پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی
سال:1388 | دوره:2 | شماره:4 |تعداد مقالات:9

همه ساله بیش از 30 درصد محصولات کشاورزی به هدر می رود. لزوم خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی در عرصه جهانیکنونی که غذا به عنوان یک اسلحه در دست برخی از قدرت ها به شمار می رود، تامین امنیت غذایی در کشور یک ضرورت محسوب می شود. در این راستا کاهش ضایعات، یکی از عوامل مهم در افزایش تولید و کاهش واردات می باشد. به منظور کاهش ضایعات و افزایش تولید گندم، وزارت جهاد کشاورزی طرح به کارگیری فارغ التحصیلان دانشگاهی را به عنوان مهندسین ناظر کشاورزی، و آموزش شیوه های کاهش ضایعات گندم را به گندم کاران آغاز نمود. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان آگاهی مهندسین ناظر از عوامل ایجاد ضایعات در مراحل مختلف تولید گندم در استان قزوین می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و جامعه آماری ای 112 نفر از مهندسین ناظر طرح خودکفایی گندم در استان قزوین می باشند. اطلاعات به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید، سپس تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS انجام شد. طبق نتایج به دست آمده، «بوجاری و ضد عفونی نکردن بذور» از نظر مهندسین مهم ترین عامل ایجاد ضایعات در مرحله کاشت، «عدم آگاهی از مراحل حساس نیاز آبی گندم» مهم ترین عامل ایجاد ضایعات در مرحله داشت و «ایجاد مرزهای عرضی در مزرعه به منظور آبیاری» مهم ترین عامل ایجاد ضایعات در مرحله برداشت می باشند. از نظر مهندسین ناظر، «بوجاری و ضدعفونی بذور» مهم ترین راه کاهش ضایعات در مرحله کاشت، «استفاده از شیوه های نوین آبیاری» مهم ترین راه کاهش ضایعات در مرحله داشت و «عدم ایجاد مرزهای عرضی در مزرعه به منظور آبیاری» مهم ترین راه کاهش ضایعات در مرحله برداشت بوده اند.

پژوهش حاضر به بررسی نقش ترویج منابع طبیعی در احیا و توسعه اماکن ماهی گیری ورزشی با تاکید بر حفظ و بهره برداری بهینه از منابع طبیعی از دیدگاه ماهی گیران پرداخته است. در این پژوهش رودخانه و دریاچه سد لار در استان تهران مورد بررسیقرار گرفته است. تحقیق فوق از نوع کاربردی و به روش توصیفی، همبستگی و علی، ارتباطیمی باشد. جامعه آماری این تحقیق را ماهی گیران منطقه لار استان تهران به تعداد 150 نفر تشکیل می دهند. از بین جامعه آماری 108 نفر به صورت تصادفی و بر اساس جدول کریک و مورگان انتخاب شدند. آزمونی مقدماتی برای به دست آوردن پایاییپرسشنامه انجام گرفت و ضریب آلفای کرونباخ برایپرسشنامه تحقیق 0.83 به دست آمد. بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام به ازاء هر واحد تغییر در انحراف معیار متغیر موانع موجود و برگزاری مسابقات ورزشی آبی به ترتیب 0.548 و 0.523 واحد تغییر در انحراف معیار متغیر وابسته ایجاد نمود. به عبارت دیگر حدود 75 درصد از تغییرات متغیر وابسته احیاء و توسعه ماهی گیری ورزشی به وسیله دو متغیر موانع موجود ماهی گیریمنطقه و برگزاری مسابقات ورزشی آبی تبیین می شود.

