پژوهش و سازندگی
سال:1383 | دوره:17 | شماره:4 (پی آیند65) در امور دام و آبزیان |تعداد مقالات:14

به منظور بررسی بافت شناختی فرآورده های گوشتی خام، تعداد 10 نمونه از همبرگر معمولی و کباب لقمه از فروشگاه های مختلف شهر تهران تهیه شد. از هر نمونه یک برش به ابعاد 1×2×2 cm2 تهیه و پس از علامت گذاری در پارچه های ظریف کتانی پیچیده شده و جهت پایداری در محلول بافر فرمالین 10% قرار داده شدند. پس از پایداری و انجام روش های معمول آزمایشگاه بافت شناسی، قالبهای پارافینی تهیه و از هر نمونه 10 برش و جمعا یکصد برش هر کدام به ضخامت 6 میکرومتر بریده و با هماتوکسیلین- آئوزین رنگ آمیزی و با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند و در خاتمه میکروگراف های کامپیوتری تهیه گردید. سه نمونه که هر سه از نوع همبرگر معمولی بوده حاوی بافت پستان بودند. در سایر نمونه ها هیچگونه بافت غیر مجاز دیده نشد.

در این تحقیق، 5 نمونه ماست سنتی از مناطق گیلان و گلپایگان اصفهان جمع آوری و در شرایط استاندارد به آزمایشگاه منتقل شدند. جمعیت میکروبی، pH، اسیدیته و استالدئید این ماست ها اندازه گیری شد. استالدئید با روش گاز کروماتوگرافی اندازه گیری گردید. پس از انجام کشت های میکروبی متوالی سویه های باکتری های لاکتیک جداسازی و خالص سازی شدند. این سویه های بومی براساس خصوصیات بیوشیمیایی و مورفولوژیکی شناسایی و به صورت آمپول در محیط کشت حاوی شیر بدون چربی و گیسرول در 70- درجه سانتیگراد نگهداری گردیدند. هدف از انجام این تحقیق، جداسازی، خالص سازی و شناسایی سویه های میکروبی بومی ماست بوده تا بتوان در آینده از آنها به عنوان استارتر در کارخانجات صنایع شیر برای تولید محصولاتی مطلوب از نظر ذائقه مردم ایران استفاده نمود.

به منظور بررسی و مطالعه گیاهان مورد استفاده زنبور عسل و تعیین میزان جذابیت گیاهان برای زنبور عسل در منطقه شمال دماوند ابتدا محدوده مورد نظر که 14133 هکتار بود روی نقشه توپوگرافی 1:50000 معین گردید سپس با بازدید از منطقه طرح و زنبورستان ها اطلاعات لازم جمع آوری شد. با شروع فصل گل دهی و فعالیت زنبور عسل بازدیدهای منظمی از منطقه مورد مطالعه به عمل آمد. با استفاده از روش مشاهده مستقیم در عملیات صحرایی گیاهان شهدزا و گرده زای مورد استفاده زنبور عسل شناسایی شدند و میزان جذابیت گیاهان برای زنبور عسل مشخص شد. فرم های رویشی گیاهان نیز تعیین و نوع بهره برداری زنبور عسل از آنها مشخص گردید. در این تحقیق 27 تیره، 85 سرده (جنس) و 139 گونه گیاهی شهدزا و گرده زا شناخته شد. از بین گیاهان شناخته شده تعداد 33 گونه (23.74 درصد) از تیره مرکبان (Compositae)، تعداد 18 گونه (12.95 درصد) از تیره نعناییان (Labiatae)، تعداد 15 گونه (10.79 درصد) از تیره گل سرخیان Rosaceae، تعداد 11 گونه (7.91 درصد) از تیره بقولات (Laguminosae)، تعداد 8 گونه (5.76 درصد) از تیره شب بوییان (Cruciferae)، تعداد 7 گونه (5.04 درصد) از تیره چتریان (Umbelliferae)، تعداد 7 گونه (5.04 درصد) از تیره سوسن (Liliaceae)، تعداد 5 گونه (3.6 درصد) از تیره سیزاب (Scrophulaiaceae)، تعداد 4 گونه (2.88 درصد) از تیره میخک (Caryophllaceae) و تعداد 4 گونه (2.88 درصد) از تیره کلاه میرحسن (Plumbaginaceae) هستند. از گونه های گیاهی شناخته شده تعداد 95 گونه (68.34 درصد) علفی هستند که 75 گونه (53.96 درصد) علفی پایا، 11 گونه (7.91 درصد) علفی یک ساله و 9 گونه (6.47 درصد) علفی دو ساله هستند. تعداد 22 (15.83 درصد) بوته ای، تعداد 20 گونه (14.39 درصد) درخت و تعداد 2 گونه (1.44 درصد) درختچه ای هستند. از نظر جذابیت گیاهان برای زنبور عسل عداد 9 گونه (6.5 درصد) در کلاس I و دارای جذابیت عالی هستند، 21 گونه (15.1 درصد) در کلاس II و دارای جذابیت خوب، 86 گونه (61.9 درصد) در کلاس III دارای جذابیت متوسط و 23 گونه (16.5 درصد) در کلاس IV دارای جذابیت ضعیف می باشد، تعداد 96 گونه گیاهی (69.1 درصد) مولد شهد و گرده، 22 گونه گیاهی (15.8 درصد) مولد شهد و21 گونه گیاهی (15.1 درصد) مولد گرده هستند.

