پژوهش و سازندگی
سال:1387 | دوره:21 | شماره:2 (پی آیند 79) در منابع طبیعی |تعداد مقالات:24

این تحقیق با هدف بررسی اثر تاغ کاری بر غنا و تشابه گونه های زیر اشکوب در منطقه اردستان صورت گرفته است. بدین منظور پس از جمع آوری آمار و اطلاعات پایه و بازدیدهای میدانی که از تاغ زارهای دست کاشت صورت گرفت، دو منطقه تاغ کاری با سنین 10-15 سال و بیشتر از 25 سال و یک منطقه به عنوان شاهد جهت نمونه برداری انتخاب گردید. در هر منطقه با استفاده از روش سیستماتیک – تصادفی اقد ام به شمارش تعداد گونه ها و افراد هر گونه در داخل پلات های 1×1 متری گردید. آنگاه شاخص های پراکنش، غنا و تشابه گونه ها در هر منطقه محاسبه و با استفاده از تجزیه واریانس، این شاخص های مذکور در هر یک از مناطق، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کشت تاغ بر روی پراکنش گونه های زیر اشکوب تاثیر چندانی نداشته است، بیشترین غنای گونه ها مربوط به منطقه تاغ کاری با سنین 10-15 و کمترین غنای گونه ها در منطقه شاهد بود. از بین شاخص های غنا، شاخص من هینک نسبت به شاخص مارگالف ارجحیت داشت و می توان آن را شاخص مناسبی در این مناطق معرفی کرد. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین تشابه گونه ها در منطقه تاغ کاری بیشتر از 25 سال و کمترین میزان تشابه گونه ها در منطقه تاغ کاری با سنین10-15 بود. از بین شاخص های تشابه، شاخص های هورن، ضریب جاکارد، موریزیتا، ضریب بارونی - اوربانی و بازر و ضریب سورن سون را شاخص های مناسبی برای این مناطق می توان معرفی نمود، زیرا این شاخص ها حساسیت بیشتری را در این مناطق نسبت به شاخص ضریب ساده Matching از خود نشان دادند .

یکی از راه حل های مناسب و کارآمد برای بهینه سازی استفاده از رواناب بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، استفاده از شبکه های پخش سیلاب می باشد که ضمن کاهش خسارات ناشی از سیل، در افزایش حجم سفره آب زیر زمینی، احیا مراتع و بیابان زدایی موثر است. هدف از این تحقیق، بررسی برخی از ویزگی های خاک و پوشش گیاهی شبکه پخش سیلاب گربایگان و مقایسه آن با منطقه شاهد است، به این منظور در هر یک از مناطق پخش سیلاب و شاهد، دو منطقه معرف جهت نمونه برداری مشخص شد. در هر یک از مناطق معرف، نمونه برداری از پوشش گیاهی در قالب 3 ترانسکت و 30 پلات به روش سیستماتیک - تصادفی صورت گرفت. درصد پوشش تاجی و میزان تراکم، با روش پلات گذاری و تولید با روش مضاعف اندازه گیری شد. همچنین جهت ارزیابی خصوصیات خاک دو منطقه، در طول هر ترانسکت 6 پروفیل (3 پروفیل از زیر اشکوب بوته ای و 3 پروفیل از خاک لخت) برداشت گردیدو فاکتورهای هدایت الکتریکی (EC)، اسیدیته (pH)، درصد ازت کل(TN)  و درصد مواد آلی(OM)  اندازه گیری شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که پخش سیلاب بر افزایش درصد پوشش تاجی و تولید فرم های رویشی موجود تاثیر معنی داری داشته است (P<0.05). از میان گونه های بوته ای موجود، تراکم گونه غالب (Helianthemum lippii L.) و (Pers)، در شبکه پخش سیلاب افزایش داشته ولی بین تراکم سایر گونه های بوته ای تفاوت معنی داری مشاهد ه نشد. نتایج آماری نشان داد که پخش سیلاب در افزایش درصد مواد آلی، درصد ازت کل، هدایت الکتریکی و کاهش اسیدیته خاک، تاثیر معنی داری داشته است (P<0.05).

