علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)
سال:1386 | دوره:11 | شماره:41 (ب) |تعداد مقالات:28

شش واریته ایرانی برنج به نام های بینام، دمسیاه، شاه پسند، سپیدرود، خزر و والد 46 در سال 1368 در موسسه تحقیقات برنج کشور در رشت به صورت طرح دای الل کامل با یکدیگر تلاقی و نتاج F1 آنها به همراه والدین در قالب یک طرح بلوک های کامل تصادفی در کرت هایی به طول 5 متر و عرض 0.75 متر با فاصله بوته 25×25 سانتی متر (60 بوته در هر کرت) و در سه تکرار ارزیابی شدند. بخشی از نتایج این تحقیق در سال 1373 به صورت یک طرح نیمه دای آلل منتشر گردیده و از اطلاعات مربوط به طرح دای آلل کامل، با به کارگیری روش های چهارگانه گریفینگ، برای پژوهش حاضر استفاده گردید. نتایج به دست آمده مورد تجزیه واریانس قرار گرفت و با توجه به معنی دار بودن واریانس ژنوتیپ ها، از میانگین های موجود مشتمل بر 6 والد، 15 تلاقی مستقیم و 15 تلاقی معکوس به منظور برآورد واریانس های ژنتیکی و ترکیب پذیری صفات، با روش های چهارگانه گریفینگ تجزیه دای آلل به عمل آمد. تجزیه واریانس ساده در هر یک از چهار روش دای آلل گریفینگ روی عملکرد دانه در گیاه و صفات زراعی دیگر نشان داد که بین ژنوتیپ ها تفاوت های معنی داری در سطح 1% وجود دارد. بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که توان ژنتیکی لازم در ژنوتیپ های مورد بررسی وجود دارد. تجزیه واریانس ترکیب پذیری نشان داد که در هر چهار روش دای آلل ترکیب پذیری عمومی (GCA) لاین ها از نظر تمامی صفات معنی دار می باشد. این امر حاکی از اهمیت واریانس افزایشی (VA) در توارث این صفات است. در روش های 1 و 3 گریفینگ ترکیب پذیری خصوصی (SCA) تمامی صفات تحت بررسی معنی دار بود ولی در روش های 2 و 4 صفات وزن هزار دانه و تعداد پنجه در بوته تفاوت های معنی داری را از نظر ترکیب پذیری خصوصی نشان ندادند. این نتایج نشان داد که برای بیشتر صفات تحت بررسی به جز صفات مذکور جزء واریانس غالبیت (VD) نیز مهم می باشد. تفاوت بین تلاقی های معکوس نیز در روش های 1 و 3 گریفینگ آزمون گردید که تمامی صفات مورد بررسی به استثنای تعداد دانه پوک در خوشه و نسبت طول به عرض دانه قهوه ای برنج تفاوت معنی داری را نشان دادند. معنی دار بودن میانگین تلاقی های معکوس نشان داد که احتمال وجود آثار سیتوپلاسم پایه مادری وجود دارد. برآورد وراثت پذیری خصوصی (h2ns) که نشان دهنده نسبت واریانس افزایشی (VA) به واریانس فنوتیپی (VP) می باشد به علت منفی بودن واریانس افزایشی (فقدان واریانس افزایشی) برای صفات تعداد دانه در خوشه و روزهای نشاکاری تا رسیدگی کامل دانه معادل صفر بود. برای سایر صفات وراثت پذیری خصوصی متناسب با میزان واریانس افزایشی کم یا زیاد برآورد گردید. برای مثال وراثت پذیری خصوصی برای نسبت طول به عرض دانه قهوه ای برنج برای چهار روش دای آلل بین 65% تا 71% و نسبتا زیاد بود در حالی که صفاتی مانند طول خوشه و عملکرد دانه در گیاه در هر چهار روش دای آلل به برآورد وراثت پذیری نسبتا کم منجر شد (13% تا 48%). هم بستگی های موجود بین پارامترهای ژنتیکی (VA, VD, D, h2ns) برآورد شده با روش های چهارگانه دای آلل نوعا قوی و از نظر آماری معنی دار بودند.