کنه های سخت و نرم راسته Metastigmata گروهی از بندپایان هستند که بیماری های گوناگون مانند تب های بازگرد انسانی، آنسفالیت کنه ای، تب های خون ریزی دهنده، تولارمی، تب کیو و بابزیوزیس را به انسان منتقل می نمایند. در ایران حدود 28 گونه کنه از خانواده های Ixodidae و Argasidae گزارش شده است. با توجه به اهمیت کنه ها از نظر انتقال بیماری ها در حیوانات و انسان، شناخت گونه های مختلف این بندپایان در منطقه کاشان مورد توجه قرار گرفت. این پژوهش به روش توصیفی انجام گرفت و در طی آن 21 روستا یا محل در مناطق کوهستانی و کویری کاشان که به طور تصادفی انتخاب گردیده بود، مورد بازدید قرار گرفت و کنه ها از میزبان های اهلی مانند گاو، گوسفند، بز و حیوانات وحشی مانند گرگ، روباه و جوجه تیغی جدا گردید. کنه های جمع آوری شده در الکل- اتیلیک 70 درصد نگهداری شد و در آزمایشگاه به وسیله استریو میکروسکوپ و با استفاده از کلید شناسایی شدند. نتایج نشان داد که حداقل 6 گونه کنه از خانواده های ایکسودیده و آرگازیده در شهرستان کاشان وجود دارد. از تعداد 1820 کنه جمع آوری شده از خانوده ایکسودیده  66.5درصد Hyalomma asiaticum 14.5 درصد Dermacentor marginatus، Rhipicephatus sanguineus و و 0.5 درصد Haemaphysalis sulcata 0.25 درصد و از خانواده آرگازیده 8.11 درصد Argaspersicus و 6.5 درصد Ornithodoros Iahoransis شناسائی گردید. با توجه به وجود حداقل 6 گونه کنه از دو خانواده ایکسودیده و آرگازیده وتوانایی بالقوه آنها جهت انتقال بیماری های گوناگون، این بندپایان در سیستم بهداشتی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. لذا توصیه می گردد، روستاییان و دامداران در مورد اهمیت بهداشتی کنه ها برای انسان و حیوانات و میزان خسارت آنها در حیوانات اهلی و اقتصادی آموزش ببینند، تا ضمن آگاهی از روش های کنترل کنه ها، عواقب ناشی از گزش و خونخواری کنه ها کاهش یابد.

این بررسی در طی فصول بهار و تابستان در کشتارگاه شهرستان شهر کرد روی 1000 راس گوسفند انجام گرفت و هدف از انجام آن بررسی ماکروسکوپیک و هیستوپاتولوژیک عوارض اکتسابی قلب در گوسفندان کشتار شده در این شهرستان بود. از 1000 مورد قلب بازرسی شده تنها 96 مورد دارای عارضه ظاهری بود که پس از تهیه مقاطع هیستوپاتولوژیک، فراوانی نسبی عوارض میکروسکوپیک 3.7 درصد تعیین گردید. همچنین فراوانی نسبی آلودگی قلب به بیماریهای انگلی معادل 3.2 درصد برآورد گردید. شایان ذکر آنکه از 37 نمونه مورد بررسی، آلودگی به سارکوسیستوز میکروسکوپیک در 10 مورد به اثبات رسید و این در حالی است که در بازرسی ظاهری قلب هیچگونه نشانه ای از آلودگی وجود نداشت. این موضوع ضرورت توجه هرچه بیشتر به مصرف خوراکی قلب و گوسفند را مشخص ساخته و زنگ خطری برای بهداشت عمومی می باشد. همچنین با توجه به آنکه اکثر گوسفندان کشتار شده زیر یکسال سن داشته و جنس آنها نر بود، لذا اختلاف معنی داری از نظر حضور ضایعات و ارتباط آن با سن، و جنس در سطح p<0.05 مشاهده نگردید.

