علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)
سال:1382 | دوره:7 | شماره:4 |تعداد مقالات:18

به منظور بررسی اثر سرعت رشد و مصرف خوراک بر پاسخ التهابی در جوجههای گوشتی، 275 قطعه جوجه یک روزه از دو سویه 2000 و1957 با جیره تجاری تغذیه شدند که در مورد نیمی از آنها محدودیت غذایی اعمال شد. دوازده قطعه جوجه در روزهای صفر، 7 ، 14 و 28 پرورش ، از هر سویه جدا، وزنکشی و پس از انتقال به قفسهای انفرادی، دوباره با همان برنامه غذایی قبل تغذیه شدند. سپس به شش جوجه از هر گروه در روزهای 6 ، 13 ، 27، 41 محلول لیپوپلی ساکارید سالمونلا تیفی موربوم ( µg/ml100 )و(1تا 3 میلیمتر) تزریق شد و بقیه به عنوان شاهد در نظر گرفته شدند. در روزهای پس از تزریق، دوباره همه جوجه ها وزن کشی و کبد ، ماهیچه سینه، طحال، حفره گوارشی و غده بورسای آنها جدا و توزین شد. تیموس جوجه های گروه شاهد برای برآورد میزان تکثیر تیموسیتها استفاده شد.سویه7 195 در مقایسه با 2000 به طور شدیدی تحت تاثیر چالش التهابی قرار گرفت و تقریبا از خوراک افتادن و اضافه وزن در سویه 2000، در روز پس از تزریق شدیدا کاهش یافت. تیموسیت های جوجه ها با مصرف خوارک آزاد در مقایسه با گروه تحت محدودیت غذایی، حساسیت بیشتری به اینترلوکین -1 (IH-1) در هفته چهارم نشان دادند ( (P=0.056هم چنین قدرت تحریک IL-1 برای تکثیر تیموسیت های جوجه های سویه 2000، در مقایسه با سویه 1957 بیشتر بود. با توجه به نتایج این بررسی، پاسخ التهایی و آثار آن در جوجه های گوشتی، تحت تاثیر مصرف خوارک و سرعت رشد قرار گرفت.

قابلیت کرم های خاکی برای بازیافت محدوده وسیعی از ضایعات آلی و به خوبی شناخته شده است . معدودی از گونههای کرم های خاکی برای تولید تجاری ورمی کمپوست ها مناسب اند و از میان دو گونه Lumbricus rubellus و Eisenia foetida در مناطق معتدله یافت میشوند . نمونه های کرم های خاکی از مناطق شمال و شمال غرب کشور و از داخل توده های قدیمی کود دامی و لاشبرگ های سطحی جمع آوری و در شرایط گلخانه ای نگه داری شدند. برای شناسایی گونه های کرم های خاکی از ویژگی های ظاهری شامل شمار حلقه های بدن ، شماره حلقه های کمر بند جنسی، شماره حلقه های بر آمدگی بلوغ ، رنگ بدن،ابعاد بدن، بدن کرم های بالغ ، شکل سر و پیش دهان و شماره نخستین حلقه دارای سوراخ پشتی استفاده شد.تمامی نمونه های کرم های کمپوستی جمع آوری شده.، متعلق به گونه Eisenia foetida  بودند. این کرم ها برای تولید ورمی کمپوست از کود دامی، بقایای گیاهی ، لجن فاضلاب، زباله شهری، فیلتر کیک و باگاس حاصل از کارخانه های نیشکر قابلیت خوبی داشتند. در شرایط انکوباسیون درون کود دامی با رطوبت 70 درصد وزنی و در دمای2±24درجه سانتی گراد، هر کرم در هفته ، یک الی دو کپسول تخم تولید کرده و در هر کپسول بخت دو الی هفت عدد نوزاد کرم وجود داشت . در طی فرایند تولید ورمی کمپوست ، نسبت کربن به نیتروژن مواد کاهش یافت که نشان دهنده پیشرفت تجزیه مواد و پایداری بیشتر ورمی کمپوست تولید شده است.

