تولید فرآوری محصولات زراعی و باغی
سال:1394 | دوره:5 | شماره:17 |تعداد مقالات:30

به منظور بررسی پاسخ هفت ژنوتیپ برنج (خزر، SA13، دیلم، سنگ جو، سپیدرود، لاین 831 و T5)، به سطوح مختلف شوری آب آبیاری و تعیین شاخص های تحمل آنها به شوری، آزمایشی به صورت گلدانی زیر باران گیر با آرایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار و پنج سطح شوری (1، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر) در موسسه تحقیقات برنج کشور – رشت در سال 1390 اجرا شد. با استفاده از داده های عملکرد دانه در دو محیط با تنش شوری (8 دسی زیمنس بر متر) و بدون تنش (1 دسی زیمنس بر متر)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل (TOL)، میانگین بهره وری تولید (MP)، میانگین هندسی قابلیت تولید (GMP)، میانگین هارمونیک (HM)، شاخص تحمل به تنش (STI)، شاخص عملکرد (YI) و شاخص پایداری عملکرد (YSI) محاسبه و میزان همبستگی آنها با عملکرد دانه برآورد شد. نتایج نشان داد که شاخص های تحمل و عملکرد دانه ژنوتیپ های مورد مطالعه، تفاوت بسیار معنی داری با یکدیگر داشتند. در بین شاخص های مورد استفاده، STI و MP توانایی بهتری در شناسایی ژنوتیپ های برنج متحمل به شوری داشتند. در این آزمایش، بیشترین عملکرد بوته در هر دو شرایط بدون تنش و تنش (به ترتیب 19.71 و 10.69 گرم)، مربوط به لاین T5 بود. کمترین عملکرد بوته در شرایط بدون تنش مربوط به رقم های سنگ جو (12.42 گرم) و دیلم (11.84 گرم) بود. در شرایط تنش، کمترین عملکرد در رقم خزر (4.29 گرم) دیده شد. بیشترین درصد کاهش عملکرد با افزایش شوری مربوط به رقم خزر (69.49 درصد) و کمترین آن مربوط به رقم سنگ جو (31.48 درصد) بود. در کل، می توان لاین های T5 و 831 و رقم های سپیدرود و سنگ جو را به عنوان ژنوتیپ های احتمالا برتر در هر دو شرایط شور و غیر شور برای آزمایش های بعدی در نظر گرفت.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

به منظور بررسی اثر کاهش مصرف نیتروژن بر رشد و عملکرد کشت خالص و مخلوط کلزا و نخودفرنگی آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد طی فصل زراعی 1390 و 1391 اجرا گردید. پنج نسبت کاشت مختلف (100% کلزا، 66% کلزا + 33% نخودفرنگی، 50% کلزا + 50% نخودفرنگی، 33% کلزا + 66% نخودفرنگی، 100% نخودفرنگی) به عنوان فاکتور اول و سه سطح نیتروژن (100%، 75% و 50% نیاز کلزا و نخودفرنگی) به عنوان فاکتور دوم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کشت مخلوط سبب افزایش ارتفاع بوته (23.64 درصد) نخودفرنگی شد ولی ارتفاع کلزا را نسبت به تک کشتی به میزان 7.32 درصد کاهش داد. ماده خشک مجموع کلزا و نخودفرنگی نیز در تیمارهای مخلوط نسبت به تک کشتی به ترتیب به میزان 38.56 و 6.15 درصد افزایش پیدا کرد. در کشت خالص کلزا با افزایش مصرف کود نیتروژن عملکرد دانه (21.9 درصد) افزایش یافت، اما در کشت مخلوط بیشترین مقادیر این صفات با تیمار 75% نیاز نیتروژنی گیاه مشاهده شد. عملکرد مجموع و نسبت برابری زمین (LER) محصول در کشت مخلوط با کاربرد 50% و 75% نیاز نیتروژنی گیاه بالاتر از تک کشتی هر دو گیاه بود ولی در 100% نیاز نیتروژنی گیاه عملکرد مجموع و LER تیمار نخودفرنگی 66% - کلزا 33% و نخودفرنگی 50% - کلزا 50% نسبت به تک کشتی آنها کاهش پیدا کرد. به طورکلی استفاده از کشت مخلوط نخودفرنگی- کلزا 33:66 و یا 50:50 علاوه بر امکان پذیر ساختن به دست آوردن عملکرد دانه مناسب این دو محصول می تواند با کاهش مصرف کود نیتروژن در حفظ محیط زیست نیز موثر باشد.

رنگ از فاکتورهای مهم کیفی محصولات فرایند شده گوجه فرنگی مانند رب می باشد و به شدت تحت تاثیر فرایند حرارتی قرار می گیرد. هدف اصلی در این پژوهش، ارزیابی سینتیک تخریب رنگ رب در طی فرایند حرارتی با استفاده از معادله آرنیوس و بررسی روند این تغییرات با استفاده از روش سطح پاسخ بود. برای این منظور، رب گوجه فرنگی در سه دمای 60، 70 و 80 درجه سلسیوس به مدت 25 تا 100 دقیقه تحت فرایند قرار گرفت و با استفاده از سه شاخص اصلی رنگ شامل L، a و b، نسبت a/b، اختلاف رنگ کلی (TCD)، شاخص اشباعیت (SI) و زاویه هیو (HU) تعیین شد. سینیتیک تخریب این پارامتر ها با استفاده از معادله آرنیوس ارزیابی شده و روند تغییرات آنها با روش سطح پاسخ بررسی و مدل سازی شد. همه پارامتر ها به جز TCA (مرتبه صفر)، از واکنش های مرتبه اول پیروی کردند. شاخص b با بالاترین و TCD و a/b با کمترین انرژی فعال سازی به ترتیب بیشترین و کمترین حساسیت به تغییرات دما را داشتند. بیشترین و کمترین نرخ تغییرات نیز به ترتیب مربوط به TCD و b بود. همه شاخص ها تحت تاثیر فاکتورها مستقل قرار می گرفتند (تاثیر دما بیشتر از زمان بود) و با استفاده از روش سطح پاسخ به خوبی قابل مدل سازی و پیش بینی بودند. به طورکلی، معادله آرنیوس جهت بررسی سینیتیک تغییرات رنگ رب گوجه فرنگی مناسب بوده و تاثیر مستقل و متقابل فاکتورهای زمان و دما با روش سطح پاسخ به خوبی قابل برآورد می باشد، به طوری که مدل های درجه دوم با دقت بالا (R2>0.95) قادر به پیش بینی متغیر ها می باشند.

