اخلاق در علوم و فناوری
سال:1399 | دوره:15 | شماره:4 |تعداد مقالات:24

زمینه ایجاد زمینه صلح و سازش از طریق توسل به داوری، از شیوه های معمول آیین رسیدگی به دعاوی بوده است که ریشه در اخلاق دارد در سیستم دادرسی کیفری، مقام های قضایی و پلیسی، مرجع بررسی، تحقیق و رسیدگی می باشند و این امر در صلاحیت اختصاصی حاکمیت و نمایندگان آن ها بوده و شخص دیگری صلاحیت دخالت در آن را ندارد. در مقابل، در دادرسی ترمیمی، چون نگاه به بزه متفاوت بوده افراد یا شواراهایی تحت عنوان میانجیگر در فرایند تصمیم گیری دخالت نموده و تحت نظارت مقام کیفری اتخاذ تصمیم می نمایند. با این حال نظام کیفری با نظم عمومی و حاکمیت دولت رابطه نزدیک دارد و نمی توان سرنوشت آن را به جامعه مدنی و اخلاقیات واگذار کرد قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 با الهام از آموزه های جرم شناسی واکنش اجتماعی و سیاست جنایی سازمان ملل، میانجیگری کیفری را با هدف قضازدایی و حل و فصل توافقی اختلافات ناشی از جرم در ماده 82 پیش بینی کرده است و آیین نامه اجرایی آن نیز در سال1394 توسط رییس قوه قضاییه به تصویب رسیده این آیین نامه در مهرماه 1395توسط هیات وزیران مورد اصلاح و تصویب واقع شده و لازم الاجرا است. نتیجه گیری این آیین نامه اغاز ورود میانجیگری کیفری بصورت رسمی در قوانین ایران بود هر چند که از دیرباز در قوانین عرفی ایران چه از نظر مذهبی و چه از نظر اخلاقی در همه جرایم فرهنگ میانجیگری به شکل های مختلف وجود دارد سیستم عدالت کیفری در جهت تحقق نظام عدالت ترمیمی به تدریج به سمت میانجیگری پیش رفته است.

زمینه از آنجا که بروز بی اعتمادی عمومی نسبت به یک فناوری جدید مانع مهمی در مسیر توسعه ی فناوری مذکور محسوب می شود، توجه به جنبه های اخلاقی و اجتماعی فناوری های نوظهور می تواند در توسعه این فناوری ها نقش مهمی ایفا کند. مطالعه ی حاضر با استفاده از مطالعه ی اسنادی و کتابخانه ای به بررسی جنبه های اجتماعی و اخلاقی فناوری های جدید با تمرکز بر فناوری نانو پرداخته است. اهداف اصلی این بررسی عبارتند از: بررسی تاثیر ارزش های فرهنگی بر پیشبرد علم و فناوری های جدید (با تاکید بر فناوری نانو)، بررسی مباحث مطرح در اخلاق فناوری های جدید (با تاکید بر فناوری نانو) بررسی پیامدهای اجتماعی فناوری های قدیمی تر و درس هایی که می توان آموخت، و بررسی نقش جامعه ی مدنی در پیشبرد فناوری های جدید (با تاکید بر فناوری نانو). نتیجه گیری نگرش مثبت همراه با اعتماد به فناوری های جدید، نکته ی مشترکی است که از نظر رویکرد فرهنگی در تمامی کشورهای توسعه یافته مشاهده می شود. با این همه عدم توجه به مخاطرات یک فناوری، می تواند اعتماد عمومی را دستخوش بحران سازد. از آنجا که مسیر توسعه هر فناوری از دل تصمیم گیری درمورد دوگانه های مختلفی می گذرد، لازم است مباحث اخلاقی فناوری به حوزه های وسیع تری از جامعه بسط داده شود تا اکثریت بیشتری از مردم امکان ورود و اثرگذاری در این عرصه را داشته باشند. براین اساس دموکراتیزه کردن علم و فناوری بدان معناست که به مردمی که مطلع و صاحب نظر هستند اجازه داده شود که در توسعه، عدم توسعه، و تغییر جهت های این فناوری مشارکت کنند، و از این مشارکت حمایت به عمل آید. برای توانمندسازی گروه های مردم نهاد می توان از مراکز رشد استفاده کرد.

زمینه رفتار اخلاقی مصرف کننده توجه زیادی را در سال های اخیر به خود جلب کرده است. با این وجود، اکثر تحقیقات تجربی بر روی موارد خاصی از رفتار مصرف کننده اخلاقی تمرکز کرده و سایر رفتارهای اخلاقی او را نادیده گرفته است. این مطلب به معنی فقدان درک کامل سبک های زندگی مصرف کنندگان اخلاقی می باشد. در این مقاله ضمن اشاره به بسترهای شکل گیری مصرف اخلاقی، طیف کاملی از نگرانی ها و رفتارهای اخلاقی مصرف کنندگان مورد بررسی و شناسایی قرار گرفته است. نتیجه گیری این مقاله نگرانی ها و تجارب رفتاری مصرف کنندگان اخلاقی را بطور کامل مورد بررسی قرار داده و نشان می دهد که نگرانی های اخلاقی مصرف کنندگان در سه حوزه رفاه محیط زیست، رفاه انسانی-اجتماعی و رفاه حیوانات مطرح بوده است. آنها از طریق خرید تشویقی محصولات، تحریم شرکت ها، ساده زیستی داوطلبانه، مصرف غذای آهسته و رفتارهای اخلاقی گفتمانی در جهت در پیش گرفتن یک سبک زندگی اخلاقی، اقدام می کنند. بهرحال در ایران، اینگونه اقدامات و رفتارها از سوی مصرف کنندگان در آغاز راه بوده و فاصله زیادی با وضعیت مطلوب داریم. این یافته ها، بازاریابان و سیاست گذاران دولتی را به بررسی عمیق نگرانی ها و رفتارهای اخلاقی مصرف کنندگان فرا می خواند. از سوی دیگر شرکت های تجاری با اتخاذ استراتژی های بازاریابی مناسب می توانند در جهت پاسخگویی بهتر به نگرانی های اجتماعی و زیست محیطی مصرف کنندگان و تامین نیازها و خواسته های اخلاقی آنها اقدام نمایند و به مزیت رقابتی دست یابند.