سیستم های سنتی و قدیمی خشک کردن شلتوک در ایران ضایعات زیادی را به علت خشک شدن غیر یکنواخت، در فرایند تولید برنج باعث می شود. در این پژوهش برای کاهش میزان ترک خوردگی و افزایش سرعت خشک شدن در دمای بالاتر از دمای متداول، از روش بستر سیال برای خشک کردن شلتوک بهره گیری شده است. برای خشک کردن نمونه ها از یک دستگاه خشک کن آزمایشگاهی بهره گیری شد. آزمایش های خشک کردن، شامل بررسی زمان خشک کردن و درصد ترک خوردگی دانه های شلتوک در سه شرایط بستر ثابت، حداقل سیال سازی و سیال کامل و در دماهای 40، 60، 80 درجه سانتی گراد انجام شد.نتایج نشان داد که در شرایط حداقل سیال سازی میزان ترک خوردگی دانه نسبت به شرایط بستر ثابت. در دمای 40، 60، 80 درجه سانتی گراد، به ترتیب حدود 57% ، 68%، 75% کاهش یافت. در حالی که این کاهش در شرایط بستر سیال کامل نسبت به بستر ثابت در دمای مذکور به ترتیب حدود 40%، 54%، 65% بود. کمترین زمانی خشک کردن شلتوک، در روش حداقل سیال سازی و بیشترین زمان، در روش بستر ثابت طول کشید. نتایج به دست آمده نشان داد که روش حداقل سیال سازی دارای کمترین مقدار ترک خوردگی و زمان خشک شدن در تمام دماهای مورد آزمایش است.

دخیر ه گاه بیوسفر کویر به وسعت حدود 686598 هکتار در حاشیه شمال غربی دشت کویر و شرق دریاچه نمک قرار دارد. این ذخیره گاه بیوسفر انواعی از زیستگاه ها شامل صخره ها و برون زدگی های سنگی، دشت های دامنه ای، بیابان های سنگ ریزه ای، بیابانهای شنی، (نبکا و ارگ) ، حوضه های انتهایی (دشت شور ، کویر و سبخا)، وادی ها ، چشمه ها و برکه ها را دارا می باشد. هدف اصلی این پژوهش ، شناسایی گونه های گیاهی و معرفی فلور ذخیره گاه بیوسفر کویر است. به این منظور نمونه های گیاهی از زیستگاه های مختلف منطقه در طی سه فصل رویشی بین سالهای 1378-1373 جمع آوری و سپس با استفاده از فلورهای مختلف شناسایی شدند. شکل های زیستی گونه های شناسایی شده از این ذخیره گاه تعیین گردید و طیف زیستی منطقه ترسیم شد.بر اساس داده های به دست آمده از پراکنش جغرافیایی گونه ها و منابع موجود، جایگاه منطقه از نظر جغرافیایی گیاهی ایران مورد بررسی قرار گرفت. از 359 گونه و تقسیمات تحت گونه ای شناسایی شده از منطقه ، 3 گونه بازدانه، 312 گونه نهاندانه دو لپه و 44 گونه نهاندانه تک لپه هستند. این گیاهان به 43 تیره و 224 جنس تعلق دارند. بیشترین غنای گونه ای در تیره های Asteraceae,Chenopodiaceae, Brassicaceae, Poaceae, Boraginaceae,Fabaceae دیده می شود . در بین گیاهان منطقه، تروفیت ها با 198 گونه (55.1درصد) فراوان ترین شکل زیستی منطقه هستند . پراکنش 245 گونه (68.3 درصد) به ناحیه ایرانی - تورانی منحصر می گردد که از این تعداد، 30 گونه (12.2 درصد) اندمیک ایران هستند.