خشکی یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و نمو گیاهان محسوب می شود. تنظیم کننده ترینگزاپک اتیل ممکن است از طریق کاهش رشد ساقه و تنظیم اسمزی موجب بهبود مقاومت به تنش خشکی گردد. هدف از این آزمایش بررسی تاثیر ترینگزاپک اتیل بر برخی صفات ظاهری و فیزیولوژیکی چمن فستوکای پابلند رقم ربل در شرایط قطع آبیاری بود. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سال 1391 - 1390 در گلخانه های تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان به اجرا درآمد. تیمارها شامل سه سطح تنظیم کننده ترینگزاپک اتیل (صفر، 250 و 500 گرم در هکتار) و دو سطح تنش خشکی (آبیاری و قطع آبیاری) بودند. فاکتور های رنگ برگ، عرض برگ، ارتفاع برگ، مقدار آب نسبی، نشت الکترولیت، پرولین، وزن تر و خشک اندام هوایی، عمق نفوذ و عمق موثر تراکم ریشه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد مصرف ترینگزاپک اتیل و خشکی موجب کاهش شدید ارتفاع، وزن تر و خشک اندام هوایی شد. غلظت های 250 و 500 گرم در هکتار ترینگزاپک اتیل ارتفاع بوته را به ترتیب 19.48 و 22.24 درصد کاهش داد. ترینگزاپک اتیل برخلاف تنش خشکی رنگ فستوکا را در سطوح 250 و 500 گرم در هکتار به ترتیب 11.62 و 13.08 درصد افزایش داد. هم چنین ترینگزاپک اتیل محتوای آب نسبی را افزایش و نشت الکترولیت را کاهش داد ولی اثر معنی دار بر میزان پرولین نداشت. تنش خشکی به صورت معنی داری محتوای آب نسبی را کاهش و پرولین و نشت الکترولیت را افزایش داد. استفاده از ترینگزاپک اتیل تاثیر معنی داری بر خصوصیات ریشه نشان نداد ولی عمق نفود و عمق موثر تراکم در شرایط تنش افزایش یافت. سطوح 250 و 500 گرم در هکتار ترینگزاپک اتیل تنها در صفت محتوی آب نسبی از خود اختلاف معنی دار نشان دادند و در سایر صفات اختلاف معنی دار نبود. در پایان مشخص شد فستوکای پابلند رقم ربل، چمنی مقاوم به خشکی بوده و ترینگزاپک اتیل می تواند مقاومتش به تنش خشکی را افزایش دهد.

با فرآیند پرتوتابی می توان ماندگاری سیر را در مدت نگهداری در انبار افزایش داد، به این منظور برای تعیین دوز مناسب پرتوتابی، سوخ های سیر صورتی رقم مازند، 30 روز پس از برداشت با دوزهای 0، 25، 50، 75، 100 و 150 گری پرتوهای الکترون سریع پرتودهی شدند. طی 8 ماه نگهداری در دو شرایط انبار سرد و غیر فنی عوامل کمی و کیفی آنها هر دو ماه یک مرتبه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد، در هر دو شرایط نگهداری، مقدار پیرووات آنزیمی، پیرووات غیر آنزیمی، افت وزنی و تغییرات رنگ، افزایش و سفتی بافت، کاهش یافت. کمترین تخریب آنزیمی ترکیب های عطر و طعم دهنده در انبار سرد و در دوزهای 50 و 75 گری مشاهده شد ولی در انبار غیر فنی بین مقادیر پیرووات آنزیمی تیمارهای شاهد و پرتوتابی شده اختلاف معنی دار مشاهده نشد. کمترین تغییرات رنگ در انبار سرد برای دوزهای 50 و 75 گری و در انبار غیر فنی برای دوزهای 75 و 100 گری مشاهده شد. بین مقادیر سفتی بافت تیمارهای پرتوتابی شده اختلاف معنی دار مشاهده نشد ولی مقدار آن در شاهد بیش از دیگر تیمارها بود. افت وزنی تیمارهای شاهد و دوز 25 گری بیش از سایر دوزهای پرتوتابی بود و دوزهای 100 و 150 گری کمترین مقدار افت وزنی را داشتند. جوانه زنی فقط در سیرچه های شاهد مشاهده شد و سوخ های پرتوتابی شده علایم جوانه زنی درونی را نشان ندادند. در مجموع دوز مناسب برای پرتوتابی سیر نگهداری شده در انبار سرد، 50 گری و در انبار غیر فنی 75 گری است.

زالزالک از تیره گل سرخ (Rosaceae) و از جمله درختانی است که دارای مصارف دارویی، زینتی و ارزش صادراتی است. ارزیابی مرحله شاخه زایی گونه .Crataegus pseudoheterophylla Pojark با استفاده از غلظت های مختلفی از تنظیم کننده های رشد در شرایط درون شیشه ای با استفاده از ریزنمونه های تک گره حاوی جوانه جانبی مورد بررسی قرار گرفت. سرشاخه های رشد یافته از جوانه های گره ای، در 30 تیمار مختلف از هورمون های BAP، KIN، 2iP، Zt در ترکیب با NAA هریک در سه تکرار کشت شدند که هر تکرار حاوی 5 ریزنمونه بود. داده ها پس از سه واکشت تجزیه و تحلیل گردید. برای آزمایش ریشه زایی، قسمت انتهایی ساقه در محلول 300 میلی گرم در لیتر هورمون IBA در زمان های مختلف شامل 0، 5، 10، 20، 30، 40، 50 و 60 دقیقه قرار داده و سپس در محیط کشت 1.2 vS بدون هورمون iba کشت شدند. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین میزان شاخه زایی (39.33 عدد) در تیمار 8 میلی گرم در لیتر BAP در ترکیب با 2 میلی گرم در لیتر NAA، بزرگ ترین طول شاخه (4.67 سانتی متر) در تیمار 7 میلی گرم در لیتر BAP در ترکیب با 2 میلی گرم در لیتر NAA و بیشترین میزان اندازه برگ (3.73 سانتی متر) در تیمار 2 میلی گرم در لیتر Zt در ترکیب با 1 میلی گرم در لیتر NAA به دست آمد. بیشترین درصد ریشه زایی (3.33 درصد) و تعداد ریشه (4 عدد) در 40 دقیقه غوطه وری در هورمون IBA مشاهده شد.

به منظور بررسی اثر مقادیر متفاوت کود نیتروژن بر انتقال مجدد ماده خشک دو رقم کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های 91 - 1389 در رشت اجرا گردید. در این آزمایش دو رقم کلزا (ساریگل و هایولا 308) و کود نیتروژن خالص (از منبع اوره) شامل صفر، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار به صورت 1/3 در زمان کاشت، 1/3 در زمان ساقه رفتن و 1/3 قبل از گل دهی منظور شدند. نتایج نشان داد که سال دوم آزمایش بیشترین میزان انتقال مجدد ماده خشک (400 گرم در مترمربع)، میزان فتوسنتز جاری (1750 گرم در مترمربع) و عملکرد دانه و روغن (به ترتیب 2149.8 و 927.2 کیلوگرم در هکتار) را دارا بود. بین مقادیر نیتروژن، مقدار 200 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بالاترین میزان فتوسنتز جاری، انتقال مجدد ماده خشک، عملکرد دانه و روغن را داشت. مقایسه میانگین اثر متقابل نشان داد که رقم هایولا 308 با مصرف 150 و 200 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد روغن (به ترتیب 1518 و 1333 کیلوگرم در هکتار) و انتقال مجدد ماده خشک (به ترتیب 531.5 و 492.4 گرم در مترمربع) را داشت. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می رسد که رقم هایولا 308 با مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دلیل توسعه سطوح فتوسنتزی می تواند باعث افزایش میزان فتوسنتز جاری، انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد روغن کلزا گردد.

