مجله دانشکده پزشکی اصفهان
سال:1388 | دوره:27 | شماره:102 |تعداد مقالات:12

مقدمه: بررسی نتایج عمل جراحی بیشتر به سمت ارزیابی از وضعیت خود تغییر جهت یافته است. پیامد سلامت باید با ابزارهای معتبر و هنجار شده اندازه گیری شود. هدف این مطالعه، بررسی تاثیر عمل جراحی تعویض مفصل هیپ(THA)  بر روی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به استئوآرتریت مفصل هیپ در جامعه ما بود.روش ها: در این مطالعه مقطعی، یافته های 220 نفر بیمار که به علت استئوآرتریت مفصل هیپ طی 10 سال از سال 1374 تا 1384 در بیمارستان های بقیه اله (ع) تهران و کاشانی اصفهان تحت عمل جراحی تعویض مفصل هیپ قرار گرفته بودند با گروه شاهد، شامل 220 نفر بیمار مراجعه کننده به کلینیک های ارتوپدی با سن مشابه که هنوز تحت عمل جراحی قرار نگرفته بودند، مقایسه گردید. ابزارهای انداره گیری عبارت از فرم کوتاه وضعیت سلامت عمومی SF-36، پرسش نامه مشخصات اختصاصی بیماری (WOMAC) و پرسش نامه ناتوانی ترجیحی بیماری آرتریت بود.یافته ها: میانگین مجموع نمرات SF-36 و WOMAC به ترتیب در گروه شاهد بر ابر با 53.07±18.43 و 63.02±17.42 و در گروه جراحی برابر با 81.3±16.31 و 42.53±18.73 بود. بهبودی در همه ابعاد دیده شد. این دو پارامتر 23.3 درصد بهبودی از نظر وضعیت کلی سلامت (SF-36) و 18.1 درصد از نظر مشخصات اختصاصی بیماری (WOMAC) در گروه جراحی نشان داد (p<0.001). این افزایش بهبودی در تمامی ابعاد شامل بعد عملکرد جسمی، محدودیت جسمی، درد جسمی، سلامت عمومی، نشاط، عملکرد اجتماعی، مشکلات روحی و سلامت روان مشاهده شد .نتیجه گیری: عمل جراحی تعویض مفصل هیپ سلامت عمومی، عملکرد اجتماعی و عملکرد فیزیکی بیماران را بهبود بخشیده، باعث کاهش میزان درد و محدودیت فیزیکی بیماران می گردد.

مقدمه: بیماری سل دارای رتبه هفتم در بار جهانی بیماری ها بر اساس معیار Disability Adjusted Life Years (DALY)  است. بازگشت مجدد این بیماری، بعد از کاهش شیوع آن در ابتدای قرن بیستم، به دلیل فقدان یا عدم کارآیی صحیح برنامه های ملی مبارزه با سل در کشورهای مختلف بیان شده است. با توجه به اهمیت کیفیت مراقبت از سل جهت کنترل و کاستن از بار بیماری ناشی از آن، ارزشیابی دوره ای نحوه مراقبت از سل به منظور آگاهی از وضعیت موجود، بررسی علل عدم دستیابی به اهداف مورد نظر و انجام مداخلات مناسب، ضروری به نظر می رسید.روش ها: این مطالعه از نوع Outcome Program evaluation و Health system research بود و اطلاعات مورد نظر از فرم های بررسی اپیدمیولوژیک بیماری سل مربوط به شهرستان اصفهان شماره 1 طی سال های 1384و 1385 از گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های استان اصفهان استخراج گردید. نمونه گیری به صورت سرشماری بود و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: شاخص های استخراج شده به ترتیب در سال های 1384 و 1385 شامل Case Detection Rate به ترتیب 90 و 77 درصد، میزان بروز موارد جدید سل ریوی اسمیر مثبت در صد هزار نفر جمعیت به ترتیب 2.28 و 1.11 درصد، Conversion rate  به ترتیب 87.5 و 81 درصد، Cure rate به ترتیب 77.5 و 56 درصد، Completion rate برابر 2.5 و 2 درصد، Success rate به ترتیب 80 و 58 درصد و Failure rate به ترتیب 2.5 و 4 درصد بود.نتیجه گیری: نتایج این طرح مبین فاصله میزان بروز موارد جدید سل ریوی اسمیر مثبت، میزان بهبودی و میزان موفقیت درمان از میزان مورد انتظار بوده است که نشان دهنده وجود مشکل در اجرای مراقبت برنامه سل می باشد؛ اصلاح این مشکل، اجرای صحیح و دقیق Directly Observed Treatment Short- Course (DOTS) و نظارت مستمر بر اجرای آن را می طلبد.