تبیین رابطه احتمالی بین شاخص های فیزیولوژیک رشد و عملکرد گیاه زراعی، در مدیریت تولید گیاهان زراعی حایز اهمیت می باشد. بدین منظور پژوهشی در سال 1383، با پنج هیبرید ذرت شامل سینگل کراس های 704، 700، 647، 604 و 301 به صورت دو آزمایش جداگانه، هر کدام در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار، یکی در محیط بدون تنش (آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر) و دیگری در محیط تحت تنش خشکی (آبیاری پس از 105 میلی متر تبخیر) در اصفهان به اجرا درآمد. تراکم 95000 بوته در هکتار (فاصله روی ردیف 15 و بین ردیف 70 سانتی متر) استفاده شد. تنش خشکی اثر معنی داری بر صفات حداکثر شاخص سطح برگ (LAImax)، دوام سطح برگ (LAD)، دوام سطح برگ در مرحله خطی رشد (LADLinear)، دوام سطح برگ از گرده افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک (LADs-m) و روز تا کاکل دهی به جای گذاشت. نتایج به دست نشان داد که هم بستگی مثبت و معنی داری بین سرعت رشد محصول طی مرحله خطی (CGRLinear) با LADLinear, LAD, LAImax و LADs-m وجود داشت. عملکرد بیولوژیک هم بستگی مثبت معنی داری با LAImax و LADs-m نشان داد. هم بستگی مثبت و بسیار معنی داری بین عملکرد و اجزای عملکرد شامل تعداد بلال در بوته، تعداد دانه در بلال، تعداد دانه در مترمربع و هم چنین شاخص برداشت به دست آمد که در این بین، تعداد دانه در مترمربع بیش ترین هم بستگی را با عملکرد دانه نشان داد. CGRLinear و LAImax هم بستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه نشان دادند. در نهایت می توان نتیجه گرفت که اگرچه افزایش LAImax منجر به افزایش CGRLinear و در نتیجه افزایش تولید ماده خشک می گردد، اما با عنایت به آن که هم بستگی معنی داری بین تولید ماده خشک و شاخص برداشت وجود نداشت، ظاهرا در ژنوتیپ های مورد مطالعه و در شرایط مطالعه حاضر، تسهیم زیست توده به بخش اقتصادی عملکرد کل، ضرورتا با وضعیت LAI این ژنوتیپ ها هم روند نمی باشد.

حدود یک میلیون هکتار از اراضی خوزستان دچار مشکل شوری بوده و بخشی وسیعی از اراضی زیر کشت ذرت در جنوب استان در این مناطق قرار دارند. این تحقیق به منظور بررسی آثار شوری آب آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبریدهای ذرت دانه ای طی مدت دو سال 1378 و 1379 در مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان (اهواز) در یک خاک سیلتی- کلی در دو آزمایش جداگانه اجرا شد. در آزمایش اول تیمارهای شوری در تمام طول دوره رشد اعمال شد. کرت های اصلی شامل چهار سطح شوری آب آبیاری 2، 4، 6 و 8dS/m و کرت های فرعی شامل سه هیبرید سینگل کراس ذرت 704، 711 و 647 بود. در آزمایش دوم، اثر آبیاری با آب شور (EC=8 dS/m) در مراحل مختلف رشد و نمو ذرت، شامل دوره های کاشت تا استقرار بوته ها (G1)، گل دهی و گرده افشانی (G2) و پرشدن دانه (G3)، بررسی شد. نتایج آزمایش اول نشان داد که از نظر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، درصد باروری بلال و درصد بوته های دارای بلال، بین همه سطوح شوری اختلاف بسیار معنی دار وجود داشت و بیشترین و کمترین عملکرد دانه، به ترتیب در سطوح شوری آب 2 و 8dS/m به دست آمد. تفاوت بین رقم ها و اثر متقابل شوری و رقم از نظر عملکرد دانه معنی دار بود و بیشترین عملکرد دانه از رقم های 704 و 711 در شوری 2dS/m به دست آمد. نتایج آزمایش دوم نشان داد که ذرت در مراحل رشدی G1 و G3 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین حساسیت به شوری است. به طور کلی هیبریدهای 704 و 711 نسبت به شوری حساس تر از هیبرید 647 ارزیابی شدند، اما به دلیل پتانسیل بالاتر و بر اساس عملکرد دانه تولید شده، کاشت هیبریدهای 704 و 711 توصیه می شود.

این تحقیق به منظور بررسی اثر برخی از پتانسیل های محرک رشد شناخته شده در تعدادی از سویه های برتر Azotobacter chroococcum روی رشد، عملکرد و جذب عناصر غذایی در گندم (Triticum aestivum L.) در شرایط گلخانه ای به اجرا درآمد. تعدادی از سویه های ازتوباکتر کروکوکوم برتر از نظر تولید IAA، سیدوفور، هیدروژن سیانید و تثبیت کننده نیتروژن ملکولی انتخاب و بذر گندم رقم پیشتاز در قالب یک طرح کاملا تصادفی توسط این سویه ها تلقیح و برخی از شاخص های رشد، عملکرد و جذب عناصر غذایی اندازه گیری شد که اثر تلقیح باکتری بر روی شاخص های عملکرد بیولوژیک، درصد پروتئین دانه، وزن هزار دانه، شاخص سطح برگ و به ویژه جذب عناصر Fe, P, N و  Zn مثبت و معنی دار گردید. بیشترین آثار معنی دار در افزایش شاخص های مذکور در تیمارهای سویه های ازتوباکتر کروکوکوم تولید کننده فیتوهورمون (IAA) و سویه های تثبیت کننده نیتروژن ملکولی مشاهده گردید. به طور کلی بر اساس نتایج این مطالعه می توان گفت بعضی سویه های ازتوباکتر کروکوکوم بومی استان چهارمحال و بختیاری که در زمره ریزوباکتری های محرک رشد گیاه (PGPR) قرار گرفته بودند تاثیر مثبتی روی رشد و عملکرد گندم شامل عملکرد بیولوژیک و کیفیت دانه (درصد پروتئین دانه) تحت شرایط گلخانه ای داشته اند. هم چنین از این سویه ها می توان در جهت بهبود تغذیه گندم از نظر عناصر غذایی کم مصرف مانند آهن و روی استفاده نمود.

