جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
سال:1400 | دوره:11 | شماره:45 |تعداد مقالات:44

منطقه خلیج فارس جایگاه بالایی از دید ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی دارد. کشور ایران بعنوان مهمترین کشور منطقه، از نظر جغرافیایی و فرهنگی در طول تاریخ تکاملی خود همواره بر منطقه تاثیر گذار بوده و از موقعیت ژئوپلیتیکی خاصی برخوردار است. از جمله اقدامات بایسته ای که ایران در منطقه ی خلیج فارس برای انجام آنها بازیگری اصلی را برعهده دارد؛ تامین انرژی جهان و همکاری اقتصادی زیر بنایی، همکاری های امنیتی اتحاد چند جانبه گرایی در سطح منطقه ای و بین المللی، اطمینان به مشارکت منصفانه در نظام تصمیم گیری است که بدون مشارکت و حضور مستقیم ایران در این منطقه همواره دچار چالش جدی خواهند بود. بدون حضور ایران در خلیج فارس به دلیل عدم وجود نیروی مخالف در مقابل نیروهای فرامنطقه ای، خلیج فارس ماهیت خود را در زمینه تسلط بر دنیای صنعتی از دست خواهد داد و استعمار کامل آن میسر خواهد بود. بنابراین، نقش وحضور ایران برای تثبیت هویت و ماهیت منطقه ژئوپلیتیک خلیج فارس و سرزمین های پیرامون آن امری لازم و ضروری به نظر می رسد.تحقیق حاضر با روش توصیفی_تحلیلی درصدد بیان نقش و جایگاه ایران در منطقه خلیج فارس با رویکردی ژئوپلیتیکی است. به طور کلی ایران، در منطقه دارای نقش اساسی است که در ابعاد اقتصادی، سیاسی و امنیتی خود را نشان می دهد و در حال حاضر می توان گفت: حضور ایران در منطقه دو جانبه- اقتصادی و متحدکننده-است. یعنی ایران در جهت ایجاد اتحاد کشورهای منطقه و مبارزه با چالش ها باید تلاشی گسترده داشته باشد.

گرایش به مدیریت پسماند در انتهای قرن بیستم نقطه عطف برنامه های توسعه صنعتی و فناوری در بیشتر کشورهای جهان بود هدف تحقیق حاضر ارائه الگویی هوشمند برای مدیریت پسماند در سطح شهر تهران می­باشد. روش استفاده شده در این تحقیق تکنیک شبکه های عصبی است که بر اساس آن بتوان به پیش بینی تولید پسماند در نواحی مختلف شهر  تهران نمود. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است و محدوده مورد مطالعه شهر تهران می باشد و روش تجزیه و تحلیل تکنیک شبکه عصبی می باشد. از شبکه عصبی با تک لایه مخفی جهت پیش بینی پسماند  استفاده گردید. تابع تحریک تانژانت سیگموئید برای لایه­های مخفی شبکه استفاده شده است. در نهایت نتیجه­گیری شد که روش شبکه عصبی برای پیش بینی پسماند شهر تهران در مقایسه با روش­های دیگر از جمله روش کوآنتومی در برخی نواحی کارا­تر است و در انتها پیشنهادات کاربردی ارائه شد.

زلزله در جهان به عنوان یکی از مخرب ترین عامل انهدام حیات انسانی ـمحیطی مطرح می باشد و آسیب های ناشی از آن در ابعاد اجتماعی وقوع زلزله اثرات متفاوتی را بر گروه های اجتماعی داشته و ارتباط مستقیمی با شرایط اجتماعی شهروندان دارد.بطوریکه نتایج آن منطبق بر ساختار نابرابریهای اجتماعی در جوامع شهری است.کلان شهر کرج با مشکل وجود 551 هکتار بافت فرسوده شهری، ضرورت توجه به ابعاد آسیب پذیری اجتماعی را در این شهر گریز ناپذیر می سازد.آسیب پذیری شهری در برابر مخاطرات طبیعی در بافتهای فرسوده کلان شهر کرج تابعی از رفتارهای اجتماعی شهروندان است و در این مفهوم زلزله به عنوان متغیری است که باعث تغییرات و در نهایت آسیب پذیری سیستم های اجتماعی در داخل محلات شهری می شود از این رو بدون آگاهی از ابعاد آسیب پذیری اجتماعی، تحلیل حوادث طبیعی از جمله زلزله امکان پذیر نخواهد بود.با توجه به نقش تاثیرگذار عوامل اجتماعی در کاهش و افزایش آثار زلزله، در این پژوهش تاکید بر روی آسیب پذیری اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله است.این پژوهش با هدف تحلیل طیف بندی آسیب پذیری اجتماعی محله کرج کهن در قالب روش تحلیلی ـتوصیفی و با استفاده از مدل VIKOR انجام یافته است.در این پژوهش ابتدا به صورت نمونه گیری هفت محله از کرج کهن از بافت فرسوده کرج براساس طرح تفضیلی انتخاب و براساس فرمول کوکران حجم جامعه نمونه مشخص شد.بر این اساس در این پژوهش ضمن سنجش آسیب پذیری اجتماعی در محلات مورد هدف بدین منظور ابتدا شاخصهای موثر در آسیب پذیری محلات شهری شناسایی و تعریف عملیاتی شدند سپس با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شدند و در مراحل بعد با استفاده از روش VIKOR محلات مورد هدف مورد اولویت بندی و در نهایت با استفاده از آمار ناپارامتری مورد تحلیل قرار گرفت.بر این اساس در این پژوهش ضمن سنجش آسیب پذیری اجتماعی در نتایج تحقیق نشان داد قلمستان و کلاک در دامنه آسیب پذیری اجتماعی خیلی کم و محله ترک آباد در دامنه آسیب پذیری متوسط و دامنه آسیب پذیری اجتماعی محله شیخ سعدی و کرج کهن خیلی زیاد است و محلات اصفهانی ها و قلمستان به ترتیب با 0=QI و 883=QI به گزینه ایده ال مدل ویکور نزدیک می باشند و از نظر شاخص های آسیب پذیری اجتماعی کمتر در معرض خطر قرار دارند.متغیرهای ظرفیتهای انسانی و اجتماعی 37/0 میزان طیف آسیب پذیری اجتماعی را در محلات مورد مطالعه پیش بینی می کند.بنابراین در تمام محلات مورد هدف شاخص های مذکور(43/0= (P<0/001,Betaارتباط مثبت و معنی دار با میزان و نقش پیش بینی کننده آسیب پذیری اجتماعی دارد.

اهمیت گردشگری در عصرحاضربیش از همه وابسته به چرخه اقتصادی آن می باشد که قابلیت بالایی در زمینه ی پویایی اقتصاد محلی و بین المللی دارد، خلیج فارس خاستگاه ثروت کشورهای پیرامون خود و عرصه قدرت کشورهای مختلف جهان است، خط ساحلی خلیج فارس دارای توانمندی های لازم و زیر ساخت های مناسب برای توسعه گردشگری در حوزه های مختلف گردشگری می باشد. هدف این پژوهش تدوین راهبردهای امکان پذیر و نیز اولویت بندی بین راهبردها برای تخصیص بهتر زمان و هزینه جهت بهره مندی از مزایای توسعه صنعت گردشگری در خط ساحلی خلیج فارس می باشد. در این تحقیق با استفاده از ماتریس های سه گانه عوامل داخلی (IFE)، عوامل خارجی (EFE) و ترکیبی (IE)هریک از ابعاد توسعه گردشگری جزایر مرزی در خط ساحلی خلیج فارس مورد ارزیابی و اندازه گیری قرار می گیرد، و سپس باتوجه به نتایج ماتریس ها، راهبردهای مختلف در چهار وضعیت WO,SO,WTوST تعیین و با تشکیل ماتریس اندازه گیری کمی QSPM جذابیت هریک از راهبردها و عوامل اصلی تعیین و نسبت به اولیت بندی و تعیین میزان جذابیت راهبردها اقدام می شود.این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و توسعه ای می باشدکه به منظور ارزیابی و تخصیص وزن به متغییرهای ماتریس ها و مدل های تحقیق، جامعه آماری تعیین گردیده وبه منظور تعیین نرمال بودن توزیع جامعه ی آماری از آزمون کلموگرف – اسمیرنف استفاده شده است. یافته های به دست آمده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی نشان می دهد از بین راهبردهای تدوین شده بر اساس مدل SWOT، راهبرد گسترش مراکز تجاری و اقتصادی و توسعه زیرساخت های گردشگری (ST4) و مناسب سازی خط ساحلی بر اساس استانداردهای جهانی (ST5) با داشتن بالاترین نمره (به ترتیب 2.15و 1.98) دارای بیشترین جذابیت و راهبرد برگزاری نمایشگاه و جشنواره های مختلف در سطوح گوناگون (ST9) با نمره 1.92 در مقایسه با سایر راهبرد های تحلیل شده، دارای کمترین جذابیت می باشد.

ادراک گردشگران از ویژگی­های شخصیتی یک مقصد، از جمله مهمترین عواملی است که بر انتخاب مقصد از سوی آنان تأثیرگذار است. اما علیرغم اهمیت این موضوع، شناسایی صفات شخصیتی مقاصد گردشگری کشور و ایجاد هویتی منحصربه­فرد برای آنان بندرت در کانون توجه مطالعات گردشگری قرار گرفته است. بنابراین، هدف این پژوهش، شناسایی مهمترین ویژگی­های شخصیتی استان گیلان به­عنوان یکی از پربازدیدترین مقاصد گردشگری کشور با استفاده از روش تحقیق کیفی و تحلیل محتوا است. در بخش نخست، از طریق انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 11 خبره در حوزه های گردشگری و بازاریابی و تحلیل محتوای داده های متنی و کدگذاری آن­ها، 55 ویژگی شخصیتی شناسایی و سپس 65 ویژگی از مطالعه معتبرترین تحقیقات انجام پذیرفته در خصوص مقاصد گردشگری نیز به آن­ها اضافه شد. پس از حذف موارد تکراری یا غیرمرتبط، لیستی نهایی از 102 صفت شخصیتی تنظیم شد. در بخش دوم و آخر تحقیق، این مجموعه از صفات شخصیتی در اختیار گروه دیگری از خبرگان گردشگری، بازاریابی و روانشناسی قرار گرفت تا نزدیک­ترین ویژگی­های شخصیتی را برای توصیف استان انتخاب کنند. در این مرحله، آن دسته از ویژگی­هایی که امتیاز 4 و بالاتر را کسب نمودند در لیست باقی ماندند و مابقی از لیست حذف شدند. در انتهای این مرحله، 16 ویژگی شخصیتی برای توصیف استان گیلان در لیست باقی ماند که بر اساس شباهت­ها و روابط موجود میان این ویژگی­ها، در قالب سه بعد بی­نظیر، خونگرم و صاحب سبک دسته­بندی شدند.

هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان تغییرات کاربری اراضی دهستان پیربازار در دو دهه اخیر می باشد. روش تحقیق پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد و به دو روش کتابخانه ای و میدانی مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش مطالعات کتابخانه ای اطلاعات سرشماری کشاورزی دهستان پیربازار از توابع بخش مرکزی شهرستان رشت از سازمان برنامه و بودجه استان اخذ گردید.در راستای اهداف تحقیق با استفاده از ابزار پرسشنامه از مدیران محلی دهستان پیربازار اطلاعات مورد نظر گردآوری شد و در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر به روش تمام سرشماری و حجم نمونه 18 نفر می باشد. همچنین از اطلاعات تصاویر ماهواره ای لندست 7 و 8 در سالهای 2000 ،2010 ،2017 در نرم افزار GIS استفاده شده است. طبق یافته ها در دهستان پیربازار 1127 هکتار زمین کشاورزی تغییر کاربری یافته است در نتیجه بالاتر بودن ضریب همبستگی عامل های فاصله و دسترسی به شهر و درهم تنیدگی و ادغام شدگی روستاها (69/0=r، 000/0= P) را می توان مهمترین عامل تاثیرگذار و به نوعی الگوی تغییرات کاربری اراضی دهستان پیربازار دانست. همچنین نتایج بدست آمده از تصاویر ماهواره ای دو دهه اخیر نشان داد که کاربری مسکونی-تجاری-صنعتی جمعا 7/15 درصد و زمین های بایر 9/9 درصد تغییر کاربری داشته و افزایش یافته است از سوی دیگر پوشش گیاهی کم تراکم محدوده مورد مطالعه 6/4 درصد و کاربری زمین های زراعی 9/20 درصد کاهش مساحت داشته است.

در پژوهش حاضر به منظور تعیین روند خشکسالی و محاسبۀ میزان بارش قابل اعتماد در خوزستان داده های بارش سالانه 11 ایستگاه استان طی دوره زمانی 25 ساله (2017-1993) انتخاب گردید. در ادامه به کمک نرم افزار SPSS ابتدا مشخصات آماری بارش ایستگاهها (میانگین، میانگین هندسی، انحراف معیار، ضریب تغییرات خشکسالی و ترسالی شاخصهای سه گانه (DRI,PNPI, ZSIAP) برای تمامی ایستگاهها تعیین گردید. سپس براساس آستانه های بارشی حاصل، سالهای رخداد خشکسالی، نرمال و ترسالی ایستگاهها برای هر یک از شاخصها محاسبه گردید. نتایج نشان داد که ضمن مقایسه مقادیر محاسباتی متناظر شاخصهای یاد شده، شاخص بارش استاندارد شده (ZSIAP) با اطمینان و قابلیت بیشتر، مناسبتر تشخیص داده شد. بررسیها آشکار نمود که با گذر از سال 2007 و ورود به دهه پایانی دوره آماری نه تنها شدت و تکرار خشکسالی ها افزایش یافته است بلکه تعدد و تنوع ایستگاههای دارای خشکسالی نیز بیشتر شده است به گونه ای که اکثر ایستگاهها بویژه جنوب غربی خشکسالی های بیشتری را تجربه کرده اند. روندیابی خشکسالی با بهره گیری از آزمون من-کندال نشان داد که در بازه زمانی مطالعاتی، ایستگاههای بستان، بهبهان، شوشتر و دزفول فاقد روند بوده اند. ایستگاههای امیدیه، ایذه، مسجد سلیمان، ماهشهر، آبادان، رامهرمز، اهواز روند منفی داشته اند یعنی شدت خشکسالی در این مناطق افزایش یافته است.

سرزندگی، رونق کالبدی و فعالیت در یک بافت شهری، زمانی صورت می پذیرد که ساکنین اصیل آن بافت به همراه سرمایه گذاران خصوصی، علاقمند به حضور، زندگی و فعالیت در آن بافت باشند و این موضوع را برای خود ارزش بدانند؛ هرگونه اقدام مداخله در بافت شهری از قبیل نوسازی، بهسازی، بازسازی و بازآفرینی، زمانی اثربخش است که مشارکت حداکثری اهالی یک بافت به همراه سرمایه گذاران وجود داشته باشد و اگر این مشارکت به صورت اجتماعی باشد اثر گذاری آن، دو چندان خواهد شد؛ لذا برای تحقق بازآفرینی شهری، لازم است عوامل تاثیرگذار در مشارکت اجتماعی شناخته شوند. این پژوهش جهت یافتن عوامل مذکور ابتدا از روش تحلیل محتوای متن و استدلال بهره خواهد جست و در ادامه تعداد 82 مولفه تاثیر گذار بر مشارکت اجتماعی در بازآفرینی شهری استخراج می گردد و سپس با استفاده از نرم افزار spss و با روش تحلیل عاملی در جامعه آماری نخبگان و متخصصین حوزه شهری و علوم اجتماعی، مولفه های تاثیر گذار به چهار دسته در یک طیف از عوامل (عوامل درونی تا عوامل بیرونی)، تقسیم بندی گردید و بالتبع نوع عوامل، نحوه مشارکت اجتماعی در بازآفرینی شهری و هریک از ابعاد آن را مشخص نمود که عامل اجتماعی با 32 درصد بیشترین فراوانی را دارد و پس از آن عامل فرهنگی 26 درصد و عامل کالبدی 14 درصد به ترتیب بیشترین فراوانی ها را دارند.

گردشگری روستایی به عنوان یکی از اشکال گردشگری، خصوصاً در کشورهای در حال توسعه دارای ظرفیت زیادی است و باید آن را به عنوان ابزار بالقوه مهمی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی به حساب آورد. بنابراین گردشگری می تواند جهت توسعه برخی شاخص ها موثر باشد. شاخص های سرمایه اجتماعی نمونه بارز این موضوع هستند. هدف این تحقیق بررسی نقش گردشگری در بهبود شاخص های سرمایه اجتماعی سکونتگاه های روستایی است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات میدانی با استفاده از ابزار پرسش نامه است. حجم نمونه 384 نفر محاسبه و پرسشگری در سطح سه روستای هدف گردشگری شهرستان پاوه(روستاهای حجیج، خانقاه و شمشیر)انجام شد. نتایج نشان داد که گردشگری در بهبود سرمایه اجتماعی نقش داشته است و شاخص ها در سطح معناداری کمتر از 05/0 قرار دارد. مقدار میانگین کل شاخص ها(56/3) نشانگر میزان این تاثیر است. تنها شاخص تشکیل انجمن و نهادهای حمایتی با میانگین 55/2، نقش بسیار کمی از گردشگری پذیرفته است. آزمون آنووا نشان داد که بین روستاها از نظر شاخص های سرمایه اجتماعی با توجه به نقش گردشگری تفاوت وجود دارد. بیشترین تفاوت مربوط به روستای شمشیر با میانگین 60/3 است. میانگین شاخص تمایل مردم به ورود گردشگر برابر با 89/3 است که نشانگر نگرش مثبت مردم به گردشگران است. آزمون هبستگی نیز نشان می دهد با افزایش تمایل مردم به ورود گردشگر به روستا، شاخص های سرمایه اجتماعی نیز بهبود پیدا می کند.

در قرن حاضر توسعه و پیشرفت علم در عرصه های مختلف بر مبنای ارتباطات وسیع با شتاب بسیاری در حال انجام است. پیشرفتی که در حقیقت بر اساس پاسخ به نیاز انسان قرن 21 صورت می­گیرد. با رویکرد تلفیق کاربرد­ فناوری اطلاعات با زندگی انسان شهرنشین و همچنین مشکلات و چالش هایی چون افزایش جمعیت، میزان شهرنشینی و سطح نیازها، استفاده­ی بیش از حد منابع و بحران­های اقتصادی، تفکرات گوناگونی در باب حل این مشکلات با استفاده از فن­آوری هوشمند مطرح می­شود. احتمالا هوشمندسازی یک جامعه­ی شهری تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی شهروندان خواهد گذاشت که اندیشمندان بر مبنای آن اصطلاح زندگی هوشمند را ارائه داده­اند. با توجه به جستجوهای صورت گرفته ابعاد و شاخص­های متفاوتی در زمینه­ی زندگی هوشمند و سنجش کیفیت آن ارائه شده است. در این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی می­خواهیم تا علاوه بر تبیین ابعاد یک شهر هوشمند، ابعاد و شاخص­های زندگی هوشمند را از طریق مطالعه و تحلیل پژوهش های معتبر مشخص کنیم، سپس با هدف تاثیرگذاری هریک از آنها در مسیر هوشمندسازی زندگی شهروندان و ارتقاء کیفیت آن با استفاده از تکنولوژی­های هوشمند در کلانشهر تهران با بهره­گیری از مقایسه­ی زوجی شاخص­ها در تکنیک AHP بر اساس نظر متخصصین با ارائه­ی پرسشنامه بعنوان ابزار تحقیق، اولویت ابعاد و شاخص­ها را تعیین کنیم. بررسی­ها نشان می­دهد توسعه­ی کاربرد تکنولوژی­های هوشمند در زمینه­ی فن­آوری اطلاعات و ارتباطات در کلانشهر تهران به ترتیب در حوزها­ی سلامت، امنیت و ایمنی، آموزش، فرهنگ، مسکن و ابنیه بیشترین تاثیر را در ایجاد یک زندگی هوشمند شهری و ارتقاء کیفیت زندگی دارد.

امروزه به تبع گسترش روز افزون شهرنشینی ؛ مسائل متعددی ظهور پیدا کرده است . برهمین اساس بیش از پیش تمرکز در سطح جهانی به سمت توسعه همه جانبه شهرها،و بهبود وضعیت کشورها سوق پیدا کرده است . از مهم ترین رویکردهای توسعه شهری ؛ توجه به خُردترین واحد یعنی محله در چارچوب برنامه ریزی محله ای با تأکید بر افزایش کیفیت زندگی و ایجاد بستری مناسب برای شکل گیری فضاهای جمعی در جهت آگاهی از نیازها و به دنبال آن هماهنگی در طرح های ارائه شده با نیازهای جامعه محلی می باشد . زنان به عنوان تأثیرگذارترین گروه های اجتماعی، دارای نقش کلیدی و موثری در توسعه کشورها هستند . برهمین اساس پژوهش حاضر به دنبال ارائه مدلی نو در رابطه با توانمندسازی زنان به منظور توسعه محله با کاربرد رویکرد آمیخته ( کمی و کیفی ) و روش اکتشافی-توصیفی می باشد . در ابتدا در قالب پرسشنامه باز اقدام به مصاحبه عمیق با خبرگان امر جهت شناسایی ابعاد ، مولفه ها و شاخص های تحقیق شد و توسط نرم افزار Maxqda12 مورد تحلیل قرار گرفت ؛ سپس در مرحله بعد نرم افزار Smart pls جهت تحلیل کمی استفاده گردید . نتایج نشان می دهد که توانمندسازی زنان و حضور در جامعه محلی باعث تسریع در امر توسعه محله می شود . همچنین عوامل ساختارهای سیاسی و نهادی ، حق زنان به شهر ، آموزش و آگاهی و درنهایت باورها و نگرش های فرهنگی از مهم ترین عوامل موثر بر نقش زنان در توسعه محله طرشت می باشند .

