به زراعی کشاورزی (مجله کشاورزی پردیس ابوریحان)
سال:1397 | دوره:20 | شماره:2 |تعداد مقالات:18

سرو نقره ای ( L. Cupressus arizonica) و سرو بادبزنی ( L. (Thuja orientalis از مهمترین درختان همیشه سبز زینتی مورد استفاده در فضای سبز شهری می باشند. لذا این مطالعه با هدف بررسی تحمل به انجماد این دو گونه گیاهی در شرایط کنترل شده در دو آزمایش مستقل با هشت سطح دمایی (شاهد، 10-، 15-، 20-، 25-، 30-، 35-، 40-درجه سانتی گراد) در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. پرولین، نشت یونی، تغییرات کربوهیدرات (از نمونه های برگی) و رشد مجدد مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با کاهش دما محتوی پرولین و نشت یونی در هر دو گونه افزایش یافت. با کاهش دما کاهش چشمگیری در رشد مجدد هر دو گونه مشاهده شد به طوری که در 30-و20-درجه سانتی گراد به ترتیب در سرو بادبزنی و نقره ای هیچ گونه رشد مجددی مشاهده نشد. مقادیر کربوهیدرات محلول در سرو بادبزنی با کاهش دما افزایش کم و غیر معنی دار ولی در سرو نقره ای به طور معنی داری (0. 01>P) کاهش یافت. همبستگی منفی معنی دار بین رشد مجدد و دما در سرو بادبزنی (ô ô 895/0-) و نقره ای (ô ô 646/0-) مشاهده شد. سرو نقره ای و سرو بادبزنی به ترتیب حساس ترین و متحمل ترین بودند.

از اثرهای مخرب شوری، افزایش رادیکال های آزاد در سلول های ریشه و در نتیجه افزایش نشت یونی در این سلول هاست. به منظور بررسی تاثیرعنصرروی بر برخی آنزیم های مهارکننده ی رادیکال های آزاد(کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز) و کاهش صدمات ناشی از تنش شوری حاصل از کلرید سدیم در دو رقم زیتون(, فرانتویو، و, کنسروالیا، ) آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. در این آزمایش نهال های یک ساله دو رقم زیتون به مدت 8 هفته در معرض چهار سطح شوری صفر، 40، 80 و 120 میلی مولار کلرید سدیم و سه غلظت صفر، یک و پنج میکرومولار روی از منبع سولفات روی(ZnSO4. 7H2O ) قرار گرفتند. نتایج نشان داد اگر چه با افزایش سطوح شوری، نشت یونی پتاسیم و روی در ریشه و فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز در برگ افزایش یافت اما با افزایش سطوح روی، نشت یونی پتاسیم و روی کاهش یافته، اگرچه فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز افزایش یافت. نتایج نشان داد که بافت ریشه رقم, فرانتویو، در مقایسه با رقم, کنسروالیا، غلظت گروه های سولفهیدریل بیشتر و نیز نشت یون های پتاسیم و روی کمتری دارد. برهمین اساس، رقم, فرانتویو، در مقایسه با رقم, کنسروالیا، در برابر تنش اکسیداتیو حاصل از تنش شوری متحمل تراست.

به منظور بررسی اثرات کاربرد کودهای آلی، شیمیایی و زیستی بر ویژگی های گیاه و خاک در کشت زعفران (Crocus sativus L. ) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه زعفران شش ساله دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 95-94 انجام گرفت. عامل اول کود شیمیایی نیتروژن (اوره)، در سه سطح (0، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار (و عامل دوم کودهای آلی و زیستی مختلف در چهار سطح )شاهد، ورمی کمپوست، ریزوباکتری های محرک رشد گیاه حاوی سودوموناس و باسیلوس و تلفیق ریزوباکتری های محرک رشد گیاه و ورمی کمپوست (بود. نتایج آزمایش نشان داد که تیمارهای کودی عملکرد کمی و کیفی زعفران و ویژگی های خاک را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار دادند. تلفیق ورمی کمپوست با 50 کیلوگرم در هکتار کود اوره بیشترین اثر معنی دار را در افزایش عملکرد کمی و بهبود ویژگی های خاک داشت. به طوری که در این تیمار 6/42 درصد عملکرد خشک کلاله، 67/66 درصد نیتروژن خاک، 39/68 درصد ماده آلی خاک و 75/43 درصد فسفر قابل جذب خاک نسبت به شاهد افزایش یافت. نتایج این آزمایش نشان داد که به جز تلفیق ورمی کمپوست با 50 کیلوگرم در هکتار کود اوره در اکثر موارد در تلفیق سایر تیمارهای کودی با یکدیگر نسبت به شاهد برتری معنی داری مشاهده نشد. به طور کلی در کشت زعفران کاربرد تلفیقی ورمی کمپوست به همراه نصف مقدار کود اوره توصیه شده می تواند باعث افزایش عملکرد گیاه و بهبود ویژگی های خاک شود.

