تحقیقات روانشناختی
سال:1389 | دوره:2 | شماره:5 |تعداد مقالات:10

در پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی در درمان اختلال شخصیت مرزی در قالب یک طرح نیمه آزمایشی 23 آزمودنی با تشخیص اختلال شخصیت مرزی، از میان افرادی که در شهر تهران به مراکز درمانی خصوصی، بیمارستان لقمان، انستیتو روانپزشکی تهران مراجعه کرده بودند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. از جمعیت نمونه 8 نفر در گروه رفتاردرمانی دیالکتیکی و 8 نفر در گروه گواه (لیست انتظار) قرار گرفتند. به دلیل رعایت اصول اخلاقی مربوط به پژوهش، هر دو گروه از دارو درمانی نیز استفاده کرده و در چهار مرحله پیش از شروع درمان، پس از درمان انفرادی و مهارت آموزی گروهی و پیگیری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری شامل مصاحبه بالینی ساخت دار برای اختلال های محور یک و دو و شاخص شدت اختلال شخصیت مرزی بود. داده ها با استفاده از نمودار، تحلیل واریانس یک طرفه با اندازه های مکرر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد رفتاردرمانی دیالکتیکی موجب کاهش علائم اختلال شخصیت مرزی به جز در تکانشگری، احساس خشم و عقاید پارانوییدی شده است. در پژوهش حاضر، شدیدترین نشانه بی ثباتی هیجانی و بیشترین تغییرات مربوط به احساس ترک شدن، رفتار خودکشی و مشکلات هویتی بود.

در پژوهش حاضر به منظور ارتباط مهارت های شناختی و فراشناختی با انگیزه پیشرفت تحصیلی و تعیین ویژگی های فنی پرسشنامه محقق ساخته راهبردهای یادگیری و نیاز به پیشرفت هرمنس (1970) تعداد 1000 نفر دانشجو ( 78.4 درصد زن و 21.6 درصد مرد) با روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شدند. از طریق روش آلفای کرانباخ ضریب اعتبار پرسشنامه های راهبردهای یادگیری و نیاز به پیشرفت هرمنس، به ترتیب 0.89 و 0.788 به دست آمد. روایی پرسشنامه ها از طریق تحلیل عاملی اکتشافی برآورد شد. از پرسشنامه راهبردهای یادگیری 6 عامل استخراج شد، که 39.2 درصد کل واریانس را تبیین کرد. از پرسشنامه نیاز به پیشرفت هرمنس، 5 عامل استخراج شد، که 34.6 درصد کل واریانس با آن تبیین شد. با استفاده از ضرایب همبستگی پیرسون، رابطه مهارت های شناختی و فراشناختی دانشجویان با انگیزه پیشرفت آنها مورد بررسی قرار گرفت؛ مولفه های مهارت های شناختی با انگیزه پیشرفت در سطح کمتر از 0.01 همبستگی معناداری داشت. آزمون t برای مقایسه مهارت های شناختی زنان و مردان نشان می دهد که متغیرهای شناختی مرور ذهنی و کنترل و نظارت، در پسران کمتر از دختران و آگاهی در پسران بیشتر از دختران بود. آزمون کروسکال والیس نشان داد گروه های متفاوت سنی در متغیرهای شناختی برنامه ریزی، مرور ذهنی، کنترل و نظارت، و ارزشیابی تفاوت معنادار داشت ولی بین بقیه متغیرهای شناختی در سنین مختلف تفاوت معنادار وجود نداشت.

در این پژوهش برای بررسی تاثیر مهارت های تفکر خلاق و نقادانه بر بهزیستی روانشناختی نوجوانان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 40 نفر از دانش آموزان دبیرستانی در دو گروه 20 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابتدا هر دو گروه به پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف (1989) پاسخ دادند، در مرحله بعد گروه آزمایش طی 10 جلسه آموزشی 2 ساعته، تحت آموزش مهارت های تفکر خلاق و نقادانه قرار گرفت (به گروه کنترل هیچگونه آموزشی ارائه نشد). پس از پایان جلسات آموزشی، آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم ب (1990) و آزمون تفکر خلاق عابدی (1996) و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف روی آزمودنی های هر دو گروه اجرا شد. داده های به دست آمده با آزمون t استودنت و تحلیل واریانس چند متغیره مکرر تحلیل شد. نتایج حاکی از آن است که آموزش مهارت های تفکر خلاق و نقادانه بر بهزیستی روانشناختی نوجوانان تاثیر گذاشته و آن را ارتقا می دهد. این ارتقا به صورت رشد معنادار در تمام زیر مولفه های بهزیستی روانشناختی یعنی ارتباط مثبت با دیگران، رشد شخصی، هدفمندی در زندگی، پذیرش خود، تسلط بر محیط و خودمختاری نمود پیدا کرد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط بین اضطراب امتحان و ویژگی های شخصیتی با انگیزش پیشرفت در دانش آموزان انجام شد. بدین منظور نمونه به حجم 381 دانش آموز با روش تصادفی چند مرحله از مناطق 19 گانه آموزش پرورش شهر تهران، انتخاب گردید. از پرسشنامه های اضطراب امتحان ساراسون (1950)، انگیزش پیشرفت هرمنس (1970) و ویژگی های شخصتی نئو، (1985) برای جمع آوری اطلاعات لازم و به منظور تحلیل داده ها از روش آماری رگرسیون چند متغیری استفاده شد. یافته ها حاکی از آن است که ویژگی های شخصیتی باوجدان بودن و برونگرایی با انگیزش پیشرفت دانش آموزان رابطه معنادار دارد و انگیزش پیشرفت را به میزان 67.54 پیش بینی می کند. اضطراب امتحان دانش آموزان با انگیزش پیشرفت در آنان رابطه معنادار و اضطراب امتحان به میزان 85.83 انگیزش پیشرفت را پیش بینی می کند. همچنین، اضطراب امتحان با ویژگی های شخصیتی بازبودن، باوجدان بودن و عصبیت رابطه معنادار دارد و سه مقیاس مذکور به میزان 34.72 اضطراب امتحان را پیش بینی می کند.