توجه به اعمال مدیریت صحیح و کاهش پیامدهای خشکسالی در توسعه مناطق، نیازمند برنامه ریزی و اجرای اقدامات پیشگیرانه در مقابله با پدیده خشکسالی است، که خود مستلزم بکارگیری دانش کافی در پیش بینی خشکسالی می باشد. در این تحقیق 13 ایستگاه هیدرومتری با طول دوره آماری مناسب در استان تهران، انتخاب شد. دبی های حداقل ماهانه در حوزه های آبخیز برآورد و مقادیر جریان با استفاده از توزیع لوگ پیرسون نوع سوم در دوره بازگشت های مختلف تعیین گردید. تداوم و شدت خشکسالی بر اساس سطح آستانه با استفاده از روش ویبول مورد بررسی قرار گرفت. سطح آستانه های موردنظر و مقادیر متناظر با سطح آستانه های مختلف از 10 درصد تا 95 درصد بدست آمد. مقادیر جریان ماهانه در کل دوره آماری از مقادیر آستانه کم شد، مقادیر منفی، نمایانگر خشکسالی می باشد. سپس در تداوم های مختلف شدت های خشکسالی بدست آمد. نتایج نشان داد که خشکسالی های 100 ساله با توزیع لوگ پیرسون نوع سوم تقریبا برابر با صفر می باشد. از طرف دیگر مقادیر جریان با استفاده از روش سطح آستانه به تدریج با افزایش سطح آستانه کاهش می یابد، تا جایی که در سطح آستانه 90 درصد برابر با خشکسالی های دو ساله با روش لوگ پیرسون نوع سوم می باشد. در این بررسی همبستگی بالایی بین تداوم و شدت خشکسالی برای همه ایستگاه ها ملاحظه شد و مشخص شد که با افزایش سطح آستانه شدت خشکسالی بیشتر می شود. اقدامات مدیریت آب می تواند از سطوح پایین تر شدت خشکسالی شروع شود و زمان کافی را برای کنترل و تنظیم آب فراهم آورد.

هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر در میزان تولید و هزینه چوبکشی با ماشین چوبکشی چرخ لاستیکی تیمبرجک در سیستم گرده بینه کوتاه در جنگل آموزشی – پژوهشی خیرود کنار نوشهر می باشد. در این تحقیق بعد از مشخص نمودن اجزای کار یک نوبت چوبکشی از محل قطع تا دپوی کنار جاده تعداد 44 مورد چوبکشی زمان سنجی گردید. علاوه بر اندازه گیری زمان اجزای مرتبط با یک نوبت چوبکشی، متغیرهایی نظیر فاصله چوبکشی، شیب طولی مسیر چوبکشی، تعداد گرده بینه در هر نوبت بار، حجم بار و نوع گونه ثبت گردید. با تجزیه و تحلیل داده ها، معادله ریاضی پیش بینی زمان چوبکشی تعیین شد. میزان تولید با احتساب زمان های تاخیر و بدون آن به ترتیب 8.22 و 8.88 مترمکعب در ساعت برآورد گردید. نرخ ماشین نیز 548.110 ریال در ساعت برآورد شد. به منظور تعیین هزینه چوبکشی از مدل هزینه یابی پیشنهادی دستورالعمل طرح بهره برداری سازمان جنگل ها و مراتع و آبخیزداری کشور استفاده گردید، در نتیجه هزینه چوبکشی هر متر مکعب با احتساب زمانهای تاخیر و بدون آن، به ترتیب 66.674 و 61.746 ریال است. مجموع تاخیرها، زمان حرکت بدون بار و زمان حرکت با بار بیشترین زمان اجزای چوبکشی با تیمبرجک را تشکیل می دهند. بررسی اثر تغییرات هر یک از متغیرها روی زمان چوبکشی ماشین تیمبرجک و در نتیجه تغییر هزینه چوبکشی نشان داد که افزایش هر یک از متغیرها، باعث افزایش هزینه به صورت خطی می شود و تن ها با افزایش کارکرد سالیانه هزینه چوبکشی به ازا هر متر مکعب به صورت منحنی، کاهش می یابد .

آثار سو پدیده فرسایش در کوتاه مدت ممکن است چندان چشمگیر و محسوس نباشد، ولی در بلند مدت محسوس خواهد بود. فرسایش و هدر رفت خاک یکی از عوامل اصلی در کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش محصول، رسوب مواد در آبراهه ها، کانال های آبیاری و رودخانه ها، کاهش ظرفیت مخازن سدها و کاهش عمر آنها، وقوع سیل و آلودگی محیط زیست و مسدود شدن راه ها می شود. تخمین مقدار رسوبدهی حوزه های آبخیز، مقابله با خطرات ناشی از تجمع رسوب در سازه های آبی و مخازن سدها از اهداف اساسی در مدیریت منابع آب می باشد. این تحقیق با هدف برآورد فرسایش و رسوب حوزه آبخیز زیارت واقع در استان گلستان با مساحتی بالغ بر 98.73 کیلومترمربع با استفاده از تکنیک هایRS ، GIS و مدل MPSIAC انجام گرفته است. مدل MPSIAC وضعیت فرسایش و تولیدرسوب را در هر واحد کاری بر حسب شدت و ضعف نقش 9 عامل محیطی مشتمل بر زمین شناسی، خاک شناسی، اقلیم، رواناب، توپوگرافی، پوشش زمین، کاربری اراضی، فرسایش سطحی و فرسایش رودخانه ای بررسی می کند. در این تحقیق، لایه های مربوط به عوامل مدل در محیط GIS تهیه شد و نهایتا با استفاده از تحلیل های مکانی و هم پوشانی لایه های اطلاعاتی مقدار رسوب 22043.79 تن در سال برآورد گردید. برای محاسبه فرسایش ویژه از ضریب SDR (نسبت تحویل رسوب) استفاده شد و میزان فرسایش برای حوزه مورد نظر 698.58 تن در سال بدست آمد. طبقه بندی کیفی حوزه بر اساس راهنمای مدل MPSIAC نشان می دهد که بخش اعظم حوزه در کلاس فرسایشی متوسط قرار می گیرد. مقدار رسوب ایستگاه هیدرومتری 18582.23 تن در سال بوده است. تقارب نتایج حاصل از مدل مورد بررسی با نتایج ضبط شده در ایستگاه هیدرومتری (84.3 درصد) نشان می دهد که با استفاده از برخی مشاهد ات صحرایی و تصاویر ماهواره ای (به خصوص در صورت صعب العبور بودن منطقه) می توان مقدار رسوب را در حوزه مورد مطالعه با دقت بالایی برآورد نمود تا در راستای برنامه های مدیریتی و آبخیزداری مورد استفاده قرار گیرد.

