علوم و صنایع غذایی ایران
سال:1398 | دوره:16 | شماره:92 |تعداد مقالات:18

زنبور عسل حشره ای مفید است که در طبیعت به واسطه گرده افشانی نقش مهمی دارد. دستگاه گوارش زنبور عسل دارای میکروارگانیسمهای همزیست است. استفاده از مکملهای پروبیوتیک در صنعت زنبورداری سبب افزایش سرعت رشد و بهبود ضریب تبدیل خوراک و بهبود مقاومت در مقابل بیماری و افزایش تولید عسل می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر افزودن دو باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس پنتوسوس جدا شده از عسل موجود در معده زنبور عسل بر ماست همزده می باشد. در این بررسی ابتدا خواص پروبیوتیکی باکتریهای لاکتوباسیلوس پنتوسوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم جدا شده از عسل موجود در معده زنبور عسل شامل مقاومت به اسید، مقاومت به نمک های صفراوی (بایل)، مقاومت به شیره ی معده (پپسین، تریپسین)، عدم فعالیت همولیتیک، هیدرولیز ال-آرژنین مورد بررسی قرار گرفت. 4 تیمار مطابق با طرح کاملا تصادفی طراحی گردید و نتایج آزمایشات با آزمون مقایسه میانگین دانکن در سطح اطمینان 95 درصد توسط نرم Minitab 16 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد هر دو باکتری پروبیوتیک، خاصیت پروبیوتیکی نشان دادند و با افزایش مدت زمان نگهداری خواص حسی به طور معنی داری (05/0p≤ ) کاهش یافت. بالاترین امتیاز بافت و رنگ به تیمارهای حاوی باکتریهای لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس پنتوسوس تعلق گرفت. میزان بقای باکتری های پروبیوتیک طی زمان نگهداری در تمامی تیمارها کاهش یافت و بالاترین میزان زنده مانی پس از 28 روز نگهداری متعلق به نمونه تلقیح شده با لاکتوباسیلوس پلانتاروم بود که کمترین میزان اسیدیته را نیز داشت. همچنین از لحاظ خواص حسی نیز تیمارمذکور بالاترین امتیاز طعم و مزه را داشت. مطابق با نتایج ماست همزده تلقیح شده با لاکتوباسیلوس پلانتاروم به عنوان تیمار بهینه از نظر بالاترین میزان زنده مانی و خواص حسی انتخاب گردید.

در مطالعه حاضر عصاره حاوی ترکیبات زیست فعال از اندام هوایی گیاه دارویی همیشه بهار (Calendula officinalis L. ) به روش خیساندن با استفاده از حلال های آب، اتانول، استون، مخلوط اتانول/آب و استون/آب استخراج گردید. در میان حلال های مورد مطالعه عصاره اتانولی حاوی بالاترین ترکیبات فنولی کل بود. تاثیر نسبت حلال به ماده اولیه (40: 1-10: 1 میلی لیتر بر گرم) و اندازه ذرات (36/2-5/0 میلی متر) بر عملکرد کمی و کیفی استخراج عصاره اتانولی در دمای محیط (25 درجه سلسیوس) نیز مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده با استفاده از نسبت 30: 1 میلی لیتر بر گرم ماده اولیه و اندازه ذراتی معادل 1 میلی متر در دمای محیط می توان به بالاترین عملکرد کمی استخراج عصاره خام و ترکیبات فنولی کل به ترتیب معادل 17/0± 5/3 درصد و 08/1± 94/36 میلی گرم معادل گالیک اسید در گرم نمونه دست یافت. فعالیت ضد اکسایشی عصاره به دست آمده تحت شرایط فوق در غلظت 1 میلی گرم بر میلی لیتر به ترتیب معادل 68/2± 95/62 درصد مهار رادیکال های آزاد 1، 1-دی فنیل-2-پیکریل-هیدرازیل (DPPH) و 20/1± 18/153 میکرومول یون آهن در لیتر برای قدرت احیا کنندگی آهن (FRAP) بود. ضریب همبستگی بالا (9594/0