زمینه گردآوری داده های افراد در قالب پایگاه داده ها یکی از روش های نوینی است که همراه با پیشرفت فناوری اطلاعات سیر رو به رشدی داشته است. استفاده از پایگاه داده ها در امر مدیریت و سیاست گذاری چالش هایی را درزمینه هایی چون نقض حریم خصوصی و رعایت هنجارهای اخلاقی پذیرفته شده ایجاد کرده است. روند روزافزون استفاده از پایگاه داده ها در سازمان های دولتی و خصوصی ایران ابعاد اخلاقی و حقوقی نوینی را مطرح کرده است که نیازمند بحث و اندیشه است. هدف از انجام این پژوهش در وهله نخست، اثبات غیر اخلاقی بودن استفاده از داده ها بدون اخذ رضایت از صاحب داده در پرتو قاعده زرین اخلاقی است. در گام بعد سعی خواهد شد که با بیان موضع قانونی اتحادیه اروپا و خلاهای قانونی نظام حقوقی ایران، پیشنهادهایی را برای وضع موجود ارایه دهیم. نتیجه گیری برای احتراز از تناقض منطقی باید داده های افراد را فقط با لحاظ کردن اصول حاکم بر استفاده از داده ها به کار برد و عنصر رضایت را مدنظر قرار داد. به منظور تدوین نظام حقوقی جهت تحکیم هنجارهای اخلاقی در این زمینه، با مطالعه رژیم قانونی حاکم بر حمایت از داده ها در اتحادیه اروپا برخی از کاستی های نظام حقوقی ایران در عرصه قانون گذاری مشخص می گردد که راهکارهایی برای بهبود آن پیشنهاد شده است.

زمینه تعهد سازمانی یک نگرش اخلاقی و حالت روانی است که نشان دهنده نوعی تمایل، نیاز و الزام جهت ادامه اشتغال در یک سازمان هست. در این زمینه تحقیقات متناقض مختلفی در بین معلمان وجود دارد. بنابراین پژوهش حاضر به منظور توصیف، تحلیل و ترکیب ارایه شده درزمینه عوامل همبسته با تعهد سازمانی است. روش روش پژوهش توصیفی از نوع فراتحلیل است. جامعه آماری پژوهش حاضر را اسناد مکتوب اعم از پایان نامه ها، پژوهش ها و مقالات مندرج در مجلات علمی پژوهشی در بین سال های 95-86 به موضوع عوامل همبسته با تعهد سازمانی پرداخته اند، تشکیل می داد. از بین آثار منتشرشده در دسترس که در پایگاه اطلاعاتی مگیران و آثار منتشرنشده بخش مرجع کتابخانه دانشگاه های محقق اردبیلی، تهران و ارومیه، تعداد 54 سند در 213 عامل پژوهشی انتخاب شد. اطلاعات جمع آوری شده از هر یک از اسناد و پژوهش های موردنظر با استفاده از آزمون N ایمن از خطا، Q و I2 و همچنین نمودارهای قیفی تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها یافته های پژوهش نشان داد که مقدار شاخص خی دو 233/0 و مقدار اندازه اثر در مدل ثابت 286/0 محاسبه شده است و بررسی این مطالعات عوامل اثرگذار شناسایی و اثرگذاری آن ها معنادار ارزیابی شد. کلیه مقادیر مذکور در سطح اطمینان 95 درصدی معنادار ارزیابی شده است. نتیجه گیری با توجه به فرا تحلیل انجام شده مشخص شد که بعضی اکثر تحقیقات صورت گرفته در محوریت تعهد سازمانی باهم همسو بوده و به جز چند مورد همگی روابط متغیرهای سازمانی با تعهد سازمانی را مورد تایید قرار داده اند.

زمینه از جمله مسایل بسیار مهم در توانمند سازی و توسعه مدیران توجه به هوش معنوی و اثر آن بر تعهد سازمانی و بهره وری پروژ ها در سازمان می باشد بنابر این هدف این پژوهش اثربخشی آموزش هوش معنوی (SQ) بر تعهد سازمانی و بربهره وری در مدیران و مجریان پروژه است. روش طرح شبه آزمایشی با گروه کنترل و از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه و جامعه آماری80 نفراز مدیران و مجریان پروژه شرکت ایران خودرو درتهران بود. 26 نفر با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و با پرسشنامه های تعهد سازمانی و بهره وری بررسی شدند و بسته آموزش هوش معنوی درطول 7 جلسه 120 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر با کمک نرم افزار 25spss استفاده شد. یافته ها نشان داد که برنامه آموزش هوش معنوی بصورت معنا دار بر بهره وری (72/6F=، 005/0P=)، و تعهد سازمانی (30/56F=، 001/0P=)، مدیران و مجریان پروژه اثر داشته و این اثر در مرحله پیگیری برای تعهد سازمانی پایدار نبوده است ولی برای بهره وری پایدار مانده است. نتیجه گیری بسته برنامه آموزش هوش معنوی از اثربخشی لازم برای افزایش بهره وری و تعهد سازمانی برخوردار است. بنابراین می توان از برنامه آموزش هوش معنوی برای ارتقای بهره وری و تعهد سازمانی مدیران و مجریان پروژه استفاده کرد.

