پژوهش و سازندگی
سال:1382 | دوره:16 | شماره:1 (پی آیند 58) در امور دام و آبزیان |تعداد مقالات:30

در این بررسی، 2386 لاشه گاومیش و 18795 لاشه گوسفند مورد بازرسی قرار گرفت. از این تعداد لاشه بازرسی شده 478 (24.1%) عدد ریه گاومیش و 1349 (13.9%) عدد ریه گوسفند ضبط شدند در 44 (9.2% ) عدد ریه ضبطی  گاومیش و در 120 (8.9%) عدد ریه گوسفند آلودگی کرمی ریه مثبت بود. در گاومیش آلودگی کرمی ریه فقط از نوع کیست هیداتیک (29.5%) بود ولی در گوسفند نماتودهای انگلی ریه Dictyocaulus filaria (8%)، Protostrongylus rufescens (8.4%)، Cystocaulus ocreatus (6% ،8%)، Muellerius capillaris (26%) و کیست هیداتیک (49%) شناسایی گردیدند.

مورچه ها به عنوان دشمنان طبیعی زنبور عسل در دنیا معرفی شده اند و در ایران نیز گونه های مختلفی از مورچه ها در کلنی های زنبور عسل رفت و آمد می کنند ولی به عنوان آفت جدی و خطرناک برای زنبور عسل تلقی نمی شوند. در طی سال های  1378-1377 که کلنی های طرح جامع اصلاح نژاد زنبور عسل ایران برای پرورش ملکه به منطقه رودان استان هرمزگان کوچ داده شده بودند، حمله نوعی از مورچه های نجار به نام Camponotus sanctus Forel (Hym. Formicidae) 1904 به کلنی های جفتگیری باعث از بین رفتن بعضی از آنها شد. حمله این مورچه ها با جمعیت بالا به کلنی ها منجر به از بین رفتن تعداد زیادی از زنبورهای کارگر و مورچه های مهاجم شده بود. در اثر حمله مورچه ها تعداد زیادی از کلنی ها از بین رفته و یا زنبوران عسل مجبور به ترک کلنی شده بودند. مورچه های نجار معمولا لانه های خود را در چوب می سازند اما گونه C. sanctus اغلب لانه خود را در داخل خاک و در زیر درختان مرکبات و نخل بنا کرده بود. علاوه بر گونه مذکور گونه های دیگری از مورچه ها به داخل کندوهای زنبور عسل رفت و آمد داشتند که در این تحقیق گونه های Cataglyphis setipes Forel, 1894, Camponotus oasium Forel, 1890,  Lepisiota spp, Lacteipennis simplex smith, 1939, در مناطق جنوبی و مرکزی ایران به عنوان مورچه های مهاجم به کلنی های زنبور عسل شناسایی و معرفی گردیدند و امید است در آینده بررسی دقیق تری روی خصوصیات بیولوژیک و خسارت این مورچه ها به کلنی های زنبور عسل انجام شود.

جهت بررسی تاثیر سطوح مختلف باگاس غنی شده با اوره در تغذیه گاومیش های شیرده، این آزمایش با تعداد 16 راس گاومیش به مدت 165 روز در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 4 جیره غذایی و 44 تکرار به اجرا درآمد. جیره های آزمایشی حاوی مقادیر صفر، 20، 40 و 60 درصد باگاس غنی شده با محلول 5 درصد اوره و 3 درصد ملاس به جای کاه گندم بودند. رکورد برداری از مقدار شیر تولیدی یک روز در میان از مجموع شیر تولیدی صبح و عصر و نمونه برداری از شیر هر دو هفته یکبار انجام گرفت. میانگین مقدار تولید شیر روزانه برای جیره های صفر،  20، 40 و 60 درصد به ترتیب: 7.945، 8.057، 7.907 و 9.010 کیلوگرم و برای چربی شیر به ترتیب: 7.297، 7.957، 7.587 و 7.405 درصد و برای پروتئین شیر به ترتیب: 4.120، 4.105، 4.097 و 4.140 درصد و همچنین برای ماده خشک شیر به ترتیب: 18.330، 18.550، 18.427 و 18.515 درصد به دست آمد. میانگین کلیه تیمارها از نظر مقدار تولید شیر روزانه و درصد پروتئین و ماده خشک شیر اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند (0.05<p). تفاوت بین میانگین تیمار دوم با سایر تیمارها از نظر درصد چربی معنی دار بود (0.05>p)، ولی بین میانگین سایر تیمارها تفاوت معنی داری مشاهده نشد (0.05<p)، با توجه به نتایج بدست آمده چنین به نظر می رسد که می توان حدود 23.5 درصد از کل جیره غذایی گاومیش های شیرده را از باگاس غنی شده با اوره و ملاس تامین نمود بدون آنکه اثر سویی روی تولید شیر گاومیش ها داشته باشد.

در مطالعه حاضر 40 قلاده گربه ولگرد شهرستان اهواز از نظر انگل های کرمی دستگاه گوارش و 50 قلاده از نظر تک یاخته های انگلی بررسی شدند و نتایج نشان داد 75 درصد گربه ها حداقل به تک یاخته انگلی، 90 درصد حداقل به یک سستود و 100 درصد حداقل به یک نماتود گوارشی آلوده می باشند. در این تحقیق در مجموع 4 گونه تک یاخته انگلی و 9 گونه انگل کرمی از دستگاه گوارش جدا گردید. انگل های جدا شده عبارتند از: Taenia taeniaeformis، Dipylidium caninum، Diplopylidium noleri، Diplopylidium acanthotetra، Toxocara cati، praeputialis physaloptera joyeuxiella pasqaulei، Opisthorchis felineus، C. rivolta اووسیست های شبیه به gondii Toxoplasma و سارکوسیستیس.