تاثیر کودهای پتاسیم و منیزیم بر عملکرد گلرنگ در آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1390 مطالعه شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از کود پتاسیم در سه سطح (صفر، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار) و کود منیزیم در سه سطح (صفر، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار). نتایج نشان داد که حداکثر زیست توده (8890 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد 120 کیلوگرم پتاسیم به همراه 75 کیلوگرم منیزیم در هکتار به دست آمد. بیشترین شاخص برداشت (32%) از 60 کیلوگرم کود پتاسیم به دست آمد. بیشترین وزن صد دانه (5.7 گرم) نیز متعلق به اثر متقابل سطح کودی 60 کیلوگرم پتاسیم و 75 کیلوگرم منیزیم بود. بیشترین مقدار عملکرد دانه (2747.1 کیلوگرم در هکتار) نیز با کاربرد 120 کیلوگرم پتاسیم و مصرف 150 کیلوگرم منیزیم در هکتار به دست آمد. بیشترین محتوای روغن از مصرف 60 کیلوگرم پتاسیم به دست آمد. اگرچه بیشترین عملکرد روغن از مصرف 120 کیلوگرم پتاسیم (790 کیلوگرم در هکتار) و 75 کیلوگرم منیزیم (700 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد ولی با مصرف مقادیر 60 کیلوگرم پتاسیم و 75 کیلوگرم منیزیم اختلاف معنی داری نداشت. بنابراین مصرف 75 کیلوگرم منیزیم و 60 کیلوگرم پتاسیم به لحاظ کاهش هزینه های تولید می تواند به عنوان مقادیر مناسب این کودها انتخاب شوند.

یکی از گونه های وحشی تتراپلوئید (2n=4x=28, CCDD) خویشاوند گندم Aegilops cylindrica می باشد که به عنوان مخزن بالقوه حاوی ژن های باارزش از جمله تحمل تنش های زنده و غیر زنده برای اصلاح گندم محسوب می گردد. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 66 ژنوتیپ Ae. cylindrica جمع آوری شده از مناطق غربی و شمال غربی ایران با استفاده از صفات مورفولوژیک کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که صفت طول پوشینه (لما) در بین صفات کمی دارای بیشترین تنوع و صفت رنگ گلوم در بین صفات کیفی دارای بیشترین چند شکلی بوده اند. تجزیه به مولفه های اصلی منجر به شناسایی 6 مولفه شد که مولفه اول به تنهایی 30.3 درصد واریانس کل را توجیه کرد و درآن صفات رنگ برگ پرچم و پرزداری برگ پرچم بیشترین سهم را داشتند. بنابراین مولفه اول به عنوان مولفه برگ پرچم نامگذاری شد. مولفه های دوم و سوم به ترتیب 18.1 و 15.2 درصد تغییرات را توجیه کردند و به عنوان مولفه های پوشینه و فنولوژی شناخته شدند. با توجیه تجزیه خوشه ای، نمونه های مورد مطالعه را در 3 گروه، گروه بندی کرد که ژنوتیپ های مربوط به مناطق غرب کشور در یک گروه و نمونه های مناطق شمال غرب در دو گروه جداگانه قرار گرفتند. بر اساس نتایج مطالعه حاضر می توان چنین نتیجه گیری نمود که تنوع ژنتیکی بالایی بین ژنوتیپ های این خویشاوند وحشی گندم وجود داشته که می تواند برای برنامه های اصلاحی گندم به خصوص تحمل به تنش های زنده و غیر زنده مورد بهره برداری قرار گیرد.

در این مطالعه تاثیر 5 - آمینولوولینیک اسید به عنوان پیش ساز ترکیباتی نظیر کلروفیل بر کاهش تنش شوری در گیاه گوجه فرنگی بررسی گردید. در این پژوهش فاکتور اول تنش شوری در سه سطح (0، 50 و 75 میلی مولار کلرید سدیم) و فاکتور دوم تیمار 5 - آمینولوولینیک اسید در سه سطح (0، 1 و 2 میلی مولار) بود. تنش شوری در هر دو سطح (50 و 75 میلی مولار) موجب کاهش وزن تر اندام هوایی (به ترتیب 11 و 13 درصد)، وزن خشک اندام هوایی (15 و 20 درصد)، طول ساقه (13 و 25 درصد) و سطح برگ سوم (20 و 27.5 درصد) و کاهش مقدار کلروفیل (22.5 و 49 درصد)، پروتئین (12.5 و 33.5 درصد) و یون پتاسیم (22.5 و 55.5 درصد) و موجب افزایش مقدار مالون دآلدئید (به ترتیب 84 و 117 درصد) و پراکسید هیدروژن (60 و 100 درصد)، پرولین (61 و 110 درصد)، قندهای محلول (8 و 18 درصد)، آسکوربات (25 و 50 درصد)، گلوتاتیون (29 و 43 درصد) و مقدار یون سدیم (500 و 700 درصد) در برگ گیاه شد. کاربرد 5 - آمینولوولینیک اسید در هر دو سطح باعث افزایش سطح برگ سوم، افزایش مقدار کلروفیل، پروتئین، پرولین، قندهای محلول، آسکوربات، گلوتاتیون و کاهش مقدار پراکسیداسیون لیپیدها، پراکسید هیدروژن و مقدار سدیم گردید اما بر مقدار پتاسیم تاثیری نداشت. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد 5 - آمینولوولینیک اسید در غلظت های 1 و 2 میلی مولار با افزایش اسمولیت ها و آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی و مقدار کلروفیل موجب افزایش مقاومت گیاهان در شرایط تنش شوری و بهبود رشد گیاهان در شرایط غیرتنش می گردد.

به منظور مطالعه خواص آنتی اکسیدانی و خصوصیات کیفی میوه چهار رقم فلفل دلمه ای، آزمایشی گلخانه ای در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار انجام شد. رقم ها شامل فلفل دلمه ای سبز (Traviata)، قرمز (Inspratian)، نارنجی (Aracia) و زرد (Taranto) بود که در گلخانه با بستر کشت خاکی و به طور هم زمان کشت شد. میوه های مربوط به هر رقم، به صورت تصادفی و در مرحله نزدیک به رنگ اندازی کامل برداشت و فاکتورهای کیفی شامل میزان مواد جامد محلول، اسیدهای آلی، ویتامین ث و راندمان استخراج اسانس میوه و خواص آنتی اکسیدانی شامل میزان کل ترکیبات فنولیک، قابلیت حذف رادیکال های دی پی پی اچ و قابلیت حذف رادیکال های هیدروکسیل آنها اندازه گیری شد. نتایج آزمایش نشان داد که ارقام متفاوت فلفل دلمه ای از نظر ویژگی های کیفی و خواص آنتی اکسیدانی متفاوت هستند. میوه های رقم نارنجی (Aracia) دارای بیشترین میزان مواد جامد محلول و ارقام سبز (Traviata) و زرد (Taranto) دارای بیشترین میزان اسیدهای آلی بودند. بالاترین راندمان استخراج اسانس نیز در رقم زرد (Taranto) مشاهده شد. میوه های رقم قرمز (Inspratian) دارای بیشترین میزان ویتامین ث و خواص آنتی اکسیدانی بهتری شامل کل ترکیبات فنولیک، قابلیت حذف رادیکال های دی پی پی اچ و هیدروکسیل نسبت به سایر ارقام بودند، درحالی که رقم سبز (Traviata) از نظر این ویژگی ها در نقطه مقابل این رقم قرار داشت. در کل اطلاعات حاصل از این آزمایش می تواند در درک قابلیت رقم های متفاوت فلفل دلمه ای برای حفظ سلامتی انسان مفید باشد.

