مجله دانشکده پزشکی
سال:1397 | دوره:76 | شماره:2 |تعداد مقالات:14

سردبیر محترم:اثرات سرطان زای پرتوهای یونیزان به خوبی مستند شده است. حساسیت بافت های مختلف بدن در برابر اثرات زیان بار پرتو متفاوت است. این حساسیت بستگی به حساسیت سلول های تشکیل دهنده آن بافت دارد. بیشترین حساسیت پرتویی در زمان رشد جنینی و در کودکی وجود دارد. ...

امروزه مدل های حیوانی متعددی برای القای تشنج های حاد و مزمن از نوع شیمیایی، الکتریکی و ژنتیکی به عرصه تحقیقات راه یافته اند. مکانیسم های متفاوت هر کدام سبب القای نوع متفاوتی از تشنج می گردد. این تنوع در مدل های حیوانی، موجب سردرگمی پژوهشگران جوان گشته است که کدام مدل در یک طرح تحقیقاتی باید به کار گرفته شود. هدف این مطالعه معرفی انواع مدل های حیوانی تشنج و بیان انتخاب مناسب ترین مدل در یک پژوهش است. مدل های پنی سیلین و بیکوکولین مناسب ترین مدل به منظور القای تشنج های فوکال معرفی شده اند. پیلوکارپین و کاینیک اسید نیز می توانند در تکامل تشنج های لوب تمپورال به کار گرفته شوند. مدل های پنتیلن تترازول و سم تتانوس نیز از جمله تشنج زاهایی هستند که می توانند تشنج های حاد و مزمن منتشر و تونیک-کلونیک را القا نمایند. مدل های الکتریکی القای تشنج مانند شوک الکتریکی ماکزیمم مناسب ترین مدل برای القای تشنج های حاد هستند. کیندلینگ الکتریکی آمیگدال نیز می تواند تشنج های تکرار شونده لوب تمپورال را القا نماید. مدل های ژنتیکی از جمله مدل های تشنج های راجعه خودبه خودی و مدل های رفلکسی نیز در برخی مطالعات از جمله صرع غیابی و اودیوژنیک کاربرد بسیار دارند که موش های WAG/Rij از جمله معتبرترین مدل های ژنتیکی صرع غیابی می باشند. انتخاب مدل حیوانی مناسب در بین مدل های حیوانی متعدد برای طراحی یک پژوهش بسیار حیاتی است. شواهد مرور شده در این مطالعه سبب توانمند شدن پژوهشگران جوان خواهد شد تا بتوانند مدل مناسبی را انتخاب نمایند.

زمینه و هدف: امروزه سلول های بنیادی مشتق از چربی (ADSC) به دلیل خصوصیات منحصر به فرد مانند راحتی و عدم استفاده از روش های تهاجمی حین استخراج به طور گسترده در مهندسی بافت استفاده می شوند. به منظور افزایش تعاملات بین سلولی مشابه با تراکم های پیش غضروفی جنینی، استفاده از سیستم های کشت سه بعدی همچون Pellet و Micromass ضروری می باشد. اگریکان یکی از مهمترین اجزای ماتریکس خارج سلولی است، بنابراین در مطالعه حاضر بیان اگریکان در طی روند کندروژنز ADSC های انسانی در دو سیستم کشت Pellet و Micromass بررسی شد.روش بررسی: این مطالعه تجربی در گروه آناتومی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از فروردین 1392 تا بهمن ماه 1393 انجام شد. بافت چربی شکمی از سه بیمار در طی جراحی لیپوساکشن جدا شد. سلول های بنیادی با روش های مکانیکی و آنزیمی استخراج و در کشت تک لایه کشت داده شدند. سپس به منظور القای روند کندروژنز، تعداد 105×5 سلول های پاساژ سوم (P3) به سیستم های کشت Pellet و Micromass حاوی مدیوم کندروژنیک در گروه های آزمایش 7 و 14 روز منتقل شدند. ارزیابی بیان ژن اگریکان توسط تکنیک Real-time PCR انجام شد.یافته ها: بررسی نتایج Real-time PCR نشان داد که بیان اگریکان در Micromass روز 14 در مقایسه با Pellet روزهای 14 و 7 افزایش معناداری دارد (P=0.008). همچنین بیان اگریکان در Micromass روز هفتم در مقایسه با Pellet روز هفتم نیز افزایش معناداری نشان داد (P=0.03).نتیجه گیری: با توجه به بیان بالای ژن اگریکان در سیستم کشت Micromass نسبت به کشت Pellet شاید بتوان نتیجه گرفت که کشت Micromassدر مقایسه با کشت Pellet کارایی بیشتری در بیان ژن اگریکان در کندروژنز سلول های بنیادی مشتق از چربی داشته است.

