روانشناسی مدرسه
سال:1398 | دوره:8 | شماره:1 (پیاپی 29) |تعداد مقالات:11

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بین رهبری اخلاقی و تسهیم دانش با نقش میانجی توانمندسازی روان شناختی معلمان انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است و جامعه ی آماری پژوهش حاضر را کلیه معلمان مدارس ابتدایی شهرستان بیجار در سال تحصیلی 1395 به تعداد 500 نفر تشکیل داد. نمونه ی آماری 217 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران و به روش طبقه ای با حجم متناسب انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های رهبری اخلاقی، تسهیم دانش و توانمندسازی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی pls استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که رهبری اخلاقی به صورت مستقیم (32/0=β ) بر تسهیم دانش تأثیرگذار است. رهبری اخلاقی به صورت مستقیم (714/0=β ) بر توانمندسازی روان شناختی تأثیرگذار است. توانمندسازی روان شناختی به صورت مستقیم(271/0=β ) بر تسهیم دانش تأثیرگذار است. همچنین تأثیر رهبری اخلاقی بر تسهیم دانش به صورت غیرمستقیم توسط متغیر میانجی، توانمندسازی روان شناختی با (37/0=β ) تبیین شد. در این رابطه زمانی که توانمندسازی روانشناختی به عنوان متغیر میانجی وارد معادله می شود، دارای قدرت بیشتری است. به عبارت دیگر، می توان گفت که رهبری اخلاقی با نقش میانجی توانمندسازی روان شناختی موجب افزایش تسهیم دانش در میان معلمان می شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین حساسیت اضطرابی و باورهای فراشناختی با اضطراب امتحان در دانش آموزان انجام شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان نقده در سال تحصیلی 95-1396 تشکیل-دادند که تعداد 290 دانش آموز با روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس اضطراب امتحان، پرسشنامه فراشناخت و پرسشنامه ی حساسیت اضطرابی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون در SPSS21 انجام شد. یافته ها نشان داد که بین باورهای فراشناختی و حساسیت اضطرابی با اضطراب امتحان رابطه معنادار وجود دارد (001/0p<). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که تقریباً 21 درصد از واریانس اضطراب امتحان براساس متغیرهای باورهای فراشناختی و حساسیت اضطرابی قابل پیش بینی است. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که با افزایش باورهای فراشناختی و حساسیت اضطرابی بر میزان اضطراب امتحان افزوده می شود. به عبارت دیگر باورهای فراشناخت و حساسیت اضطرابی از متغیرهای مهم در اضطراب امتحان دانش آموزان است.

این پژوهش به منظور بهبود هیجان های تحصیلی دانش آموزان، با تأکید بر نقش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی انجام شده است. پژوهش حاضر، از نوع پژوهش های آزمایشی و جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهرستان یزد که در سال تحصیلی 93-1394 مشغول به تحصیل بودند تشکیل می داد. از این جامعه 60 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند. ابتدا هر دو گروه به پرسشنامه هیجان تحصیلی پکران، گوئتز و پری پاسخ دادند و سپس گروه آزمایش طی 10 جلسه تحت آموزش راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری قرار گرفت. در نهایت مجدداً پرسشنامه هیجان تحصیلی توسط هر دو گروه پاسخ داده شد (پس آزمون). نتایج تجزیه وتحلیل داده ها که به روش تحلیل کوواریانس صورت گرفت، نشان داد که آموزش راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری سبب ارتقاء هیجان های مثبت تحصیلی و کاهش هیجان های منفی تحصیلی گردیده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر می تواند زمینه ای را برای پویایی فرآیند آموزش و یادگیری و بهبود هیجان های تحصیلی فراهم آورد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی خصوصیات روان سنجی مقیاس تجربه قلدری-قربانی شدن سایبری در دانش آموزان بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دوره دوم مقطع متوسطه شهرستان پارس آباد (1532نفر) که در سال تحصیلی 95-96 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می داد. بدین منظور، 420 نفر از دانش آموزان (245 پسر و 175 دختر) به روش تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسشنامه تجربه قلدری-قربانی سایبری (آنتونیادو و همکاران، 2016) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش های ضریب همسانی درونی، اعتبار بازآزمایی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. داده ها با کمک نرم افزارهای SPSS 24 و LISREL 8. 8 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که ضریب آلفای کرونباخ برای عامل قلدری سایبری قربانی سایبری و برای کل مقیاس به ترتیب 75/0، 78/0 و 79/0 به دست آمد. شاخص های تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که این مدل از برازش مناسبی برخوردار است (92/0=CFI، 91/0=NFI و 071/0=RMSEA). در نتیجه می توان گفت که این مقیاس ابزار مناسبی جهت ارزیابی رفتار قلدری سایبری و قربانی سایبری در جمعیت نوجوانان است.