هدف از این پژوهش، بررسی اثر تنش شوری بر جذب یون های سدیم، پتاسیم، کلسیم و نسبت این یون ها و وراثت پذیری آنها در مرحله گیاهچه ای در یک جمعیت تلاقی برگشتی پیشرفته (BC2F6) برنج حاصل از تلاقی رقم هاشمی و لاین (IR-22) IR67418-110-32222 بود. نتایج تجزیه واریانس حاکی از تفاوت بسیار معنی دار بین ژنوتیپ ها، سطوح تنش و هم چنین برهمکنش تنش و ژنوتیپ بود که بیانگر تنوع ژنتیکی در جمعیت، تاثیر شوری بر صفات و واکنش متفاوت لاین ها در قبال شوری می باشد. در جمعیت مورد بررسی شوری باعث کاهش جذب یون K، افزایش جذب Na و افزایش غلظت یون Ca، نسبت های Na/Ca و Na/K در اندام هوایی شد. میانگین صفات جمعیت تلاقی برگشتی در تمام صفات در هر دو محیط تنش و بدون تنش شوری، حد واسط میانگین والدین و در اغلب موارد نزدیک به میزان والد تکرار شونده (رقم هاشمی) بود که نشان دهنده تاثیر گذاری بیشتر ژن های رقم هاشمی در بروز صفات در این جمعیت می باشد. هم چنین وجود تفکیک متجاوز برای کلیه صفات در جمعیت مورد مطالعه مشاهده گردید. همبستگی ژنتیکی بین صفات در مقایسه با همبستگی فنوتیپی دارای روندی مشابه، اما با ضرایب بزرگتر بود. قوی ترین همبستگی در شرایط بدون تنش و تنش شوری به ترتیب مربوط به درصد Na با Na/K (rg=0.89**) و درصد Ca با Na/Ca (rg=-0.88**) بود. میزان وراثت پذیری بالای صفات فوق در این جمعیت، امکان انتخاب برای تحمل به شوری بر مبنای این صفات را فراهم می نماید. بر مبنای این نتایج می توان لاین هایی از جمعیت هم چون لاین شماره 139 را به عنوان متحمل به شوری در این مرحله رشدی نامزد نمود.

به منظور مطالعه تاثیر کم آبیاری بر صفات مورفولوژیک ارقام یونجه دائمی (Medicago sativa)، آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91 - 90 در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. تیمار آبیاری در چهار سطح به عنوان فاکتور اصلی و بر اساس رطوبت قابل استفاد ه خاک در منطقه ریشه (آبیاری پس از تخلیه 50%، 65% و80 % کل آب در دسترس گیاه در منطقه ریشه و آبیاری سنتی به عنوان شاهد) و ارقام یونجه به عنوان فاکتور فرعی نیز در چهار سطح (بغدادی، مساسرسا، یزدی و همدانی) در نظر گرفته شد. نتایج به دست آمده از میانگین 5 برداشت متوالی نشان داد در کلیه ارقام مورد بررسی بالاترین میزان عملکرد علوفه خشک در تیمار شاهد تولید شد که با تاخیر در آبیاری روند کاهشی داشت. رقم بغدادی در کلیه تیمارهای آبیاری دارای بالاترین عملکرد علوفه خشک بود. با تاخیر در آبیاری تا تیمار 50% تخلیه رطوبتی خاک، نسبت برگ به ساقه در حدود 22% (میانگین کل ارقام) افزایش یافت. ارتفاع ساقه، شاخص سطح برگ و وزن تک ساقه نیز با تاخیر در آبیاری روند کاهشی داشتند. نسبت سطح برگ به وزن برگ (SLA) با تاخیر در آبیاری کاهش یافت اما شدت این کاهش در رقم بغدادی بیشتر از سایر ارقام بود. کم آبیاری اثرات متفاوتی بر تعداد ساقه در واحد سطح، در ارقام مختلف داشت، به طوری که در رقم بغدادی با اعمال تیمارهای کم آبیاری نسبت به آبیاری مرسوم، افزایش یافت. در رقم مساسرسا نیز این وضعیت تا تیمار آبیاری پس از 65% تخلیه مشاهده شد، درحالی که در دو رقم دیگر روند کاهشی داشت. به طورکلی ارقام بغدادی و مساسرسا با کمترین تاثیرپذیری از کم آبیاری در صفات مورد بررسی، به عنوان ارقام با تحمل بالا در منطقه مشخص شدند.

این بررسی به منظور ارزیابی شاخص های انرژی و بهره وری تولید در نظام های کشت متداول مزارع سیب زمینی و چغندرقند استان اصفهان در سال زراعی 90 - 1389 در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. داده ها با استفاده از آمار و اطلاعات سازمان جهاد کشاورزی استان و تهیه پرسش نامه از زارعین سیب زمینی و چغندرکار تخمین زده شد. نتایج نشان داد که کل انرژی عوامل و نهاده های به کار برده شده در نظام تولید سیب زمینی برابر 84633 مگاژول در هکتار (56.4% انرژی مستقیم، 43.7% انرژی غیر مستقیم، 33.9% انرژی قابل تجدید و 66.1% انرژی غیرقابل تجدید) و میزان انرژی خروجی 119917 مگاژول در هکتار تخمین زده شد. کل انرژی در نظام تولید چغندرقند برابر 61862 مگاژول در هکتار (66.4% انرژی مستقیم، 33.6% انرژی غیر مستقیم، 23.2% انرژی قابل تجدید و 76.8% انرژی غیر قابل تجدید) و میزان انرژی خروجی 563645 مگاژول در هکتار برآورد شد. بیشترین انرژی مصرفی در نظام تولید سیب زمینی به ترتیب سوخت دیزل 33.7%، آب آبیاری 14.3%، کود نیتروژن 14.1%، بذر سیب زمینی 13.2% و بیشترین انرژی مصرفی در نظام تولید چغندرقند به ترتیب سوخت دیزل 40.5%، آب آبیاری 16.4%، کود نیتروژن 15.9 بود. میزان کارایی انرژی (نسبت ستاده به نهاده) در نظام تولید سیب زمینی 1.42 و در نظام تولید چغندرقند 9.11 محاسبه شد. درآمد ناخالص و خالص در مزارع سیب زمینی برابر 5486 و 4270 دلار در هکتار و در مزارع چغندرقند برابر 2126 و 958 دلار در هکتار بود. نسبت سود به هزینه در مزارع سیب زمینی 2.2 و در چغندرقند 1.33 و بهره وری تولید در مزارع سیب زمینی 7.2 و در مزارع چغندرقند 11.6 کیلوگرم بر دلار محاسبه شد.