آلودگی محیط زیست یکی از مسایل پیچیده بشر امروزی است. سیستم های آبی پیوسته مواجه با مشکلاتی از قبیل آلودگی با آلاینده های مختلف می باشند که در بین آنها نفت و مشتقات آن نقش بسزایی در آلودگی دارند. مطالعه حاضر به منظور بررسی بالینی و هیستوپاتولوژیک مسمومیت تجربی با نفت سفید در ماهی حوض انجام شد. در این مطالعه 136 عدد ماهی قرمز سالم انتخاب و به یک گروه شاهد و سه گروه (1، 2، 3) آزمایشی تقسیم شدند در گروه های 1 تا 3 به ترتیب 10، 100، PPM 250 نفت سفید به آب اضافه شد. طول مدت آزمایش 21 روز بود. علایم بالینی در گروه های آزمایشی شامل عدم تعادل، بی اشتهایی، افزایش ترشحات موکوسی، زخم های سطحی ویبوست بود. در ماهیان گروه شاهد هیچگونه تغییری مشاهده نشد. بعد از کالبد گشایی و تهیه مقاطع بافتی از آبشش، در بررسی هیستوپاتولوژیک ضایعاتی شامل پرخونی، خونریزی، نفوذ سلول های آماسی تک هسته ای، اگزودای فیبرینی و نکروز تیغه های آبششی در ماهیان گروه های آزمایشی و عمدتا گروه 3 مشاهده گردید.

به منظور یافتن معیار مناسبی جهت ارزیابی گوسفندان زنده در گله های اصلاحی، تعداد 200 راس بره نر و ماده (1±12 ماهه) مغانی و ماکویی مطالعه شدند. اندازه های جدوگاه، طول بدن، دورسینه، عرض لگن، طول مورب بدن و عمق بافت نرم بر روی دنده دوازدهم به وسیله تکنیک اولتراسوند و با استفاده از سرسوزن تعیین شد. تمامی حیوانات ذبح شده و مورد تجزیه لاشه و تفکیک بافتی قرار گرفتند. وزن بدن خالی، دور سینه، طول مورب بدن و ارتفاع از جدوگاه با مقدار گوشت لخم و مجموع چربی همبستگی معنی داری داشتند. عمق بافت نرم تعیین شده به وسیله اولتراسوند و سرسوزن همبستگی بسیار بالا و معنی داری داشتند و بر این اساس می توان اندازه حاصل از سرسوزن را جایگزین اندازه اولتراسوند نمود و نیازی بکارگیری و استفاده از دستگاه اولتراسوند نیست. در هر دو نژاد بین وزن زنده با درصد گوشت لخم، درصد کل چربی، درصد چربی زیر جلدی، درصد چربی بین عضلات و دنبه همبستگی پایین و غیرمعنی دار بود. معادلات تابعیت خطی برای برآورد ترکیبات فیزیکی لاشه حیوان زنده با استفاده از اندازه هایی چون عمق بافت نرم، وزن بدن خالی، ارتفاع جدوگاه و عرض لگن با ضرایب تعیین قابل توجه و معنی دار حاصل شد. در گوسفندان مغانی با استفاده از وزن بدن خالی (0.65= R2) و در گوسفندان ماکویی با استفاده از وزن بدن خالی و جنس (0.93= R2) مقدار گوشت لخم قابل برآورد است.

به منظور ارزیابی تاثیر آنتی بیوتیک های لینکومایسین + اسپکتینومایسین (لینکواسپکتین) بر عملکرد شکمبه در گاو این مطالعه بر روی 9 راس گاو 2 تا 5 ساله از نژاد دو رگ با متوسط وزن 400 کیلو انجام گرفت. سه هفته قبل از شروع آزمایش داروی ضد انگل آلبندازول با دوز 7.5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن زنده بدن دام در دو نوبت به فاصله 2 هفته به گاوها خورانده شد. سه روز قبل از تزریق دارو (روزهای 3-، 2-، 1-) روزانه علایم حیاتی حیوان (درجه حرارت بدن، تعداد ضربان قلب و تنفس، تعداد حرکات شکمبه) تعیین و با اخذ نمونه از مایع شکمبه گاوها، میزان pH، زمان ترسیب، فراوانی تک یاخته ای ها و درصد باکتری های گرم منفی مایع شکمبه اندازه گیری شد. در طول دوره آزمایش (روزهای صفر تا 9) هر روز 6 ساعت پس از تزریق داخل عضلانی داروی لینکواسپکتین 5 درصد با دوز 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن زنده بدن دام به گاوها، فاکتورهای مورد نظر در مطالعه اندازه گیری و ثبت شد. مقایسه میانگین ها در مورد فاکتورهای اندازه گیری شده با نرم افزار آماری Sigma stat و آزمون های آماری توکی (Tukey test) و دانت (Dunnets method) در سطح 5 درصد، اختلاف آماری معنی داری را بین اثر داروی لینکواسپکتین بر روی تعداد ضربان قلب و تنفس دام، زمان ترسیب و فراوانی تک یاخته های مایع شکمبه گاوها در روزهای مختلف آزمایش نشان داد.

