پژوهش و سازندگی
سال:1385 | دوره:19 | شماره:1 (پی آیند 70) در امور دام و آبزیان |تعداد مقالات:17

در بیماری انگلی توکسوپلاسموزیس، ورود T. gondii به خون و سایر بافت های بدن ممکن است شاخص های خونی را تغییر دهد. دراین مطالعه میزان تغییرات سطح مقادیر خونی RBC, WBC, Hb, HCT MCV MCH, MCHC, PLT و درصد شمارش سلولی در رت هایی که به طور تجربی به T. gondii آلوده شده اند، مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور تعداد 116 سر رت عادی از آلودگی را به دو گروه 87 سر رت مورد و 29 سر رت شاهد تقسیم شدند. گروه مورد با تزریق 50000 عدد تاکی زوییت از طریق داخل صفاقی آلوده شدند. ابتدا در ساعات 4، 8، 12، 16، 20، 24،  36و 48 و 72 و سپس هر سه روز یکبار تا مدت 60 روز از یک گروه سه تایی مورد به همراه یک شاهد نمونه برداری و میزان تغییرات سطح مقادیر مذکور بررسی شد. طبق نتایج بدست آمده گلبول قرمز خون و هماتوکریت در هفته چهارم دچار افزایش، گلبول سفید در هفته های دوم، سوم، چهارم، هفتم، هشتم، نهم، دهم دچار افزایش، نوتروفیل خون محیطی در هفته های دوم تا پنجم دچار افزایش و در بقیه هفته ها به حالت طبیعی برگشتند. در مقادیر هموگلوبین،MCV, MCH, MCHC پلاکت تغییر قابل ملاحظه ای یافت نشد. به طور کلی ابتلا رت به توکسوپلاسموزیس می تواند سبب ایجاد تغییرات موقت و غیراختصاصی در برخی شاخص های خونی شود این تغییرات عمدتا به علت حضور انگل در خون و بافت های مختلف بدن است. متعاقب استقرار انگل در مغز و یا عضلات و تشکیل کیست نسجی این تغییرات روند طبیعی به خود می گیرند.

در تابستان سال 1382 طی گشت تحقیقاتی پروژه تعیین میزان توده زنده کفزیان آب های استان سیستان و بلوچستان به روش مساحت جاروب شده، که به وسیله شناور تحقیقاتی فردوس یک و به روش ترال کف و استاندارد از تور ترال ماهی انجام شد، گونه ای جدید از خانواده گوازیم ماهیان با نام علمی (Russell&Golani 1993) Parascolopsis baranesi صید و شناسایی گردید. منطقه مورد بررسی محدوده آب های ساحلی این استان و از '55 °58 طول شرقی (منطقه میدانی) تا '25 °61 طول شرقی (خلیج گواتر) بوده و این ماهی در سراسر این منطقه و در محدوده عمقی 68 تا 102 متر مشاهده شد. صید آن در تمامی ایستگاه ها همراه با گونه ای ماهی از خانواده Ttiglidae بود. دو قطعه از این ماهی با کدهای OFRC 0036 و 0037 OFRC به ترتیب با طول استاندارد 97.1 و 107.8 میلی متر در فرمالین 10 درصد فیکس شده و هم اکنون در آزمایشگاه مرکز تحقیقات شیلانی آب های دور نگهداری می شود. همچنین یک قطعه از آن با کد NTM S.15736-001 با طول استاندارد 98.3 میلی متر در یکی از موزه های تاریخ طبیعی کشور استرالیا نگهداری می شود. این گونه جثه ای کوچک داشته و در سال 1993 برای اولین بار در خلیج عقبه صید و گزارش گردید. تا قبل از صید آن در ایران، محدوده پراکنش جغرافیایی این گونه منحصر به شمال دریای سرخ بود. این گزارش در واقع بیان کننده دومین مکان صید و پراکنش جغرافیایی این گونه در دنیا می باشد و تاکنون به جز خلیج عقبه و دریای عمان درجای دیگری صید و گزارش نشده است.

