اخلاق پزشکی
سال:1400 | دوره:15 | شماره:46 |تعداد مقالات:31

زمینه و هدف: رهبری اخلاقی زمینه رفتار شهروندی و وفاداری پرستاران را فراهم ساخته و زمانی که رویکرداخلاق مدار در رهبری با بهادادن به ارزش های والای انسانی و حمایتی به پرستاران زمینه را برای انجام اثربخش رفتار شهروندی سازمانی پرستاران فراهم سازد، با افزایش انگیزه ذاتی آنان می توان سبب کاهش تمایل به ترک خدمت پرستاران گردید. مواد و روش ها: این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نوع روش توصیفی بوده و با حجم نمونه240 نفر از جامعه آماری پرستاران بیمارستان های شهر رشت و بر اساس فرمول کوکران با استفاده از روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس اجراگردید. داده های تحقیق با استفاده از پرسشنامه استاندارد که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت جمع آوری شد و جهت تحلیل داده ها از نرم افزار آماری Smart-PLS استفاده شد. یافته ها: نتایج بدست آمده از تحقیق نشان از تاثیر رهبری اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی با جهت فردی و سازمانی با جهت سازمانی، تاثیر رهبری اخلاقی بر قصد ترک خدمت، . تاثیر رهبری اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی با جهت فردی و سازمانی با جهت سازمانی با میانجی گری انگیزه ذاتی وتاثیر رهبری اخلاقی بر قصدترک خدمت با میانجی گری انگیزه ذاتی دارد. ملاحظات اخلاقی: پس از توضیح دباره اهداف مطالعه و اطمینان بخشی به شرکت کنندگان درباره محرمانگی اطلاعات و رضایت شفاهی آنان، پرسشنامه ها بین شرکت کنندگان توزیع گردید. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از آزمون فرضیات و بدست آوردن میزان تاثیرگذاری هریک از متغیرها می توان نتیجه گرفت که مدیران باید سبک رهبری اخلاقی را با غنی سازی و تقویت اهمیت وظیفه، توجه ویژه به شان و جایگاه پرستاران و تاکید بر اخلاق در محیط کار، پرورش دهند. همچنین مدیران با درگیر کردن پرستاران در ارایه چشم انداز و جلب مشارکت بیشتر آنهادر تحقق اهداف و داشتن تفکر مثبت به آینده و توجه به نیازهای آن ها و ایجاد فرصت برای شکوفایی و ارتقای آنان به سطح بالاتر، زمینه افزایش انگیزه پرستاران نسبت به کار و در نتیجه زمینه لازم برای بروز رفتارهای شهروندی سازمانی را فراهم نمایند.

زمینه و هدف: اخلاق و تدریس به طور ذاتی همسو و درهم تنیده است و محققان ابراز داشته اند که پایبندی به اصول و ارزش های اخلاق حرفه ای در اعضای هیات علمی دانشگاه که نقش اصلی را در اداره و هدایت امر آموزش بر عهده دارند، بسیار حایز اهمیت است، چون نقش مهمی در بهبود عملکرد دانشجویان دارند. این مطالعه با هدف تعیین دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی آبادان در مورد ابعاد اخلاق تدریس اساتید انجام گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی 302 نفر از دانشجویان دانشکده علوم پزشکی آبادان به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد که از دو بخش اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه «اخلاق حرفه ای تدریس اساتید» تشکیل شده است. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-25 و به کمک آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: دانشجویان ابعاد ویژگی های شخصیتی (41/0±, 99/2)، اشراف بر محتوی (51/0±, 87/2)، شناخت وجوه مختلف یادگیرنده (53/0±, 75/2)، ارزشیابی استاندارد (60/0±, 64/2) و رعایت قوانین آموزشی (46/0±, 29/2) را کمتر از حد متوسط ارزیابی کردند و تنها بعد تسلط بر روش تدریس (54/0±, 03/3) را بالاتر از حد متوسط ارزیابی کردند. همچنین یافته های استنباطی این بخش بیانگر آن بود که به جز ابعاد ویژگی های شخصیتی (883/0=P) و تسلط بر روش های تدریس (336/0=P) در میان سایر ابعاد، اختلاف میانگین نسبت به حد متوسط معنی دار بود (0005/0=P). ملاحظات اخلاقی: شرکت در پژوهش اختیاری بود و درباره اهداف پژوهش و رعایت محرمانگی اطلاعات به شرکت کنندگان توضیح داده شد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده، این ناهمسویی ها ممکن است ناشی از تفاوت در امکانات آموزشی (زمان و فضا و تجهیزات آموزشی) و ماهیت منحصر به فرد بودن برخی رشته های تحصیلی بررسی باشد. همچنین جو حاکم بر فضاهای آموزشی با توجه به قوانین و مدیریت محل متفاوت بوده و بها دادن بیشتر به ارزش های خاص در هر محل ممکن است تغییراتی ایجاد کند.

همه گیری بیماری کووید 19 سبب بروز مشکلاتی در ارایه خدمات سلامت باروری و جنسی گردیده است (1). این فاجعه بر سلامت جنسی و تولید مثلی کل جامعه تاثیر می گذارد و ارایه خدمات مربوطه را به ویژه برای زنان در کشورهای در حال توسعه دشوارتر کرده و بر آن ها تاثیر منفی می گذارد (2). حقوق سلامت باروری و جنسی یک موضوع مهم سلامت عمومی در همه گیری هاست (2). بسیاری از کشورها شاهد کاهش دسترسی و افزایش موارد نقض این حقوق در طی همه گیری کووید 19 بوده اند (3). خطر واقعی در به خطرافتادن جدی ایمنی و حقوق زنان و نوزادان وجود دارد. گزارش های بین المللی تاثیر گسترده ای بر کیفیت مراقبت و حقوق بشر زنان و نوزادان را نشان می دهد، اگرچه ارایه برخی از خدمات غیر اورژانسی، اما مهم، مانند مراقبت های قبل از زایمان و پس از زایمان به صورت مجازی تغییر یافته است و بسته خدمات آموزشی تغذیه نوزادان با پشتیبانی به روش مجازی انجام می شود (4)، اما تشخیص واقعی و صحیح بیماری کووید 19 هنوز هم یکی از دغدغه ها و چالش های پیش رو در این پاندمی می باشد. تشخیص بیش از اندازه (Overestimation) میزان واقعی بیماری ممکن است با خطراتی برای سلامت جامعه به ویژه کیفیت و کمیت ارایه خدمات سلامت باروری و جنسی همراه باشد. اصول چهارگانه اخلاق پزشکی در ارایه خدمات سلامت مستلزم ارایه خدمات با حفظ حق اختیار دریافت کننده خدمات، سودرسانی و عدم ضرررسانی و عدالت است (5). در خصوص اصل عدالت لازم به ذکر است تشخیص بیش از اندازه بیماری کووید 19 متضمن تحمیل بار مالی اضافی اقدامات تشخیصی و درمانی در ابعاد اقتصادی بر هزینه خدمات سلامت بر فرد و جامعه است. در اصل سودرسانی می توان به اثربخش بودن اقدامات تشخیصی در ارایه خدمات اشاره نمود که با توجه به اقدامات تشخیصی غیر ضروری و غیر مرتبط نه تنها سودی از بعد سلامت عاید فرد نمی شود، بلکه از بعد ضرررسانی نیز ممکن است منجر به مصرف داروهای غیر ضروری، بستری در بیمارستان و سایر پیامدها گردد. اضطراب ابتلا به بیماری برای فرد و خانواده، ترس از سرایت بیماری به سایر افراد خانواده، تاثیر بر روابط زناشویی، ترس از بارداری، ترس از زایمان، جداسازی مادرو و نوزاد در بیمارستان، عدم حضور و عدم دریافت حمایت خانواده در هنگام دریافت خدمات سلامت باروری و جنسی، استیگمای ناشی از تشخیص بیماری کووید 19، محرومیت نوزاد از شیر مادر، عدم گسترش و پوشش کافی دریافت خدمات سلامت باروری و جنسی از راه دور، فقدان وجود مراکز اختصاصی امن از نظر ابتلا به بیماری برای زنان باردار و کودکان، فقدان پروتکل های مراقبتی و درمانی مختص ارایه خدمات سلامت باروری و جنسی در تمام حیطه های مورد نیاز ارایه خدمات در همه گیری کووید 19 از چالش های موجود در ارایه خدمات سلامت باروری و جنسی است...

زمینه و هدف: با توجه به وضعیت پراسترس حرفه پرستاری در بخش های مراقبت های ویژه، مولفه های موثر بر کاهش استرس کاری و بهبود بهداشت روانی پرستاران مهم به شمار می رود. از آنجا که خودشفقت ورزی در ایجاد تعادل سلامت روانی افراد نقش دارد، لذا این مطالعه با هدف بررسی ارتباط خودشفقت ورزی و استرس کاری پرستاران بخش های مراقبت های ویژه بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی زنجان در سال 1399 انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش، مطالعه ای مقطعی از نوع توصیفی همبستگی بود. تعداد 367 پرستار شاغل در تمامی بخش های مراقبت های ویژه بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی زنجان در سال 1399 به صورت تمام شماری انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه سه قسمتی اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه های خودشفقت ورزی Neff و استرس کاری Gray-Toft and Anderson بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و از طریق نرم افزار SPPS 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بین خودشفقت ورزی و استرس کاری در پرستاران بخش های مراقبت های ویژه با استفاده از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن ارتباط معکوس و معنی دار وجود دارد (260/0-=r، 01/0P<). همچنین خودشفقت ورزی در پرستاران در حد متوسط با میانگین نمره (51/0±, 03/3) و استرس کاری در پرستاران در حد بالا با میانگین نمره (82/16±, 38/103) بود. ملاحظات اخلاقی: این مطالعه توسط کمیته اخلاق تایید شده است. ملاحظات اخلاقی نظیر تکمیل فرم رضایت آگاهانه، مشارکت داوطلبانه، توضیح اهداف تحقیق و اطمینان در مورد محرمانه بودن اطلاعات رعایت گردید. بحث و نتیجه گیری: با توجه به ارتباط معکوس خودشفقت ورزی و استرس کاری، سیاستگذاران و مسوولین پرستاری می توانند از طریق آموزش و ارتقای خودشفقت ورزی پرستاران، در جهت کاهش استرس کاری و بهبود عملکرد کاری آنان اقدام نمایند.