به منظور بررسی اثر تنش کم آبیاری بر رشد، عملکرد و شاخص های فیزیولوژیکی هندوانه ابوجهل، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح آبیاری شامل 100 درصد نیاز آبی گیاه و دو سطح کم آبیاری 70 و 50 درصد نیاز آبی گیاه بود. نتایج نشان داد که تنش کم آبیاری، رشد و عملکرد میوه را بطور معنی داری کاهش داد. کمترین سطح برگ، طول بوته، تعداد میوه و عملکرد در تیمار کم آبیاری 50 درصد حاصل شد. با افزایش تنش کم آبیاری، محتوای نسبی آب برگ و محتوای کلروفیل کاهش یافت. درصد نشت یونی، فعالیت آنزیم پراکسیداز و تجمع پرولین در پاسخ به افزایش تنش کم آبیاری به طور معنی داری افزایش یافت ولی بین تیمار آبیاری 100 درصد و 70 درصد تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در تیمار کم آبیاری 70 درصد، اگرچه عملکرد میوه 5/15 درصد کاهش یافت ولی در مصرف آب 30 درصد صرفه جویی شد و کارآیی مصرف آب 8/16 درصد افزایش یافت. بنابراین در شرایط کمبود آب آبیاری، توصیه می شود که گیاهان هندوانه ابوجهل با 70 درصد نیاز آبی گیاه آبیاری شود زیرا علاوه بر تولید عملکرد نسبتاً مشابه آبیاری 100 درصد، در مصرف آب صرفه جویی زیادی می شود.

ترکیب پایه و پیوندک و سطح شوری می تواند واکنش های بیوشیمیایی بادام را در شرایط تنش شوری تحت تأثیر قرار دهد. به منظور ارزیابی اثر تنش شوری بر تغییرات بیوشیمیایی تعدادی از ژنوتیپ های بادام، آزمایشی با دو عامل ژنوتیپ در 4 سطح (’ شاهرود 12‘ ، ’ تونو‘ و ژنوتیپ’ 16-1‘ پیوند شده روی پایه GF677 و پایه GF677 (بدون پیوند)) و شوری آب آبیاری در پنج سطح (غلظت های 0، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر کلرید سدیم به ترتیب با هدایت الکتریکی 5/0، 5/2، 9/4، 3/7 و 8/9 دسی زیمنس بر متر)، انجام شد. نتایج نشان داد، محتوی پراکسید هیدروژن، مالون دی آلدئید و سایر آلدئیدها، با افزایش غلظت نمک تا سطح شوری 8/4 گرم در لیتر در تمامی ژنوتیپ های مطالعه شده، افزایش یافتند. محتوی فنل کل، ظرفیت آنتی اکسیدانی، قندهای محلول، پرولین، پروتئین محلول کل، فعالیت آنزیم های کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در تمامی ژنوتیپ های مطالعه شده، ابتدا با افزایش غلظت نمک، افزایش و سپس با افزایش بیشتر سطح شوری، مقدار آن ها کاهش یافت. در مجموع، بیشترین محتوی پروتئین محلول کل، فعالیت آنزیم های کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در سطح شوری 6/3 گرم در لیتر و بیشترین محتوی فنل کل، ظرفیت آنتی اکسیدانی، قندهای محلول و پرولین در سطح شوری 8/4 گرم در لیتر و کمترین محتوی پراکسید هیدروژن، مالون دی آلدئید، سایر آلدئیدها و قندهای نامحلول در دو سطوح شوری 6/3 و 8/4 گرم در لیتر در رقم ’ شاهرود 12‘ ، مشاهده شد. از میان ژنوتیپ های مورد مطالعه، رقم ’ شاهرود 12‘ ، به عنوان متحمل ترین رقم به شوری تشخیص داده شد.