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر تیمار استیلاسیون بر ویژگی های فیزیکی تخته فیبر با دانسیته متوسط (MDF) صورت گرفت. از الیاف استیله شده صنوبر با سطوح مختلف (صفر، 2.22، 15.97 و 19.08 درصد) و تحت دو دمای پرس (170 و 185 درجه سانتیگراد)، تخته های آزمونی در قالب 8 تیمار ساخته شدند. نتایج در قالب طرح آماری کاملا تصادفی متعادل تحت آزمایش فاکتوریل تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان دادند که استیلاسیون اثر بازدارندگی بالایی بر روی جذب رطوبت تخته ها می گذارد. به نحوی که بازدارندگی جذب رطوبت تخته های ساخته شده با الیاف استیله شده دارای درصد افزایش وزنی %19.08 و دمای پرس؛ 185 درجه سانتی گراد در رطوبت های نسبی 33، 50، 70 و 96 درصد برابر 44.58، 42.24، 36.93 و 39.36 درصد بود. بررسی اثر تیمار استیلاسیون بر روی جذب آب تخته ها نشان داد که افزایش شدت تیمار سبب کاهش شدید جذب آب و واکشیدگی ضخامت تخته ها بعد از 2 و 24 ساعت غوطه وری در آب گردید. همچنین استیله کردن الیاف، افزایش اثر ضد واکشیدگی (ASE) را به دنبال داشت؛ به نحوی که میزان جذب آب در تخته های ساخته شده (در دمای پرس؛ 185 درجه سانتی گراد) با بالاترین شدت تیمار پس از 2 ساعت غوطه وری در آب، برابر %42.63 و در نمونه های تیمار نشده %89.98 بود. اثر ضد واکشیدگی استیلاسیون بر روی تخته های ساخته شده با بالاترین شدت تیمار نیز پس از 2 و 24 ساعت غوطه وری در آب برابر 78.22 و %65.17 بود. بررسی اثر دمای پرس نیز حاکی از اثر مثبت آن بر افزایش بازدارندگی جذب رطوبت تخته ها در رطوبت های نسبی مختلف بود. در یک نتیجه گیری کلی می توان بیان نمود که استیله کردن ویژگی های فیزیکی تخته فیبر با دانسیته متوسط را بهبود می بخشد .

محلب (Prunus mahaleb L.) به طور معمول در ایران به عنوان پایه برای گیلاس و آلبالو استفاده می شود. در این تحقیق تکثیر درون شیشه ای چهار ژنوتیپ پاکوتاه گزینش شده این گیاه برای تعیین مناسب ترین نوع و غلظت تنظیم کننده های رشد و نیز بهترین روش ضد عفونی نمونه های گیاهی برای شاخه زایی و ریشه زایی مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار و 20 نمونه در هر تکرار انجام شد. نمونه های گیاهی در اواخر زمستان از پایه های مادری جدا گردیدند. ضدعفونی نمونه ها در ابتدا با اتانول %70 به مدت 30 ثانیه و سپس با غلظت های 0.1، 0.2 و 0.3 درصد کلرید جیوه به مدت 2 یا 4 دقیقه انجام گرفت. نتایج نشان داد که برای حذف آلودگی های سطحی بهترین تیمار استفاده از کلرور جیوه %0.2 به مدت 2 دقیقه می باشد. نمونه های استریل شده جهت استقرار روی محیط کشت MS جامد قرار گرفتند و پس از آن جهت پرآوری شاخه به محیط مشابه با ترکیبات هورمونی متفاوت منتقل گردیدند. مرحله استقرار بین 40 تا 60 روز بر حسب ژنوتیپ متفاوت بود. پس از سه بار واکشت با فواصل 21 روز، بهترین شاخه زایی در محیط حاوی 1 میلی گرم اسید جیبرلیک و 1 میلی گرم بنزیل آدنین بدست آمد. بهترین غلظت هورمونی برای ریشه دار کردن شاخه ها اسید ایندول بوتریک به میزان 0.8 میلی گرم در لیتر بود. نتایج همچنین نشان داد که درصدریشه زایی بر حسب ژنوتیپ متفاوت می باشد، به گونه ای که ژنوتیپ های شماره 247 و 187 با 43.17 و 1.5 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین میزان ریشه زایی را نشان دادند .