مطالعات سیتوژنتیکی ابزاری مساعدت کننده در راستای افزایش تولید مثل و راندمان تولیدات دامها، اصلاح نژاد و شناسایی و تشخیص ناهنجاری های مختلف کروموزومی است، لزوم توجه عمیق به دانش سیتوژنتیک احساس می گردد. اسب نژاد ترکمن از نژادهای اصیل ایرانی است که از سالیان دور کشورهای اروپایی از این جهت اصلاح نژاد اسبهای خویش استفاده نموده اند. در مطالعه سیتوژنتیک اسب نژاد ترکمن جهت تهیه گسترش های متافازی، از تعداد 40 راس جنس های اسب نژاد ترکمن (نر و ماده) دارای شناسنامه و داغ مخصوص بودند، نمونه خون محیطی تهیه گردید. نمونه های خونی پس از کشت و رنگ آمیزی، مورد بررسی میکروسکوپی، عکسبرداری و کاریوتایپ قرار گرفت. در این بررسی کاریوتایپ اسب نژاد ترکمن 2n=64 تعیین گردید، از تعداد 62 کروموزوم غیر جنسی 7 جفت متاسانتریک، 6 جفت ساب متاسانتریک و 18 جفت تلوسانتریک بودند. کروموزوم جنسی X ساب متاسانتریک و کروموزوم جنسی Y ساب متاسانتریک کوچک بود. در بررسی متافازی نمونه های یک مادیان ترکمن 7 ساله تعداد کروموزوم ها 2n=65 بود. پس از بررسی مشخص شد که کروموزوم اضافی که یک کروموزوم تلوسانتریک است و هومولوگ کروموزوم های جفت 19 می باشد این مورد یک مورد تریزومی اتوزومی بود که برای اولین بار گزارش می شود. این مادیان از لحاظ تولید مثل طبیعی بوده و کره زاییده شده سالم بود. با نواربندی G به طور دقیق هومولوگ کروموزوم اضافی تعیین شد. گزارش تریزومی شماره 19 در این حیوان برای اولین بار گزارش می شود.

متعاقب رخداد جنون گاوی یا آنسفالوپاتی اسفنجی شکل گاوی در بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی و به دنبال آن رخداد واریته بیماری کروتزفیلد- جاکوب در انسان و تائید ارتباط این دو بیماری، زنگ خطر بیماری BSE را به عنوان یک بیماری قابل انتقال بین دام و انسان به صدا در آورد. با توجه به حضور عامل بیماری در بافتهای مخاطره آمیز مغز و نخاع شوکی امکان آلوده شدن گوشت و بالطبع فرآورده های گوشتی در ضورت استفاده از مغز در تولید آنها یا حضور بافتهای CNS به صورت آلودگی غیر عمدی گوشت در مرحله بی حس کردن گاوها و یا جداسازی گوشت های بازیافتی اطراف ستون مهره ها، دور از انتظار نمی باشد. این تحقیق با توجه به کار مشابهی که در دانشگاه گیسن آلمان انجام پذیرفته بود با هدف بررسی بافتهای مخاطره آمیز از طریق تست غربالگری سریع مواد مخاطره آمیز با شناسایی پروتئین اسیدی رشته ای گلیال به عنوان نشانه سلولی که به فراوانی در بافت CNS یافت می گردد، در فرآورده های گوشتی تولیدی در تهران به اجرا گذاشته شد. از تعداد 19 کارخانه تولید سوسیس و کالباس تعداد 184 نمونه برداشت شد و با دوسری کیت الیزا میزان جذب نوری استانداردها و نمونه ها قرائت، ثبت و مقایسه گردید. میانگین جذب نوری نمونه ها زیر استانداردهای شماره 2 و نزدیک به استانداردهای شماره 1 قرار می گیرند که بیانگر میزان CNS کمتر از 0.2 درصد و نزدیک به صفر می باشد. نتیجه گیری می شود که سوسیس و کالباس های تولیدی در سطح تهران از نظر احتمال خطر بیماریهای پریونی، فاقد نگرانی است.