به منظور ارزیابی اثرات زمان برداشت و مدت انبارمانی بر شاخص های کیفی و عمر انبارمانی میوه عروسک پشت پرده، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1395 انجام شد. برگ خریدهای آزمایش شامل زمان برداشت میوه در سه مرحله (سبز بالغ، سبز مایل به زرد و زردرنگ) و مدت زمان انبارمانی (صفر، 10، 20 و 30 روز پس از برداشت) بود. نتایج نشان داد که زمان های مختلف برداشت میوه و مدت انبارمانی تأثیر معنی داری بر شاخص های کیفی میوه و عمر انبارمانی میوه داشت. بیشترین شاخص طعم و رنگ میوه، میزان ویتامین ث (54/201 میلی گرم) و مواد جامد محلول (6/7 درصد بریکس) در میوه های برداشت شده در مرحله زردرنگ در 10 روز بعد از انبارمانی مشاهده شد، با طولانی شدن دوره انبارمانی میزان ویتامین ث و مواد جامد محلول کاهش یافت. حداکثر مقدار اسید قابل تیتراسیون (71/1 میلی گرم در 100گرم) و خاصیت اسیدیته در میوه های سبزرنگ در زمان برداشت به دست آمده آمد. نمودار اختلاف رنگ طی انبارمانی با روندی صعودی همراه بود که این میزان در میوه های سبز بالغ دارای اختلاف معنی داری نسبت به میوه های سبز مایل به زرد و زردرنگ بود. با توجه به نتایج، به دلیل فراز گرا بودن میوه های عروسک پشت پرده و رسیدن تدریجی و تغییر رنگ میوه ها، برداشت میوه در مرحله سبز بالغ، مدت انبارمانی را در دمای 15درجه سانتی گراد نسبت به میوه های برداشت شده در زمان های دیگر تا 30 روز افزایش داد.

مستندسازی فرآیند تولید در کشاورزی شامل تهیه کلیه اطلاعات و فعالیت هایی است که سیر تولید یک محصول از مرحله تهیه بستر بذر تا برداشت را نشان می دهد. به این منظور در این پژوهش کلیه عملیات های مدیریتی انجام شده از مرحله تهیه بستر بذر تا برداشت برای ارقام محلی برنج از طریق مطالعات میدانی در منطقه بابل واقع در استان مازندران طی سال های 1394 و 1395 ثبت شد. نتایج نشان داد که از حدود 155 متغیر مورد بررسی، مدل نهایی با شش متغیر مستقل انتخاب شد. در مدل عملکرد، متوسط و حداکثر عملکرد به ترتیب 4572 و 6489 کیلوگرم در هکتار تخمین زده شد که با متوسط و حداکثر عملکرد مشاهده شده (4512 و 6100 کیلوگرم در هکتار) قابل مقایسه هستند. کل خلاء عملکرد تخمین زده شده برابر 1977 کیلوگرم در هکتار بود. میزان افزایش عملکرد ناشی از تفاضل عملکرد حالت بهترین و متوسط دو متغیر مشکل آفات و مشکل علف هرز به ترتیب برابر هفت و سه درصد از کل افزایش عملکرد (140 و 59 کیلوگرم در هکتار) بود. میزان افزایش عملکرد مربوط به متغیر آیش برابر 62 کیلوگرم در هکتار معادل سه درصد از کل افزایش عملکرد بود. بنابراین، بر اساس یافته ها می توان بیان کرد که دقت مدل (معادله تولید) مناسب بوده و می تواند برای برآورد میزان خلاء عملکرد و تعیین سهم هر یک از متغیرهای محدودیت کننده عملکرد به کار گرفته شود.