آگاهی از ساختار وابستگی مکانیکی ویژگی های مختلف خاک که به نسبت به سیستم های چرا دارای حساسیتاند، از نقطه نظر تعیین میزان و نوع تغییرات حادث شده، در روابط خاک - گیاه و جلوگیری از وقوع تغییرات ناخواسته و مضر در اکوسیستم ، حائز اهمیت است. در بررسی حاضر از مجموعه روش های آماری ژئواستاتیستیک و نظریه فراکتال به منظور بررسی آثار قرق و غیر قرق واقع در منطقه سبز کوه است چهارمحال و بختیاری استفاده شده است. بررسی ساختار تغییرات مکانی متغیر های مورد نظر از طریق محاسبه تابع آماری واریوگرام انجام شد.نتایج نشان داد که الگوی تغییرات مکانی متغیرهای خاک به تاریخچه مدیریت مرتع کاملا وابسته است. واریوگرام مواد آلی در منطقه چرا دارای ساختاری خطی و بدون دسترسی به واریانس آستانه با توجه به مقایاس مطالاعاتی بوده است. در حالی که الگوی تغییرات مکانی این متغیر در نو احی قرق از ساختار قوی و دارای واریانس آستانه مشخص تبعیت میکند . علاوه بر آن فسفر قابل دسترس در منطقه چرا فاقد هرگونه ساختار مکانی بود. واریوم گرام های ازت کل و پتاسیم قابل دسترس در هر دو ناحیه قرق و چرای مفرط تابع ساختار کوری است . بنابراین دامنه تغییرات در نواحی قرق تقریبا دو برابر ناحیه تحت چرا بوده است. نتایج حاصل از به کارگیری نظریه فراکتال نشان می دهد که ویژگی های خاک دارای خصیصه های فراکتالی بوده، بدین ترتیب که آزمون تغییرات مکانی آنها با افزایش مقیاس مطالعاتی اطلاعات با جزئیات بیشتری را آشکار می سازد . هم چنین نتایج حاصل از محاسبه فراکتالی نشان می دهد که مقدار عددی بعد فراکتالی برای تمامی متغیرهای مورد بررسی بزرگ و به عدد 2 نزدیک است. در عین حال بعد فراکتالی برای فسفر و پتاسیم قابل دسترس در ناحیه چرا بزرگتر از ابعاد فراکتالی آنها در نواحی فرق است. هم چنین بعد فراکتالی ، که با استفاده از واریوگرام محاسبه شد، می تواند به عنوان شاخصی مناسب به منظور توصیف الگوی تغییرات مکانیکی یک متغیر و پیچیدگی های موجود در آن به کار گرفته شود.

به منظور اطلاع از چگونگی توزیع شکل های معدنی نیتروژن، تعیین هم بستگی بین این شکل ها با ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک، و به دست آوردن معادله هایی برای پیش بینی شکل ها با بهره گیری از ویژگی های خاک در خاک های آهکی استان فارس ، 25 نمونه خاک سطحی از مناطق عمده کشاورزی استان فارس انتخاب و شکل های نیتروژن زیر در آنها اندازه گیری شد: نیتروژن کل نیتروژن نیتراته به روش قبل دی سولفونیک اسید؛ نیتروژن نیتراته استخارجی به وسیله پتاسیم کلرید 2 مولار ، آمونیوم استخراجی به وسیله محلول های پتاسیم کلرید 2 مولار ، سولفوریک اسید یک نرمال ؛ سدیم هیدروکسید 0.25 نرمال ، نیتروژن قابل اکسایش به وسیله محلول های پرمنگانات اسیدی و قلیایی و نیتروژن آمونیومی استخراجی به وسیله پتاسیم کلرید 2 مولار در دمای 100 درجه سانتیگراد.بر اساس نتایج به دست آمده، بیشترین مقدار نسبی شکل ها ( نسبت به نیتروژن کل خاک) مربوط به شکل آزاد با پرمنگتات قلیایی (4.47 درصد) و کمترین آن مربوط به شکل تبادلی (0.6 درصد) بود. شکل های محلول در آب و تبادلی روی هم رفته کمتر از 2 درصد نیتروژن را تشکیل می داد. بین نیتروژن و کل خاک و شکل های آزاد شده با پرمنکنات اسیدی و پرمنگنات قلیایی، هم بستگی بالایی به ترتیب با ضریب هم بستگی 0.931 و 0.850 به دست آمد. هم چنین بین ماده آلی خاک و هر یک از شکل های نیتروژن کل خاک ، آزاد شده با پرمنگنات اسیدی و آزاد شده با پرمنگنات قلیایی،معادله های خوبی به دست آمد که ارتباط تنگاتنگ این شکل ها را با ماده آلی نشان میدهد