زمینه و هدف: با توجه به تغییرات ایجاد شده در سلول های سیستم ایمنی به دنبال یک وهله فعالیت ورزشی استقامتی، هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان سایتوکین اینترلوکین 10 و گرانزیم B به دنبال استفاده از یک وهله فعالیت ورزشی استقامتی با شدت متوسط در اولین تزریق واکسن ویروس هرپس سیمپلکس 1 و یادآورهای آن در نمونه موشی بود.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع تجربی و از اردیبهشت تا مهر ماه 1395 در دانشگاه تربیت مدرس انجام شده است. با توجه به هدف پژوهش، 32 موش نژاد BALB/c در چهار گروه کنترل، گروه واکسن، گروه واکسن و یک وهله ورزش پس از اولین تزریق واکسن و گروه واکسن و یک وهله ورزش در اولین تزریق و یادآورهای واکسن تقسیم شدند. دو هفته پس از سه دوره تزریق واکسن اینترلوکین 10 و گرانزیم B، پس از کشت سلولی طحال توسط تکنیک الایزا سنجیده شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد، بین گروه های پژوهش در مورد متغیرهای اینترلوکین 10 و گرانزیم B تفاوت معناداری مشاهده می شود (P=0.001). افزایش میزان گرانزیم B همزمان با کاهش میزان اینترلوکین 10 به دنبال استفاده از یک وهله ورزش به عنوان ادجوانت در اولین تزریق واکسن و یادآورهای آن مشاهده می شود.نتیجه گیری: کاهش سطوح اینترلوکین 10 در گروهی که یک وهله ورزش به عنوان ادجوانت در اولین تزریق واکسن و یادآورهای آن به عنوان ادجوانت داشته اند، مشاهده می شود. این نتایج می تواند تایید کننده تغییر فعالیت سلول های T کمکی نوع 2 و تقویت ایمنی سلولی در راستای پاسخ بهتر در برابر ویروس هرپس سیمپلکس 1 باشد.

زمینه و هدف: ریتالین خواصی شبیه آمفتامین ها داشته و از این رو به صورت خودسرانه مصرف می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر ریتالین بر هیستولوژی کبد و برخی آنزیم های کبدی در موش های سالم و دیابتی شده با استرپتوزوتوسین بود.روش بررسی: در این مطالعه تجربی که در شهریور ماه سال 1394 که در دانشگاه آزاد دامغان انجام گرفت 80 سر موش رت نر را به هشت گروه ده تایی شامل: گروه کنترل که شامل موش های سالم و گروه تجربی 1 و 2 و 3 (سالم+ریتالین) که ریتالین را به ترتیب با دوز 2.5، 5،mg/kg 10 به صورت گاواژ دریافت کردند و همچنین گروه شاهد (دیابتی) و گروه تجربی 4، 5 و 6 (دیابتی+ریتالین) پس از گذشت دو ماه از دیابتی شدن ریتالین را با دوزهای 2.5، 5 و mg/kg 10 به صورت گاواژ روزانه تا 30 روز دریافت کردند. پس از پایان روز مقرر موش ها بیهوش شدند و پس از خونگیری از قلب، از کبد نیز نمونه گیری انجام شد و نمونه ها تحویل آزمایشگاه گردید.یافته ها: کاهش معناداری در میزان آلبومین گروه های تجربی نسبت به گروه کنترل (P=0.03) و همچنین افزایش معناداری در میزان آنزیم های آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز در تمامی گروه های تجربی نسبت به گروه کنترل (P=0.001) مشاهده گردید. در گروه (دیابتی+ریتالین) ستون های هپاتوسیت ها نسبت به کنترل فاقد نظم می باشند.نتیجه گیری: مصرف خوراکی ریتالین باعث بر هم زدن تعادل آنزیم های کبدی موش ها گردید و در گروه های تجربی هرچه دوز دارو افزایش یافت میزان آنزیم های کبدی نیز نسبت به گروه دیابتی افزایش یافت و درجات شدیدی از تغییرات بافتی در گروه (دیابتی+ریتالین) مشاهده گردید.