به منظور بررسی تأثیر سیستم های مختلف خاک ورزی و انواع کود بر ویژگی های کمی و کیفی زیره سبز، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهرستان دلفان در سال زراعی 1394-95 انجام گرفت. عامل اصلی شامل سه سیستم مختلف خاک ورزی؛ (1) خاک ورزی متداول (گاوآهن برگردان دار، پنجه غازی و دیسک)، (2) خاک ورزی حداقل (پنجه غازی و دیسک) و (3) بدون خاک ورزی (دیسک) و عامل فرعی شامل کودهای آلی و شیمیایی در 8 سطح؛ (1) شاهد، (2) 25 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن، (3) 10 تن ورمی کمپوست، (4) 20 تن کود گاوی، (5) 20 تن کمپوست زباله شهری، (6) 50 درصد کود شیمیایی + 50 درصد ورمی کمپوست، (7) 50 درصد کود شیمیایی + 50 درصد کود گاوی و (8) 50 درصد کود شیمیایی + 50 درصد کمپوست زباله شهری می باشد. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد دانه (53/81 گرم در متر مربع) و عملکرد بیولوژیک (41/210 گرم در متر مربع) مربوط به سیستم خاک ورزی حداقل و مصرف کود گاوی بود و کمترین آن ها نیز در سیستم بدون خاک ورزی و تیمار شاهد به دست آمد. همچنین، بیشترین درصد و عملکرد اسانس در سیستم خاک ورزی حداقل و مصرف 10 تن ورمی کمپوست در هکتار به دست آمد که نسبت به سیستم بدون خاک ورزی و تیمار شاهد به ترتیب 25 و 28 درصد افزایش را نشان داد. می توان نتیجه گیری کرد که برای افزایش و بهبود ویژگی های کمی و کیفی زیره سبز کاربرد کود گاوی و ورمی کمپوست در قالب خاک ورزی حداقل قابل توصیه است.

به منظور بررسی واکنش جوانه زنی بذور گیاه دارویی ریحان (. Ocimum basilicum L) به دما و تعیین دماهای کاردینال برای درصد و سرعت جوانه زنی، آزمایشی به صورت تجزیه ی مرکب در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و شش سطح دمایی (8، 15، 20، 25، 30 و35 درجه ی سانتی گراد) در آزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان دانشگاه تهران به اجرا درآمد. در این تحقیق 22 توده ی ریحان شامل تهران (سبز)، شهرری (سبز)، بیرجند (سبز)، بیرجند (بنفش)، شیراز (سبز)، زابل (سبز)، زاهدان1 (سبز)، زاهدان2 (سبز)، کرمانشاه (سبز)، پیشوا (سبز)، پیشوا (بنفش)، ملایر (سبز)، خاش (سبز)، تنکابن محلی (سبز)، اصفهان 2 (سبز)، اصفهان 2 (بنفش)، اصفهان 3 (سبز)، اصفهان 4 (سبز)، مشهد (سبز)، ناپولتا آمریکایی (سبز)، جینویس ایتالیایی(سبز) و سوئیس (سبز) مورد ارزیابی قرارگرفتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اثر دما، ژنوتیپ و اثرات متقابل آن ها بر درصد و سرعت جوانه زنی در سطح 5 درصد معنی-دار بود. بازه ی دمای بهینه برای درصد و سرعت جوانه زنی به ترتیب 78/27-10/19و 89/29-32/20 درجه ی سانتی گراد به دست آمد. در اکثر توده ها بالاترین سرعت جوانه زنی در دمای 25 درجه ی سانتی گراد مشاهده شد. بین توده های مورد ارزیابی در این تحقیق، توده ی اصفهان 3 در همه ی دماها بالاترین سرعت جوانه زنی را به خود اختصاص داد. نتایج آزمایش نشان داد که واکنش درصد و سرعت جوانه زنی به دما به ترتیب با تابع بتا و دوتکه ای توصیف خوبی داشتند و با استفاده از این دو مدل می توان دماهای کاردینال را برای ریحان تعیین کرد.

