مجله دانشکده پزشکی اصفهان
سال:1388 | دوره:27 | شماره:99 |تعداد مقالات:11

اهداف آموزشی: فراگیر در پایان مطالعه این خودآموز باید بتواند:1- تعریف سردردهای اولیه را بداند.2- طبقه بندی و چگونگی تمایز سردردهای اولیه و ثانویه را بداند.3- خصوصیات بالینی هر کدام از سر دردهای اولیه را تشخیص دهد.4- از استفاده از آزمایش های پاراکلینیکی غیرضروری اجتناب نماید.5- از تاثیر سردرد اولیه در ایجاد ناتوانی در بیمار آگاهی یابد.

مقدمه: هیداتیدوز یک بیماری انگلی زئونوز می باشد که به وسیله مرحله لاروی اکینوکوکوس گرانولوزوس در انسان و سایر میزبان های واسط ایجاد می گردد. این بیماری به عنوان یک مشکل بهداشتی دامپزشکی در کشور ما حایز اهمیت می باشد و با توجه به نقش علف خواران در انتشار بیماری می توان با تهیه واکسن حتی برای مدل های حیوانی سبب کاهش آلودگی های انسانی و زیان های اقتصادی دام گردید.روش ها: 100 میکرو گرم از پروتیین های غشایی پروتواسکولکس به عنوان آنتی ژن به همراه ادجوانت فروند ناکامل، جهت ایمونیزاسیون به صورت درون صفاقی به 30 عدد موشC57B1/C6  تلقیح گردید. یادآور آن نیز 27 روز بعد با همین مقدار آنتی ژن انجام گردید. دو هفته پس از یادآور، تلقیح 2000 عدد پروتواسکولکس زنده در دو گروه موش های آزمایش و 15 عدد موش های گروه شاهد به صورت درون صفاقی صورت گرفت.یافته ها: پس از گذشت 240 روز در 50% از موش هایی که ایمن گردیده بودند، کیست تشکیل نگردید و در بقیه آن ها در مقایسه با گروه شاهد کیست هایی به تعداد کم تر و کوچک تر تشکیل گردید. میانگین وزن کیست در گروه آزمایش 36/0±39/0 گرم و در گروه شاهد 8/1±7/1 گرم (P<0.015) و میانگین تعداد کیست ها در گروه آزمایش 6/15±7/10 عدد و در گروه شاهد 2/44±6/52 عدد بود (P<0.002). به طور کلی نتایج نشان داد که حفاظت ایجاد شده از طریق ایمونیزاسیون 7/79–7/76 درصد بوده است.نتیجه گیری: این تجربه نشان داد که آنتی ژن های سطحی پروتواسکولکس به همراه ادجوانت فروند ناکامل توانسته است به اندازه کافی سیستم ایمنی میزبان را تحریک نماید. بررسی تعداد و وزن کیست در دو گروه موش های آزمایش و شاهد نشان داد که حفاظت از طریق ایمونیزاسیون ایجاد شده است.