زمینه تربیت شهروندی جهانی مفاهیم ومهارت های خاص را با گسترش ابعاد آنها تقویت می نماید. هدف این پژوهش طراحی و اعتبار بخشی الگوی مطلوب برنامه درسی « آیین زندگی: اخلاق کاربردی » دوره کارشناسی بر مبنای مولفه های شهروند جهانی آکسفام است. روش روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات «زمینه ای» است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشکده های علوم انسانی دانشگاه های استان قم وکلیه دانشجویان رشته علوم تربیتی دانشگاه های استان قم است که با استفاده از روش تصادفی طبقه ای تعداد 135 استاد عضو هیات علمی و 180 نفر دانشجو از میان آنها انتخاب شد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته دارای 62 گویه و با پایایی 84/0 استفاده شد. به منظور آزمون فرضیات پژوهش از آزمون آماری خی دو استفاده شد. یافته ها نتایج پژوهش نشان داد که بین نظرات اساتید و دانشجویان در رابطه با ارزشیابی الگوی پیشنهادی برنامه درسی « آیین زندگی: اخلاق کاربردی » مبنی بر مولفه های شهروندی جهانی در سه بخش دانش، نگرش و مهارت 95% هم سویی وجود داشت و اختلاف معناداری بین نظرات آنها مشاهده نشد. نتیجه گیری بنابراین الگوی تایید شده جهت طراحی برنامه درسی آیین زندگی: اخلاق کاربردی مطلوب است و با تالیف برنامه درسی فوق بر مبنای مولفه های شهروند جهانی آکسفام می توان به تربیت دانشجویان کارامد کمک کرد.

زمینه به منظور دستیابی به عملکرد پایدار سازمانی و نرخ پایین جابجایی کارمندان لازم است که از فساد در سیستم جلوگیری شده و به مباحث اخلاقی که یکی عوامل مرتبط با این متغیر ها است، بیشتر پرداخته شود. به همین منظور هدف از این پژوهش بررسی نقش کدهای اخلاقی و اقدامات بشردوستانه شرکت در جهت تغییر محیط کاری و ارتباط آن ها بر عملکرد پایدار سازمانی در میان کارمندان بانک دی می باشد. روش روش این تحقیق توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری, کلیه کارمندان بانک دی در سطح شهر تهران می باشد که با استفاده از شیوه نمونه گیری غیراحتمالی دردسترس, تعداد 175 نفر از کارمندان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده ها بوسیله پرسشنامه جمع آوری و جهت تجزیه و تحلیل از روش معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها کدهای اخلاقی رابطه مستقیم با بشر دوستی، دلبستگی شغلی و سازمانی، و رابطه غیر مستقیم با قصد جابجایی و عملکرد پایدار سازمانی دارد. همچنین اقدامات بشر دوستانه رابطه مستقیم بر دلبستگی شغلی و رابطه منفی بر قصد جابجایی و به صورت غیر مستقیم بر عملکرد پایدار سازمانی تاثیر دارد. قصد جابجایی رابطه منفی با عملکرد پایدار سازمانی دارد. نتیجه گیری انجام برنامه های آموزشی برای ایجاد فرهنگ اخلاقی و پیشگیری از بدرفتاری ها، تاکید بر آموزش رسمی اخلاقیات، یافتن موضوعات اخلاقی مرتبط با جامعه و کمک به بهتر شدن جامعه باعث افزایش دلبستگی شغلی و سازمانی کارمندان می شود، که این موضوع زمینه را برای کاهش قصد جابجایی کارمندان و عملکرد پایدار سازمانی فراهم می کند.

زمینه به موازات گسترش چشمگیر فعالیت های پژوهشی در سطح جهانی، مصادیق مختلفی از سوء رفتارهای پژوهشی نیز رو به افزایش است که در موارد زیادی منجر به سلب اعتبار بروندادهای علمی پس از انتشار آن ها می شوند. هدف از پژوهش حاضر مطالعه ویژگی مقاله های سلب اعتبار شده اشپرینگر طی سال های 2010 تا 2016 میلادی است. روش پژوهش حاضر از نظر هدف نوعی مطالعه کاربردی بوده و با رویکرد توصیفی و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 974 مقاله سلب اعتبار شده مربوط به 422 مجله منتشر شده توسط اشپرینگر طی سال های 2010 تا 2016 می باشد. داده های پژوهش از پایگاه اشپرینگرلینک گرداوری شد و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی صورت گرفت. یافته ها طی دوره زمانی مورد بررسی، به طور متوسط 31/2 مقاله منتشر شده در هر مجله اشپرینگر سلب اعتبار شده است. سرقت علمی (301) و روند داوری نادرست (248) مهم ترین دلایل سلب اعتبار مقاله ها بوده است. نویسندگان وابسته به کشورهای چین (391)، ایران (106) و ایالات متحده آمریکا (92) بیشترین سهم را در نگارش مقاله های سلب اعتبار شده بر عهده داشته اند. همچنین بیشترین موارد سلب اعتبار از سوی سردبیر و اعضای هیات تحریریه مجله (565) و ناشر (353) اتفاق افتاده است. نتیجه گیری سهم بالای مقالات سلب اعتبار شده ایرانی بسیار قابل تامل است. رعایت اخلاق در پژوهش به عنوان وظیفه ای علمی و اخلاقی می بایست بیش از پیش مورد توجه پژوهشگران و دست اندرکاران مجله های علمی قرار گیرد. سردبیران مجله ها، موسسات و دانشگاه ها باید تدابیر لازم را در خصوص سلب اعتبار مقاله ها به کار گیرند.

