مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1397 | دوره:25 | شماره:4 |تعداد مقالات:18

مقدمه: فعالیت نیروهای آتش نشان در محیط های سخت و فشار آفرین موجب کاهش تضعیف دستگاه ایمنی از طریق افزایش هورمونهای استرسی و سایتوکاین های التهابی میشود. هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر دو شیوه تمرین مهارتی – عملیاتی و ترکیبی بر شاخص های سیستم ایمنی در مردان آتش نشان بود.مواد و روش ها: 36 آتش نشان مرد (با میانگین سن 38.3±3.56 سال، وزن 81.10±5.63کیلوگرم و سابقه کاری 13.66±4.35 سال) داوطلب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه مهارتی- عملیاتی (12 نفر)، ترکیبی (12 نفر) وکنترل (12 نفر) قرار گرفتند. گروه مهارتی- عملیاتی به مدت هشت هفته (سه جلسه در هفته) در یک برنامه تمرینی مهارتی- عملیاتی شرکت کردند. این برنامه شامل شش مهارت شغلی صعود از برج، حمل وسایل و تجهیزات، حمل مصدوم، حمل و گسترش نردبان، ورود اجباری (ضربان پتک) و حمل و کشیدن لوله آب بود. برنامه تمرین ترکیبی شامل 15دقیقه دویدن هوازی با شدت 60 تا 70 درصد حداکثر ضربان قلب و پنج تمرین قدرتی منتخب بالا تنه و پایین تنه درنظرکرفته شد. قبل از شروع دوره تمرینی و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین برای تعیین شاخص های IL6، CD40 و کورتیزول از تمام آزمودنی ها در حالت ناشتایی خونگیری به عمل آمد. داده ها با استفاده از روش آماری Tزوجی و آنالیز واریانس در سطح معنی دار p<0.05 تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد میزان کورتیزول، IL6 سرمی در گروه مهارتی- عملیاتی و ترکیبی نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافت. ولی در فاکتور CD40 گروه مهارتی- عملیاتی نسبت به گروه ترکیبی و کنترل، کاهش معناداری داشت که این تفاوت بین گروه ترکیبی و کنترل دیده نشد.نتیجه گیری: آتش نشانان بهتر است برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش عوارض خطر بیماری های قلبی عروقی از تمرین های مهارتی- عملیاتی استفاده کنند.

زمینه و هدف: برنامه بازتوانی قلبی در راستای کاهش خطرات ثانویه و افزایش عملکرد بیماران تحت عمل بای پس قلبی طراحی شده که نهایتا با تاخیر و کاهش میزان مرگ و میر قلبی همراه است. یک بخش کلیدی از این برنامه فعالیت ورزشی است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تغییرات بیان ژن ABCG8 سلول های PBMN در زنان میانسال پس از بای پس عروق کرونری متعاقب هشت هفته تمرین مقاومتی در آب و خشکی است.مواد و روش: در این پژوهش 30 زن میانسال بیمار قلبی-عروقی به سه گروه کنترل، تمرین مقاومتی در آب و در خشکی تقسیم شدند. برنامه تمرین مقاومتی به مدت هشت هفته (3 جلسه در هفته) با شدت 60 درصد یک تکرار بیشینه اجرا گردید. گروه کنترل در این مدت در هیچ برنامه تمرینی شرکت نداشتند. 48ساعت قبل از شروع برنامه تمرینی و 48ساعت بعد از آخرین جلسه تمرینی از آزمودنی ها درحالت ناشتا خونگیری شد و جداسازی سلول های PBMN جهت اندازه گیری بیان ژن ABCG8 انجام گردید. برای تعیین تفاوت های درون گروهی و بین گروهی، از آزمون آنالیز واریانس با اندازه های تکراری و آزمون تی همبسته استفاده شد و سطح معنی داری p£0.05 درنظر گرفته شد.نتایج: نتایج آزمون آنالیز واریانس با اندازه های تکراری نشان داد، اختلاف بین گروهی معنی داری در بیان نسبی ژن ABCG8 وجود دارد (p=0.001). همچنین نتایج آزمون تی همبسته نشان داد اختلاف درون گروهی معنی داری در بیان ژن ABCG8 در گروه تمرین مقاومتی در آب و تمرین مقاومتی در خشکی وجود دارد (بترتیب، p=0.001 و p=0.001).نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد هر دو نوع مدل تمرینی، سازگاری های مطلوب مشابهی را بر روی بیان ژن ABCG8 القاء می کند و لذا از این طریق ممکن است به طور غیر مستقیم مانع تجمع کلسترول در عروق کرونر شود.