هدف کلی این پژوهش شناسایی نقش ترویج در بازاریابی کیوی در استان مازندران (شهرستان های چالوس و تنکابن) می باشد. جهت آزمون پایایی ابزار، تعداد 20 پرسشنامه توسط کیوی کاران شهرستان نوشهر تکمیل و ضریب کرونباخ آلفا بین 74 و 86 درصد محاسبه گردید. روش تحقیق فوق توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری تحقیق شامل7132 نفر از کیوی کاران شهرستان های تنکابن و چالوس می باشد که با روش نمونه گیری تصادفی 350 کیوی کار به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS در دو بخش توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره در خصوص تاثیر متغیرهای مستقل تحقیق بر میزان پرداختن به بازاریابی بیان گر آن است که متغیرهای سن، سابقه کیوی کاری، میزان تحصیلات، تماس با کارشناسان متخصص اقتصاد و بازاریابی، تماس با رهبران و معتمدان محلی، شرکت در کلاس های ترویجی، برنامه های آموزشی- ترویجی تلویزیون، همگی30 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند.

هدف پژوهش حاضر تعیین اهداف و راهبردهای مناسب در کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور توسعه ترویج کشاورزی ایران بوده است. محدوده جغرافیایی تحقیق در سطح ملی و به صورت نمونه گیری تصادفی ساده- نسبتی در چارچوب استان های هم جوار در شش استان ایران (سمنان، مازندران، کهگیلویه و بویراحمد، تهران، زنجان و فارس) به مرحله اجرا در آمده است. روش تحقیق حاضر همبستگی و جامعه آماری نیز شامل اعضای هیات علمی بخش های ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه هایدولتی و آزاد، و مدیران و کارشناسان ترویج کشاورزی بودند. در نهایت اهداف و راهبردهای مناسب به منظور کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه ترویج کشاورزی ایران با استفاده از روش رگرسیون چندمتغیره تعیین شدند.

هدف کلی این پژوهش بررسی نقش فعالیت های آموزشی و ترویجی در فعالیت های زراعی پنبه کاران شهرستان گرمسار می باشد. منطقه مورد بررسی در این تحقیق شهرستان گرمسار است که در حدود 2100 نفر که به کار کشت پنبه اقدام نموده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. تعداد نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران 101 نفر برآورد شد. روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق از طریق مطالعه اسنادی و به شیوه میدانی صورت گرفت. وسیله اصلی مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه بود که برای سنجش اعتبار آن مقدار ضریب کرونباخ آلفا برابر با 89 درصد محاسبه گردید. بر اساس نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین متغیر میزان عملکرد گندم و میزان فعالیت های آموزشی- ترویجی بین متغیرهای نیازسنجی از گندم کاران در خصوص امور تولید، میزان انعکاس مسایل و مشکلات پنبه کاران به مراجع ذی ربط، میزان کاهش ضایعات در تولید پنبه، میزان انتقال و عرضه فن آوری ها به پنبه کاران و ارایه توصیه های لازم در به کارگیری ماشین آلات کشاورزی، و میزان فعالیت های آموزشی- ترویجی، رابطه معنی داری وجود داشت. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد پنج متغیر میزان انعکاس مسایل و مشکلات پنبه کاران به مراجع ذی ربط، میزان کاهش ضایعات در تولید پنبه، نیازسنجی از پنبه کاران در خصوص امور تولید، میزان انتقال و عرضه فن آوری ها به گندم کاران و ارایه توصیه های لازم در به کارگیری ماشین آلات کشاورزی، دارای تاثیر معنی داری بر عملکرد پنبه بودند. به طور کلی با توجه به ضریب تعیین، 49.7 درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر های فوق الذکر تبیین شده اند.

