علوم پزشکی رازی
سال:1389 | دوره:17 | شماره:75 |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: مطالعات نشان داده است که وراپامیل به عنوان یک بلوک کننده کانال کلسیمی، باعث تقویت اثرات بی حسی بی حس کننده های موضعی می شود. با این حال هنوز در دوز مورد استفاده از آن اختلاف نظر وجود دارد. در این مطالعه سعی شده است اثربخشی دو دوز مختلف وراپامیل در ترکیب با لیدوکائین در کیفیت بی حسی و بی دردی آگزیلاری در اعمال جراحی ارتوپدی اندام فوقانی مورد بررسی قرار گیرد.روش کار: مطالعه حاضر به صورت یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دو سوکور طراحی و اجرا شد. در این مطالعه 92 بیمار کاندیدای انجام عمل جراحی اندام فوقانی تحت بی حسی آگزیلاری وارد مطالعه شدند و به صورت تصادفی در سه گروه قرار گرفتند: گروه اول فقط لیدوکائین %1.5؛ گروه دوم لیدوکائین %1.5 به همراه 5 میلی گرم (mg) وراپامیل؛ و گروه سوم لیدوکائین %1.5 به همراه 10mg وراپامیل دریافت کردند. اطلاعات مرتبط با زمان شروع و طول بلوک سمپاتیک، حسی و حرکتی و بی دردی به همراه تغییرات همودینامیک شامل ضربان قلب و فشار خون سیستولیک و دیاستولیک و متوسط فشار خون شریانی طی مراحل قبل، حین و پس از عمل و درد پس از عمل جراحی بیماران در سه گروه مورد مقایسه قرار گرفت. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS V.13، آزمون کای دو و آزمون آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سطح معنی داری در این مطالعه در حد 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: فشار خون سیستولیک، دیاستولیک و فشار خون متوسط شریانی در دو گروه وراپامیل مشابه و افت معنی داری داشت؛ به طوری که از دقیقه 15 الی 60 این تغییرات به لحاظ آماری معنی دار و پس از آن وضعیت فشار خون بیماران در سه گروه مشابه بود. متوسط زمان شروع بلوک سمپاتیک، حسی و حرکتی نیز در گروه بیمارانی که وراپامیل به همراه لیدوکائین دریافت کرده بودند در هر دو گروه به لحاظ آماری کمتر از گروه بیماران لیدوکائین بود (P=0.001). دو گروه وراپامیل از نظر شروع بلوک سمپاتیک اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند (P=0.18). طول مدت بلوک حسی و حرکتی نیز در دو گروه وراپامیل بیش از لیدوکائین تنها بود. شدت درد پس از عمل جراحی تا 6 ساعت پس از عمل جراحی در دو گروه وراپامیل مشابه و کمتر از بیماران گروه لیدوکائین تنها بود که این تغییرات به لحاظ آماری معنی دار است.نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که وراپامیل 10mg با افزایش طول مدت بلوک حسی و حرکتی و میزان بی دردی پس از عمل با تغییرات همودینامیک مشابه به وراپامیل mg 5 می تواند در ترکیب با لیدوکائین در بیماران کاندیدای بی حسی آگزیلاری مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: درد پس از عمل جراحی، یکی از مشکلات شایع بخش های جراحی به خصوص در اعمال جراحی ارتوپدی به شمار می رود. روش بی دردی تحت کنترل بیمار توسط روش های مختلفی همچون داخل وریدی، رژیونال از طریق بلوک عصب محیطی، یا اپیدورال صورت می گیرد. در این مطالعه سعی شده است اثربخشی دو نوع پمپ بی دردیPCA (Patient Controlled Analgesia)  به دو روش وریدی  Patient Controlled Intravenous Analgesia (PCIA) با استفاده از مورفین و روش رژیونال Patient Controlled Regional Analgesia (PCRA) از طریق کاتتر عصب فمورال با داروی بوپیواکائین، در اعمال جراحی ترمیمی زانو ACL (Anterior Cruciate Ligamentum) مقایسه گردد.