مقدمه: بیماری ایسکمیک عروق قلبی (Ischemic Heart Disease) از علل اصلی مرگ و میر و ناتوانی در سراسر جهان می باشد. با توجه به این که التهاب عروق از عوامل خطر مطرح این بیماری است، در مطالعه حاضر ارتباط بین فاکتورهای Intracellularadhesion molecule (ICAM) و Vascular cell adhesion molecule (VCAM) به عنوان شاخص التهاب، با وسعت درگیری عروق کرونر در بیماران با آنژین پایدار مورد بررسی قرار گرفت.روش ها: در این مطالعه مقطعی، 82 بیمار مبتلا به آنژین پایدار به مطالعه وارد شدند. افرادی که سندرم حاد کرونری، جراحی اخیر، بیماری های التهابی، مصرف داروهای خاص، بیماری کلیه و کبد، فلبیت و یا آمبولی ریه داشتند از مطالعه خارج شدند. در کلیه بیماران فاکتورهای بیوشیمیایی و ICAM و VCAM گرفته شد، سپس به روش استاندارد آنژیوگرافی انجام گرفت و وسعت درگیری عروق کرونر بین 0-21 نمره دهی شد.یافته ها: متوسط سنی بیماران تحت مطالعه 1/10±4/58 سال بود٬ که %72 آن ها را مردان تشکیل می دادند. میانگین 183.9±78 ICAM و 150.3±136 VCAM نانو گرم در دسی لیتر بود.بین سطوح سرمیICAM  و VCAM با شدت درگیری عروق کرونر هیچ گونه هم بستگی وجود نداشت. در آنالیز رگرسیون خطی چندگانه حتی با حذف اثر عوامل مخدوشگر و احتمالی مثل هیپرتانسیون٬ هیپرلیپیدمی و دیابت٬ باز هم ارتباط خطی معنی داری بین  ICAMو VCAM و درگیری عروق کرونر وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به اطلاعات به دست آمده٬ اندازه گیری فاکتورهای التهابی CAM اطلاعات اضافه تری در خصوص وسعت درگیری عروق کرونر به پزشکان نمی دهد.

مقدمه: مطالعات پیشین نشان دهنده رابطه میان اعتیاد به اوپیوئیدها و نقص یادگیری و حافظه است. از آن جا که ورزش دارای آثار مثبت بر سیستم اعصاب مرکزی است، مطالعه حاضر اثرات ورزش تردمیل را روی یادگیری و حافظه در موش های صحرایی معتاد به اوپیوئیدها مورد ارزیابی قرار داده است.روش ها: تعداد 42 موش صحرایی با وزن 350-300 گرم به چهار گروه شاهد، وابسته به مورفین، ورزشکار و ورزشکار همراه با مورفین تقسیم شدند. در گروه های وابسته به مورفین، مورفین به صورت تزریق درون صفاقی با دوزهای افزایشی: سه روز اول 10 mg/kg، سه روز دوم 20 mg/kg و سه روز سوم 4 mg/kg استفاده گردید. در گروه های ورزشکار پروتکول ورزش شامل دویدن روی تردمیل با سرعت 17 m/min و شیب 7 درجه، 60 دقیقه در روز، در تمام ایام هفته، به مدت 3 ماه بوده است. یادگیری و حافظه احترازی غیرفعال در دستگاه شاتل باکس بعد از 3 ماه از اعتیاد و ورزش در موش های صحرایی بررسی شد.یافته ها: نتایج نشان داد در مقایسه با گروه شاهد یادگیری و حافظه به طور چشم گیری در گروه وابسته به مورفین آسیب می بیند ولی ورزش منجر به بهبود یادگیری و حافظه در گروه ورزشکار همراه با مورفین می شود، همچنین در گروه ورزشکار سالم نیز معیارهای یادگیری و حافظه را به طور معنی داری افزایش می دهد.نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهد یادگیری و حافظه به دنبال اعتیاد به مورفین آسیب دیده، ولی ورزش تردمیل از این اثرات جلوگیری می نماید. به نظر می رسد دویدن بر روی تردمیل، بتواند در پیش گیری و تخفیف آسیب های شناختی در اعتیاد کمک کننده باشد.