در شهر شیراز تاکنون پژوهش های مختلفی راجع به بافت تاریخی صورت گرفته است؛ اما نکتة اساسی، نبود نگاه راهبردی و چشم انداز روشن برای تداوم بازآفرینی پایدار بافت بوده است. بر این اساس، در این مقاله، با استفاده از تکنیک راهبردی سوات (SWOT) تلاش شده است تا به این سؤال کلیدی پاسخ داده شود که با توجه به نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید بافت تاریخی شیراز، مناسب ترین راهبرد جهت بازآفرینی این بافت کدام است؟ برای تعیین اولویت راهبردها از ماتریس کمی برنامه ریزی راهبردی (QSPM) استفاده شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و روش آن، توصیفی-تحلیلی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات و داده های موردنیاز، از بررسی های اسنادی و همچنین، مطالعات میدانی پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان مربوطه استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که وضعیت بافت تاریخی شهر شیراز در میان چهار حالت تهاجمی، تدافعی، محافظه کارانه و رقابتی مدل SWOT در حالت رقابتی قرار دارد، یعنی باید راهبردهایی تدوین کرد تـا از طریق نقـاط قوت، از تهدیدهای پیش رو، دوری کند. بنابراین، راهبرد رقابتی، استراتژی پیشنهادی جهت بازآفرینی بافت تاریخی شهر شیراز می باشد. بعلاوه، در اولویت بندی که با استفاده از ماتریس برنامه ریزی کمی (QSPM) صورت گرفته است، از بین راهبردهای تدوین شده، بالاترین جذابیت مربوط به «توجه بیشتر به ارزش های عملکردی بافت بعنوان بخش مهمی از مرکز اصلی شهر شیراز و استحکام بخشیدن ابنیه در مقابل سوانح طبیعی» و «ارتقاء نقش عناصر ارزشمند تاریخی- فرهنگی و مذهبی و شفافیت و پایداری سیاست ها و برنامه های مدیریت شهری و بازسازی منطقه» است. همچنین، پایین ترین جذابیت مربوط به راهبرد «افزایش توجه مدیریت شهری به جنبه های زیست محیطی و تاریخی–فرهنگی و بازسازی بافت های تاریخی و مرمت آن» می باشد.

شهر زاهدان بدلیل موقعیت نخست شهری، موقعیت ملی و منطقـه ای و عملکـرد اقتصـادی، سیاسی زمینه مهاجرت و تمرکز جمعیت را سبب شـده و پیشـی گـرفتن رشـد جمعیتـی – کالبـدی نسبت به زیربناها در چند دهه اخیر، باعث نامعادلاتی که بخشی از تبعات آن را می تـوان در گسترش محلات حاشیه نشین، توزیع نامتوازن امکانات، بـروز معضـلات زیسـت محیطـی و نارضایتی شهروندان و بالاخره، تقلیل کیفیت زندگی ملاحظه کرد. هدف این مقاله، ارزیابی و تحلیل مولفه های کیفیت زندگی در مناطق شهری زاهدان می باشد. ماهیت تحقیق از نوع کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی است که داده ها به روش های اسنادی و پیمایشی جمع آوری شده است. جامعه ی آماری شامل 592968 نفر از شهروندان شهر زاهدان که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400 نفر به صورت تصادفی ساده مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه است که پایایی آن از طریق تکمیل30 پرسشنامه و ضریب آلفای کرونباخ (بالاتر از 7/.) بدست آمده است. داده های جمع آوری شده در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل و برای مقایسه و سنجش متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی، از آزمون های تی تک نمونه ای، تحلیل واریانس یک طرفه (Anova) و آزمون های Post hoc و بهره گیری از روش توکی (Tukey) استفاده شد. میانگین متغیر کیفیت زندگی در حالت کلی برابر 48/2 بدست آمد. بر اساس نتایج مشخص شد که کیفیت زندگی در مناطق پنج گانه شهر زاهدان در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. در این زمینه، منطقه یک در وضعیت مطلوب تری نسبت به مناطق دیگر قرار داشت و منطقه چهار دارای پایین ترین سطح از کیفیت زندگی در مناطق پنج گانه مورد مطالعه بود

یکی از اصلی ترین مسائل در خصوص طراحی مجتمع های مسکونی اقشار کم درآمد این است که الگویی جامع وجود ندارد که بتواند با استفاده از آن الگو در طراحی، آسیب های اجتماعی را در این مجتمع ها کاهش داد. در همین راستا در این مقاله هدف اصلی آسیب شناسی اجتماعی مجتمع های مسکونی اقشار کم درآمد بر اساس شاخص های کالبدی معماری است.این مقاله با توجه به ماهیت و نوع پژوهش که به صورت توسعه ای-کاربردی می باشد و روش انجام آن که توصیفی-تحلیلی است. قابل ذکر است که برای گردآوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه به عنوان ابزارهای اصلی بهره برده شده است. در این پژوهش پرسشنامه ها توسط افراد جامعه آماری و به صورت نمونه گیری تصادفی توزیع و تکمیل شدند.جامعه آماری ساکنین مجتمع های مسکونی اقشار کم درآمد در شهرجدید صدرا می باشد که معادل 35318نفر است. برای محاسبه حجم نمونه تحقیق از فرمول کوکران استفاده شده است که معادل 380 نفر محاسبه گردیده است. هم چنین، برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار تحلیل آماری آموس به کمک مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مبلمان و زیرساخت ها ، نظام عملکردی ، دسترسی ، نور و روشنایی ، نظام فعالیتی- کاربری و کالبدی فضایی به ترتیب بیشترین اثر گذاری را در آسیب اجتماعی دارا می باشند و این اثرگذاری در مؤلفه های آسیب اجتماعی برای امنیت1.01 و برای روابط اجتماعی، شناخت و مشارکت ساکنین0.66 محاسبه شده است

با توجه به رشد جمعیت و افزایش مهاجرت به شهرهای بزرگتر، توسعه غیر قابل کنترل نواحی شهری، خلق سکونتگاه های جدید، کاهش سطح رفاه انسانی و بروز مشکلات فراوان شهری بویژه در کشورهای در حال توسعه، ضرورت توجه به تدوین الگوی بهینه طرح های توسعه شهری و تغییر آن از رویکرد ایستا و سنتی به رویکردی منعطف، مشارکتی و استراتژیکی و راهبردی احساس می شود. از این رو در این تحقیق به دنبال امکان سنجی طرح های راهبردی ـ ساختاری در هدایت توسعه شهر میانه اندام مرند احساس می شود. داده های نظری با روش اسنادی و داده های تجربی با روش میدانی و پرسشگری از 383 نفر شهروندان با نمونه گیری کوکران تهیه شده است. در پردازش داده ها و سنجش شدت متغیر ها از نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل و آزمون تی تک نمونه ای بهره گیری شده است. نتایج کلی تحقیق نشانگر وضعیت نامطلوب شهر مرند در چهار شاخص استراتژی توسعه شهری است. بانکی بودن و رقابت پذیری شهر به ترتیب با میانگین های 2.43 و 2.17 در وضعیت مطلوب تر و شاخص های حکمروایی خوب شهری و قابلیت زندگی داشتن با میانگین 1.84 و 1.86 در وضعیت بسیار نامطلوبی است. واضح است توزیع متعادل کانون شهری و نظام متوازن سلسه مراتب شهری رفت و همچنین قبل از توسعه شهر میانه اندام مرند باید موانع و محدودیت های حل نشده شهری را چاره کرد تا شهر بعد توسعه به مشکل بر نخورد و همچنین باید از امکانات موجود در محدوده جغرافیایی مناسب طرح های معقولی از فضاهای سکونتی بدست آورد.

در جهان با توجه به فرایند صنعتی شدن، شهرها با موج جدیدی از مهاجرت روبرو شدند که این عامل موجب بروز تغییراتی در ساختارهای مختلف شهر از جمله ساختار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی فضایی شده است.ساختار شهر ها پس از خیل عظیم مهاجرت، تغییر و تحولات فراوانی را تجربه کرده اند و تنوع قومیت جمعیتی در شهر ها باعث بروز ناهمگونی در ساختار شهرها شده اند؛ از این رو به منظور مطالعات ساختاری شهرها، بخصوص ساختار فضایی کالبدی باید موانع طبیعی و انسانی بررسی و هم چنین، ارتباط و تأثیر متقابل این پدیده ها بر یکدیگر و بر توسعه شهر بررسی شود. در این مقاله که به صورت توصیفی-تحلیلی انجام شده است به تبیین عوامل تأثیرگذار در پیدایش و تکوین محلات شهر دوگنبدان که شهری چندقویتی است با روش دیمتل پرداخته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عوامل تأثیرگذار در پیداش و تکوین محلات شهر دوگنبدان تفاوت های مکانی منابع اقتصادی و ثروتی در کشور، موجب اختلاف در چشم انداز های شهری شده و هر یک از شهرها مثل بافت اقتصادی خاص شهر دوگنبدان را گرفته و عملکرد خود را نیز از همان شرایط بازیافته است.

مقاله حاضر به دنبال توضیح چگونگی اثرگذاری قوانین و مقررات ملی استاندارد کالا و خدمات ایران در توسعه تجارت بین الملل است. از این رو نگارندگان سعی در استخراج و تحلیل شاخص های اثرگذاری قوانین و مقررات ملی در زمینه استاندارد کالا و خدمات در توسعه تجارت بین الملل داشته اند. در این پژوهش از روش تحلیلی-توصیفی برای بررسی موضوع و تحلیل شاخص ها و پاسخ به سوالات بهره گرفته شده است و داده ها به شیوه ای کتابخانه ای، اسنادی و بهره گیری از پایگاه های اینترنتی علمی معتبر، گردآوری شده است. نتیجه این مقاله ناظر بر تأثیر اقوانین و مقرارت ملی استاندارد بر توسعه تجارت بین الملل از طریق بهره وری ، توسعه پایدار، ایجاد موانع ورود یا تأمین کیفیت، حکمرانی تنظیمی، آزادسازی تجاری و پیوستن به تجارت جهانی، توجه به استانداردهای منطقه ای کشورهای هدف صادرات، تأمین امنیت ملی، حفظ پرستیژ و جایگاه تجاری کشور، نظام های طبقه بندی استاندارد و زنجیره تأمین، است.