روش کار: مطالعه حاضر به صورت یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده طراحی و اجرا شد. 70 بیمار کاندیدای عمل جراحی ترمیمی زانو پس از انتخاب به طور تصادفی در دو گروه پمپ بی دردی وریدی (PCIA) و پمپ بی دردی رژیونال (PCRA) قرار گرفتند. در گروه وریدی، مورفین با دوز %0.2 و در گروه رژیونال پس از انجام بلوک عصب فمورال در ریکاوری و گذاشتن کاتتر، پمپ بی دردی رژیونال حاوی بوپیواکائین %0.1 بود. شدت درد پس از عمل جراحی بر اساس معیار نمره بندی 10 نمره ای VAS (Visual Analog Scale-VAS) در ساعت های اول، هشتم، شانزدهم، بیست و چهارم، سی و دوم و چهلم پس از عمل (هر هشت ساعت) سنجش و ثبت می گردید. به منظور آنالیز نتایج از آزمون های کای دو،t-test  و آنالیز واریانس استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS V.13 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: اطلاعات دموگرافیک در هر دو گروه یکسان بود. هر چند نمره درد در تمام زمان ها در هر دو گروه کمتر از 3 بود، ولی نمره درد در ساعت اول در گروه پمپ رژیونال کمتر از گروه پمپ وریدی بود. در مقابل، در سایر زمان های پیگیری (8، 16، 24، 32 و 40 ساعت پس از عمل جراحی) شدت درد در گروه پمپ وریدی به لحاظ آماری کمتر از بیماران گروه پمپ رژیونال بود. عارضه خاصی در دو گروه مشاهده نشد.نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که هر دو روش می تواند به طور مطلوب شدت درد پس از عمل جراحی ترمیم رباط قدامی زانو کاهش دهد؛ با این حال روش پمپ بی دردی داخل وریدی بهتر از روش بی دردی با استفاده از کاتتر فمورال بود.

زمینه و هدف: کمردرد ناشی از کار به عنوان شایع ترین آسیب عضلانی ناتوان کننده محسوب می شود که درخواست غرامت های شغلی را در پی دارد. اگرچه آسیب های فیزیکی ناشی از کار از علل مطرح در بروز این عارضه است، دلایل دیگر نظیر آستانه پایین احساس درد به عنوان یک عامل زمینه ای در مزمن شدن کمردرد مطرح است. مطالعه حاضر به منظور تعیین ارتباط آستانه پایین احساس درد با تظاهر کمردرد مزمن و فراوانی سندرم فیبرومیالژی در کارکنان یک مجتمع صنعتی بزرگ انجام گرفته است.روش کار: این مطالعه مقطعی از مهرماه 1384 لغایت پایان خرداد ماه 1385 در یک مجتمع بزرگ فولادسازی انجام گرفت. کارگرانی که کمردرد آن ها در بیشتر اوقات روز با شدت متوسط 3 از مقیاس ده نمره ای و حداقل در 3 ماه اخیر ادامه یافته و فاقد سابقه سرطان، مصرف کورتیکواستروئیدها، کیفواسکولیوز شدید و بیماری التهابی ستون فقرات بوده و منطقه حداکثر شدت درد بالاتر از سطحT12  نبود، به عنوان گروه مورد وارد مطالعه شدند. گروه شاهد از بین کارگران فاقد کمردرد که برای معاینات دوره ای مراجعه نموده بودند، انتخاب شد. هیجده نقطه حساس در دو گروه توسط دولوریمتر ارزیابی شد تا امتیاز کلی میالژیک و فراوانی سندرم فیبرومیالژی بر اساس معیارهای فیبرومیالژی کالج روماتولوژی آمریکا (سال 1990) به دست آید. در این مطالعه برای بیان نتایج، ضمن استفاده از آمار توصیفی، برای مقایسه متغیرهای کمی از Student t-test و در مورد متغیر های کیفی از آزمون آماری مجذور کای استفاده شد. جهت آنالیز آماری از نرم افزار SPSS V. 11.5 استفاده شد.یافته ها: از 150 کارگر مبتلا به کمردرد، 45 نفر در گروه «مورد» وارد مطالعه شدند و 72 نفر نیز به عنوان گروه «شاهد» انتخاب شدند. میانگین امتیاز کلی میالژیک در گروه مورد و شاهد به ترتیب 1.4±0.5 و 1.2±0.2 بود (P=0.002). چهار نفر معیارهای فیبرومیالژی را تکمیل می کردند که همگی در گروه مورد قرار داشتند .نتیجه گیری: آستانه پایین تر احساس درد و فراوانی بیشتر سندرم فیبرومیالژی در کارگران مبتلا به کمردرد می تواند حاکی از تاثیر عوامل زمینه ای در مزمن شدن کمردرد در کارگران باشد. تایید این نظریه می تواند در شناسایی بهتر پاتوفیزیولوژی کمردرد شغلی و شناسایی افراد مستعد به این عارضه کمک نماید. مطالعات بعدی برای تایید این نظریه توصیه می گردد.

