Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مشخصات نشــریه/اطلاعات دوره

نتایج جستجو

2558

نتیجه یافت شد

مرتبط ترین ها

اعمال فیلتر

به روزترین ها

اعمال فیلتر

پربازدید ترین ها

اعمال فیلتر

پر دانلودترین‌ها

اعمال فیلتر

پر استنادترین‌ها

اعمال فیلتر

تعداد صفحات

27

انتقال به صفحه

آرشیو

سال

دوره(شماره)

مشاهده شمارگان

مرکز اطلاعات علمی SID1
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
نویسندگان: 

رضائیان محسن

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    22
  • شماره: 

    5
  • صفحات: 

    435-436
تعامل: 
  • استنادات: 

    1
  • بازدید: 

    46
  • دانلود: 

    19
کلیدواژه: 
چکیده: 

علاوه بر تمام مقالات مروری که تا کنون در مجله دانشگاه پیرامون آن ها صحبت کرده ایم [10-1]، یکی دیگر از انواع جالب مقالات مروری که توسط پژوهشگران در حوزه سلامت به رشته تحریر در می آید با عنوان؛ مطالعات مختلط مروری (Mixed studies review) نامیده می شود. این مطالعات، از دو جزء مجزا شامل یک مطالعه مروری، همراه با یک مطالعه کیفی (Qualitative study)، تشکیل می شوند [11]. در جزء مروری مطالعه، محققین سعی می کنند که با انجام یک مطالعه نظام مند، نه تنها استراتژی جستجوی خود را به دقت شرح دهند، بلکه معیارهای ورود و خروج مقالات پژوهشی به مطالعه خود و شیوه سنجش میزان کیفیت آن ها را نیز با دقت تشریح نمایند. این مطالعات که معمولاً برای مطالعه میزان اثرگذاری یک استراتژی پیشگیرانه به کار می روند، نشان خواهند داد که جمع بندی مطالعات موجود، تا چه اندازه این استراتژی پیشگیرانه را موفقیت آمیز قلمداد می نمایند. جمع بندی مقالات در این مرحله، معمولاً به صورت کیفی و در قالب یک یا چند جدول ارائه خواهد شد [11]. جزء دوم این مطالعات مختلط مروری، معمولاً از یک مطالعه کیفی تشکیل می شود. در این مرحله، محققین با بهره گیری از روش های مطالعات کیفی با چند نفر از ذی نفعان مهم در موضوع مورد نظر، مصاحبه کرده و نظرات آن ها را پیرامون میزان موفقیت استراتژی پیشگیری مورد نظر، نقاط قوت و نقاط ضعف آن، جویا خواهند شد. آن ها همچنین ممکن است نظرات ذی نفعان را در خصوص ایجاد تغییرات لازم برای افزایش میزان موفقیت استراتژی مورد نظر نیز مورد پرس و جو قرار دهند. به این ترتیب، در این قبیل مطالعات، جزء مروری تکمیل کننده جزء کیفی مطالعه خواهد بود [11]. از این رو، مطالعات مختلط مروری می توانند در صورتی که به خوبی طراحی شوند، دیدگاه های کامل تری را پیرامون استراتژی پیشگیرانه مورد نظر، در مقایسه با یک مقاله مروری تنها، برای خوانندگان خود به ارمغان آورند. برای نمونه، این مطالعات با موفقیت در زمینه مداخلات تغییر رفتار در بازماندگان سرطان کولورکتال [12] و تجربه امیدواری در والدین کودکان مبتلا به سرطان [13]، به کار رفته اند. با این وجود، استاندارد دقیقی برای این مطالعات هنوز تعریف نشده است. به ویژه بر روی این نکته بحث می شود که آیا باید جز مروری را اول انجام داد و یا جزء کیفی را؟ یا این که هر دو جزء را همزمان با هم انجام داد و سپس در یک نقطه از زمان، نتایج هر دو مطالعه را در هم ادغام و سپس گزارش نمود. هر کدام از این رویکردها می توانند مزایا و معایب خود را داشته و از همین رو، موافقین و مخالفین خاص خود را دارند [11]. با این وجود، به نظر راقم این سطور، انجام جزء مروری مطالعه در مرحله اول، رویکرد مناسب تری است. چرا که در این روش، محققین ابتدا به یک جمع بندی خردمندانه از دانش موجود خواهند رسید. نه تنها میزان موفقیت استراتژی مورد نظر، بلکه نقاط قوت و ضعف آن و شیوه های تغییر در استراتژی را نیز مشخص خواهند کرد. مجموعه این دانش سبب خواهد شد که آن ها بتوانند سؤالات مورد نظر در بخش کیفی مطالعه خود را، با آگاهی و دقت بیشتری طراحی نمایند. این نکته سبب خواهد شد که جزء کیفی مطالعه، نتایج قوی تری را به همراه داشته باشد.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 46