ترجیح مراحل مختلف رشدی شته سیاه یونجه (Aphis craccivora Koch) توسط زنبور پارازیتوئید (Lysiphlebus fabarum  Marshal) در شرایط اتاقک رشد (در دمای 2±20 درجه سانتیگراد ، رطوبت نسبی 5±55 درصد و دوره نوری روشنایی : تاریکی 10:14 ساعت) و در دو آزمایش بررسی شد. در آزمایش اول ، ترجیح مرحله میزبانی با بهره گیری از کلیه مراحل رشدی شته به نسبت مساوی و در آزمایش دوم با بهره گیری از نسبتهای متغیر 5:15 ، 15:15و 15:5 از دو مرحله سنین پورگی سوم به چهارم بررسی شد. هدف از این برسی تعیین مرحله رشد ترجیح شته میزبان توسط زنبوران، پارازیتوئید (L.fabarum) بود.بر اساس نتایج حاصله زنبور پارازیتوئید (L.fabarum) پوره های سن سوم شته سیاه یونج را با 38.75 درصد پرازیتیسم به سایر مراحل رشدی ترجیح داد و بین این مرحله با سایر مراحل اختلاف معنی دار وجود داشت. در مراحل بعدی پوره های سن چهارم 23.75 و حشرات کامل 21.25 درصد پارازیته شدند و پوره های سن اول پارازیته نشدند. در بررسی نسبت های متغیر از پوره های سنین سوم به چهارم شته سیاه یونجه ، در تراکم یکسان از دو سن نام برده. میزان پارازیتیسم پوره های سن سوم 55.74 و پوره های سن چهارم 44.26 درصد بود و در نسبت 75به25 درصد از پوره های سن سوم به چهارم ، میزان پارازیتیسم پوره های سن سوم35.9 درصد و پوره های سن چهارم 20.36 درصد دیده شد. پس از محاسبه درصد پرازیتیسم بر اساس معادله مرداک و رسم نمودار نسبت های میزان پارازیته شده (N1/N2) مشخص شد که زنبور پارازیتوئید (L.fabarum) در نسبت های متغیر از دو مرحله مختلف میزان نیز برای پوره سن سه ترجیح مثبت و برای پوره سن چهارم ترجیح منفی دارد. به عبارت دیگر تغییر نسبت ها نیز نتوانست ترجیح پارازیتوئید نسبت به پوره های سن سوم دیده شدند.

علی رغم اهمیت اقتصادی گندم دوروم، اطلاعات کمی در مورد رشد و عملکرد آن تحت شرایط مختلف در ایران و اصفهان وجود دارد. به منظور بررسی رشد، عملکرد دانه سه ژنوتیپ گندم دوروم (Osta/Gata، Dipper-6و (P140100 تحت تاثیر پنج تراکم کاشت (200، 275، 350، 425، 500بذر در متر مربع) در منطقه اصفهان ، آزمایشی با بهره گیری از طرح کرتهای خرد شده، در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، در سال 80-1379 انجام شد که در آن ژنوتیپ، تیمار اصلی و تراکم کاشت، تیمار فرعی در نظر گرفته شد و هر کرت شامل 6 ردیف کاشت شش متری به فواصل 25 سانتی متر بود.نتایج نشان داد که میان ژنوتیپ ها از نظر ویژگی های مرفولوژیکی، اجزای عملکرد دانه، تفاوت معنی داری وجود دارد. ژنوتیپ Osta/Gata بیشترین شمار سنبله در هر مترمربع، وزن هزاردانه و عملکرد دانه را دارا بود، در حالی که بالاترین شاخص سطح برگ، بلندترین ارتفاع بوته و بیشترین عملکرد بیوژیک در ژنوتیپ P140100 به دست آمد. ژنوتیپ Dipper-6 نیز با شمار سنبله های تقریبا برابر با ژنوتیپ Osta/Gata و بیتشترین شمار دانه در سنبله عملکرد نسبتا بالایی را تولید کرد و بیشترین شاخص برداشت به طور معنی داری افزوده شد ولی از شمار دانه در سنبله و وزن هزار دانه به طور معنی داری افزوده شد ولی از شمار دانه در سنبله و وزن هزار دانه به طور معنی داری کاسته شد. عملکرد دانه با شمار سنبله در واحد سطح، شمار دانه در سنبله و وزن هزار دانه هم بستگی مثبت و معنی داری را نشان داد، ولی با شاخص برگ و ارتفاع گیاه هم بستگی منفی و معنی داری داشت. بر اساس نتایج به دست آمده از این آزمایش ژنوتیپ Osta/Gata با تراکم مطلوب حدودا 425 بذر در مترمربع (185 کیلوگرم بذر در هکتار) تحت شرایط آب و هوایی اصفهان از نظر تولید عملکرد دانه بر ژنوتیپ های دیگر برتری دارد.