زمینه ترویج اخلاق در سازمان نه تنها محیطی مساعد برای افزایش بهره وری می آفریند بلکه فراتر از سازمان نقش موثری در جامعه نیز خواهد داشت. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط سبک زندگی با اخلاق کاری حسابداران شاغل در دستگاه های اجرایی است. روش پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از جهت گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی می باشد که به طور پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان مالی دستگاه های اجرایی شهرستان بیرجند می باشد که با توجه به جدول مورگان از 178 نفر تعداد 118 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شده اند. به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه استاندارد و برای تجزیه و تحلیل آنها از تحلیل همبستگی با استفاده از نرم افزار 20SPSS و مدل سازی معادله های ساختاری با استفاده از PLS استفاده شده است. یافته ها نتایج نشان داد اخلاق حرفه ای حسابداران متاثر از سبک زندگی آنان است. همچنین جنسیت و سابقه کاری حسابداران با رابطه بین سبک زندگی و اخلاق کاری آنها ارتباط معناداری دارد. نتیجه گیری از آنجا که اخلاق در حسابداری نیز مانند سایر رشته ها از اهمیت زیادی برخوردار است، باید بیش از پیش به ترویج و نهادینه کردن مکارم اخلاقی در بین اعضای حرفه پرداخت. همچنین با توجه به اینکه رعایت اخلاق کاری باعث بهبود شرایط رفتاری و روش زندگی افراد و در نهایت موجب رشد و توسعه اقتصاد جامعه می گردد پیشنهاد می شود به اخلاق کاری حسابداران در ابعاد سبک زندگی آنان در دستگاه های اجرایی توجه جدی صورت گیرد.

زمینه اخلاق موضوع مورد نیاز تمام حرفه ها و شرکت ها است که وجود آن نقش موثری در تعالی هر حرفه و ارتقا ساختار شرکت ها دارد. سرمایه فکری نیز عامل اصلی ایجاد ارزش در شرکت ها است. بنابراین، بررسی رابطه بین این دو متغیر از اهمیت به سزایی برخوردار است. روش این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آن را کل کارکنان شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می دهد. نمونه برگزیده شامل 94 نفر است که با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. برای بررسی متغیرهای پژوهش از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. همچنین، زمان مطالعه سال 1395 است. برای تحلیل یافته ها در قالب 2 فرضیه اصلی و 7 فرضیه فرعی، از روش معادلات ساختاری توسط نرم افزار Smart PLS، استفاده شد. یافته ها یافته ها نشان می دهد در بورس اوراق بهادار تهران، بین اخلاق حرفه ای و سرمایه فکری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد که به ترتیب شامل سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و سرمایه ساختاری است. بررسی نتایج مرتبط با اثر تعاملی سابقه کار، مدرک تحصیلی، جنسیت و سن نیز حاکی از آن است که این متغیرها رابطه بین اخلاق حرفه ای و سرمایه فکری را به صورت مثبت تعدیل می کنند. همچنین، یافته ها نشان می دهند که بیشترین میزان اثر بر رابطه بین اخلاق حرفه ای و سرمایه فکری به ترتیب مربوط به متغیرهای سن، سابقه، تحصیلات و جنسیت است. نتیجه گیری با توجه به یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که شرکت ها باید نسبت به تقویت سرمایه فکری در هر سه زمینه سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و سرمایه ساختاری اقدام کنند تا افزون بر ارتقای اخلاق و جلب اعتماد عمومی، به افزایش ارزش شرکت نیز دسترسی یابند.

زمینه تربیت اخلاقی به عنوان قلب آموزش حرفه ای معلمان در نظر گرفته می شود در این میان شناسایی مولفه های تربیت اخلاقی از ضروریات آموزش موفق در این زمینه می باشد. بنابراین هدف پژوهش حاضر گردآوری مولفه های تربیت اخلاقی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان براساس اسناد بالادستی این دانشگاه است. روش پژوهش حاضر از روش تحلیل محتوای کیفی براساس رویکرد گال و همکاران(1994) جهت مشخص کردن مولفه های تربیت اخلاقی استفاده کرده است. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه اسناد بالادستی دانشگاه فرهنگیان بوده است با توجه به هدف پژوهش نمونه گیری انجام نشده و کلیه اسناد جامعه آماری مورد تحلیل قرار گرفته اند. بدین منظور واحد تحلیل؛ تمامی جملات، اسناد بالادستی دانشگاه فرهنگیان می باشد. ابزار پژوهش فیش، چک لیست ها و فرم های محقق ساخته بوده است. برای تفسیر و تحلیل داده ها از روش تحلیل-توصیفی استفاده شده است. یافته ها براساس یافته ها مولفه های تربیت اخلاقی دانشجومعلمان براساس اسناد بالادستی در 4 بعد اصلی شامل؛ ابعاد فرهنگی-اجتماعی(مشتمل بر مولفه های بصیرت و مسیولیت پذیری فرهنگی و اجتماعی)، سیاسی-اقتصادی(مشتمل بر مولفه های بینش سیاسی و مدیریت اقتصادی)، سازمانی (تعهد، اخلاق مداری، مدیریت دانش و تخصص حرفه ای) و شخصیتی (دین مداری، ولایت مداری، ویژگی شخصیتی، ملی گرایی، سبک زندگی و مهارت های ادراکی) سازمان یافت. نتیجه گیری تربیت اخلاقی دانشجو معلمان در راستای مولفه های در نظر گرفته شده، یکی از ضروریات امر آموزش این گروه می باشد در این میان دانشگاه فرهنگیان باید در طراحی برنامه درسی تربیت اخلاقی دانشجویان خود به تمام ابعاد و مولفه های تربیت اخلاقی شناسایی شده توجه داشته باشد.