خرفه با نام علمی Portulaca oleracea L و ازخانواده Portulacacae، بیشترین میزان آلفالینولنیک اسید ( امگا_3) را درمیان تمام گیاهان سبزبرگ داردبه همین دلیل می تواند به عنوان ماده ی افزودنی سلامتی بخش در غنی سازی موادغذایی مورداستفاده قرار گیرد. در این پژوهش، تاثیر جایگزینی روغن خرفه در چهارسطح (5/0، 1، 5/1 و 2 درصد) بر برخی ویژگی های فیزیکوشیمیایی(pH، اسیدیته قابل تیتر، آب اندازی، ویسکوزیته، پروفایل اسیدهای چرب و خاصیت آنتی اکسیدانی) و حسی(طعم، رنگ، بو، بافت و پذیرش کلی) ماست هم زده غنی شده طی 21 روزنگهداری دردمای 4 درجه سانتی گرادموردبررسی قرارگرفت. ویژگی های فیزیکوشیمیایی و حسی در فواصل زمانی 7 روز، بررسی گردید. نتایج حاصل از آنالیزآماری نشان دادکه اثر تیمار و زمان نگهداری بر خواص فیزیکوشیمیایی و حسی معنی دار (05/0>p)بود. بیشترین و کمترین pH به ترتیب به نمونه های حاوی 2 و 1 درصد روغن خرفه تعلق داشت و در طول نگهداری نیز میزان pH کاهش و میزان آب اندازی تمام نمونه ها به طور معنی داری افزایش یافت(05/0>p). در روز صفر، بیشترین ویسکوزیته مربوط به نمونه ی حاوی 1 درصد روغن(7/5706 سانتی پوآز) بود و ویسکوزیته بقیه تیمارها نسبت به نمونه شاهد کاهش یافت امادرروزهفتم تا روز بیست و یکم، بیشترین ویسکوزیته مربوط ماست محتوی 5/1 درصدروغن خرفه بود. همچنین باافزودن روغن خرفه تا میزان 1 درصد مهاررادیکال های آزادافزایش و در نمونه-های حاوی 5/1 و 2 درصدکاهش یافت(05/0>p). بعلاوه باافزایش درصدروغن خرفه، مقدار اسیدهای چرب لینولئیک، اولئیک و آلفا-لینولنیک(05/0>p) افزایش پیدا کرد. همچنین متناسب با افزایش درصد روغن خرفه، بهبود معنی داری درویژگی های حسی نمونه های ماست غنی شده ایجاد شد(05/0>p). دربین انواع فرمولاسیون ماست غنی شده و شاهد، نمونه ی حاوی 1 درصد روغن خرفه، ازلحاظ ویژگی های حسی از بالاترین درجه مطلوبیت برخورداربود. لذا با توجه به مجموع نتایج به دست آمده، می توان روغن خرفه را به عنوان یک منبع مطلوب جهت غنی سازی ماست هم زده قبل از فرآیندحرارتی معرفی کرد. هدف اصلی ازاین پژوهش، تغییرات درجه غیراشباعیت و افزایش میزان امگا-3 در ماست هم زده است.

هدف از این پژوهش، بررسی امکان تولید آب سیب پروبیوتیک با استفاده از سه میکروارگانیسم لاکتوباسیلوس دلبروکی، لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بود. برای این منظور، آب سیب با 7 (log cfu/ml) از هر میکروارگانسیم، به صورت منفرد، تلقیح شدند و تغییرات زنده مانی میکروارگانیسم ها، ویژگی های فیزیکوشیمیایی و حسی آنها طی یک دوره تخمیر سه روزه در دمای 37 درجه سلسیوس و سپس یک دوره نگهداری چهارهفته ای در دمای 5 درجه سلیسوس، در مقایسه با نمونه شاهد مورد بررسی قرار گرفت. بر پایه یافته های بدست آمده، طی فرآیند تخمیر، شمار میکروارگانیسم های پروبیوتیک هر سه نمونه، حدود 5/1 تا 2 سیکل لگاریتمی افزایش یافت. شمار میکروارگانیسم ها در هفته نخست دوره نگهداری نیز افزایش قابل توجهی داشت ولی پس از آن تا پایان دوره، یک روند کاهشی را نشان شد. با این حال، در پایان دوره نگهداری، شمار میکروارگانیسم ها برای سه نمونه حاوی لاکتوباسیلوس دلبروکی، پلانتاروم و اسیدوفیلوس به ترتیب حدود 6/8، 5/8 و 8/8 (log cfu/ml) بود که از استاندارد مورد انتظار از فرآورده های غذایی پروبیوتیک بیشتر است. دوره تخمیر و نگهداری، با کاهش pH، افزایش اسیدیته و کاهش ماده جامد و قند کل همراه بود. پس از دوره تخمیر و همچنین با افزایش زمان نگهداری، ویژگی های حسی نوشیدنی های تخمیری به نحو معنی داری کمتر مورد قبول مصرف کنندگان قرار گرفت. علی رغم تفاوت های مشاهده شده بین نمونه های پروبیوتیک در مقاطع زمانی مختلف، تفاوت معنی داری بین میزان پذیرش کلی آنها در پایان دوره نگهداری مشاهده نشد. نمونه های پروبیوتیک با وجود اختلاف معنی دار در میزان مطلوبیت حسی در مقایسه با نمونه شاهد، در پایان دوره نگهداری نمره پذیرش کلی بین 6-7 را دریافت کردند. با در نظر گرفتن ویژگی های فیزیکوشیمیایی و حسی و همچنین زنده مانی میکروارگانیسم ها، علی رغم تمامی تفاوت های مشاهده شده بین سه نمونه مورد بررسی، می توان عنوان داشت که تولید آب-سیب پروبیوتیک با هر سه میکروارگانیسم مورد بررسی به صورت موفقیت آمیزی امکان پذیر است.