آنزیم فسفولیپاز A2 در زهر بسیاری از مارهای سمی از جمله در زهر مارهای تیره الاپید، کروتالیده، ویپریده و مارهای دریایی وجود دارد. این آنزیم با هیدرولیز فسفولیپیدهای غشا سلولی باعث شکسته شدن گلبول های قرمز می شود. هدف از این مطالعه دستیابی به یک روش سریع و مطمئن برای اندازه گیری فعالیت این آنزیم و نیز استفاده از آن در جهت اندازه گیری فعالیت آنزیم فسفولیپاز A2 موجود در زهر مارهای ایران بوده است. روش کار به این ترتیب است که غلظت مشخصی از زهر هر گونه را با سوسپانسیون زرده تخم مرغ مخلوط و آنکوبه کرده، سپس توسط اسپکتروفتومتر مدل Shimadzu (Japan) UV-160A در طول موج 925 نانومتر در مقابل محلولی از سدیم کلراید (NaCL) به عنوان شاهد قرائت نموده، و از اختلاف جذب نوری بین شاهد و نمونه مقدار فعالیت آنزیم محاسبه می شود. نتایج حاصل از ارزیابی فعالیت آنزیم فسفولیپاز A2 در زهر مارهای تیره الاپیده (کبری)، تیره ویپریده (افعی گرزه، افعی زنجانی، افعی شاخدار و جعفری) به روش فوق به ترتیب مقادیر 527، 438، 715، 750، 730، 470، واحد بر میلی گرم زهر (U/mg) را نشان داد، که در نتیجه بیشترین فعالیت مربوط به زهر افعی شاخدار و کمترین فعالیت مربوط به افعی گرزه می باشد.

این بررسی در تابستان 1380 در جزیره اشک دریاچه ارومیه (زیستگاه گوزن زرد ایرانی) و در چهار مرحله نمونه برداری انجام شد. نمونه برداری از مدفوع 130 راس گوزن زرد ایرانی بود و در هر بار نمونه ها جهت آزمایش و تعیین نوع آلودگی کرمی به آزمایشگاه انگل شناسی انتقال می یافتند. نتیجه آزمایش مدفوع نشان داد که از 130 راس گوزن، 10 راس (7.69%) مبتلا به آلودگی کرمی بودند وتخم. Toxacara vituloraum (4.61%)، تریشوریس (2.3%) و نماتودیروس (0.77%) دیده شد. در شناورسازی با آب شکر اشباع میانگین تخم برای گونه T. vitelorum، 8 جنس تریشوریس 4 و جنس نماتودیروس 2 و کل گله 14 بود.

این مطالعه بر روی دستگاه گوارش 6 نمونه ازون برون تازه صید شده انجام گرفت. بخش های ابتدایی و میانی دستگاه گوارش جدا گردیده و ابتدا ساختمان های ماکروسکوپیک آنها مورد مطالعه قرار گرفت. پس از فیکس شدن کامل نمونه ها در فرمالین 10% از اندام های مذکور برش هایی به روش معمول بافت شناسی تهیه و پس از رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین مورد مطالعه قرار گرفتند. از نظر ماکروسکوپیک سطح داخلی مری دارای دو بخش بوده که بخش پروگزیمال آن شامل برآمدگی های مخاطی طولی و بخش دیستال آن دارای پرزهای مخروطی بسیار درشت و بلندی است. سطح داخلی معده غده ای دارای چین های طولی نسبتا کوتاهی بوده ولی سنگدان به صورت عضوی کاملا حجیم بوده که دارای قوام زیادی نیز می باشد و سطح داخلی آن حاوی چین های قطور و پهنی می باشد. در دید میکروسکوپی اپیتلیوم پوشاننده مخاط و سطح مخروط های مری از نوع سنگفرشی مطبق ویژه، زیر مخاط بافت همبند سخت و طبقات ماهیچه ای آن عموما از نوع عضلات مخطط در دو لایه می باشد. اپیتلیوم معده غده ای از نوع استوانه ای شبه مطبق است که در پارین مخاط، غدد معدی متعدد از نوع لوله ای ساده و منشعب با سلول های مکعبی مشاهده گردیده و زیر مخاط آن از نوع همبند سخت و طبقات عضلانی آن از نوع صاف می باشند. اپیتلیوم سنگدان از نوع شبه مطبق ولی دارای سلول های استوانه ای بلندتر و کفت های نسبتا عمیق تری است. غدد معدی در ناحیه پیلوریک و سنگدان محو گردیده و طبقات عضلانی سنگدان که بسیار قطور و در چند لایه به صورت پیچیده می باشند از نوع صاف بوده و یک لایه سروزی شامل بافت همبندی همراه با یک ردیف سلول های سنگفرشی تا مکعبی، آن را از خارج در بر گرفته است.

به منظور مطالعه عوامل محیطی موثر بر صفات رشد در یک گله گوسفند نژاد زندی، از رکوردهای مربوط به تعداد  1628راس بره متولد شده طی سال های 1370 تا 1376 ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند زندی استفاده شد، صفات مورد نظر شامل وزن های: تولد، 3 ماهگی، 6 ماهگی، 12 ماهگی، 18 ماهگی و افزایش وزن های تولد تا 3 ماهگی و 3 ماهگی تا 6 ماهگی بودند. میانگین حداقل مربعات صفات فوق به ترتیب: 0.03±3.97؛ 0.30±;19.28 0.38±29.33؛ 0.57±32.44؛ 0.69±43.59 کیلوگرم و 2.58 ±171.85؛ 3.32±130.2 گرم برآورد شدند. اثر عوامل جنس بره، نوع تولد، سن مادر و سال زایش بر تمامی صفات معنی دار بود (0.05>p). اثر متقابل جنس بره با نوع تولد برای تمامی صفات به جز وزن 18 ماهگی معنی دار بود (0.05>p). اثر متقابل جنس بره با سن میش برای تمامی صفات به جز وزن تولد و 18 ماهگی معنی دار بود (0.05>p). اثر متقابل نوع تولد با سن میش تنها برای صفات افزایش وزن روزانه معنی دار بود (0.05>p). آثار متقابل جنس بره با سال زایش و نوع تولد با سال زایش برای هیچکدام از صفات معنی دار نبود.

