پژوهش و سازندگی
سال:1387 | دوره:21 | شماره:ویژه نامه (زراعت و باغبانی) |تعداد مقالات:31

یکی از مهم ترین بیماری های سیب زمینی، بیماری برگ قاشقی سیب زمینی است که عامل آن ویروس برگ قاشقی سیب زمینی بوده و تا حدود 90 درصد، عملکرد این محصول را کاهش می دهد. از آنجا که علایم مشکوک به این بیماری همچون لوله ای شدن برگ، در بسیاری از مزارع سیب زمینی استان دیده شده است و با توجه به اهمیت این ویروس در کاهش عملکرد و برنامه تکثیر بذر، در طی اجرای این تحقیق، این ویروس با آزمون ساندویچ دوطرفه الایزا شناسایی و پراکندگی آن در برخی نواحی استان مشخص گردید. بدین منظور، از 86 مزرعه سیب زمینی (به طور متوسط 43 مزرعه) در مناطق بجنورد، چناران، تربت جام، فریمان، تربت حیدریه (جلگه رخ) و طرق (مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان)، از تمام بخش های مزرعه، به طور تصادفی و بدون توجه به علایم، مجموعا 2298 بوته نمونه برداری شد و درصد آلودگی مزارع سیب زمینی در این مناطق به ترتیب 8.1، 16، 5.2، 8.6، 6.1 و 5.5 تعیین گردید. همچنین در طی دو سال اجرای این طرح تحقیقاتی، از مزارع مختلف استان نیز جهت تعیین پراکنش شته سبز هلو (ناقل ویروس) بازدید و نمونه برداری شد. نتایج این نمونه برداری و بازدید نشان داد که آلودگی مزارع سیب زمینی استان به این شته بسیار پایین می باشد. با توجه به بررسی های انجام گرفته به نظر می رسد شته نقش بسیار کمی در انتشار این ویروس در مزارع سیب زمینی استان خراسان داشته و مهم ترین روش انتقال این ویروس نیز در این استان از طریق غده می باشد.

فن آوری زیستی یک نوآوری مهم در راهبرد توسعه کشاورزی است و گیاهان تراریخته نتیجه این نوآوری در کشاورزی هستند. در ایران نیز همانند دیگر کشورها، متخصصان اقدام به تولید گیاهان تراریخته (پنبه و برنج) کرده اند. برخی از محققان باور دارند که این گیاهان برای کشاورزان و محیط زیست مضر هستند. هدف تحقیق تعیین زمینه های مخالفت و موافقت متخصصان با استفاده از گیاهان تراریخته در ایران و شناخت علل و عوامل این نگرش ها می باشد. روش تحقیق این پایان نامه پیمایشی است و از پرسش نامه در این روش استفاده شده است. پایایی ابزار تحقیق از طریق 30 پرسش نامه میان متخصصان و تجزیه و تحلیل آلفای کرونباخ به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که محققان درباره استفاده از گیاهان تراریخته نگرش مثبت دارند، اما نسبت به واردات گیاهان تراریخته به ایران نگرش مثبتی بین آنان دیده نمی شود. آنها موافق تولید گیاهان تراریخته توسط سازمان های دولتی و خصوصی هستند و معتقدند سازمان ها باید خسارت ناشی از صدمات احتمالی مردم را بپردازند. در نهایت آن که تفاوت معنی داری بین نگرش متخصصان در گروه های علمی در سطح (0.01) وجود دارد.