مقدمه: بیماری کبدی چربی غیر الکلی (NAFLD) شایع ترین بیماری مزمن کبدی است که با انباشت چربی در کبد ایجاد می شود. مطالعات متعددی در مورد شیوع کبد چرب در ایران با نتایج متفاوت گزارش شده است. هدف ما برآورد شیوع کلی کبد چرب در کودکان و نوجوانان ایرانی است.روش ها: ما پایگاه های ملی و بین المللی PubMed،Science Direct،Scopus،Web of Science)) و (Magiran،Iran Medex، and Scientific Information Database) را با کلیدواژه های "شیوع"، "کبد چرب غیر الکلی"، "کبد چرب"، "کودکان"، "نوجوانان" و "ایران" از سال ها 1998-2017 جستجو کردیم. واریانس هر مطالعه با فرمول توزیع دو جمله ای محاسبه شد. ما از یک مدل اثر تصادفی برای ترکیب میزان شیوع گزارش شده در مطالعات استفاده کردیم. برای آنالیز داده ها از نرم افزار STATA (نسخه 12.0) استفاده گردید. یافته ها: در مجموع هشت مطالعات با 6118 نفر شناسایی شدند. شیوع کلی NAFLD در هردو جمعیت (دختر و پسر) 27.88 درصد (فاصله اطمینان 95%: 18.7-37.02) می باشد. در هر دو جمعیت، ناهمگونی بین مطالعات (I2 = 99.3%) مشخص شد. شواهدی وجود دارد که شیوع کبد چرب غیر الکلی در پسران نسبت به دختران بیشتر است. بحث: بررسی ما نشان می دهد شیوع NAFLD در کودکان و نوجوانان، به ویژه در پسران و افراد چاق، بیشتر است.

هدف: این پژوهش با هدف مرور سیستماتیک و فراتحلیل مطالعات انجام گرفته در زمینه اثربخشی تمرینات هوازی و مقاومتی بر اتساع عروقی وابسته به جریان خون انجام پذیرفت.روش: جهت انجام پژوهش حاضر، اتساع عروقی وابسته به جریان خون به عنوان شاخصی معتبر برای عملکرد اندوتلیال عروق انتخاب گردید. جستجو در پایگاههای اطلاعاتی Pubmed، sciencedirect، Scopus، Web of science، SID، Magiran و google Scholar با کلمات کلیدی مشخص شده بین مقالاتی که در سالهای 1986 تا 2016 به زبان های فارسی و انگلیسی منتشر شده بودند، انجام پذیرفت. بعد از غربالگری اولیه، بررسی متن کامل و ارزیابی نقادانه مطالعات، مقالاتی که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند مورد آنالیز قرار گرفتند. یافته ها: از تعداد 1562 مقاله ای که مورد ارزیابی قرار گرفتند، 23 مطالعه معیارهای ورود به مرور سیستماتیک را کسب کردند. از بین مقالات وارد شده، تعداد 14 مطالعه که شامل 17 کارآزمایی با معیارهای ورود به فراتحلیل بود مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج متاآنالیز مطالعات نشان داد که روش های مختلف تمرینی می تواند موجب بهبود شاخص اتساع عروقی وابسته به جریان خون در آزمودنی های سالم (p=0.001، 95 % CI 0.55-1.13، SMD=0.84) و افراد مبتلا به بیماری شریان کرونر (p=0.001، 95 % CI 0.30-0.68، SMD=0.49) گردد. اگرچه اندازه اثر بدست آمده برای ورزش های مختلف با هم متفاوت است اما باتوجه به تعداد پایین مطالعات، نمی توان در مورد برتری یک روش تمرینی اظهارنظر قطعی نمود.نتیجه گیری: تمرینات ورزشی می تواند در بهبود عملکرد اندوتلیال عروق موثر باشد اگرچه هنوز در این زمینه نیاز به مطالعاتی با کیفیت بالا و حجم نمونه کافی احساس می شود.