گل محمدی با نام علمی Rosa damascena، گیاهی درختچه ای و متعلق به تیره Rosaceae می باشد. کشور ما سابقه طولانی در کشت و پرورش این گیاه داشته به طوریکه گلابگیری برای اولین بار در ایران انجام شده است. در این تحقیق، اسانس حاصل از گلبرگ و سایر اجزای گل (کاسبرگ، مادگی، پرچم و نهنج) در دو ژنوتیپ گل محمدی از لحاظ کمیت و کیفیت بررسی شد. نتایج نشان داد که گلبرگ ها دارای بالاترین کمیت و کیفیت اسانس (درصد بالای ژرانیول و سیترونلول) و کمترین میزان ترکیبات مومی که کاهنده کیفیت اسانس می باشند، بودند. در صورتی که میزان سیترونلول و ژرانیول در سایر اجزای گل بسیار ناچیز و ترکیب های مومی به طور قابل توجهی بالا بود. بطوریکه سیترونلول و ژرانیول گلبرگ حدود 40% اسانس و همین ترکیب ها در سایر اجزای گل فقط %2.5 کل اسانس را تشکیل می داد. در حالی که سایر ترکیب ها، که در اسانس گلبرگ، به مقدار بسیار اندک موجود بوده و یا وجود نداشت، با درصد نسبتا بالا در اسانس سایر اجزای گل موجود بودند، مانند ژرانیل استون (%14.6)، متیل اوژنول (%7.3)، هگزاد کانول (%13.33) و هنی کوزان (%11.39). بنابراین برای مقاصد اسانس گیری مشخص گردید بهتر است گلبرگ گل از سایر اجزای گل که شامل نهنج، کاسبرگ، مادگی و پرچم می باشد جدا گردد .

استان ایلام با وسعت 1700000 هکتار مرتع در زاگرس مرکزی قرار گرفته و با دارا بودن اشکال متعدد توپوگرافی تحت تاثیر عوامل جغرافیایی اقلیمی قرار دارد و از آنجاییکه این عوامل بر روی پوشش گیاهی موثر هستند لذا به منظور تعیین غلظت مواد معدنی در اقالیم مختلف استان و تغییرات آن ها در طی فصل رویش، این طرح به مدت 3 سال در سطح مراتع استان اجرا گردید. ابتدا با توجه به وسعت مراتع در اقلیم های مختلف استان شامل بیابانی گرم میانی، بیابانی گرم خفیف، خشک معتدل، نیمه خشک معتدل، نیمه خشک سرد، نیمه مرطوب سرد (اقلیم 1 تا 6) به ترتیب 7، 6، 3، 4، 5 و 6 منطقه در هر اقلیم جهت نمونه برداری مشخص گردید. در هر منطقه (روستا) بصورت تصادفی 3 دامدار انتخاب و محدوده تقریبی مراتع آن ها مشخص گردید و در طول فصل چرا به فواصل تقریبا یکسان 4 بار از مراتع مربوط به هر دامدار با استفاده از کوادرات به مساحت یک متـر مـربـع نمـونه برداری به عمـل آمد. نمونه های حاصله به آزمایشگاه منتقل و مواد معدنی کلسیم، فسفر، منیزیم، پتاسیم، آهـن، منگنـز، مس و روی آن ها با استفاده از روش استاندارد A.O.A.C اندازه گیری شد. نتایج حاصله نشان داد که اختلاف میانگین خاکسترخام، پتاسیم، منگنز و مس در اقلیم های مختلف 1 تا 6 معنی دار (P<0.01) است، در حالیکه میانگین کلسیم، فسفر، منیزیم، آهن و روی در این اقلیم ها اختلاف معنی داری را نشان نداد. بالاترین مقدار پتاسیم، منگنز و مس به ترتیب مربوط به اقلیم های 4، 2 و 3 است. اختلاف میانگین کلسیم، فسفر، منیزیم، پتاسیم، آهن، منگنز، مس و روی در سالهای مختلف نمونه برداری معنی دار (P<0.01) در حالیکه میانگین خاکستر معنی دار نبود. میانگین کلسیم، منیزیم، پتاسیم، آهن و مس در اقلیم های مختلف به طور معنی داری بالاتر (P<0.01) از دامنه احتیاجات نشخوارکنندگان است، در حالیکه میانگین فسفر در محدوده میزان نیاز و مقدار عنصر روی به طور معنی داری کمتر (P<0.01) از دامنه احتیاجات نشخوارکنندگان است.