زمینه و هدف: مطالعات نشان داده اند که در اکثر سرطان های اپی تلیالی بیان فاکتورهای مزانشینمی مثل Vimentin افزایش یافته و بیان فاکتورهای اپی تلیالی مثل E-cadherin کاهش می یابد، که در نتیجه آن تبدیل فنوتیپ اپی تلیالی به مزانشیمی (Epithelial-mesenchymal transition (EMT رخ می دهد. هدف از این پژوهش تعیین سطح بیان این ژن ها در بافت تومورال و مقایسه و یافتن ارتباط آن ها با پدیده EMT و پیشرفت بیماری بر اساس مقایسه یافته های بالینی و مورفولوژیک بود. روش بررسی: مطالعه Case series از بهمن 1394 تا شهریور ماه 1395، بر روی 70 نمونه موجود در تومور بانک انستیتو کانسر انجام گرفت. نمونه های مربوط به بیماران مبتلا به سرطان تخمدان که به منظور جراحی به انستیتو کانسر بیمارستان امام خمینی (ره) مراجعه کرده بودند از نظر میزان بیان دو ژن E-cadherin و Vimentin با روش Real-time PCR مورد بررسی قرار گرفت و داده ها مورد بررسی های آماری قرار گرفت. یافته ها: میان سطح بیان ژن Vimentin با Stage تومور (P=0.026) و متاستاز (P=0.009) ارتباط معناداری مشاهده شد. بین بیان ژن Vimentin با درجه تومور (P=0.207)، سن (P=0.11)، سایز تومور (P=0.71) و سابقه ابتلای خانوادگی (P=0.6) ارتباط معناداری وجود نداشت. بین بیان ژن E-cadherin با متاستاز ارتباط معناداری داشت (P=0.027)، بین بیان ژن E-cadherin با درجه تومور (P=0.690)، Stage (P=0.753)، سن (P=0.09)، سایز تومور (P=0.537) و سابقه ابتلای خانوادگی (P=0.56) ارتباط معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: مطالعه فوق نشان دهنده تغییر بیان هر دو ژن Vimentin و E-cadherin در سلول های توموری تخمدان به عنوان فاکتورهای مهم در روند تبدیل اپی تلیال به مزانشیمی و بارز بودن این تفاوت در مراحل بالینی و پاتولوژی مختلف بود.

زمینه و هدف: اکثر سرطان های روده بزرگ از پولیپ ها منشا می گیرند. بررسی میزان بیان ژن های دخیل در رشد و توسعه تومور بر روی پولیپ های روده بزرگ می تواند عاملی برای تشخیص روند بدخیمی پولیپ ها باشد. یکی از عوامل سرطان، اختلال در عملکرد آپوپتوز می باشد. Bid، یکی از مهمترین عوامل این مسیر، رابط بین مسیر خارجی و مسیر داخلی آپوپتوز می باشد. هدف از این مطالعه بررسی بیان کمی رونوشت ژن Bid در پولیپ های آدنوماتوز روده بزرگ نسبت به افراد سالم بود. روش بررسی: جامعه مورد بررسی مراجعین دارای پولیپ روده بزرگ، به بیمارستان آیت اله طالقانی تهران، از اردیبهشت ماه سال 1393 تا خرداد ماه سال 1395 بودند. در این پژوهش تحلیلی-توصیفی تعداد 22 نمونه بیوپسی پولیپ آدنوماتوز، به همراه 10 نمونه بافت از افراد سالم به عنوان گروه کنترل همراه با اطلاعات دموگرافیک و بالینی جمع آوری گردید. میزان بیان ژن Bid به روش qReal-time PCR مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها با استفاده از SDS version 2.3 (version 2.3 (Applied Biosystems, Foster City, CA, USA) و GraphPad Prism, version 5 (GraphPad Software Inc., La Jolla, CA, USA) آنالیز و تغییرات بیان ژن توسط روش 2-DDCT ارزیابی شد. یافته ها: بر پایه مطالعه qReal-time PCR، افزایش بیان ژن Bid در نمونه های بافت پولیپ آدنوماتوز افراد بیمار نسبت به نمونه بافت افراد نرمال مشاهده شد (RQ>2). همچنین پولیپ های موجود در کولون بالا رو، کولون افقی، کولون پایین رو و رکتوم افزایش بیان نسبت به گروه کنترل نشان دادند، اما در بخش سیگمویید روده تغییر بیانی نسبت به گروه کنترل مشاهده نشد. نتیجه گیری: بر اساس مطالعه حاضر، افزایش بیان ژن Bid در پولیپ آدنوماتوز نسبت به بافت نرمال افراد سالم، نشان می دهد احتمالا در پاسخ به شروع دیسپلازی و اختلال در چرخه آپوپتوز این ژن با افزایش بیان سعی در جبران وقوع آپوپتوز دارد.