زمینه و هدف: رایج ترین فعالیت ورزشی مورد استفاده در مراکز بازتوانی قلبی برنامه تمرین هوازی است که جهت افزایش توان هوازی و کاهش توده چربی بیماران قلبی عروقی شدیدا توصیه شده است.هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر هشت هفته تمرین هوازی بر بیان ژن LXR و سطوح نیمرخ لیپیدی در مردان میانسال پس از جراحی عروق کرونری می باشد.مواد و روش ها:آزمودنی های را 20 مرد میانسال که قبلا عمل CABG انجام داده بودند، تشکیل دادند که به طور تصادفی به دو گروه کنترل (10 نفر) و تمرین هوازی (10 نفر) تقسیم شدند.گروه تمرینی، تمرینات هوازی را به مدت هشت هفته/ سه جلسه در هفته/ با شدت 60 تا 80 درصد ضربان قلب انجام دادند. 48 ساعت قبل از شرو ع تمرین و48ساعت بعد از آخرین جلسه تمرینی از تمامی آزمودنی ها خونگیری به عمل آمد و پس از جداسازی پلاسما و مونوسیت ها، اندازه گیری شاخص های مورد مطالعه انجام شد.تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های پارامتریک و ناپارامتریک درسطح معنی داری p£0.05 انجام گردید.یافته ها: افزایش معنی دار بیان ژن LXR و HDL و کاهش معنی دار مقادیر پلاسمایی کلسترول تام، نسبت آپوB به آپوA، LDL و تری گلیسرید در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل و افزایش معنی دار بیان ژن LXR و HDL و کاهش معنادار سطوح LDL، تری گلیسرید، کلسترول تام و نسبت آپوB به آپوA را نسبت به پیش آزمون در گروه تجربی مشاهده شد.نتیجه گیری: بهبود سطوح نیمرخ لیپیدی و افزایش بیان ژن LXR متعاقب هشت هفته تمرینات هوازی، آن را به عنوان بخشی از مراحل بازتوانی قلبی که می تواند در کاهش روند آترواسکلروز و پیشگیری از عود مجدد بیماری مثمرثمر باشد مطرح می کند.

زمینه و هدف: بیماری موکو پلی ساکاریدوز نوع یک (MPS I) یک اختلال نادر ژنتیکی-متابولیکی آتوزومال مغلوب و بسیار پیشرونده است که بدنبال جهش در ژن مسوول تولید آنزیم آلفا-آل-ایدورونیداز بروز می کند که این امر در نهایت منجر به تخریب و مرگ سلولی بافت ها می شود. بیمار در زمان تولد بدون علامت است اما چند ماه بعد از تولد کم کم علائم در فنوتیپ فرد ظاهر می شود. اختلالات تنفسی، اسکلتی، عصبی، قلبی، گوارشی و چشمی با شدت های مختلف در این بیماران مشهود است. هدف از این مطالعه گزارش یک مورد از بیماری نادر MPS I می باشد.معرفی بیمار: بیمار پسر بچه 7 ساله ای است که مکررا بدلیل ضعف سیستم ایمنی، تب بالا و عوارض ناشی از بیماری ژنتیکی MPS که در سن دو سال و شش ماهگی بطور قطعی تشخیص داده شده است، در بیمارستان حشمتیه دانشگاه علوم پزشکی سبزوار بستری شده بود.نتیجه گیری: در این بیمار تقریبا تمام علائم سندرم هورلر از جمله لوزه سوم، هپاتومگالی، اسپلنگومگالی، جمجمه بزرگ، زبان بزرگ، کدورت قرنیه چشم و وجود لکه های زردرنگ در سفیدی چشم، انحراف ستون فقرات، فتق نافی، افت شنوایی و تنگی دریچه میترال دیده شد. متاسفانه به دلیل فقدان درمان قطعی، فقط در 20%مبتلایان احتمال زنده ماندن و بهبودی وجود دارد. MPS معمولا منجر به مرگ قبل از سن 20 سالگی می شود.