هدف پژوهش حاضر مقایسه عامل به احکام بودن، جهت گیری مذهبی و سرمایه روان شناختی در میان دانش آموزان دختر و پسر بود. جامعه آماری دانش آموزان دختر و پسر آموزشکده سمای دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال تحصیلی 97-98 بود. نمونه پژوهش تعداد 50 نفر دختر و پسر به سهم برابر که به شیوه نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شدند. افراد نمونه پرسشنامه های عامل به احکام، سرمایه روان شناختی لوتانز و پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت به-صورت گروهی تکمیل کردند و همسانی درونی آن ها با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی گردید، در بررسی ارتباط بین گزینه های مربوط به عامل به احکام با جنسیت از آزمون کای اسکوار استفاده شد. نتایج نشان داد از نظر امر به معروف و نهی از منکر، حفظ نگاه، پوشش مناسب، قسم، پرهیز از تجسس و گمان بد، پرهیز از سخن چینی، انجام کار خیر و نیکی بر پدر و مادر با جنسیت ارتباط معناداری داشت. به طوری که در اکثر موارد به استثناء پرهیز از تجسس و گمان بد و نیز انجام کار خیر دختران از پسران برتر بودند. بر اساس نتایج آزمون t بین دوجنس از نظر هر چهار مؤلفه مربوط به سرمایه روان شناختی و جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی اختلاف معنادار بود، بطوریکه مقایسه میانگین نشان داد در همه موارد دخترها نسبت به پسرها از ارزش بالایی برخوردار بودند. بین دو جنس از نظر نمره کل عامل به احکام اختلاف معناداری مشاهده نگردید.

هدف این مطالعه بررسی اثربخشی آموزش هوش شخصی و هوش موفق بر اعتماد به نفس دانش آموزان تیز هوش بود. این پژوهش آزمایشی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان پایه نهم دبیرستان متوسطه دوره اول مدرسه استعدادهای درخشان شهرستان اسفراین در سال تحصیلی 95-96 تشکیل دادند. آزمودنی های پژوهش شامل 48 نفر تشکیل دادند که 48 نفر از این دانش آموزان با شیوه نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان گروه نمونه انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه-های هوش شخصی مایر، هوش موفق استرنبرگ و اعتماد به نفس روزنبرگ استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که برنامه آموزشی هوش شخصی و موفق بر اعتماد به نفس تأثیر دارد و آن را افزایش می دهد. این نتایج تلویحات مهمی در زمینه جلوگیری از آسیب های اجتماعی، سلامت جسمانی، روانی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تیزهوش دارد.

هدف پژوهش کاربردی حاضر، شناسایی عوامل و مؤلفه های مؤثر بر توسعه حرفه ای دبیران مقطع متوسطه دوره دوم آموزش و پرورش ناحیه یک و دو اردبیل است. از میان جامعه اساتید، صاحبنظران و مطلعین کلیدی با استفاده از کفایت نظری داده ها 51 نفر بعنوان نمونه آماری، انتخاب شدند. این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی است که برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبه گروه های کانونی استفاده شد. داده ها از طریق تکنیک تحلیل محتوا (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) بررسی و تحلیل شد. نتایج نشان داد عوامل مؤثر برتوسعه حرفه ای دبیران عبارتند از: عوامل فردی شامل مؤلفه های: ویژگی های شخصیتی، انگیزه پیشرفت، علاقه و نگرش، پیشینه و بنیه علمی و عوامل سازمانی شامل: فرهنگ سازمانی، نقش مدیران، نظام ارزیابی عملکرد، دوره های آموزشی و عوامل اقتصادی شامل مؤلفه های: نظام های پاداش و ارتقاء، وضعیت معیشتی و مادی، تسهیلات و امکانات است.