زمینه مدیریت اثربخش اخلاق حرفه ای، مستلزم مطالعه عمیق در زمینه وضعیت موجود اخلاق حرفه ای و نیز دلایل رفتارهای غیراخلاقی و شیوه های توسعه اخلاقیات می باشد. از این روی، پژوهشگران در این بررسی تلاش نمودند تا تجارب زیسته مدیران را به منظور شناخت علل و پیامدهای رفتارهای غیراخلاقی و راهبردهای کنترل این گونه رفتارها واکاوی نمایند. روش این پژوهش، با رویکرد آمیخته و روش توصیفی-میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری شامل مدیران شاغل در سازمان های دولتی شهرهای تهران و سمنان می باشد که از طریق نمونه گیری هدفمند، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 28 مدیر صورت گرفت. مصاحبه های انجام شده با استفاده از تحلیل تم، کدگذاری شد که پس از ویرایش نهایی، 104 مفهوم بر اساس سنخیت در قالب 8 مقوله و مقوله ها نیز با توجه به همشکلی معنایی در چارچوب سه طبقه سازماندهی گردیدند. سپس به منظور اولویت بندی علل بروز رفتارهای غیراخلاقی، بر اساس روش AHPو با استفاده از نرم افزار Expert Choice نسبت به اولویت بندی علل، اقدام گردید. یافته ها یافته های پژوهش نشان می دهد که مهمترین علل بروز رفتارهای غیراخلاقی در سازمان به ترتیب عبارتند از: عوامل مبتنی بر نگرش، عوامل مبتنی بر نیازها، عوامل مبتنی بر مهارت های فردی، عوامل مبتنی بر فرهنگ سازمانی، عوامل مبتنی بر رفتارهای سازمانی، عوامل مبتنی بر فرآیندها و نظام های مدیریتی، عوامل محیطی فرهنگی-اجتماعی و عوامل فنی-اقتصادی. نتیجه گیری با توجه به نتایج این تحقیق، چنانچه مدیران قصد بهبود سطح اخلاقیات در سازمان را داشته باشند باید بر روی عوامل روانشناختی تمرکز بیشتری بنمایند.

زمینه یکی از مهم ترین اهداف اقتصادی کشورها، ایجاد شرایط لازم جهت ارتقاء توسعه اقتصادی مستمر و باثبات است. رفع بنیادی فساد، ترغیب آزادی اقتصادی و حقوق مالکیت در راستای انگیزه های عملی توسعه اقتصادی جز با پیوند روزافزون اخلاق اقتصادی میسر نخواهد شد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین اخلاق، حقوق مالکیت و آزادی اقتصادی بر توسعه اقتصادی است. روش روش پژوهش حاضر کاربردی و از نوع همبستگی است. شاخص های کلان اقتصادی آزادی اقتصادی، حقوق مالکیت، شاخص اخلاق و شاخص توسعه اقتصادی کشور ایران به عنوان جامعه آماری انتخاب شده است که سال های 2017-2008 به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شد. ابزار اندازه گیری داده های بانک جهانی، موسسه فریزر و هریتچ و موسسه بین المللی شفافیت بود. جهت آزمون نیز از روش آماری ARDL استفاده شده است. یافته ها برازش مدل تحقیق که در برگیرنده یک فرضیه اصلی بود مورد تایید قرار گرفت. اخلاق، آزادی اقتصادی و حقوق مالکیت رابطه معناداری با توسعه یافتگی دارد و در طی زمان اثر شوک های وارده تعدیل می شود. نتیجه گیری طبق تخمین مشخص شد تمامی متغیرها در سطح پایدار می باشند و توسعه با حقوق مالکیت و آزادی اقتصادی رابطه مثبت و معنادار و با فساد اخلاقی رابطه منفی و معناداری دارد، ضمن اینکه رابطه بلند مدت نیز مورد تایید قرار گرفت.

زمینه توجه به مولفه های اخلاقی علاوه بر جنبه های انسانی، موجب افزایش تمایل مراجعین خارجی برای دریافت خدمت در حوزه گردشگری سلامت در ایران می گردد. هدف پژوهش کنونی، بررسی اهمیت مولفه های اخلاقی در الگوی بازاریابی گردشگری سلامت است. روش روش پژوهش توصیفی تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان مراکز درمانی و واحدهای فعال درحوزه گردشگری سلامت دانشگاه های علوم پژشکی بود که تعداد 630 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه گیری ساده به عنوان نمونه آماری تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بود و به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تاییدی و مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها یافته ها نشان داد کلیه مولفه های الگوی بازاریابی پژوهش، بر گردشگری سلامت نقش مثبتی دارند. همچنین یافته ها بیانگر نقش و تاثیرگذاری مولفه های اخلاقی الگوی بازاریابی همچون رفتار دوستانه و احترام آمیز، بیان شفاف هزینه درمان و. . . بر ترویج و موفقیت گردشگری سلامت بود. نتیجه گیری الگوی بازاریابی پژوهش نشان دهنده نقش و اهمیت توجه به مولفه های اخلاقی در گسترش و رونق گردشگری سلامت بود که بر این اساس باید مسیولین و سیاست گذاران ذیربط در تدوین سیاست ها و برنامه های مرتبط، جدای از در نظر گرفتن مولفه های متداول و مطرح در الگوی های بازاریابی حاضر، به نقش مولفه های اخلاقی توجه ویژه نمایند.