به منظور بررسی اثر پرتو UV-C در از بین بردن باکتری فاقد اسپور، باکتری و قارچ اسپورزا از غلظت های متفاوت پرتوUV  استفاده گردید. تعیین مناسب ترین غلظت UV-C در ایجاد موتاسیون در باکتری ها و اثر بازدارندگی غشاهای مختلف از نفوذ نور UV-C نیز مورد بررسی قرار گرفت. باکتری های E. coli و Bacillus thuringiensis در معرض غلظت های متفاوت پرتو نور UV با طول موج 254 نانومتر قرار گرفتند. تیمارهای UV از غلظت بسیار کم (11J/m2) و تا غلظت بیشتر از 60Kj/m2 در زنده مانی و ایجاد تغییرات در جمعیت باکتری ها، مورد بررسی قرار گرفت. باکتری B. thuringiensis  در مقایسه با E. coli مقاومت قابل توجهی در مقابل پرتو UV از خود نشان داد. غلظت های حدود 200J/m2 و 200 اثری در کاهش جمعیت B. thuringiensis نداشت. اثر بازدارندگی نور یاد شده از حدود 260J/m2 شروع و در 3000Jm2 زنده مانی سلول ها تا کمتر از 1log کاهش یافت. در باکتری E. coli غلظت 170J/m2 باعث کاهش زنده مانی باکتری تا حدود 5log گردید. جهت حذف 100% باکتری ها نیاز به غلظت بالای UV می باشد. اسپور و قارچ Penicillium sp. در مقایسه با باکتری ها، مقاومت بسیار زیادی در مقابل پرتو UV از خود نشان داد. به طوری که برای کنترل قارچ و اسپور نیاز به غلظت های بیشتر از  18000 J/m2می باشد. در بررسی اثر غشاها یا پوشش های مختلف در جلوگیری از نفوذ نور UV-C مشخص گردید پلاستیک LDPE حاوی مواد ضد UV و شیشه، به طور 100% از نفوذ UV جلوگیری می نمایند. لیکن پلاستیک های LDPE فاقد مواد ضد UV با ضخامت های مختلف تاثیر قابل توجهی در بازدارندگی نفوذ نور UV ندارند. ضخامت های حدود 6 میکرون LDPE تفاوتی با شاهد (بدون محافظ) نداشت. تابش نور UV با غلظت 88 J/m2 باعث ایجاد موتاسیون در E. coli و پیدایش کلنی های مقاوم به آنتی بیوتیک ریفامپین گردید. لیکن پرتو UV تاثیری در ایجاد باکتری موتانت B. thuringiensis با عدم توان اسپورزایی نداشت.

تصمیم گیری در انتخاب مکان های مناسب احداث سد زیرزمینی با در نظر گرفتن اینکه معیارهای متعددی در این انتخاب باید در نظر گرفته شوند، کار دشواری است. این معیارها شامل معیارهای فنی، زیست محیطی و اقتصادی – اجتماعی می باشد. در سرتاسر دامنه های شمالی کوه های کرکس، آبراهه های متعددی وجود دارد که به علت اقلیم خاص و بارش کم، آبدهی قابل توجهی ندارند و اکثر آن ها سیلابی می باشند. احداث سدهای زیرزمینی در خشکه رودهای این منطقه می تواند یکی از راهکارهای بسیار مناسب برای جبران کم آبی در ماه های خشک سال باشد. در این تحقیق به منظور مکان یابی مناطق مناسب احداث سد زیرزمینی در منطقه مورد نظر از سیستم پشتیبان تصمیم گیری استفاده شده است. این سیستم پشتیبانی در سه مرحله مورد استفاده قرار گرفته است. در مرحله اول با استفاده از معیارهای حذفی مناطق نامناسب برای احداث سد زیرزمینی شناسایی شده و تعداد 27 محدوده مناسب به منظور احداث سد زیرزمینی مشخص شده است. در مرحله دوم تصمیم گیری در هر محدوده، مناسب ترین تنگه برای احداث سد زیرزمینی مشخص گردیده است. در مرحله سوم تصمیم گیری 27 محور مشخص شده در مرحله دوم با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و با در نظر گرفتن معیارهای ارزیابی با یکدیگر مقایسه شده و در نهایت مناسب ترین محورها جهت بررسی های دقیق تر شناسایی شده اند.