زمینه و هدف: علی رغم پیشرفت در تشخیص و درمان دارویی نارسایی احتقانی قلب [Congestive Heart Failure (CHF)]، هنوز میزان بستری مجدد و عوارض ناشی از این بیماری بالاست. به همین دلیل بکارگیری مدل های بومی که تاکنون کمتر مورد مطالعه بوده اند، می تواند به عنوان یک ضرورت در کنترل این بیماری مطرح باشند. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر بکارگیری مدل بومی بالینی مراقبتی «حساس سازی بستری مجدد» در کنترل عوارض بیماری نارسایی احتقانی قلب است.روش کار: این مطالعه یک پژوهش نیمه تجربی است که بر روی 120 بیمار (62 نفر گروه آزمون و 58 نفر گروه شاهد) در مدت 90 روز در 2 بیمارستان فوق تخصصی قلب و عروق در شهر تهران انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه (دموگرافیک، میزان بستری مجدد، شاخص های خونی وتوده بدنی) و پرسشنامه سنجش میزان فعالیت روزمره زندگی لاوتون بود که قبل و بعد از اجرای مدل در دو گروه تکمیل شدند. داده ها به وسیله نرم افزار آماری SPSS V.17 و با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی (t مستقل، و من ویتنی یو و آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: یافته ها نشان داد میانگین های میزان بستری مجدد بیماران قبل از مداخله در گروه های آزمون و شاهد به ترتیب (2.58 و 2.59) بود که بعد از مداخله به (0.33 و 2.62) تغییر یافت. همچنین شاخص توده بدنی قبل از مداخله در گروه های آزمون و شاهد به ترتیب (28.72 و 28.39) که بعد از مداخله به (26.55 و 29.46)، و نیز میانگین امتیاز لاوتون از فعالیت روزمره زندگی قبل از مداخله در گروه های آزمون و شاهد مردان به ترتیب (2.9 و 3) بود که بعد از مداخله به (4.13 و 2.3) رسید. در زنان قبل از مداخله در دو گروه آزمون و شاهد به ترتیب (4.89 و 5) بود که بعد از مداخله به (6.52 و 4.3) تغییر کرد. نتایج آزمون های آماری t مستقل، و من ویتنی یو نشان داد بین دو گروه آزمون و شاهد میزان دفعات بستری مجدد، میانگین نمایه توده بدنی و شاخص های خونی(میزان سدیم، پتاسیم و کراتینین سرم) تفاوت معنی دار (P£0.001) وجود دارد. از طرفی آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر نشان داد تغییرات میزان فعالیت روزمره زندگی بیماران در طی قبل (یک بار اندازه گیری) و بعد از مداخله (دو بار اندازه گیری) بین دو گروه آزمون و شاهد معنی دار بود، به طوری که در گروه آزمون بیشتر از گروه شاهد شده است. نتیجه گیری: بکارگیری «مدل حساس سازی بستری مجدد» در اکثر پارامترهای مربوط به شاخص های کنترل بیماری نارسایی احتقانی قلب مانند میانگین دفعات بستری مجدد، نمایه توده بدنی، شاخص های خونی و میزان فعالیت روزمره زندگی بیماران گروه مداخله اثر مثبت داشته است؛ یعنی بکارگیری مدل موجب حساس