زمینه اخلاق مالیاتی به عنوان انگیزش درونی افراد برای پرداخت مالیات می تواند درجه پذیرش مالیاتی افراد را تبیین کند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق در تصمیمات پذیرش مالیاتی است. روش این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و بر مبنای روش از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، مودیان مالیاتی استان فارس در سال 95 هستند. نمونه گیری به روش تصادفی از بین جامعه آماری انجام شده است. اطلاعات لازم توسط پرسشنامه جمع آوری و به روش مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها بین وظیفه گرایی و عدالت اخلاقی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بین وظیفه گرایی و قراردادگرایی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بین پیامدگرایی و عدالت اخلاقی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد بین پیامد گرایی و نسبیت گرایی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بین عدالت اخلاقی و رفتار پذیرش مالیاتی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بین نسبیت گرایی و رفتار پذیرش مالیاتی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد بین قراردادگرایی و رفتار پذیرش مالیاتی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. در مقابل بین وظیفه گرایی و نسبیت گرایی و همچنین بین پیامدگرایی و قراردادگرایی رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد. علاوه بر این، در بین سه متغیر میانجی عدالت اخلاقی، نسبیت گرایی و قراردادگرایی، تنها متغیر عدالت اخلاقی بر رابطه بین وظیفه گرایی و پیامد گرایی با رفتارپذیرش مالیاتی تاثیرگذار است. نتیجه گیری یافته های پژوهش حاکی از این است که افراد پیامدگرا و وظیفه گرا با توجه به عدالت اخلاقی که یکی از معیارهای ارزیابی اخلاقی است، پذیرش مالیاتی بیشتری نسبت به افراد نسبیت گرا و قراردادگرا دارند.

زمینه پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مولفه های اخلاق حرفه ای در سازمان بر اساس منابع معتبر علمی، نظر متخصصان، مدیران و کارشناسان انجام گرفته است. روش حوزه پژوهش کیفی، لحاظ هدف کار بردی و از نوع اسنادی و پدیدار شناسی است، جامعه آماری شامل کلیه منابع معتبر مرتبط با اخلاق حرفه ای و کلیه متخصصان، مدیران و کارشناس حوزه اخلاق حرفه ای، و نمونه شامل: منابع معتبر مرتبط در دسترس، 10 نفر از متخصصان حوزه موضوع، 10 نفر از مدیران سازمان ها، و 10 نفر از کارشناسان بالای 10 سال سابقه (ادارات تعاون، کارورفاه اجتماعی استان مرکزی) بودند، روش نمونه گیری نیز هدفمند بود. ابزار گرد آوری داده ها در بخش اسنادی چک لیست و در بخش پدیدارشناسی مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. روش تجزیه و تحلیل شامل کدگذاری و تحلیل تفسیری بود. یافته ها از تعداد 8 سند بالادستی مورد بررسی، تعداد 119 خرده مولفه شناسایی و اخذ شده است که با تفکیک و دسته بندی نمودن این خرده مولفه ها و شناسایی وجه مشترک و وجه افتراق آنها تعداد 24 مولفه اخلاق حرفه ای شناسایی شده است. نتیجه گیری باید تاکید بر برنامه منسجم آموزش اخلاق حرفه ای، ایجاد روحیه تعاون و کار مشترک و دسته جمعی به ویژه اخلاق اداری و سازمانی جزو برنامه های آموزشی در سازمان قرارگیرد.

زمینه «اخلاق کاری» «مسیولیت اجتماعی» و «تعهد سازمانی» جزو متغیرهایی هستند که در مدیریت سازمانی موردتوجه اصلی محققان بوده و هست. پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین اخلاق کاری با مسیولیت اجتماعی و تعهد سازمانی در بین کارکنان در بنیاد شهید استان آذربایجان غربی پرداخته و در پی آن بود تا مشخص نماید که آیا اخلاق کاری رابطه معنی داری با مسیولیت اجتماعی و تعهد سازمانی دارد؟ روش کار پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری تحقیق شامل 148 نفر کارمندان بنیاد شهید استان آذربایجان غربی، بودند که تعداد 108 نفر آن ها از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده های موردنیاز با استفاده از سه پرسشنامه استاندارد اخلاق کاری، مسیولیت اجتماعی و تعهد سازمانی جمع آوری و با استفاده از آزمون آماری مدل معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزیی (pls) برای فرضیه های پژوهشی تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها یافته های پژوهش نشان داد که اخلاق کاری توان تبیین تغییرات تعهد سازمانی را به میزان 73 درصد را دارد. از سوی دیگر اخلاق کاری به میزان 77 درصد از واریانس مسیولیت اجتماعی را دارا می باشد. از دیگر یافته های این تحقیق این است که تعهد سازمانی با مسیولیت اجتماعی رابطه ای معنادار و مثبتی دارد و 72 درصد از تغییرات مسیولیت اجتماعی را تعهد سازمانی تشریح می نماید. نتیجه گیری با توجه به نتایج آماری، کلیه فرضیات تحقیق تایید و این نتیجه حاصل گردید که اخلاق کاری رابطه معنی داری با مسیولیت اجتماعی و تعهد سازمانی دارد.