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 19 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 1 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 7
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    22
  • شماره: 

    5
  • صفحات: 

    437-458
تعامل: 
  • استنادات: 

    2
  • بازدید: 

    46
  • دانلود: 

    13
چکیده: 

زمینه و هدف: بیماری سرطان از نظر روان شناختی کاهش قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی بیمار ایجاد می کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش میانجی عملکرد روان­شناختی مثبت در رابطه بین خلق و خو، جبران افراطی و سرکوب گری عاطفی با تاب آوری در بیماران مبتلا به سرطان گوارش انجام گرفت. مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، تمامی بیماران مبتلا به سرطان گوارش در بیمارستان های شهید رحیمی و شهدای عشایر شهر خرم آباد در سال 1400 بودند که با روش نمونه گیری هدفمند، 148 نفر انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه های سرکوب گری عاطفی Weinberger، تاب آوری Conner-Davidson، سرشت و منش (Temperament and Character Inventory) و جبران افراطی Young و پرسش نامه عملکرد روان شناختی مثبت Rajaei و همکاران جمع آوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد عملکرد روان­شناختی مثبت در رابطه بین خلق و خو و تاب آوری (621/0=β) و در رابطه بین جبران افراطی و تاب آوری (412/0=β)، نقش میانجی دارد (001/0>P). هم­چنین، خلق و خو (421/0=β)، جبران افراطی (365/0=β)، سرکوب گری (647/0=β) و عملکرد روان­شناختی مثبت (723/0=β) بر تاب آوری بیماران مبتلا به سرطان گوارش اثر مستقیم دارند (001/0>P). نتیجه­گیری: یافته­های مطالعه حاضر نشان داد که عملکرد روان­شناختی مثبت، تأثیر خلق و خو بر تاب آوری بیماران مبتلا به سرطان را میانجی گری می کند. بنابراین، به نظر می رسد، بیماران مبتلا به سرطان با عملکرد روان شناختی مثبت می توانند تاب آوری خود را جهت مقابله با پیامدهای منفی ناشی از سرطان افزایش دهند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 46

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 13 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 2 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 4
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    22
  • شماره: 

    5
  • صفحات: 

    459-478
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    104
  • دانلود: 

    33
چکیده: 