زمینه و هدف: کارکنانی که احساس می کنند جو اخلاقی بر سازمان حاکم است تعاملات سازمانی را عادلانه می دانند و این امر باعث افزایش رضایت و تعهد کاری شان می شود. از طرفی وجدان در فعالیت های پرستاری دخیل بوده است و پرستاران را به مراقبت باکیفیت تر سوق می دهد. هدف از این مطالعه تعیین ارتباط جو اخلاقی با وجدان کاری پرستاران بخش های مراقبت ویژه بوده است. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی همبستگی در سال 99-1398 در بخش های مراقبت ویژه مراکز آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی گلستان (6 مرکز درمانی) با استفاده از نمونه گیری چندمرحله ای انجام شد. انتخاب بیمارستان ها به صورت تصادفی صورت گرفت و متناسب با تعداد پرستاران در بیمارستان ها، نمونه ها در بیمارستان های منتخب به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. 184 پرستار در این مطالعه شرکت کردند. از پرسشنامه های جو اخلاقی Olson و وجدان کاری Costa و McCrae برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. برای بررسی ارتباط بین متغیرها از ضریب همبستگی اسپیرمن و تحلیل های رگرسیونی استفاده شد. تحلیل ها با استفاده از نرم افزار SPSS 21 در سطح معنی داری 05/0 انجام شد. یافته ها: 75 درصد (138 نفر) از پرستاران زن و 4/36 درصد (67 نفر) با سابقه کاری کمتری از پنج سال بودند. میانگین و انحراف معیار جو اخلاقی 43/0±, 01/4 (مطلوب) و وجدان کاری پرستاران 27/0±, 46/3 (مطلوب) بود. همچنین جو اخلاقی در حیطه های بیماران، همکاران، مدیران، پزشکان، بیمارستان نیز مطلوب بوده است (001/0>P-value). در خصوص وجدان کاری، میانگین نمرات قابلیت اتکا (35/0±, 42/3) و موفقیت مداری (34/0±, 50/3) بیانگر مساعد و مثبت بودن نظرات پرستاران بوده است. آزمون اسپیرمن وجود یک رابطه مستقیم بین جو اخلاقی و وجدان کاری را نشان داد (19/0=r). ملاحظات اخلاقی: در فرایند اجرای این تحقیق کلیه ملاحظات اخلاقی مربوط به مطالعات انسانی مانند کسب رضایت آگاهانه و توضیح در مورد محرمانه ماندن مشخصات شرکت کنندگان در پژوهش رعایت گردید. نتیجه گیری: جو اخلاقی و وجدان کاری پرستاران بخش مراقبت های ویژه مثبت و مطلوب بود و ارتباط معنی داری بین جو اخلاقی با وجدان کاری پرستاران بخش های مراقبت ویژه برقرار است. توصیه می شود مدیران و دست اندرکاران مراکز درمانی با ایجاد جو اخلاقی مطلوب و مثبت باعث بیشتر و قوی شدن وجدان کاری در پرستاران شوند.

زمینه و هدف: وفاداری کارکنان، عاملی مهمی در جهت نیل به اهداف سازمانی و افزایش بهره وری نیروی انسانی در سازمان است. با این رویکرد، پژوهش حاضر با هدف تدوین مدلی جامع برای وفاداری پرستاران در دوران کرونا در بیمارستان گلستان اهواز انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای کاربردی و روش پژوهش، ترکیبی (کیفی کمی) از نوع داده بنیاد) می باشد. در بخش کیفی از خبرگان مدیریت منابع انسانی و پرستاران خبره با حداقل 15 سابقه کار دارای مدرک کارشناسی ارشد به روش غیر تصادفی هدفمند و روش مطالعه در بخش کمی از نوع توصیفی بوده و از میان پرستاران بیمارستان گلستان اهواز بر اساس فرمول کوکران تعداد 215 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج مصاحبه با استفاده از روش داده بنیاد و با استفاده از نرم افزار Maxquda و در بخش کمی از مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل گردید. ملاحظات اخلاقی: درباره اهداف پژوهش و محرمانگی اطلاعات به شرکت کنندگان توضیح داده شد و رضایت آگاهانه به صورت کتبی اخذ گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که عوامل علی موثر بر وفاداری پرستاران در دوران کرونایی را در عامل سازمانی باید جستجو کرد. مطابق با مراحل کدگذاری باز و محوری و انتخابی صورت گرفته از داده ها می توان وفاداری پرستاران را در این تحقیق شامل ابعاد رفتاری و نگرشی دانست. مطابق با نتایج حاصل از مرحله کدگذاری باز (43 مفهوم) و محوری (7 مقوله) و انتخابی تحقیق می توان این گونه عنوان نمود که شرایط علی (شامل عوامل سازمانی، شرایط زمینه ای شامل عوامل مرتبط با شغل)، و عوامل مداخله گر (انگیزش شغلی و فراسازمانی) شناخته شدند. همچنین استفاده از راهبردهای همانند پاداش و انگیزش شغلی می تواند در ایجاد وفاداری پرستاران در دوران شیوع کرونا مورد توجه قرار گیرد. همچنین نتایج بخش کمی نشان داد که مدل ارایه شده از برازش مناسبی برخوردار است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش ضروری است مدیران به مجموعه ای از مهارت ها و فناوری ها مسلط شوند تا بتوانند شناخت مناسبی از وضعیت و خواسته های کارکنان خود کسب نمایند. همچنین به منظور کم شدن درک نادرست مدیران از کارکنان، دوره های آموزشی منابع انسانی با هدف بهبود روابط مدیران و کارکنان تشکیل شود و مدیران درکی بهتر و واقع بینانه تر از وضعیت کارکنان داشته باشند.

زمینه و هدف: پرستاران در محیط بالین با تصمیم گیری های اخلاقی متعددی مواجه می شوند که مدیریت آن ها نیازمند برخورداری از حساسیت اخلاقی است، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین حساسیت اخلاقی پرستاران شاغل بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی گیلان انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه توصیفی مقطعی حاضر در سال 1396 انجام شد. 180 نفر از پرستاران شاغل در بخش های درمانی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی گیلان با نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و حساسیت اخلاقی Lutzen و همکاران بود. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS 19 و روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمره حساسیت اخلاقی در پرستاران 30/11±, 88/60 بود. حساسیت اخلاقی در 20 نفر (2/11 درصد) در سطح پایین، 143 نفر (4/79 درصد) متوسط و 17 نفر (4/9 درصد) بالا بود. بیشترین امتیاز کسب شده مربوط به بعد استفاده از دانش حرفه ای (73/5=Mean Rank) و پایین ترین مربوط به صداقت و خیرخواهی (27/1=Mean Rank) بود. بین سابقه شرکت در کارگاه های اخلاق و حساسیت اخلاقی ارتباط معنی دار دیده شد (04/0=p). ملاحظات اخلاقی: اجازه کتبی و تایید اخلاقی از دانشگاه علوم پزشکی گیلان کد اخلاق IR. GUMS. REC. 1395 گرفته شد. با توضیح اهداف پژوهش به شرکت کنندگان، رضایت آگاهانه آن ها جهت شرکت در مطالعه کسب گردید. به شرکت کنندگان اطمینان داده شد که شرکت در پژوهش به صورت داوطلبانه بوده و اطلاعات محرمانه و نتایج به صورت گروهی تجزیه تحلیل و گزارش می گردند. نتیجه گیری: در این مطالعه پرستاران نمره متوسط در حساسیت اخلاقی و نمره پایین در بعد صداقت و دلسوزی کسب نمودند که نشانگر مشکل در برقراری ارتباط توام با همدلی است، لذا برنامه ریزی جهت تامین حمایت های عاطفی و اجتماعی و نیز کاهش بار کاری پرستاران ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: کدهای اخلاقی به عنوان راهنمای عملی برای نشان دادن رفتارهای اخلاقی صاحبان هر حرفه در موقعیت های خاص استفاده می شود. هر مجموعه سازمانی دارای کدهای اخلاقی متناسب با ساختار حرفه ای خود است که اخلاق حرفه ای نام دارد. آموزش عالی نیز نظامی حرفه ای است و اساتید و دانشجویان باید از اصول اخلاق حرفه ای در امر آموزش مجازی آگاهی داشته و به آن پایبند باشند. رعایت اخلاق آموزش مجازی تضمین کننده سلامت فرایند یاددهی یادگیری شده و موجب افزایش تعهد پاسخگویی مدرسین نسبت به نیازهای دانشجویان می شود. مواد و روش ها: این مطالعه یک تحقیق کیفی است که با هدف استخراج و تدوین کدهای اخلاقی در فعالیت های آموزش مجازی برای مدرسین و دانشجویان با استخراج نظرات اساتید دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با روش دلفی به عنوان جامعه پژوهش در چهار مرحله انجام گرفت. مرحله نخست در کمیته پژوهش در آموزش دانشکده پزشکی با حضور 20 نفر از مدرسین پیش نویس اولیه کدهای اخلاقی شامل 75 کد تهیه گردید؛ در مرحله دوم موضوع در کمیته اخلاق در آموزش دانشگاه طرح و کدها با نظر اعضا که متشکل از مدرسین باتجربه بود، در 4 حیطه و 66 کد دسته بندی شد؛ سپس در مرحله سوم کدهای پیشنهادی به دانشکده ها جهت اظهار نظر کلیه مدرسین و مسؤولین حوزه آموزشی ارسال گردید. ملاحظات اخلاقی: هدف از پژوهش برای مشارکت کنندگان توضیح داده شد و افراد به صورت اختیاری در مطالعه شرکت کردند، سپس در کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تأیید و کد اخلاق دریافت شد. یافته ها: بعد از اجرای چهار مرحله مطالعه و به دست آوردن نظرات جامع از اساتید و مسؤولین حوزه آموزشی در دانشکده های مختلف و بررسی آن ها در کارگروه تخصصی اخلاق در آموزش مجازی دانشگاه، کدها در چهار حیطه کلی و 58 کد، شامل 25 کد اخلاقی اساتید در آموزش مجازی، 11 کد اخلاقی تولید محتوای الکترونیک در آموزش مجازی، 10 کد اخلاقی دانشجویان در آموزش مجازی و 12 کد اخلاقی در آزمون الکترونیک تدوین گردید. نتیجه گیری: حاصل این مطالعه تبیین کدهای اخلاقی در آموزش مجازی برای اساتید و دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی بود.