زمینه و هدف: با توجه به شیوع روزافزون چاقی و افزایش شانس ابتلا به کم خونی فقر آهن در این افراد، مطالعه حاضر به بررسی ارتباط بین کمبود آهن با چاقی و التهاب ناشی از آن در دختران دانشجو پرداخت. روش بررسی: این مطالعه مقطعی-توصیفی از اردیبهشت تا اسفندماه سال 1395 در دانشگاه علوم پزشکی اهواز بر روی 170 دانشجوی دختر که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند، انجام پذیرفت. سن 35-18 سال، داشتن سیکل قاعدگی منظم، عدم پیروی از رژیم خاص و مصرف نکردن هر نوع دارو یا مکمل رژیمی تاثیرگذار بر وضعیت آهن از شاخص های ورود به مطالعه بودند. اطلاعات عمومی و پرسشنامه فعالیت بدنی تکمیل و به منظور دریافت داده های مربوط به میزان دریافت غذایی، از پرسشنامه نیمه کمی بسامد خوراک استفاده گردید. نماگرهای آنتروپومتریک شامل وزن، قد، شاخص توده بدن، دور کمر به دور لگن و درصد چربی بدن اندازه گیری گردید. سپس شاخص های بیوشیمیایی مانند آهن، هموگلوبین، هماتوکریت، ترانسفرین، ظرفیت تام اتصال به آهن، فریتین و hs-CRP افراد نیز اندازه گیری شد. یافته ها: سطح آهن سرم و غلظت هموگلوبین، ارتباط منفی معنا داری با نمایه توده بدن و غلظت hs-CRP داشت (به ترتیب P=0.026 و P=0.01). ارتباط سطوح ترانسفرین و ظرفیت تام متصل شونده به آهن با شاخص دور کمر به دور لگن، مثبت و معنادار بود (به ترتیب P=0.040 و P=0.034). همچنین ارتباط مثبت معنا داری بین چاقی و سطوح hs-CRP مشاهده شد (P=0.014). بین سایر فاکتورها با تعاریف و درجات مختلف چاقی ارتباط معنا داری یافت نشد. نتیجه گیری: چاقی و التهاب مزمن ناشی از آن، صرف نظر از دریافت غذایی آهن، می تواند در ایجاد کمبود آهن نقش داشته باشد.