ژلاتین ماهی به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود دارای کاربردهای متنوع و ارزش اقتصادی بالایی می باشد که آنرا از ژلاتین دامی متمایز نموده است. به منظور بهینه سازی شرایط و روش استخراج این نوع ژلاتین سیزده تیمار با غلظت های مختلف از اسید کلریدریک و اسید استیک در زمانهای متفاوت بر روی پوست سپر ماهی گزنده (Himantura gerrardi)، از گونه های غالب سپر ماهیان خلیج فارس و دریای عمان، مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج آزمایشات شناسایی کیفی نمونه ها نشان داد که براساس استانداردهای موجود، تمامی فرآورده های حاصل ژلاتین می باشند. حداقل غلظت برای تشکیل ژل نمونه ها بین 2-3 درصد متغیر بوده است. تیمار اسید کلریدریک با غلظت 0.4 درصد در درجه حرارت 70 درجه سانتیگراد و زمان 90 دقیقه در مقایسه با سایر تیمارها دارای عملکرد بهتری بود. راندمان استحصال ژلاتین با تیمار یاد شده 15.6% برآورد گردید که از این حیث بالاتر از سایر تیمارها قرار گرفته و با اغلب آنها اختلاف معنی دار آماری نشان داده است (p<0.05). ژلاتین استحصال شده توسط این تیمار دارای ازت کل 15.7%، رطوبت 6.9%، خاکستر 1.5%،p H=9.5 و دامنه درجه حرارت ذوب بین 25-22 درجه سانتیگراد بود. نتایج بازگو کننده این موضوع است که جهت استحصال ژلاتین از پوست سپر ماهی گزنده اسید کلریدریک در مقایسه با اسید استیک که یک اسید آلی است دارای عملکرد بهتری می باشد.

گاهی اوقات در نتیجه واردات گونه های خارجی، احتمال ورود گونه های ناخواسته نیز بوجود می آید. در بررسی برخی از آبگیرهای استان گلستان، تعدادی میگوی آب شیرین بدست آمد که پس از مطالعه به نامM. nipponense  شناسایی گردیدند. M. nipponense برای نخستین بار از کشور ایران گزارش می گردد. با توجه به شباهت های بسیار زیاد ظاهری M. nipponense با گونه وارداتی M. rosenbergii، احتمالا این گونه اشتباها به جای M. rosenbergii و یا به همراه سایر آبزیان رهاسازی شده وارد استان شده است و در حال حاضر در تعدادی از آبگیرهای استان گلستان مشاهده می گردد.

ویژگی های سیتوژنتیکی چرخ ریسک بزرگ (Parus major) ماده؛ در نمونه های تهیه شده از پارک جنگلی نور (استان مازندران) مورد مطالعه قرار گرفت. پس از تیمار کلشی سین به روش In vivo، از بافتهای کبد، مغز استخوانهای ران و درشت نی استفاده گردید. بر روی توده های کروموزومی، پارامترهای کاریولوژی از قبیل NF، طول و بازوهای بزرگ و کوچک، شاخص سانترومری، نسبت بازوها، طول نسبی کروموزوم ها، مجموعه طول کروموزوم ها و دامنه تغییرات آنها تعیین گردید و براساس داده های نهایی کاریوگرام و ایدیوگرام تهیه شد. بررسی نتایج نهایی نشان داد که بیشترین اندیس متافازی از مغز استخوان درشت نی حاصل گردید. تعداد کروموزوم ها بین 70-80 عدد متغیر بود که از این تعداد 19 کروموزوم در تمام پراکنشها ثابت و قابل سنجش بود و بقیه از نوع میکرو کروموزوم بودند که تعداد متغیری را نشان می دادند. لذا فرمول کروموزومی این پرونده به صورت (میکرو کروموزوم (56+5 2n= 2m+ 5sm+ 12a+ و NF= 26 تعیین گردید. سایر پارامترهای کاریولوژیک شامل شاخص سانترومری، نسبت بازوها، طول نسبی کروموزوم ها و دامنه تغییرات طول آنها به ترتیب بین 50+ 20، 4.7-1، 24- 4 و 5- 0.83 متغیر و مجموعه طول کروموزوم ها 20.82 میکرون بود. سیستم تعیین جنسیت پرنده مورد مطالعه ZW تعیین گردید اما به دلیل عدم مشاهده ماکرو کروموزوم W، به نظر می رسد که کروموزم جنسی W در چرخ ریسک بزرگ متعلق به میکرو کروموزوم ها باشد.