شهر بنیادی ترین پایگاه اجتماع بشری است که اهداف آدمی بواسطه حضور در آن تکامل و توسعه می یابد.شهر ها دارای کارکرد های متنوع و متعددی هستند، این کارکرد ها بر مبنای تاریخ و موقعیت شهر بروز پیدا می کند.کارکرد های شهری متأثر از دو عنصر قدرت و رقابت است، که به طبع میزان و مقدار میتواند در سطوح ملی، محلی، منطقه ای و فرامنطقه ای گسترش یابد.کارکرد های شهر میتواند در ابعاد مهم سیاسی، اقتصادی، مذهبی و فرهنگی ظهور یافته و در مناسبات قدرتی در فضای شهر مورد استفاده قرار گیرد، که از آن تحت عنوان ژئوپلیتیک شهری یاد میشود.شهر هایی که دارای کارکرد ویژه مذهبی هستند، در طول تاریخ به ایفای نقش مهم خود پرداخته اند و شهر مقدس مشهد دارای چنین نقش پر اهمیتی است. از این رو این پژوهش « تبیین شاخصه های ژئوپلتیکی است که در محاسبات قدرت مورد بهره برداری قرار میگیرد، بررسی ما به عنوان مورد تجربی شهر مشهد انتخاب شده است. هدف از این پژوهش تحلیل و تبیین این کارکرد ها و میزان توامندی های یک شهر مذهبی، با مورد مطالعه مشهد می باشد.این پژوهش با دو روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. منابع مورد استفاده ارجاع به کتابخانه، اسناد، مقالات و وبسایت های مربوطه می باشد که جمع آوری شده است.همچنین پرسشنامه ای تنظیم شده تا نظرات متخصصین جهت تبیین شاخص های ژئوپلیتیکی شهر های مذهبی اخذ گردد. در نهایت این داده ها با استفاده از نرم افزار spss فریدمن مورد تحلیل قرارگرفته است.نتایج این پژوهش نشان میدهد شاخص های ژئوپلیتیکی شهر های مذهبی و بویژه شهر مقدس مشهد دارای چه ظرفیت ها، کارکرد ها و توانمندی ها در جهت ارتقاء مدیریت سیاسی شهر و به ارتباط آن در مقیاس محلی، ملی، فراملی و منطقه ای است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر الیاف نی در ویژگی های مهندسی بتن ساخته شده از رسوبات رودخانه حرمک (شمال زاهدان) و استفاده از آن در مقاوم سازی سازه ها در برابر زلزله می باشد. در این پژوهش جهت بررسی تأثیر الیاف نی در ویژگی های مهندسی بتن نسبت آب به سیمان در همه طرح ها ثابت و برابر 195 به 410 است و آزمایشات بر روی 5 نمونه حاوی الیاف و بدون الیاف انجام شده است که پیش از تعیین میزان بهینه هر کدام از الیاف مذکور جهت تقویت بتن، نتیجه آزمایش های لازم بر روی بتن تازه و سخت شده مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق علاوه بر طرح اختلاط الیاف نی با بتن از روش های آزمایشگاهی همچون مقاومت فشاری و کششی نیز برای تایید صحت نتایج و اهمیت انتخاب مصالح مناسب با صرف هزینه های اندک در مدت زمان کوتاه قبل از اجرای طرح اختلاط بتن بهره گرفته شد. نتایج نشان می دهد افزودن الیاف نی به بتن سبب افزایش مقاومت فشاری در نمونه های بتنی شده است. با مقایسه نتایج این آزمایش در بتن معمولی و بتن های تقویت شده با الیاف، نشان داد که این افزایش مقاومت در سنین 7 تا 28 روز تنها در نمونه های S2 و S3 افزایش نشان داده و مشابه نمونه بتن معمولی S1 است، در حالیکه در نمونه های S4 و S5 که نمونه های الیاف سه ردیفه بودند کاهش زیادی در مقاومت فشاری دیده می شود. افزودن الیاف نی در ابتدا سبب افزایش مقاومت های فشاری و کششی می شود ولی پس از گذشت مدت زمان باعث کاهش این مقاومت ها می شود.

تحولات کالبدی – فضایی در دو دهه اخیر در بسیاری از روستاهادر حال گسترش است.این روند در سکونتگاه هایی که جاذبه های طبیعی به ویژه ای از قبیل کوهستان وآبشار و باغات میوه و مخصوصا زیارتگاه دارند با رواج پدیده خانه دوم توسعه یافته است .منافع چشمگیر تبدیل اراضی زراعی و باغ به قطعات مسکونی کشاورزان را از ادامه فعالیت زراعی رویگردان نموده است .یکی از مهمترین حوزه های روستایی تهران که متاثر از این پدیده می باشد.جهت بررسی روند تحولات کاربری اراضی از اطلاعات تصاویر ماهواره ای لندست 5 و 7 در سالهای 1991 تا 2016 در نرم افزار GIS استفاده شده است.روش تحقیق بستگی به هدف و ماهیت بررسی پژوهش وامکانات اجرایی آن دارد بنا براین با توجه به ماهیت موضوع پژوهش حاضر روش تحقیق انجام شده از نوع توصیفی است که وضع موجود تحولات را بررسی می کنیم و نتیجه های بدست آمده راعمل می کنیم کاربردی عملی می باشد که نتیجه آن گرایش روز افزون ساکنین روستا به تغییر کاربری اراضی زراعی وتبدیل آنها به قطعات قابل فروش زمین برای احداث خانه های دوم بود.این فرایند ضمن تغییر بافت اجتماعی –فرهنگی روستایی ناحیه به تغییر چشم انداز روستایی ، تحول بافت ،کالبدی ، تغییر ساختاری –کارکردی روستاها انجامیده است. در نتیجه با توجه به این که آگاهی از الگوهای کاربری اراضی و تغییرات آن در طول زمان پیش-نیازی برای استفاده مطلوب از سرمایه ملی است،از این رو استخراج نقشه های کاربری اراضی به عنوان مهم ترین هدف در مدیریت پایگاه منابع طبیعی می تواند مورد توجه قرار گیرد.

شهرهای کهن ایرانی – اسلامی با برقراری پیوند کالبدی و فضایی میان مولفه های اقتصادی، اجتماعی، اداری، فرهنگی و زیست محیطی، نظامی یکپارچه و پایدار را تشکیل داده اند. از جمله این ویژگیها می توان به انسجام شهری، رعایت سلسله مراتب، تقسیم بندی فضاها، ساختار گروهی و اجتماعی محله ها ، انسجام کالبدی و فضایی بازار و مسجد جامع بایکدیگر اشاره کرد. بافت تاریخی بیرجند با قدمت طولانی به عنوان نمادی از شهری ایرانی- اسلامی نیز ازاین قاعده مستثنی نیست. از همین رو تحقیق حاضر باهدف بررسی ارتباط عناصر شهر ایرانی – اسلامی مانند انسان محوری، امنیت، اصل سلسله مراتب، طبیعت گرایی و حد و حریم با ساختار کالبدی بافت های تاریخی به مطالعه این ارتباط در بافت تاریخی بیرجند پرداخته است. نوع تحقیق حاضر از نوع تحلیلی - تفسیری و داده های مورد استفاده اطاعات موجوددر زمینه ویژگیهای شهر ایرانی- اسلامی مستخرج در کتب و نوشتارهای تاریخی و نقشه وضع موجود بافت تاریخی بیرجند است که در نرم افزارGIS ARCترسیم شده و نتایج حاصل از این مقایسه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصله نشان داد که براساس ارتباط بین ویژگیهای تاریخی و فرهنگی بافت با عنصر محله محوری، ارتباط عناصر جغرافیایی بافت با عنصر طبیعت گرایی، کارکرد مذهبی بافت با عنصر انسان محوری هم راستا و منطبق بر الگوی ایرانی- اسلامی بوده است. اما بر مبنای اصل سلسله مراتب و پیوستگی محلی به جهت احداث خیابانهای جدید و از بین رفتن ارتباط بین کوچه ها و همچنین تغییرات در نوع ساختمان بافت دچار تغییرات شده و از الگوی شهر ایرانی- اسلامی فاصله گرفته است.

شواهد موجود نشان می دهد که نابرابرهای درون منطقه ای نتیجه بخشی نگری برنامه های توسعه و فرآیند سیاست گزاری بالا به پایین است که از تبعات فضایی آن افزایش تمرکزگرایی در کانون های شهری عمده و محدود است. بر این مبنا یکی از سیاست های تعدیلی با هدف کاهش نابرابری و تقویت توان موجودیت شهرها، تأکید بر جریان رقابت پذیری مبتنی بر ویژگی های خاص قانونی، سیاسی، بوم شناختی، اجتماعی و اقتصادی بین کانون های شهری است. هدف این پژوهش ارزیابی عوامل اثرگذار بر جریان رقابت پذیری کانون های شهری استان اذربایجان غربی است. برای انجام این مقاله از رویکردی کیفی ـ کمی بهره گرفته شده است. در بخش نخست پیشران های کلیدی توسط کارشناسان حوزه (دلفی) به وسیلۀ نرم افزار وزن دهی، اوزان استخراج و ابعاد شناسایی و سپس به کمک نرم افزار Meta-SWOT، 15 عامل اثرگذار بر جریان رقابت پذیری توسعه شهری در افق زمانی 1410 تعیین و مجدداً به روش دلفی در اختیار صاحب نظران قرار گرفت. نتایج گویای این واقعیت است که کلانشهر ارومیه با دارا بودن جایگاه نخست رقابت پذیری همچنان کانون جریان های فضایی استان است. این در حالی است که راهبردهای سرمایه گذاری دولتی، توجه سیاست گذاران، برنامه ریزان و مسئولان، علاقه مندی بخش خصوصی به سرمایه گذاری در استان و فقدان زیرساخت های توسعه در مقیاس کلان از مهمترین عوامل تعیین کننده جریان رقابت پذیری توسعه شهری هستند. در بخش نهایی با رتبه بندی و استخراج ماتریس تأثیرگذاری از نرم افزار Micmac استفاده شده و حالت های باورکردنی در رقابت پذیری توسعه شهری استان با رویکرد آینده نگاری مشخص و راهبردهای پیشنهادی معرفی شدند.