پراکنش و فراوانی پلانکتون های گیاهی خور باهوکلات در جنوب شرقی ایران، از آذر 1375 تا آبان 1376 به صورت ماهانه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از اعماق مختلف 8 ایستگاه و توسط بطری نانسن یک لیتری انجام شد. میانگین سالانه فراوانی پلانکتون های گیاهی درخور 1955±8825 کمترین فراوانی در آذرماه و بیشترین آن در مهرماه بدست آمد که طبق آزمون توکی با دیگر ماه ها اختلاف معنی دار داشت. در نواحی میانی خور تراکم پلانکتون های گیاهی بیش از ابتدا و انتهای آن بود. اما طبق نتایج آزمون توکی بین ایستگاه های مختلف، و طبق آزمون t بین لایه های مختلف آب هر ایستگاه اختلاف معنی داری وجود نداشت. تراکم توده پلانکتون های گیاهی در زمستان جنس های مختلف دیاتومه ها به ویژه Pleurosigma، در ماه های پیش مانسون دینوفلاژله جنس Ceratium و انواعی از دیاتومه ها، در مانسون نیز جنس های مختلف دیاتومه ها، و در پس مانسون جلبک سیانوفیسه Gloeotrichia بودند. به نظر می رسد که مهمترین عامل تعیین کننده فراوانی و انتشار پلانکتون های گیاهی در خور باهوکلات، تغییرات حاصل از حاکم شدن شرایط مانسون باشد.

این تحقیق در مرکز تکثیر و پرورش آبزیان اصفهان به منظور بررسی تاثیر میزان تراکم ماهی قزل آلای رنگین کمان درواحد سطح بر افزایش وزن و ضریب تبدیل خوراک انجام شد. برای این منظور 4 تراکم مختلف شامل 44 ( به عنوان شاهد)، 62، 76 و 95 قطعه در متر مربع در 8 استخر سیمانی یکسان، به مدت 135 روز مورد استفاده قرار گرفتند. برای این آزمایش از آب چاه و هوادهی در استخرهای سیمانی استفاده گردید. بچه ماهیان تحت آزمایش دارای میانگین وزنی برابر 3±18 گرم بودند. در پایان آزمایش تیمارها از نظر افزایش وزن، رشد ویژه و ضریب تبدیل خوراک به کمک نرم افزار آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تراکم های 44 و 62 قطعه در مترمربع به ترتیب با 167.7 و 165.25 گرم به ازای هر قطعه بیشترین افزایش وزن را ایجاد کرده اند و با سایر تراکم ها اختلاف معنی دار داشتند (P<0.05). از نظر میزان رشد ویژه و ضریب تبدیل خوراک نیز تراکم های یاد شده نتایج بهتری ارایه نمودند به طوری که با بالاترین تراکم یعنی 95 قطعه در مترمربع تفاوت معنی داری نشان دادند (P<0.05). همچنین با افزایش تراکم میزان تلفات نیز افزایش یافت. به هر حال با توجه به شرایط آزمایش و نتایج حاصله تعداد 62 قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان در مترمربع توصیه می گردد.

به منظور بررسی عوامل موثر بر کیفیت شیرخام جمع آوری شده در استان لرستان 2560 رکورد مربوط به بار میکروبی شیرخام کل استان که طی سال های 1378 الی 1381 در آزمایشگاه کارخانه شیر پگاه لرستان انجام شده جمع آوری گردید و آنالیز واریانس به روش GLM برای بررسی اثرات سال، فصل و ماه بر روی میزان با میکروبی شیر صورت گرفت. نتایج نشان داد که اثرات سال، فصل و ماه بر روی بار میکروبی کاملا معنی دار (p<0.01) می باشد. بین مناطق مختلف استان از لحاظ بار میکروبی اختلاف کاملا معنی دار مشاهده شده است (p<0.01) به طوری که بیشترین بار میکروبی مربوط به شهرستان های بروجرد و دورود با11.59±0.37 CFu/ml و کمترین با میکروبی مربوط به شهرستان خرم آباد و بخش مرکزی با 6.59±0.37 CFu/ml می باشد. بین فصول بهار و تابستان با پاییز و زمستان اختلاف معنی دار وجود داشت به طوری که بیشترین بار میکروبی مربوط به فصول بهارو تابستان بود. همچنین بین سال های مختلف اختلاف معنی داری مشاهده شده است به طوری که کمترین بار میکروبی مربوط به سال 1381 و بیشترین آن مربوط به سال 1378 می باشد. در بین ماه های سال کمترین بار میکروبی در فصل آذر با میزان 6.75±0.44 CFu/ml و بیشترین بار میکروبی در ماه های مرداد و شهریور به ترتیب با میزان CFu/ml و 8.69±0.56 و CFu/ml و 8.67±0.57 مشاهده گردید که می توان با اتخاذ اقدامات بهداشتی و آموزشی در روستاها از مرحله دوشش شیر خام تا مراحل مختلف جمع آوری درکاهش میزان آلودگی و از بین بردن کانون های آلودگی اقدام نمود.