در این مطالعه با استفاده از داده های اندازه گیری شده بر روی تعداد 724 راس گوسفند لری بختیاری بین سنین 3 ماهه تا 6 ساله، ذبح شده در کشتارگاه صنعتی جونقان واقع در استان چهارمحال بختیاری طی مدت 6 ماه (از اواسط خرداد ماه تا اواسط آذر ماه) در سال 1382، ارتباط بین اندازه های بدن (طول، ارتفاع جدوگاه و دور سینه) و دنبه (عرض بالا، وسط، پایین، طول، طول شکاف، عمق و محیط بالا) با وزن زنده، لاشه گرم بدون دنبه مورد بررسی قرار گرفت. اثر سن گوسفند در حین کشتار بر روی همه صفات مطالعه شده به جز درصد لاشه گرو لاشه گرم بدون دنبه کاملا معنی دار (p£0.01) بود. وضعیت بدنی نیز بر روی همه صفات اثر معنی داری (0.01 و (p£0.05 نشان داد. با بهبود وضعیت بدنی، میانگین حداقل مربعات صفات افزایش یافت، ولی برای درصد لاشه گرم بدون دنبه بالاترین مقدار در گروه دارای وضعیت بدنی نمره 4 مشاهده شد. گوسفندان نر نیز میانگین حداقل مربعات بالاتری نسبت به ماده ها داشتند، ولی درصد لاشه گرم بدون دنبه و طول بدن در دو جنس دارای تفاوت معنی داری نبودند. ضرایب همبستگی میان اندازه های بدن با وزن زنده، لاشه گرم و لاشه گرم بدون دنبه از بالا تا بسیار بالا و مثبت برآورد گردید. همبستگی بین وزن دنبه با وزن زنده، لاشه گرم و لاشه گرم بدون دنبه به ترتیب 0.71، 0.82 و 0.69 بود. اندازه دور سینه به ترتیب 79.7، 70.4 و 77.2 درصد از تنوع در وزن زنده، لاشه گرم و لاشه گرم بدون دنبه را به خود اختصاص داد. وزن زنده نیز به ترتیب 93.0 و 95.3 درصد از تنوع در وزن لاشه گرم و لاشه گرم بدون دنبه را به خود اختصاص داد. نتایج نشان داد که وزن زنده، لاشه گرم و لاشه گرم بدون دنبه در گوسفندان لری بختیاری می تواند بوسیله اندازه گیری برخی از اندازه های بدن و ابعاد ظاهری دنبه و با دقت بسیار بالا برآورد گردد.

استفاده از مدل تابعیت تصافی برای برآورد پارامترهای ژنتیکی و پیش بینی ارزش اصلاحی به علت داشتن مزیت نسبت به مدل های حیوان رو به گسترش است. این مدل وقتی به کار می رود که مشاهدات تکراری در زمانهای مختلف برای یک صفت در دسترس باشد. هدف این تحقیق تجزیه و تحلیل و برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات وزن بدن در سنین مختلف گوسفندی بلوچی استفاده شد. مشاهدات به وسیله مدل تابعیت تصادفی می باشد. بدین منظور 38659 رکورد روز آزمون وزن مربوط به 12328 راس گوسفند بلوچی استفاده شد. مشاهدات به وسیله مدل تابعیت تصادفی با درجات برازش 3، 4 و 5 برای اثر ژنتیکی افزایشی و محیطی دایمی حیوان تجزیه و تحلیل آماری شدند. نتایج حاصل نشان داد که مدل با درجه برازش 5 مناسب تر از سایر مدل ها بوده و مقدار ضرایب وراثت پذیری با این مدل برای صفات وزن تولد، 45، 6، 90، 12، 150، 18، 210، 320، و 360 روزگی به ترتیب 0.46، 0.43، 0.42، 0.45، 0.51، 0.54، 0.47، 0.35، 0.33 و 0.34 برآورد گردید. این نتایج نشان داد که به استثنای وزن تولد، با افزایش سن تا 150 روزگی ضرایب وراثت پذیری وزن بدن افزایش و بعد از آن کاهش می یابد (مدل 3)، اما در مدل های 1 و 2 روند افزایش وراثت پذیری با افزایش سن تا یک سالگی مشاهده شد. همچنین همبستگی های ژنتیکی وزن بدن سنین نزدیک به هم بالا بوده و با افزایش فاصله مقدار همبستگی بین آنها نیز کاهش یافت. نتایج حاصل از پیش بینی ارزش اصلاحی قوچها نشان داد که با افزایش سن، تفاوت بین ارزش اصلاحی قوچهای مختلف بیشتر می شود. بطور کلی نتایج حاصل برای پارامترهای ژنتیکی و ارزش اصلاحی نشان داد که وزن زنده در سنین پایین صفت متفاوتی از وزن بدن زنده در سنین بالا بوده و احتمالا برخی ژنهای کنترل کننده آنها متفاوت می باشند.