دانش آموزان دارای نقص توجه بیش فعالی از طیف متنوعی از مشکلات شناختی و رفتاری رنج می برند و شواهد تحقیقاتی حاکی از آن است که زبان می تواند در کنترل شناختی و رفتاری این اختلال نقشی واسطه ای ایفا کند. هدف این پژوهش مقایسه فهم کلامی در انواع این اختلال و در قیاس با دانش آموزان عادی بوده است. نمونه این پژوهش 240 نفراست. از میان کلیه دانش آموزان دارای نقص توجه و بیش فعالی ارجاع شده به کلینیک آموزش و پرورش شهریار در سال تحصیلی96-97، 180نفر (90دختر و 90پسر) و یک گروه کنترل از دانش آموزان عادی(30 دختر و 30پسر) به صورت تصادفی انتخاب گردیدند. سپس با استفاده از مقیاس وکسلر نسخه چهارم هنجار شده داده های فهم کلامی گروه های نمونه گردآوری شد. نتایج نشان داد میانگین نمرات دانش آموزان دارای نقص توجه بیش فعالی به طور معنادار نسبت به دانش آموزان عادی پایین تر است. در میان دسته بندی های سه گانه این اختلال، نوع ترکیبی و نوع بیش فعال به طور معناداری به ترتیب پایین ترین میانگین را نسبت به دانش آموزان عادی نشان دادند. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که، فهم کلامی در تنظیم شناخت و رفتار دانش آموزان، نقش مهمی دارد و می بایست در مداخلات درمانی مورد تأکید قرار گیرد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش عزت نفس، سبک های فرزند پروری و انسجام خانواده و انعطاف پذیری در پیش بینی افسردگی دانش آموزان دختر بود. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 2500 نفر از دانش آموزان دبستان های دخترانه شهر تهران بود که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای – چندمرحله ای تعداد 500 نفر (250 دانش آموز و 250 مادر) انتخاب شدند. دانش آموزان پرسشنامه خودارزیابی افسردگی کودکان (DSRS) و عزت نفس کوپراسمیت (SEI) را تکمیل نمودند. سپس پرسشنامه های سبک های فرزند پروری بامریند (PSI) و پرسشنامه ارزیابی انسجام خانواده و انعطاف پذیری (FACES-III) بین مادران آن ها توزیع گردید. داده ها به وسیله روش تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بین افسردگی کودکان با عزت نفس و ابعاد آن شامل عزت نفس عمومی، اجتماعی و تحصیلی، سبک فرزندپروری مقتدر و انسجام خانواده رابطه معنادار وجود دارد (01/0>p). براساس نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام، عزت نفس کودک، سبک های فرزندپروری و انسجام و انعطاف پذیری به ترتیب 43 درصد، 16 درصد و 12 درصد واریانس افسردگی فرزندان را تبیین می کنند. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که عزت نفس کودک، سبک فرزندپروری مقتدر و انسجام خانواده، از عوامل تأثیرگذار در پیش بینی افسردگی دختران بوده (01/0>p) و در پیشگیری، سبب شناسی و درمان اختلال افسردگی نقش مهمی ایفا می نمایند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کیفیت زندگی در مدرسه و خودتنظیمی تحصیلی در پیش بینی سرزندگی تحصیلی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را کلّیه ی دانش آموزان دوره ی متوسطه-ی اول شهر اردبیل در سال تحصیلی 95-1396 تشکیل می دادند که از میان آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای تعداد 230 دانش آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند که در نهایت پرسشنامه ی 223 دانش آموز قابل تحلیل بود. از پرسشنامه ی کیفیت زندگی در مدرسه، پرسشنامه ی خودتنظیمی تحصیلی و پرسشنامه سرزندگی تحصیلی برای جمع آوری داده ها استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین کیفیت زندگی در مدرسه (و مؤلفه های آن) و خود تنظیمی تحصیلی (و مؤلفه های آن) با سرزندگی تحصیلی دانش آموزان رابطه ی مثبت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که تقریباً 57 درصد از کل واریانس سرزندگی تحصیلی براساس کیفیت زندگی در مدرسه و خود تنظیمی تحصیلی قابل پیش بینی است که متغیر کیفیت زندگی در مدرسه سهم بیشتری داشت. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که کیفیت زندگی در مدرسه و خود تنظیمی تحصیلی از متغیرهای مرتبط با سرزندگی تحصیلی دانش آموزان است.