برای ارزیابی تاثیر پذیری طول مراحل مختلف نمو چهار ژنوتیپ گلرنگ از تغییرات طول روز و دما در شرایط مزرعهای، و مدلسازی سرعت نمو در دورههای مختلف نمو،آزمایشی با بهره گیری از طرح کرتهای یک بار خرد شده، در چارچوب بلوکهای کامل تصادفی سه تکرار در مزرعه پژوهشی کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در سال زراعی 79-1378 انجام شد. تیمار اصلی شامل پنج تاریخ کاشت (21 اسفند1378، 23 فروردین، 20 اردیبهشت، 18 خرداد و 21 تیر 1379) و تیمار فرعی شامل چهار ژنوتیپ گلرنگ به نامهای اراک 2811،توده محلی کوسه، نبراستکا 10 و ورامین 295 بود.شمار روز از کاشت تا سبز شدن، طول دوره شروع رشد طولانی ساقه تا رویت طبق و رویت طبق تا شروع گلدهی به گونه معنیداری تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفت و با افزایش دما کاهش یافت. شمار روز از سبز شدن تا شروع رشد طولی ساقه، طول دوره گلدهی و اتمام گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک به گونه معنی داری تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفت و با افزایش طول روز کاهش پیدا کرد. شمار روز از کاشت تا 50 درصد گلدهی و تا رسیدگی فیزیولوژیک به گونه معنی داری تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفت و در اثر افزایش دما و طول روز کاهش یافت. هم روندی وسیع طول روز با دمای گویا بخشی از نقش طول روز در تفسیر تنوعات در طول دورههای فوق است. رقم ورامین 295 از لحاظ طول دوره کاشت تا رویت طبق و به خصوص برای طول دوران روزت از سایر ژنوتیپ ها بسیار دیررس تر بود. هم چنین سرعت نمو آن در هیچ مرحله ای از نمو توسط متغیرهای دمایی و طول روز قابل تفسیر نبود. در بین سایر ژنوتیپ ها ، توده محلی کوسه با 125 روز طول دوره رشد دیررسترین، و رقم نبراسکا 10 با طول دوره رشد 118 روز، زودرسترین بود. توده محلی کوسه، ظاهرا به دلیل حساسیت نسبی به طول روز، روند عکس العمل متفاوتی از لحاظ طول مراحل مختلف نمو نسبت به ارقام اراک 2811 و نبراسکا 10 در تاریخ های کاشت نشان داد. سرعت نمو توده محلی کوسه، اراک 2811 و نبراسکا 10 طی دوران کاشت تا 50 درصد گلدهی با یک رابطه خطی و سرعت نمو توده محلی کوسه طی دوران کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک با یک رابطه درجه 2 توسط حداقل دما تفسیر شد. احتمال می رود که حساسیت نسبی توده محلی کوسه به طول روز نقش موثری در سازگاری این واریته به شرایط جوی موجود در کشت تابستانه تحت شرایط اقلیمی اصفهان داشته باشد.

تغییرات قندهای اصلی و اسیدهای آلی دو رقم سیب درختی زرد لبنانی (Golden delicious) و قرمز لبنانی (Red delicious) پس از برداشت از باغ سمیرم اصفهان، با روش دقیق کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) در سه نوع بسته بندی چوبی، کارتنی و پلی اتلین سوراخ ار و در حین نگه داری به مدت هشت ماه در دمای 0.5 +تا 0.5- درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 90 تا 95% بر آورد شد. قندهای اصلی ساکارز ، گلوکز، فروکتوز و اسیدهای آلی سیتریک و ال مالیک در هر دو رقم شناسایی و اندازه گیری شدند. اعداد به دست آمده با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و مقایسه میانگین آزمون چند دامنه ای دانکن تجزیه و تحلیل شدند.ارزیابی قندهای اصلی ساکارز، گلوکز و فروکتوز با دستگاه HPLC نشان داد که قند غالب در هر دو رقم فروکتوز بود و سیب زرد لبنانی، ساکارز بیشتر و گلوکز کمتری نسبت به قرمز لبنانی داشت و میزان این سه قند در هر سه نوع بسته بندی و در هر دو نوع رقم با پیشرفت دوره انبارمانی کاهش یافت. ارزیابی اسیدهای آلی سیتریک و ال مالیک با دستگاه HPLC نشان داد که اسید آلی غالب در هر دو رقم ال مالکیت بود. میزان اسید سیتریک در سیب زرد لبنانی، در ماه دوم و در سیب قرمز لبنانی در ماه اول در هر سه بسته بندی به حداکثر خود رسید و سپس تا ماه هشتم در هر سه بسته بندی و هر دو رقم حداقل بود. در مجموع،بسته بندی پلاستیکی به دلیل تغییرات فیزیکوشیمیایی کمتر ، نسبت به بسته بندی دیگر در ارجحیت بود و هر دو رقم تا هشتم انبارمانی از لحاظ کیفیت شیمیایی و فیزیکی خوب باقی ماندند.