با توجه به اهمیت آب در زندگی و حیات تمامی جانداران، کمبود آن همواره یکی از مشکلات بزرگ خصوصا در جامعه امروز می باشد. از بین رفتن کشاورزی که یقینا به دنبال آن، مشکلات اقتصادی، کاهش درآمد خانوارها، بیکاری و نهایتا مهاجرت را در پی خواهد داشت. خوشبختانه بروز این مشکلات در چند سال اخیر، متخصصین و دست اندرکاران را به این مهم واداشته که توجه بیشتری به این مسایل داشته باشند. در این راستا اقدامات فراوانی، از جمله احداث تعداد زیادی بند تغذیه ای در نقاط مختلف استان، به منظور تغذیه سفره های آب زیرزمینی انجام شده است. این تحقیق راندمان این گونه بندها را در طی سالهای اجرای طرح مورد بررسی قرار می دهد. تحقیق روی بند خاکی کوتاه واقع در حوزه دره مرید، انجام شد. به منظور دستیابی به روند تغییرات نفوذ روزانه آب، از بند تغذیه ای با استفاده از معادله بیلان، میزان تبخیر روزانه از طریق تشتک تبخیر کلاس A، حجم نشت از بدنه بند از طریق احداث کانال زهکش در پنجه بند و حجم آب ورودی به مخزن بواسطه قراردادن سریز در جلوی آبراهه ورودی به بند، بطور روزانه اندازه گیری شد. همچنین برای اندازه گیری روند تغییرات سطح آب داخل مخزن، در نقاط مختلف مخزن اشلهایی نصب گردید. با استفاده از بیلان مخزن و اختلاف بین اعداد قرائت شده از طریق اشل ها در دو روز متوالی میزان نفوذ آب به سفره زیرزمینی محاسبه شد. یکی از مشکلاتی که در اکثر بندها مشاهده می شود جمع شدن رسوبات در مخزن این بندها است که اغلب باعث کاهش نفوذپذیری شده و مخازن بندها را به دریاچه های تبخیر تبدیل می کند. یکی از اهداف این تحقیق بررسی روند تغییرات نفوذ در طی سالهای بهره برداری خواهد بود. برای رسیدن به این منظور میزان نفوذ آب از مخزن بندهای تغذیه ای انتخابی روزانه از روش یبلان مخزن اندازه گیری شد و نتایج بدست آمده از این تحقیق بیانگر آن است که سال اول با توجه به حجم رسوب 43.144 متر مکعب، 40.80 درصد و در سال د وم با حجم رسوب 77.418 متر مکعب، 29.74 درصد از آب مخزن نفوذ کرده که حاکی از افت 27 درصدی نفوذ مخزن است. به طورکلی نتایج این نوع تحقیقات به دستگاههای اجرایی کمک می نماید تا در مدیریت این بندها تصمیمات موثرتر و بهتری اعمال نمایند.

در این پژوهش برای اولین بار فلاونوئیدهای برخی از گونه های یک ساله گون با استفاده از کروماتوگرافی کاغذی به روش دو بعدی مورد بررسی قرار گرفت. جمعا 108 نوع فلاونوئید از 20 گونه، زیر گونه و واریته استخراج و میزان تشابه گونه ها با استفاده از نرم افزار Statistica و روش  UPGA (Unweighted Pair Group Average)مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که: 1- بخش Bucerates از سایر بخش های مورد مطالعه کاملا مجزاست. 2- قرار گرفتن اعضای بخش Sesamei در خوشه های متفاوت ناهمگن بودن این بخش را تایید می کند. 3- تشابه فلاونوئیدی جنس Ophiocarpus (Bunge) Ikonn با سایر گونه های جنس Astragalus نیز قرارگیری جنس Ophicarpus را در جنسAstragalus  تایید می کند .

توانایی آللوپاتی درمنه (Artemisia sieberi) که گیاهی است چند ساله و از خانواده کاسنی، بر جوانه زنی بذور و رشد دانه رست های یولاف وحشی (Avena lodoviciana) و تاج خروس (Amaranthus retroflexus) مورد بررسی قرار گرفت. اثر هر یک از بخش های مختلف رویشی درمنه (ریشه، ساقه و برگ) جداگانه آزمایش شدند. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. ابتدا عصاره های آبی غلیظ از هر یک از اندامهای رویشی درمنه با 10 درصد وزنی - حجمی (100 گرم پودر اندام رویشی در 1000 میلی لیتر آب مقطر) تهیه شد و سپس از هر یک از عصاره های آبی با غلظت های صفر، 20، 60 و 100 درصد تهیه گردید و اثر هر یک از آن ها بر جوانه زنی بذور و رشد دانه رستهای علف های هرز مذکور مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله در سطح آماری 1 و 5 درصد اختلاف معنی داری را نشان داد. بطوری که تاثیر عصاره های آبی مختلف درمنه روی میزان جوانه زنی و طول ریشه چه و ساقه چه دانه رست یولاف وحشی و تاج خروس متفاوت و معنی دار بود. تجزیه واریانس نتایج با نرم افزار MSTAT-C انجام گرفت و برای رسم نمودارها از نرم افزار Excel و جهت مقایسه میانگین از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد که تاثیر عصاره آبی برگ درمنه بر جوانه زنی و رشد دانه رستهای علف های هرز یولاف وحشی و تاج خروس بیش از سایر اندام های رویشی درمنه است و در مقایسه تاثیر عصاره آبی برگ درمنه بر جوانه زنی و رشد دانه رست های یولاف وحشی بیش از تاج خروس است.