در این تحقیق به منظور بررسی ساختارهای مورفولوژیک قلب، تعیین محل دقیق استخوان احشایی قلب و مقایسه آن در سمت چپ و راست از 80 عدد قلب گاو استفاده شد. نمونه ها از دو نژاد بومی و دورگه (آمیخته نژاد هلشتاین با نژاد گلپایگانی) و از دو جنس نر و ماده به صورت 20 عدد قلب از هر نژاد و جنس انتخاب گردید. نمونه ها پس از جمع آوری از کشتارگاه شهر کرد به سالن کالبد شناسی دانشکده منتقل گردید و قبل از تشریح با استفاده از متر نواری و کولیس از سطح ظاهری قلب مواردی از قبیل طول قلب، دور قلب، طول بطن راست و چپ، قطر دهانه و ضخامت دیواره سرخرگ های آئورت و ششی را اندازه گرفته و پس از تشریح نمودن قلب با استفاده از کولیس فاکتورهایی از قبیل ضخامت دیواره بطن راست و چپ، عرض دهلیزها و ضخامت گوشک ها اندازه گیری شد. سپس استخوان احشایی قلب را از سمت راست و چپ خارج نموده و ابعاد و وزن آن در تمام نمونه ها اندازه گیری شد. در انتها موارد اندازه گیری شده از نظر آماری با استفاده از آزمون t-Student آنالیز و بین دو نژاد و جنس مقایسه گردید و نتیجه گرفته شد که استخوان احشایی سمت راست بسیار بزرگتر از سمت چپ بوده و در تمام نمونه های مورد مطالعه وجود داشت ولی استخوان سمت چپ فقط در 45 درصد از نمونه ها و بیشتر در سنین 2-1 سال مشاهده گردید. میانگین طول استخوان احشایی راست قلب در نژاد دورگه 40.11 میلیمتر و در نژاد بومی 30.92 میلیمتر گزارش گردید. سایر فاکتورهای اندازه گیری شده در دو نژاد مقایسه گردید و مشخص شد که میانگین طول قلب در نژاد بومی 16.09 سانتیمتر و در نژاد دورگه 19.45 سانتیمتر، دور قلب در نژاد بومی 30.98 و در نژاد دورگه 37.53 سانتیمتر می باشد. همچنین میانگین طول قلب در جنس ماده 19.05 و در جنس نر 18.40 سانتیمتر و میانگین دور قلب در جنس ماده 37.04 سانتیمتر و در جنس نر 35.99 تعیین گردید.

تانن ها از جمله مواد گیاهی هستند که خصوصا در انواع بلوط و ترتاک یافت شده و قادر به ایجاد عوارض کلیوی، کبدی و در پاره ای موارد سرطان زایی می باشند. در این مطالعه، میزان فعالیت آلکالین فسفاتاز (ALP)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و مقادیر بیلی روبین تام، مستقیم و غیرمستقیم سرم در پنج راس میش آمیخته ایرانی به دنبال دریافت اسید تانیک خوراکی به میزان g.kg B.W 3.75 مورد بررسی قرار گرفت. اسید تانیک در ساعت صفر خورانده شد و خونگیری در ساعت صفر و به فواصل هر 6 ساعت بین ساعت صفر تا 42 از ورید وداج به عمل آمد. نتایج این تحقیق حکایت از تغییرات واضح مقادیر AST، ALT و ALP سرم داشت، اما این تغییرات از نظر آماری معنی داری نبود. مقادیر بیلی روبین تام، مستقیم و غیر مستقیم در طول مطالعه دارای افزایش معنی داری (0.05>p) تا شروع علایم مسمومیت (در ساعت 24) و سپس کاهش معنی داری (0.05>p) تا پایان مطالعه (در ساعت 42)، نسبت به زمان صفر بود. یافته های کالبد گشایی و تغییرات میکروسکوپی کبد در سه راس میش دیگر که دو دز کشنده g.kg B.W 4.5 از اسید تانیک به صورت خوراکی دریافت کرده بودند نشان دهنده وجود خون قهوه ای شکلاتی رنگ در مجاری رگ ها و قلب، نکروز و دژنراسیون چربی سلول های کبدی، خونریزی در ناحیه اطراف باب و بزرگ شدن هسته سلول های کبدی بود. با توجه به نتایج فوق می توان نتیجه گرفت که مسمومیت با اسید تانیک سبب ایجاد یک آزردگی جزئی و قابل برگشت در کبد می شود، اما این آسیب کبدی علت مرگ حیوان نیست بلکه عامل مرگ افزایش بیش از حد مت هموگلوبین درخون و ایجاد شرایط آنوکسی می باشد.