عصاره برگ گیاه Reynoutria sachalinensis (F. Schmidt) Nakai ترکیبی است که برای کنترل برخی از بیماری ها و به خصوص سفیدک پودری کدوییان (ناشی از قارچ (Podosphaera fusca توصیه شده و مکانیزم اثر آن القای واکنش های دفاعی گیاه ذکر شده است. در پژوهش حاضر اثر عصاره برگ این گیاه بر تغییر برخی از واکنش های دفاعی بوته خیار بررسی شد. پس از تیمار اولین برگ حقیقی بوته خیار با عصاره برگ R. sachalinensis، تغییرات فعالیت آنزیم های پراکسیداز و فنیل آلانین آمونیالیاز و میزان ترکیبات فنلی، در اولین و دومین برگ حقیقی بوته سالم یا مایه زنی شده با P.fusca بررسی و با شاهد مقایسه گردید. نتایج نشان داد که فعالیت ویژه آنزیم پراکسیداز بوته خیار پس از کاربرد عصاره افزایش یافت و با توجه به این که افزایش در هر دو تیمار سالم و مایه زنی شده دیده شد، تنش ناشی از نفوذ بیمارگر بر آن اثری نداشته است. فعالیت ویژه آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز در بوته سالم در طول 24 ساعت پس از کاربرد عصاره افزایش سریع و زودگذر داشت اما در بوته مایه زنی شده افزایش فعالیت این آنزیم تدریجی و طولانی تر بود که احتمالا ناشی از تعامل اثر عصاره با تنش نفوذ بیمارگر بوده است. میزان ترکیبات فنلی بافت بوته خیار تیمار شده با عصاره علی رغم نوسانات جزیی، روند تغییر مشخصی نشان نداد.

جهت کنترل بیولوژیکی بیماری پژمردگی آوندی میخک، ناشی از قارچ Fusarium oxysporum f.sp. dianthi، اثر آنتاگونیستی 141 باکتری جداشده از فراریشه (ریزوسفر) میخک علیه قارچ بیمارگر به روش کشت متقابل مورد بررسی قرار گرفت. از این تعداد، 16 استرین دارای خاصیت آنتاگونیستی بودند که 7 استرین با بیشترین هاله بازدارندگی برای آزمون های بعدی انتخاب شدند. بر اساس آزمون های بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی استرین های E31 و E57 به عنوان Bacillus cereus، استرین های E102, E93, E76 و E121 به عنوان Bacillus subtilis و جدایه E130 به عنوان Pseudomonas fluorescens bv. III شناسایی شدند. در آزمون های آزمایشگاهی تمامی استرین ها نسبت به شاهد، با تولید متابولیت های فرار و متابولیت های مایع خارج سلولی از رشد میسلیومی بیمارگر جلوگیری کردند. این پدیده همراه با بعضی تغییرات مرفولوژیکی در هیف ها مشاهده گردید. متابولیت های استخراجی این استرین ها نیز باعث کاهش تعداد کنیدیوم و توانایی جوانه زنی کنیدیوم های بیمارگر شدند. در بررسی های صورت گرفته در شرایط کنترل شده با استفاده از خاک سترون و غیرسترون، تاثیر استرین های باکتریایی به دو روش آلوده سازی خاک و آغشته سازی ریشه به باکتری ها روی شدت بیماری، درصد گیاهان سالم و فاکتورهای رشدی مورد ارزیابی قرار گرفت. استرین های E57 و E121 به هر دو روش آلوده سازی خاک و آغشته سازی ریشه و جدایه E130 فقط به روش آغشته سازی ریشه، بیشترین تاثیر را در کاهش شدت بیماری و افزایش درصد گیاهان سالم از خود نشان دادند. استرین های E57 و E121 و E130 نسبت به شاهد به طور معنی داری وزن خشک گیاه را افزایش دادند. بیشترین وزن خشک در روش آلوده سازی خاک مربوط به جدایه E57 و در روش آغشته سازی ریشه مربوط به جدایه E130 بود.

این تحقیق در سال 1382 روی 364 کلنی زنبورعسل منطقه مرکزی ایران انجام شد. اهداف این طرح تعیین میزان هموزیگوتی آلل های جنسی و تعداد آنها در نسل سوم این توده و نحوه تاثیر آن بر بعضی صفات تولیدی بود. اندازه گیری هموزیگوتی آلل های جنسی بر اساس روش "روتنر" (1988) و "تارپی و پیج" (2002) انجام گردید. جهت تعیین میزان جمعیت نوزادان کارگر، جمعیت نوزادان نر و میزان ذخیره گرده، به ترتیب سطح ناحیه نسلی کارگر، سطح ناحیه نسلی نر و سطح گرده ذخیره شده روی شان ها اندازه گیری شد. میزان جمعیت بالغین بر حسب قاب و میزان عسل تولیدی نیز، با محاسبه مجموع عسل استخراجی و عسل باقی مانده هر کلنی ارزیابی شد. متوسط هموزیگوتی آلل های جنسی و تعداد آنها در توده مورد آزمایش، به ترتیب 18.83 درصد و 5.32 آلل برآورد شد. نتایج نشان می دهد که رابطه مستقیم و معنی داری بین هموزیگوتی آلل های جنسی و سطح ذخیره گرده وجود ندارد (P>0.05). هم چنین افزایش هموزیگوتی آلل های جنسی تاثیر منفی و معنی داری روی میزان جمعیت و تولید عسل می گذارد (P<0.01). لذا به منظور جلوگیری از کاهش تعداد آلل های جنسی لازم است کلنی های جدیدی از منطقه برای تلاقی ها وارد شود که بتوان از کاهش عملکرد کلنی ها نیز جلوگیری کرد.

