علوم پزشکی رازی
سال:1395 | دوره:23 | شماره:153 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: بررسی مواجهات بالینی دانشجویان پزشکی در ارزیابی عرصه آموزش بالینی و جبران کمبودهای آموزش بالینی اهمیت دارد. این مطالعه با هدف تحلیل شکاف مواجهات بالینی دانشجویان پزشکی با استاندارد در حداقل های آموزشی دوره کارآموزی اطفال و ارائه راهکارهای مداخله ای برای بهبود صلاحیت بالینی در فصول مختلف سال تحصیلی 93-94 انجام شد.روش کار: این مطالعه بصورت توصیفی- تحلیلی و مقطعی در 129 دانشجوی پزشکی در سه دوره کارآموزی اطفال دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سه فصل پاییز، زمستان و بهار، انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات چک لیست استاندارد برای مقایسه تعداد مواجهات بالینی ثبت شده در لاگ بوک دانشجویان با استاندارد در حداقل های آموزشی بوسیله آزمون Mann-Whitney U بود (p<0.05) و معنی داری مقایسه مواجهات با میزان استاندارد، به صورت کمینه، حد وسط و بیشینه مواجهه تعیین شد.یافته ها: بر اساس شرایط ورود به مطالعه نتایج مواجهات بالینی 97 دانشجو بررسی شد (75/%2). میانگین مواجهات در گردش های آموزشی: «عمومی، اورژانس، درمانگاه و تنفس» در بیش از نیمی از حداقل های آموزشی بسیار پایین تر از استاندارد بود. در مقابل گردش های ذکر نشده وضعیت مطلوبتری داشتند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده در کمبودهای آموزش بالینی دوره کارآموزی اطفال، در مجموع 33 مورد از 63 حداقل بالینی در تحلیل شکاف، کمینه مواجهه داشتند و از این رو برای جبران آن مداخلات آموزشی از جمله کارگاه، فیلم، اسلایدهای آموزشی و معرفی مورد پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: هاری یک بیماری حاد ویروسی سیستم اعصاب مرکزی و میزان کشندگی آن بسیار بالا و صد درصد است. هاری از طریق گزش حیوان هار به خصوص سگ سانان و گربه سانان به انسان منتقل می شود. سالانه 40 تا 70 هزار مرگ ناشی ابتلا به هاری در دنیا رخ می دهد. دوره کمون هاری از 5 روز تا یکسال متغیر و بطور متوسط 1-3 ماه است. هدف از مقاله حاضر گزارش یک مورد مرگ هاری ناشی از گزش نادر با سمور می باشد.گزارش بیمار: بیمار آقای 46 ساله که به علت سردرد، تب، فارنژیت و گزگز و سوزش در محل زخم (صورت) به پزشک خانواده مراجعه می کند. پس از درمان علامتی و گذشت زمان علایم تشدید و بیمار به پزشک متخصص مراجعه می کند شرح حال مبنی بر سابقه حیوان گزیدگی (گزش محتمل سمور) در حدود 50 روز قبل پزشک را مشکوک به هاری می کند. علایم بالینی هاری در بیمار پس از بستری در بیمارستان تشدید و بیمار دچار افت سطح هوشیاری، اختلال در بلع، ترس از آب و نور، افزایش ترشحات بزاق و فلج عضلات می گردد و در نهایت پس از 6 روز بستری در بیمارستان فوت می نماید. بپوپسی تهیه شده پس از مرگ بیمار توسط انستیتو پاستور بیماری هاری را تایید کرد.نتیجه گیری: معمولا بیماری هاری طی 7-14 روز پیشرفت می کند و بعد از شروع علایم، تزریق واکسن و سرم نمی تواند منجر به حفظ جان بیمار گردد و باید هرگونه حیوان گزیدگی مشکوک به هاری تلقی شده و واکسن یا سرم تزریق شود.

زمینه و هدف: آنتی مولرین هورمون که توسط سلول های گرانولوزای فولیکول های کوچک تخمدانی ترشح می شود، اخیرا بعنوان یک مارکر برای تعیین تشخیص تخمدان پلی کیستیک مطرح شده است، این مطالعه به بررسی هورمون آنتی مولرین و سایر هورمون های جنسی بعنوان یک مارکر افتراق پرداخت.روش کار: این مطالعه به صورت مورد- شاهدی بر روی 176 نفر از مراجعین به درمانگاه ولی عصر که 88 نفر آن ها بر اساس معیارهای تشخیصی Rotterdam مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (Polycystic ovaries syndrome: PCOS) شناخته شده اند، انجام شد. مطالعه با ثبت اطلاعات بدست آمده از پرونده های بیماران در پرسشنامه ها و سپس آنالیز آن ها با نرم افزار SPSS 19 انجام شد.یافته ها: زنان مبتلا به PCOS دارای شاخص توده بدنی (Body Mass Index-BMI) و سطوح هورمونی LH و نسبت LH به FSH و تستوسترون بالاتر از زنان همسن و مشابه در گروه کنترل بودند. همچنین سطح آنتی مولرین هورمون (AMH) مستقل از سایر عوامل با میانگین 8.77.7ng/ml در گروه مورد در مقایسه با 2.9ng/ml در گروه کنترل بطور معنی دار بالاتربود (p<0.0001).نتیجه گیری: بر اساس این مطالعه، هورمون آنتی مولرین مستقل از سایر عوامل، در زنان مبتلا به PCOS بالاتر از گروه کنترل است. همچنین این هورمون در مبتلایان به PCOS ارتباطی با هورمون های جنسی و سایر فاکتورها ندارد. شاید بتوان از اندازه گیری این هورمون بعنوان یک مولفه تشخیصی استفاده نمود. مع هذا انجام مطالعات بیشتر جهت تعیین ارزش آن توصیه می شود.