این پژوهش در آب های ساحلی منطقه بندرعباس تا سیریک و از تیر ماه 1379 لغایت مرداد ماه 1381 و با هدف بررسی تولید مثل میگوی موزی (Penaeus merguiensis) انجام پذیرفت. نمونه برداری به صورت ماهانه و به وسیله تور ترال کف صورت گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل نسبتهای جنسی در تمام فصول سال و همچنین سالانه نشان داد که در تمامی موارد (به استثنا فصل تابستان 1379) نسبتها 1:1 نبوده که جهت کسب اطمینان از صحت نسبتهای مشاهده شده از آزمون مربع کای استفاده شد (p<0.05). تجزیه و تحلیل گسترده مراحل باروری تخمدان میگوی موزی نشان داد که اوج (بیشترین) تخم ریزی برای این گونه در فصل بهار وجود داشته است، و طول سرسینه (کاراپاس) در 50% بلوغ (CLM 50) میگوهای ماده برابر 30.21 میلی متر محاسبه گردید.

در این تحقیق اثرات چهار جیره غذایی حاوی 2.4 مگا کالری انرژی متابولیسمی و 12.4 درصد پروتئین خام با سطوح صفر، 10، 20 و 30 درصد بقایای محصول پسته بر رشد، تولید کشمیر و خصوصیات فولیکولی مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش با 32 راس بز نر رائینی 18 ماهه با میانگین وزن و انحراف معیار 24.92±2.15 کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی و به مدت 174 روز اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد بیشترین بیده تولیدی (549 گرم) متعلق به جیره حاوی 10 درصد بقایای پسته و کمترین آن (481 گرم) مربوط به جیره شاهد بود. هر چند که این تفاوت معنی دار نبود (p>0.05). تولید بیده بزهای تغذیه شده با جیره های حاوی بقایای پسته بیشتر از گروه شاهد بود اگرچه میزان بیده تولیدی متناسب با افزایش بقایای پسته در جیره های غذایی بصورت خطی افزایش نیافت. کمترین و بیشترین کشمیر متعلق به جیره 10 و 30 درصد به ترتیب به میزان 18.41 و 20.31 میکرون بود. بیشترین و کمترین استحکام دسته الیاف به ترتیب متعلق به جیره 10 و 20 درصد و به میزان 3.67 و 3.21 گرم نیرو/ تکس بود که البته از نظر آماری تفاوت معنی داری نداشتند (p>0.05). میانگین تراکم فولیکولهای اولیه و ثانویه در ابتدا و انتهای آزمایش جیره های حاوی صفر، 10، 20 و 30 درصد بقایای پسته به ترتیب برابر با 36.73 و 40.51 و 34.99 و 34.37 میلیمتر مربع/ پوست بود و میانگین نسبت فولیکولی 12.29 و 13.4 و 12.55 و 12.47 بدست آمد که اختلاف معنی دار (P>0.05) نشد. بین تیمارها از نظر ماده خشک مصرفی اختلاف معنی دار (p<0.05) وجود داشت. اما از نظر اضافه وزن و ضریب تبدیل خوراک اختلاف معنی داری (p>0.05) مشاهده نشد. میزان کل تانن و مواد فنولیک بقایای پسته به ترتیب 10.15 و 15.62 درصد در ماده خشک اندازه گیری شد. تجزیه پذیری پروتئین خام جیره شاهد بیشتر از جیره های حاوی بقایای پسته بود و مقادیر تجزیه پذیری پروتئین به طور خطی با افزایش تانن کاهش یافت. به طور کلی نتایج نشان داد بقایای پسته می تواند تا 30 درصد ماده خشک جیره مصرفی را تشکیل دهد بدون اینکه هیچگونه اثرات بازدارنده بر رشد بدن، ماده خشک مصرفی، فولیکولهای پوست، تولید کشمیر و سلامتی بزها داشته باشد.