در سال های اخیر استفاده از پیازهای ریزبذری (Onion set) به منظور زودرس نمودن پیاز کشت پاییزه توسط تعدادی از کشاورزان پیشرو منطقه جیرفت و کهنوج مورد استقبال و استفاده قرار گرفته است. بیماری پوسیدگی فوزاریومی آنیون ست ناشی از قارچ F. proliferatum (T. Matsushima) Nireberg که در ایران اولین بار از منطقه جیرفت و کهنوج گزارش شده است، هر ساله سبب پوسیدگی میزان قابل توجهی از آنیون ست های نگهداری شده در انبار (سردخانه) در این منطقه می شود. در این تحقیق سبب شناسی بیماری به روش های استفاده از قرص میسلیومی، تزریق سوسپانسیون اسپور و غوطه ورسازی در سوسپانسیون اسپور روی دو رقم انجام و به اثبات رسید. روش استفاده از قرص میسلیومی برتر بود و چهار روز بعد از مایه زنی علایم بیماری ظاهر شد. واکنش ارقام تجاری پیاز به عامل پوسیدگی آنیون ست، در قالب طرح کاملا تصادفی با پانزده تیمار (رقم) شامل ارقام، Primavera، Pegasus، Century، White sun XPO، 7593001 Jugvar، Texas Early Grano، White havack، Super Select، 13006، 12003، Nun 1404، Crano6835، Encino، Excalibur در پنج تکرار مورد بررسی قرار گرفت. مایه زنی ست ها با استفاده از قرص های میسلیومی کشت جوان قارچ انجام شد. واکنش ارقام با محاسبه نمره شدت بیماری و هم چنین درصد کاهش وزن آنیون ست ها، تا چهارده روز پس از مایه زنی، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ارقام Nun 1404، Pegasus و White havack با کمترین شدت بیماری و درصد کاهش وزن در گروه متحمل و سایر ارقام در گروه حساس قرار گرفتند.

در این تحقیق ابتدا با توجه به سوابق و آمار خسارت سرمازدگی موجود باغ بادامی به وسعت 20 هکتار در منطقه علویجه انتخاب شد. دلیل انتخاب این باغ اولا وسعت زیاد و تجهیز بودن آن به سیستم های مدرن کشاورزی از جمله آبیاری یارانی مه پاش و ... و ثانیا خسارت بالای وارد شده در اثر سرمای بهاره به این بادامستان بر اساس آمار موجود بود. در داخل این باغ 7 کرت به ابعاد 50×50 متر انتخاب و تقسیم بندی شد و فاصله ای معادل با 50 متر نیز بین کرت ها در نظر گرفته شد. جهت بررسی میزان درجه تاثیر دستگاه چاهک معکوس در کاهش خسارت سرمازدگی و هم چنین بررسی اثر فاصله در میزان تاثیر این دستگاه در هر یک از کرت های آزمایشی یک پناهگاه چوبی جهت استقرار ادوات هواشناسی نصب گردید که در داخل آن یک دستگاه دمانگار و دماسنج های حداقل و حداکثر قرار داده شد. جهت مقایسه درجه تاثیر این دستگاه یک کرت که به دمانگار و دماسنج های ماکزیمم و مینیمم تجهیز شده بود و به اندازه کافی از برد موثر این دستگاه دور بود به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. در مرحله بعد نسبت به علامت گذاری شاخه های درختان موجود در هر یک از کرت ها اقدام شد. در نهایت با مقایسه میزان دمای افزایش یافته در هر یک از کرت ها با کرت شاهد عملکرد دستگاه چاهک معکوس در شرایط مزرعه بادام مطالعه شد. نتایج نشان داد که دستگاه چاهک معکوس SIS توانسته است در افزایش دما و متعاقب آن نجات درصد بیشتری از شکوفه ها از گزند سرما نقش داشته باشد. این افزایش دما در بهترین حالت به 2.8 درجه سانتی گراد رسیده و مقدار آن به طور میانگین بین 0.5 تا 2.8 درجه سانتی گراد بوده است.

به منظور بررسی تنوع و روابط ژنتیکی بین 61 رقم انگور ایرانی از نشان گر مولکولی AFLP و صفات گیاه شناسی استفاده شد. از مجموع 7 جفت آغازگر به کار رفته 459 قطعه با قابلیت نمره دهی در ارقام تشخیص داده شدند که 185 عدد آنها (40.3 درصد) در بین ارقام چند شکل بودند. تنوع ژنتیکی محاسبه شده با روش نی و لی در محدوده 0-0.3 بود. با تجزیه کلاستر ارقام انگور به چهار گروه منتسب شدند. در این گروه بندی ها تشابه ژنتیکی بالایی بین کشمشی سفید و بی دانه قرمز، تبرزه سفید و تبرزه قرمز، قره ملحی و قره شیره مشاهده شد. انگور موسلی، سقل سولیان و فخری، دیزماری با تشابه کامل ژنتیکی حالتی از سینونیمی بودند. بر اساس تجزیه AFLP اشتباهات در نام گذاری و کشت تکراری ارقام در باغ کلکسیون انگور بین ارقام خلیلی سفید و قرمز و ارقام الحقی و شاهرودی مشخص شد. داده های مورفولوژیک نیز انگور خلیلی قرمز را به عنوان تکراری از خلیلی سفید شناسایی کرد. در این مطالعه تجزیه AFLP تفاوت برخی از ارقام مانند کشمشی سفید و بی دانه قرمز، و تبرزه سفید و قرمز را نشان داد ولی در مورد ارقام رشه و خوشناو هیچ تفاوتی از نظر پروفیل AFLP وجود نداشت.