زمینه و هدف: تبعیض در مراقبت از مسایل چالش برانگیز در حیطه اخلاق حرفه ای است که آگاهانه یا ناآگاهانه رخ می دهد و عوامل بسیاری در آن نقش دارند. این مطالعه با هدف تبیین عوامل زمینه ساز تبعیض در مراقبت بیماران، از دیدگاه دانشجویان و مدرسین پرستاری انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه که به روش تحلیل محتوای کیفی از نوع قراردادی انجام شد، مشارکت کنندگان 8 مدرس و 13 دانشجوی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تحقیق در دانشکده پرستاری و در سال های 1400-1399 انجام شد. روش جمع آوری داده ها مصاحبه های نیمه ساختاریافته و بحث گروهی بود و داده ها با روش تحلیل محتوای کیفی بر اساس روش پیشنهادی Lundman &Graneheim مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. ملاحظات اخلاقی: در فرایند اجرای این تحقیق کلیه ملاحظات اخلاقی مانند دریافت کد اخلاق، کسب رضایت آگاهانه کتبی، محرمانه ماندن اطلاعات شرکت کنندگان در پژوهش رعایت گردید. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها منجر به ظهور 4 طبقه «عوامل مربوط به بیمار»، «عوامل مربوط به پرستار»، «عوامل مربوط به سازمان» و «عوامل مربوط به فرهنگ» و 12 زیرطبقه گردید که هر یک از طبقات با استفاده از نقل قول ها توضیح داده شد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه، عوامل زمینه ساز تبعیض از دیدگاه مدرسین و دانشجویان پرستاری را مشخص نمود که می توانند هدایت کننده پرستاران جهت اقدامات و برنامه ریزی های بهتر در این زمینه باشند و همچنین به عنوان پایه ای برای تحقیقات آینده در این زمینه مورد استفاده قرار گیرند.

زمینه و هدف: دلیل تکریم بیماراعتقاد به کرامت انسانی است. با تغییر معنای کرامت در جوامع مختلف ابعاد تکریم بیمار نیز تغییر می کند، لذا این مطالعه در پی آنست اصول تکریم بیمار در اسلام و پرستاری را تعریف و مقایسه نماید. مواد و روش ها: مطالعه مروری با رویکرد تطبیقی که در سه مرحله انجام شد: مرحله اول تعریف تکریم بیمار بر اساس متون اسلامی؛ سپس تعریف بر اساس متون پرستاری؛ در نهایت مقایسه دو تعریف از جهت ساختاری، بنیانی و فلسفی. ملاحظات اخلاقی: کلیه ملاحظات اخلاقی مربوط به استناد متون رعایت شده است. یافته ها: رعایت تکریم بیمار اصل مسلم و شناخته شده ای در ارایه مراقبت پرستاری به بیماران است که در هر دو دیدگاه اسلامی و نظریه های پرستاری هیچ مناقشه ای در مورد آن وجود ندارد. توجه به عوامل معنوی و اثرات معنوی بیماری در افزایش کرامت انسانی و تعالی انسان ها تفاوت دو دیدگاه است. بنابراین بر اساس تکریم بیمار در متون اسلامی، مراقبت از بیمار نه تنها وظیفه، بلکه ثواب و دارای جنبه معنوی است. در دیدگاه اسلامی پرستار از انسانی که به دلیل بیمار دارای موقعیتی ممتاز در نزد خداوند است مراقبت می نماید. در اسلام بیمار و بیماری، اگرچه شیوه پیشنهادی زندگی نیست، ولی فردی که در این موقعیت قرار دارد انسانی است که در وضعیت خاصی برای متعالی شدن و دستیابی بیشتر به کرامت اکتسابی قرار دارد و نه تنها نیازمند کمک است، بلکه شایسته دریافت بهترین خدمات نیز است. نتیجه گیری: در هر دو دیدگاه کرامت انسانی دلیل تکریم بیمار است، ولی در دیدگاه اسلامی تعامل مراقبتی بیمار و پرستار ابعاد معنوی می یابد و هر دو را در موقعیتی قرار می دهد که بالقوه امکان متعالی شدن و نزدیکی به رضایت خداوند در آن بیشتر فراهم است.

زمینه و هدف: معلولان به عنوان یکی از اقلیت های بزرگ که بالغ بر یک دهم جمعیت جهان را تشکیل می دهند، در معرض اشکال مختلف تبعیض و محرومیت های اجتماعی قرار دارند، و باید همانند سایر افراد جامعه، از کلیه حقوق و آزادی های اساسی شناسایی شده در اسناد بین المللی و داخلی، بهره مند شوند. هدف این مطالعه بررسی حمایت های صورت گرفته از معلولان در اسناد بین المللی و اسناد داخلی تضمین های حقوقی آن ها با تکیه بر هنجارهای اخلاقی جامعه است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مروری است و گردآوری اطلاعات آن با شیوه کتابخانه ای اسنادی صورت پذیرفته است. یافته ها: آنچه پس از مطالعه، ارزیابی و مقایسه به دست آمده، این است که قواعد مربوط به معلولین، چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی واجد کمبودهای بی شماری است. در واقع کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت تنها سند بین المللی است که به صورت خاص به حقوق اجتماعی معلولین پرداخته است. در اسناد داخلی نیز قانون جامع حمایت از معلولان سعی کرده در مواد شانزده گانه خود به نحوی این قشر آسیب پذیر را به سمت دستیابی به حقوق حقه خود سوق دهد. ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل پژوهش اعم از مطالعه و گردآوری داده ها، مستندسازی و تحلیل و نشر آن ها ملاحظات اخلاقی رعایت شده است. نتیجه گیری: از آنجا که ایران دارای یک جامعه ارزشی و اخلاق محور است، توجه به هنجارهای اخلاقی می تواند در حمایت از معلولان گره گشا باشد. بازنگری در قوانین داخلی و یکسان سازی آن ها با مفاد کنوانسیون، برای عملی شدن حقوق حقه افراد دارای معلولیت گام بسیار موثری است.

زمینه و هدف: دوران دانشجویی، دوره ای مهیج و پرچالش برای دانشجویان است. در طول این دوره کلیه دانشجویان به ویژه دانشجویان گروه علوم پزشکی به دلیل رویارویی با عوامل استرس زا و لزوم سازگاری مناسب باید از شادکامی بیشتری برخوردار باشند، لذا این مطالعه به پیش بینی شادکامی دانشجویان پرستاری و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی جهرم بر اساس جو اخلاقی بیمارستان، میزان استرس ادراک شده و عزت نفس پرداخته است. مواد و روش ها: این پژوهش مطالعه ای توصیفی همبستگی است که در سال تحصیلی 98-1397 انجام گرفت. تعداد 316 نفر از دانشجویان پرستاری و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی جهرم به روش سرشماری در آن شرکت نمودند. در این پژوهش از پرسشنامه بررسی جو اخلاقی بیمارستان Olson، مقیاس شادکامی Oxford، عزت نفس Rozenberg و مقیاس استرس ادراک شده Cohen استفاده شد. داده ها بعد از جمع آوری با استفاده از آمار توصیفی، آزمون پیرسون، اسپیرمن و رگرسیون خطی توسط نرم افزار SPSS 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در بررسی یافته ها بین جو اخلاقی بیمارستان (05/0p<، 151/0=r)، میزان استرس ادراک شده (001/0p<، 354/0-=r) و عزت نفس (001/0p<، 431/0=r) دانشجویان با میزان شادکامی آن ها همسویی معناداری مشاهده گردید، به طوری که این سه متغیر توانستند 22 درصد از واریانس میزان شادکامی دانشجویان را پیش بینی نمایند (227/0=ADj. R2). ملاحظات اخلاقی: این پژوهش با رعایت اصول هلسینکی، کسب اجازه از مشارکت کنندگان و پس از تایید کمیته اخلاق انجام گردید. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه و اینکه شادکامی اساس نظام بهزیستی همگانی را در جوامع تشکیل می دهد و با پیامدهای مثبت مانند سلامت جسمی و روانی، عملکرد مطلوب، تولید و کارآفرینی همراه است. بنابراین باید برنامه ریزی هایی جهت بهبود جو اخلاقی بیمارستان ها، آموزش راهبردهای مقابله ای با استرس و افزایش عزت نفس دانشجویان انجام گیرد تا از این طریق بتوان میزان شادکامی را در دانشجویان علوم پزشکی افزایش داد.