به جهت عدم استفاده از نهاده های شیمیایی، حداکثرسازی عملکرد محصولات و کاهش تخریب های محیطی ابتدا باید شرایط مزرعه در نظرگرفته شود و سپس نهاده های شیمیایی را کاهش و مواد آلی مورد نیاز مزارع به کار برده شوند. این عمل تحت عنوان کشاورزی ارگانیک بیان می شود. در این پژوهش، زمینه های امکان کاربرد کشاورزی ارگانیک از دیدگاه کارشناسان کشاورزی استان کرمانشاه بررسی شده است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به روش توصیفی، همبستگی بوده است. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده است که جهت سنجش پایایی پرسشنامه از آزمون مقدماتی استفاده گشته است که 20 پرسشنامه بین کارشناسان کشاورزی توزیع و میزان آلفای کرونباخ حاصل آن 83 درصد به دست آمد. از کل 320 نفر از کارشناسان کشاورزیاستان، تعداد 175 نفر از طریق جدول مورگان به روش تصادفی انتخاب شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. متغیر وابسته در این پژوهش زمینه های امکان کاربرد کشاورزی ارگانیک و متغیرهای مستقل عوامل آموزشی، اقتصادی، فنی، مدیریتی، اجتماعی، روان شناختی و سیاست گزاری ها می باشند. از جمله نتایج پژوهش می توان به رابطه معنی دار بین متغیرهای عوامل آموزشی در سطح 1 درصد و عوامل اقتصادیدر سطح 5 درصد خطا با امکان کاربرد کشاورزی ارگانیک اشاره کرد. همچنین متغیرهای عوامل آموزشی و اقتصادی به روش گام به گام وارد معادله رگرسیون چند متغیره گردیدند که در نهایت 31 درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط این دو عامل شکل گرفتند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر رفتار ارتباطی گندم کاران به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را کلیه کشاورزان گندم کار استان مرکزی که به دو گروه آموزش دیده در رابطه با مدیریت ضایعات گندم به عنوان گروه آزمودنی به تعداد 700 نفر و گروه آموزش ندیده در این زمینه به همین تعداد تشکیل دادند. حجم نمونه بر اساس آزمون کوکران به تعداد 103 نفر تعیین گردید که در طی دو مرحله با استفاده از نمونه گیری انتسابی متناسب و تصادفی انجام شد. اعتبار شاخص های اصلی تحقیق شامل میزان استفاده از منابع اطلاعاتی، میزان ارتباط با مروجان به منظور کسب اطلاعات در خصوص مدیریت ضایعات گندم به ترتیب 0.82 و 0.88 به دست آمد که از لحاظ آماری قابل قبول بود. یافته های تحقیق نشان داد که منابع اطلاعاتی فروشندگان نهاده، همسایگان و آشنایان در هر دو گروه، مهم ترین منابع اطلاعاتی گندم کاران بوده است. بیشترین متغیر اثرگذار بر میزان ارتباط گندم کاران با مروجان در گروه آموزش دیده و ندیده، مدت شرکت در دوره های آموزشی- ترویجی بوده است. همچنین بیشترین متغیر اثرگذار بر میزان استفاده از منابع اطلاعاتی و ارتباطی در میان دو گروه آموزش دیده و ندیده، میزان ارتباط آنان با عاملان ترویج بوده است.

هدف این پژوهش بررسی نگرش دانشجویان کشاورزی نسبت به اشتغال در بخش کشاورزی می باشد. دانشگاه بوعلی سینای همدان به عنوان مطالعه موردی این تحقیق انتخاب گشته است. از بین 800 نفر دانشجوی رشته های کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا که جامعه آماری تحقیق را تشکیل می دادند، تعداد 211 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ایطی سال های 1382 تا 1386 به عنوان نمونه های آماری تحقیق انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق بود که توسط گروهی از متخصصان رشته کشاورزی با روش سنجش محتوایی مورد روان سنجی گویه ها (روایی) قرار گرفت و طی یک آزمایش مقدماتی با استفاده از روش کرونباخ آلفا اعتبار یا پایایی سوالات مورد بررسی قرار گرفت و اصلاحات لازم صورت پذیرفت و ضریب آلفای کرونباخ برایپرسشنامه تحقیق 0.84 به دست آمد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که هفت عامل زیر در بهبود آینده شغلی دانشجویان رشته های کشاورزی، به ترتیب بیشترین نقش را دارا هستند. این عوامل عبارتند از توانمندی های تخصصی دانشجو، ارتباط دانشگاه با مراکز کاری، فرصت های شغلی موجود، رضایت مندی سطح دانش دوران تحصیل، سیاست های دولت در زمینه اشتغال، تسهیلات و امکانات موجود و علاقمندی به مشاغل مرتبط با رشته های کشاورزی.