به منظور بررسی اثرات مقادیر مختلف آب آبیاری بر روی صفات کمی و کیفی و بهره وری مصرف آب چند رقم انگور تجارتی در استان آذربایجان غربی، این تحقیق در قالب طرح استریپ بلوک با پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار روی سه رقم انگور تربیت شده با سیستم کوردون اجرا شد. تیمارهای آبیاری در طی سال های 84-1383 در سه سطح شامل آبیاری کامل، %25 کم آبیاری و %50 کم آبیاری با سیستم آبیاری قطره ای روی ارقام انگور کشمشی سفید، بی دانه قرمز و حسینی اعمال گردید. در زمان رسیدن میوه ها صفات مختلف شامل وزن، طول و عرض حبه ها، طول و عرض خوشه و صفات کیفی میوه شامل مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، pH و حجم آب میوه و عملکرد اندازه گیری و ثبت شدند. نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که اثر سطوح مختلف آبیاری بر صفات کمی و کیفی شامل حجم آب میوه، وزن حبه، طول خوشه، عرض خوشه، وزن خوشه، رشد رویشی سالیانه و عملکرد اختلاف معنی دار داشت. بیشترین و کمترین میزان عملکرد میوه به ترتیب در تیمار آبیاری کامل و تیمار تامین %50 نیاز آبی حاصل شد. ولی اثر %25 کم آبیاری در کاهش عملکرد معنی دار نبود. با اعمال کم آبیاری میزان آب میوه، وزن حبه و ابعاد حبه کاهش یافت. مصرف آب در تیمارهای 100، 75 و 50 درصد تامین نیاز آبی به ترتیب 4086، 3064 و 2043 مترمکعب در هکتار بود. شاخص بهره وری مصرف آب در آبیاری کامل 2.67 کیلوگرم انگور به ازای یک متر مکعب آب آبیاری بود و در تیمارهای %75 و %50 نیاز آبی گیاه به ترتیب 3.49 و 3.72 کیلوگرم انگور به ازای یک مترمکعب آب آبیاری شد. لذا به منظور افزایش بهره وری مصرف آب در تاکستان های استان، ضمن حصول حداکثر عملکرد، اعمال %25 کم آبیاری قابل توصیه می باشد. با کاهش %25 در مصرف آب بهره وری مصرف آب %30.7 افزایش یافته و عملکرد بدون کاهش معنی دار در حدود %2 نسبت به آبیاری کامل کاهش می یابد.

در این تحقیق به منظور تعیین شاخص های مکانیزاسیون مرتبط با عملیات خاک ورزی به عنوان یکی از فعالیت های مهم و اصلی کشاورزی با نمونه گیری های میدانی در حین عملیات توسط سه نوع تراکتور رایج کشور (اونیور سال 6650، جاندیر 3140 و مسی فرگوسن 285) در مناطق تهران، فارس، اصفهان، خوزستان، داراب، همدان، مغان، سمنان، خراسان، چهارمحال و مرکزی ضرایب مربوطه که در ارایه الگوهای مکانیزاسیون مورد نیاز است تعیین گردید. نتایج نشان داد که میانگین درجه مکانیزاسیون خاک ورزی 98.6 درصد است و از نظر خاک ورزی تقریبا این مناطق کاملا مکانیزه هستند، سطح مکانیزاسیون خاک ورزی hp/ha 0.96 (بالاتر از متوسط کشوری) و متوسط سطح مطلوب مکانیزاسین 1.5 اسب بخار در هکتار است که برای پر کردن خلا نسبی در مناطق مزبور می بایست 45009 دستگاه تراکتور 75 اسب بخار تزریق گردد. متوسط ظرفیت مکانیزاسیون kw.h/ha 55 است که نشان می دهد به ازای هر هکتار در مدت یک ساعت عملیات خاک ورزی 55 کیلووات توان مصرف می شود، ضریب هکتار بر تراکتور 50.45 بود که نشان می دهد به ازای هر 50.45 هکتار زمین زراعی یک دستگاه تراکتور وجود دارد و در مقایسه با متوسط جهانی (15.7 هکتار) این رقم پایین می باشد و می بایست تعداد تراکتورها را افزایش داد. منطقه مغان دارای بیشترین ضریب توان اجرایی (2.93) و منطقه فارس دارای کمترین ضریب بود (0.59). متوسط ظرفیت موثر مزرعه ای تراکتورها جهت عملیات شخم 0.31 هکتار بر ساعت بود. با توجه به متوسط سرعت پیشروی تراکتورها و عرض کار شخم، ظرفیت نظری 0.45 هکتار بر ساعت و بازده مزرعه ای 68.8 درصد تعیین شد که در مقایسه با استانداردهای جهانی پایین است.