مقدمه: سالانه حدود 20 درصد از بارداری ها منجر به سقط ناکامل می شود که با توجه به سن حاملگی نیاز به درمان دارویی و یا جراحی دارد. یکی از روش های جدید درمان سقط ناکامل روش آسپیراسیون بقایای حاملگی با استفاده از واکیوم دستی (MVA: Manual Vacuum Aspiration) است که در کشورهای مختلف جایگاه خود را در درمان سقط ناقص به دست آورده است. از آن جایی که این روش در ایران هنوز رایج نیست، این مطالعه به مقایسه مزایای این روش نسبت به روش جراحی کورتاژ معمولی در بیماران مبتلا به سقط ناقص پرداخت.روش ها: در یک کارآزمایی بالینی، خانم هایی که به دلیل سقط ناکامل به یکی از دو بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (بیمارستان الزهرا (س) و بیمارستان شهید بهشتی) مراجعه کرده بودند، با تخصیص تصادفی در یکی از دو گروه MVA و کورتاژ معمولی جای گرفتند و پس از کسب رضایت یکی از دو روش درمان سقط برای آن ها انجام شد. سپس حین عمل، یک ساعت بعد، موقع ترخیص، یک و سه هفته بعد از عمل تحت پی گیری قرار گرفتند و میزان درد، خونریزی و رضایت بیمار و علایم حیاتی به عنوان پیامد در هر یک از ویزیت ها برای بیمار ثبت شد.یافته ها: مقایسه میزان درد در حین عمل و یک ساعت بعد از عمل بین دو گروه نشان داد که میزان درد در گروه MVA در حین عمل (P<0.001)، یک ساعت بعد از عمل (P=0.002) کمتر از گروه کورتاژ معمولی بود. خونریزی نیز به طور معنی داری در گروه MVA کمتر بود (P=0.001) و مدت عمل نیز در روش MVA کمتر از کورتاژ معمولی بود (P=0.001).نتیجه گیری: یافته های تحقیق نشان داد که روش MVA برای سقط های ناقص نسبت به کورتاژ معمولی روش بر تری است؛ چرا که علاوه بر کمتر بودن زمان انجام عمل و درد در بیماران و کمتر بودن میزان خونریزی، رضایتمندی بیشتر بیماران را پس از عمل به دنبال دارد.