با هدف بررسی تاثیر کاربرد فیلترکیک نیشکر به همراه کودهای شیمیایی و کودهای زیستی بر جذب عناصر غذایی در کلزا آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. ترکیب های مختلف فیلترکیک نیشکر و کودهای شیمیایی در پنج سطح (A1: 100 درصد فیلترکیک، A2: 75 درصد فیلترکیک + کود شیمیایی، A3: 50 درصد فیلترکیک + کود شیمیایی، A4: 25 درصد فیلترکیک + کود شیمیایی، A5: کود شیمیایی) به عنوان فاکتور اول، و کودهای زیستی در دو سطح مصرف و عدم مصرف به عنوان فاکتور دوم مورد بررسی قرار گرفتند. در این آزمایش از کودهای زیستی نیتروکسین و بارور-2 استفاده شد. سطوح مختلف ترکیب فیلترکیک و کودهای شیمیایی تاثیر معنی داری بر محتوی نیتروژن و فسفر دانه کلزا داشت. کاربرد فیلترکیک باعث افزایش عناصر روی، مس، آهن و سرب دانه شد. محتوی کادمیوم دانه تحت تاثیر کودهای زیستی و تیمار فیلترکیک + شیمیایی قرار گرفت. نتایج نشان داد با افزایش مصرف فیلترکیک نسبت به کود شیمیایی عناصر روی، مس، آهن و سرب جذب شده در دانه کلزا افزایش یافت ولی مقدار کادمیوم و فسفر و نیتروژن دانه کاهش یافت. نتایج نشان داد که مصرف کودهای زیستی باعث افزایش مقدار کادمیوم و مقدار فسفر دانه شد. به طورکلی افزودن مواد آلی از جمله فیلترکیک به خاک نیازمند بررسی میزان جذب عناصر مختلف از جمله عناصر سنگین خواهد بود.

به منظور بررسی واکنش های بیوشیمیایی، مورفولوژیک و فیزیولوژیک شش رقم گندم، در شرایط تنش رطوبتی، پژوهشی در محیط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال 1392 - 1391 به اجرا درآمد. تیمارهای رطوبتی در دو سطح (50 و 100% ظرفیت زراعی) و ارقام گندم شامل هامون، پیشتاز، مرودشت، شیراز، چمران و سیروان بودند. نتایج نشان داد که تنش رطوبتی کاهش معنی دار سطح برگ پرچم (7.23%)، تعداد دانه در سنبله (17.37%)، وزن هزار دانه (20.88%)، عملکرد دانه (17.73%)، عملکرد بیولوژیک (15%) و شاخص برداشت (10.75%) و نیز افزایش محتوای کلروفیل (14.48%) را در گندم به همراه داشت. پاسخ ارقام مختلف به تنش رطوبتی متفاوت بود و در شرایط تنش کم آبی کمترین کاهش در عملکرد و اجزای عملکرد مربوط به ارقام سیروان و چمران و بیشترین کاهش در ارقام شیراز و مرودشت مشاهده شد. در مقابل، تنش رطوبتی سبب افزایش میزان فعالیت آنتی اکسیدان های آنزیمی پراکسیداز، کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز گردید. بین ارقام مختلف گندم نیز از این نظر تفاوت معنی داری وجود داشت. به طوری که افزایش میزان فعالیت این آنزیم ها در ارقام سیروان و چمران بیشتر از سایر ارقام بود. به نظر می رسد که ارقام سیروان و چمران از طریق افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی خود، به عنوان یک مکانیسم دفاعی، از تنش رطوبتی آسیب کمتری دیده باشند و در این شرایط از عملکرد و اجزای عملکرد بالاتری نیز برخوردار بودند.

تعیین نحوه و میزان تاثیرگذاری عوامل موثر بر عملکرد ارقام پنبه نقش به سزایی در ارزیابی عملکرد در شرایط تنش خشکی دارد. لذا این پژوهش به منظور تعیین عملکرد، اجزاء عملکرد، ضرایب همبستگی و اثرات مستقیم و غیر مستقیم اجزاء موثر بر عملکرد بر روی چهار رقم حساس و متحمل به خشکی پنبه انجام گرفت. ارقام پنبه به عنوان کرت های فرعی در سه سطح آب مصرفی به عنوان کرت های اصلی (آبیاری به میزان (I33%) 33%، (I66%) 66% و (I100%) 100% نیاز آبی) به صورت کرت های خرد شده، در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی کاشمر در سال 1390 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد تمامی اجزاء عملکرد پنبه (به جزء وزن غوزه) به طور معنی داری تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند. نتایج همچنین نشان داد ابقا تعداد بالاتر غوزه در بوته عامل اصلی اختلاف ارقام در رابطه با عملکرد وش می باشد. در شرایط تنش همبستگی بالا و معنی دار بین عملکرد وش با تعداد غوزه در بوته، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت مشاهده شد. درصورتی که در شرایط آبیاری کامل این همبستگی تنها بین دو صفت ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیک دیده شد. نتایج تجزیه علیت با استفاده از ضرایب همبستگی ساده نشان داد که مهم ترین جزء موثر بر عملکرد در شرایط تنش خشکی و آبیاری کامل عملکرد بیولوژیک می باشد و اجزاء دیگری چون تعداد و وزن غوزه، درصد زود رسی و شاخص برداشت با تاثیر غیر مستقیم بر این جزء سبب افزایش عملکرد وش می شوند.

یکی از عوامل محدود کننده کشت چمن ها در مناطق معتدله، دامنه تحمل سرمایی آنها می باشد. به منظور بررسی میزان تحمل به سرما و پاسخ های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دو گونه چمن در برابر تنش سرما، این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در شرایط کنترل شده محیطی گلخانه در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دو گونه چمن پوآ (Poa pratensis) و چمن پاسپالوم (Paspalum vaginatum) و چهار دمای 25، 15، 5 و 5- درجه سلسیوس بودند. بر اساس تجزیه داده ها با کاهش دما میزان پرولین، قندهای محلول و فعالیت آنزیم های پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز افزایش معنی داری داشت، اگرچه در تنش سرمایی 5- درجه سلسیوس چمن پاسپالوم کاهش معنی داری در فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی نشان داد. هم چنین کاهش دما باعث شد تا کیفیت ظاهری، میزان کلروفیل، نشاسته و محتوای آب چمن ها به طور معنی داری کاهش پیدا کند. چمن پاسپالوم نسبت به چمن پوآ کاهش شدیدتری در صفات کیفیت ظاهری، میزان کلروفیل و محتوای نسبی آب سلول ها در دمای 5- درجه سلسیوس نشان داد. بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق، چمن پوآ با مکانیسم دفاعی بهتر و کارآمدتری در مقایسه با چمن پاسپالوم با تنش سرما مواجه گردید و در نتیجه به تنش سرما تحمل بیشتری نشان داد.