بافت کهن کرمان را نمی توان بافتی فرسوده در نظر گرفت که در طراحی جامع شهری آن را برچیده دانست و همچنین نمی توان آن را با نیازهای روز شهری نیز مطابق دانست که عملکرد متناسبی از آن انتظار داشت. این موضوع که نحوه حفظ کردن آن از شرایط کنونی به چه صورت مدبرانه ای باید از طرف متخصصان و مدیران شهری انجام گیرد مسأله اساسی تحقیق است. بر این اساس در نگارش پژوهشی حاضر در قسمت روش تحقیق از روش ترکیبی استفاده شده است و مبانی کیفی و اطلاعات کمی در این خصوص مورد بررسی و تحلیل و در نهایت استدلال قرار گرفته اند. در قسمت کمی تحقیق از عملیات میدانی علمی براساس جامعه آماری و تحلیل های موردی باتوجه به نمونه برداری گلوله برفی و دیگر موارد آماری و اطلاعاتی براساس نرم افزار Spss، موارد مصاحبات میدانی و پرسش نامه عملیاتی انجام یافته است. براساس برخورد با موضوعات تاریخی و سرزمینی موجود در پژوهش از رویکرد زمینه گرایی تاریخی نیز بهره گرفته شده است که در خصوص به دست آوردن اطلاعات کمی دقیق، راهکاری بهتر را ایجاد نماید. براساس یافته های تحقیق مؤلفه های معماری را تحت کدهای معماری در ساختار فضایی به صورت فرم معماری همخوان، تناسبات مقیاس انسانی، فرم و ساختار عملکردی بنای معماری، استفاده از مصالح خوانا و بادوام و پرداخت به نمای ساده و دارای هماهنگی با بافت، می توان در فرآیند انطباق پذیری معماری بافت مورد کاربرد قرار داد. موضوعی که بتوان ارزش های بافت را حفظ نمود.

رشد و توسعه شهر و به دنبال آن افزایش جمعیت شهری در چند دهه گذشته مسائل چون استفاده نابجا از زمین، گسترش زاغه و رشد قارچ گونه شهر، پراکنده روی، عدم تخصیص صحیح زمین شهری، از بین رفتن زمین های کشاورزی حومه شهر، ضعف خدمات رسانی در داخل شهر را در پی داشته است. این مسائل باعث توجه جدی به حل مشکلات شهری در داخل شهر به جای جستجوی راهکار در زمین های حومه شهر شد. هدف از این مقاله تبیین شاخص های رشد هوشمند در شهر ارومیه با رویکرد آینده نگاری بوده است. بر این مبنا جهت جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل، 37 شاخص در محیط میک مک رابطه سنجی شده اند و اثرات مستقیم، غیر مستقیم و عملکرد هرکدام مشخص گردیده و در نهایت پیشرانهای کلیدی در این محیط نرم افزار استخراج و برای تحلیل و استخراج سناریو وارد محیط سناریو ویزارد شده اند.نتایج تحقیق نشان دهند دو نوع سناریو ( قوی و محتمل) برای رشد هوشمند شهر ارومیه بوده است. در این میان 12سناریومحتمل بوده اند. که 8 سناریو با وضعیت مطلوب و ارزش کلی 76 تا 63 ، دو سناریو ایستا با ارزش کلی پایین( 19 و 52) و در نهایت دو سناریو بحرانی که دارای ارزش های 17 و 80 بوده اند. در این میان احتمال تحقق سناریو بحرانی 12 بیشتر از دیگر سناریوها بوده است و در مرتبه دوم سناریوهای 1 تا 8 قرار گرفته اند. در نهایت جهت جلوگیری از تحقق سناریو 12 و گرایش به سوی سناریوهای 1-8 پیشنهادهای ارائه شده اند.

بافت فرسوده شهری از نقاط مسئله دار شهری شناخته می شود، حل این چالش نیازمند الگوی جدیدی است که بتوان از همه ظرفیت های حامعه با تاکید بر توانمندی های آن ها و نقش مستقیم و فعال آنها در فرایند توسعه پایدار با همکاری بخش های دولتی، خصوصی و مدنی استفاده کند. یکی از شیوه های کارآمد مدیریت در شهرهای امروزه، حکمروایی خوب شهری می باشد، حکمروایی شهری بر اساس، کنش متقابل میان سازمانها و نهادهای رسمی اداره یک شهر از یک طرف و سازمان های غیر دولتی و تشکل های جامعه مدنی از طرف دیگر شکل می گیرد. در این راستا هدف پژوهش حاضر واسنجی تاثیر حکمروایی خوب شهری بر بازآفرینی بافت فرسوده در مناطق شهر رضا می باشد. پژوهش حاضر، از نظر هدف، جزء پژوهش های کاربردی است و دارای ماهیتی توصیفی- تحلیلی و از نظر روش، در گروه پژوهش های کمی قرار می گیرد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از نرم افزار SPSS (آزمون های تی و کندال) استفاده شد. نتایج آزمون تی نشان داد میانگین اکثر شاخص های حکمروایی خوب شهری پایین-تر از سطح متوسط طیف لیکرت (عدد 3) است، لذا می توان گفت، شهر شهرضا از لحاظ شاخص های حکمروایی خوب شهری در سطح نامطلوب قرار دارد. همچنین نتایج آزمون کندال نشان داد بین شاخص های بازآفرینی بافت فرسوده و حکمروایی خوب شهری در شهررضا ارتباط معناداری وجود دارد.

مطالعه زندگی مسلمانان روسیه پس از سقوط شوروی سابق، به ویژه پس از سال 2000م، افزایش افراط گرایی در مسلمانان این کشور را نشان می دهد محققان روسی هشدار داده اند رادیکال ها و سلفیون مسلمان با ارائه ی پاسخ به سؤالات و معضلات جوانان، در حال جذب کردن این قشر تأثیرگذار هستند و در روسیه امروز سلفی­ها نقش عمده­ای در سامان دهی اسلام مد نظر خود بر عهده دارند و بیشتر عملیات­های ضدروسی صورت گرفته در منطقه­ی قفقاز و دیگر شهرهای روسیه نیز توسط همین سلفی­ها صورت گرفته است. این عده به طور خاص در خاورمیانه و به خصوص کشورهای عربستان، مصر، تونس و سوریه آموزش می بینند. حضور خیل گسترده مبارزان جهادی روس در مناطق مختلف جهان اسلام از جمله عراق و سوریه، شاهدی بر همین مدعاست. حضور چشمگیر روس­ها در جمع مبارزان تکفیری با توجه به ویژگی­ها و توانمندی­های فراوان آن­ها در مبارزه، بیانگر اهمیت بررسی علل این پدیده است. از طرفی منطقه خاورمیانه به علت داشتن مرزهای نامتجانس سیاسی، نگرش های بعثی، ملی گرایانه، عروبت و جنبش های اسلامی و تضادهای انسانی از یک سو، و حضور کنشگران فرا منطقه ای از سوی دیگر، از ابتدای قرن بیستم تاکنون محل نضج و سازماندهی گروه های بنیادگرای اسلامی بوده است. در این منطقه ژیوپلیتیکی و حساس تاثیرگذاری دین به طور اعم و بنیادگرایی دینی به طور اخص در آن به صورتی کاملا آشکار نمایان شده و مصادیق بارز آن حوادث سال های اخیر در کشورهای عراق، سوریه، یمن و... است. با توجه به این مقدمه سوال اصلی مقاله این است که راهبرد سیاست خارجی روسیه در خاورمیانه در پرتو گسترش افراط گرایی دینی با تاکید بر چهار بازیگر اصلی ایران، ترکیه، عربستان و سوریه از ابتدای قرن حاضر و به ویژه سالیان متاخر چگونه بوده است؟ روش انجام مقاله توصیفی- تحلیلی است. در 10 سال اخیر، تمام حملات تروریستی صورت گرفته در قلمرو شوروی، از سوی سلفی های تکفیری بوده کرملین نگران است موفقیت هر چند نسبی افراط­گرایی دینی در خاورمیانه، باعث تشویق جمعیت بزرگ مسلمان منطقه ی آسیای مرکزی شود و در نتیجه، احتمال مداخله ی بین­المللی را فراهم سازد. علاوه بر این، احتمال می رود که بنیادگرایان مسلمان در چچن بار دیگر خواهان جدایی از فدراسیون روسیه شوند. بدون تردید افزایش نفوذ اسلام رادیکال در میان نیروهای شورشی سوریه، عزم روسیه برای حمایت از رژیم اسد را تقویت کرده است. منطقه­ی قفقاز شمالی، که جمهوری­های داغستان، چچن، اینگوشتیا، اوستیای شمالی، کاباردینو بالکاریا، قره چای، چرکس و آدیغه را در بر می گیرد، موطن ده­ها گروه قومی است. بعد از فروپاشی شوروی، عربستان مبلغان بسیاری را برای جذب مسلمانان روسیه، قفقاز و آسیای مرکزی به این مناطق اعزام کرد. بنابراین تنها اندکی بعد از فروپاشی، روس­ها شاهد ظهور و گسترش وهابیت در روسیه و منطقه بودند و اکنون نیز حمایت مالی و تسلیحاتی عربستان و قطر از سلفی ها برای روسیه نگران کننده است. در حال حاضر نیز عربستان نفوذ زیادی در مناطق جنوبی روسیه دارد و با خرج پول های زیاد و تعلیم جوانانی که برای تحصیل به این کشور می­روند، به ترویج اندیشه های سلفی گری و وهابیت می پردازد.

محله های شهری از عناصر حیات بخش هر شهر محسوب می شوند و فرهنگ ساکنان در تارو پود محله ها نهفته است. بافت تاریخی نیز به عنوان میراث ارزشمند انتقال دهنده فرهنگ و هویت شهر به نسل بعد است. به همین خاطر روزگاری که محله های تاریخی به عنوان نماد امنیت، آسایش و اصالت ساکنان بودند، به علت ناکارآمدی ساختارشان، دچار ناپایداری و از هم گسیختگی ساختار اجتماعی و در نهایت از بین رفتن اصالت محله های بافت تاریخی شده است. بدین ترتیب شناسایی مؤلفه های اصالت در محله های بافت تاریخی شهر تهران که منبعث از مکاتب فلسفی و اعتقادی ساکنین محله است، به عنوان هدف این مقاله لحاظ گشته است. لذا از طریق مطالعه اسنادی به روش مشاهده به کمک مصاحبه های عمیق، تجارب زیستی ده نفر از ساکنین محله شیخ هادی در منطقه 11 شهرداری تهران به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش هفت گانه کلایزری مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت. در نهایت خوانش پدیدارشناسانه اصالت محله های بافت تاریخی شهر تهران، از مولفه های زیبایی شناختی، ادراکی – رفتاری و عملکردی – فعالیتی نشات گرفته است به طوریکه اعتقادات و باورهای شخصی، ادراک و دریافت های فردی، مدت زمان سکونت، عناصر زیبایی شناختی، عوامل خوانایی مکان و عناصر عملکردی و فعالیتی به عنوان بنیاد اصلی اصالت محله های بافت تاریخی شهر تهران در تعامل با هویت مکان و افزایش حس تعلق شناخته شده است.