زمینه و هدف: مواجهه با فیوم منگنز در فرآیندهای جوشکاری باعث اثرات عصبی زیان آور بر سلامت افراد جوشکار می شود. مواجهه طولانی مدت با منگنز باعث تغییر در عملکرد سیستم عصبی مرکزی می شود. هدف از این مطالعه بررسی علایم سردرد میگرن در بین جوشکاران مواجهه یافته با فیوم های فلزی حاوی منگنز بود. روش بررسی: این مطالعه کوهورت در فروردین ماه سال 1396 در یک مجتمع ذوب آهن انجام گرفت. با روش سرشماری ساده تعداد 40 نفر جوشکار به عنوان گروه مواجهه و 35 نفر از کارکنان واحد اداری به عنوان گروه شاهد تعیین شدند. داده های مربوط به علایم سردرد میگرن با استفاده از پرسشنامه ارزیابی میگرن اهواز (AMQ) جمع آوری گردیدند. نمونه های هوا توسط فیلتر استر سلولزی مخلوط (MCE) نمونه برداری و از طریق دستگاه نشر اتمی پلاسما (ICP- AES) (روش NIOSH7300) آنالیز شدند. یافته ها: میانگین و انحراف معیار تراکم غلظت مواجهه افراد جوشکار با منگنز برابر 7.42±2.91 mg/m2 بود که این مقدار خیلی بالاتر (35 برابر) از حد مجاز شغلی وزنی-زمانی توصیه شده برای فلز مذکور بوده است. فراوانی علایم سردرد میگرن در گروه جوشکاران به طور معناداری بیشتر از گروه کارکنان اداری غیرمواجهه بود (P=0.042). همبستگی بین میزان بروز علایم سردرد میگرن با میزان تراکم غلظت منگنز در هوای منطقه تنفسی جوشکاران معنادار بود (P=0.03). نتیجه گیری: میزان مواجهه جوشکاران با فیوم منگنز فراتر از حد مجاز بود و فراوانی علایم سردرد میگرن در بین جوشکاران در مقایسه با گروه شاهد نیز بیشتر بود و از نظر آماری نیز همبستگی معناداری بین تراکم منگنز هوا و شیوع سردرد میگرنی یافت شد.

زمینه و هدف: مطالعات نشان می دهند رایحه سبب بهبود تعادل سالمندان می گردد. هدف این مطالعه، بررسی اثر محرک بویایی بر تعادل افراد جوان و مقایسه آن در مردان و زنان بود. روش بررسی: آزمون های تعادل استاتیک ایستادن روی یک پا و تعادل دینامیک با استفاده از دستگاه سنجش تعادل بایودکس در دو مرحله پیش و پس از اعمال رایحه بر روی 40 داوطلب سالم در فاصله بهمن 1395 تا اردیبهشت ماه 1396 انجام شد. یافته ها: تفاوت معناداری در شاخص های تعادل ایستا و دینامیک بر اساس شرایط وجود و عدم وجود رایحه دیده نشد. تفاوت معناداری در شاخص های ثبات کلی (P=0.034) و قدامی-خلفی (P=0.019) برای تعامل بین اثر جنسیت و رایحه و در شاخص های ثبات کلی (P=0.008) و داخلی-خارجی (P=0.023) برای اثر جنسیت در خانم ها مشاهده گردید. نتیجه گیری: محرک بویایی تاثیری بر تعادل افراد جوان سالم نداشت اما رایحه به طور معناداری اثر خاص جنسیتی دارد که این امر می تواند به دلیل حساسیت بیشتر خانم ها نسبت به بو باشد.

زمینه و هدف: لاپاروسکوپی در دوران باردرای برای درمان کوله سیستیت جایگاه ویژه و قابل قبولی دارد. عوارض لاپاروسکوپی دوران بارداری می تواند منحصر به فرد باشد که یکی از آن ها سوراخ شدن رحم است. آشنایی با عوارض لاپاروسکوپی در دوران بارداری به مدیریت این بیماران کمک می کند.معرفی بیمار: بیمار ما زن 24 ساله با سن بارداری 28 هفته بود که در دی ماه 1395 با تشخیص کوله سیستیت در بیمارستان آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد تحت لاپاروسکوپی قرار گرفت. هنگام ورود تروکار به داخل شکم سوراخ شدن رحم به همراه نشت مایع آمنیوتیک به داخل شکم رخ داد که بلافاصله توسط جراح ترمیم انجام شد. کنترل قلب جنین در اتاق عمل صورت گرفت. پس از اطمینان از وضعیت مناسب جنین و مادر، مادر به مدت یک هفته در بخش زنان تحت مراقبت قرار گرفت. در سونو سریال حجم مایع آمنیوتیک نرمال بود. بیمار پس از مراقبت های کامل دوارن بارداری در سن حاملگی 38 هفته سزارین شد و نوزاد سالم با آپگار مناسب متولد شد.نتیجه گیری: سوراخ شدن رحم حین لاپاروسکوپی در صورتی که به درستی تشخیص داده شده و اداره شود معمولا با خطر چشمگیری برای مادر و جنین همراه نمی باشد.