایی به سازمان دارند، هویت سازمانی رابطه قوی تری با رفتار آوا دارد.

زمینه با توجه به اینکه شجاعت اخلاقی حرفه ای یک ویژگی ضروری برای رفتار اخلاقی در محیط های سازمانی است. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل روابط شجاعت اخلاقی حرفه ای و سرمایه اجتماعی بود. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان دانشگاه حکیم سبزواری به تعداد 230 نفر بودند. با استناد به جدول مورگان تعداد 144 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای ساده انتخاب شدند که از این تعداد، 129پرسشنامه کامل بازگردانده شد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه شجاعت اخلاقی حرفه ای و سرمایه اجتماعی بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل همبستگی کانونی استفاده گردید. یافته ها نتایج نشان داد که بین مولفه های شجاعت اخلاقی حرفه ای و مولفه های سرمایه اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتیجه گیری برای افزایش سرمایه اجتماعی در سازمان باید زمینه بروز شجاعت اخلاقی حرفه ای را در کارکنان ایجاد و تقویت نمود.

زمینه یکی از مهمترین جنبه های اخلاقی در سازمان، فضیلت سازمانی است، لذا هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل اندازه گیری فضیلت سازمانی به عنوان یک مولفه اخلاقی وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران بود. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل 890 نفر از کارکنان وزارت ورزش و جوانان ایران بوده که تعداد 397 نفر به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه فضیلت سازمانی است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری به وسیله نرم افزار SPSS24 و LISREL8. 5 استفاده شد که ابتدا پارامترهای مدل به روش بیشینه درستنمایی برآورد شد، و سپس مدل اندازه گیری فضیلت سازمانی به وسیله انجام شاخص های برازش، آزمون شد. یافته ها نتایج نشان داد داده ها برای تحلیل عاملی مناسب اند (01/0=sig؛ 249/4740=Bartlett؛ 96/0=KMO)، همچنین نتایج نشان داد مدل اندازه گیری از برازش مناسبی برخوردار است و شاخص های برازش (59/2=x2/df؛ 063/0= RMSEA؛ 80/0=PNFI؛ 99/0=NNFI؛ 99/0=NFI؛ 99/0=CFI؛ 99/0=IFI) مورد تایید می باشند. در خصوص روابط مولفه ها با مفهوم فضیلت سازمانی نتایج نشان داد که تمامی مولفه ها توانستند پیش گوی خوبی برای مفهوم فضیلت سازمانی باشند. نتیجه گیری بر اساس نتایج پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که پژوهشگران می توانند برای سنجش فضیلت سازمانی در سازماهای ورزشی از پرسشنامه فضیلت سازمانی 15 گویه موجود در این پژوهش که از روایی و پایایی مناسب برخوردار است استفاده نمایند.

زمینه بازاریابی اخلاقی بیشتر از اینکه یک استراتژی بازاریابی باشد، نوعی فلسفه است که بر تمام جنبه های بازاریابی تاثیر می گذارد. در این شیوه کارفرمایان به دنبال ترویج صداقت، عدالت و تعهد در تبلیغات خود هستند. اهمیت فعالیت های بازاریابی اخلاقی به طور کلی و بازاریابی اخلاقی رسانه های اجتماعی به شکل خاص نقش مهمی در دنیای کسب و کار دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف ارایه الگوی پارادایمی فعالیت های بازاریابی اخلاقی رسانه های اجتماعی با ارزش ویژه برند و پاسخ مشتری شکل گرفت. روش پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی بوده است که با رویکرد داده بنیاد انجام شد. جامعه تحقیق صاحبنظران در حیطه بازاریابی رسانه های اجتماعی و مدیران شرکت های فعال در حوزه بازاریابی و شرکت های مجازی تهران بودند که با نمونه گیری هدفمند 12 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های عمیق بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت. یافته ها نتایج پژوهش نشان دهنده بیش از 260 کد یا مفهوم اولیه از مصاحبه ها و 53 مفهوم و 26 مقوله بوده است. نتیجه گیری بر اساس نتایج پژوهش حاضر مدل پارادایمی شامل فعالیت های بازاریابی اخلاقی رسانه های اجتماعی (پدیده اصلی)، شفافیت قوانین و استانداردهای موجود (بستر حاکم)، حمایت و پشتیبانی (شرایط علی)، مسیولیت اجتماعی شرکت (راهبردها)، فعالیت های مدیریتی-ترویجی و عوامل مربوط به مشتریان (شرایط مداخله گر) و ارزش ویژه برند و پاسخ مشتری (پیامدها) می باشد.