برنامه ریزی معماری سبز یکی از گرایش ها و رویکردهای نوین معماری است و مساله ای حائز اهمیت برای برنامه ریزی بحساب می آید. معماری سبز و توسعه فضای سبز مسکونی با محافظت و گسترش زیستگاه های طبیعی و مصنوعی در شهرها تلطیف محیط را به همراه دارد. ازین منظر در پژوهش حاضر برای دستیابی به یک چشم انداز و تأمین هدف های بلندمدت از برنامه ریزی راهبردی معماری سبز شهری شده است. در این روش، اقدام هایی در چارچوب امکانات محدودیت های درونی و بیرونی برای بهبود روش ها و ارتقای بازده فعالیت ها صورت پذیرفت. چنین رویکردی تاکنون در حوزه مدیریت معماری شهری استفاده نشده و این مطالعه تلاشی است تا با تکیه بر روش شناسی مربوطه، اقدام هایی مدیریتی درخور را برای فعالیت های توسعه ای معماری سبز شهر رشت ارائه دهد. تحقیق حاضر، یک تحقیق کاربردی و دارای ماهیتی توصیفی- تحلیلی و بر حسب نحوه اجرا از نوع پیمایشی می باشد؛ جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از نرم افزار SPSS و مدل QSPM SWOT استفاده شده است. طبق نتایج به دست آمده، نقاط ضعف با ضریب وزنی 303/1، نقاط قوت با ضریب وزنی 885/1، فرصت ها با امتیاز 2/145 و تهدیدها 17/1 نشان دهنده بالا بودن میزان قوت و وجود فرصت های مناسب برای بهبود بخشیدن به وضع موجود معماری سبز معماری سبز شهر می باشند ازین رو راهبردهای رشت به راهبرد تهاجمی نزدیک می باشد و مسئولین باید سعی کنند از نقاط فرصت در جهت بهبود بخشیدن و رفع نقاط ضعف بهره گیرند.

امروزه گردشگری یکی از مهم­ترین فعالیت­های اقتصادی در نقاط مختلف جهان به شمار می­رود و ارزش آن در حال افزایش است. کشورهای مختلف با سرمایه­گذاری بر این امر به­ویژه گردشگری مذهبی از ابعاد اقتصادی آن بهره­مند شده­اند؛ایران نیز به واسطه حضورفضاهای مذهبی، دارای پتانسیل بالایی در جذب گردشگر مذهبی می­باشد­. در این پژوهش به بررسی مزار امام­زاده­آقا­علی­عباس و سید­محمد­(ع)، به عنوان یکی از مهم ترین اماکن مذهبی ایران پرداخته خواهد شد تا با بررسی فرصت­ها و تهدیدهای توسعه گردشگری به تدوین استراتژی های مناسب جهت دستیابی به بهره وری اقتصادی رسید. برای این منظور با ارائه پرسشنامه  به متخصصین و افراد خبره و نیز با استفاده از تکنیک  SWOTدر منطقه مورد مطالعه، تعداد 16 نقاط ضعف و قوت در برابر 19 تهدید و فرصت شناسایی گردید. سپس جدول  QSPMبرای 9 استراتژی مهم تهیه شد که با نظر کارشناسی ضرایب جدول SWOT در نمرات 1الی4 برای هر استراتژِی محاسبه گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان می­دهد با وجود اهمیت فرهنگی، مذهبی، تاریخی و قابلیت­های بالای اکوتوریسمی این منطقه، متاسفانه بهره­برداری­اقتصادی افراد­بومی بسیار­کم و ناچیز می­باشد. بررسی­ها نشان می­دهد تنوع بخشی به ارایه خدمات و امکانات توریستی به منظور جلب رضایت گردشگران بالاترین و همکاری بهتر مسئولان بومی با مدیران آستان و سرمایه­گذاران در منطقه کمترین میزان را به­خود اختصاص داد. جلب رضایت گردشگران و نیز تنوع بخشی به فعالیت­های تبلیغاتی جهت معرفی جاذبه­های منطقه و تشکیل تعاونی های گردشگری توسط بخش خصوصی، بیشترین تاثیر بر معیشت افراد بومی از طرف این مکان مذهبی دارد.

نگرشِ کیفی به معماری و فضاهای کالبدی شهر به عنوان یک مقوله میان رشته ای عمدتاً محصول در کنار هم نشستن دانش ها و آگاهی­های برآمده از سایر تخصص ها است و بیانگر این موضوع است که اکنون دیگر معماری و طراحی شهر، تنها محصول کار فکری خلاقانه و دانش یک فرد یا یک گروه با تخصص یکسان همچون طراحی نیست.  با توجه به این که معماری و شهرسازی معاصر، با نتایجِ ناامیدکننده و غیر صمیمانه ای از حس زدایی ارتباط انسان با واقعیت پیش می­رود، تأکید بیش ازاندازه بر ابعاد ذهنی و مفهومی، به نابودی ماهیت فیزیکی و حسی معماری می­انجامد. لذا در توجه به مقوله کیفیت مکان، حضور انسان در فضا، دریافت های حسی او، تجربه او از فضا، خیال پردازی ها و تخیل او، پیش ذهنیت ها و پیش فرض های او و حتی افسانه ها و اسطوره های ذهنی­اش مطرح است. ازآنجایی که تنها راه ارتباط انسان با جهان خارج، از طریق حواس رخ می دهد، پرسش از سازوکارهای توجه به حواس انسان در ادراک محیط ساخته شده فضای زیستی، مهم تلقی می­گردد. گفتمان پدیدارشناسانه برآمده از یک تجربه معمارانه است که به پتانسیل های مکان در توجه هم زمان به ذهن و بدن مخاطب بستگی دارد که به تجربه آگاهانه معنا بخش منجر خواهد شد. پدیدارشناسی در معماری از دیدگاه یوهانی پالاسما که از تأثیرگذارترین نظریه پردازان در این حوزه محسوب می­شود به معنای نگاهی عمیق به مکان از طریق آگاهی ای است که آن را  از طریق مشارکت همه ی حواس در فرآیند ادراک، مرکزیت تن در دریافت محیط تجربه می کند. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال است که اندیشه های پالاسما در تجربه مکان بر اساس چه مؤلفه هایی شکل می­گیرد؟ و آیا خوانش این مؤلفه ها در تجربه حضور در یک میدان شهری(حسن آباد) قابل روایت است؟ برای پاسخ به این سؤال از روش پدیدارشناسی و بر اساس الگوی ماکس ون منن و همچنین با روش کدگذاری آزاد، محوری و گزینشی استفاده شده است که بر اساس آن از طریق مشاهده و مصاحبه نیمه ساختاریافته و باز با 30 نفر از مشارکت کننده ها انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که اولویت ادراک حسی، هسته مرکزی تجربه ما و فهم ما از جهان است تا تجربه ای ژرف از فضا و زمان و معنای معمارانه را کسب کند تا گسترش معماری ابژه گرا به معماری حاصل از کیفیات تجربیِ حاصل از بدن و سیستم های حسی­اش تبدیل شود. نتیجه این پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه هایی همچون ادراک بدنمند، اتمسفر فضا، خیال متجسد و ادراک هاپتیکی در شکل گیری مؤلفه های پدیدار شناختی تجربه مکان در میدان حسن آباد نقش تعیین کننده ای ایفا می کنند.

تحقیق پیش رو به بررسی همگرایی بهره وری کل عوامل تولید(TFP) می پردازد. تمرکز روی انتشار تکنولوژی و کیفیت نهادی در فرآیند همگرایی است که انتشار تکنولوژی با متغیرهایی باز بودن تجاری(TO) و سرمایه گذاری مستقیم خارجی(FDI) و اثر تقاطعی آنها و کیفیت نهادی با ترکیب شش شاخص حکمرانی جهانی و اثر تقاطعی آن اندازه گیری شده است. برآورد مدل با به کارگیری داده هایی از 117 کشور در دوره زمانی 1995 تا 2017 و با مد نظر قرار دادن آمریکا به عنوان یک کشور مرجع و با کمک تکنیک داده های تلفیقی صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد، ضریب TFP نسبی(شکاف بهره وری)، منفی و از نظر آماری معنی دار است و بنابراین همگرایی برای نمونه کشورهای مورد بررسی تأیید می شود. هم چنین، یافته های نشان می دهد اگر چه ضرایب FDI و شاخص کیفیت نهادی روی رشد بهره وری کل عامل تولید، از نظر آماری معنادار نیست اما با در نظر داشتن اثر تقاطعی آن ها با شکاف بهره وری، نقش آن ها در فرآیند همگرایی تایید می شود. این در حالی است که ضریب متغیر بازبودن تجاری هم نقش تعیین کننده ای در رشدTFP ، هم نقش مهمی در فرآیند همگرایی ایفا می کند.

چنانچه فعالیت های یک کشور در پهنه سرزمین از نظم منطقی در پهنه استقراری فعالیت، جمعیت و رعایت اصول پایه آمایش سرزمین و پدافند غیرعامل برخوردار باشد،اثر قاطعی در کاهش تلفات و خسارت وارده در شرایط بحرانی دارد چنانکه جنگ تحمیلی عراق حاوی نکات عبرت آموزی در ساماندهی فضایی کشور در چارچوب ملاحظات دفاعی – امنیتی است.اهمیت این موضوع برای استان کرمانشاه با وجود جغرافیای جمعیتی نامتجانس بیشتر می باشد زیرا امکان وقوع هرگونه تهدیدی از سوی بازیگران غیردولتی و حامیان آنها در داخل و خارج از مرزهای استان کرمانشاه محتمل است.ازاین رو، با یک تجزیه وتحلیل درست از وضعیت امنیتی استان می توان راهکار های برون رفت از آنرا شناخت و به ارائه راهکار منطقی پرداخت. تحقق این امر ممکن نیست مگر اینکه، کلیه امکانات ژئواستراتژیکی استان کرمانشاه را به خوبی شناخت و تحلیل درستی از محیط امنیتی و تهدیدات پیرامون داشت لذا اجرای هر گونه طرحی با تطبیق اوضاع امنیتی و پیوست دفاعی- امنیتی آن باید همراه باشد.این مقاله نیز با این هدف با روش تحلیلی - توصیفی انجام گرفته و داده های مورد نیاز گردآوری شدند نتایج بررسی ها نشان داد استان کرمانشاه علیرغم اینکه موقعیت جغرافیایی ممتازی دارد اما برخی ناپایداری ها و بی ثباتی ها سبب شده با مسائلی همچون؛ عدم توازن فضایی در بخش های اقتصادی، صنعتی، جمعیتی ،استقرار متراکم اماکن نظامی و تأسیسات در بخش های مرکزی و شرقی و افزایش آسیب پذیری ها در حوزه دفاعی– امنیتی مواجه باشد.