شدن بیماران، خانواده و پرستاران نسبت به بستری مجدد به عنوان یک مشکل و به دنبال آن کنترل عوارض بیماری نارسایی احتقانی قلب شده است. بنابراین با توجه به بار این بیماری و هزینه های هنگفت درمان و از طرف دیگر به دلیل کارآیی این مدل بومی جهت کنترل بستری مجدد و عوارض این بیماری، بکارگیری آن پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: بی اختیاری مدفوع متعاقب عمل آنورکتوپلاستی در بیماران مقعد بسته، یکی از عوارض این عمل در کودکان به شمار می آید. جابجایی رکتوم و نقص عضله اسفنکتر از علل نسبتا شایع بی اختیاری مدفوع متعاقب عمل آنورکتوپلاستی در بیماران مقعد بسته می باشد. در صورتی که دهانه آنورکتوم به طور کامل جدا از اسفنکتر باشد، جابجایی کامل رکتـوم یاComplete mislocation  و در صورتی که علت نقص اسفنکتر باشد، Partial mislocation مطرح می گردد. با ترمیم اسفنکتر مقعد و یا قرار دادن رکتوم در محل طبیعی خود، به بی اختیاری پایان داده می شود. هدف از این پژوهش، بررسی علت بی اختیاری مدفوع متعاقب عمل آنورکتورپلاستی در کودکان مقعد بسته به دلیل جابجایی دهانه مقعد و ارزیابی نتایج درمان جراحی می باشد.روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی و گذشته نگر (Retrospective) بوده و بر اساس روش آماری نمونه گیری در دسترس انجام گرفته است. یازده کودک (7 پسر و 4 دختر) با متوسط سن 4.5 سال که متعاقب عمل آنورکتوپلاستی دچار بی اختیاری مدفوع شده بودند، با استفاده از امکانات پاراکلینیکی همچون EMG، MRI، سونوگرافی Endoanal و بررسی زیر بیهوشی با Muscle stimulator، نقشه برداری (Mapping) اسفنکتر مقعد تهیه و محل جابجایی یا نقص مشخص گردید. در دو مورد دهانه مقعد کاملا خارج از اسفنکتر و به صورت جابجایی کـامـل رکتوم Complete mislocation و در 9 مورد نقـص عضـلانی اسفنکـتر Partial mislocation منجر به بی اختیاری شده بود. در 7 مورد ترمیم به همراه کلستومی و در 4 مورد بدون انجام آن، صورت گرفت. درمان در دو مورد جابجایی کامل، با قرار دادن آنورکتوم در میان عضله اسفنکتر(Relocation)  و در 9 مورد با ترمیم نقص عضلانی اسفنکتر مقعد صورت گرفت.یافته ها: از 11 بیمار عمل شده، 9 بیمار از کنترل کافی برخوردارشدند. 2 بیمار 6 و 11 ساله تا مدت 8 و 48 ماه بعد از عمل 3-2 بار در هفته از عدم کنترل موردی گاز روده شاکی بودند که با درمان دارویی (دایمیتیکون) و آموزش تقویت عضلات اسفنکتر مقعد به روش Biofeedback therapy این حالت به حداقل رسید و فعالیت های اجتماعی و مدرسه ای را با همسن و سالان خود از سر گرفتند.نتیجه گیری: اغلب نقص های اسفنکتر در ساعت 12 و 6 بوده که لازم است جراحان کودکان به هنگام انجام عمل آنورکتوپلاستی دقت کافی را در ترمیم عضله اسفنکتر مقعد به کار گیرند.