سیب ها یک منبع مهم پلی فنول در رژیم غذایی انسان بوده و مصرف این میوه با پیشگیری از بیماری های حادشونده ارتباط دارد. این تحقیق درسال 1396 با اندازه گیری خصوصیات فیزیکوشیمیائی و آنتی اکسیدانی پوست و گوشت برخی ارقام سیب کشت شده درمنطقه زنجان به عنوان راهکاری مناسب برای ارزش گذاری به آن ها انجام شد. میزان فنول کل، فلاونوئید کل، آنتوسیانین، کلروفیل، کارتنوئید، فعالیت آنتی اکسیدانی، پکتین، مواد جامد محلول، اسید کل و شاخص طعم در پوست و گوشت نه رقم سیب (Malus domastica) از جمله "تاپ رد"، "گرانی اسمیت"، "دلبار استیوال"، " گلدن پرایمرز"، " آیدارد"، "رد دلشیز"، " رد استارکینگ"، "جنا گلد" و "گلدن دلشیز" ارزیابی و خوشه بندی شدند. مطابق با تجزیه خوشه ای بر اساس تجمع مواد فنولی در پوست میوه، رقم گرانی اسمیت و رد دلیشیز تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشته و دارای حداقل اختلاف معنی دار با سیب رقم تاپ رد بود. نتایج حاصل نشان داد که مقدار ترکیب های فنولی در پوست میوه در مقایسه با گوشت بیشتر بوده و همچنین مقداراین ترکیبات در ارقام مختلف میوه متفاوت بود. به طوری که بیشترین میزان فنول کل، کلروفیل، کارتنوئید، فلاونوئید و آنتوسانین در پوست میوه مشاهده شد. به عنوان یک نتیجه نهائی بیشترین مقدارفنول پوست (4/6 میلی گرم برگرم)، فنول(31/2 درصد)، کلروفیل پوست (82/80 میلی گرم برگرم) وخاصیت آنتی اکسیدانی(73/83 درصد) در رقم گرانی اسمیت در مقایسه با بقیه ارقام مشاهده شد.

در محصولات غذایی بر پایه سیستم کف، پایداری اهمیت ویژه ای دارد. لذا در این پژوهش تاثیر چهار نوع صمغ بومی دانه ریحان، قدومه شهری، شاهی و مرو، در سه غلظت مختلف (5/0، 1 و 5/1درصد) بر پایداری کف و همچنین تاثیر غلظت های مختلف آلبومین سفیده تخم مرغ (1، 2 و 3 درصد) به عنوان عامل کف زا بر خصوصیات فیزیکی کف آب کرفس بررسی شد و سپس بهترین نوع کف(حداقل دانسیته، حداقل زهکشی و بیش ترین افزایش حجم) انتخاب گردید. نتایج نشان داد که در غلظت ثابت 1، 2 و 3 درصدآلبومین، به ترتیب نمونه های حاوی 5/1 درصد صمغ شاهی، 1 درصد صمغ قدومه شهری و 5/0 درصد صمغ مرو، بهترین خصوصیات فیریکی کف را به خود اختصاص دادند و پس از مقایسه میانگین انجام شده بین نمونه های انتخابی در هر سطح از پروتئین، نمونه حاوی 5/0 درصد صمغ مرو و 3 درصد آلبومین با توجه به دارا بودن کم ترین دانسیته (210/0گرم بر سانتی متر مکعب)، بیشترین افزایش حجم (327 درصد) و کمترین حجم زهکشی (0 میلی لیتر) به عنوان نمونه بهینه انتخاب شد که می توان از این نمونه در فرآیندهایی نظیر خشک کردن به روش کف پوشی استفاده کرد.