زمینه و هدف: اعتبارسنجی مقیاس رفتار خودکشی می تواند به ارزیابی چگونگی و کیفیت رفتار کمک بیشتری نماید. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر تعیین ساختار عاملی و اعتباریابی مقیاس ارزیابی رفتار خودکشی نوجوانان در دختران دانش آموز دوره متوسطه دوم شهر کرمان در سال 1400 بود. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی است. جامعه آماری شامل کلیه دختران دانش آموز دوره متوسطه دوم شهر کرمان در سال 1400 بود. تعداد 682 نفر به عنوان نمونه تعیین شد. نمونه­ها به روش نمونه گیری تصادفی خوشه­ای انتخاب شدند. اطلاعات پژوهش از طریق دو مقیاس ارزیابی رفتار خودکشی نوجوانان و احتمال خودکشی Cull و Gill جمع آوری گردید. برای بررسی روایی و پایایی مقیاس از روش های روایی محتوا، همگرا، روایی سازه، روش های همسانی درونی استفاده گردید. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی نشان داد که مقیاس ارزیابی رفتار خودکشی نوجوانان از سه عامل تشکیل شده است که در مجموع 88/62 درصد از واریانس رفتار خودکشی را تبیین می کنند. نسبت روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی برای همه سؤالات قابل قبول بود. این پرسش­نامه به همراه مقیاس احتمال خودکشی Cull و Gill اجرا شد که با 16 آیتم از روایی هم­زمان مناسبی برخوردار بود (001/0P<). ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 84/0 و خرده مقیاس­ها در محدوده 87/0 تا 95/0 بود. نتیجه گیری: مقیاس ارزیابی رفتار خودکشی نوجوانان 16-آیتمی دارای پایایی و روایی مناسب برای دختران دانش آموز است. بنابراین، این مقیاس را می­توان برای ارزیابی وضعیت رفتار خودکشی نوجوانان در دختران دانش آموز دوره متوسطه به کار برد.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 104

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 33 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 18
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    22
  • شماره: 

    5
  • صفحات: 

    479-494
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    28
  • دانلود: 

    7
چکیده: 

زمینه و هدف: افراد دارای لکنت نگرش مثبت نسبت به خود و توانایی­های برقراری ارتباط را از دست داده و تمایل کمی به شرکت در ارتباطات اجتماعی نشان می­دهند. هدف مطالعه حاضر مقایسه اثر ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس با درمان پذیرش و تعهد بر ابعاد تنظیم هیجان در بزرگسالان دارای لکنت بود. مواد و روش­ها: این مطالعه از نوع نیمه­آزمایشی با دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل بود که با طرح پیش آزمون، پس­آزمون و پی­گیری انجام شد. جامعه آماری شامل بزرگسالان 18 تا 40 سال دارای لکنت مراجعه­کننده به مراکز گفتاردرمانی و روان شناسی شهر اصفهان در سال 1401-1402 بود. حجم نمونه 45 نفر بود که به صورت هدفمند انتخاب و به­صورت تصادفی­ به دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (در هر گروه 15 نفر) تقسیم شدند. گروه­های آزمایش درمان­های ذهن آگاهی و پذیرش و تعهد را طی 8 جلسه 90 دقیقه­ای دریافت کردند، در حالی که گروه کنترل مداخله­ای دریافت نکرد. برای گردآوری اطلاعات از پرسش­نامه تنظیم هیجان Gross و John (2003) استفاده شد. داده­ها با استفاده از آنالیز واریانس دوطرفه با اندازه­گیری­های مکرر تجزیه ­و تحلیل شدند. یافته­ها: نتایج مطالعه حاکی از تأثیر روش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و درمان پذیرش و تعهد بر ابعاد تنظیم هیجان بزرگسالان دارای لکنت بود (001/0>P) و میزان اثربخشی هر دو روش مشابه بود (05/0

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 28

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 7 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 10
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    22
  • شماره: 

    5
  • صفحات: 

    495-506
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    24
  • دانلود: 

    3
چکیده: 