خسارت غیر سرمایی پوست (NCPP ) یکی از عوامل تخریب فیزیولوژیکی و بعد از برداشت در پوست میوه های مرکبات می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثر کمبود رطوبت نسبی در انبار خشک(%35-30=RH و دمای 22-18درجه سانتیگراد) نسبت به انبار معمولی (%75-70= RH و دمای 8-6درجه سانتیگراد) و 24-اپی براسینولید صفر، 5 و 10 میلی گرم در لیتر در زمان های مختلف انبارداری( 15 روز و 30 روز) بر عمر پس از برداشت پرتقال تامسون ناول می باشد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در زمستان 1394 به مدت 30 روز و در سه تکرار و 5 نمونه انجام شد. صفاتی نظیر درصد کاهش وزن، میزان خسارت غیرسرمایی پوست، درصد باز بودن روزنه ها، مواد جامد محلول، اسید قابل تیتراسیون، نشت یونی، میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و مقدار مالون دی آلدئید در میوه اندازه گیری شد. نتایج نشان دادند که تنش خشکی به طور معنی داری باعث افزایش کاهش وزن (%67/9)، خسارت غیر سرمایی پوست (33/3 code) و فعالیت آنزیم کاتالاز پوست میوه ها (136/0) گردید. نگهداری میوه ها در محیط خشک منجر به کاهش روزنه-های باز پوست میوه از 3/55 به 1/36 درصد شد که با کاربرد 24-اپی براسینولید، روزنه های روی پوست میوه به دلیل اثر متعادل کننده این تنظیم کننده رشد، در حد انبار معمولی (1/51 درصد) باز باقی ماندند. همچنین کاربرد 24-اپی بر در غلظت 5 میلی گرم در لیتر به طور معنی داری سبب کاهش خسارت غیرسرمایی پوست و کاهش وزن شد. با توجه به اثر معنی دار غلظت 5 میلی گرم در لیتر 24-اپی براسینولید روی کاهش نرخ افت وزن، مقدار خسارت غیر سرمایی پوست و مقدار فعالیت کاتالاز پوست میوه ها، این تیمار به صورت کاربردی توصیه می گردد.

به منظور بررسی اثر کود سبز و مقادیر نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در خرفه آزمایشی در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. چهار کود سبز شامل: شاهد (بدون کود سبز)، ماشک گل خوشه ای (Vicia villosa L. )، منداب (Eruca sativa L. ) و مخلوط منداب و ماشک گل خوشه ای به عنوان عامل اصلی و سه سطح کود نیتروژن به صورت خالص شامل: صفر (شاهد)، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که کاربرد کود سبز تأثیری بر عملکرد دانه و علوفه خشک خرفه نداشت. مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار نیز موجب افزایش 81/18 درصدی عملکرد علوفه خشک (3/3992 کیلوگرم در هکتار) نسبت به شاهد (1/3360 کیلوگرم در هکتار) شد. همچنین، استفاده از کود سبز در سطوح بالای نیتروژن باعث بهبود عملکرد و محتوای نیتروژن زیست توده و کاهش کارایی جذب و زراعی نیتروژن بر مبنای علوفه شد. با توجه به کاهش کارایی نیتروژن علیرغم مصرف کودهای سبز و نیتروژن و با در نظر گرفتن هزینه های تولید و مشکلات زیست محیطی، محتوای نیتروژن موجود در خاک (6/54 کیلوگرم در هکتار) جهت تولید پایدار دانه و 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن جهت تولید علوفه خرفه کفایت نموده و مصرف بیشتر نیتروژن جنبه تجملی خواهد داشت.