سوسک شاخه بلند سارتا Aeolesthes sarta، یکی از مخرب ترین آفات چوبخوار درختان مثمر و غیرمثمر در ایران می باشد. در این پژوهش برخی از پارامترهای تولید مثلی آن در شرایط آزمایشگاه با رهاسازی حشرات کامل هم سن تازه ظاهر شده (1 تا 2 روز پس از خروج از مکان های زمستان گذران) به صورت جفت های جداگانه روی قطعات بریده شده تنه درخت اوجا درون قفس، در 15 تکرار مطالعه شد. از این داده ها در تهیه جدول باروری سوسک چوبخوار سارتا نیز استفاده گردید. بر اساس نتایج این پژوهش حشرات ماده به طور میانگین 3.9±0.2 روز پس از رهاسازی شروع به تخم گذاری نمودند و میانگین دوره تخم گذاری این حشره 16.6±0.6 روز به طول انجامید. میانگین تعداد تخم گذاشته شده توسط هر حشره ماده 122.6±17.5 عدد تعیین شد. طول عمر حشرات نر 26±0.6 و طول عمر حشرات ماده 29.4±0.4 روز بود. حشرات ماده در طول دوره تخم ریزی هیچ گونه تلفاتی نداشتند، بنابراین مقادیر نرخ ناخالص تولیدمثل (GRR) و نرخ خالص تولیدمثل (R0 یا NRR) (نسل/ ماده/ماده) برابر و معادل 61.6±8.7 به دست آمد. نرخ ذاتی رشد جمعیت (rm)، میانگین طول مدت هر نسل (T) و مدت زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت (t) به ترتیب 0.0067±0.24-5 نتاج ماده به ازای هر ماده در روز، 612.5±0.4 و 102.7±3.6 روز برآورد شد. نرخ متناهی افزایش جمعیت (l) (روز/ماده/ماده)، 1.006±0.24-5 تعیین شد. در این آزمایش پایین بودن مقدار نرخ ذاتی رشد جمعیت مربوط به سه عامل سن بالای افراد تولیدمثل کننده (میانگین 602 روز)، طول عمر پایین آنها در طول دوره تولیدمثل (حداکثر 22 روز) و طولانی بودن میانگین طول مدت یک نسل (612.5 روز) می باشد.

قارچ های بیماری زا به منظور نفوذ به بافت گیاهی از آنزیم های پلی گالاکتورونازی استفاده می کنند. در مقابل، برخی از گیاهان واجد پروتئین های مهار کننده پلی گالاکتوروناز (Polygalacturonase-Inhibiting Proteins/PGIP) می باشند که عملکرد این گلیکوپروتئین ها به تاخیر انداختن نفوذ هیف آن و در نتیجه عدم کلونیزاسیون قارچی می باشد. در این تحقیق PGIP از هیپوکتیل واریته های درخشان و ناز لوبیا (Phaseolus vulgaris) استخراج شد. سپس به روش کروماتوگرافی جذبی با استفاده از آنزیم پلی گالاکتوروناز به عنوان لیگاند اختصاصی، تخلیص گردید. خلوص محصول با روش SDS-PAGE مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که حاوی سه باند پروتئینی در محدوده 47-45 کیلو دالتونی بود. نتایج خالص سازی نشان داد که محصول به دست آمده از کروماتوگرافی جذبی از خلوص نسبتا بالایی برخوردار می باشد. هم چنین بازده خالص سازی PGIP با استفاده از کروماتوگرافی جذبی به میزان 1.68 میلی گرم PGIP به ازای 100 گرم هیپوکتیل تازه لوبیا می باشد. اثر مهاری پروتئین های تخلیص شده بر آنزیم پلی گالاکتوروناز جدایه های بیماری زای Fusarium oxysporum (جدایه F15) و Ascochyta rabiei (جدایه IK04) بررسی شد. پروتئین های استخراج شده از هیپوکتیل واریته های ناز و درخشان قبل از خالص سازی به ترتیب معادل 18 و 28 واحد فعالیت مهارکنندگی بر آنزیم پلی گالاکتوروناز قارچ Fusarium oxysporum از خود نشان می دادند در صورتی که این میزان مهارکنندگی پس از خالص سازی، هر کدام به 40 واحد افزایش یافت. هم چنین فعالیت مهارکنندگی PGIP از این دو واریته بر آنزیم پلی گالاکتوروناز قارچ Ascochyta rabiei قبل از خالص سازی هر کدام به میزان 9 واحد بوده و پس از خالص سازی این میزان مهارکنندگی به ترتیب به 18 و 29 واحد افزایش می یابد.