زمینه و هدف: خستگی ناشی از دویدن در افراد با سابقه ابتلاء به کووید-19 به دلیل تغییرات الکترومایوگرافی می­تواند منجر به تغییر نیروهای عکس­العمل زمین گردد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه مقادیر اوج نیروهای عکس­ العمل زمین قبل و بعد از خستگی در زنان با سابقه کووید-19 در مقایسه با زنان سالم طی راه رفتن بود. مواد و روش ­ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه­ تجربی بود. نمونه آماری پژوهش حاضر شامل 14 زن با سابقه ابتلاء به کووید-19 و 14 زن سالم استان اردبیل در سال 1400 بود که به روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب شدند. افراد با سابقه ابتلاء به بیماری کووید-19 دارای نتایج مثبت آزمایش کووید-19 (Polymerase chain reaction,PCR) در زمان ابتلاء بودند. از صفحه نیروی برتک با نرخ نمونه برداری 1000 هرتز برای ثبت نیروی عکس ­العمل زمین طی راه رفتن استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون t دو نمونه مستقل تجزیه و­ تحلیل شدند. یافته ­­ها: نتایج نشان داد که به لحاظ آماری تفاوت معنی ­داری در مقادیر تغییرات میانگین پیش ­آزمون-پس ­آزمون بین زنان گروه سالم و کووید-19 وجود نداشت (05/0

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 24

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 3 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 13
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    22
  • شماره: 

    5
  • صفحات: 

    507-522
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    44
  • دانلود: 

    10
چکیده: 

زمینه و هدف: مواجهه شغلی با صدا می تواند با اثرات روان شناختی مختلفی همراه باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط مواجهه صوتی، آزردگی و درک بلندی صدا با هوش اجتماعی و سبک های عمومی تصمیم گیری در کارگران معدن انجام شد. مواد و روش­ها: این مطالعه توصیفی در یک معدن استان یزد در سال 1401 انجام شد. در این پژوهش تعداد 65 نفر از کارگران به صورت در دسترس انتخاب و وارد مطالعه شدند. به منظور تعیین میزان مواجهه صوتی، دزیمتری با استفاده از دستگاه TES-1354 انجام شد. مطابق با تراز معادل صوت، کارگران به دو گروه مواجهه صوتی مجاز و غیرمجاز تقسیم شدند. آزردگی و درک صوتی کارگران با استفاده از پرسش نامه تعیین شد. به منظور ارزیابی هوش اجتماعی از پرسش­نامه Silvera و همکاران استفاده شد. سبک های تصمیم گیری افراد با پرسش­نامه Scott و Bruce ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های t مستقل، همبستگی Pearson، همبستگی Spearman، مجذور کای و Mann-Whitney انجام شد. یافته ها: در مطالعه حاضر بین دو گروه مورد مطالعه از نظر متغیرهای دموگرافیک اختلاف معناداری وجود نداشت (05/0P) و درک بلندی صدا (003/0=P) به طور معناداری در کارگران با مواجهه صوتی غیرمجاز بیشتر بود. هم چنین، میانگین نمره سبک تصمیم گیری اجتنابی به طور معناداری در کارگران با مواجهه صوتی غیرمجاز بیشتر بود (018/0=P). نتیجه گیری: به طور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد مواجهه صوتی غیرمجاز با آزردگی، درک صوتی و سبک اجتنابی در ارتباط است. با توجه به اثرات غیر شنیداری مواجهه صوتی، اجرای برنامه حفاظت شنوایی در محیط های کاری با صدای غیرمجاز ضروری به نظر می رسد.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 44

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 10 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 8
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    22
  • شماره: 

    5
  • صفحات: 

    523-538
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    146
  • دانلود: 

    33
چکیده: 