اختلال طیف اوتیسم بیماری ناتوان کننده ای است که تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی کلامی و غیر کلامی و توانایی یادگیری و برخی از احساسات حیاتی را دچار اختلال می کند. شیوع این بیماری در همه جهان و از جمله ایران رو به افزایش است. این بیماری در پسران چهار تا پنج برابر بیشتر از دختران بوده و غالبا پیش از سن سه سالگی تشخیص داده می شود. بیماری اوتیسم در گروه بیماری های مولتی فاکتوریال طبقه بندی می شود و تحقیقات یک پایه قوی ژنتیکی را در بروز این اختلالات مشخص نموده است به این ترتیب که علت بیش از 90 درصد ناهنجاری های عملکردی مغز و رفتارهای اوتیستیک ژنتیکی است. با این حال، ژنتیک تنها عامل دخیل در ایجاد تمام موارد اوتیسم در نظر گرفته نمی شود. عوامل محیطی یکی از مسایل مهم در توسعه رفتارهای اوتیستیک می باشند. به عنوان مثال، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی قبل از تولد، کاهش سطح ویتامین ها مخصوصا ویتامین D، وجود استرس و افسردگی در مادر و یا استفاده از داروهای ضد افسردگی در زمان بارداری، سن بالای پدر، قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و آفت کش ها، وجود چاقی در والدین و دیابت در مادر در زمان بارداری، سکونت در شهرهای بسیار شلوغ و به تبع آن آلوده با افزایش خطر ابتلا به اوتیسم در ارتباط است. در این مقاله مروری سعی بر آن بوده است که بر اساس جمع بندی تحقیقات صورت گرفته در سال های اخیر، علاوه بر توضیح اختلال طیف اوتیسم، رشد مغزی و ساختاری در بیماری، برخی از عوامل محیطی دخیل در اختلال طیف اوتیسم و نیز دلایل ایمونولوژیک این بیماری توضیح داده شود. بر اساس مطالعات صورت گرفته تاکنون، عوامل محیطی به تنهایی نمی توانند باعث ایجاد رفتارهای اوتیستیک در کودکان شوند ولی اگر ژنتیک و محیط به صورت همگرا عمل کنند ممکن است بروز بیماری با مشکلات عصبی و رفتارهای ناهنجار و اوتیستیک را سبب شوند. البته فاکتورهای محیطی می توانند در دراز مدت ژنتیک و اپی ژنتیک را در والدین تحت تاثیر قرار دهند که این رویداد نقش عوامل محیطی در ایجاد اختلالات طیف اوتیسم را بسیار برجسته تر می نماید.

زمینه و هدف: فشارخون بالا یک بیماری شایع و بدون علامت است و به سادگی تشخیص داده می شود و به راحتی قابل درمان است، ولی در صورت عدم درمان باعث بروز عوارض کشنده در بیماران شده و علت %6 از موارد مرگ و میر در دنیا است، لذا هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین پروتئین واکنشی c فوق حساس (HS-CRP) با عملکرد دیاستولیک قلب در بیماران مبتلا به پرفشاری خون اولیه بود.روش کار: این مطالعه به صورت مورد- شاهدی (Case-Control) انجام شد. جامعه آماری شامل بیماران مبتلا به پرفشاری خون اولیه مراجعه کننده به مطب تخصصی قلب شهر ایلام در سال 92-1391 بود. بر اساس یافته های اکوکاردیوگرافی داپلر بافتی، این بیماران به دو گروه با اختلال عملکرد دیاستولی و بدون اختلال عملکرد دیاستولی تقسیم شدند و سطح سرمی HS-CRP این بیماران با هم مقایسه شد و سطوح HS-CRP سرمی پایه در افراد به چهار گروه کمتر از نیم میلی گرم بر لیتر 1-0.5% میلی گرم بر لیتر، 3-1 میلی گرم بر لیتر و بیشتر از 3 میلی گرم بر لیتر تقسیم و ارتباط آن با متغیرهای مختلف بررسی شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و فراوانی) و تحلیلی (آنالیز واریانس یک طرفه) و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: 22 نفر از بیماران (%31) مرد و 49 نفر (%69) زن بودند. میانگین و انحراف معیار سن بیماران 45.42±5.7 سال بود، %76.1 دیاستولیک دیس فانکشن داشتند. همراهی بالایی بین HS-CRP سرم با دیاستولیک دیس فانکشن وجود داشت (p=0.079).نتیجه گیری: همراهی بالایی بین سطح سرمی HS-CRP سرم با دیاستولیک دیس فانکشن وجود دارد، هر چه سطح HS-CRP بالاتر باشد احتمال وجود دیاستولیک دیس فانکشن آن بالاتر می رود.