مقدمه: ستون مهره ها محور اصلی بدن است و نقش مهمی در حفظ و نگهداری قامت بدن بر عهده دارد. هدف این مطالعه، بررسی میزان ناهنجاری های ستون فقرات در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان و ارتباط آن با شاخص توده بدنی و درد کمر بود.روش ها: جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان بود. در یک مطالعه مقطعی، تعداد 1448 دانشجوی (730 دختر و 718 پسر) سنین 24-18 سال دانشگاه اصفهان بین سال های 1386 تا 1388 به طور داوطلبانه در یک برنامه غربالگری جهت ارزیابی وضعیت ستون فقرات شرکت کردند. ابتدا، سن و اندازه های پیکرسنجی با استفاده از مقیاس های استاندارد بالینی و درد کمر با استفاده از پرسشنامه مقیاس ناتوانی کمر دردQuebec  اندازه گیری شد. سپس، ناهنجاری های ستون فقرات با استفاده از آزمون نیویورک سنجیده شد؛ برای کمی کردن داده ها از خط کش منعطف استفاده شد. داده های طی پنج نیم سال جمع آوری گردید و در نهایت با استفاده از آزمون t مستقل، X2 و ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین اندازه های پیکرسنجی شامل قد، وزن، درصد چربی، شاخص توده بدنی و نسبت دور کمر به دور لگن در هر دو گروه مردان و زنان متفاوت بود (P<0.05). میانگین زوایای کیفوز و لوردوز به ترتیب در دختران 28.20±12.78 و 29.07±9.71 و در پسران 31.87±10.70 و 24.00±10.50 بود. بین میانگین کیفوز و لوردوز با توجه به جنسیت تفاوت معنی داری مشاهده شد (P<0.001). ارتباط معنی داری بین کیفوز و شاخص توده بدنی در هر دو گروه دختران و پسران مشاهده نشد. با این حال، ارتباط معنی داری بین شاخص توده بدنی و عارضه لوردوز در هر دو گروه دختران و پسران وجود داشت (P<0.05). همچنین، بین میانگین نمره درد کمر دانشجویان دختر و پسر مبتلا به عارضه لوردوز شدید تفاوت معنی داری مشاهده شد (P<0.05).نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که اگر چه خط کش منعطف همبستگی به نسبت بالایی با رادیولوژی دارد، ولی می تواند به عنوان یک ابزار دقیق و معتبر برای اندازه گیری انحناهای ستون فقرات در برنامه های آزمون غربالگری و جمعیت های بسیار بزرگ به طور موثر مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: شیوع بالای نقایص استخوانی در بیماران دچار ضربه در تصادفات و بروز کمبود بافت استخوانی در اعمال جراحی کرانیوتومی، ضرورت تام و تمام در تحقیق حاضر سلول های استئوبلاست به دست آمده از استخوان کالواریا در محیط سه بعدی آلژینات کشت داده شد و میزان تکثیر و زنده ماندن آن ها با سلول های حاصل از کشت تک لایه ای مقایسه گردید.روش ها: در جریان اعمال جراحی کرانیوتومی 6 نمونه استخوانی در اندازه های 1×1 سانتی متر از استخوان کالواریا تحت شرایط استریل بر داشته و پس از جداسازی بافت های همبند و شستشوی مکرر با سرم فیزیولوژی، قطعات استخوانی به ابعاد کوچک در حدود 1×1 میلی متر خرد شد و در دیش های محتوی محیط کشت قرار داده شد و به انکوباتور محتوی 5 درصد دی اکسید کربن با رطوبت نسبی و دمای 37 درجه سانتی گراد منتقل گردید. پس از گذشت 9 تا 10 روز، سلول ها شروع به خروج از استخوان نمودند و 2 هفته پس از شروع کشت، سلول ها کف پلیت را به طور کامل پوشاندند. پس از تریپسینه کردن و شمارش، سلول ها به طور مساوی به دو بخش تقسیم گردید و کشت تک لایه ای و در محیط دارای ژل آلژینات انجام شد. جهت اثبات وجود سلول های استئوبلاست و فعالیت آن ها از رنگ آمیزی های  Von kossa, Alkaline phosphatase و Azan استفاده شد. برای بررسی درصد زنده ماندن سلول ها از رنگ آمیزی Trypan blue استفاده گردید.یافته ها: در کشت تک لایه ای، سلول ها با ظاهری شبه فیبروبلاستی و دوکی مشخص گردید در حالی که در کشت آلژینات، سلول ها نمای مدور داشت. در هر دو نوع کشت، تکثیر سلولی و فعالیت استخوان سازی وجود داشت. رنگ آمیزی Alkaline phosphatase در دو گروه وجود سلول های استئوبلاست را به اثبات رسانید و رنگ آمیزی های  Von kossaو  Azanوجود ماتریکس معدنی و آلی را در دو گروه تایید کرد. با مقایسه تعداد سلول ها در روز 21 با تعداد سلول ها در روز 1 همان گروه، اختلاف معنی داری مشخص شد (P<0.001). همچنین شمارش سلولی دو گروه در روز 21 نشان داد که میزان تکثیر در گروه آلژینات نسبت به گروه تک لایه ای بیشتر بوده، اختلاف معنی داری مشاهده شد (P<0.001).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که سلول های استئوبلاستی بدون استفاده از آنزیم در محیط کشت قادر به خروج از بافت استخوانی است و محیط سه بعدی ژل آلژینات سدیم در مقایسه با کشت تک لایه، قادر است تکثیر و بقای این سلول ها را به طور بارز افزایش دهد.