گونه های گلابی، سیستم خودناسازگاری گامتوفیتی نشان می دهند که به طور گسترده در میان گیاهان گل دار وجود دارد. این سیستم، از طریق مکانیزم شناسایی دانه گرده - مادگی از خودباروری جلوگیری می کند. تنوع آلل های خودناسازگاری یافت شده در ژنوتیپ های ایرانی نشان دهند ه ردپای ترکیب ژنتیکی معنی دار گونه های دیگر است، بنابراین، ژرم پلاسم ایران به عنوان بهترین منبع تنوع برنامه های به نژادی است. بدین منظور، در این مطالعه، آلل های خودناسازگاری 64 ژنوتیپ از چهار گونه گلابی، Pyrus communis، Pyrus salicifolia، Pyrus syriaca و Pyrus ussuriensis، از ایران و اروپا با استفاده از آغازگرهای عمومی و اختصاصی به روش مبتنی بر واکنش زنجیره ای پلی مراز شناسایی شد. نتایج، 23 آلل خودناسازگاری شامل PcS101-PcS125 را مشخص کرد و وجود آلل جدید PcS127 در تعدادی از ژنوتیپ های وحشی گونه P. communis از ایران و هم چنین حضور آلل S8 را در گونه P. pyrifolia syn. P. serotina آشکار نمود. در اکثر ژنوتیپ ها آلل جدید PcS127 با آلل دوم PpS8 همراه بود که نشان می دهد این گیاهان از زیر گروه یا جمعیتی حاصل شده اند که سهم P. pyrifolia syn. P. serotina در دورگ گیری بسیار برجسته بوده است. بر اساس نتایج آلل های خودناسازگاری یافت شده، ژنوتیپ های ایرانی دارای ترکیب آللی متفاوتی از ارقام و ژنوتیپ های اروپایی است چرا که در ژنوتیپ های ایرانی ردپای آلل های خودناسازگاری گونه های مختلف جنس گلابی، یافت شده است. هم چنین، کاربرد این روش در 21 رقم با S - آلل های شناسایی شده، امکان شناسایی مجدد ترکیب آللی - S و ژنوتیپ های خودناسازگاری رقم وردی، با S - آلل های PcS101/PcS104 و رقم کونسیلر آلاکوئر با S - آلل های PcS103/PcS123/PcS105 را فراهم کرد.

به منظور بررسی تاثیر غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید، نوع پایه و اثر زمان قلمه گیری بر تکثیر فیکوس بنجامین ابلق (رقم Variegata) به روش قلمه پیوندی (پیوند امگا)، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار، در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1391 صورت گرفت. در هر تکرار از 10 نمونه آزمایشی استفاده شد. تیمارها شامل چهار سطح هورمون ایندول بوتیریک اسید (صفر، 2000، 4000 و 6000 میلی گرم در لیتر)، دو نوع پایه گیاهی (فیکوس بنجامین سبز واریته اگزوتیکا و فیکوس آمستل) و دو زمان قلمه گیری (اوایل تیر و اواسط شهریور) بودند. فاکتورهای درصد گیرایی پیوند، درصد ریشه زایی، میانگین طول ریشه، تعداد ریشه، وزن خشک ریشه و درصد زنده مانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بیشترین درصد ریشه زایی و تعداد ریشه در تیمارهای هورمونی 4000 و 6000 میلی گرم در لیتر به دست آمد. بیشترین میانگین طول و وزن خشک ریشه نیز در غلظت 4000 میلی گرم در لیتر ایجاد گردید. بالاترین درصد گیرایی پیوند و درصد زنده مانی در تمام تیمارهایی که در آن از اکسین استفاده شد، به دست آمد. مناسب ترین پایه برای تمام فاکتورهای مورد بررسی، پایه فیکوس بنجامین واریته اگزوتیکا بوده است، به جزء تعداد ریشه که بیشترین آن در پایه فیکوس آمستل حاصل شد. بهترین زمان از لحاظ ریشه زایی و خصوصیات ریشه و درصد زنده مانی، شهریور بوده است درحالی که بالاترین میزان گیرایی پیوند در تیر ماه به دست آمد. نتایج این آزمایش نشان دهنده اثر مفید اکسین، زمان قلمه گیری و نوع پایه گیاهی در تکثیر بنجامین ابلق به روش پیوند رومیزی است.

مزیت پوشش دهی فرآورده ها به طور معمول کاهش تعرق و تنفس میوه است که به منظور حفظ کیفیت و افزایش انبارمانی میوه ها به کار گرفته می شود. یکی از مهم ترین پوشش هایی که در دوره پس از برداشت به کار می رود، کیتوزان است. در این تحقیق تاثیر غلظت های مختلف کیتوزان (0، 0.5، 1 و 2 درصد) بر عمر انبارمانی میوه سیب رقم سلطانی مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده در زمان در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با 3 تکرار و 4 تیمار انجام شد. میوه ها به مدت 210 روز در سردخانه با دمای 1 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 90% نگهداری شدند و در فواصل زمانی 30 روز یک بار خارج شده و از نظر شاخص هایی نظیر سفتی بافت، درصد کاهش وزن، اسید آلی، مواد جامد محلول، ویتامین ث، pH عصاره، ترکیبات فنلی و ظرفیت آنتی اکسیدانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد میوه های تیمار شده با کیتوزان به طور معنی داری بیشترین سفتی، اسید آلی، ویتامین ث، مواد جامد محلول، ترکیبات فنلی، ظرفیت آنتی اکسیدانی و کمترین کاهش وزن و pH عصاره را در مقایسه با شاهد داشتند. هرچند بین دو غلظت 1 و 2 درصد کیتوزان در اکثر موارد تفاوت معنی داری دیده نشد، اما در برخی موارد غلظت 2 درصد بهتر از 1 درصد کیتوزان توانست ضمن افزایش زمان ماندگاری پس از برداشت سیب، کیفیت میوه ها را حفظ نماید.