تنوع غذایی چرخ ریسک بزرگ Parus major از آغاز تابستان 1377 تا پایان تابستان 1378 (به مدت 15 ماه) در جنگل های جلگه ای نور، واقع در استان مازندران بررسی شد. تجزیه و تحلیل محتویات سنگدان 116 نمونه صید شده مشخص نمود که بیشترین مواد جانوری خورده شده در فصول مختلف حشرات راسته سخت بالپوشان (Coleoptera) و راسته بالپولک داران (Lepidoptera) و بیشترین مواد گیاهی خورده شده، دانه های قیاق halepense Sorghum) )  و انجیر (Ficus carica) می باشند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها، نشان داد که بین فراوانی نسبی مواد جانوری، گیاهی و سنگریزه خورده شده توسط چرخ ریسک بزرگ در فصول مختلف در سطح اطمینان 95%، اختلاف معنی داری وجود دارد. در رژیم غذایی چرخ ریسک بزرگ، آفات محصولات کشاورزی و درختان جنگلی، اعم از کرم ساقه خوار برنج , (Chilo suppressalis) Agrotis sp., Heliothis sp. Mamestra oleracea از راسته Lepidoptera و Omophlus sp. و Oryzaephilus suinamensis از راسته Coleoptera و Rhopalosiphum padi و Myzus persicae از راسته Homoptera نیز مشاهده شدند.

بررسی حاضر از اسفند ماه 1379 تا اسفند ماه 1380 به منظور بررسی اپیدمیولوژی آلودگی های انگلی نشخوارکنندگان کوچک استان سمنان ادامه یافت. دو گله 20 راسی مخلوط بره و بزغاله 3 ماهه با شرایط مشابه از نظر وزن، آلودگی انگلی و جنس در دو شهرستان گرمسار و سمنان انتخاب گردید. هر گله ماهیانه به مدت 12 ماه مورد بازدید قرار گرفت و از همه آنها هر ماهه نمونه خون و مدفوع گرفته شد. سطح خارجی بدن آنها از نظر آلودگی به انگل های خارجی مورد بازرسی قرار گرفت. ضمنا از هر منطقه تحت آزمایش لوله گوارش 20 راس دام بومی از نظر آلودگی های کرمی بررسی شدند. در دام هایی که براساس آزمایش مدفوع مبتلا به کرم های لوله گوارش بودند مدفوع آنها کشت داده شد تا نوزادهای مرحله سوم  (L3) جهت تشخیص جنس نماتودهای لوله گوارش به وجود آیند. ضمنا مدفوع دام ها از نظر وجود نوزاد کرم های ریوی در دستگاه برمن کشت داده شد. براساس کشت و آزمایش مدفوع و جدا کردن کرم های بالغ از لوله گوارش مجموعا 7 گونه نماتود به نام های: Ostertagia circumcincta، O. occidentalis، Marshallagia marshalli، Nematodirus oiratianus، Skrjabinema ovis، Trichuris ovis، T. discolor، در دام های تحت آزمایش تشخیص داده شد. درصد آلودگی مختصر و میانگین کلی تعداد کرم های بالغ جداشده 15 عدد بود. گله آزمایشی سمنان مبتلا به Moniezia benedeni بود اگرچه درصد آلودگی با برخی از این کرم ها مانند تریشوریس و نماتودیروس بالا بود ولی براساس میانگین شدت آلودگی نمی توان برای آنها بیماری زایی و اهمیت اقتصادی و تغییرات فصلی قائل شد. ضمنا ایمریا موجود در مدفوع دام های آزمایش شده،Eimeria ovoidalis تشخیص داده شد. از سطح خارجی حیوانات تحت آزمایش دو کنهHyalomma anatolicum  anatolicum و Rhipicephalus bursa و یک گونه شپش: Linognathus ovilus جدا شد. درصد و شدت آلودگی به انگل های خارجی نیز مانند انگل های کرمی لوله گوارش درحدی نبود که بتوان برای آنها بیماری زایی و اهمیت اقتصادی قائل شد اگرچه ابتلای به این انگل ها عمدتا درفصل تابستان دیده شد. در آزمایش خون حیوانات تحت آزمایش دو تک یاخته Thileria lestokardi و Babesia ovis دیده شد. آلودگی به این انگل ها طبق تغییرات فصلی وفور کنه ها در تابستان مشاهده گردید. در این زمان 5% از دام ها مبتلا به این تک یاخته ها بودند. ابتلا دام مبتلا به T. lestokardi در تیر ماه مشاهده گردید که در مراجعه بعدی به دلیل ابتلا به این انگل (بره کشون) تلف شده بود. از میان انگل های جدا شده میزان آلودگی به انگل های کرمی لوله گوارش درحدی نبود که بتوان برای آن درمان راهبردی خاص (استراتژیک) توصیه نمود. آلودگی به کنه ها اگرچه از نظر شدت آلودگی اهمیت نداشت ولی چون این کنه ها ناقل تک یاخته های خونی مشاهده شده در این بررسی می باشند بنابراین باید از فروردین ماه دام های منطقه سه بار به فاصله یک ماه حمام ضد کنه داده شوند در این صورت علاوه بر مبارزه با انگل های خارجی، تک یاخته های بیماری زا نیز از بین خواهد رفت.