زمینه اغلب سازمان های امروزی شاهد وقوع انواع رفتارهای غیراخلاقی با انگیزه های مختلف هستند. این پژوهش به شناسایی آن دسته از رفتارهای غیراخلاقی می پردازد که با قصد کمک به سازمان و یا اعضای آن صورت می گیرد. روش رویکرد پژوهش، کیفی و استراتژی تحقیق، روایت پژوهی است. جامعه پژوهش را مدیران میانی ادارات دولتی استان خراسان رضوی تشکیل داد و چهارده نفر از مدیران دستگاه های مختلف به روش غیراحتمالی هدفمند انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها مبتنی بر مصاحبه بود و از روش تحلیل مضمون برای نیل به یافته ها استفاده شد. یافته ها نتایج نشان داد در هفت حوزه شامل "بودجه و اعتبارات"، "تنظیم قراردادها و کارمزدها"، "کسب و حفظ وجهه"، "اطلاع رسانی و گزارش دهی"، "حقوق و مزایا"، "ترفیع و ارتقاء"، و "ارزیابی عملکرد"، رفتارهای غیراخلاقی سازمان یار رخ می دهد. نتیجه گیری در سازمان های دولتی انواعی از رفتارهای غیراخلاقی با هدف تامین منافع سازمان یا اعضای آن صورت می گیرد که می تواند در بلندمدت هزینه هایی را بر سازمان تحمیل کند.

زمینه انتقال فناوری می تواند شامل تجهیزات، ماشین آلات و ابزار، مهارت و تجربه انسانی، داده ها، دانش، فنون و همچنین مدیریت باشد. مقاله حاضر با هدف تحلیل نقش انتقال تکنولوژی در اخلاق کاری کارکنان انجام شده است. روش این پژوهش از نوع تحقیق کاربردی می باشد و یک تحقیق توصیفی (از نظر هدف)، پیمایشی (از نظر زمان) و بر پایه همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کارکنان واحدهای صنعتی غذایی گلوتن بودند. 45 نفر از این کارکنان به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه 50 سوالی اخلاق حرفه ای و پرسشنامه انتقال فناوری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تک متغیره و برای آزمون الگوی پژوهش از مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Amos استفاده شده است. یافته ها براساس خروجی نرم افزار و اعداد معناداری، یافته ها نشان داد چهار بعد اصلی انتقال فناوری در مجموع به طور معناداری تا 7/13 از واریانس اخلاق حرفه ای کارکنان را تبیین می کنند. نتیجه گیری با توجه به نتایج این مطالعه می توان با تاکید و اهمیت دادن به موضوعات فناوری و انتقال و پذیرش فناوری در سازمان، از آن در جهت کمک به اخلاق حرفه ای و وجدان و تعهد کاری کارکنان استفاده کرد.

زمینه شیوه های کسب و کار نوین در عصر حاضر به دنبال استفاده از فناور های روز از طریق تجارت الکترونیک و یکپارچه نمودن آن با دنیای واقعی است. بنابراین این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد کسب و کار اخلاقی و رابطه آن بر کسب و کار آنلاین مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. روش روش پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی است 0 جامعه آماری شامل افرادی هستند که حداقل یک بار تجربه خرید آنلاین از فروشگاه های مجازی داشته اند. 302 نفر با روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه و روش آماری آزمون همبستگی پیرسون بود. یافته ها فرضیه اصلی و فرضیه های فرعی چهارم و پنجم این پژوهش مورد تایید قرار گرفتند. اما رابطه صداقت بر کسب و کار آنلاین به عنوان فرضیه فرعی اول، رابطه انصاف بر کسب و کار آنلاین به عنوان فرضیه فرعی دوم، رابطه مسیولیت پذیری بر کسب و کار آنلاین به عنوان فرضیه فرعی سوم معنی دار نمی باشدو مورد تایید قرار نگرفتند. نتیجه گیری با توجه به یافته های تحقیق که نشان داد مدل مفهومی ارایه شده را تایید نمود و نشان داد که رابطه معناداری بین کسب و کار اخلاقی و کسب و کار آنلاین وجود دارد.