رشد قارچ در پنیر فتای UF یکی از مهمترین عوامل برگشت آن در ایران است. متابولیت های Propionibacterium shermanii به صورت یک مخلوط تجارتی حاوی نمک اسیدهای آلی مختلف که عمدتا شامل پروپیونات کلسیم بوده همراه با رتنتیت در مقادیر 0.05 و 1 درصد جهت جلوگیری از این معضل مورد استفاده قرارگرفت. پس از انکوباسیون و رسیدن به pH مطلوب، نمونه های پنیر در دو شرایط گرمخانه 25 درجه و سردخانه 4 درجه سانتیگراد نگهداری شدند. pH، شمارش قارچ، با میکروبی کل و ویژگی های حسی شامل بو، مزه، رنگ و قابلیت پذیرش پس از 1 ساعت، 1، 14، 28، 56 و 90 روز (برای شرایط سردخانه) و پس از 1 ساعت، 1، 10، 30، 20، 40، 60، 50 و 70 روز (برای شرایط گرمخانه) مورد ارزیابی قرار گرفتند. رشد ظاهری قارچ به عنوان شاخص ماندگاری و توان مخلوط متابولیتی در به تعویق انداختن فساد منظور گردید. نتایج بیانگر آن است که ماندگاری بین 42-35 درصد بر حسب شرایط مختلف نگهداری افزایش یافته است. نتایج ارزیابی گروه پانل نشان می دهد تیمار 0.5 درصد که در شرایط سردخانه نگهداری شده بود بالاترین امتیاز را از نظر مزه و بو کسب نموده و گروه کنترل بافت بهتری نسبت به سایرین داشت اما اختلاف به لحاظ آماری معنی دار نمی باشد. از نظر رنگ نیز هیچگونه اختلاف آماری بین گروه های مورد بررسی مشاهده نگردید. تیمار 1 درصد کمترین امتیاز را در مجموع امتیازات کسب نمود. البته بین pH و شمارش قارچ گروه های مورد آزمون اختلاف معنی دار وجود داشت که نتایج آن مورد بحث قرار گرفته است.

این آزمایش جهت مقایسه دو روش جیره نویسی براساس اسیدهای آمینه کل و قابل هضم با استفاده از سطوح مختلف گندم و جو بر روی عملکرد جوجه های گوشتی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با 10 تیمار در 4 تکرار و 5 جوجه نر در هر تکرار صورت گرفت. جیره های آزمایشی شامل سطوح 0 ، 15 و 30 درصد گندم و 0، 10 و 20 درصد جو بودند که هر کدام بر اساس اسیدهای آمینه قابل هضم و کل تنظیم شده بودند. تنظیم جیره های حاوی سطوح گندم و جو براساس اسید های آمینه قابل هضم در مقایسه با اسیدهای آمینه کل تاثیر معنی داری بر فراسنجه های عملکردی جوجه های گوشتی نداشت (P>0.05). تنظیم جیره های حاوی سطوح مختلف گندم و جو براساس اسیدهای آمینه کل در مقایسه با اسیدهای آمینه قابل هضم درصد گوشت سینه را به طور معنی داری افزایش داد (p<0.05). با افزایش سطوح گندم و جو خوراک مصرفی، ضریب تبدیل خوراک و درصد امعا و احشا افزایش یافت (P<0.05). اثر متقابلی بین سطوح گندم و جو و روش جیره نویسی مشاهده نشد. براساس نتایج این آزمایش تنظیم جیره ها براساس اسیدهای آمینه قابل هضم نسبت به معیار اسیدهای آمینه کل در جیره های حاوی مواد خوراکی معمول با قابلیت هضم بالای اسیدهای آمینه برتری ندارد.