تهیه سیلاژ به عنوان یکی از راهکارهای مناسب در استفاده بهینه از ضایعات چهار گونه از تون ماهیان اقتصادی به نام های هوور (Thunnus tonggol)، هوور مسقطی (Catsowonus pelamis)، گیدر (Thunnus albacares) و زرده (Euthynus affinis) مورد بررسی قرار گرفت. ساخت سیلاژ به روش اسیدی با استفاده از اسید فرمیک و آنزیم پپسین انجام گرفت. در این راستا چشم تون ماهیان به عنوان منبعی غنی از اسیدهای چرب غیر اشباع اومگا 3 از نوع دکوزاهگزائونئیک اسید (DHA) مورد بررسی و تحقیق بیشتر قرار گرفت. چربی تام نمونه ها به صورت متیل استر استخراج و اندازه گیری میزان DHA توسط یک دستگاه گاز کروماتوگراف (GC) صورت پذیرفت. اندازه گیری میزان DHA در چشم تون ماهیان غنی بودن این اندام را از لحاظ این ماده با دارا بودن به طور متوسط 25-20 گرم DHA در 100 گرم چربی استخراجی اثبات نمود. بالاترین میانگین DHA در این اندام را چشم هوور مسقطی با 24.722 گرم درصد چربی استخراجی به خود اختصاص داده و گونه های هوور با 21.53، گیدر با 19.587، و زرده با 12.20 گرم درصد چربی استخراجی به ترتیب در رده های دوم تا چهارم قرار داشتند. میزان چربی استخراجی در گونه هوور مسقطی 57.68%، هوور 63.39%، گیدر 50.95% و زرده 63.63% اندازه گیری شد. دیگر اسیدهای چرب غیر اشباع مانند اسید پالمیتولئیک (C16:1)، اسید اولئیک (C18:1)، اسید ایکوزاپنتائنوئیک (C20:5(n-3)) بیشترین مقدار را در بین اسیدهای چرب غیر اشباع اندازه گیری شده به خود اختصاص می دادند.

با توجه به کاربرد وسیع حشره کش دیازینون امولسیون 60 درصد (به میزان 2 تا 3 لیتر در هرهکتار) در باغ های استان گیلان و همچنین به دلیل ارزش فراوان ذخایر ماهیان خاویاری در ایران و سایر نقاط دنیا، اثرات اکوتوکسیکولوژی این سم بر روی بچه ماهیان خاویاری 1 تا 3 گرمی قره برون و ازون برون مورد مطالعه قرار گرفت. سمیت حاد حشره کش دیازینون بر مرگ و میر بچه ماهیان قره برون و ازون برون به منظور تعیین غلظت کشنده طی چهار روز 96h) LC50) مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایش ها بر اساس روش (1984) TRC و به صورت ساکن (Static) انجام پذیرفت. در طول آزمایش ها، پارامترهای آب از قبیل pH و سختی مورد سنجش قرار گرفت. دمای آب مورد آزمایش 1±20 درجه سانتی گراد و اکسیژن اشباع بالای 5 میلی گرم در لیتر بود. با توجه به نتایج آزمایش ها، میزان 96h LC50 حشره کش دیازینون امولسیون 60 درصد بر روی بچه ماهیان 1 تا 3 گرمی قره برون و ازون برون به ترتیب 4.38 و 2.54 میلی گرم در لیتر محاسبه گردید. بنابراین حداکثر غلظت مجاز (Mac value) سم دیازینون بر روی بچه ماهیان خاویاری قره برون و ازون برون به ترتیب 0.438 و 0.254 میلی گرم در لیتر تعیین و بر اساس جدول استاندارد سطوح سمیت حشره کش های مختلف در ردیف سمی درجه بندی گردید.

در این تحقیق از قلب، زبان، مری، عضله رکتوس فموریس ران و دیافراگم 252 راس گوسفند (132 راس ماده و 120 راس نر) آزمایش به عمل آمد. کیست های ماکروسکوپی با مشاهده ظاهری و کیست های میکروسکوپی به روش گسترش بافتی مورد شناسایی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کیست های ماکروسکوپی در 4.4 درصد گوسفندان و کیست های میکروسکوپی در 89.7 درصد از گوسفندان وجود داشتند. از نظر وجود کیست های ماکروسکوپی در نرها و ماده ها در سنین مشابه تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت (0.05<p). در مورد کیست های میکروسکوپی نیز تفاوت در نرها و ماده ها در سنین مشابه وجود نداشت (0.2<p). میزان آلودگی به کیست های ماکروسکوپی در سنین مختلف تفاوت آماری معنی داری داشت (0.02>p). میزان آلودگی به کیست های میکروسکوپی در سنین مختلف نیز تفاوت آماری معنی داری داشت به طوری که با افزایش سن میزان آلودگی افزایش می یافت (0.01>p). نتایج نشان داد که میزان آلودگی به کیست های ماکروسکوپی در اندام های مختلف، اختلاف آماری معنی داری داشت، به طوری که بالاترین میزان آلودگی در مری و کمترین آن در زبان بود (0.03>p). میزان آلودگی به کیستهای میکروسکوپی نیز در اندامهای مختلف اختلاف آماری معنی داری داشت، به طوری که بالاترین میزان آلودگی در زبان و کمترین آن در مری بود (0.01>p).

مطالعه حاضر، یک مطالعه اپیدمیولوژیک توصیفی، تحلیلی و گذشته نگر است که با هدف تعیین درصد شیوع کیست تخمدان و بررسی عوامل موثر بر آن در گاوهای شیری در برخی از گاوداری های استان تهران انجام شد. در این مطالعه نمونه ها به طور کاملا تصادفی از 15 گاوداری با تعداد 3052 گاو شیرده و تلیسه از چهار منطقه استان تهران (شمال، جنوب، شرق و غرب) انتخاب شده و با استفاده از پرسشنامه، داده ها جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که شیوع کیست تخمدان در گاوهای شیری نژاد هلشتاین در گاوداری های مورد بررسی با درصد شیوع 5.49، در حداقل دامنه شیوع جهانی که بین 5 الی 30 درصد است، می باشد. بررسی عوامل موثر بر شیوع کیست تخمدان در استان تهران بیانگر این مطلب است که عواملی نظیر فصل، عفونت رحمی، تب شیر و درصد کیست تخمدان مادری (در مادر گاوهای دارای عارضه) بر شیوع این عارضه موثر است که برخی از این عوامل احتمالا تحت تاثیر شیوه مدیریت گاوداری ها بوده است. نتایج حاصل از بررسی حاضر در گاوهای مبتلا به کیست تخمدان نشان داده که تعداد تلقیح برای آبستنی و فاصله زایش افزایش یافته و با سن و نوع گله و تنش رابطه معنی داری داشته است. لذا در صورتی که عوامل موثر بر بروز کیست تخمدان در گاوداری های استان تهران کنترل گردد احتمال دارد زیان اقتصادی حاصل از افزایش تعداد تلقیح برای آبستنی و فاصله زایش جبران شود.