مقدمه: میلیون ها کودک در جهان در خیابان ها زندگی می کنند. برخوردهای خشونت آمیز، مصرف مواد مخدر و سوء استفاده های جنسی به وفور در این جمعیت دیده می شود. این افراد در معرض ابتلا به عفونت های ویروسی از جمله هپاتیت B هستند. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع آلودگی به ویروس هپاتیت B و عوامل خطر آن در کودکان و نوجوانان خیابانی شهر اصفهان طراحی گردید.روش ها: در یک مطالعه مقطعی، 399 کودک و نوجوان خیابانی شهر اصفهان طی سال های 86-1384 به روش نمونه گیری غیر احتمالی آسان، پس از تکمیل پرسش نامه اطلاعات دموگرافیک و رفتارهای پر خطر، از نظر آلودگی به ویروس هپاتیت B مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از نرم افزارSPSS15  و با روش های آمار توصیفی، t-test، X2،Mann-Whitny  و Logistic regression مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: تعداد 271 پسر (68 درصد) و 128 دختر (32 درصد) با میانگین سنی 12.74±3.27 سال مورد مطالعه قرار گرفتند. 68 درصد شرکت کنندگان، فقر را عامل اصلی خیابانی شدن خود می دانستند. در مورد مصرف سیگار، مشروبات الکلی و مواد مخدر به ترتیب 91.7 درصد، 94.7 درصد و 96.7 درصد سابقه مصرف نداشتند. 34.4 درصد دختران و 4.4 درصد پسران (P=0.001) سابقه برقراری رابطه جنسی و 68 درصد دختران و 17.3 درصد پسران (P=0.001) سابقه درگیری فیزیکی با دیگران داشتند. در بین شرکت کنندگان شیوع  3.3HBs Ag درصد،14.4Hbs Ab  درصد و 2.1HBc Ab درصد بود. بین شیوع هپاتیت B و عوامل خطر احتمالی رابطه معنی دار آماری یافت نشد .نتیجه گیری: لازم است ضمن اجرای برنامه های آموزشی جهت آگاه سازی این جمعیت از رفتارهای پر خطر و بیماری های ناشی از آن، نسبت به برقراری کلاس های آموزشی در راستای ارتقای کیفیت زندگی این کودکان و نوجوانان و واکسیناسیون هپاتیت B در افراد فاقد ایمنی، اقدام نمود.

مقدمه: نگرانی جهان شمول در زمینه حوادث کاری و ایمنی، نیاز به شیوه های جدید و موثر برای بهبود ایمنی در محل کار را بیش از پیش محسوس نموده است. این مطالعه به منظور ارتقای رفتارهای ایمن کارگران شرکت ذوب آهن اصفهان با مداخله تئوری محور انجام شد.روش ها: پژوهش حاضر مطالعه تجربی از نوع تصادفی شده شاهددار بود. نمونه شامل 270 نفر از کارگران ذوب آهن در دو گروه آزمون و شاهد بود. اطلاعات با پرسش نامه محقق ساخته بر اساس الگوی رفتار سالم و چک لیست مشاهده رفتار در دو مرحله قبل و بعد از مداخله جمع آوری گردید. برای سنجش اعتبار و پایایی پرسش نامه از روش اعتبار محتوی و آلفای کرونباخ استفاده شد. مداخله بر اساس الگوی رفتار سالم تنها در گروه آزمون انجام گرفت. در گروه شاهد آموزش های معمول کارخانه اجرا شد. اطلاعات با نرم افزار SPSS و آزمون های آماری متناسب مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: پس از مداخله، میانگین نمرات آگاهی، هنجارها و عوامل تسهیل کننده رفتار ایمن در کارگران گروه آزمون نسبت به قبل از مداخله و نمرات کارگران گروه شاهد به طور معنی داری افزایش یافته بود (p<0.001). همچنین وضعیت رفتارهای مشاهده شده کارگران گروه آزمون نسبت به قبل از مداخله و کارگران گروه شاهد به طور معنی داری متفاوت بود. تغییرات گروه شاهد معنی دار نبود.نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت مداخله تئوری محور در ارتقای رفتارهای ایمن پیشنهاد می گردد به منظور ارتقای ایمنی در صنایع از مداخلات تئوری محور و اصول آموزش بزرگسالان استفاده شود.

مقدمه: در بالغین جابه جایی احشاء اغلب در طی یک تصویر برداری در اورژانس های حاد جراحی تشخیص داده می شود. در این پژوهش یک مورد آپاندیسیت حاد در یک خانم، که از وجود این ناهنجاری خود بی اطلاع بود، گزارش می شود .گزارش مورد: بیمار دختر 16 ساله ای بود که با شکایت درد شکمی شدید پذیرش شد. پس از معاینه بالینی، بیمار مبتلا به آپاندیسیت حاد تشخیص داده شد. در لاپاراتومی با شناسایی یک آپاندیس ملتهب در سمت چپ بدن، تشخیص آپاندیسیت تایید و همچنین وجود ناهنجاری نادر جابه جایی احشاء مطرح گردید. مطالعات تصویر برداری بعدی تشخیص جابه جایی احشاء را تایید کرد. بیمار با موفقیت آپاندکتومی را پشت سر گذاشت. علاوه بر این، بیمار یک کیست هموراژیک در تخمدان راست خود داشت که حین لاپاراتومی خارج گردید. بهبودی بعد از عمل بدون مشکل خاصی صورت گرفت. از آن جایی که گاهی بررسی های بالینی و مطالعات تصویر برداری در شناسایی جابه جایی احشاء با مشکل مواجه می شوند، لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی در شناسایی و درمان اورژانس های جراحی حاد، به طور سریع و مؤثری، کمک کننده هستند.