در این تحقیق از غنی سازی، به منظور یافتن راهکاری برای کنترل کمبود ویتامین A در کشورمان استفاده گردید. به این خاطر، مقادیر 4000, 3000 IU/L و 5000 پالمیتات ویتامین A روغنی شکل بعد از مرحله سپراسیون و قبل از مرحله هموژنیزاسیون به شیر حاوی 0.5 و %2.5 چربی اضافه شد و پس از پاستوریزاسیون شیر، بسته بندی در دو نوع کیسه پلیمری و بطری شیشه ای انجام گرفت. نمونه ها در شرایط معمولی یخچال (دمای 4.5oC) به مدت 48 ساعت نگه داری شدند. مقدار ویتامین A با استفاده از دستگاه HPLC اندازه گیری گردید. ارزیابی حسی به روش رتبه بندی انجام شد. روش های آماری مورد استفاده برای ارزیابی مقدار افت ویتامین، ANOVA و برای ارزیابی حسی، Friedman بود. تاثیر درصد چربی و نوع بسته بندی بر میزان باقی مانده ویتامین A معنی دار بود (P<0.001). میزان افت ویتامین A در شیر %0.5 چربی در کیسه پلیمری و بطری شیشه ای به طور معنی داری بیش از میزان افت ویتامین در شیر با %2.5 چربی بود. از طرفی در شیر با 0.5 و %2.5 چربی، میزان افت ویتامین در بطری شیشه ای بیش از کیسه پلیمری بود. نتایج ارزیابی حسی نشان داد که شیر می تواند با ویتامین A تا حد 5000IU/L غنی شود بدون این که تاثیری در طعم و رنگ محصول داشته باشد.

ثعلب یک ترکیب هیدروکلوئیدی است که از ریشه های افشان، غده ای و یا ریزوم های خزنده گیاهان تیره ارکیده ها به دست می آید. این ترکیب، علاوه بر کاربردهای دارویی، دارای کاربردهای بسیاری در صنعت غذا به ویژه در بستنی سازی می باشد ولی به دلیل بومی بودن، تاکنون پژوهش های چندانی در این زمینه صورت نگرفته است. بنابراین، در پژوهش حاضر تاثیر متغیرهایی مانند دما (5 تا 55 درجه سانتی گراد)، زمان (چرخه 24 ساعته)، غلظت (3 تا 7 گرم در لیتر) و پ هاش (2، 4، 6، 7، 9 و 11) روی گرانروی ظاهری و رفتار جریان این محلول مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان دادند که این محلول در غلظت های پایین (3 و 4 گرم در لیتر) رفتار نیوتنی و در غلظت های بالاتر (5، 6 و 7 گرم در لیتر) رفتار شبه پلاستیک داشته و افزایش غلظت سبب افزایش گرانروی ظاهری و بالا رفتن دما اثر عکس روی آن داشت. در ضمن، زمان و پ هاش اثر معنی داری روی گرانروی ظاهری محلول ثعلب نداشتند.

در این مطالعه به منظور تعیین سطح تنوع ژنتیکی در جمعیت گوسفند بلوچی از 19 جایگاه ریزماهواره ای استفاده شد. نمونه های خون کامل از تعداد 156 راس گوسفند بلوچی در ایستگاه اصلاح دام شمال شرق کشور (عباس آباد- مشهد) تهیه و استخراج DNA به روش استخراج نمکی بهینه شده انجام شد. تمام نشانگرهای مورد استفاده به غیر از نشانگر UNC5C جایگاه های مربوطه را تکثیر کردند. محصولات PCR با استفاده از الکتروفورز ژل پلی آکریل آمید واسرشته ساز 8% تفکیک و رنگ آمیزی به روش نیترات نقره سریع انجام شد. فراوانی های آللی و ژنوتیپی به روش شمارش مستقیم به دست آمد و برآورد معیارهای مختلف تنوع درون جمعیتی و معیارهای چندشکلی برای هر نشانگر برآورد شد. آزمون تعادل هاردی- واینبرگ نشان داد که این جمعیت به جز در جایگاه OarAE101 در سایر جایگاه ها انحراف معنی داری از حالت تعادل داشت (P<0.005). دامنه هتروزیگوسیتی (تنوع ژنی) برای این جایگاه ها بین 0.1 تا 0.93 متفاوت بود. هم چنین دو جایگاه BM1329 و BULG5E یک شکل بودند. در مجموع نتایج حاکی از چند شکل بودن اکثر نشانگرهای مورد مطالعه بود که امکان استفاده از آنها را در مطالعات بعدی در این جمعیت تایید می کند.