مقدمه و هدف: وجود اسید هیومیک در منابع آبی مشکل اصلی منابع آب برای سلامتی است، از آنجا که روشهای متفاوتی برای حذف آن آن موجود است. از این میان جذب یک روش موثری برای حذف اسید هیومیک به شمار می آید. بنابراین از زئدات کشاورزی فعال شده با کلراید آمونیاک به عنوان تهیه کربن استفاده شد.مواد و روش کار: در مطالعه حاضر از کربن مرک استاندارد و کربن تهیه شده از زائدات چنار و گیاه اسکنبیل به عنوان جاذب استفاده شد و آزمایشات جذب در حالت ناپیوسته انجام گردید که در آن تاثیر انواع پارامترها از قبیل نوع کربن، دوز جاذب (0.1-1 g/l)، pH اولیه (10-2)، و زمان تماس (min50-5) در حذف اسید هیومیک مورد بررسی قرار گرفت و بر روی ظرفیت جذب دو مدل ایزوترم لانگمیر و فروندلیچ بحث شد.نتایج: نتایج نشان داد که pH در حذف اسید هیومیک یک پارامتر مهمی است، و ایزوترم نشان داد که فرآیند جذب از ایزوترم لانگمیر پیروی می کند، همچنین نوع کربن به شدت در فرآیند جذب تاثیر دارد که ظرفیت جذب در شرایط بهینه برای کربن مرک 238 میلی گرم بر گرم و برای کربن اسکنیل و چنار به ترتیب 294، 250 میلی گرم بر گرم می باشدنتیجه گیری: کربن تهیه شده از اسکنیل به دلیل ظرفیت جذب بالا در حذف اسید هیومیک از اب می تواند موثر باشد.

زمینه و هدف: والگوس زانو حین فعالیت های پویا می تواند منجر به پارگی لیگامان صلیبی قدامی شود. هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت ایزومتریک و دامنه حرکتی مچ پا در ورزشکاران دختر دارای جابه جایی زانوها به سمت داخل حین اسکات و مقایسه آن با گروه کنترل بود. روش بررسی: برای انجام تحقیق توصیفی-مقطعی حاضر 40 زن سالم (20 نفر کنترل، 20 نفر دارای والگوس داینامیک زانو) بدون سابقه آسیب دیدگی اندام تحتانی در شش ماه گذشته بصورت تصادفی و با توجه به معیارهای ورود انتخاب شدند. حداکثر قدرت ایزومتریک با استفاده از داینامومتر دستی بر حسب کیلوگرم و دامنه حرکتی فعال با استفاده از گونیامتر استاندارد پلاستیکی و بر حسب درجه اندازه گیری شد. برای تعیین اختلاف دامنه حرکتی و قدرت بین دو گروه از آزمون-های t مستقل و آنالیز واریانس چند متغیره استفاده شد (p£0.05). یافته ها: نتایج نشان داد گروه دارای والگوس داینامیک زانو دامنه حرکتی دورسی فلکشن کمتر (p=0.000)، دامنه حرکتی اورژن بیشتر (p=0.024) و قدرت ایزومتریک پلانتارفلکشن کمتری (p=0.000) نسبت به گروه کنترل داشتند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاضر، برنامه های مداخله ای با تمرکز بر قدرت و دامنه حرکتی مچ پا می تواند باعث بهبود کینماتیک حین فعالیت های پویا شود.