زمینه و هدف: عملکرد ایمن کارکنان به ویژه پرستاران و محیط کاری نقش تعیین کننده ای در کیفیت و ایمنی مراقبت از بیمار دارد. شیوع پاندمی کرونا منجر به درجه بالایی از عدم اطمینان شده است و نظام های سلامت را مملو از انواع چالش ها کرده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط استانداردهای بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار با عملکرد ایمنی پرستاران در دوران پاندمی کرونا در سال 1399 انجام شده است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی همبستگی از نوع مقطعی است که بر روی 266 پرستار مجتمع بیمارستانی امام خمینی تهران که شرایط ورود به مطالعه را داشتند، به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انجام شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای متشکل از سه قسمت شامل اطلاعات دموگرافیک پرستاران، استانداردهای بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار پرویزی و همکاران و عملکرد ایمنی پرویزی و همکاران بود. برای توصیف داده ها از جداول توزیع فراوانی، شاخص های مرکزی (میانگین و میانه) و شاخص های پراکندگی (واریانس و انحراف معیار) استفاده شد. برای بررسی همبستگی بین استانداردهای دوستدار ایمنی بیمار با عملکرد ایمنی پرستاران از آزمون همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزار SPSS 16 استفاده شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار مجموع استانداردهای بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار از دیدگاه پرستاران مورد پژوهش برابر با 59/16±, 35/97 بود. میانگین و انحراف معیار عملکرد ایمنی پرستاران برابر با 37/10±, 36/59 به دست آمد که هر دو متغیر در سطح متوسط قرار داشتند. علاوه بر این بین استانداردهای بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار و کلیه ابعاد آن با عملکرد ایمنی همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت (843/0=r، 001/0>P). ملاحظات اخلاقی: این مقاله حاصل پایان نامه کارشناسی ارشد پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران است. در طول فرایند پژوهش اصول اخلاقی در پژوهش های دارای آزمودنی انسانی در براساس راهنمای جمهوری اسلامی ایران، از جمله اخذ رضایت آگاهانه جهت شرکت در پژوهش رعایت شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، به نظر می رسد بازبینی راهبردها شامل مدیریت هدفمند و مبتنی بر شواهد منابع سازمانی با رویکرد جامع دربرگیرنده موانع تحقق ابعاد ایمنی، نهادینه نمودن فرهنگ ایمنی بیمار و ارتقای جو ایمنی، توجه و تمرکز به شاخص های ایمنی بیمار در بیمارستان ها ضرورت دارد.

زمینه و هدف: جو نوآورانه نقش مهمی در پیشرفت سازمان های بهداشتی دارد و در این میان نقش رهبری اخلاقی سازمان ها نیز غیر قابل انکار است. با توجه به مبهم بودن بسیاری از جنبه های موثر بر نوآوری در سازمان و عوامل مرتبط با آن، در این مطالعه جو سازمانی نوآورانه از طریق ابعاد رهبری اخلاقی در پرستاران مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش ها: مطالعه توصیفی همبستگی حاضر در سال 1397 با 200 نفر از پرستاران بیمارستان های آموزشی شهرکرد که به روش سهمیه ای انتخاب شده بودند، انجام شد. داده ها با پرسشنامه های مشخصات دموگرافیک، جو سازمانی نوآورانه Siegel & Kaimer و رهبری اخلاقی عمادی فر جمع آوری و با نرم افزار SPSS 16 و به کارگیری آزمون های آماری توصیفی (میانگین، درصد، انحراف معیار) و تحلیلی (تی تست، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی) تجزیه و تحلیل شد. ملاحظات اخلاقی: برای شرکت در مطالعه رضایت نامه کتبی آگاهانه از شرکت کنندگان کسب شد. در زمینه آزادبودن پرستاران برای شرکت و خروج از مطالعه اطلاعات لازم داده شد. یافته ها: میانگین رهبری اخلاقی در پرستاران (13/6±, 8/134) و میانگین جو سازمانی نوآورانه (02/5±, 85/89) به دست آمد. ارتباط مثبت و معنی داری بین رهبری اخلاقی و جو سازمانی نوآورانه گزارش شد (63/0=r، 04/0P=). آزمون رگرسیون نیز نشان داد که 31 درصد از تغییرات جو سازمانی نوآورانه توسط ابعاد رهبری اخلاقی قابل پیش بینی است (31/0=ADJ. R2). در میان ابعاد رهبری اخلاقی، تلاش برای ارتقای کارکنان و اجازه ابراز عقاید مختلف به طور معنی داری جو سازمانی نوآورانه را پیش بینی می کنند (25/0=R2). نتیجه گیری: مدیران سیستم های بهداشتی بایستی با رعایت و توجه به مواردی مانند تلاش جهت ارتقای کارکنان و اجازه ابراز عقاید مختلف جو سازمانی را اخلاقی کنند تا نوآوری در سیستم گسترش پیدا کند. آموزش و بررسی مداوم سیستم های بهداشتی از نظر مسایل اخلاقی توسط مدیران، خود می تواند نقش مهمی در ارتقای رهبری اخلاقی و نوآوری در سازمان داشته باشد.

زمینه و هدف: اخلاق بالینی، فعالیتی تحلیلی است که طی آن افکار، عقاید، تعهدات، روش رفتار، احساسات، استدلال ها و بحث های مختلف در حیطه تصمیم گیری های بالینی به صورت دقیق و انتقادی بررسی می شود. یکی از عوامل مهم شکل دهنده شخصیت اخلاقی و حرفه ای دانشجویان، مدرسین بالینی آنان هستند که ضروری است به این موضوع توجه بیشتری شود، زیرا مدرسین بالینی، نقش مهمی را در شکل دهی رفتار دانشجو و پرورش فضایل اخلاقی در آن ها ایفا می کنند. این مطالعه با هدف بررسی میزان رعایت اخلاق حرفه ای در آموزش بالینی از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی آبادان سال 1398 انجام گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی 125 نفر از دانشجویان سال سوم و چهارم دانشگاه علوم پزشکی آبادان در سال 1398 که در رشته های کارشناسی پرستاری و اتاق عمل مشغول به تحصیل بودند، به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها، شامل اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه پژوهشگرساخته اخلاق حرفه ای بالینی مدرسین که برگرفته از مطالعات قبلی است و روایی و پایایی آن در مطالعه حاضر مجدداً تأیید شد، شامل 23 سؤال مرتبط با دیدگاه دانشجویان در مورد میزان رعایت اخلاق حرفه ای مدرسین در حوزه بالین بود. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از SPSS 24 و به کمک آمار توصیفی و آزمون های آماری تی مستقل خلاصه سازی و تحلیل شد. ملاحظات اخلاقی: شرکت در پژوهش اختیاری بود و درباره اهداف پژوهش و رعایت محرمانگی اطلاعات به شرکت کنندگان توضیح داده شد و رضایت آگاهانه کتبی جهت شرکت در مطالعه از آنان اخذ گردید. یافته ها: با توجه به میانگین نمره کسب شده از پرسشنامه، رعایت اخلاق حرفه ای مدرسین حوزه بالین از نظر دانشجویان 35/5±, 37/53 و در وضعیت مطلوب قرار دارد. میانگین نمره رعایت اخلاق حرفه ای مدرسین حوزه بالین بر حسب اطلاعات دموگرافیک دانشجویان اختلاف آماری معنی داری نداشت (289/0P=). نتیجه گیری: میزان رعایت اخلاق حرفه ای توسط مدرسین در وضعیت مطلوب بود. این موضوع می تواند نقطه قوتی برای آموزش بالینی دانشجویان علوم پزشکی محسوب شود، اما بدون شک تلاش بیشتر در جهت ارتقای اخلاق حرفه ای و رساندن این حوزه به سطح عالی نیازمند برنامه ریزی و سیاستگذاری است.