زمینه و هدف: ارزشیابی و اعتباربخشی بیمارستان ها نقش به سزایی در ارتقای کیفیت، ایمنی و اثربخشی خدمات درمانی ارائه شده و افزایش کارایی بیمارستان ها دارد. اثربخشی سیستم اعتباربخشی به کیفیت استانداردهای اعتباربخشی، هماهنگی و جامعیت روش اعتباربخشی و کمیت و کیفیت ارزیابان اعتباربخشی بستگی دارد. این پژوهش با هدف بررسی دیدگاه مدیران بیمارستان های کشور در خصوص محتوای استاندارهای اعتباربخشی بیمارستان های کشور انجام شد.روش کار: این پژوهش در سال 1394 با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته با روایی و پایایی بالا انجام شد. از مدیران 547 بیمارستان کشور با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده نظرسنجی به عمل آمد. از روش های آماری توصیفی و استنباطی شامل کروسکال، من ویتنی و رگرسیون برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: میزان رضایت مدیران بیمارستان ها از محتوای استاندارهای اعتباربخشی بیمارستان های کشور 2.64±0.67 از 5 امتیاز (متوسط) بود. حدود 15.1 درصد مدیران بیمارستان ها از محتوای استاندارهای اعتباربخشی بیمارستان های کشور راضی بودند. بیشترین نارضایتی مربوط به عدم شفافیت استانداردها و سنجه ها، وزن یکسان سنجه های اعتباربخشی و تعداد زیاد استانداردها و سنجه ها و کمترین نارضایتی مربوط به توجه به قوانین و آیین نامه های ملی در استانداردهای اعتباربخشی بود.نتیجه گیری: کاهش تعداد استانداردها و سنجه ها، سطح بندی و شفاف تر شدن سنجه ها، تغییر مقیاس امتیازدهی، جامع تر دیدن استانداردها، بکارگیری رویکرد کارکردی در تدوین استاندارها و همچنین توجه به تنوع بیمارستان ها در تدوین سنجه ها می تواند به بهبود محتوای استاندارهای اعتباربخشی کمک کند.

مقدمه: ﺳﻨﺪرم ﻓﺮﺳﻮدﮔﯽﺷﻐﻠﯽ شامل خستگی عاطفی، ﻣﺴﺦ ﺷﺨﺼﯿﺖ و ﮐﺎﻫﺶ اﺣﺴﺎس ﮐﻔﺎیت شخصی است و 40 درصد از افراد جوامع صنعتی به این سندرم مبتلا هستند. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین ارضا نیازهای روانی بنیادین با فرسودگی شغلی در بین اعضا هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بود.روش کار: این پژوهش کاربردی با روش پیمایشی اجرا شده است. جامعه پژوهش کلیه اعضا هیات علمی علوم پایه و بالینی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1394 (n=449) بودند که در این پژوهش 100 نفر به صورت طبقه ای و داوطلبانه به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ و جکسون و ارضا نیازهای روانی بنیادین دسی و رایان بود که روایی و پایایی آن ها در پژوهش های گذشته مناسب ارزیابی شده بود.یافته ها: یافته ها نشان داد ارضای نیازهای روانی بنیادین با خستگی هیجانی (r=-0.378، p<0.01) و با مسخ شخصیت (r=-0.359، p<0.01) ارتباط منفی معنادار و با کفایت شخصی (r=0.586، p<0.01) ارتباط مثبت معنادار دارد. بنابراین با افزایش ارضای نیازهای روانی بنیادین، خستگی هیجانی و مسخ شخصیت کاهش یافته و کفایت شخصی افزایش می یابد. فرسودگی شغلی پاسخگویان بر حسب تحصیلات، گروه (بالینی و علوم پایه)، نوع استخدام (رسمی- پیمانی)، مدت کار (تمام وقت، نیمه وقت) و رتبه ی استادی و تاهل تفاوت معنادار نداشت، اما این تفاوت بر حسب جنس معنادار بود (p=0.049).نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که ارضا نیازهای روانی بنیادین اعضای هیات علمی تاثیر مهمی در کاهش میزان فرسودگی شغلی کلی آن ها دارد. بعلاوه، مشخص شد که با افزایش خودمختاری، خستگی هیجانی و مسخ شخصیت کاهش و کفایت شخصی افزایش می یابد ولی با افزایش شایستگی، کفایت شخصی و فرسودگی شغلی افزایش می یابد.