این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین سبک های تفکر با متغیرهایی نظیر سبک ادراکی، سبک مفهومی، سبک یادگیری بر روی 103 نفر از دانش آموزان که به روش های تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند، انجام گرفت. جهت جمع آوری داده ها پرسشنامه سبک های تفکر (1992)، سیاهه سبک یادگیری (1985)، آزمون اشکال نهفته (1971) و آزمون همتایابی اشکال آشنا (1964) بر روی آزمودنی ها اجرا گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش همبستگی چندگانه و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده از تحلیل های آماری نشان می دهد جنسیت، سبک ادراکی، سبک مفهومی و سبک یادگیری با سبک های تفکر قانون گذار و پایور سالار، اجرایی، قضاوت گر، جزئی نگر، بیرونی و آزاداندیش رابطه معنادار دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد از بین متغیرهای پیش بین (جنسیت، سبک ادراکی، سبک مفهومی و سبک یادگیری) متغیر جنسیت پیش بینی کننده معنادار سبک های تفکر قانون گذار، اجرایی، قضاوت گر، جزئی نگر، بیرونی، آزاداندیش و محافظه کار و سبک پایور سالار است. افزون بر آن، سبک ادراکی، پیش بینی کننده معنادار سبک های تفکر قضاوت گر، پایور سالار، جزئی نگر، آزاداندیش سبک قانون گذار به دست آمد.

در این پژوهش به منظور بررسی ارتباط ویژگی های شخصیتی و کمال گرایی با سلامت عمومی 205 دانشجو از طریق نمونه برداری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه شخصیتی نئو (1985)، مقیاس چند بعدی کمال گرایی هویت و فلت (1991) و پرسشنامه سلامت عمومی گلد برگ و هیلر (1972) استفاده به عمل آمد. داده های پژوهش با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد بین ابعاد کمال گرایی (خودمدار، دیگرمدار و جامعه مدار) با سلامت عمومی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. بین ویژگی های شخصیتی برون گرایی، انعطاف پذیری و دل پذیری با کمال گرایی رابطه منفی و معنادار و بین روان نژندگرایی و کمال گرایی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد، اما بین ویژگی باوجدان بودن و کمال گرایی ارتباط معنادار وجود ندارد. بین ویژگی های شخصیتی برون گرایی، انعطاف پذیری، دل پذیری و باوجدان بودن با سلامت عمومی دانشجویان رابطه مثبت و معنادار و بین روان نژندگرایی و سلامت عمومی، رابطه منفی و معنادار وجود دارد. ویژگی شخصیتی روان نژندگرایی و ابعاد کمال گرایی خودمدار و جامعه مدار، 67 درصد از واریانس سلامت عمومی را پیش بینی می کند.

به منظور بررسی رابطه سبک های یادگیری و باورهای خودکارآمدی با پیشرفت ریاضی 200 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای اندازه گیری سبک های یادگیری از آزمون گروهی اشکال نهفته (ویتکین و دیگران، 1971) و برای اندازه گیری باورهای خودکارآمدی از آزمون باورهای خودکارآمدی عمومی (شرر و دیگران، 1982) استفاده به عمل آمد؛ برای تحلیل داده ها، از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون بهره گرفته شد. نتایج نشان می دهد همبستگی معنادار مثبت بین پیشرفت دانش آموزان در درس ریاضی و باورهای خودکارآمدی وجود دارد. همین نتیجه بین سبک های یادگیری و پیشرفت ریاضی به دست آمد. ولی سبک های یادگیری بیش از باورهای خودکارآمدی، پیشرفت ریاضی را تبیین کردند.

تاکید و تمرکز روانشناسی بالینی هوائی بر شناخت چالش های رفتاری و بهداشت روانی مسافران و تمامی کسانی است که در صنعت هوائی کار می کنند. در بخش روانشناسی هوائی موضوعاتی از قبیل ترس از پرواز و رفتارهای روانشناختی مرتبط با آن، کمک به مسافران برای کنترل هیجانات و احساسات این پدیده، کمک به کارکنان شرکت های هواپیمائی برای مدیریت کردن مسائل مرتبط با صنعت به منظور کاهش استرس و افزایش عملکرد و ضریب ایمنی بهتر پرواز و در نهایت مشاوره و کمک برای انتخاب خدمه پرواز مطرح می شود. این مقاله با بررسی چالش های روانشناختی تجربه شده توسط مسافران هوائی و خلبانان سعی دارد تا بر اهمیت راهکارهای مرتبط با بهداشت روانی تاکید کند.