تماس میوه با اتیلن یکی از دلایل مهم افزایش سرعت پیری و ضایعات پس از برداشت میوه می باشد. بنابراین مواد ضد اتیلنی می توانند عمر پس از برداشت میوه توت فرنگی را افزایش دهند. لذا تاثیر کاربرد غلظت های صفر (شاهد)، 0.5، 0.75 و 1 میکرولیتر بر لیتر 1- متیل سیکلوپروپان (1- ام سی پی) و هم چنین پوترسین با غلظت های صفر (شاهد)، 0.5، 1 و 1.5 میلی مولار بر عمر انبارمانی میوه توت فرنگی رقم سلوا در دمای 1 درجه سانتی گراد به مدت بیست و یک روز بررسی شده است. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که بالاترین درصد بازار پسندی، سفتی بافت میوه، اسید های آلی قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول و ویتامین ث و کمترین مقادیر صفات پوسیدگی ظاهری، pH و شاخص مزه (TSS/TA) در تیمار 0.75 و 1 میکرولیتر بر لیتر 1- ام سی پی و نیز 1 و 1.5 پوترسین دیده شد. نتایج نشان دهنده تاثیر مثبت تیمارها بر عمر انبارمانی میوه توت فرنگی بود. نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از 1- ام سی پی و پوترسین می تواند به عنوان راهبرد موثری در تکنولوژی پس از برداشت میوه توت فرنگی رقم سلوا معرفی شود.

به منظور بررسی تاثیر آرایش کاشت و تراکم بوته بر عملکرد ژنوتیپ های سویا، آزمایشی در سال 1390 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول طراحی و اجرا شد. آزمایش به صورت استریپ پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمار آرایش کاشت در سه سطح (یک ردیف روی پشته 60 سانتی متری، دو ردیف روی پشته 75 سانتی متری و دو ردیف روی پشته 90 سانتی متری) به عنوان عامل عمودی و تیمارهای تراکم بوته (30، 40 و 50 بوته در مترمربع) و ژنوتیپ (504، L14 و DPX) به صورت فاکتوریل نیز به عنوان عامل افقی در نظرگرفته شدند. مقایسه میانگین های مربوط به اثر متقابل آرایش کاشت × تراکم نشان داد که بیشترین تعداد غلاف در بوته (52.85) به آرایش کاشت یک ردیف روی پشته 60 سانتی متری با تراکم 40 بوته در مترمربع اختصاص یافت. کمترین تعداد غلاف در بوته (28.35) نیز به آرایش کاشت دو ردیف روی پشته 90 سانتی متر و تراکم 50 بوته در مترمربع اختصاص یافت. واکنش ژنوتیپ ها نسبت به تراکم بوته متفاوت بود. بالاترین عملکرد دانه (4936.11 کیلوگرم در هکتار) در ژنوتیپ DPX و با تراکم 50 بوته در مترمربع به دست آمد. کمترین عملکرد دانه (3752.46 کیلوگرم در هکتار) به ژنوتیپ L14 و تراکم 30 بوته در مترمربع اختصاص یافت. یافته های حاصل از آزمایش نشان می دهد که آرایش کاشت یک ردیف روی پشته 60 با تراکم 50 بوته در مترمربع و ژنوتیپ های DPX و 504 مناسب منطقه می باشند.

کلسیم و پتاسیم از عناصر ضروری هستند که نقش قابل توجهی در افزایش عملکرد، عمر پس از برداشت و بهبود کیفیت بسیاری از میوه ها و سبزی ها دارند. نقش این عناصر در بهبود خصوصیات کمی و کیفی میوه های آب دار از اهمیت خاصی برخوردار است و برهمکنش آنها در گیاهانی مثل طالبی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش تاثیر دو سطح کلسیم (0 و 3 در هزار) از منبع کلات و سه سطح پتاسیم (0، 1 و 2 در هزار) از منبع سولوپتاس و نیز برهمکنش آنها بر برخی شاخص های رشد، عملکرد و کیفیت میوه دو هیبرید طالبی آناناسی و شاه پسندی در یک آزمایش فاکتوریل اسپلیت و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط مزرعه ای مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که کاربرد کلسیم باعث افزایش وزن تر و خشک بوته، محتوای آب نسبی و تعداد برگ، میانگین وزن میوه، ضخامت، سفتی گوشت و قطر آن در هر دو رقم و افزایش تعداد میوه رقم شاه پسندی شد. هم چنین کاربرد پتاسیم باعث افزایش مقدار نسبی آب و تعداد برگ، میانگین وزن میوه، ضخامت، سفتی گوشت، قطر و طول میوه در هر دو رقم و افزایش تعداد میوه در بوته رقم شاه پسندی گردید. محلول پاشی هم زمان کلسیم و پتاسیم بر محتوای آب نسبی و تعداد برگ، عملکرد کل میوه، ضخامت، سفتی گوشت و میزان کاروتنوئید آن تاثیر معنی داری داشت. ترکیب کلسیم و پتاسیم در ارقام آناناسی و شاه پسندی، به ترتیب عملکرد میوه را به میزان 80 و 147 و مقدار کارتنوئید را 47 و 81 درصد در مقایسه با شاهد افزایش داد که به عنوان ترکیب تیمار برتر معرفی می گردد.

به منظور ارزیابی سطوح مختلف کود نیتروژن و روش های کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد بزرک و شبدر برسیم در کشت مخلوط، آزمایشی در سال زراعی 1392 - 1391 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل سه سطح کود نیتروژن (صفر، 30 و 60 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) و روش های مختلف کاشت دو گیاه بزرک و شبدر برسیم در 4 سطح (کشت خالص بزرک، کشت خالص شبدر، کشت مخلوط درهم با نسبت 50%:50%، کشت مخلوط ردیفی با نسبت 50%:50%) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که سطوح مختلف کود نیتروژن بر تعداد ساقه اصلی، وزن هزار دانه و شاخص برداشت هیچ یک از گیاهان تاثیر معنی داری نداشت، ولی تعداد ساقه فرعی، تعداد کپسول در بوته (بزرک)، تعداد گل آذین در بوته (شبدر برسیم)، تعداد دانه در کپسول (بزرک)، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه تحت تاثیر تیمار کود نیتروژن قرار گرفت. در بین روش های کشت، کشت خالص بزرک و شبدر برسیم به ترتیب با 1604 و 830 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشتند. تفاوت معنی داری در نسبت برابری زمین بین تیمارهای مورد مطالعه وجود نداشت ولی بیشترین نسبت برابری زمین را تیمار کودی 30 کیلوگرم نیتروژن خالص (1.35) و کشت مخلوط ردیفی (1.32) داشتند. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، استفاده از شبدر برسیم به عنوان گیاه تثبیت کننده نیتروژن همراه با بزرک و با مصرف 30 کیلوگرم کود نیتروژن خالص در هکتار برای حصول عملکرد مطلوب احتمالا می تواند مفید باشد.