خشک کردن کف پوشی فرایندی است که در آن مواد غذایی مایع به وسیله ترکیب گاز به داخل آن ها به کف پایدار تبدیل شده، سپس در دمای نسبتاً پایین خشک می شوند. در این پژوهش، اثر دمای خشک کردن (50، 60 و 70 درجه سانتی گراد) و ضخامت (4 و 8 میلی متر) بر سینتیک خشک کردن کف پوشی میگو بررسی شد. سینتیک خشک کردن با ١ ٢ مدل تجربی و بر اساس چهار شاخص آماری شامل ضریب تبیین (R2)، مجموع مربعات خطا (SSE)، مربع کای (2χ ) و ریشه متوسط خطای داده ها (RMSE) با هم مقایسه شدند. تغییرات رنگ نیز طی فرایندهای تغلیظ بررسی شد. تغییرات کل رنگ جهت تخمین میزان تخریب رنگ بکار گرفته شد. مدل های سینتیکی مرتبه صفر، مرتبه یک و مرکب برای بیان تغییر در پارامترهای رنگ مورداستفاده قرار گرفتند. طبق نتایج به دست آمده بهترین مدل جهت برازش داده های خشک کردن هوای داغ، مدل میدلی بود. این مدل ها دارای بالاترین ضریب تبیین و کمترین مجذور میانگین مربعات خطا، کای مربع و مجموع مربعات خطا، نسبت به سایر مدل ها بودند. نتایج نشان داد که تغییر در مقدار تغییرات کلی رنگ از سینتیک مدل مرکب پیروی می کند. این مدل بیان می کند که تشکیل رنگ و نابودی رنگ دانه در حین فرایند خشک کردن کف پوشی میگو اتفاق می افتند.

عسل یک فراورده غذایی مفید است و از قدیم جایگاه خاصی در رژیم غذایی انسان داشته است. عسل های برداشت شده در مناطق و همچنین در زمان های مختلف، دارای خواص ویژه بوده که منتج از عواملی نظیر پراکندگی گلی موجود در منطقه و شرایط جغرافیایی آن می باشد. از این رو هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر منطقه تولید عسل در دو بازه زمانی، بر خواص فیزیکوشیمیایی، آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی عسل طبیعی می باشد. نمونه های عسل از سه شهرستان کاشمر، شیروان و نیشابور در استان خراسان رضوی که دارای شرایط جغرافیایی، دمایی و پوشش گیاهی مختلف بودند، در دو فصل پاییز و بهار در طول یک سال برداشت شدند. عسل ها کاملا خالص و از گلهای طبیعی موجود در منطقه تهیه شدند. نتایج نشان داد که نمونه-های عسل بهاره با رطویت 6/16 درصد و مواد جامد محلول 36/81 درصد، به ترتیب بیشترین و کمترین میزان رطوبت و بریکس را نسبت به عسل های فصل پاییز داشتند. همچنین عسل های بهاره با شدت رنگ 005/0 درصد، دارای رنگ روشن تر نسبت به نمونه های پاییزه بودند. عسل های بهاره دارای ترکیبات فنلی بیشتر (067/0 میلی گرم در کیلو گرم) و بالطبع قدرت آنتی اکسیدانی بالاتر (1856/61) و خاصیت آنتی باکتریایی زیادتر(100 درصد) نسبت به نمونه های عسل پاییزه، بودند. عسل کاشمر دارای بیشترین قدرت آنتی اکسیدانی (3/54) و عسل نیشابور بیشترین مقدار ترکیبات فنلی ( mg/kg052/0) را داشت. اثر ضد میکروبی نمونه های عسل شیروان با فراوانی 33/83 درصد، در بیشترین مقدار بود. نمونه های عسل فاقد باکتری های بی هوازی احیاءکننده ی سولفیت بودند که نشان دهنده کیفیت مناسب میکروبی نمونه های عسل و مدیریت بهداشتی صحیح در فراوری آن بود.