ضایعات ریوی یکی از شایع ترین و مهمترین بیماری ها در گوسفندان می باشد. به منظور شناسایی و تعیین میزان شیوع ضایعات ریوی گوسفندان در کشتارگاه شهر کرد ریه های یک هزار راس گوسفند به طور ماکروسکوپی و میکروسکوپی مورد بررسی قرار گرفت. شیوع ضایعات شناسایی شده شامل: برونکوپنومونی چرکی 7.9 درصد، برونکوپنومونی فیبرینی- چرکی 5.7 درصد، برونکوپنومونی فیبرینی 3.2 درصد، پنومونی بینابینی 4.8 درصد پنومونی کرمی 8.5 درصد، کیست هیداتید 2.3 درصد، آدنوماتوز ریوی گوسفند 0.8 درصد و آبسه ریوی 1.7 درصد بود. انواع مختلف برونکوپنومونی در لوب های قدامی و پنومونی بینابینی، پنومونی کرمی و کیست هیداتید در لوب های خلفی ریه ها از شیوع بیشتری برخوردار بود (0.05>p).

در طی این تحقیق 100 قطعه کبوتر به طور تصادفی از سطح شهر کرمان خریداری شد که پس از کالبد گشایی و بررسی دستگاه گوارش نتایج ذیل حاصل گشت. 75 درصد کبوتران حداقل به یک انگل آلوده بودند. از 28 کبوتر دارای سستود، 27 کبوتر مبتلا به Raillietina tetragona و یک کبوتر مبتلا به Cotugnia digonopora بودند. یک کبوتر مبتلا به نماتود Ascaridia columbae تشخیص داده شد. سستودها و نماتود مذکور از روده باریک جدا گردیدند. تنها تک یاخته جدا شده از دستگاه گوارش (چینه دان) Trichomonas gallinae بوده است که در 56 کبوتر تشخیص داده شد. مطالعات هیستوپاتولوژیک از ضایعات روده و چینه دان در حضور انگل بیانگر وجود آنتریت نکروتیک و هموراژیک (0.001>p) و نیز التهاب، ضایعات پاپیلوماتوز و هیپرکراتوز در اپیتلیوم چینه دان می باشد (0.001>p) شاید بتوان فراوانی بیشتر گونه های رایه تینا را به فراوانی میزبان واسط (سوسک) آن در محیط زیست کبوتران نسبت داد. کبوتران بالغ غالبا حامل تریکوموناد هستند و در شرایط خاص منجر به ضایعات بافتی می شوند.

تحقیق حاضر به منظور آگاهی از نوع، مقدار و میزان هضم مواد و ذرات غذایی مورد استفاده ماهی کپور نقره ای (Hypophthalmichthys molitrix) انجام گرفت. در این آزمایش از 6 قطعه ماهی کپور نقره ای با میانگین وزنی 440 گرم استفاده شد که در استخر خاکی حاوی تولیدات طبیعی به سر می بردند. ماهیان مورد آزمایش به طور تصادفی صید و بلافاصله به آزمایشگاه منتقل و پس از زیست سنجی، هر کدام به طور جداگانه از محل شکم باز شده و از سه قسمت روده شامل ابتدا ( 10-5 سانتی متر)، اواسط ( 60-30 سانتی متر) و انتها (100 سانتی متر تا آخر)، و از هر قسمت 10 نمونه تهیه گردید. لام های تهیه شده در زیر میکروسکوپ از نظر نوع و تعداد ذرات غذایی مورد مطالعه قرار گرفتند. براساس مشاهدات و تحلیل های انجام شده، فراوانی و هضم دتریتوس ها و تک یاختگان بیش از سایر ذرات بوده و غذای کپور نقره ای به ترتیب اهمیت مصرف شامل دتریتوس ها، تک یاختگان، سایر جلبک ها، دیاتومه ها و جلبک های سبز می باشد.