یک آزمایش فاکتوریل با دو سطح روی (صفر و 1.5 میلی گرم در کیلوگرم خاک) پنج سطح شوری آب آبیاری (صفر ، 60 ، 120 و 180 میلی مولار کلرید سدیم و 120 میلی مولار نیتراتت سدیم) با سه تکرار اجرا گردید.بذر گندم ، رقم روشن ( Tretecum aestivum ev. Roshan درداخل گلدان کشت گردید. بعد از برداشت گیاه ، غلظت روی و کادمیم در اندام های هوایی اندازه گیری شد. فعالیت گونه های مختلف روی کادمیم محلول خاک با استفاده از نرم افزار MINTEQA2 تخمین زده شد.شوری ناشی از کلرید سدیم باعث افزایش غلظت کادمیم کل و نیز گونه هایCd2+,CdCl02 , CdCl+ محلول خاک شد، در حالی که شوری نیترات سدیم تاثیری بر غلطت کادمیم محلول خاک نداشت . غلظت کادمیم گیاه ، با غلظت کادمیم کل محلول خاک هم بستگی مثبت و با غلظت روی محلول خاک هم بستگی منفی داشت. مصرف سولفات روی باعث کاهش غلظت کادمیم و افزایش غلظت روی در گیاه گردید. نتایج این آزمایش نشان داد یون کلرید، نقش موثری در افزایش حلالیت کادمیم خاک و جذب آن به وسیله گیاه دارد.

عملکرد صفتی کمی است و رسیدن به بهبند ژنتیکی در آن از طریق گزینش مستقیم ، وقت گیر است. کاربرد شاخص های انتخاب می تواند یکی از روش های موثر انتخاب غیر مستقیم باشد. پژوهشی در سال زراعی 79-1378 روی 13 هیبرید ذرت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در کوشکک و باجگاه انجام گرفت. با نمونه برداری در مراحل طویل شدن ساقه، ظهور کامل گل تاچی ، شیری شدن دانه، خمیری سخت و رسیدن فیزیکولوژیک، در نهایت 35 صفت اندازه گیری و محاسبه و هم چنین تجزیه واریانس و کوواریانس روی داده ها انجام شد. با کمک تجزیه علیت ، 12 صفت برای تشکیل شاخص های انتخابی گزینش شدند. در این پژوهش در نوع شاخص انتخاب از نوع اپتیمم به کار برده شد. در هر نوع شاخص انتخاب، 28 ترکیب مختلف از صفات به عنوان رابطه های خطی (مدل خطی چند متغیره) به کار برده و ضرایب مربوط به هرکدام از صفات در این ترکیب ها محاسبه شد. ضرایب مربوط به هر کدام از شاخص ها با استفاده از b=p-1 Gaبه دست آمد که b بردار ضرایب شاخص ، p-1 معکوس ماتریس واریانس - کوواریانس فنوتیپی ، G ماتریس واریانس - کوواریانس ژنوتیپی و aبردار ستونی وراثت صفات است. در شاخص انتخاب نوع اول ، وراثت پذیری صفات با علامت های یکسان به عنوان ارزش های اقتصادی در نظر گرفته شد . برترین شاخص انتخاب نوع اول ، شامل صفات عملکرد دانه و میزان جذب و تحلیل خالص در مرحله دوم نمونه برداری بود. در شاخص انتخاب نوع دوم به وراثت پذیری صفات به عنوان ارزش اقتصادی ، علامتی برابر با علامت ضریب هم بستگی ژنوتیپی صفات مذکور با عملکرد داده شد. در نهایت برترین شاخص انتخاب نوع دوم، شامل صفات عملکرد دانه و میزان جذب و تحلیل خالص در مرحله دوم نمونه برداری بود. هم بستگی برترین شاخص در هر دو نوع شاخص انتخاب با ارزش برابر با یک به دست آمد که 14 درصد برتر از شاخص شماره یک که شامل عملکرد تنها بود. میباشد. در هر دو نوع شاخص انتخاب ، شاخص های فیزیولوژیک شامل میزان جذب و تحلیل خالص، سرعت رشد گیاه زراعی و سرعت رشد نسبی گیاه زراعی از جمله صفات بسیار مهم تشکیل دهنده شاخص برتر بودند.