سابقه و هدف: درد های مزمن و نوروپاتی که در اثر آسیب یا اختلال در عملکرد سیستم حسی پیکری ایجاد می شود، یکی از مشکلات بهداشتی مهم بوده و افراد زیادی از این بیماری رنج می برند. هدف از این مطالعه بررسی اثر آمبلی پرنین بر علائم رفتاری درد نوروپاتی در مدل نوروپاتی بستن مزمن عصب سیاتیک (CCI) در موش صحرایی نر بالغ بود.مواد و روش ها: تعداد 24 موش صحرایی نر نژاد ویستار (250±20 گرم) به صورت تصادفی به 3 گروه تقسیم شدند: گروه شم، گروه CCI و گروه CCI + آمبلی پرنین (100 mg/rat)، تزرق دارو و حامل از روز قبل از جراحی تا روزسوم بعد از عمل به مدت 4 روز و به روش تزریق مستقیم داخل نخاعی انجام گرفت. تست های رفتاری فون فری و هات پلیت در روز قبل از جراحی و روزهای 2، 4، 7، 10 و 14 بعد از جراحی انجام گرفت. نتایج به صورت میانگین و SEM گزارش شدند (p<0.05 به عنوان سطح معناداری در نظر گرفته شد).نتایج: نتایج حاصل از آزمون فون فری و هات پلیت نشان داد به دنبال بستن مزمن عصب سیاتیک آلودینیای مکانیکی و هایپرآلژزیای حرارتی در پای جراحی شده حیوان ایجاد شد. تزریق پیش درمانی آمبلی پرنین با دوز 100 میکروگرم توانست از ایجاد آلودینیا و هایپرآلژزیا پیشگیری کند (p<0.05)، با این تفاوت که اثر آن در پیشگیری از هایپرآلژزیا موثرتر بود.نتیجه گیری: تزریق داخل نخاعی آمبلی پرنین قبل از ایجاد آسیب عصبی از ایجاد علائم رفتاری درد نوروپاتی در موش صحرایی پیشگیری کرد. این اثر می تواند ناشی از خاصیت ضدالتهابی آمبلی پرنین باشد.

زمینه و هدف: افسردگی پس از زایمان از جمله مشکلات روانشناختی مهم مادر در دوران بارداری و پس از آن است. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین صمیمیت با همسر و خودکارآمدی عمومی با افسردگی پس از زایمان در نخستین زایمان انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مقطعی بود و جامعه آماری آن را کلیه زنانی که تجربه اولین زایمان را در شهر یزد دارند، تشکیل داد. تعداد 200 نفر از آنان با روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه های افسردگی پس از زایمان ادینبرگ (Edinburgh Postnatal Depression Scale)، صمیمیت زناشویی واکر و تامپسون (Marital Intimacy Scale) و خودکارآمدی عمومی شرر (General Self-efficacy Scale) مورد آزمون قرار گرفتند. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، تی مستقل، تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون چندمتغیری آزمون شد.یافته ها: نتایج نشان داد که بین سن و تحصیلات با افسردگی پس از زایمان رابطه وجود دارد (p<0.05) اما تفاوت معنی داری بین دو گروه شاغل و خانه دار دیده نشد (p>0.05). همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد متغیرهای خودکارآمدی، صمیمیت با همسر و سن، بصورت منفی افسردگی پس از زایمان را در نخستین زایمان پیش بینی می کنند (p<0.05). یعنی با افزایش خودکارآمدی، صمیمیت با همسر و سن مقدار افسردگی پس از زایمان کاهش می یابد. این متغیرها در مجموع 36 درصد از تغییرات متغیر افسردگی پس از زایمان را تبیین می کنند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده افزایش صمیمیت با همسر و خودکارآمدی می تواند در کاهش افسردگی پس از زایمان موثر باشد.