زمینه و هدف: به منظور حفظ جمعیت رو به رشد جهان، بایستی تولید محصولات غذایی 70 درصد بیشتر از آنچه تولید امروز است، رشد داشته باشد. یک راه حل قابل توجه و پایدار برای ریشه کن کردن گرسنگی استفاده از ارگانیسم های اصلاح شده ژنتیکی (Genetically Modified Organisms) یا تراریخته است. اصلاحات ژنتیکی منجر به بازده بیشتر در کشاورزی و دامداری و همچنین توسعه داروهای جدید زیستی، واکسن ها و پروتئین ها شده است. با وجود مزایای بزرگی که مهندسی ژنتیک و تراریخته ها می توانند داشته باشند، احتمال خطرات و نگرانی ها در زمینه های خاصی را هم ایجاد می کنند، به علاوه با توجه به جدیدبودن این محصولات و همچنین تغییرات وسیعی که در مسایل اقتصادی، اجتماعی، وضعیت سلامت و ایمنی می توانند ایجاد نمایند، مسایل مربوط به اخلاق زیستی نیز در مورد آن ها اهمیت مضاعف می یابد. مواد و روش ها: این مطالعه به روش مروری انجام شده و داده های پژوهش با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی Web of Science، Pubmed، Scopus، Google Scholar، بانک اطلاعات نشریات ایران (Magiran)، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID) با واژگان کلیدی Ethic، Genetic Engineering، Genetically Modified Organisms و تراریخته گردآوری شد. ملاحظات اخلاقی: یافته های حاصل از این مقالات در تمام مراحل پژوهش بدون سوگیری و با رعایت جنبه های اخلاقی عنوان شد. یافته ها: در این بررسی، ابتدا به برخی از تاثیرات مفید این گونه محصولات برای انسان و سهم آن ها در حفظ منابع موجود اشاره شده است، سپس نگرانی های احتمالی در مورد تولید انبوه و مصرف محصولات ژنتیکی و همچنین مسایل مربوط به ایمنی آن ها مورد بحث قرار گرفته است. سرانجام لزوم رعایت ملاحظات اخلاقی، اهمیت رعایت حقوق مشتریان و برچسب زنی محصولات عنوان شده است. نتیجه گیری: اتخاذ سیاست های منطقی و آینده نگر با رعایت جنبه های اخلاقی، وضع قوانین یکپارچه به منظور جلوگیری از سردرگمی مصرف کنندگان، رعایت جنبه های اخلاقی و اطلاع رسانی صحیح و به دور از موضع گیری می تواند ضمن جلوگیری از مخاطرات احتمالی این فناوری، مردم را ازمزایای آن بهره مند نماید.

زمینه و هدف: فرهنگ سازمانی به عنوان یک جزء مهم و بنیادی در پیکره یک سازمان، بر تمامی جنبه های سازمان، از جمله تدوین اهداف، راهبرد، رفتار فردی، عملکرد سازمانی، انگیزش و رضایت شغلی، خلاقیت و نوآوری، میزان مشارکت کارکنان در امور و مانند آن ها تاثیر می گذارد، به طوری که سازمان های موفق فرهنگ سازمانی قوی و موثری دارند. در این میان برخورداری کارکنان از هوش فرهنگی، نقش به سزایی در تقویت فرهنگ سازمان دارد و ارتباط بین این دو متغیر، تاکنون در بیمارستان های کشور مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این راستا تحقیق حاضر با هدف بررسی ارتباط بین هوش فرهنگی و ابعاد آن با فرهنگ سازمانی در بیمارستان شهید مدنی خرم آباد مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی همسبتگی و مقطعی است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، کلیه کارکنان بیمارستان شهید مدنی خرم آباد است. بدین ترتیب با استفاده از جدول مورگان تعداد 160 نفر از کارکنان با نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. جهت سنجش هوش فرهنگی و فرهنگ سازمانی به ترتیب از پرسشنامه های Ang و Denison استفاده شد و در نهایت داده های جمع آوری شده با استفاده از روش معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSS 26 و LISREL مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد رابطه بین هوش فرهنگی و ابعاد آن با فرهنگ سازمانی معنی دار است. از بین ابعاد هوش فرهنگی، بعد فراشناختی با ضریب 65/0 دارای همبستگی قوی تری با فرهنگ سازمانی است. ملاحظات اخلاقی: تمامی موارد مربوط به رضایت آگاهانه مشارکت کنندگان در تحقیق از پرکردن پرسشنامه و محرمانه بودن پاسخ ها عایت گردید. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که توانایی هوش فرهنگی در درک عوامل فرهنگی خارج از سازمان و شناسایی نقاط قوت و ضعف داخلی مهم است. بنابراین با توجه به ماهیت اکتسابی این توانایی، پیشنهاد می شود از طریق آموزش های رسمی، هوش فرهنگی در بین کارکنان بیمارستان افزایش یابد. این امر مستلزم این است که افراد از ویژگی های فرهنگ های دیگر آگاه باشند و با مرور شناخت فرهنگی خود، زمینه تعاملات گسترده بین فرهنگ های دیگر را فراهم کنند.

زمینه و هدف: تاب آوری یکی ویژگی های مورد نیاز در حرفه مندان پرستاری است، لذا مطالعه عوامل پیش بینی کننده تاب آوری پرستاران به منظور ترغیب آن ها برای بروز رفتارهای مبتنی بر هنجارهای اخلاقی پذیرفته شده و تلاش برای نهادینه کردن این رفتارها جهت برقراری ارتباطات انسانی در سیستم های ارایه خدمات سلامت ضروری به نظر می رسد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی همبستگی رفتار اخلاقی با تاب آوری پرستاران با تبیین نقش میانجی پذیرش اجتماعی و اعتماد سازمانی انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش به روش توصیفی همبستگی انجام گردید. نمونه ای متشکل از 195 نفر از پرستاران بیمارستان های آموزشی شهر بروجرد در سال 1399 به روش نمونه گیری در دسترس سهمیه ای به مقیاس های استاندارد رفتار اخلاقی (Swanson & Hill)، تاب آوری (Connor & Davidson)، اعتماد سازمانی (Paine) و پذیرش اجتماعی (Marlowe-Crowne) پاسخ دادند. روایی محتوا به روش کیفی، روایی سازه از طریق روایی همگرا و تشخیصی، پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی برای ابزارها اندازه گیری شد. تحلیل داده ها در نرم افزار Smart Pls 3. 5 انجام شد. ملاحظات اخلاقی: در این مطالعه اصول مرتبط با ملاحظات اخلاقی از جمله محرمانه ماندن هویت مشارکت کنندگان، رضایت آگاهانه شرکت کنندگان در پژوهش و امکان خروج از روند تحقیق رعایت شد. یافته ها: رفتار اخلاقی با پذیرش اجتماعی به مقدار 51/0، با اعتماد سازمانی به مقدار 58/0 و با تاب آوری به مقدار 69/0، همبستگی معنی دار و مستقیم دارد. همچنین پذیرش اجتماعی به مقدار 62/0 و اعتماد سازمانی به مقدار 66/0، با تاب آوری همبستگی معنی دار و مستقیم دارند. نقش میانجی پذیرش اجتماعی، همبستگی رفتار اخلاقی با تاب آوری پرستاران را به مقدار 32/0 افزایش می دهد. همچنین نقش میانجی اعتماد سازمانی، همبستگی رفتار اخلاقی با تاب آوری پرستاران را به مقدار 38/0 افزایش می دهد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش پیشنهاد می شود مدیران بیمارستان ها به مولفه های رفتار اخلاقی و عمل به آن ها به خصوص در بخش پرستاری اهمیت دهند تا با تحت تاثیر قراردادن پذیرش اجتماعی و اعتماد سازمانی پرستاران، تاب آوری آن ها را در جهت مثبت تقویت نمایند.

مینه و هدف: اخلاق حرفه ای می تواند معیاری مؤثر در توسعه و موفقیت سازمان ها، برای ایجاد تعالی، توسعه پایدار، کارآفرینی و تعهد باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر اخلاق حرفه ای بر کارآفرینی سازمانی و کارآفرینی اجتماعی کارکنان با آزمون نقش میانجی تعهد سازمانی انجام شده است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس نوع روش توصیفی همبستگی و از لحاظ گردآوری اطلاعات پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان بیمارستان نمازی شیراز به تعداد 440 نفر بود. حجم نمونه با توجه به جامعه آماری و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و جدول مورگان 205 نفر در نظر گرفته شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های اخلاق حرفه ای (Cadozier)، کارآفرینی سازمانی (Margaret Hill)، کارآفرینی اجتماعی (Dees) و تعهد سازمانی (Allen & Mayer) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS 25 و LISREL 8. 8 انجام شد. ملاحظات اخلاقی: درباره اهداف پژوهش و محرمانگی اطلاعات به شرکت کنندگان توضیح داده شد و رضایت آگاهانه آن ها اخذ گردید. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که اخلاق حرفه ای بر کارآفرینی سازمانی (56/0) و کارآفرینی اجتماعی (41/0)، اخلاق حرفه ای بر تعهد سازمانی (22/0)، تعهد سازمانی بر کارآفرینی سازمانی (22/0) و کارآفرینی اجتماعی (25/0)، کارکنان بیمارستان نمازی شیراز تأثیر مستقیم، مثبت و معنی داری دارد. اخلاق حرفه ای با نقش میانجی تعهد سازمانی بر کارآفرینی سازمانی (05/0) و کارآفرینی اجتماعی (06/0) کارکنان بیمارستان نمازی تأثیر دارد. همچنین بیشترین اثر کل مربوط به اثر اخلاق حرفه ای بر کارآفرینی سازمانی (58/0) می باشد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد اخلاق حرفه ای و تعهد سازمانی نقش مؤثری بر کارآفرینی سازمانی و اجتماعی دارند و به منظور ارتقای کارآفرینی سازمانی و اجتماعی کارکنان در کنار آموزش کارآفرینی، این عوامل نیز باید مورد نظر قرار گیرند.