این آزمایش به منظور بررسی اثر مصرف آب پنیر از طریق آب آشامیدنی بر عملکرد جوجه های گوشتی انجام گرفت. در قالب طرح کاملا تصادفی آب پنیر در شش سطح (صفر، 10، 20 ، 40، 80 ، 100 درصد) آب آشامیدنی به مدت 47 روز به کار برده شد . شماره 720 قطعه جوجه گوشتی یک روزه راس به 24 گروه 30 جوجهای تقسیم شدند و هر یک از شش تیمار آزمایشی از سن هفت تا 54 روزگی به چهار گروه از جوجه ها داده شد. آب پنیر روزانه از یک کارخانه تهیه پنیر تهیه و مصرف میشد. در طول آزمایش جوجه ها به آب و غذا دسترسی آزاد داشتند. جوجه ها تا سن هفت روزگی با جیره آغازین تغذیه و سپس توزین و به تیمارهای آزمایشی اختصاص یافتند. تمام جوجهها از سه جیره آغازین، رشد و پایانی استفاده کرند. جوجه های هر تکرار که در قفس های دسته جمعی زمینی نگهداری میشدند، در سنین 21 ، 42 و 54 روزگی توزین و مصرف غذایی گروه محاسبه شد و در پایان دروه از هر تکرار دو مرغ و دو خروس انتخاب، ذیح و درصد لاشه ، چربی محوطه بطنی، وزن لوزالمعده، کبد و ایلئوم اندازه گیری شد. محتویات ایلئوم هر دو خروس و مرغ جمع آوری، مخلوط و برای شمارش باکتریها در -20oC منجمد شدند. در سنین 21، 42 روزگی نمونه بستر هر تکرار جمع آوری و رطوبت آنها تعیین گردید. وزن بدن ، اضافه وزن روزانه, ضریب تبدیل غذا و رطوبت بستر تحت تاثیر معنی دار (P<0.01) سطوح آب پنیر قرار گرفتند. معیارهای مذکور با مصرف بیش از چهل درصد آب پنیر کاهش و ضریب تبدیل غذا افزایش نشان دادند. درصد لاشه با مصرف 80 و 100 درصد آب پنیر به طور معنی دار (P<0.01) کاهش یافت. درصد چربی حفره بطنی کبد و لوزالمعده تحت تاثیر منفی سطوح آب پنیر قرار نگرفتند. درصد ایلئوم در سطوح بیشتر از ده درصد آب پنیر اختلاف معنی دار(P<0.01) با گروه شاهد داشت و افزایش نشان داد. معادلات رگرسیون وزن و اضافه وزن بدن، ضریب تبدیل غذا و رطوبت بستر در تمام سنین همگی از نوع درجه دوم (غیر خطی) و معنی دار (P<0.01) بودند و نشان دادند مصرف بیش از 40 درصد آب پنیر باعث کاهش عملکرد جوجه های گوشتی شد. اختلاف معنی دار در شمار لاکتوباسیلها و انتروباکتریها ایلئوم در اثر سطوح مختلف آب پنیر دیده نشد ولی کل باکتریهای ایلئوم با افزایش سطح آب پنیر افزایش معنی دار(P<0.01) نشان داد.

شرایط سخت نگهداری آب ما و بهره گیری از پودر آنها در صنایع مختلف غدایی سبب روآوری مصرف کنندگان و تولیدکنندگان به پودر آب میوه ها شده است. خشک کردن آب میوه ها به صورت پودر از پیچیده ترین روش های فرآوری میوه هاست. خواص آب دوستی ترکیباتی آب میوه و ویژگی های ترموپلاستیکی آنها پس از آب گیری، کنترل زمان خشک شدن و بردن از محفظه خشک کن به قسمت های بعدی را بسیار مشکل کرده است. در این پژوهش با یک خشک کن پاششی آزمایشگاهی، عوامل موثر بر روسوب پودر آب پرتقال بر دیواره خشک کن بررسی شد.نتایج نشان می دهد که بدون بهره گیری از مواد افزودنی به کنسانتره پرتقال ، هیچ گونه پودری تولید نمیشود. بهره گیری از گلوکز مایع به عنوان ماده کمکی خشک شدن در کنسانتره پرتقال، عملکرد را بالا برده و رسوب پودر را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد. شرایط بهینه کاری خشک کن پاششی برای خشک کردن آب پرتقال با افزودنی گلوکز مایع با دمای هوای ورودیC 130 ، دمای هوای خروجی C85 و مقدار تغذیه ml/min 15 به دست آمد. نتایج تجزیه و تحلیل آماری داده های آزمایشگاهی نشان میدهد که پارامترهای دمای هوای ورودی و مقدار تغذیه به صورت مستقل و در کنار هم، اثر معنی داری در سطح 1% بر عملکرد خشک کن و رسوب دیواره دارند. با افزایش دمای هوای ورودی و مقدار تغذیه،عملکرد خشک کن کاهش و رسوب دیواره افزایش مییابد. با وجود بهرهگیری از افزودنی مناسب،بین 14 تا 65 پودر بر دیواره رسوب کرد. نتایج آزمایش نشان می دهد که عامل اصلی رسوب، دمای بالای دیواره است. برای جلوگیری از رسوب، باید دمای دیواره از دمای نقطه چسبندگی پودر پرتقال کمتر باشد. برای پودر پرتقال با رطوبت 2% دمای چسبندگی C 44 به دست آمد. برای کنترل دمای دیواره، خشک کنی با دیواره و دو جداره و سیستم خنک کننده دیواره پیشنهاد میشود.