در این مطالعه از 5025 رکورد صفات اقتصادی میش های گله ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند لری بختیاری جهت تخمین روندهای فنوتیپی، ژنتیکی و محیطی طی سال های 1368 تا 1383 استفاده شد. با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدودشده عاری از مشتق (DFREML) و مدل حیوانی یک صفتی و چندصفتی، بهترین پیش بینی خطی بدون تمایل ویژه (BLUP) از ارزش های اصلاحی صفات به دست آمد. روندها به صورت تابعیت میانگین مقادیر فنوتیپی، ژنتیکی و محیطی از سال تولد میش محاسبه شد. روند فنوتیپی صفات به صورت -0.1223 کیلوگرم برای وزن بدن میش، -0.0415 کیلوگرم برای وزن بیده پشم سالانه، 0.6639 درصد برای میزان آبستنی، 0.0003 برای تعداد بره متولدشده درهر زایش میش، 0.0094 برای تعداد بره شیرگیری شده در هر زایش میش، 0.0380 کیلوگرم برای کل وزن تولد به ازای هر میش مورد آمیزش و 0.4227 کیلوگرم برای کل وزن شیرگیری به ازای هر میش مورد آمیزش برآورد گردید. روند ژنتیکی صفات به ترتیب 0.0603 کیلوگرم، -0.0004 کیلوگرم، 0.0183 درصد، -0.0012 راس، -0.0007 راس، 0.0030 کیلوگرم و 0.0211 کیلوگرم حاصل از تجزیه یک صفتی و 0.0549 کیلوگرم، -0.0006 کیلوگرم، 0.0089 درصد، -0.0008 راس، -0.0008 راس، 0.0030 کیلوگرم و 0.0230 کیلوگرم حاصل از تجزیه چند صفتی بود. برای اغلب صفات روندهای فنوتیپی و محیطی معنی دار ولی روند ژنتیکی معنی دار نبود (P<0.05).

ارزش غذایی سه گونه یونجه یکساله (Medicago scutellata, Medicago polymorpha, Medicago rigidula) در مرحله گل دهی از طریق تجزیه شیمیایی، ضرایب هضمی ماده خشک و ماده آلی به روش in vitro، تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام به روش in sacco (به مدت 0، 8، 12، 24، 48 و 72 ساعت) و خوشخوراکی (به روش مصرف کوتاه مدت) با استفاده از شاخص STIR مورد مطالعه قرار گرفت. میزان ماده آلی برای سه گونه ریجیدولا، پلی مورفا و اسکوتلاتا به ترتیب 86.1, 85.1 و 86.9، پروتئین خام 23.8, 25.1 و 15.6، دیواره سلولی 23.8, 23.2 و 30، دیواره سلولی بدون همی سلولز 19.9, 18.3 و 24.1، ازت نامحلول در شوینده اسیدی 0.11, 0.36 و 0.22، کلسیم 1.3, 1.4 و 1.2، فسفر 0.28, 0.23 و 0.24 و پتاسیم 1.5, 1.5 و 1.4 درصد بود. میزان ضرایب هضمی ماده خشک و ماده آلی، برای ریجیدولا به ترتیب 0.82 و 0.79، پلی مورفا 0.83 و 0.80 و برای اسکوتلاتا 0.75 و 0.69 به دست آمد. نتایج تجزیه پذیری موثر ماده خشک و پروتئین خام در سرعت عبور 0.05 برای ریجیدولا به ترتیب 0.72 و 0.58، پلی مورفا 0.71 و 0.56 و اسکوتلاتا 0.63 و 0.55 گردید. هم چنین، میزان خوشخوراکی (به روش مصرف کوتاه مدت) برای سه گونه به ترتیب برابر 12.8, 13.6، و 11.3 (گرم ماده خشک در دقیقه) بود. به طور کلی بر اساس روش های به کار گرفته در پژوهش حاضر، ارزش غذایی گونه های مورد آزمایش به ترتیب نزولی بدین صورت طبقه بندی (جهت تنظیم جیره های غذایی) می گردند؛ مدیکاگو ریجیدولا، میدکاگو پلی مورفا و مدیکاگو اسکوتلاتا