زمینه و هدف: اجرای موفق برنامه اعتباربخشی، به عنوان ارزشیابی منظم از مراکز بیمارستانی با هدف بهبود کیفیت خدمات و ارتقای ایمنی بیماران، تا حدود زیادی بستگی به آشنایی مدیران مراکز درمانی به دانش مدیریت بیمارستانی و وجود نیروی انسانی مختصص و متعهد دارد. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط درک پرستاران از عدالت سازمانی و تعهد سازمانی با عملکرد آنان در آزمون های ده گانه اعتباربخشی بیمارستان شهید رحیمی خرم آباد در سال 1399 بود. مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری پرستاران بیمارستان شهید رحیمی خرم آباد بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 112 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها عبارت بودند از پرسشنامه عدالت سازمانی Niehoff & Moorman، پرسشنامه تعهد سازمانی Meyer & Allen و آزمون های ده گانه استاندارد های اعتباربخشی که توسط بیمارستان شهید رحیمی خرم آباد در سال 1399 اجرا شده بود. داده ها توسط نرم افزار SPSS 24 و با استفاده از شاخص های توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار، حداقل و حداکثر نمره) و آزمون های آماری ضریب همبستگی Pearson و تحلیل Regression چندمتغیره تحلیل گردید. ملاحظات اخلاقی: رضایت آگاهانه شفاهی از شرکت کنندگان کسب گردید و به آنان درباره محرمانگی اطلاعات، اطمینان داده شد. یافته ها: بین ادراک پرستاران از عدالت سازمانی (01/0>p، 44/0=rs) و تعهد سازمانی (01/0>p، 33/0=rs) با عملکرد آنان در آزمون های ده گانه اعتباربخشی رابطه مثبت معنادار وجود داشت. 19 درصد از کل واریانس عملکرد پرستاران در آزمون های ده گانه اعتباربخشی توسط ادراک آنان از عدالت سازمانی و تعهد سازمانی تبیین گردید. نتیجه گیری: درک پرستاران از عدالت سازمانی به عنوان یک عامل نیرومند در اثربخشی سازمانی می تواند بر تعهد آنان به سازمان نیز موثر بوده و در نتیجه اثربخشی و کیفیت ارایه خدمات در سازمان را به همراه داشته باشد، لذا نیاز است که مدیران مراکز درمانی با تعامل منصفانه و رفتارهای عادلانه حرفه ای در ارتباط با پرستاران، نه تنها تعهدشان را نسبت به سازمان افزایش دهند، بلکه انگیزه کافی را برای مشارکت آنان در اجرای برنامه اعتباربخشی فراهم آورند.

زمینه و هدف: اخلاق حرفه ای می تواند شاخص موثر و یک ابزار مهم انگیزشی در موفقیت سازمان ها برای ایجاد تعالی، توسعه پایدار، رقابت مطلوب و سالم، کاهش تعارضات، افزایش اشتیاق شغلی، ایجاد تعهد و مسوولیت اجتماعی باشد. پژوهش حاضر با هدف تاثیر اخلاق حرفه ای بر پاسخگویی سازمانی کارکنان با آزمون نقش میانجی اشتیاق شغلی و کار تیمی در بین کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی است و بر اساس نوع روش، توصیفی همبستگی و از لحاظ گردآوری اطلاعات پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل به تعداد 290 نفر بود. بر اساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده (بدون جایگذاری) تعداد 170 نفر به عنوان نمونه آماری پژوهش برای جمع آوری داده ها انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه برای اندازه گیری متغیرها به ترتیب نوع یعنی مستقل، میانجی که شامل اخلاق حرفه ای (Cadozier)، پرسشنامه اشتیاق شغلی (Salonava and Shuffle)، کار تیمی (Linchoni) و پاسخگویی سازمانی (Bovens) استفاده شد. روایی پرسشنامه ها از طریق روایی ظاهری با استناد به دیدگاه های صاحب نظران و متخصصان و روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تایید گردید. همچنین پایایی پرسشنامه ها نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS 24 و Amos 22 انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که اخلاق حرفه ای بر کار تیمی کارکنان (67/0)، پاسخگویی آنان (59/0) و بر اشتیاق شغلی آنان (46/0) اثر مستقیم مثبت و معناداری وجود دارد (01/0

زمینه و هدف: کودکان مبتلا به سرطان در مقایسه با کودکان سالم، سازگاری روانی کمتری دارند. در عین حال، این کودکان حق دارند از درمان موثرتری برخوردار باشند تا بتوانند زودتر به روند طبیعی زندگی خود بازگردند. از این رو شناسایی و ارایه راهکارهای حمایتی والدین، به خصوص مراقب اصلی (مادر)، در طول بیماری کودک در جهت افزایش سازگاری او از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیق حاضر در راستای شناسایی و معرفی راهکارهای مورد استفاده مادران این کودکان برای سازگاری و مقابله موثر فرزند بیمارشان، انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع کیفی و با رویکرد پدیدارشناختی و با تاکید بر تجربه زیسته مادران انجام شده است. جهت انجام پژوهش، تعداد 19 مادر دارای فرزند 1 تا 15 سال مبتلا به سرطان و تحت درمان، به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و با روش مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته مورد مطالعه قرار گرفتند. ملاحظات اخلاقی: قبل از اجرا، ابتدا در مورد هدف پژوهش و همچنین تضمین محرمانه بودن اطلاعات، به مشارکت کنندگان توضیح داده شد. با اخذ رضایت نامه، ایشان به صورت آگاهانه در تحقیق شرکت کردند. یافته ها: راهکارهای حمایتی هنگام آگاهی از بیماری شامل سه دسته «پنهان کاری»، «دریافت کمک و حمایت از طرف دیگران» و «مواجهه مستقیم» بودند. این راهکار در طول فرایند درمان نیز در 9 دسته اصلی طبقه بندی شدند: «تغییر مصلحتی شرایط خود»، «کمک به تخلیه هیجانی کودک»، «تمسک به معنویت و خداوند»، «افزایش امید و رغبت»، «استفاده از فعالیت های مشترک»، «روابط خانوادگی و اجتماعی»، «ابراز محبت بیرونی»، «تفریح خانوادگی» و «تغییرات ارتباطی مادر با کودک بیمار». نتیجه گیری: مادران این پژوهش با توجه به شرایط خود و فرزندشان، از راهکارهای مختلفی استفاده کردند، اما به نظر می رسد می توان با سازمان دهی و آموزش صحیح راهکارهای مقابله ای به آن ها، در جهت مدیریت بهتر شرایط بیماری و بالابردن کیفیت زندگی آن ها و فرزندشان اقدام نمود و از این طریق، نیل به درمان موثرتر را تسهیل کرد.

زمینه و هدف: بهبود ادراک عدالت سازمانی در پرستاران می تواند یک عامل انگیزشی جهت کیفیت زندگی کاریشان باشد. با توجه به اینکه عدالت سازمانی می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار بگیرد، لذا در مطالعه حاضر به تعیین ارتباط بین ادراک عدالت سازمانی با رفتار شهروندی و عملکرد انطباقی در پرستاران پرداخته شده است. مواد و روش ها: مطالعه توصیفی مقطعی حاضر در سال 1398 بر روی 400 پرستار به روش نمونه گیری سهمیه ای در دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، ادراک عدالت سازمانیNiehoff & Moorman، رفتار شهروندیLee & Allen و عملکرد انطباقی Charbonnier & Roussel جمع آوری شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS 16 و آزمون های آماری توصیفی و استنباطی تحلیل شدند. ملاحظات اخلاقی: کسب رضایت آگاهانه و آزادی برای شرکت در مطالعه مد نظر قرار گرفت. یافته ها: ضریب همبستگی پیرسون حاکی از ارتباط مثبت و معنی داری بین رفتار شهروندی و عملکرد انطباقی با ادراک عدالت سازمانی بود (05/0>P). آزمون رگرسیون نشان داد رفتار شهروندی (269/0ADJ. R2=) و عملکرد انطباقی (145/0ADJ. R2=) به طور معنی داری ادراک عدالت سازمانی را پیش بینی می کنند. میانگین رفتار شهروندی (26/18±, 85/66) در حد متوسط، عملکرد انطباقی (98/16±, 76/68) در حد متوسط و ادراک عدالت سازمانی (19/5±, 8/61) در حد بالا گزارش شد. نتیجه گیری: توسعه خلاقیت در محیط کاری و برنامه ریزی برای کنترل استرس پرستاران نقش مهمی در بهبود ادراک عدالت سازمانی در پرستاران دارد. همچنین ایجاد جو کاری سالم از طریق بهبود روابط کاری سالم و مشارکت پرستاران در تصمیم گیری های عملکردی با افزایش عملکرد انطباقی پرستاران می تواند نقش تعیین کننده ای در ادراک عدالت سازمانی در سیستم های بهداشتی داشته باشد.

زمینه و هدف: در پژوهش های پیشین ارتباط بین رهبری اخلاقی به عنوان مهم ترین عامل تدوام حیات و استمرار موفقیت سازمان ها با معنی داری شغلی، رفتار یادگیری گروهی و هویت سازمانی با نقش میانجی عدالت کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر علی رهبری اخلاقی بر معنی داری شغلی، رفتار یادگیری گروهی و هویت سازمانی در حضور متغیر میانجی عدالت انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش با روش توصیفی همبستگی انجام شد. نمونه ها شامل 186 نفر از کارکنان بیمارستان امام رضا شهر ارومیه بودند که به روش تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه های رهبری اخلاقی، عدالت، معنی داری شغلی، رفتار یادگیری گروهی و هویت سازمانی جمع آوری گردید. داده ها با نرم افزار Lisre l8/8 و با استفاده از مدل معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ملاحظات اخلاقی: در این مطالعه ملاحظات اخلاقی همانند توضیح اهداف تحقیق، تکمیل فرم رضایت آگاهانه، مشارکت داوطلبانه و اطمینان در مورد محرمانه بودن اطلاعات رعایت گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که نقش میانجی عدالت در رابطه بین رهبری اخلاقی با رفتار یادگیری گروهی، معنی داری شغلی و هویت سازمانی در مدل معادلات ساختاری تایید می شود. همچنین بین رهبری اخلاقی با عدالت رابطه معنی دار (ضریب=53/0) دیده شد. معنی داری شغلی دارای اثر مثبت بر عدالت (ضریب=36/0) می باشد، به علاوه عدالت دارای اثر مثبت معنی دار بر رفتار یادگیری گروهی (ضریب=82/0)، معنی داری شغلی (ضریب=43/0) و هویت سازمانی (ضریب=60/0) می باشد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد مکانیزم میانجی عدالت نقش قابل توجهی در توضیح نفوذ رهبری اخلاقی بر معنی داری شغلی، رفتار یادگیری گروهی و هویت سازمانی بین کارکنان بیمارستان دارد. پیشنهاد می شود راهبردهای مناسب برای انتخاب مدیران و بهبود بعد رهبری اخلاقی در آنان اتخاذ گردد.