به منظور تعیین ارزش غذایی مغز میوه بلوط تانن گیری شده و تاثیر آن بر روی توان تولیدی و خصوصیات لاشه جوجه های گوشتی آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی متعادل با 5 تیمار (جیره های غذایی) و 4 تکرار با 25 قطعه جوجه گوشتی درهر تکرار (تعداد 500 قطعه جوجه گوشتی یکروزه) به مدت 49 روز در شرایط پرورش یکسان اجرا گردید. ترکیبات شیمیایی میوه بلوط تانن گیری شده شامل ماده خشک، پروتیین خام، چربی خام، فیبر خام، خاکستر، کلسیم، فسفر، نشاسته و تانن به ترتیب 91.5، 5.7، 4.45، 3.75، 0.86، 0.20، 0.12، 53.36 و 1.76 درصد در ماده خشک بود. انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری (AME) و تصحیح شده برای ازت (AMEn) به ترتیب 3085 و 3239 کیلوکالری در کیلوگرم ماده خشک بود. جیره های آزمایشی شامل سطوح 0، 5، 10، 15 و 20 درصد میوه بلوط تانن گیری شده براساس توصیه های NRC تعدیل شده به 2900 کیلوکالری در کیلوگرم انرژی قابل سوخت و ساز و غلظت یکسان سایر مواد مغذی دردوره های آغازین (0 تا 3 هفتگی) و رشد (4 تا 7 هفتگی) تنظیم گردیدند. صفات افزایش وزن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی در دوره های آغازین، رشد، 1 تا 6 هفتگی و 6 و 7 اندازه گیری و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که تیمارهای آزمایشی برای صفات افزایش وزن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی در دوره آغازین، رشد، 1 تا 6 هفتگی و کل دوره اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند. میانگین این صفات درکل دوره برای تیمارهای 1 تا 5 به ترتیب 40.27، 38.16، 40.09، 37.82، 37.97 گرم در روز برای افزایش وزن روزانه و 84.95، 84.48، 84.62، 58.21 و 58.38 گرم در روز برای مصرف خوراک و 2.11، 2.21، 2.11، 2.25 و 2.25 برای ضریب تبدیل غذایی بود. در کل دوره آزمایش، اختلاف میانگین وزن زنده و درصد تلفات در بین تیمارهای آزمایشی معنی دار نبود. در مورد صفات مربوط به لاشه، وزن سینه در پایان دوره پرورش و وزن چربی محوطه شکمی در پایان 6 هفتگی در بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی داری را نشان داد (p<0.05) نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از میوه بلوط تانن گیری شده در جیره غذایی جوجه های گوشتی تا سطح 20 درصد، بدلیل نداشتن اثرات نامطلوب بر عملکرد و اقتصادی بودن قابل توصیه است.

نتایج حاصل از بررسی زیستی ساردین سند (Saradinella sindensis) صید شده توسط شناورهای مجهز به تورپرسارین از آبان ماه 80 تا آبان 81 ساحلی منطقه جاسک نشان داد که اوج اصلی تخم ریزی مشاهده شده در اردیبهشت ماه سال 1381 بود. و  دو اوج دیگر نیز در تیرماه و مهرماه همان سال مشاهده شد. میانگین و انحراف معیار هم آوری مطلق به دست آمده برابر با 9607±18366 عدد تخم بود. مقدار LM50 برای ساردین سند 155 میلی متر محاسبه شد. نسبت جنسی ماده به نر طی دوره بررسی اختلاف معنی دار را در سطح قابل انتظار (1:1) نشان نداد (p<0.05). رابطه بین طول کل و هم آوری مطلق برای این گونه y=3E-0.9x5.8048 بدست آمد.