جهت بررسی اثر دو پلی آمین اسپرمیدین و پوترسین بر صفات رویشی و کیفی زعفران (Crocus sativus L. )، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار در سال زراعی 95-1394 در مزرعه آموزشی دانشگاه تربیت مدرس اجرا شد. تیمارها شامل سه اندازه ی کوچک (5-3 گرم)، متوسط (7-5 گرم) و بزرگ (10-7 گرم) بنه و غلظت های مختلف پلی آمین (غلظت صفر در آب مقطر، غلظت 5/0 و 1 میلی مولار اسپرمیدین و پوترسین) به همراه شاهد بودند. بیشترین درصد سبز شدن (56/95 درصد) از تیمار پوترسین 5/0 میلی مولار و بیشترین تعداد جوانه ی جانبی (میانگین 33/8 عدد) از اسپرمیدین 1 میلی مولار به دست آمد. کاربرد پلی آمین، از طول، وزن تر و وزن خشک برگ کاست. بیشترین میزان کلروفیل و عملکرد بنه ی دختری، به ترتیب از غلظت 1 و 5/0 میلی مولار پوترسین حاصل شد. هر دو پلی آمین سبب کاهش محتوای تام فنلی و افزایش محتوای تام فلاونوئیدی در بنه های در حال رکود شدند، ولی اثر معنی داری بر محتوای نشاسته و کربوهیدرات محلول آن ها نداشتند. تیمار پلی آمین اثر معنی داری بر وزن خشک کلاله و پیکروکروسین نداشت، ولی بر میزان کروسین افزود و در بنه های کوچک، سبب افزایش تعداد گل شد. پوترسین، بیشترین اثر را در افزایش وزن تر کلاله و کروسین داشت. با توجه به نتایج، جهت بهبود صفات رویشی و کیفی زعفران، استفاده از بنه های بزرگ و تیمار آنها با پوترسین، بهترین نتیجه را خواهد داد.

به منظور ارزیابی استفاده از پرایمینگ بذر جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب در ارقام گلرنگ، آزمایشی به صورت اسپلیت پلاتفاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 4931 در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا گردید. شامل: عدم تنش کم آبی ) 06 میلی متر A کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاستبخیر(، تنش کم آبی ملایم ) 426 میلی متر تبخیر( و تنش کم آبی شدید ) 486 میلی متر تبخیر( و کرت فرعی ترکیبی از دو فاکتورارقام گلرنگ )گلدشت، سینا و صفه( و پرایمینگ بذر )بذور تیمارشده با اسید سالیسیلیک و بذور شاهد( بود. نتایج نشان داد که23 و 16، 22، تنش آبی شدید موجب کاهش 23 درصدی عملکرد دانه نسبت به شرایط نرمال شد که در این شرایط بهترتیب 99درصد بر فعالیت آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز افزوده شد و محتوای مالوندیآلدئید، پرولین و کارتنوئید افزایش معنی داری یافت، ولی از میزان کلروفیل کاسته شد. براساس نتایج حاصل از آزمایش پرایمینگ بذر بااسید سالیسیلیک، با افزایش هفت تا نه درصدی فعالیت سیستم دفاع آنتیاکسیدانی آنزیمی و افزایش مقاومت گیاهان در برابرتنش کم آبی، موجب بهبود عملکرد دانه در شرایط تنش گردید. برهمکنش آبیاری و رقم تأثیر معنی داری بر عملکرد دانه وفعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز داشت.

به منظور بررسی تأثیر نانو کود پتاسیم بر رشد سویا در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی در سال های 1394 و 1395 به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دشت مغان انجام گردید. عامل اصلی شامل چهار سطح قطع آبیاری آبیاری نرمال، قطع آبیاری در طول رشد رویشی، قطع آبیاری در طول گل دهی و قطع آبیاری در طول پر شدن دانه و فاکتور فرعی شامل سه سطح نانو کود پتاسیم پنج، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد که در تمامی مراحل قطع آبیاری مصرف نانو کود پتاسیم موجب تخفیف اثر تنش خشکی شد. به طوری که بیشترین مقدار عملکرد و اجزاء آن در تیمار شاهد و تحت تأثیر قطع آبیاری با مصرف 15 کیلوگرم در هکتار نانو کود پتاسیم حاصل شد. همچنین، بالاترین مقادیر ارتفاع بوته (66 سانتی متر)، فاصله اولین غلاف از زمین (20 سانتی متر)، تعداد برگ در هر بوته (345) و تعداد شاخه های جانبی (66/19) در تیمار آبیاری نرمال با مصرف 15 کیلوگرم نانو کود پتاسیم به دست آمد و کمترین آنها در تیمار قطع آبیاری در طول رشد رویشی با مصرف پنج کیلوگرم نانو کود پتاسیم حاصل شد. علاوه بر این، درصد روغن و پروتئین دانه به شدت تحت تأثیر تنش خشکی به ویژه قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه قرار گرفتند. با توجه به نتایج می توان بیان کرد که با مصرف 15 کیلوگرم در هکتار از نانو کود پتاسیم می توان از اثرات ناشی از تنش خشکی بر عملکرد را به ویژه در مرحله پر شدن دانه در گیاه سویا به مقدار 15 درصد کاهش داد.