زمینه و هدف: خطاهای پزشکی یک بار مهم بر دوش نظام سلامت و مراقبت های بهداشتی و چالشی بنیادین برای پزشکان، اخلاق و سیاست گذاران حوزه خدمات درمانی به شمار می رود. بیشتر این خطاها در تشخیص با نقص در استدلال بالینی همراه هستند. در حال حاضر بررسی و شناخت عوامل شناختی دخیل در این خطاها مورد توجه است. مواد و روش ها: در این مرور روایتی تاریخچه خطاهای پزشکی و سوگیری های شناختی در تشخیص های بالینی تشریح شده است. به همین منظور از چهار پایگاه داده Oxford، PubMed، SCOPUS و Google Scholar تعداد 400 مقاله در بازه زمانی 1900 تا 2018 استخراج شد. ملاحظات اخلاقی: در این مطالعه مروری امانتداری و صداقت در استفاده از منابع علمی رعایت گردید. یافته ها: بررسی ادبیات پژوهشی در این حوزه وجود سه فرضیه مدل های پردازش سه گانه، سیستم پردازش یک و دو، تفکر شهودی تحلیلی را به منظور تبیین خطاهای پزشکی و نقص در تشخیص های بالینی نشان می دهد، به طوری که سوگیری های شناختی یکی از اساسی ترین خاستگاه های نقص در فرآیند استدلال بالینی در نظر گرفته می شوند. بر همین اساس یافته ها در سه بخش استدلال بالینی و خطا در تشخیص، مدل های پردازش دوگانه و سوگیری های شناختی تدوین شد. نتیجه گیری: این مرور روایتی نشان داد که پرداختن به جنبه های شناختی خطاهای بالینی هم راستا با علل رایج و شناخته شده خطاهای پزشکی، در حوزه بهداشت و سلامت ضرورت دارد.

زمینه و هدف: فهم این وضعیت چالش انگیز مستلزم پژوهش های علمی است تا بتوان از نتایج آن برای سیاستگذاری اجتماعی، آموزشی و بهداشتی استفاده کرد. هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های اعتماد بیمار به پزشک و فهم چگونگی بهبود «اعتماد» بیماران به پزشکان بود. مواد و روش ها: روش این پژوهش کیفی از نوع فراترکیب است. طراحی، اجرا و نتیجه گیری این پژوهش در بازه زمانی 1398 تا 1400 انجام شده است. پایگاه های علمی داخلی و بین المللی Normagz، MagIran، SID، Scopus، Science Direct و پایگاه نشریات با دسترسی آزاد مراجع اصلی استخراج متون بود. منطبق با رویکرد هفت مرحله ای Sandelowski و Barroso (2007 م. ) و با راهبرد جستجوی هدفمند، 110 مقاله انتخاب شدند. برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز در خصوص پرسش های مطالعه، از واژگان کلیدی اصلی از قبیل «اعتماد به پزشک»، «رابطه پزشک و بیمار»، «اعتماد بین بیمار و پزشک» و «Trust to Patient»، «Trust between Patient and Physician» و «Relationship between Patient and Physician» استفاده شد. به لحاظ معیار ورود و خروج، انتخاب مقالات بر اساس شباهت های روش شناختی و فراهم ساختن پوشش عمیق و جامع از ویژگی های مورد نظر و مؤثر بر نتایج بود. با قیاس عنوان، چکیده، روش و یافته های پژوهش مرحله به مرحله تعدادی مقاله از دایره مطالعاتی حذف شد و در نهایت 54 مقاله مبنای کدگذاری و تحلیل قرار گرفت. ملاحظات اخلاقی: در مراحل مختلف طراحی، گردآوری و تحلیل داده و یافته های پژوهش از اصول و موازین اخلاق در پژوهش از قبیل وفاداری به متن، ارجاع دهی به منابع و رعایت اصول نگارش علمی تبعیت شده است. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که اعتماد بیمار به پزشک رابطه ای پیچیده، دوسویه و متأثر از مؤلفه های متنوعی است. طبق یافته های این پژوهش عوامل اعتمادساز رابطه بیمار و پزشک در سه سطح کلان (اجتماعی فرهنگی)، سطح میانی (قانونی اخلاقی)، سطح خرد (حرفه ای تخصصی، فردی روان شناختی) طبقه بندی شد. افزون برآن، زیرطبقات یا زیرمؤلفه های این پژوهش شامل «اعتماد اجتماعی، رضایت اجتماعی، آموزش فرهنگی، مدیریت و محیط درمان، حقوق قانونی، اصول اخلاقی، امکانات درمان و بهداشت، محرمانگی، اخلاق علمی، حقوق قانونی، اصول اخلاقی، تعهد شغلی محرمانگی، دانش بالینی تخصصی، مهارت کلامی ارتباطی، باورمندی، آگاهی و تجربه درمانی بیمار و متغیرهای دموگرافیک» هستند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، بهبود رابطه مبتنی بر اعتماد میان بیمار و پزشک مستلزم فراهم نمودن شرایط و زمینه های اجتماعی و حرفه ای متنوعی است که در این میان مدیریت درمان (افزایش برابری در فرصت های دسترسی و با کیفیت برای همه و ساخت و تجهیز فضای درمانی بیمارمحور)، یادگیری درمان (آموزش آگاهی بخش و تقویت مهارت های ادراکی و انسانی پزشکان و کادر درمان) و مدیریت محیط درمان (آموزش مهارت ارتباطی، همزبانی با بیماران و فاصله گرفتن از جایگاه اقتدارگرایانه برای کلیه کادر پزشکی و درمان بر اساس نوع ارتباط)، از ضروریات زیرساختی آن تلقی می شود.

زمینه و هدف: در کلیه رشته ها و به خصوص رشته های علوم پزشکی، اخلاق حرفه ای از جایگاه ویژه و والایی برخوردار است، اما شواهد نشان می دهد در طی دوره تحصیل چندان به آن پرداخته نمی شود و هم رفتار دانشجویان و کارکنان در محیط های بالینی نشان دهنده موارد متعددی از عدم رعایت اخلاق حرفه ای از سوی آن ها در بالین بیماران است، لذا با توجه به اهمیت موضوع اخلاق حرفه ای در رشته های پزشکی و پیراپزشکی، مقاله حاضر به بررسی روش های تدریس اخلاق حرفه ای در ایران پرداخته است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر به روش مروری انجام شده است. با استفاده از راهبرد جستجوی سه مرحله ای با استفاده از واژگان کلیدی فارسی «اخلاق حرفه ای»، «اخلاق پزشکی»، «اخلاق پرستاری»، «کدهای اخلاقی» و آموزش و واژگان کلیدی انگلیسی «Medical Ethics»، «Nursing Ethics»، « Professional Ethics»، «Ethical Codes» و «Education» در پایگاه های اطلاعاتی Magiran، Iranmedex، Sid، Googlescholar جستجو شده و مقالات انتشاریافته توسط ایرانیان در مجلات معتبر که در آن ها به طور ویژه یک روش آموزشی برای تدریس اخلاق حرفه ای به دانشجویان یا کارکنان رشته های پزشکی و پیراپزشکی به کار گرفته شده و تاثیر آن مورد مطالعه قرار گرفته بود، وارد مطالعه شده و مورد بررسی قرار گرفتند. ملاحظات اخلاقی: در همه مراحل این تحقیق شامل مطالعه و گردآوری داده ها، مستندسازی، تحلیل و نشر آن ها ملاحظات اخلاقی رعایت شده است. یافته ها: مقالات به دست آمده در این مطالعه مروری، اگرچه محدود بود، اما دربردارنده به کارگیری روش های مختلف در تدریس اخلاق حرفه ای بودند شامل سخنرانی، بازخوانی روایی، مبتنی بر مورد، جستجوگری به شیوه محاکم قضایی، ایفای نقش یا نمایش و تحلیل عملکرد و. . . که نتایج مطالعات همگی حاکی از تاثیرگذاری روش های مذکور در آموزش اخلاق حرفه ای بود. در بین این روش ها، روش سخنرانی از رواج بیشتری برخوردار بوده و موارد متعددی از تحقیقات به روش سخنرانی پرداخته بود، در برخی دیگر روش سخنرانی با سایر روش ها مقایسه شده بود و در سایر موارد به روش های جدیدتر پرداخته شده و به استفاده از روش های نوین و خلاقانه در آموزش اخلاق توصیه شده بود. نتیجه گیری: آموزش اخلاق حرفه ای در رشته های پزشکی و پیراپزشکی فارغ از نوع خاص روش آموزشی حایز اهمیت و دارای جایگاه ویژه است که با در نظرگرفتن شرایط موجود در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی درمانی کشور پیشنهاد می شود به فراخور محیط آموزش، امکانات موجود و خصوصیات فراگیران از روش های آموزشی مناسب در آموزش اخلاق استفاده لازم صورت گیرد.