زمینه و هدف: رینیت آلرژیک (Allergic Rhinitis) به عنوان شایع ترین بیماری آلرژیک، روند رو به تزایدی در جهان داشته و کیفیت زندگی بیماران را به طور قابل توجهی مختل می کند. آلرژن های استنشاقی (ائروآلرژن ها) علت اصلی رینیت آلرژیک هستند و در این میان گرده گیاهان آلرژن های مهم ایجاد کننده رینیت آلرژیک هستند. نقش هر یک از این گیاهان در ایجاد رینیت آلرژیک در ایران هنوز به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته است. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع حساسیت به گیاهان پاییزه در بیماران مبتلا به رینیت آلرژیک به انجام رسید.روش کار: در این مطالعه مقطعی (Cross-sectional) و گذشته نگر، پرونده بالینی 245 بیمار مبتلا به رینیت آلرژیک مراجعه کننده به درمانگاه ایمونولوژی – آلرژی بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) شهر تهران در طی سال های 85-1384 مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات لازم جهت تکمیل چک لیست رینیت آلرژیک، مشتمل بر علایم و نشانه های بیماری، عوامل تشدید کننده علایم، آزمایش های پاراکلینیک (سطح Ig E توتال سرمی و ائوزینوفیلی در اسمیر بینی) و نتایج تست پوستی پریک برای گیاهان پاییزه از پرونده بالینی بیماران استخراج گردید. درنهایت داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS V.14 مورد آنالیز قرار گرفت و از آزمون های Chi2 و Mann-Whitney U در آنالیز داده ها استفاده شد.یافته ها: از 245 بیمار مبتلا به رینیت آلرژیک، 238 نفر (%97.1) حداقل به یکی از آلرژن های استنشاقی شایع حساسیت داشتند و شیوع حساسیت به گرده گیاهان پاییزه (علف های هرز و بوته ها) در 214 نفر (%87.3) گزارش شد. در میان گیاهان پاییزه، آلرژی به گیاه Lambs Quarter بیشترین فراوانی را داشت (%74.7). همچنین %35.9 بیماران ائوزینوفیلی در اسمیر بینی داشتند و میانگین Ig E توتال سرمی 219.06 واحد بین المللی در میلی لیتر(IU/ml)  بود. تفاوت معنی دار آماری بین دو جنس در آلرژی به گیاهان پاییزه دیده نشد، ولی بزرگسالان به طور معنی داری حساسیت بیشتری به این گیاهان داشتند (%89.6 در برابر %73.5، P=0.009).نتیجه گیری: بر اساس یافته های مطالعه حاضر گرده ها، خصوصا گرده گیاهان پاییزه، آلرژن های اصلی مسوول رینیت آلرژیک در این منطقه می باشند که موید نتایج مطالعات قبلی در مناطق با پوشش گیاهی و آب و هوای مشابه است. با توجه به شیوع بالای حساسیت به گیاهان پاییزه در این منطقه، در کنار درمان دارویی رینیت آلرژیک، اقدامات و توصیه های لازم در جهت کاهش تماس با این آلرژن ها ضروری است. همچنین ایمونوتراپی اختصاصی در برخی موارد می تواند کمک کننده باشد.