امروزه مصرف کنندگان به شدت نگران استفاده از نگهدارنده های شیمیایی درغذاها هستند و گرایش به سمت مصرف محصولات غذایی طبیعی ایمن و با فواید سلامتی زا دارند. انار می تواند چنین نقشی را ایفا کند. در این مطالعه خاصیت ضدمیکروبی عصاره های استخراج شده از بخش های مختلف میوه انار(پوست، آب و هسته) از جمله عصاره های آلی، آبی و آنتوسیانین ها ارزیابی و کمترین غلظت بازدارنده(MIC) و کمترین غلظت کشنده(MBC) بر روی باکتری های گرم منفی سالمونلا تیفی و اشرشیاکلی و همچنین باکتری های گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس و باسیلوس سرئوس با استفاده از روش آزمون حساسیت رقت مایع تعیین گردید. به این ترتیب حداقل غلظت بازدارندگی مربوط به عصاره های آلی و آنتوسیانین پوست بود که در غلظت ppm 125 بر روی باکتری سالمونلا تیفی و باسیلوس سرئوس موثر و در غلظتppm 5/62 بر روی استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیاکلی تأثیر بازدارندگی داشتند و همچنین عصاره های آلی و آنتوسیانین پوست در غلظت ppm125 بر روی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیاکلی و در غلظت ppm250 بر روی سالمونلا تیفی و باسیلوس سرئوس تأثیر کشندگی داشتند. سپس عصاره آبی پوست بیشترین تأثیر بازدارندگی و کشندگی را داشت که میزان MIC و MBCآن به ترتیب ppm250 و ppm500 برای سالمونلا و باسیلوس سرئوس تعیین گردید، همچنین برای اشرشیاکلی هردو ppm125 و برای استافیلوکوکوس هر دو ppm250 تعیین گردید. عصاره های آب انار نیز در غلظت ppm 500 بر روی باکتری های سالمونلا تیفی و باسیلوس سرئوس تأثیر بازدارندگی و در غلظت ppm1000 تأثیر کشندگی داشتند و برروی باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیاکلی این مقادیر به ترتیب ppm250 و ppm500 تعیین گردید. اما عصاره های هسته در غلظت های مورد آزمون تأثیر بازدارندگی و کشندگی کمتری داشتند. که می توان گفت عصاره های پوستو آب انار به علت ترکیبات فنولیک وفعالیت آنتی اکسیدانی بالا، تأثیرات ضدباکتریایی بالایی دارند.

فساد قارچی مواد غذایی نقشی اساسی در تخریب مواد غذایی و ایجاد بیماری های ناشی از مواد غذایی (foodborne diseases) بازی می کند. علاوه بر این تولید مایکوتوکسین های مختلف بوسیله قارچ ها می تواند باعث بروز خطرات جدی نظیر سرطان زایی، تراتوژنی، ایمونو توکسیک، نوروتوکسیک، نفروتوکسیک، مایکوتوکسیکوزیس و بیماری کاشین بک برای سلامتی شود. از طرفی با وجود افزایش مقاومت کپک ها به نگهدارنده های سنتزی و امکان تولید مواد سرطان زایی نظیر نیتروزآمین ها در غذاها تا به حال استراتژی موثری جهت کاهش مطمئن رشد میکروبی برای سلامت عمومی پیشنهاد نشده است. لذا با توجه به ایمن بودن و خاصیت سلامت بخشی لاکتیک اسید باکتری ها که مورد تایید قرا گرفته است (GRAS و QPS)، می توان از آنها به عنوان نگهدارنده های طبیعی برای جلوگیری از فساد قارچی مواد غذایی استفاده نمود. قابلیت جلوگیری و مهارکنندگی فساد قارچی بوسیله لاکتیک اسید باکتری ها، عمدتا به علت تولید ترکیبات ضد میکروبی نظیر اسیدهای آلی، اسید های چرب، پراکسید هیدروژن، فنیل لاکتیک اسید، دی پپتید های حلقوی، ترکیبات پروتئینی، دی استیل، باکتریوسین ها و رئوترین می باشد. همچنین از مهم ترین مکانیسم های مهارکنندگی لاکتیک اسید باکتری ها علیه عوامل فساد قارچی مواد غذایی می توان به ناپایداری و نفوذ پذیری دیواره سلولی، تداخل شیب پروتون، استرس اکسیداتیو و بازدارندگی آنزیمی اشاره نمود. لذا در این مقاله سعی شده است که مروری اجمالی بر متابولیت های ضد قارچی و ساختار شیمیایی آن ها، مکانیسم بازدارندگی و خواص سلامت بخشی لاکتیک اسید باکتری ها صورت گیرد