به منظور مطالعه روند تجزیه پذیری ماده خشک، پروتیین خام و تعیین نوع پروتیین قابل تجزیه کنجاله منداب فرآیند نشده و تف داده شده، آزمایشی با تلفیق روش کیسه های نایلونی و تکنیک الکتروفورز ژل پلی آکریلامید (SDS-PAGE) انجام شد. با استفاده از روش کیسه های نایلونی، مقدار 5 گرم نمونه کنجاله منداب (فرآیند نشده و تف داده شده) به مدت صفر، 2، 4، 6، 8، 12، 24 و 48 ساعت در شکمبه سه راس گاو نر اخته بالغ سیستانی فیستوله دار انکوباسیون شد. پس از انکوباسیون و سشتشوی کیسه ها، مواد باقی مانده منجمد و با فریز درایر (خشک برودتی) خشک شد. ماده خشک، پروتیین خام، الگوی زیر واحدهای پروتیین های کنجاله منداب و دنسیتومتری پروتیین ها تعیین شد. تفاوت معنی دار بین فراسنجه های مختلف تجزیه پذیری و تجزیه پذیری موثر ماده خشک و پروتیین خام کنجاله منداب فرآیند نشده و تف داده مشاهده شد (p<0.05). تجزیه پذیری موثر پروتیین خام کنجاله منداب فرآیند نشده و تف داده شده در سرعت عبور 5 درصد در ساعت به ترتیب 65.18 و 51.36 درصد بود. دو نوع پروتیین عمده در کنجاله منداب شامل آلبومین 2S (ناپین) با دو زیر واحد به وزن مولکولی 8.5 و 10.8 کیلودالتون و گلوبولین 11S (کروسیفرین) با چهار زیر واحد به وزن مولکولی 32.0، 26.8، 21.1 و 20.5 کیلودالتون مشاهده شد که به ترتیب 18.8 و 52.9 درصد از کل پروتیین کنجاله منداب را شامل شدند. زیرواحدهای ناپین کنجاله منداب فرآیند نشده درزمان صفر دیده نشد. این پروتیین در زمان صفر انکوباسیون کنجاله فرآیند شده دیده شد و پس از 12 ساعت انکوباسیون تجزیه شد. تجزیه پذیری کروسیفرین کمتر از ناپین بود، به طوری که چهار زیرواحد این پروتیین در کنجاله فرآیند نشده و فرآیند شده پس از 48 ساعت انکوباسیون درشکمبه به طور کامل تجزیه نشد. قابلیت هضم پروتیین خام کنجاله منداب فرآیند نشده در زمان صفر، 8، 12 و 48 انکوباسیون به ترتیب 65.32، 73.38، 73.50 و 75.30 درصد و برای کنجاله تف داده شده به ترتیب 66.28، 71.38، 73.12 و 75.50 درصد بود.

هدف اصلی این مقاله اندازه گیری کارآیی اقتصادی و تعیین میزان سوددهی واحدهای پرورش جوجه گوشتی استان همدان به تفکیک اندازه مقیاس واحدهای تولید است. بدین منظور، با استفاده از روش طبقه بندی متناسب با حجم نمونه، تعداد 92 واحد پرورش دهنده جوجه گوشتی (20 درصد واحدهای فعال در نیمه سال 1379) درسطح استان انتخاب گردید و از طریق تکمیل پرسشنامه داده های لازم برای دو نوبت جوجه ریزی پاییز و زمستان جمع آوری شد و با استفاده از روش «تحلیل فرآگیر داده ها» نتایج زیر به دست آمد: میانگین کارآیی فنی، کارآیی تخصیصی و کارآیی اقتصادی تحت شرایط بازده متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب 64.4 درصد، 65.3 درصد و 5.43 درصد است. به علاوه، اختلاف بین بهترین واحد پرورش دهنده و میانگین نمونه برای کارآیی اقتصادی 65.5 درصد است. از سوی دیگر، از 85 واحد مورد مطالعه 48.33 درصد (41 واحد) سودده و بقیه زیانده هستند. از دیدگاه سوددهی، طبقه دوم (15000- 5001 قطعه) درمقایسه با سایر طبقات از وضعیت مطلوب تری برخوردار است.