زمینه ارتباط میان اخلاق و ورزش و نهادینه شدن آن در جامعه از جمله موضوعات محوری است که توجه به آن در سطح وسیعی می تواند بانی دگرگونی عظیم اجتماعی و اخلاقی شود. هدف پژوهش حاضر مطالعه چگونگی نهادینه شدن اخلاق در ورزش از دیدگاه صاحب نظران ورزشی و ارایه الگو است. روش روش پژوهش کیفی با استفاده از نظریه برخاسته از داده ها مبتنی بر رویکرد نظام مند داده بنیاد بود. مشارکت کنندگان در تحقیق متخصصان ورزشی در حوزه اخلاق بودند. نمونه شامل 20 نفر از این متخصصان بود. روش نمونه گیری، هدفمند بود و نمونه گیری تا مشارکت کننده بیستم به منظور رسیدن به اشباع نظری ادامه داشت. ابزار پژوهش، استفاده از مصاحبه عمیق بود. جهت تحلیل داده ها از رویکرد داده بنیاد که شامل سه مرحله، کدگذاری باز، محوری و انتخابی است استفاده شد. یافته ها نتایج تحلیل داده ها طی سه مرحله، کدگذاری باز، محوری و انتخابی حاکی از 21 مقوله بود که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط علی (انگیزه های درونی، عوامل محیطی)، شرایط زمینه ای (نهادها، عوامل نهادی، عوامل قانونی)، شرایط واسطه ای (محیط رسانه)، راهبردها (مدیریتی، آموزشی و) و پیامدها (اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) بود. نتیجه گیری نتایج پژوهش نشان می دهد فرهنگ سازی اخلاق در ورزش از طریق هماهنگی بین نهاد ها و نیز الگوهای نقش مانند ورزشکاران و ستارگان این عرصه به واسطه مشارکت رسانه های گروهی و تغییر سیستم تنبیه و پاداش می تواند در نهادینه شدن اخلاق در ورزش موثر باشد.

زمینه در صورتی که فضای حاکم بر سازمان بر اثر پایبندی به اصول اخلاقی، فضایی همراه با اخلاق باشد، وجود چنین فضایی برای کارکنان موجب ایجاد تعهد و تمایل به ادامه فعالیت در سازمان می شود و خود عملکرد کلی سازمان را بهبود می بخشند. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل ارتباط بین فرهنگ اخلاقی و اخلاق سازمانی با درگیری شغلی در بین کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان کرمانشاه می باشد. روش روش پژوهش توصیفی-همبستگی و به لحاظ هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل 150 نفر از کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان کرمانشاه بودند که با استفاده از روش تصادفی ساده، 110 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش استفاده از سه پرسش نامه: فرهنگ اخلاقی سینگپادی و ویتل، پرسش نامه اخلاق سازمانی(ای پی کیو) و پرسش نامه درگیری شغلی لادال و کنجر بود. برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. یافته ها به طورکلی فرهنگ اخلاقی و اخلاق سازمانی با درگیری شغلی رابطه دارند. این امر بر مبنای آزمون همبستگی بین فرهنگ اخلاقی و درگیری شغلی به میزان معناداری 000/0 و ما بین اخلاق سازمانی و درگیری شغلی به میزان 002/0 رابطه معنادار وجود دارد. در این میان رابطه بین فرهنگ اخلاقی و درگیری شغلی متناسب تر بوده و می توان بیان داشت که درگیری شغلی از فرهنگ اخلاقی به نسبت اخلاق سازمانی ارتباط بیشتری پذیرفته است. نتیجه گیری به نظر می رسد تلاش در جهت استقرار فضای کاری اخلاق مدارانه در سازمان و تشویق و ترغیب کارکنان به انجام فعالیت های کاری مبتنی بر فرهنگ اخلاقی، می توانند زمینه های ارتقای درگیری شغلی کارکنان را فراهم آورند.

زمینه امروزه در محیط پویا و در حال تغییر، سازمان های خدماتی ناچار به حرکت به سوی نوآوری در خدمات می باشند. هم چنین سازمان ها برای بقاء و حرکت به سمت نوآوری در خدمات، نیازمند داشتن برند کارفرما و اخلاق کار می باشند. بر همین اساس، هدف از اجرای تحقیق حاضر، بررسی رابطه برند کارفرما و نوآوری در خدمات با توجه به نقش واسطه ای اخلاق کار می باشد. روش این تحقیق، از لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی و از لحاظ ماهیت و شیوه تحقیقات جزء تحقیقات توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری، کلیه کارکنان یک سازمان دفاعی می باشد(تعداد 800 نفر)؛ که برای آزمون فرضیه های تحقیق نمونه ای 270 نفری از کارکنان به صورت تصادفی ساده از جامعه محدود، انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفته است. در پایان از روش مدلسازی معادلات ساختاری با کمک پی ال اس استفاده شد. یافته ها نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که برند کارفرما با نوآوری در خدمات و اخلاق کار رابطه معنی داری دارد. هم چنین بین اخلاق کار و نوآوری در خدمات رابطه ی معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری سازمان مذکور برای حرکت به سمت نوآوری در خدمات، بایستی از اهرم های برند کارفرما و اخلاق کار استفاده نماید.