اهداف: هدف از پژوهش حاضر تاثیر آموزش نوروفیدبک و بازی درمانی بر علائم کودکان مبتلابه اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی بود. روش ها: روش پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع نیمه تجربی پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود به همین منظور 45 کودک مبتلابه اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی مراجعه کننده به مرکز مشاوره و خدمات روان شناختی رفاه در دامنه سنی 5 تا 12 ساله به صورت در دسترس انتخاب شدند و بر اساس اهداف پژوهش، آزمودنی ها به صورت تصادفی در سه گروه (15 نفر گروه آموزش نوروفیدبک، 15 نفر گروه بازی درمانی، 15 نفر گروه کنترل) قرار گرفتند. بعد از اجرا پیش آزمون، برنامه مداخله ای به مدت 20 جلسه شروع و سپس پس آزمون اجرا شد. برای انجام پیش و پس آزمون ها از فرم والد پرسشنامه علائم مرضی کودکان- 4 استفاده شد، و برای تحلیل داده ها از آزمون های شاپیرو ویلک، تحلیل واریانس یک طرفه و t همبسته، تحلیل واریانس بین گروهی و توکی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی بین گروه آموزش نوروفیدبک با بازی درمانی (p=0.001) و کنترل (p=0.001)، همچنین بین گروه های بازی درمانی و کنترل در کاهش اختلال کاستی توجه_ بیش فعالی تفاوت معناداری وجود دارد (p=0.001). به این ترتیب، بیشترین تاثیر را آموزش نوروفیدبک و سپس بازی درمانی در کاهش علائم اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی داشته است. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، می توان چنین نتیجه گیری کرد که می توان از دو روش آموزش نوروفیدبک و بازی درمانی به مثابه روشی مفید در کاهش نشانه های اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی استفاده کرد.

اهداف از جمله مشکلات دانش آموزان که بر عملکرد تحصیلی آنها تاثیر نا مطلوبی دارد اضطراب امتحان و نداشتن سرزندگی تحصیلی است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب امتحان و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان انجام پذیرفت.مواد و روش روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر مقطع دو متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 94-95 تشکیل می دادند که از میان آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 30 نفر از دانش آموزان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. در گروه آزمایش مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد، در 5 هفته پیاپی، هفته ای دو جلسه ارائه شد. برای گرد آوری داده ها، آزمودنی ها پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون (1984) و سرزندگی تحصیلی دهقانی و حسین چاری (1391) را در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماه و نیمه تکمیل کردند. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس تک متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها نتایج نشان داد اندازه اثر متغیر های اضطراب امتحان در پس آزمون (93%) و پیگیری (83 %) و در متغیر سرزندگی تحصیلی در پس آزمون (64%) مرحله پیگیری (61 %) است (p>0.001).نتیجه گیری بر اساس یافته ها در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، اضطراب امتحان در زمان پس آزمون و پیگیری به طور معنادار کاهش و سرزندگی تحصیلی افزایش یافته است. یافته های این پژوهش نقش و اهمیت درمان پذیرش وتعهد در کاهش اضطراب امتحان و افزایش سرزندگی تحصیلی را خاطر نشان می سازد.