شته روسی گندم یکی از آفات مهم غلات، به ویژه گندم و جو در بسیاری از مناطق غله خیز جهان محسوب میشود. استفاده از ارقام مقاوم به عنوان روشی بسیار موثر برای کنترل این آفت شناخته شده است. به منظور ارزیابی مقاومت ارقام و لاینهای گندم به شته روسی، شمار 13 رقم گندم نان و 15 لاین گندم دوروم به همراه دو رقم شاهد مقاوم و حساس در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در شرایط گلخانه کشت شد. در هر تکرار از هر ژنوتیپ سه گیاهچه در یک گلدان پلاستیکی به عنوان یک واحد آموزشی در نظر گرفته شد. در مرحله 2-1 برگی تعداد پنج پوره سنین 5-4 شته روی هرکدام از گیاهچه رها سازی شد. 21 روز پس از رهاسازی، درصد پیچیدگی برگ ها و درصد زردی یا کلروز برگها مورد اندازه گیری قرار گرفت. علی رغم وجود هم بستگی بسیار بالا (80%) بین میزان پیچیدگی و میزان کلروز برگها، غربال ژنوتیپ ها بر اساس هر دو صفت انجام شد.تجزیه واریانس دادهها،تنوع ژنتیکی زیادی بین ژنوتیپها برای هر دو صفت نشان داد، به طوری که لاین های گندم دوروم DW2، DW3,DW7,DW4,DW14,DW9,DW12,DW8 و رقم آزادی با داشتن پیچیدگی برگ و میزان کلروز برگ کمتر به نسبت به شاهد مقاوم، به عنوان مقاوم ترین ژنوتیپها و لاین گندم دوروم DW13 رقم شیرودی و M-75-7 هم دارای پیچیدگی برگ بیشتری و هم دارای میازن کلوروز برگ بیشتری نسبت به شاهد حساس بودند، به عنوان حساسترین آنها به بیوتیپ مورد آزمایش شته روسی شناخته شدند. مقایسه گروهی و ژنوتیپ ها نشان داد که در کل، لاین های گندم دوروم مقاوم تر از ارقام گندم نان هستند. گروه بندی ژنوتیپ ها با بهره گیری از تجزیه خوشه ای بر اساس دو صفت مذکور بیانگر همین نتیجه بود.

به منظور تنوع ژنتیکی 100 ژنوتیپ برنج بر اساس صفات مورفولوژیک و گروه بندی آنها، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده در مزرعه موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال 1377 انجام شد. ژنوتیپ ها که اکثرا متعلق به منطقه شمال کشور و استان اصفهان بودند، بر اساس صفات مورفولوژیک و اجزای عملکرد، در مزرعه ارزیابی شدند.ژنوتیپ ها از نظر کلیه صفات مورد بررسی تفاوت معنی دار (P<0.01) داشتند. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی برای اکثر صفات بالا بوده که بیانگر وجود تنوع بالا در صفات مورد نظر می باشد. تجزیه عامل ها سه عامل معرفی نمود بیش از 90 درصد از تنوع کل را توجیه نمودند. عوامل اول و سوم در ارتباط با ظرفیت مخزن و عامل دوم در ارتباط با تیپ گیاه بود و با توجه به بار عامل به ترتیب تعداد دانه ، تیپ ، ساختار گیاه و شکل دانه نام گذاری شدند. در تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها بر اساس «معیار توان سوم خوشه ها» و«آزمون T2 کاذب هوتلینگ» در چهار گروه جای گرفتند. تجزیه واریانس صفات برای گروه ها نشان داد که تفاوت بین گروه ها مختلف از نظر اکثر صفات بسیار معنی دار بود.