در بومسازه های پر تنش همزیستی قارچ-ریشه پیامد های خوبی بر رشد گیاه به همراه دارد. هدف از این پژوهش پیامد کاربرد قارچ های اندوفیت دیواره تاریک، در برابر دو قارچ مایکوریز( گلوموس موسه آ و گلوموس اینترارادیسز ) و پیریفورموسپورا ایندیکا بر گیاه اسپناج در حالت بی تنش و با تنش (گنجایش زراعی (FC ) و 50 درصد FC) بود. این پژوهش در گلخانه دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال 95-1394 انجام شد. پس از مایه زنی گیاه اسپناج و سپری شدن دوره ی رشد رویشی در گلخانه (شش هفته)، گیاهان برداشت شدند و درصد همزیستی با ریشه، وزن تر و خشک، اندازه ی سبزینه و جذب برخی عناصر کم نیاز و پرنیاز بررسی شد. یافته های این پژوهش نشان داد که قارچ های مایه زنی شده به خوبی توانستند با ریشه های گیاه اسپناج همزیستی داشته باشد. بیشترین وزن تر با مایه زنی قارچ مایکوریز موسه آ (20 گرم بر گیاه) و بیشترین وزن خشک(1/4 گرم بر گیاه)، سبزینه(7/2 میلی گرم بر گرم وزن خشک برگ) و نسبت پتاسیم به سدیم (4/8 ) با مایه زنی قارچ دیواره تاریک کروولاریا به دست آمد، ولی اندازه ی فسفر در گیاهان مایه زنی شده با مایکوریز اینترارادیسز( 2/311 میلی گرم فسفر در 100 گرم وزن خشک گیاه) بیشتر از دیگر تیمارها بود. روهمرفته این پژوهش نشان داد که همزیستی قارچ های دیواره تاریک با گیاه اسپناج به اندازه ی همزیستی با مایکوریزا و قارچ پی. ایندیکا سودمند بود.

این آزمایش به منظور ارزیابی اثر منابع نیتروژن و باکتری های محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد توده بومی سیر تالش در سال زراعی 1396-1395 به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل منابع کود نیتروژن، 15 تن ورمی کمپوست، 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تغذیه تلفیقی ورمی کمپوست (هفت و نیم تن) با نیتروژن (50 کیلوگرم خالص در هکتار) به عنوان تیمار اصلی و باکتری ها شامل عدم تلقیح باکتری (به عنوان شاهد)، آزوسپریلیوم برازیلینس، آزوسپیریلیوم لیپوفروم، سودوموناس پوتیدا، سودوموناس فلورسنس، آزوتوباکتر، آزوسپریلیوم + سودوموناس، آزوسپریلیوم + آزوتوباکتر، سودوموناس + آزوتوباکتر، آزوسپریلیوم + سودوموناس + آزوتوباکتر به عنوان تیمار فرعی بود. بالاترین عملکرد سوخ خشک در شرایط استفاده از 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع کود شیمیایی اوره و کاربرد توام باکتری های سودوموناس و آزوسپیریلیوم به دست آمد. بین عملکرد سوخ و تمامی صفاتی نظیر عملکرد بیولوژیک، قطر سوخ، ارتفاع سوخ، تعداد سیرچه در هر سوخ، وزن سیرچه، وزن خشک سوخ، وزن خشک ساقه، تعداد برگ و ارتفاع بوته سیر به جز تعداد لایه پوست سوخ همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت. همچنین، همبستگی بین اجزای عملکرد نظیر تعداد سیرچه در هر سوخ، وزن سیرچه، قطر و ارتفاع سوخ با صفات رویشی گیاه سیر مثبت و معنی دار بود. به طور کلی، عملکرد و اجزای عملکرد سیر واکنش های متفاوتی به منابع نیتروژن و باکتری های محرک رشد گیاه نشان دادند. براساس نتایج این آزمایش، کابرد باکتری-های آزوسپیریلیوم + سودوموناس می تواند برای ارتقای عملکرد سوخ در کشاورزی متداول و تحت شرایط اقلیمی منطقه قابل توصیه باشد.