این تحقیق با هدف بررسی اثر غلظت و دمای محلول قارچ کش تیابندازول و نوع بسته بندی بر عمر انبارمانی میوه «به» رقم گورتن در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان انجام گردید. میوه پس از برداشت و درجه بندی با غلظت های مختلف (صفر، 1000 و 3000 میلی گرم در لیتر) و دماهای متفاوت (25، 40 و 45 درجه سانتی گراد) قارچ کش تیابندازول تیمار گردید و پس از خشک شدن در هوای آزاد در کیسه های پلی اتیلنی با دانسیته بالا دارای 24 سوراخ به قطر 5 میلی متر (بسته بندی معمولی) و کیسه های پلی اتیلنی بدون سوراخ (بسته بندی با اتمسفر تغییریافته تعادلی) بسته بندی و به سردخانه با دمای (0±1) درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی %85 منتقل شد. اندازه گیری خواص کمی و کیفی میوه شامل درصد کاهش وزن، سفتی بافت، درصد پوسیدگی، pH، مواد جامد محلول در آب، اسید قابل تیتر و درصد مواد جامد محلول در آب به اسید قابل تیتر بلافاصله پس از برداشت و پس از 30، 60، 90، 120 و 150 روز انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها در قالب طرح آزمایشی فاکتوریل 4 فاکتوره با پایه کاملا تصادفی با 3 تکرار و مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن در سطح احتمال 1 و 5 درصد با استفاده از برنامه آماری mstatc انجام گردید. نتایج نشان داد محلول 40 درجه سانتی گراد قارچ کش تیابندازول به غلظت 1000 میلی گرم در لیتر و بسته بندی با اتمسفر تغییر یافته تعادلی در مقایسه با شاهد سبب حفظ خواص کیفی میوه طی مدت نگهداری در سردخانه گردید.

در این تحقیق در یک مطالعه مزرعه ای نیاز کودی کاهوی تیپ (Lactuca sativa L. (Romaine به نیتروژن و فسفر در منطقه ورامین بررسی شد. آزمایش در طرح اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار، در 5 سطح 0، 150، 200، 250 و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 5 سطح 0، 37.5، 50، 62.5 و 75 کیلوگرم فسفر در هکتار انجام گردید. پس از برداشت، وزن تازه هد کاهو و نیترات برگ اندازه گیری شد. بر اساس نتایج، توصیه کودی برای حصول حداکثر عملکرد و رعایت حد مجاز نیترات در گیاه کاهو 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 50 کیلوگرم فسفر (P2O5) در هکتار بود.

به منظور بررسی اثر پایه و زمان نگهداری بر ویژگی های کیفی سیب رقم رد و گلدن دلیشز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار به اجرا در آمد. تیمارها شامل نوع پایه (بذری و مالینگ مرتون 106)، نوع رقم (رد دلیشز و گلدن دلیشز) و مدت زمان نگهداری در سردخانه (50، 100 و 150 روز) بود. صفات مختلف شامل سفتی بافت میوه، درصد مواد جامد محلول، اسید کل قابل تیتراسیون، درصد ماده خشک و pH عصاره میوه اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر پایه بر سفتی بافت میوه، درصد مواد جامد محلول و pH معنی دار بود. به طوری که پایه بذری، بیشترین سفتی را نشان داد. اثر رقم بر سفتی بافت میوه و pH عصاره میوه معنی دار گردید. بیشترین میزان سفتی بافت میوه مربوط به رقم رد دلیشز پیوند شده بر روی پایه بذری بود. اثر زمان نگهداری بر سفتی بافت میوه، مواد جامد محلول، اسید قابل تیتراسیون و pH عصاره میوه، معنی دار گردید و بیشترین سفتی بافت میوه در مدت زمان 50 تا 100 روز نگهداری در سردخانه مشاهده گردید.