زمینه و هدف: یکی از پیامد­های روان­شناختی ناشی از همه­گیری کووید-19، بروز افکار و اقدام به خودکشی در میان افراد جامعه و به­خصوص کادر درمان بود. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف تعیین رفتار خودکشی در میان کادر درمان در دوران همه­گیری کووید-19 انجام گرفت. مواد و روش­ها: مطالعه مروری نظام مند حاضر، در فروردین ماه 1402، با استفاده از موتورهای جستجوگر SID، Magiran، ScienceDirect، Google Scholar، PubMed، Springer، Scopus و هم چنین کلیدواژه های Suicide، Treatment staff، Health care workers، Nurses، Physicians، COVID-19، Coronavirus و معادل فارسی آن ها در ارتباط با افکار و اقدام به خودکشی کادر درمان انجام شد. تعداد 10 مقاله مورد بررسی قرار گرفت. یافته­ها: نتایج این مطالعه نشان داد که افکار خودکشی از 31/6 تا 81/15 درصد و اقدام به خودکشی در بین کادر درمان از 8/10 تا 1/11 درصد متغیر بود. عواملی از قبیل سلامت روان نامطلوب، خواب کم، استرس زیاد، حمایت کم، کاهش اعتمادبه نفس، مصرف داروی روان گردان، نگرانی درآمد، تنهایی، انزوای اجتماعی، نداشتن فرزند، استرس ناشی از همه­گیری کووید-19، افسردگی، اضطراب و اقدام به خودکشی قبلی، از مهم ترین عوامل پیش بینی کننده اقدام به خودکشی بودند. نتیجه­گیری: نتایج حاصل از این پژوهش ضمن تأکید بر رشد آگاهی در زمینه علل و روش­های خودکشی میان کادر درمان، ضرورت این موضوع را متوجه متصدیان و برنامه­ریزان سازمان­های بهداشتی و درمانی می­کند تا در راستای تدوین سیاست­های پیش­گیری از خودکشی در همه­گیری­ها، گام­های اصولی بردارند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 146

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 33 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 30
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    22
  • شماره: 

    5
  • صفحات: 

    539-548
تعامل: 
  • استنادات: 

    1
  • بازدید: 

    48
  • دانلود: 

    7
چکیده: 

زمینه و هدف: رضایت­مندی از خدمات ارائه شده در مراکز بهداشت از ابزارهای ارتقاء کیفیت خدمات می­باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان رضایت­مندی در مراجعین به مراکز خدمات جامع سلامت شهری انار در طی همه­گیری کووید-19 انجام شد. مواد و روش­ها: این مطالعه توصیفی در میان 322 نفر از مراجعین مراکز خدمات جامع سلامت انجام شد. داده ­ ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون­ t مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند. یافته­ها: در مطالعه حاضر، کمترین میزان رضایت از زمان انتظار برای دریافت خدمات و واحد ارائه خدمات سلامت روان گزارش شد. در مورد میزان رضایت از مهارت­های آموزشی (66/72 درصد)، ارتباطی (11/71 درصد) و مهارت مراقبتی پرسنل (97/72 درصد) از مراجعین، گزینه زیاد و خیلی زیاد را انتخاب کرده بودند. نتیجه­گیری: رضایت­مندی مراجعین از خدمات بهداشتی در دوران همه­گیری کووید-19 از وضعیت نسبتاً مطلوبی برخوردار بود. کاهش عوامل نارضایتی و ارتقاء رضایت­مندی از خدمات ارائه شده به ویژه خدمات سلامت روان و دندان­پزشکی پیشنهاد می شود.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 48

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 7 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 1 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 3
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    22
  • شماره: 

    5
  • صفحات: 

    549-553
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    12
  • دانلود: 

    5
کلیدواژه: 
چکیده: 