هدف این پژوهش بررسی اثرات گردشگری روستایی بر ابعاد اقتصادی،اجتماعی،کالبدی و زیر ساختی در جامع میزبان است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را مردم محلی روستاهای پران پرویز، افرینه و ولیعصر شهرستان پلدختر تشکیل می دهدکه بر طبق آمار سال 1395 جمعیت آن ها 4084 نفر بوده است تشکیل می دهد. برای انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که به وسیله آن تعداد 351 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. جهت تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش از آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که گردشگری باعث یهبود یافتن وضعیت ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیزیرساختی و کالبدی شده است چرا که میانگین بدست آمده برای بعد اقتصادی با میانگین 157/3، بعد اجتماعی با میانگین 220/3، بعد زیرساختی با میانگین 221/3و بعد کالبدی با میانگین 224/3 بالاتر از میانگین مطلوب ارزیابی شده اند. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که گردشگری بیشترین تاثیر را بر بعد اقتصادی و بعد کالبدی به ترتیب با مقدار بتای 388/0 و 321/0داشته است؛ و کم ترین تاثیر با ضریب بتای 133/0، بر بعد اجتماعی و بعد زیرساختی با ضریب بتای 265/0 در روستاهای مورد مطالعه داشته است.

حمل ونقل دریایی یکی از ارکان مهم اقتصاد کشورها می باشد که نقش مهمی در روابط بین مکان ها و نواحی مختلف ایفا می کند، لذا ماهیت حقوق دریایی، جغرافی می باشد. در صنعت کشتیرانی زمان یکی از ارکان مهم تلقی می شود؛ از این رو، در قراردادهای اجاره سفری کشتی شروطی بطور مصرح یا ضمنی در خصوص مدت مجاز عملیات بارگیری و تخلیه کشتی (لی تایم) پیش بینی می گردد. مشکل اساسی در رابطه با لی تایم تعیین نقطه ای می باشد که از آن زمان، روند سپری شدن زمان مجاز پهلوگیری کشتی شروع می شود. برای آغاز لی تایم شرایطی درخصوص ورود کشتی به مقصد، آمادگی کشتی، ارسال اطلاعیه آمادگی کشتی لازم است که ملازمه با برنامه ریزی منطقه ای دارد. عواملی ممکن است منجر به تعلیق دوره لی تایم شود که در اینصورت پایان دوره مذکور را به تعویق می اندازد و فاصله قطع تا شروع مجدد به عنوان لی تایم محسوب نخواهد شد. قرارداد اجاره سفری کشتی مانند سایر قراردادها تابع اصل آزادی اراده طرفین می باشد لذا طرفین قرارداد ممکن است با توافق یکدیگر و با درج عباراتی مانند (روزهای تعطیل و غیراداری) موجب تعلیق جریان لی تایم شوند و یا اینکه جریان لی تایم به علت قانونی مانند تقصیر مالک کشتی تعلیق یابد. سوال اصلی که در این خصوص به ذهن متبادر می شود آن است که شرایط حقوقی برای تعیین مدت زمان مجاز بارگیری و تخلیه کشتی چیست؟ که با رویکرد توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخ قانع کننده ای برای آن خواهیم بود.

به رغم گذشت بیش از چند دهه از طرح موضوع رژیم بین المللی مقابله با تروریسم و ایجاد سازوکارهای گسترده برای شناخت و مقابله با جنبه های مختلف تروریسم، هنوز اختلاف برداشت هایی در این رژیم بین المللی درباره مفهوم تروریسم، تعیین مصادیق و تفکیک آن از سایر موضوعات مرتبط با صلح و امنیت بین المللی ادامه دارد.. به همین دلیل با وجود جایگاه منحصر بفرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تروریسم در عین حال، محدودیت هایی برای ایران جهت بهره گیری از مزیت هایش در چارچوب رژیم بین المللی مقابله با تروریسم وجود دارد. پژوهش حاضر در پی آن است تا رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به رژیم های بین المللی مقابله با تروریسم را در طی سالهایی که گروههای تروریستی واجد سرزمین مشخص و نهادهای حکمرانی به شیوه خود می شوند، را مورد مطالعه قرار دهد. یافته های این پژوهش که با بهره گیری از روش علی-مقایسه ای و تکیه بر اطلاعات عینی و تاریخی و استفاده از منابع کتابخانه ای و فضای رسانه ای صورت پذیرفته، نشان می دهد که با وجود مزیت خاصی که رعایت الزامات رژیم مقابله با تروریسم شورای امنیت برای ایران دارد لیکن وجود موضوع تروریسم بعنوان یکی از مشکلات در روابط پر تنش ایران و آمریکا و کشورهای همسو با آمریکا بر نوع نگاه ایران به رژیم بین المللی مقابله با تروریسم و استفاده از ظرفیت های بی نظیر مقابله با تروریسم فراملی در اعمالِ فعالانه سیاست خارجی خود تاثیرگذار بوده است.

ژئوپولیتیک توضیح می دهد که چگونه کشورها، شرکت های بزرگ سعی در رسیدن به اهداف خود دارند. درباره شرکت­های بزرگ از جمله این واکنش ها که می­تواند تامین کننده اهداف و منافع ان­ها باشد، ادغام با شرکت های دیگر است. البته ادغام، در مباحث حقوقی با خلاء قانونگذاری مواجه است و درقانون تجارت و لایحه اصلاحی مورد غفلت قانون­گذار مواجه شد. این روند در لایحه جدید قانون تجارت مورد توجه قرارگرفت در فصل سوم، مبحث اول، گفتار اول به این مقوله پرداخته می شود. در ماده590 ادغام شرکت­ها به دو قسم ساده ومرکب انجام می گیرد. به جذب یک یا چند شرکت در شرکت دیگر، ادغام ساده وبه تشکیل شرکت جدید ازطریق ادغام حداقل دوشرکت دریکدیگر ادغام مرکب اطلاق می گردد. درادغام ساده شرکت جذب شده و در ادغام مرکب شرکت­های طرف ادغام شخصیت حقوقی خود را از دست می­دهند. برای ادغام شرکت­ها اخذ مجوز از شورای رقابت الزامی است. نقطه اشتراک و اختلاف این قانون با قانون تجارت کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بحثی که تحت عنوان های نظریه ساختاری و رفتاری مطرح می­شوند.

تبخیر عامل مهمی در مدیریت منابع آب است و با محاسبه دقیق آن می توان راهکارهای مؤثری در جهت کاهش اثرات خشک سالی و به منظور حفاظت منابع آب اجرا نمود و این امر در برنامه ریزی منابع آبی در راستای بهره وری محصولات کشاورزی بسیار موثر می باشد. به دلیل کمبود ایستگاه های تبخیر سنجی و عدم وجود آمار کافی از تبخیر، روش های تجربی برآورد تبخیر از سطح آزاد مایع توسط محققین مختلف پیشنهادشده است این روابط علاوه بر اصلاح مقدار تبخیر اندازه گیری شده از تشت، می تواند در مدت زمان کوتاه نتایج قابل اعتمادتری در تخمین تبخیر از پهنه های آبی داشته باشد. در این تحقیق با استفاده از عدد بی بعد لوئیس (Le) و بررسی داده های ده ساله، رابطه ی تخمین تبخیر پیشنهاد می گردد و با روابط تجربی اسمنی-بشیرنژاد-شهابی 1، جنسن-هیز، استیفنز-استوارت و هامون مقایسه گردید که رابطه پیشنهادی نقاط ضعف روابط تجربی پیشین را رفع و اختلاف فاحش با آن ها را اصلاح نمود. تجزیه و تحلیل نتایج با پارامترهای آماری انجام گرفت و کلیه پارامترها بیانگر بهینه بودن رابطه تجربی تحقیق فعلی می باشد. آماره های RMSE، MAD، MSE، MAPE و ضریب همبستگی (R) رابطه تجربی تحقیق فعلی دارای مقادیر 959/139، 406/107، 615/19588، 615/4 و 42/0 می باشد که نسبت به چهار رابطه تجربی دیگر بهبود پیدا کرده و قابل اتکاتر می باشد. نکته قابل توجه در نتایج بدست آمده از این تحقیق استفاده از عدد بی بعد لوئیس است که علاوه بر سادگی، پیش بینی منحصر به فردی نسبت به سایر روشها را دارد.

در دهه های اخیر با بروز مشکلاتی ناشی از رشد کالبدی فضایی وسیع شهرها مانند کاهش کیفیت زندگی، عدم برخورداری کامل شهروندان از خدمات و مسکن، وجود فضاهای رهاشده، متروکه و فرسوده شهری سبب شده به رویکرد توسعه میان افزا جهت احیای ظرفیت های موجود درون شهرها توجه شود. برنامه ریزی و مدیریت توسعه شهری از طریق سیاست توسعه درون افزا،در مقایسه با سایر سیاستهای رشد در بیرون و پیرامون، با چارچوب و اهداف پایداری سازگارتر است. این مقاله کوشیده است با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از داده های اسنادی، ظرفیت ها و ضرورت های توسعه درونی شهر بهشهر را مطالعه نماید. یافته ها، بهشهر را شهری ظرفیت دار و مستعد برای مدیریت توسعه شهری از طریق توسعه درون افزا می داند. این شهر با بیش از 339 هکتار اراضی با قابلیت توسعه درونی در 28 درصد مساحت شهر و با اختصاص 40 درصد جهت اصلاح شبکه معابر و تأمین خدمات قابلیت احداث 37317 واحد مسکونی را دارد که 8/46 درصد از عرصه ها و فضاهای خالی با اهداف توسعه ای و قابلیت دستیابی بالا، در لیست راهبردهای ترجیحی قرارگرفته می شوند و 2/53 درصد اراضی با تقویت و بهره گیری مناسب از مشارکت مردمی و دستگاه های خدمات رسان جهت توسعه میان افزا در لیست راهبردهای ممکن قرارگرفته می شوند. به لحاظ ظرفیت سنجی ناحیه یک شهر بهشهر به دلیل برخورداری از اراضی بایر، اراضی متروکه صنعتی و بافت قدیمی و فرسوده در اولویت اول و ناحیه شش شهر به دلیل محدودیت های طبیعی و انسانی متعدد در اولویت آخر برنامه های توسعه میان افزا قرارگرفته است.