مطالعه صفات مورفولوژیک در برگ گونه بلوط دارمازو (Quercus infectoria Oliv. 1801) در مناطق جنگلی استان کردستان، با توجه به وجود تفاوت آشکار در اشکال برگی پایه ها و با هدف شناخت حالات مختلف بروز صفات کیفی و نیز یافتن دامنه تغییرات در ابعاد صفات کمی اندام برگ در این گونه انجام شد. بدین منظور در مناطق بانه (16 کانون) و مریوان (10 کانون)، 26 کانون جنگلی انتخاب و تعداد 390 نمونه گیاهی برگ از پایه ها جمع آوری شد. سپس تعداد 13 صفت مورفولوژیک متغیر برگی شامل 6 صفت از دسته صفات کمی و 7 صفت از دسته صفات کیفی اندازه گیری و ثبت شده و داده های بدست آمده در قالب طرح آماری آشیانه ای و مدل کاملا تصادفی توسط نرم افزارهای Mstatc،Minitab  و Genstat مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. در بررسی نتایج بدست آمده از تعداد 6 صفت کمی مشخص گردید که در صفات برگی متغیرترین صفت اندازه سطح برگ ها (حد اقل سطح 5.5 سانتی متر مربع و حداکثر 60 سانتی متر مربع) با ضریب تغییر %37 و کم تغییرترین آن صفت تعداد رگبرگ ها (حداقل 6 جفت رگبرگ و حداکثر 15 جفت) با ضریب تغییر 15% است. همچنین 7 صفت کیفی برگ نیز در قالب 17 ارزش سیستماتیکی تعریف گردیده و بررسی نتایج حاصل نشانگر آن است که هر یک از سطوح برگی در این گونه دو حالت دارند (دارای کرک ستاره ای پراکنده و بدون کرک)، که در 90% نمونه ها سطح پشتی کرکدار و در %55 آن ها سطح رویی برگ بدون کرک بوده است. پهنک برگ ها نیز سه شکل مختلف دارند (واژ تخم مرغی، تخم مرغی و مستطیلی) و 96% برگ ها به شکل تخم مرغی واژگون هستند. شکل حاشیه برگ ها نیز سه نوع بوده (کنگره ای منظم، کنگره ای نامنظم و صاف) که 95% برگ ها دارای حاشیه کنگره ای منظم می باشند. قاعده برگ در نمونه ها نیز سه حالت مختلف دارد (گرد، نیمه قلبی و باریک شونده) و برگ با قاعده گرد شامل بیشترین تعداد بوده و 63% برگ ها را تشکیل می دهد. دو صفت شکل نوک برگ (گرد و نوک دار) و شکل نوک دندانه ها (گرد و نوک تیز) نیز هر یک به دو صورت هستند که 55% نوک برگها، نوک دار و 73% نوک دندانه های حاشیه برگ، نوک تیز می باشند.

آلکالوییدهای تیره سیب زمینی کاربردهای دارویی فراوانی دارند. از جمله آن ها می توان هیوسیامین و اسکوپولامین را نام برد که به عنوان داروهای ضد انقباض و تشنج و داروهای چشمی مصرف دارند. در میان تیره سیب زمینی، جنس Hyoscyamus با نام فارسی بنگ دانه با گونه های مختلف خود دارای ارزش دارویی ویژه ای است. در این تحقیق، گیاهان Hyoscyamus reticulates L. و Hyoscyamus pusillus L. از تیره سیب زمینی، از نظر میزان آلکالوییدهای تروپان مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور، اندام های مختلف، گیاهان H. pusillus L. از قم در مرحله گلدهی و H. reticulatus L. از دو منطقه تهران - سد لتیان و باراجین قزوین در مرحله اواخر گلدهی و شروع میوه دهی (میوه نارس)، جمع آوری و پس از استخراج تروپان آلکالوییدها از بخش های مختلف آن ها به طور جداگانه، میزان آلکالوییدهای -L هیوسیامین و (-)- اسکوپولامین (هیوسین)، با دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا(HPLC)  مورد سنجش قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان دادند که میزان آلکالوییدهای -L هیوسیامین و (-)- اسکوپولامین در بخش های مختلف گیاه تفاوت دارند. آلکالویید غالب در بخش های گوناگون Hyoscyamus pusillus L.، (-)- اسکوپولامین است و -L هیوسیامین، آلکالویید عمده در بخش های مختلف Hyoscyamus reticulatus L. از دو منطقه می باشد. به علاوه نتایج حاصل از اندازه گیری میزان تروپان آلکالوییدها نشان داد که میزان این دو آلکالویید در گیاه  Hyoscyamus reticulatus L. از تهران نسبت به منطقه قزوین بالاتر می باشد.

یکی از مسایلی که در طراحی دایک های ساحلی باید مدنظر قرار بگیرد پایداری و مقاوم سازی شیب بدنه و بستر دایک می باشد. در این مقاله با اشاره به دو روش مرسوم در مسلح سازی دایک های ساحلی، به مسلح سازی دایک ساحلی هندیجان در استان خوزستان به طول 40 کیلومتر پرداخته شده و این روش ها با یکدیگر مقایسه شده اند. هدف از طرح فوق بازیافت اراضی و توسعه کشاورزی و شیلات در دلتای هندیجان و بهینه سازی اجرای دایک ساحلی فوق می باشد. روش اول مسلح سازی بدنه دایک ساحلی با بکار بردن مصالح الیاف مصنوعی در لایه های موازی در شیب های طرفین بدنه دایک بوده که در تحقیق مورد نظر طول مسلح سازها و فاصله بین لایه های مسلح ساز مورد بررسی دقیق تری قرار گرفته است. روش دوم استفاده از لایه ای از الیاف مصنوعی در بستر دایک ساحلی می باشد که در این روش نیز تاثیر کاربرد مسلح ساز در جلوگیری از گسیختگی بستر دایک ساحلی مورد بررسی قرار گرفته است. آنالیزهای ارایه شده بروش اجزا محدود بوده که با استفاده از نرم افزارPLAXIS  انجام شده است. پارامترهای مصالح مورد استفاده با توجه به مصالح موجود در سواحل جنوبی کشور و سایت طرح هندیجان مورد استفاده قرار گرفته است. آنچه در تحقیق حاضر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، کاهش شیب های جناحین دایک ساحلی با توجه به حفظ پایداری آن بوده است که این کاهش شیب با استفاده از مصالح الیاف مصنوعی و بالا رفتن ضریب اطمینان پایداری شیب حاصل شده است. گراف های ارایه شده در این مقاله بیانگر کارایی بهتر و صرفه اقتصادی ایجاد شده در نتیجه استفاده از مصالح الیاف مصنوعی در هر دو روش فوق میباشد. با توجه به ضعیف بودن بستر دایک مورد نظر، ملاحظه گردید که کاربرد مسلح ساز در بستر دایک، تاثیر بیشتری در مقاومت نهایی و پایداری دایک داشته است.