مقدمه: عیوب انکساری از جمله شایع ترین مشکلات در حیطه چشم پزشکی است. مطالعه حاضر به بررسی سودمندی، ایمنی و عوارض عمل کراتکتومی فتورفراکتیو (PRK) در درمان میوپی باقی مانده از عمل لیزیک قبلی می پردازد.روش ها: در این مطالعه توصیفی، بر اساس معیارهای ورود و خروج و پس از معاینه کامل چشم پزشکی، موارد انتخاب و تحت عمل PRK همراه با میتومایسین  Cقرار گرفتند. در فواصل معین، بیماران معاینه و نتایج ثبت و آنالیز شد.یافته ها: مطالعه بر روی 170 چشم از 92 بیمار (56 نفر زن و 36 نفر مرد) با میانگین سنی 35 سال انجام شد. متوسط فاصله بین دو عمل 2/3±5/17 ماه بود. در پایان سال اول بعد از PRK، 94.7 درصد چشم ها دید اصلاح نشده بین 40/20 تا 20/20 و 8/65 درصد آن ها دید مساوی یا بهتر از 20/20 داشتند. 135 چشم (4/79 درصد) در محدوده رفراکشن 5/0± دیوپتر و 168 نفر (8/98 درصد) در محدوده رفراکشن 00/1± دیوپتر بودند. 2 چشم دچار کاهش دید اصلاح شده معادل با 1 خط شدند و در 14 مورد نیز دید اصلاح شده بهبود یافت. در پایان سال اول 4 مورد کدورت قرنیه گرید 2 مشاهده شد. قبل و بعد از PRK، متوسط معادل اسفریک چشم ها، 6/0±84/1- و 2/0± 15/0– دیوپتر (P<0.001)، متوسط دید اصلاح نشده 23/0±34/0 و 14/0±92/0 خط (P<0.001) و متوسط پاکیمتری 20±428 و 12±407 میکرون (P=0.032) بود.نتیجه گیری: PRK به عنوان درمان مجدد میوپی باقی مانده از لیزیک، یک روش سودمند، ایمن و کم عارضه است.

مقدمه: با وجود این که نگرانی های زیادی درباره مصرف اسیدهای چرب ترانس به علت اثرات زیان بار آن ها بر سلامت، به ویژه بیماری های قلبی- عروقی وجود دارد، اطلاعات محدودی در مورد محتوای اسیدهای چرب ترانس غذاهای ایرانی شامل غذاهای آماده در دست می باشد. در این مطالعه میزان اسیدهای چرب معمول موجود در چند نمونه از غذاهای آماده ایرانی با تاکید ویژه بر اسیدهای چرب ترانس مشخص گردیده است.روش ها: چند نوع از پرمصرف ترین غذاهای آماده شامل انواع سوسیس، کالباس، همبرگر و پیتزا هر یک هفت مرتبه از سوپرمارکت ها و رستوران ها تهیه گردید. 10 گرم از هر نمونه جهت تعیین چربی کل و آنالیز اسیدهای چرب موجود در نمونه ها توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی (GC)، با ستون مویینه 60 متری و دتکتور یونی شعله ای استفاده گردید.یافته ها: بیشترین میزان اسیدهای چرب اشباع در غذاهای آماده ایرانی، استئاریک اسید (C18:0) می باشد که میزان آن از 14 تا 9/20 درصد می باشد. میزان اسیدهای چرب اشباع در کالباس ها نسبت به سایر گروه ها به طور معنی داری بالاتر می باشد. اسیدهای چرب ترانس نزدیک به 6/23 تا 6/30 درصد از کل اسیدهای چرب غذاهای آماده را تشکیل می دهند. بیشترین اسید چرب ترانس موجود در این محصولات الائیدیک اسید (C18:1, 9 trans) می باشد. محتوای اسیدهای چرب غیر اشباع غذاهای آماده 3/25 تا 8/46 درصد می باشد و اولئیک اسید (C18:1, 9cis)  و سپس لینولئیک اسید (C18:2) بیشترین اسیدهای چرب غیراشباع موجود در این محصولات را تشکیل می دهند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که محتوای اسیدهای چرب ترانس موجود در غذاهای آماده ایرانی بسیار بالاتر از میزان مجاز (حداکثر 2%) می باشد. با توجه به اثرات سوء اسیدهای چرب ترانس بر سلامتی، حضور برچسب های غذایی که مشخص کننده همه انواع اسیدهای چرب، به ویژه اسیدهای چرب ترانس باشد، پیشنهاد می گردد.