زمینه سرپرستی توهین آمیز یکی از سبک های غیرسازنده و غیراخلاقی رهبری می باشد که با توجه به داشتن پیامدهای منفی در سطح فردی، گروهی، سازمانی و برون سازمانی و عدم پرداختن به این موضوع در پژوهش های پیشین؛ هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی پیشایندهای سرپرستی توهین آمیز بود. روش پژوهش از جهت هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 12 نفر از مدیران اجرایی شهرستان ارسنجان بود که با روش های نمونه گیری مفهوم و گلوله برفی شناسایی و انتخاب گردیدند. با بررسی ادبیات و پیشینه پژوهش، پیشایندها شناسایی و به منظور اطمینان از صحیح بودن پیشایندهای شناسایی شده از ابزار پرسشنامه و تکنیک دلفی فازی و جهت رتبه بندی پیشایندها؛ از پرسشنامه مقایسات زوجی و تکنیک AHP و نرم افزار Expert Choice 11 استفاده شد. یافته ها یافته ها نشان داد پیشایند سبک رهبری با وزن 478/0 در رتبه اول؛ پیشایند ویژگی سرپرستان با وزن 218/0 در رتبه دوم، و پیشایندهای مرتبط با زیردستان با وزن 0139/0 در رتبه سوم از جهت درجه اهمیت قرار گرفتند. عوامل استرس زا و حالات منفی عاطفی سرپرستان با وزن 071/0؛ پیشایندهای سازمانی با وزن 061/0 و ویژگی های جمعیت شناختی سرپرستان و زیردستان با وزن 032/0 به ترتیب در رتبه های چهارم تا ششم قرار گرفتند. همچنین خرده پیشایندهای مرتبط با هر پیشایند نیز شناسایی و رتبه بندی گردید. نتیجه گیری بر مبنای یافته های پژوهش مشخص شد سبک رهبری و خصوصیات زیردستان بیشترین تاثیر را در بروز سرپرستی توهین آمیز دارند. نتایج پژوهش می تواند در تلاش جهت برنامه ریزی و آموزش به منظور جلوگیری از بروز این سبک غیراخلاقی رهبری یاری رسان باشد

زمینه بحث جو اخلاقی نیروی فروش زمینه ساز همدلی و شادکامی کارکنان فروش و عاملی محوری در تعیین هویت آنان است. از این رو هدف اصلی این مطالعه تاثیر جو اخلاقی نیروی فروش بر هویت سازمانی آنان با در نظر گرفتن نقش میانجی شادکامی سازمانی و همدلی می باشد. روش این مطالعه از نظر هدف کاربردی، از نظر روش توصیفی-پیمایشی و از نظر گردآوری داده ها، کتابخانه ای-میدانی می باشد. جامعه ی آماری شامل شرکت های بیمه ای خصوصی استان آ ذربایجان شرقی می باشد که تعداد کل نیروی فروش آن ها 245 نفر می باشد. به دلیل پایین بودن تعداد افراد جامعه ی آماری، نمونه گیری انجام نگرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه الکترونیکی است. روایی پرسشنامه ها بر اساس روایی سازه، تشخیصی، واگرا و همگرا و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ، آزمون فرضیه های تحقیق با نرم افزار Smart PLS بررسی گردید. یافته ها یافته های پژوهش نشان داد که جو اخلاقی نیروی فروش بر شادکامی سازمانی، همدلی و هویت سازمانی تاثیر معنادار مثبتی دارند. شادکامی سازمانی در رابطه بین جو اخلاقی نیروی فروش و هویت سازمانی نقش میانجی دارد. همچنین همدلی در رابطه بین جو اخلاقی نیروی فروش و هویت سازمانی نقش میانجی ایفا می کند. نتیجه گیری جو اخلاقی نیروی فروش هم به صورت مستقیم و از طریق ارتقای همدلی و شادکامی سازمانی بر هویت سازمانی فروشندگان موثر است. لذا مدیران شرکت ها نیازمند برنامه ریزی هایی برای بهبود جو اخلاقی نیروی فروش هستند.

زمینه در یک جو اخلاقی مناسب، کارکنان از طریق عدالت که یک انتظار اجتماعی است، می توانند با سازمان احساس نزدیکی و همانندی کنند. بر همین اساس نیز هدف این مقاله بررسی نقش واسط جو اخلاقی بر رابطه بین عدالت سازمانی و هویت سازمانی می باشد. روش این تحقیق بر اساس هدف تحقیق کاربردی بوده است. نمونه آماری این تحقیق 195 نفر از کارکنان شرکت خدمات صنعتی تراکتورسازی بوده است. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استفاده شده است. برای آزمون فرضیه ها نیز از مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته ها یافته های تحقیق نشان می دهد که ارتباط عدالت سازمانی با جو اخلاقی خیرخواهانه و جو اخلاقی مبتنی بر اصول و ارزش ها مثبت و با جو اخلاقی خودخواهانه منفی می باشد. همچنین ارتباط جو اخلاقی خیرخواهانه و جو اخلاقی مبتنی بر اصول و ارزش ها با هویت سازمانی مثبت و جو خودخواهانه رابطه منفی با هویت سازمانی دارد. نتیجه گیری نتایج تحقیق نشان می دهد که عدالت سازمانی در حضور جو اخلاقی تقویت کننده هویت سازمانی کارکنان می باشد.