لیسیانتوس (Eustoma grandiflorum) رقم سفید (White) گیاه زینتی است که به لحاظ تنوع رنگ گل، از بازارپسندی مناسبی برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر پرآوری و ریشه زائی این گیاه بود. جوانه جانبی (گره) به عنوان ریزنمونه برای ریزازدیادی لیسیانتوس مورد استفاده قرار گرفت. در این مطالعه، محیط کشت موراشیک و اسکوگ (MS) به همراه ترکیبی از تنظیم کننده های رشد NAA و BA با غلظت های 0، 0.1، 0.2 و 2 میلی گرم در لیتر مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین طول شاخساره (با میانگین 2.07 سانتی متر در گیاه) در محیط کشت حاوی 0.1 میلی گرم در لیتر BA (فاقد NAA) حاصل شد. بیشترین تعداد شاخساره (با میانگین 5.80 عدد در گیاه) در محیط کشت حاوی 0.1 میلی گرم در لیتر BA به همراه 0.2 میلی گرم در لیتر NAA تولید شد. ریزنمونه ها جوانه در محیط های کشت حاوی 0.1 میلی گرم در لیتر NAA به همراه 2 میلی گرم در لیتر BA، بیشترین تعداد گره (با میانگین 3.20 عدد در گیاه) را تولید کردند. بیشترین تعداد ریشه (با میانگین 14.53) و بیشترین طول ریشه (با میانگین 3.87 سانتی متر)، به ترتیب در محیط های کشت حاوی 0.2 میلی گرم در لیتر BA به همراه 0.2 میلی گرم در لیتر NAA و محیط 0.2 میلی گرم در لیتر BA (فاقد NAA) تولید شدند. ریزنمونه ها در محیط کشت حاوی 0.1 میلی گرم در لیتر BA به همراه 0.1 میلی گرم در لیتر NAA بدون گذر از مرحله تولید کالوس، تشکیل گل دادند. هم چنین از کالوس تولید شده در محیط حاوی 0.1 میلی گرم در لیتر BA به همراه 2 میلی گرم در لیتر NAA، نیز گل به وجود آمد. گیاهچه ها جهت سازگاری به بستری از پیت و پرلیت به نسبت 1 به 1 منتقل شدند و 98 درصد از گیاهچه ها سالم ماندند.

تنوع ژنتیکی اساس بیشتر برنامه های به نژادی بوده و انجام گزینش منوط به وجود تنوع ژنتیکی مطلوب از حیث صفت مورد بررسی می باشد. این پژوهش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 14 رقم انگور با استفاده از 28 صفت کمی و کیفی میوه، به مرحله اجرا در آمد. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات نشان داد که ارقام مورد مطالعه از نظر کلیه صفات مورد بررسی با یکدیگر دارای تفاوت معنی داری هستند که نشان دهنده وجود تنوع بین ارقام و صفات مورد نظر می باشد. ضرایب همبستگی بین صفات اندازه گیری شده نشان دهنده وجود همبستگی مثبت یا منفی معنی داری بین برخی صفات مهم بود. نتایج تجزیه کلاستر بر اساس کلیه صفات اندازه گیری شده به روش وارد صورت گرفت که در نهایت در فاصله اقلیدسی 5، ارقام را به چهار گروه تقسیم بندی نمود که ارقام بومی مشهد و درگز را در دو گروه جداگانه قرار داد. صفات کلیدی و مهم در تفکیک کلاستر، شکل حبه، رنگ پوست میوه، رنگ آنتوسیانین گوشت، زمان شروع رسیدن حبه، اندازه خوشه و تراکم خوشه بودند. صفات کلیدی دارای تنوع بالایی بوده و به لحاظ ثبات، به خوبی قادر به تفکیک و تمایز ارقام بودند. نتایج نشان داد که ارقام مورد بررسی دارای تنوع بالایی بوده و گزینش می تواند از نظر صفات مورد نظر صورت گیرد.

از مهم ترین مزایای کشت درون شیشه ای بنفشه آفریقایی (Saintpaulha ionantha) تولید ارقام جدید و تکثیر انواع دارای بافت ناهمسان می باشد که از طریق دیگر روش ها امکان پذیر نیست. از این رو گندزدایی ریزنمونه ها در کشت درون شیشه ای این گیاه زینتی از اهمیت زیادی برخوردار است. در این تحقیق تاثیر نانوذرات نقره ساخته شده توسط عصاره های پوست انار و گلبرگ های گل محمدی بر میزان گندزدایی (فعالیت ضد باکتریایی و ضد قارچی)، باززایی و شاخساره زایی ریزنمونه های بنفشه آفریقایی رقم Pink Amiss بررسی شد. در این آزمایش که به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شده، از نسبت های حجمی1:20، 1:10، 1:5، 1:1 (نیترات نقره: عصاره) و محلول نیترات نقره یک میلی مولار به عنوان شاهد استفاده شد. نتایج نشان داد که نانوذرات نقره تولید شده توسط دو نوع عصاره به ویژه عصاره گل محمدی پس از یک و سه هفته به طور معنی داری توانستند آلودگی های ناشی از باکتری ها و قارچ های موجود در محیط کشت بنفشه آفریقایی را در مقایسه با نیترات نقره کنترل نمایند. اثر غلظت های مختلف نانوذرات نقره بر میزان آلودگی باکتریایی و قارچی در مقایسه با نیترات نقره در سطح 5 درصد معنی دار شده و غلظت 1:20 بهترین تیمار بود. در ضمن تیمار 1:20 نانوذرات نقره به طور معنی داری موجب بالاترین میزان باززایی به میزان 52 درصد و شاخساره زایی به میزان 38 درصد ریزنمونه در مقایسه با سایر غلظت ها شد. به طورکلی نانوذرات نقره تولید شده توسط عصاره های گیاهی می توانند جایگزین مناسبی برای گندزدایی ریزنمونه ها در مقایسه با ترکیبات شیمیایی دیگر مانند نیترات نقره باشد.

به منظور بررسی امکان کشت ارقام زودرس پنبه، پژوهشی با استفاده از طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی شهرستان گلپایگان انجام شد. در این مطالعه عملکرد و اجزای عملکرد 15 ژنوتیپ زودرس پنبه به همراه رقم ورامین در سال های 1386-1385 مورد ارزیابی قرارگرفتند. نتایج نشان داد ژنوتیپ های (آکالااس ژ × 349)، (آکالااس ژ × سیلندر) و (شیرپان 539) به ترتیب با عملکرد های 792، 827 و 858 کیلوگرم وش در چین اول، بالاترین مقادیر عملکرد را داشتند. شاخص زودرسی این سه ژنوتیپ نیز نسبت به سایر ژنوتیپ ها بیشتر بود. دامنه تغییرات عملکرد کل وش از 1101 کیلوگرم در هکتار در رقم بلغار 539 تا 1359 کیلوگرم در هکتار در رقم مهر متغیر بود اما بین ارقام مختلف تفاوت معنی داری وجود نداشت. طول شاخه زایا در سه ژنوتیپ (آکالااس ژ × 349)، (آکالااس ژ × سیلندر) و (شیرپان 539) به ترتیب برابر با 32، 30 و 42 سانتی متر بود. اگرچه در هر دو چین تفاوت معنی داری بین طول الیاف ژنوتیپ های مورد مطالعه یافت نشد اما طول الیاف در چین دوم به مراتب کمتر بود. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، نتیجه گیری در مورد امکان توسعه کشت پنبه به مناطق سردسیر استان اصفهان (به عنوان مثال شهرستان گلپایگان) با اتکا به ژنوتیپ های مورد استفاده در این پژوهش، نیاز به مطالعات بیشتری دارد.