مقدمه: مطالعات مختلف نشان داده اند که چاقی و رسوب چربی در بافت ها همراه با واکنش التهابی است که منجر به مقاومت به انسولین و در نهایت دیابت تیپ 2 می شود. سالسالات بر روی مسیر التهابی  IKKβو NF-KB اثر مهاری دارد. هدف از این مطالعه، مشخص نمودن کارآمدی و تاثیر سالسالات به عنوان یک داروی ضد التهاب در کاهش قند خون مبتلایان به دیابت نوع 2 است.روش ها: این مطالعه یک کار آزمایی شاهد- دارونما دار دو سوکور بود که به مدت یک ماه به 60 بیمار دیابتی تازه تشخیص داده شده در 2 گروه تصادفی شده دارو و دارونما داده شد، مقدار سالسالات تجویز شده 3 گرم (2 قرص 750 میلی گرمی هر 12 ساعت) در روز بود.یافته ها: بین گروه های دارو و دارونما در زمان ورود به مطالعه از نظر قندخون ناشتا (به ترتیب 124 در برابر 127) تفاوت معنی داری از نظر آماری وجود نداشت (P=0.628) بیست و هشت بیمار در گروه دارو و 23 بیمار در گروه دارونما مطالعه را به پایان رساندند. سالسالات قندخون ناشتا را در گروه دارو (20 میلی گرم در دسی لیتر) در مقایسه با گروه دارو نما (2 میلی گرم در دسی لیتر) به صورت معنی داری کاهش داد (P=0.05).نتیجه گیری: در این تحقیق مشخص شد که در اثر مصرف 3 گرم در روز از داروی ضد التهاب سالسالات به مدت 1 ماه حدود 5/15 درصد قندخون ناشتای پایه افراد دیابتی را کاهش می یابد. این نتایج رضایت بخش می تواند باعث ایجاد راهی جدید در درمان دیابت شود.

مقدمه: پیوند کبد به عنوان تنها راه درمان بیماران مبتلا به نارسایی پیشرفته کبد است. مرکز پیوند شیراز تنها مرکز پیوند کبد ایران است و تعیین بقای بیماران و تعیین الگوهای موثر و قابل اصلاح مرتبط به دهنده و گیرنده و فرآیند پیوند که در بقای این بیماران موثرند، می تواند به برنامه ریزی بالینی در جهت افزایش بقای بیماران پس از پیوند کبد منجر شودروش ها: در این مطالعه هم گروهی، تمامی بیمارانی که در سال های 1380 تا 1387 در مرکز پیوند بیمارستان نمازی شیراز، پیوند کبد از جسد برای آنها انجام شده بود، مورد بررسی قرار گرفتند. در این بررسی بقای یک ساله، سه ساله و پنج و شش ساله بیماران محاسبه گردید. همچنین اثر فاکتورهای مرتبط با گیرنده، دهنده و فرآیند عمل و ارتباط آن با بقای بیماران بررسی شد.یافته ها: در این مطالعه، بقای یک ساله بیماران 84 درصد و بقای سه ساله و شش ساله 82 درصد بود. در مدل بقای تک متغیره، از بین متغیرهای زمان عمل طولانی، سن دهنده پیوند، نمره بالاتر MELD، نیاز به عمل مجدد و وزن کمتر از 60 کیلو گرم بیمار، ارتباط بیشتری با کاهش بقای بیماران داشتند. در مدل Cox تنها سن دهنده پیوند زیر 40 سال و بالای 20 سال اثر محافظتی در مدل نشان داد.نتیجه گیری: مقایسه بقای بیماران پیوند شده در مرکز پیوند بیمارستان نمازی قابل مقایسه با مراکز با سابقه دنیا است. ضمن این که بقای بیماران در سال های آخر بهتر بررسی شده است.