زمینه و هدف: قلدری پدیده رفتاری است که در سال های اخیر توجه بسیاری از معلمین (مربیان) و سیاستگذاران در نقاط مختلف جهان را به خود جلب کرده است. هدف پژوهش حاضر تبیین رفتار شاهدان قلدری در مدارس بر اساس عدم درگیری اخلاقی و حساسیت اخلاقی با نقش واسطه ای هویت اخلاقی است. مواد و روش ها: این پژوهش مقطعی از نوع توصیفی همبستگی است. جامعه مورد نظر دانش آموزان پسر و دختر متوسطه دوم استان لرستان در سال تحصیلی 98-1397 بود. نمونه پژوهش حاضر شامل 617 دانش آموز که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به مقیاس های مکانیسم های عدم درگیری اخلاقی (Bandura و همکاران)، حساسیت اخلاقی (Narvaez & Endicott)، نقش شرکت کنندگان (رفتار شاهدان) (Salmivalli و همکاران) و اهمیت برای خویشتن هویت اخلاقی (Aquino & Reed) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری و همچنین تحلیل مسیر به وسیله نرم افزار AMOS 24انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل مفهومی پژوهش با داده های پژوهش برازش مطلوب و قابل قبولی دارد. یافته های حاصل از مدل معادلات ساختاری نشان می دهد که عدم درگیری اخلاقی و حساسیت اخلاقی با رفتار شاهدان در قلدری رابطه دارد. به عبارتی دیگر کسانی که عدم درگیری اخلاقی بالا و حساسیت اخلاقی پایین دارند، به صورت زیان آورتری رفتار می کنند. همچنین نتایج تحلیل نشان می دهد که هویت اخلاقی در ارتباط بین رفتارهای شاهدان قلدری در مدارس و عدم درگیری اخلاقی و حساسیت اخلاقی نقش واسطه ای دارند. ملاحظات اخلاقی: در این مطالعه اصول مرتبط با ملاحظات اخلاقی از جمله محرمانه ماندن هویت پرسش شوندگان، رضایت آگاهانه شرکت کنندگان در پژوهش و اختیار خروج از روند تحقیق رعایت گردید. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که عدم درگیری اخلاقی و حساسیت اخلاقی با نوع واکنش دانش آموزان به عنوان شاهد در هنگام قلدری رابطه دارد و این واکنش با توجه به ویژگی هایی مانند هویت اخلاقی می تواند متفاوت باشد.

زمینه و هدف: تحلیل هم استنادی نمایانگر مشابهت، ارتباط مفهومی و شناختی میان دو مولف، دو مجله و یا دو مدرک است. هدف از انجام پژوهش حاضر ترسیم و تحلیل شبکه هم استنادی حوزه اخلاق در کووید 19 جهت شناخت هرچه بیشتر این حوزه است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، با رویکرد مروری و با استفاده از روش علم سنجی و فن تحلیل هم استنادی انجام گردیده است. در این پژوهش کلیه تولیدات علمی قلمرو اخلاق و کووید 19 (42 مدرک) بدون اعمال محدودیت زمانی (تا تاریخ 15 آذر 1399) در پایگاه Web of Science مورد مطالعه قرار گرفت. جهت تحلیل و ترسیم نقشه هم استنادی از نرم افزار VOS Viewer 1. 6. 11 و Excel 2010 استفاده گردید. ملاحظات اخلاقی: در همه مراحل این تحقیق شامل مطالعه و گردآوری داده ها، تحلیل و نشر آن ها ملاحظات اخلاقی رعایت شده است. یافته ها: مدارک پراستناد حوزه اخلاق و کووید 19تعداد 5 خوشه هم استنادی و خوشه اول با موضوع اصول اخلاقی و وظیفه عملی مراقبت در بیماری های همه گیر و بلایا بزرگ ترین خوشه است. مقاله Emanuel در سال 2020 با دریافت 8 استناد و موضوع چگونگی تخصیص منابع پزشکی در طی همه گیری کووید 19 بر اساس اصول اخلاقی به بیماران رتبه نخست را به دست آورد. مجله American Journal of Bioethics (AM J Bioethics) با حیطه موضوعی اخلاق زیستی و تفسیر در زمینه مراقبت های بالینی و اخلاق همچنین موضوعات ویژه ای مانند چالش های اخلاقی روز و دریافت 14 استناد رتبه نخست را به دست آورد. مجلات پراستناد حوزه اخلاق و کووید 19 تعداد 7 خوشه هم استنادی و خوشه اول با حیطه موضوعی انتشار جدیدترین اخبار در زمینه های مختلف پزشکی بزرگ ترین خوشه است. Michael L Gross متخصص اخلاق زیستی، اخلاق پزشکی، اخلاق نظامی پراستنادترین نویسنده این حوزه است. نویسندگان حوزه اخلاق و کووید 19 تعداد 7 خوشه موضوعی و خوشه اول با حیطه موضوعی ایست قلبی و احیای قلبی ریوی بزرگ ترین خوشه است. نتیجه گیری: با شناسایی تولیدات علمی پراستناد حوزه اخلاق و کووید 19 تلاش شده است، دیدی جامع نسبت به مدارک، مجلات و نویسندگان پراستناد ارایه نموده تا ابزاری تصمیم یار در کوتاه ترین زمان ممکن باشد. همچنین با توجه به ظرفیت های علمی موجود، نقش ایران و دانشگاه های علوم پزشکی جهت تولید علم در حوزه مذکور بیشتر گردد.

زمینه و هدف: سکوت سازمانی پدیده ای شایع در سازمان هاست که توسط بسیاری از ویژگی های سازمانی، از جمله فرهنگ سازمانی، ادراک سیاست سازمانی و اخلاق حرفه ای تحت تأثیر قرار می گیرد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی و ادراک سیاست سازمانی بر سکوت سازمانی با تأکید بر نقش واسطه ای اخلاق حرفه ای در بین اعضای هیأت علمی دانشگاه گیلان انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی همبستگی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه گیلان در سال 1397 به تعداد 545 نفر بود. حجم نمونه با توجه به جامعه آماری و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و جدول مورگان 220 نفر در نظر گرفته شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد سکوت سازمانی (Dain)، فرهنگ سازمانی (Queen)، ادراک سیاست سازمانی (Kakmar & Carlson) و اخلاق حرفه ای Haywood & et al)) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS 25 و LISREL 8. 8 انجام شد. ملاحظات اخلاقی: درباره اهداف پژوهش و محرمانگی اطلاعات به شرکت کنندگان توضیح داده شد و رضایت آگاهانه آن ها اخذ گردید. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که ادراک سیاست سازمانی بر سکوت سازمانی (40/1=β, ) و اخلاق حرفه ای (01/16=β, ) و فرهنگ سازمانی بر اخلاق حرفه ای (92/15=β, ) تأثیر مستقیم، مثبت و معنی داری دارد. فرهنگ سازمانی بر سکوت سازمانی (37/1=β, ) تأثیر مستقیم، منفی و معنی داری دارد. ادراک سیاست سازمانی با نقش میانجی اخلاق حرفه ای بر سکوت سازمانی (08/0=β, ) و فرهنگ سازمانی با نقش میانجی اخلاق حرفه ای بر سکوت سازمانی (07/0=β, ) اعضای هیأت علمی دانشگاه گیلان تأثیر دارد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد فرهنگ سازمانی، ادراک سیاست سازمانی و اخلاق حرفه ای بر سکوت سازمانی اعضای هیأت علمی تأثیر دارند و به منظور شکست پدیده سکوت سازمانی در کنار آموزش راه های غلبه بر آن، این عوامل نیز باید مورد نظر قرار گیرند.

یکی از چالش های نوظهور جهانی در مدیریت بیماری های عفونی، پرداختن به بیماری کرونا ویروس است (1). در اواخر دسامبر سال 2019، کروناویروس جدیدی، با نام کروناویروس نوین، باعث آغاز شیوع بیماری کووید 19 در کشور چین شد که در حال حاضر تهدیدات بهداشتی بزرگی را برای سلامتی عمومی جهان ایجاد کرده است. کروناویروس در تمام کشورهای جهان و همچنین ایران شیوع پیدا کرده و به سرعت سلامت روانی و جسمی را به خطر انداخته است. این شکل از همه گیری یک بیماری، در واقع یک رخداد بزرگ اجتماعی است که نه تنها در سطح یک منطقه که در سطح کشور و حتی کل دنیا مطرح گشته است (2). با ایجاد پاندمی کروناویروس، جامعه بشری علاوه بر عوارض جسمی این بیماری، با عوارض روحی گسترده آن نیز رو به رو شده اند که می توان به استیگمای اجتماعی اشاره کرد (1). ریشه استیگما یا داغ اجتماعی در ارتباطات اجتماعی و بین فردی است و آن را می توان به عنوان یک فرآیند اجتماعی تعریف کرد که مشخصه آن طرد است (2). استیگما جنبه های مهم زندگی فرد همانند منزلت انسانی، موقعیت اجتماعی، فرصت های شغلی، ازدواج، روابط خانوادگی و روابط دوستانه را تحت تاثیر قرار می دهد. فرد دچار استیگما، از یک انسان کامل و معمولی به یک انسان داغ زده و یا نادیده گرفته شده، تنزل پیدا می کند، اگرچه استیگما به عنوان یک پدیده جهانی شناخته شده است، اما تجربه آن و تبعیض های وارده در هر محیط، از کشوری به کشور دیگر و حتی از شهری به شهر دیگر متفاوت می باشد، افرادی که پذیرش اجتماعی کامل را دریافت نمی کنند، موقعیت استگیمایی را تجربه می کنند که نشانه جسمی یا ننگ اخلاقی می تواند باشد و علامت بی ارزش کردن فرد است (2)...