در این تحقیق اثر دمای هوای ورودی و نیز اثر دبی شیر ورودی بر خصوصیات فیزیکی پودر به دست آمده از خشک کن بستر فورانی بررسی شد. نمونه های شیر در سه سطح دمای هوای ورودی (80، 100 و 120 درجه سلسیوس) و سه سطح دبی شیر ورودی (333/1، 500/2 و 556/3 میلی لیتر بر دقیقه) در سامانه بستر فورانی خشک شدند. اثر این عوامل بر خصوصیات فیزیکی (چگالی توده، چگالی ضربه، جریان پذیری، رنگ و میزان رطوبت) آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از روش سطح پاسخ میزان تاثیرگذاری عامل های ذکر شده بر خصوصیات فیزیکی پودر شیر مشخص و مدل سازی شد. مقادیر بهینه دمای هوای ورودی و دبی خوراک ورودی به ترتیب معادل 82/93 درجه سلسیوس و 333/1 میلی لیتر/دقیقه به دست آمد. در شرایط بهینه، مقادیر مطلوب هر یک از خصوصیات فیزیکی پیش بینی گردید و با داده های تجربی به دست آمده در شرایط بهینه ارزیابی شد.

هدف از مطالعه حاضر، بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره برگ گیاه پونه استخراجی توسط روش پروب فراصوت و اثر آن در پایداری اکسایشی روغن سویا در طی نگهداری است. غلظت های مختلف (300 تا 800 پی پی ام) عصاره گیاه پونه و آنتی اکسیدان TBHQ(100 پی پی ام) به روغن سویا اضافه شدند و طی 7 روز در دمای 65 درجه سانتیگراد انکوبه گردیدند. میزان ترکیبات فنولی، راندمان استخراج و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها با مهار رادیکالی DPPH اندازه گیری شد. اندیس پراکسید و تیوباربیوتیک اسید در روغن با دو غلظت عصاره 500 و 1000 پی پی ام، از روز صفر تا روز هفتم اندازه گیری گردید. اندیس ها در هر روز به روش ANOVA با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد که بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی با اختلاف معنی داری تسبت به دیگر تیمارها، مربوط به تیمار 10-50 در غلظت 500 پی پی ام عصاره بود که با آنتی اکسیدان سنتزیTBHQ اختلاف معناداری نداشت(05/0p>). همچنین اندیس پراکسید و اندیس تیوباربیوتیک اسید در نمونه های حاوی عصاره پونه، در مقایسه با نمونه کنترل (روغن سویای بدون آنتی اکسیدان) بطور معنی داری کمتر بودند(05/0p<) وغلظت موثر عصاره پونه در پایداری اکسایشی روغن سویا، 500 پی پی ام بود. با استناد بر نتایج بدست آمده می توان نتیجه گرفت که عصاره برگ پونه می تواند آنتی اکسیدان طبیعی مناسبی به عنوان جایگزین برای آنتی اکسیدان های سنتزی در صنعت روغن باشد.

بررسی روابط بین خواص فیزیکی مانند جرم، حجم و ابعاد میوه ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق مقدار کوفتگی گلابی در اثر بار فشاری لبه پهن با کمک آزمون غیرمخرب سی تی اسکن تعیین شد و به بررسی ارتباط مقدار کوفتگی با خواص فیزیکی گلابی و دوره انبارداری پرداخته شد. قبل از بارگذاری تعداد 50 گلابی با استفاده از سی تی اسکن بررسی شده و تعداد 27 گلابی که درصد پوسیدگی آن ها صفر بود انتخاب شدند و ابعاد گلابی ها (طول، عرض، ضخامت) گلابی ها اندازه گیری شد و خواصی مانند قطر معادل، قطر میانگین هندسی و مساحت سطح رویه محاسبه گردید. سپس گلابی های انتخابی تحت بارگذاری شبه استاتیکی با فشار لبه پهن با سه نیروی 70، 100 و 130 نیوتن قرار گرفتند و انبارداری 5، 10 و 15روزه برای بررسی تأثیر نیروهای وارده انتخاب شد. سپس بعد از بارگذاری و انبارداری با استفاده از سی تی اسکن در هر دوره از انبارداری میزان پوسیدگی محاسبه گردید. نتایج آزمایشات نشان داد که یک رابطه معکوس و غیر معنی دار بین قطر معادل و قطر میانگین هندسی با درصد پوسیدگی برقرار بود. همچنین برای سطح رویه و درصد پوسیدگی یک رابطه مثبت و غیر معنی دار برقرار است. در نهایت مشخص شد که هرچه گلابی سطح بیشتری را داشته باشند میزان درصد پوسیدگی نیز افزایش می یابد.