این پژوهش به منظور مطالعه اثرات بنتونیت فن آوری شده و نشده و کلینوپتیولیت بر میزان نیتروژن آمونیاکی درون شیشه ای پروتیین قابل هضم در روده و پروتیین قابل حل در شرایط درون شیشه ای انجام شد. در مرحله اول سه سطح (0، 2 یا 4 درصد) از هر یک از افزودنی های معدنی ذکر شده به بیست و یک جیره که از نظر انرژی و پروتیین خام مشابه، ولی از نظر پروتیین قابل تجزیه در شکمبه، متفاوت بود، اضافه و در ساعت های مختلف پس از انکوباسیون غلظت نیتروژن آمونیاکی اندازه گیری شد. براساس نتایج آزمایشات، استفاده از 2 درصد بنتونیت فراوری شده و نشده یا کلنوپتیولیت، تاثیری بر غلظت نیتروژن آمونیاکی در شراط درون شیشه ای نداشت (p>0.05). زمانی که نسبت پروتیین قابل تجزیه در شکمبه پایین بود، بنتونیت فرآوری نشده تاثیر بیشتری نسبت به کلینوپتیلولیت داشت ولی در سطوح بالاتر پروتیین قابل تجزیه تفاوتی بین این دو افزودنی معدنی مشاهده نشد. در مجموع استفاده از 4 درصد از این مواد معدنی، به طور موثرتری غلظت نیتروژن آمونیاکی را خصوصا در 4 ساعت پس از انکوباسیون (در مقایسه با شاهد) کاهش دادند (p<0.05). این اثر با بالاتر رفتن میزان تجزیه پروتیین بیشتر شد. اضافه کردن بنتونیت سدیم (فرآوری شده و نشده) و کلینوپتیلولیت تاثیری بر قابلیت حل پروتیین کنجاله سویا نداشت (p<0.05) ولی اضافه کردن بنتونیت فرآوری نشده، قابلیت حل پروتیین یونجه را افزایش داد (p<0.05). اضافه کردن بنتونیت فرآوری نشده و کلینوپتیلولیت باعث کاهش قابلیت هضم پروتیین جیره درروده شدند (p<0.05).

به منظور ارزیابی میزان دقت و رعایت موازین بهداشتی مصرف داروهای ضد باکتریایی در مزارع پرورش طیور گوشتی استان تهران، کل استان به چهار منطقه تقسیم گردید: شرق (شهرستان دماوند)، جنوب شرقی (شهرستان ورامین و شهرری)، جنوب غربی (شهرستان شهریار و اسلام شهر) و غرب (شهرستان های کرج و ساوجبلاغ). براساس مطالعات انجام شده، مشخص گردید که کمترین مصرف داروهای ضدباکتریایی در منطقه شرق استان بود، که دلیل این امر را می توان عدم تراکم مزارع و شرایط کوهستانی و آب و هوای مناسب منطقه دانست. حداکثر مصرف داروهای ضدباکتریایی در قسمت غرب استان بود که دلیل آن را نیز می توان به تراکم زیاد مزارع و نامناسب و ضعیف بودن شرایط بهداشتی و مدیریتی در بعضی از مزارع این منطقه دانست.

میکزوسارکوما توموری کمیاب و غیرمعمول در سگ ها بوده و اغلب در پوست و به ندرت در قلب و کبد اتفاق می افتد. میکزوما و میکزوسارکوما در تمام گونه ها دامی بالغ اتفاق می افتد. در طول سال 1381 سگ نر، نژاد مخلوط، 10 ساله به کلینیک دام های کوچک دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به علت دیس فاژی و حضور توده تومورال بر روی لثه حیوان رجوع داده شد. از نظر پاتولوژی ماکروسکوپی تومور غیرکپسوله و ندولار بوده و دارای مناطق پرخون، خونریزی و اکسودای موکوسی- چرکی بود. برای انجام مطالعات پاتولوژی میکروسکوپی از توده فوق نمونه های لازم برداشته شد و پس از طی مراحل تهیه مقاطع میکروسکوپی و رنگ آمیزی های (هماتوکسیلن- ائوزین، آلسیان بلو و تری کروم ماسون) بررسی ها نشان دادند که تومور فوق اختصاص تومور میکزوسارکوم را دارا می باشد.