با توجه به گزارشات مختلف مبنی بر اینکه واکسن تب برفکی (FMD) با یاور روغنی می تواند به عنوان یک واکسن مطلوب با طول دوره ایمنی زایی بیشتر از واکسن تب برفکی با یاور ژل دالومین مورد استفاده قرار گیرد. تصمیم گرفته شد تا در قالب یک پروژه این دو نوع واکسن در سطح آزمایشگاهی مورد مقایسه قرار گیرند. به همین منظور با استفاده از دو تیپ ویروسی O1 و A87 مردآباد دو نوع واکسن دوتایی (بی والان) تهیه شد که تنها تفاوت بین آنها یاور موجود در آنها بود به طوری که در یک نوع واکسن تب برفکی یاور ژل دالومین + ساپونین و در دیگری یاور روغنی مونتاناید (ISA25) مورد استفاده قرار گرفت. هر یک از واکسن های ساخته شده در یک گروه هشت راسی گاو و گوساله که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند در ناحیه گردن تزریق شد و یک گروه شش راسی نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. از این گله 22 راسی در روزهای 0، 28، 63، 95، 137، 186، 225، 282 خونگیری به عمل آمد و با استفاده از آزمایش سرونوترالیزاسیونtest) Sero neutralization   و فرمول (Reed and muench  تیتر لگاریتمی پاسخ پادتن آنها استخراج گردید: و با مقایسه آنها با تیتر حافظت کننده (1.2= PD50) این نتیجه حاصل شد که گرچه هر دو نوع واکسن در طول دوره انجام پروژه تقریبا از تیتر حفاظت کنندگی برخوردار بودند ولی واکسن تولید شده با یاور ISA25 هم از نظر تیتر نهایی و هم از نظر دوام بالاترین میزان تیتر در طول دوره و نیز به دلیل خصوصیات فیزیکی و تولید آسان آن از واکسن آبی مطلوب تر است. ضمنا واکسن روغنی در مقایسه با واکسن آبی از دوام بالاتری برخوردار بود.

در این مطالعه آنزیم های سرمی آلکالین فسفاتاز (ALP)، آلانین ترانس آمیناز (ALT)، آسپارتیت ترانس آمیناز (AST) و لاکتات دهید روژناز (LDH) در سه گونه ماهی کپور معمولی، کپور علفخوار و کپور نقره ای استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. برای این کار از 150 قطعه ماهی به ظاهر طبیعی خونگیری به عمل آمد (از هر گونه 50 قطعه). در ماهی کپور معمولی متوسط آنزیم هایALP ALT, AST, و LDH به ترتیب 18، 285، 53 و 1125 واحد بین المللی بوده است. در ماهی کپور علفخوار متوسط این آنزیم ها به ترتیب 16، 255، 34، 1540 و در ماهی کپور نقره ای به ترتیب 14، 126، 40 و 1556 واحد بین المللی بوده است.محدوده فعالیت آنزیم ALT در ماهی کپور علفخوار 18-13 به دست آمده است. این محدوده در مورد ماهی کپور نقره ای 16-11 و در ماهی کپور معمولی 21- 15 بوده است. محدوده فعالیت آنزیم LDH در ماهی کپور علفخوار 1595- 1484 به دست آمده است. این محدوده در مورد ماهی کپور نقره ای 1650-1461 و در ماهی کپور معمولی 1250- 1000 بوده است. محدوده فعالیت آنزیم ALP در ماهی کپور علفخوار 314- 197 به دست آمده است، این محدوده در مورد ماهی کپور نقره ای 156- 97 و در ماهی کپور معمولی 337- 234 بوده است. محدوده فعالیت آنزیم AST در ماهی کپور علفخوار 42- 26 به دست آمده است، این محدوده در مورد ماهی کپور نقره ای 46- 33 و در ماهی کپور معمولی 63-43  بوده است. متوسط آنزیم LDH در سه گونه ماهی مورد مطالعه با یکدیگر اختلاف معنی داری داشته است (0.05>p) به نحوی که میزان این آنزیم در ماهی کپور معمولی به طور معنی داری از دو ماهی دیگر کمتر بوده است. در مقایسه آنزیم ALP در سه گونه ماهی مذکور نیز اختلاف معنی داری مشاهده گردید (0.05>p). این آنزیم در ماهی کپور نقره ای به طور معنی داری از دو ماهی دیگر کمتر بوده است (0.05>p). متوسط آنزیم AST در کپور معمولی به طور معنی دار از کپور علفخوار بیشتر بوده است (0.05>p). در مقایسه آنزیم ALT تفاوت معنی داری بین سه گونه ماهی مشاهده نشد (0.05>p).

هدف از این مطالعه بررسی اثر توام ارتفاع و سرما در وقوع سندرم آسیت و پارامترهای متابولیکی جوجه گوشتی می باشد. برای این منظور تعداد پانصد و هفتاد و شش قطعه جوجه گوشتی تا سن سه هفتگی در شرایط کاملا طبیعی و مساوی نگهداری شدند. از هفته سوم دوره پرورش، جوجه ها در منطقه ای در ارتفاع حدود 2000 متر از سطح دریا به دو گروه مساوی تقسیم شدند. یک گروه از جوجه ها در درجه حرارت 22 درجه و گروه دیگر در درجه حرارت حدود 13 درجه سانتیگراد نگهداری شدند. دراین بررسی از مجموع 576 قطعه جوجه، تعداد 86 قطعه جوجه (15%) با علایم سندرم آسیت تلف گردید. از مجموع تلفات آسیتی 54 قطعه جوجه (62.7%) متعلق به جوجه هایی بود که در سرما پرورش یافته بودند و 32 قطعه جوجه (37.5%) متعلق به جوجه هایی بود که در شرایط طبیعی نگهداری شدند. در این بررسی افزایش تلفات آسیتی با کاهش وزن جوجه، افزایش درصد هماتوکریت، افزایش نسبت هتروفیل به لنفوسیت و نیز تغییرات غلظت هورمون تیروئیدی خون جوجه های گروه سرما همراه بود. مجموع این نتایج موید این است که پرورش جوجه گوشتی درمناطق مرتفع به علت کمبود اکسیژن محیط و ایجاد ناهنجاری های متابولیکی سبب بروز سندرم آسیت شده و در صورتی که این جوجه ها همزمان در معرض استرسی دیگر مانند هوای سرد قرار گیرند به دلیل افزایش متابولیسم و تشدید هیپوکسی وقوع آسیت در آنها بیشتر می گردد.