آنالیز خوشه ای ابزاری چند متغیره، برای سازماندهی مجموعه داده های چند متغیره (مشاهدات، اجزاء) به گروه هایی به نام خوشه ها استفاده می شود. روش آنالیز خوشه ای با اثر تیمارهای نسبت شیر و آب پنیر (فرمولاسیون) و دمای خشک کردن کف پوشی، بر یکسری از صفات پودر پنیر ریکوتا انجام شد. در این پژوهش از 4 نوع فرمولاسیون و 6 دمای خشک کردن برای بررسی صفات دانسیته، هیگروسکوپی و فاکتورهای رنگی برای یافتن فرمولاسیون و دمای بهینه که خواص فیزیکی مناسب را ایجاد کند، استفاده شد. طبق نتایج آنالیز واریانس، در دمای بالا به دلیل سرعت بخار بیشتر، کاهش دانسیته و افزایش هیگروسکوپی را نشان داد (05/0>p). همچنین با افزایش دما، شاخص L افزایش و شاخص های aو b کاهش یافتند. با توجه به نتایج آنالیز خوشه ای، کمترین عدم تشابه بین تیمارها و همچنین به دلیل کمترین میزان واریانس درون گروهی، خوشه2 به عنوان مناسب ترین خوشه انتخاب شد. در این خوشه، پنیرهای با درصد بالای آب پنیر در ترکیب فرمولاسیون و دماهای پایین برای خشک کردن کف پوشی به چشم می خورد. با توجه به نتایج، روشنایی (L) پودرهای این خوشه بالاتر بوده همچنین در دماهای پایین تر میزان دانسیته و هیگروسکوپی پایین تری دارند. به طور کلی، استفاده از آنالیز خوشه ای برای انتخاب فرمولاسیون خشک کردن کف پوشی پنیر ریکوتا روش مناسبی می باشد.

میوه زردآلو جزو محصولات فرازگرا و با میزان تنفس بالا می باشد که در مرحله پس از برداشت بسرعت رسیده و ضایعات زیادی دارد و به همین دلیل دارای ماندگاری کوتاهی می باشد. لذا استفاده از ترکیب های سازگار با محیط زیست جهت تأخیر در روند رسیدگی یکی از روش های سالم جهت افزایش ماندگاری و کاهش ضایعات این میوه محسوب می شود. از این رو تأثیر برخی تیمارهای شیمیایی بر صفات کیفی و ماندگاری میوه زردآلو رقم «شاهرودی» در قالب طرح کاملا تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار انجام شد. تیمارها عبارت بودند از غوطه وری میوه در محلول هایی جداگانه یا ترکیبی از سالیسیلیک اسید، اگزالیک اسید و نیتریک اکسید به ترتیب با غلظت های 2، 2 و1 میلی مولار. میوه ها سپس بسته بندی شده و در دمای 2 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 5 ± 85 درصد منتقل شدند و پس از 4 هفته نگهداری خواص شیمیایی، حسی و کیفی آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین سفتی بافت میوه در تیمار سالیسیلیک اسید (N46/11) و نیتریک اکسید (N85/9) بدست آمد. مواد جامد محلول نیز در تیمار سالیسیلیک اسید و تیمارهای ترکیبی به ترتیب کمترین مقادیر را دارا بودند. از نظر ارزیابی حسی چشایی، تیمار با سالیسیلیک اسید و نیتریک اکسید به نحو مطلوبی بافت، طعم و ظاهر میوه را حفظ کرد. بیشترین ماندگاری در میوه های تیمار شده با سالیسیلیک اسید (50/27روز) و نیتریک اکسید (75/25روز) حاصل شد، در حالی که شاهد فقط 14 روز ماندگاری داشت. به طور کلی می توان نتیجه گرفت سالیسیلیک اسید و اکسید نیتریک بهترین تیمارها بودند.