زمینه وهدف: سرطان های سلول های سنگفرشی سر و گردن  (Head and Neck Squamous Cell Carcinoma-HNSCC)بیماری بالغین است، اما اخیرا گزارش هایی از افزایش بروز این بیماری در بالغین جوان دیده شده است. عوامل مختلفی در ایجاد این نوع سرطان دخیل می باشند. دو ریسک فاکتور مصرف سیگار و الکل, ریسک فاکتورهای اصلی برای ابتلا به HNSCC می باشند. کم خونی (آنمی) مزمن که منجر به آتروفی مخاط می شود هم می تواند از عوامل افزایش استعداد به سرطان، به خصوص سرطان زبان باشد. مطالعه موجود با هدف بررسی میزان شیوع سرطان های سلول های سنگفرشی سر و گردن و ارتباط این تومور با ریسک فاکتورهای آن در افراد 40 و زیر 40 سال (بیماران جوان) در مقایسه با افراد بالای 40 سال انجام شد.روش کار: در این مطالعه مقطعی، توصیفی و گذشته نگر پرونده های 262 بیمار مبتلا به SCC سر و گردن طی 15 سال از سال 1371 تا 1386 در بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) تهران بررسی شد؛ 15 نفر از آن ها کمتر از 40 سال داشتند. توزیع جنسی، محل، ریسک فاکتورها، مرحله و تمایز تومور، درگیری لنفاوی، مصرف سیگار، مصرف الکل و وجود آنمی دراین بیماران مورد بررسی قرار گرفت. داده ها در نرم افزار آماری  SPSS V.15وارد شده و توسط آزمون های آماری  Chi-Squareو Mann-Whitney آنالیز می شود. P<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: ارتباط آماری معنی داری بین محل تومور با سن، جنس، مصرف سیگار، مصرف الکل، آنمی و درگیری لنفاوی وجود دارد. بیشترین محل درگیر در هر دو جنس، لارنکس بود. درگیری لارنکس بیشتر در مردان (%92) و درگیری هیپوفارنکس بیشتر در زنان (%61) وجود داشت و درگیری زبان به نسبت برابر در هر دو جنس وجود داشت. بیشترین محل های درگیر دربیماران جوان لارنکس (%40) و زبان (%40) و در گروه سنی بیشتر از 40 سال، لارنکس (%82.5) می باشد. در این مطالعه %5.8 بیماران 40 سال و کمتر از 40 سال سن داشتند که %66.6 از این بیماران فاقد ریسک فاکتور مصرف سیگار و %53.3 از این بیماران فاقد هر دو ریسک فاکتور مصرف سیگار و الکل بودند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های بالا و نبود ریسک فاکتورهای متداول در  SCCسر و گردن در جوانان به نظر می آید که بیولوژی SCC سر و گردن در جوانان با افراد مسن تر متفاوت باشد و ممکن است ریسک فاکتورهای دیگری در پیشرفت SCC سر و گردن در بیماران جوان نقش داشته باشد.

مقدمه: تالاسمی ماژور یک نوع کم خونی همولیتیک شدید ناشی ازساخت نا کافی زنجیره گلوبین بتا می باشد. بزرگی طحال ثانوی به خون سازی خارج استخوانی و تجمع آهن ناشی از تزریق مکرر خون یکی از یافته های برجسته در این بیماران می باشد که طحال برداری را غیر قابل اجتناب می سازد. همچنین این بیماران به دلایل مختلف در معرض افزایش انعقاد می باشند. ترومبوز ورید پورت یک عارضه نادر طحال برداری می باشد. در اینجا یک بیمار 24 ساله مبتلا به تالاسمی ماژور که پس از طحال برداری دچار ترومبوز ورید پورت شده است، گزارش می شود.معرفی بیمار: یک پسر 24 ساله مورد شناخته شده تالاسمی ماژور که از 2 سالگی تحت تزریق منظم ماهیانه خون بوده به علت هیپراسپلنیزم طحال برداری می شود. دوازده روز پس از عمل جراحی، بیمار دچار درد شدید شکمی و تب می شود. به دنبال بستری شدن و با انجام سونوگرافی داپلر، ترومبوز کامل ورید پورت تشخیص داده شده و بیمار تحت درمان با هپارین قرار می گیرد. پس از چهار روز هپارین با وزن مولکولی کم جایگزین هپارین معمولی شده و از روز پنجم وارفارین آغاز می گردد. روز دوازدهم بستری بیمار با حال عمومی خوب و توصیه به ادامه مصرف وارفارین و مراجعه مجدد به درمانگاه خون مرخص می شود. چهار ماه بعد حال عمومی بیمار همچنان خوب بود.نتیجه گیری: این مورد نشان می دهد که طحال برداری در بیماران تالاسمیک با رسیک ترومبوز ورید پورت همراه می باشد. تب خفیف و درد شکمی در بیماران طحال برداری شده شک به ترومبوز ورید پورت را تقویت می کند. سونوگرافی داپلر مناسب ترین روش تشخیص غیر تهاجمی در این موارد است. درمان با آنتی کواگولان ها روشی انتخابی، موثر و کم خطر می باشد.