کشور چین برای تبدیل شدن به قدرت برتر جهانی طرح احیای جاده ابریشم را با عنوان طرح« یک کمربند یک جاده» مطرح نموده است. هدف کلان این طرح ارتقاء سطح توسعه کشورهای مابین مرزهای شرقی و غربی اوراسیا از طریق تسهیل همکاری های منطقه ای و توسعه زیر ساخت های کشورهای معبر عنوان شده است. این طرح که دو مسیر بری(کمربند اقتصادی جاده ابریشم)و مسیر بحری (جاده ابریشم دریایی قرن21) دارد،دارای ابعاد مختلف ژئوپلیتیکی ،اقتصادی، سیاسی وامنیتی است. زمینه های همکاری های غیراقتصادی در چارچوب طرح مزبور شامل: تامین امنیت مسیرهای مبادلاتی ،تقویت همکاری های ضد تروریسم در سطح منطقه ، طراحی سازوکارهای حل و فصل منازعات در خصوص دعاوی زمینی و دریایی،توسعه منابع دریایی، همکاری در زمینه حفاظت زیست محیطی در مسیر جاده ابریشم وافزایش مبادلات فرهنگی می باشد. این مقاله علمی پژوهشی که به روش توصیفی-تحلیلی تهیه شده است به تبیین دستاوردها ، فرصت هاو پیامدهای طرح یک کمربند یک جاده چین بر کشورهای معبر جنوب غرب آسیا(مورد ایران) پرداخته است. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و با استفاده از مقالات ، کتب ، اسناد و منابع اینترنتی معتبر می باشد.

نگرش مبتنی بر قومیت ها یکی از مولفه های بسیار مهم در رسیدن به پیشرفت و توسعه درعرصه اقتصادی و جغرافیایی هر جامعه می باشد. از این رو هویت های قومی و سیاست گذاری های کلان در این زمینه از شاخصه های مهم، تلقی و معرف وحدت و اعتلای یک منطقه خواهد بود. امروزه با حذف ناسیونالیسم قومی و نهاد سازیسازمانی و توامندسازی اقوام می توان بستری مناسب برای مشارکت نهادی در متن نظام اجتماعی برای روند رو به رشد مناطق با همگرایی اقوام ایجاد نمود. در این راستا توجه به ژئوپلتیک قومیت ها در ج ا ا و به دلیل تنوع قومیت ها خود نشان از تصویری روشن از همزیستی مسالمت آمیز آنها منعکس می نمایند. تنوع قومیت ها در استان خوزستان به عنوان یک واقعیت تاریخی همواره با جغرافیای سیاسی کشور مترادف و زمینه ساز توسعه ملی بوده است. این امر به هنگام تدوین برنامه های جامع و بالا دستی برای بهره مندی بیشتر از ظرفیت های آن آشکار می گردد. هدف از این مطالعه بررسی سیاست و عملکرد دولت آقای دکتر روحانی(دولت اعتدال طلب) و اثر آن بر توسعه اقتصادی و جغرافیایی و اقوام استان خوزستان می باشد، روش تحقیق کاربردی و از حیث روش شناسی به صورت کیفی و انجام مصاحبه های نیمه بازمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

آنچه در این پژوهش مورد توجه قرارگرفته است، بررسی حکومتداری و شیوه کشورداری با توجه به سخنان و اندیشه های خواجه نظام الملک توسی در کتاب سیرالملوک مشهور به سیاستنامه با تأکید بر اخلاق و مسئولیت های حاکمان در قبال مردم است؛ به تبع آن چگونگی تحقق اهداف و آرمانهای حکومت و نیاز آن به حاکمی با ویژگی ها و توانمندی های خاصّ تربیتی، اخلاقی، علمی، عقیدتی و سیاسی نیز بررسی می شود به گونه‎ای که بتوان به مدلی از حکمرانی خوب بر مبنای الگوی ایرانیِ سیاست دست یافت، همچنین تأثیر باورهای دینی در شیوه کشورداری و بهره گیری از اصول انسانی در رفتارهای حکومتی نیز از مواردی است که در این پژوهش بدان پرداخته شده است. در این مقاله به عنوان پژوهش میان رشته ای کوشش محقق بر آن است که با مطالعۀ منابع اصلی و سایر منابع مرتبط و فیش برداری از متون و منابع و بررسی دیدگاه های علمی، مقدمات موضوع را فراهم آورد وبا توجه به سوالات تحقیق، مواد لازم جهت انجام پژوهش را تهیه و یادداشت برداری کند. چون این تحقیق، توصیفی_تحلیلی است فاقد متغیّرهای کمّی است و نمی توان اختلاف مقادیر متغیّرها را بر اساس اعداد و ارقام ثبت نمود یا برای آن ها مبدأ و پایان مشخص نمود، لذا فاقد حجم نمونه و بی نیاز از نمونه گیری است لکن به دلیلِ وسعت این جامعه، اثر ارزشمندِ سیرالملوک مشهور به سیاستنامه (نظام الملک، 1347) به عنوانِ منبعِ اصلی، انتخاب شده است؛ در پایان پس از جمع آوری داده ها و مطالب، با تجزیه و تحلیل و بررسی مطالب، موارد مرتبط، احصاء شد.

خانه های تاریخی ارتباط میان هنر معماری و فرهنگ در دوره های مختلف تاریخی اند. معماران سنتی در تلاش برای انعکاس فرهنگ و ارزش های اجتماعی عصر خود به خلق فضاهای معماری پرداختند. در واقع فضاهای معماری به گونه ای طراحی و خلق می شدند تا فرهنگ و ارزش های اجتماعی را در خود نمایان کنند. تحول شرایط اجتماعی و اقتصادی دوره قاجار و ظهور تاجران و ثروتمندان سبب شد تا خانه هایی با غنای معماری درست شود که در کالبد خود رازهای کثیری از شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه را بازنمایی می کند. در این تحقیق تلاش شده است تا با استفاده از نظریه نحو فضا، ساختار معماری خانه های تاریخی مورد بررسی قرار گیرند تا با تفکرات و عقاید در دوره ی قاجار آشنا شد و بتوان ارزش های اجتماعی را در خانه های تاریخی شهر یزد (خانه رسولیان، خانه لاری ها و خانه عرب ها) در دوره ی قاجاری مورد بررسی قرار داد. یافته ها نشان می دهند که در ساختار معماری خانه های تاریخی، فرهنگ و ارزش های اجتماعی در خلق فضاهای معماری نقش داشته اند، محرمیت و مبدل ساختن عرصه های عمومی و خصوصی (حریم)، توجه به اصل برابری با استفاده از تقارن در کالبد و نمای خانه، استفاده از عنصر آب بازنمای ارزش پاکی و تقدس، افزایش تعاملات اجتماعی و احترام به مهمان با اختصاص فضاهای جداگانه، جملگی بیانگر آن هستند که معماران سنتی سعی در انعکاس ارزش های اجتماعی در عصر قاجار در کالبد معماری خانه های تاریخی داشته اند.

رشد هوشمند شهر به عنوان یکی از دیدگاه های نوین توسعه پایدار شهری؛ در دهه 1990 و در ادامه مباحث شهری که از دهه-های 70 و80 میلادی شکل گرفته بود؛ مطرح شد. این دیدگاه با هدف دستیابی به شکل پایداری از کالبد شهر؛ ضمن توجه به پیرامون شهرها، سیاست توسعه درونی شهر و دستیابی به شکل فشرده تر شهری را پایه نظری خود قرار داده است. هدف از این پژوهش بکارگیری رویکرد رشد هوشمند در توسعه شهر کرمانشاه و الگوی توسعه درون‏زا (میان افزا) در بافت مرکزی شهر کرمانشاه است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از توسعه میان افزای بافت فرسوده مرکزی شهر کرمانشاه به ظرفیت‏پذیری و بهره‏وری زمین شهری در آن با استفاده از مدل FAHP پرداخته که داده های مربوط نشان می‏دهد در صورت هدایت توسعه آتی به سمت ظرفیت های درونی شهر؛ اراضی براون فیلد (زمین‏های قهوه‏ای یا زمین‏های بلااستفاده شهر) مشتمل بر اراضی بایر و بافت ‏های ناکارآمد شهری با مساحت 285 هکتار از کل مساحت بافت (150 هکتار 52.63 درصد) دارای ظرفیت توسعه خیلی بالا، 64 هکتار یعنی 22.46 درصد دارای ظرفیت توسعه بالا، 37 هکتار یعنی 12.98 درصد دارای ظرفیت توسعه متوسط، 26 هکتار یعنی 9.12 درصد دارای ظرفیت توسعه پایین و 8 هکتار یعنی 2.81 درصد دارای ظرفیت توسعه خیلی پایین در جهت سنجش توسعه میان افزا و بهره‏وری زمین در بافت مرکزی شهر کرمانشاه وجود داشته است. نتایج پژوهش رویکرد رشد هوشمند و توسعه میان افزا در شهر کرمانشاه را نسبت به توسعه افقی شهری ارجح‏تر دانسته ‏اند.

هر درکی که از اجتماع و منطقه داشته باشیم، می تواند تصمیم های استراتژیک منطقه ای و سازمانی ما را به عنوان یک خرده اجتماع متحول کند . مفهوم پیچیدگی به عنوان یکی از فاکتورهای اساسی در برنامه ریزی استراتژیک و منطقه ای می باشد که بسیاری از جوامع را درگیر خود کرده و بی توجهی به آن می تواند عواقب بدی برای این جوامع داشته باشد . در این پژوهش با بررسی وسیع ادبیات های موجود عوامل موثر بر مفهوم پیچیدگی را با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی استخراج می کنیم و سپس این عوامل را در قالب سیستم های ماکروارگونومی که به عنوان سیستم های فنی اجتماعی می باشند ، با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد بررسی قرار داده و سپس با استفاده از تکنیک دیمتل متغیرهای تاثیر گذار را به عنوان متغیرهای یک سیستم فنی اجتماعی پیچیده استخراج می شوند بعد از طی کردن مراحل گفته شده نتایج نشان داد متغیرهای موثر بر پیچیدگی سیستم های ماکروارگونومی به عنوان یک سیستم فنی اجتماعی، شامل : تعدد عناصر اجتماعی ، تعدد عناصر کاری سازمان ، تنوع عناصر فنی ، عوامل غیر منتظره اجتماعی ، عوامل غیر منتظره کاری سازمان ، تاب آوری محیط خارجی می باشند، در نتیجه برای تطبیق پذیری بیشتر جامعه با محرکهای داخلی و محیطی و همچنین در جهت توسعه اجتماعی و منطقه ای می بایست این عوامل را مد نظر قرار داد تا یک جامعه در یک جغرافیای اجتماعی مناسب بتواند به بقای خود ادامه دهد .