سردبیر محترم در فرایند طراحی مطالعات مروری در حوزه سلامت، یکی از اساسی ترین عناصر، نحوه دستیابی به شواهد و اسناد است [1]. با توجه به حجم وسیع و رو به رشد شواهد منتشر شده از یک سو، هم­چنین چالش­های اجرایی در دستیابی به ادبیات خاکستری از سوی دیگر، شناسایی همه مطالعات مرتبط بدون جستجوی سیستماتیک تقریباً غیر ممکن است [2]. چگونگی جستجو و بازیابی اطلاعات و ادبیات مرتبط با پژوهش نه تنها در طراحی و اجرای پژوهش بلکه در سایر مراحل کار شامل تحلیل نتایج و انتشار یافته ها به صورت پروتکل یا مقاله دارای اهمیت است و باید به گونه­ای طراحی شود که منجر به شناسایی شواهد واجد شرایط، مؤثر و کارآمد با حداقل تورش شده و در صورت لزوم برای سایرین قابل تکرار باشد [4-3]. روش های جستجوی شواهد متنوع بوده و ممکن است به صورت جستجوی ناوبری، اکتشافی و سیستماتیک انجام شود [6-5]. لازم است که نویسندگان مقالات مروری، روش جستجو را مبتنی بر چارچوب متدولوژیک (مرور نظام مند یا غیر نظام­مند) انتخاب نموده و در کلیه مراحل پژوهش از طراحی تا اجرا به اصول آن پایبند باشند [7-6]. Cooper و همکاران (2018) ضمن بررسی نه راهنمای منتشرشده بین المللی در زمینه اجرای مرورهای سیستماتیک، یک مدل جامع را برای فرآیند جستجوی اطلاعات معرفی نمودند. این مدل شامل 8 مرحله کلیدی: تصمیم گیری درباره مجری جستجوی ادبیات، تعیین اهداف کلی و جزئی جستجو، آمادگی برای جستجوی ادبیات، طراحی استراتژی جستجو، تعیین فرآیند اجرایی و مکان و پایگاه های مورد جستجو، مدیریت منابع، مستندسازی جستجو می باشد [8]. ضمن تاکید بر اهمیت کلیه مراحل اجرای جستجو، مستندسازی و گزارش فرایند جستجو عنصری کلیدی به ویژه در مرورهای سیستماتیک است، زیرا آنچه که انجام شده است را به وضوح به خوانندگان منتقل نموده و به آن ها در قضاوت و تصمیم گیری در زمینه اعتبار و باورپذیری نتایج جستجو کمک می نماید [9]. هم چنین در کلیه ابزارهای موجود برای ارزیابی کیفیت مقالات مروری، حداقل یک آیتم به بررسی فرآیند جستجوی شواهد و گزارش دهی آن اختصاص دارد که گواهی بر اهمیت این موضوع است [9-8]. اگرچه راهنماهای متعددی برای گزارش مرورهای سیستماتیک وجود دارد، اما انتقاداتی بر آن­ها وارد است. به عنوان نمونه در 11 ابزاری که به این منظور تا قبل از سال 2007 معرفی شده است تنها یک آیتم مشترک در زمینه نحوه گزارش جستجوی شواهد وجود دارد [9]. هم­چنین در چک لیست پریزما (PRISMA: Preferred Reporting for Systematic reviews and Meta-Analysis) که متداول­ترین راهنمای گزارش دهی برای مرورهای سیستماتیک بوده و در سال 2009 معرفی و در 2020 به روز رسانی شده است، صرفا سه آیتم 8، 7 و 17 به نحوه گزارش جستجو اختصاص یافته است که در عمل گزارش جامعی از جستجو را ارائه نمی­دهد و الزاما منجر به گزارش تکرارپذیر نمی شود به این معنی که تکرار جستجو مبتنی بر گزارش و مولفه های مذکور در آن، منجر به نتایج مشابه نمی شود. چالش دیگر ماهیت مولتی فاکتوریال آیتم های مذکور در چک لیست پریزما است. آیتم 7 مربوط به گزارش تمام منابع اطلاعاتی اعم از پایگاه های اطلاعاتی، مدت زمان بررسی، تماس با نویسندگان مطالعات شناسایی شده، آیتم 8 مربوط به گزارش کامل استراتژی جستجو حداقل برای یک پایگاه اطلاعاتی، ملاک های ورود مطالعات و محدودیت ها، آیتم 17 مربوط به گزارش مطالعات غربال شده، مطالعات ارزیابی شده و مطالعات وارد شده در مرور و موارد حذف شده، با ذکر دلیل می باشد. این ویژگی ممکن است نویسندگان را دچار تورش نماید به نحوی که تصور کنند اگر