این تحقیق به منظور تاثیر بذرپاشی یونجه در مراتع طبیعی روی وضعیت، تولیدو پوشش تاجی در بخشی از مناطق کوهستانی تالش در محدوده متش انجام شد. با توجه به هدف تحقیق، از یک ناحیه بذرپاشی شده و یک ناحیه شاهد (مرتع طبیعی) به روش تصادفی - سیستماتیک نمونه برداری انجام شد. جهت تعیین وضعیت مرتع از روش ارزش مرتع و جهت برآورد درصد پوشش و مقدار تولید از قابهای با ابعاد 11 متر و با 30 تکرار در هر منطقه استفاده گردید. سپس نتایج حاصل از وضعیت، درصد پوشش تاجی و مقدار تولید در مناطق دوگانه به ترتیب با استفاده از امتیازبندی روش ارزش مرتع و آزمون t غیر جفتی مقایسه گردید. تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که وضعیت مرتع در مناطق دوگانه اختلاف معنی دار داشته به طوری که وضعیت در منطقه بذرپاشی شده عالی، در صورتی که در منطقه شاهد متوسط ارزیابی گردید. همچنین درصد پوشش تاجی و میزان تولید گیاهی دو منطقه در سطح اعتماد 1% اختلاف معنی دار داشته به طوری که مقادیر آن ها در منطقه بذرپاشی شده نسبت به منطقه شاهد به ترتیب 30% و 3 برابر افزایش داشته که مشخصا تفاوت نوع مدیریت و نقش اصلاح و احیا مراتع را در بهبود وضعیت پوشش گیاهی نشان می دهد.

برای تعیین همبستگی تولید کمی و کیفی دانه گیاه دارویی اسفرزه Plantago ovata و اجزای عملکرد، بذر این گیاه در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی مراوه تپه در استان گلستان در شرایط دیم با فاصله 4، 2 و 1.25 سانتی متر روی ردیف کشت شدند. آزمایش به صورت بلوک های کامل تصادفی انجام شد. برای اندازه گیری پارامترهای تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در واحد سطح، وزن هزار دانه و وزن خشک اندام هوایی در واحد سطح، در هر کرت تعداد پنج بوته بصورت تصادفی انتخاب و میانگین ها در روابط رگرسیونی استفاده شد. اختلاف عملکرد دانه در واحد سطح تحت تاثیر تراکم در سطح 5 درصد معنی دار شد. همبستگی عملکرد دانه با تعداد سنبله در متر مربع و وزن خشک اندام هوایی به ترتیب در سطح یک درصد، و همبستگی تولید موسیلاژ دانه با تعداد سنبله در متر مربع در سطح پنج درصد معنی دار شد.

در این تحقیق فلور، شکل های زیستی و کوروتیپ های گیاهان منطقه گرمسار در قالب طرحی مورد بررسی قرار گرفته است. در منطقه مورد مطالعه 54 خانواده، 160 جنس و 336 گونه وجود دارند. بزرگترین خانواده از لحاظ تعداد گونه ها به Chenopodiaceae با 56 گونه 9% و  Poaceaeبا 52 گونه %11 کل گونه ها را تشکیل می دهند. گونه ها از نظر شکل زیستی شامل: %50.29 تروفیت، %10.77 همی کریپتوفیت، %18.57 کامفیت، %9.89 فانروفیت، %10.48 ژئوفیت هستند. گونه ها از نظر عناصر رویشی شامل: %55.9 عنصر ایران - تورانی، %3.17 عنصر جهانی، %5.2 عنصر ایران - تورانی و مدیترانه ای، %11.95 ایران - تورانی و صحرا سندی، %11.68 عنصر ایران تورانی و اروپا سیبری، %5 عنصر ایران - تورانی و مدیترانه ای و اروپا - سیبری، %2.8 عنصر ایران - تورانی، صحرا - سندی و مدیترانه ای و %4.3 عنصر ایران تورانی، صحرا – سند ی و اروپا - سیبری می باشند .