پیش زمینه و هدف: خستگی یکی از نشانه های شایع در بیماران تحت درمان بادیالیز است. یکی از اقداماتی که به عنوان مداخله پرستاری می توان استفاده کرد، ماساژ بازتابی است. این پژوهش با هدف تعیین تاثیرماساژ بازتابی کف پا بر خستگی بیماران تحت درمان با همودیالیز انجام گردید. موادو روشها: مطالعه کارآزمایی بالینی دوگروهی است که بر روی بیماران همودیالیزی مراجعه کننده به دو بخش دیالیز شیخ هادی هادوی وولی عصر (عج) بیرجند انجام شد. با تخصیص تصادفی 70 بیمار به دوگروه مداخله وشاهدتقسیم شدند. در گروه آزمون، رفلکسولوژی طی 3 هفته، سه بار در هفته و به مدت 16 دقیقه برای هر بیمار انجام شد و گروه کنترل مراقبتهای روتین رادریافت کردند. از پرسشنامه جمعیت شناسی و سنجش شدت خستگیFSS برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. داده ها درنرم افزارSPSS 21 وارد و با آزمونهای آماری T-test مستقل، آنالیزواریانس تکرارشده وتست تعقیبی بون فرونی درسطح آلفای مساوی با 0.05 آنالیز شد.یافته ها: آنالیزداده ها نشان دادشدت خستگی بلافاصله بعد از مداخله بین دو گروه تفاوت معنی داری (a=0.007، t=-2.790)، ویک هفته بعد از مداخله نیز بین دو گروه تفاوت معنی داری دارد (a=0.014، (t=-2.545 آزمون بونفری نشان دادکه تفاوت معنی داری بین مرحله اول با دو مرحله بعد وجود دارد ولی تفاوت معنی داری بین دو مرحله بعد ازمداخله ویک هفته پس از آن وجود ندارد. نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد بین مراحل مختلف از نظر میانگین نمره شدت خستگی در گروه ماساژ تفاوت آماری معنی داری وجود دارد (p<0.001)، اما بین مراحل مختلف از نظر میانگین نمره شدت خستگی در گروه شاهد تفاوت آماری معناداری وجود ندارد (p=1.000).بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، ماساژ بازتابی پا بر کاهش شدت خسنگی بیماران همودیالیزی تاثیر دارد. بنابراین در صورت تایید نتایج در مطالعات گسترده تر، پرستاران بخش همودیالیز می توانند به عنوان مداخله ای ایمن، غیرتهاجمی و مقرون به صرفه از آن استفاده نمایند.

مقدمه: بررسی بر روی اثر ضد میکروبی عصاره های گیاهی و ترکیبات طبیعی نشان داده است که گیاهان منابع بالقوه ای از عوامل ضد عفونت می باشند که این امر معرفی ترکیبات جدیدی را بدنبال داشته است. با توجه به اثرات ضد میکروبی گزارش شده متفاوت، اثر ضد باکتری عصاره اتانولی آویشن، رازیانه، جعفری، گشنیز و پونه برروی باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیا کلای، کلبسیلا و سالمونلا تیفی موریوم بررسی گردید.مواد و روش ها: در این مطالعه پس از جمع آوری گیاه آویشن، رازیانه، جعفری، گشنیز و پونه عصاره گیری به روش خیساندن توسط حلال اتانول90درصد انجام شد. سپس عصاره، تغلیظ و خشک گردید. بررسی اثرات ضد میکروبی عصاره های حاصل با روش دیسک کاغذی و روش رقت های متوالی در لوله برروی میکرو ارگانیسم های استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیا کلای و کلبسیلا و مقایسه با پنی سیلین، کلرامفنیکل، تتراسایکلین، نالیدیک اسید، سیپروفلوکسین و جنتامایسین انجام پذیرفت و MIC (حداقل غلظت مهارکنندگی) MBC (حداقل غلظت کشندگی) تعیین گردید.یافته ها: عصاره اتانولی آویشن، جعفری، رازیانه، گشنیز و پونه در بررسی به روش انتشار و دیسک کاغذی، تاثیری بر مهار رشد کلبسیلا، اشریشیاکلای و سالمونلا نداشتند. بیشترین اثر مهار رشد بر روی استافیلوکوکوس توسط عصاره آویشن مشاهده گردید. کمترین اثر مهاری رشد هم مربوط به عصاره رازیانه بر روی استافیلوکوکوس بود.نتیجه گیری: نتایج حاصل بیانگر اثر ضد باکتری عصاره اتانولی آویشن بروی استافیلوکوکوس می باشد.