یکی از اجزای مربوط به آیتم را رعایت کنند، می توانند آن را به عنوان یک گزارش کامل تلقی کنند [13-10]. گزارش ناقص روش های جستجوی ادبیات می تواند منجر به تردید و هم چنین کاهش اعتماد نسبت به نتایج نهایی مرور سیستماتیک شود. اگر برای محققان بعدی و خوانندگان مرور سیستماتیک، مبتنی بر گزارش مرور، امکان درک فرآیند جمع آوری اطلاعات و یا بازتولید آن مهیا نشود این شک را در ذهن متبادر می­نماید که شاید نویسنگان با انجام ندادن یک مطالعه دقیق یا از پیش تعیین شده، دچار خطا و یا سوءگیری شده باشند [14-12]. با عنایت به موارد اشاره شده، در اوایل سال 2021 و متعاقب انتشار نسخه به روز رسانی شده پریزما (PRISMA-2020) چک لیستی اختصاصی برای گزارش نویسی جستجوی شواهد تحت عنوان PRISMA-S تدوین و منتشر شده است که نواقص موجود را پوشش می­دهد. این ابزار در همراهی با انواع چک لیست های اجرایی مطالعات مروری برای محققین، نویسندگان، سردبیران، داوران و متخصصین کتابداری قابل استفاده می باشد. این چک لیست مشتمل بر 16 آیتم است که روش های متنوع جستجو و جزییات مرتبط به آن را پوشش داده و همراه با راهنمای توصیفی مشتمل بر مثال های عینی برای هر آیتم منتشر شده است. از مهم ترین نقاط قوت آن توجه توامان به پایگاه اطلاعاتی و پلتفرم جستجو، جستجوی همزمان چند پایگاه اطلاعاتی ( Multi Database searching)، جستجو در رجیستری ها (Study registries)، نقل قول ها (Citation Searching)، منابع آنلاین، گزارش تماس با نویسندگان، جزییات استراتژی جستجو، جعبه واژگان اختصاری، مخازن نگهداری (Repository) و دسترسی آنلاین به نتایج جستجو و گزارش زمان اجرای هر استراتژی جستجو و به­روزرسانی آن است که به نوبه خود منجر به کاهش یافته های تکراری در نتایج جستجو در پایگاه های اطلاعاتی مختلف، هم چنین شفافیت و تکرارپذیری عملیات می شود. به علاوه در نمودار فرایند جستجو (Flow Diagram) که جزییات بازیابی اسناد را نمایش می دهد گزارش رکوردهای بازیابی شده به تفکیک پایگاه و به صورت کل، و تعداد رکورد های حاصل در به روزرسانی ها در بخش تکمیلی گزارش تأکید شده است. علاوه بر اینکه هر نوع مرور سیستماتیکی بسته به سؤال تحقیق و روش های انتخاب شده توسط نویسندگان، از همه یا بخش هایی از موارد موجود در بخش منابع اطلاعاتی و روش های چک لیست می تواند استفاده نماید، این ابزار در تدوین پروتکل مرورهای سیستماتیک نیز کاربردی است. این چک لیست به تیم های مرور سیستماتیک کمک می کند تا بخش جستجوی شواهد مربوط به مطالعه خود را به وضوح، شفاف و با جزئیات کافی گزارش کنند تا امکان تکرارپذیری فراهم شود، اما به عنوان ابزاری برای هدایت انجام مرور سیستماتیک یا ارزیابی کیفیت جستجو یا کیفیت مرور سیستماتیک طراحی نشده است [14]. از آنجایی که چشم انداز مقالات مروری به ویژه مرورهای سیستماتیک گردآوری جامع و هدفمند شواهد در تلاش برای پاسخگویی به سوال پژوهش و یا ایجاد سؤال و فرضیات جدید در اتمسفری مبتنی بر منطق دیالکتیک علمی و شفافیت است، امید می رود محققین در این مسیر با بهره برداری از ابزارهای علمی در دسترس، به رسالت خود جامه عمل بپوشانند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 12

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 5 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 2
telegram sharing button
whatsapp sharing button
linkedin sharing button
twitter sharing button
email sharing button
email sharing button
email sharing button
sharethis sharing button