این تحقیق به منظور ارزیابی میزان انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری و حقیقی 5 رقم جو کشت شده در ایران (کارون در کویر، والفجر، بی نام، ماکویی و بدون پوشینه) با استفاده از روش های مختلف در جوجه های گوشتی انجام گرفت. جیره پایه شامل ذرت، کنجاله سویا و مکمل های ویتامینه و معدنی بود. هر یک از جیره های آزمایشی نیز حاوی 30 درصد جو به عنوان جایگزین ذرت و کنجاله سویا در جیره پایه بودند. این تحقیق در 3 آزمایش مجزا اجرا گردید. در آزمایش اول، مقدر ME ارقام جو توسط دو روش جمع آوری کل مدفوع و استفاده از نشانگر (اکسیدکروم) در مدفوع به طور توام در سن 30 روزگی تعیین شد. در آزمایش دوم مقادیر ME ارقام جو توسط محتویات گوارشی ایلئوم تعیین شد. در آزمایش سوم، برای سنجش TME و TMEn از جوجه های دو آزمایش قبلی و در سن 48 روزگی استفاده گردید. اختلاف معنی داری بین روش های مذکور برای میانگین ME ارقام جو مشاهده شد (P<0.05). میانگین AMEn جو با استفاده از روش محتویات ایلئوم به طور معنی دار (P<0.05) بیشتر از روش استفاده از مدفوع (جمع آوری کل و معرف) بود (به ترتیب 2716 در مقابل 2318 و 2124 کیلوکالری در کیلوگرم). مقادیر ME دانه جو تحت تاثیر رقم قرار گرفتند (P<0.05)، به طوری که رقم بدون پوشینه AME بیشتری نسبت به ارقام معمولی جو نشان داد (2695 در مقابل 2407.5 برای AME و 2630 در مقابل 2324.7 کیلوکالری در کیلوگرم برای (AMEn. رقم، اثر معنی داری بر مقدار TME ارقام جو نداشت. نتایج این تحقیق نشان داد که بین ارقام مختلف مورد مطالعه از نظر مقدار انرژی قابل سوخت و ساز اختلاف وجود دارد. به علاوه، به نظر می رسد که استفاده از محتویات گوارشی ایلئوم روش سنجش دقیق و صحیحی برای تعیین AME جو در جوجه های گوشتی نباشد.

هدف از این پژوهش بررسی ویژگی ها و دلایل مخالفت بهره برداران با اجرای طرح های یکپارچه سازی زمین های کشاورزی است. بخشی از اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری با 75 نفر از بهره برداران ساکن در 6 روستای ناموفق در اجرای طرح، در شهرستان کرمانشاه و منطقه لنجانات استان اصفهان همراه با بازدید از چند طرح انجام شده و در حال انجام، حاصل شد. بخش دیگر اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری با 44 نفر از کارشناسان مطلع و مرتبط با اجرای طرح ها در ادارات جهاد کشاورزی به دست آمد. میزان پراکندگی قطعات مالکیت هر بهره بردار با استفاده از ضریب پراکندگی جانشوفسکی اندازه گیری شد. برای تحلیل اطلاعات از آماره های ضریب هم بستگی و مقایسه میانگین استفاده شد. نتایج نشان داد مخالفت بهره برداران مهم ترین مانع اجرای یکپارچه سازی زمین های کشاورزی است و این افراد درصد اندکی از کل بهره برداران را تشکیل می دهد. در لنجانات این افراد از وضعیت ساختار زمین های کشاورزی مناسب تری به لحاظ اندازه و پراکندگی قطعات برخوردار هستند. در هر دو منطقه دلایل مخالفت بهره برداران قابل طبقه بندی در سه دسته دلایل منطقی و بحق، دلایل منطقی ولی نابحق و دلایل غیر منطقی است. روش های مواجهه با مخالفین برای کسب توافق آنها، در سه شکل کدخدامنشانه، با دادن امتیاز و اجباری انجام می شود. جهت کاهش مخالفت ها و پیشبرد یکپارچه سازی زمین های کشاورزی در دو منطقه، آموزش و ترویج، اصلاح روش های فنی و اجرایی یکپارچه سازی و حمایت های حقوقی و قضایی از اجرای طرح ها، پیشنهاد می شود.

علی رغم سهم بسزای نظام های دام داری سنتی در تولید پروتئین حیوانی، این نظام ها از شرایط ناپایداری برای ادامه حیات خود برخوردارند. این پژوهش به منظور بررسی و مقایسه پایداری در نظام های دام داری سنتی شهرستان فیروزآباد، طراحی و اجرا گردید و هر سه بعد فنی- محیطی، اجتماعی و اقتصادی مدنظر قرار گرفت. روش تحقیق پیمایشی (Survey research) بوده که بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 300 دام دار سنتی (ثابت، کوچرو، و نیمه کوچرو) از دام داران شهرستان فیروزآباد به صورت تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای با سوالات باز و بسته بود که روایی صوری (Face validity) و پایایی (Reliability) آن مورد تایید قرار گرفت. یافته ها نشان داد در بعد پایداری فنی- محیطی، دام داران کوچرو دارای وضعیت پایدارتری بودند و هر چه بر تحرک نظام دام داری سنتی (نظام ثابت با تحرک کم، و نظام کوچرو با تحرک زیاد) افزوده می شود، میزان پایداری مرتع و نیز سلامت دام بیشتر می گردد. هم چنین یافته ها حاکی از آن است که، هر چه بر تحرک نظام های دام داری سنتی افزوده می شود، پایداری اقتصادی آنان نیز افزایش می یابد. این در حالی است که، در بعد اجتماعی هر چه بر تحرک نظام دام داری سنتی افزوده می شود، پایداری اجتماعی کاهش می یابد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثرات برخی عوامل توپوگرافی در چگونگی پراکنش درختان نمدار و نحوه زادآوری این گونه در منطقه "واز"، واقع در جنگل های چمستان نور انجام گرفت. پس از تهیه نقشه توپوگرافی و شناسایی منطقه اقدام به نمونه برداری قطعات به صورت انتخابی شد. بر این اساس قطعات نمونه دایره ای 1000 مترمربعی مدنظر قرار گرفت طوری که حداقل 3-2 اصله درخت نمدار میانسال تا کهنسال در آن موجود باشد. مشخصه هایی همانند ارتفاع از سطح دریا، شیب منطقه، جهت دامنه، اشکوب جنگل و آمیختگی های درختی و زادآوری در این قطعات مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که متوسط قطر برابر سینه و ارتفاع درختان نمدار در این رویشگاه به ترتیب 36.9 سانتی متر و 23 متر است. هم چنین معلوم شد که نمدار دامنه ارتفاعی 1400-1200 متر، شیب های 100-75 درصد و جهت های شمال شرقی تا شرقی را بیشتر ترجیح می دهد و از تراکم بیشتری برخوردار می گردد. در این رویشگاه نمدار تشکیل چندین آمیختگی درختی با گونه های راش، ممرز و انجیلی می دهد که آمیختگی غالب، عمدتا به صورت نمدار- راش ظاهر می شود. در اکثر آمیختگی های درختی نمدار در اشکوب بالا قرار می گیرد. مشاهدات زادآوری نشان می دهد که نمدار اکثرا از طریق پاجوش تکثیر می شود.