به منظور بررسی تنش کم آبی بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد ژنوتیپ های گلرنگ، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد، در بهار سال 1395 انجام شد. در این پژوهش تیمار ها شامل سه سطح آبیاری بر اساس100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه و ژنوتیپ های گلرنگ شامل سینا، محلی اصفهان و فرامان بودند. نتایج نشان داد تنش کم آبی موجب کاهش معنی دار تعداد شاخه های جانبی در هر بوته، ارتفاع بوته، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن، زیست توده و شاخص برداشت شد. کمترین عملکرد دانه (1196 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (313 کیلوگرم در هکتار) از تیمار تنش کم آبی50 درصد و بیشترین عملکرد دانه (2310 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (659 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 100 درصد نیاز آبی به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد در بین ژنوتیپ های گلرنگ از نظر صفات مورد مطالعه تفاوت معنی داری وجود داشت به طوری که بیشترین عملکرد دانه (1998 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (561 کیلوگرم در هکتار) در ژنوتیپ سینا و کمترین عملکرد دانه (1659 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (426 کیلوگرم در هکتار) در ژنوتیپ محلی اصفهان مشاهده شد. نتایج نشان داد تفاوت های موجود در بین ژنوتیپ ها از نظر صفات مورفولوژیک، درصد روغن و عملکرد روغن از مولفه های مهم بوده که می تواند در انتخاب ژنوتیپ ها و یا ارقام مناسب تحت شرایط خشکی از آن استفاده کرد.

به منظور بررسی عوامل مؤثر در کاهش عملکرد سویا، نسبت به عملکرد قابل حصول، آزمایشی به صورت پیمایشی با استفاده از 50 مزرعه سویا در شهرستان کلاله در تابستان سال 1394 انجام گردید. نمونه برداری از علف های هرز در اوایل فصل رشد سویا بر اساس الگوی دبلیو انجام شد. در این پژوهش کلیه اطلاعات مربوط به مدیریت زراعی شامل مساحت اراضی، عملیات تهیه بستر بذر، تاریخ کاشت، روش کاشت، رقم مورد استفاده، محل تهیه بذر، میزان بذر مصرفی، روش مبارزه با علف هرز، نوع، مقدار و زمان مصرف علف کش، در قالب پرسش نامه و در طول فصل رشد از طریق پرسش از کشاورزان جمع آوری و تکمیل شد. در پایان فصل رشد میزان عملکرد ثبت گردید. از میان پارامترهای مختلف مورد بررسی مساحت مزرعه، مقدار بذر مصرفی، استفاده از بذر گواهی شده، تاریخ کاشت، علف هرز کنجدشیطانی و علف هرز قیاق تأثیر معنی داری بر عملکرد سویا داشتند. نتایج نشان داد بین حداقل عملکرد تخمین زده شده با مدل (1039 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد مطلوب (2036 کیلوگرم در هکتار)، 996 کیلوگرم در هکتار خلأ وجود دارد. سهم عدم استفاده از بذرهای گواهی شده در ایجاد این میزان خلأ عملکرد 07/23 درصد، تاریخ کاشت دیرهنگام 04/15 درصد، مقدار مصرف کم بذر 54/11 درصد، مساحت کم مزارع 62/7 درصد، حضور علف هرز قیاق و کنجد شیطانی به ترتیب 47/12 و 25/30 درصد بود. بنابراین با بهینه سازی موارد ذکرشده می توان خلأ عملکرد را کاهش داد و عملکرد را به دو برابر افزایش داد.