تخریب اراضی جنگلی یکی از بزرگ ترین معضلات زیست محیطی در شمال کشور است. یکی از پیامدهای این تخریب تاثیر منفی بر کیفیت خاک می باشد. تبدیل جنگل های طبیعی به اراضی کشاورزی، ایجاد قرق و تبدیل اراضی کشاورزی به مرتع و تخریب مراتع به دلیل چرای بی رویه در کنار یکدیگر در حوزه پاسنگ استان گلستان امکان بررسی تغییر کیفیت خاک را در این چهار کاربری فراهم آورده است. نتایج این مطالعه نشان داد، تبدیل جنگل های طبیعی به اراضی کشاورزی تا 66 درصد مواد آلی خاک را کاهش داده و پایداری خاکدانه ها را تا یک سوم مقدار اولیه تغییر می دهد. به تبع آن میزان نیتروژن به میزان یک سوم، و پتاسیم به میزان 15 درصد کاهش می یابد. به نظر می رسد خاک اراضی مرتعی (اراضی کشاورزی قرق شده) نسبت به خاک جنگل های طبیعی از لحاظ کیفیت فیزیکی و در مقایسه با خاک کشاورزی از لحاظ کیفیت شیمیایی وضعیت مطلوب تری داشته و از لحاظ شاخص زیستی از دو کاربری دیگر نیز شرایط بهتری را دارا می باشد. نتایج نشان داد که فعالیت دو آنزیم، دهیدروژناز و ال آسپاراژیناز در اراضی مرتعی دارای مقادیر بیشتری نسبت به جنگل های طبیعی و اراضی کشاورزی است و بر خلاف تنفس میکربی رابطه مستقیمی با میزان مواد آلی خاک ندارد. تفاوت در کیفیت مواد آلی اضافه شده به خاک به عنوان بستره موجودات زنده به نظر می رسد که عامل تاثیرگذارتری نسبت به کمیت مواد آلی، بر روی فعالیت های آنزیمی در این منطقه باشد. گرچه با توجه به نتایج ذکر شده، اراضی مرتعی قرق شده دارای کیفیت مطلوب تری نسبت به کاربری های دیگر است، با این حال نتایج بررسی شدت فرسایش این نکته را تایید می کند که تخریب جنگل های طبیعی تا چد حد فرسایش را در اراضی کشاورزی و مرتعی تشدید کرده است. تحقیق ارایه شده لزوم توجه بیشتر به بررسی شدت فرسایش و اصول حفاظتی، به عنوان یک شاخص مهم در ارزیابی کیفیت خاک را نشان می دهد.

به منظور بررسی موفقیت زادآوری و تعیین بهترین سطح برای استقرار زادآوری، 12 حفره با مساحت های 100-50، 300-150 و 600-400 مترمربع و چهارتکرار در سطح هم ارتفاع انتخاب شد. برای اندازه گیری فراوانی، ارتفاع و قطر یقه نهال های زادآوری شده بعد از برش، تعدادی میکروپلات دومترمربعی در داخل حفره ها و در طول قطر بزرگ و بسته به نسبت سطح حفره ها پیاده شد. نتایج نشان داد که در حفره ها، تعداد نهال ها از 5 (در حفره های بزرگ) تا 28 اصله (در حفره های کوچک و متوسط) در مترمربع تغییر می کند. تعداد نهال ها در دو مساحت اول (کوچک و متوسط) اختلاف معنی دار آماری با یکدیگر نداشتند. تعداد نهال های تجدید حیات یافته در این حفره ها با حفره بزرگ معنی دار بود (در سطح 1%). از این مطالعه چنین استنباط می شود که زادآوری در حفره های بزرگ (600-400 مترمربعی) محدود می شود ولی در حفره های کوچک تر که عموما برداشت به صورت تک درخت انجام شده است از شرایط بهتری برخوردار می باشد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که مناسب ترین سطح برای برش تک گزینی در چنین جنگل هایی تا 300 مترمربعی می باشد.