به منظور بررسی اثر ذرات نانوجاذب زئولیتی پوشش داده شده با پرمنگنات پتاسیم بر کاهش ضایعات انباری زردآلو رقم شاهرودی، آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار با 2 فاکتور بسته های گرانول نانوجاذب و دستگاه نانوجاذب اجرا شد. تیمارها شامل استفاده از بسته های کوچک حاوی گرانول های نانوجاذب در هر جعبه و با استفاده از دستگاه جاذب، استفاده از بسته های کوچک گرانول های نانوجاذب بدون دستگاه جاذب، استفاده از دستگاه جاذب بدون بسته های کوچک حاوی گرانول های جاذب و تیمار شاهد (بدون دستگاه جاذب و بدون بسته های کوچک حاوی گرانول های جاذب) بودند. برای اندازه گیری صفات درصد مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتر، pH، سفتی بافت و درصد افت وزنی، میوه ها تحت تیمارهای مورد بررسی قرار گرفته و به مدت 1 ماه در سردخانه نگهداری شدند. نمونه برداری از آنها در زمان های صفر (شاهد)، 10، 20 و 30 روز بعد از قرار دادن میوه در سردخانه انجام شد. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین مقدار اسیدیته قابل تیتر (0.21) و سفتی بافت (32.71) و کمترین مقدار pH(5.49)، درصد مواد جامد محلول (11.5) و افت وزنی (5.59) مربوط به تیمار استفاده از دستگاه جاذب اتیلن به همراه بسته های جاذب اتیلن بوده و بالعکس کمترین مقدار اسیدیته قابل تیتر (0.15) و سفتی بافت (16.84) و بیشترین مقدارpH (5.80)، درصد مواد جامد محلول (14.88) و افت وزنی (14.30) مربوط به تیمار بدون استفاده از دستگاه و یا بسته های جاذب اتیلن بود. بنابراین استفاده از جاذب های هورمون اتیلن از افت وزنی، کاهش اسیدیته قابل تیتر، فساد و افزایش pH و درصد مواد جامد محلول جلوگیری نموده و سبب افزایش عمر انبارمانی زردآلو گردید.

این تحقیق بر آن است تا به طور علمی و نظام مند میزان نیاز به مکانیسم های (سازوکارهای) کشاورزی پایدار در استان همدان را به طور مورد واکاوی قرار داده و بر اساس نیازسنجی علمی سازوکارهای کمک کننده به پایداری بخش کشاورزی استان را معرفی نماید. تحقیق مزبور، تحقیقی کاربردی و یک طرح غیرآزمایشی (توصیفی) از نوع پیمایشی می باشد که برخلاف روش های آزمایشی، اساسا در این روش کنترل متغیرها صورت نگرفته است. جامعه آماری این تحقیق شامل همه دانشگاهیان، محققان و کارشناسان ستادی شاغل در سازمان های مرتبط با توسعه کشاورزی استان بوده است. داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه و به صورت تمام شماری گردآوری گردید. پرسش نامه اولیه از طریق مطالعه مقدماتی و کسب نقطه نظرات برخی از کارشناسان و متخصصان موضوعی روا گردید و پایایی آن پس از انجام پیش آزمون و تکمیل پرسش نامه توسط 30 نفر از جامعه آماری، از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که این مقدار برابر با 0.87 بوده است. نتایج تحلیل توصیفی نشان داد: در زمینه مکانیسم های اقتصادی، بیمه درآمد کشاورزان و بهره برداران با 0.170، فعال نمودن شبکه های عرضه محصولات کشاورزی پایدار با ضریب تغییرات 0.217 و پرداخت یارانه به روش ها و ابزارهای حفاظت گرا با ضریب 0.232 در اولویت های نیاز استان قرار گرفت؛ در زمینه مکانیسم های نظارتی، اولویت اول نیاز به «تدوین و کنترل استانداردهای مربوط به تولید محصول در بخش کشاورزی با ضریب تغییرات 0.213 اختصاص یافت و مکانیسم های تدوین مقررات و آیین نامه های مناسب برای مصرف بهینه سموم و کودهای شیمیایی و کنترل استانداردهای مربوط به کاربرد و تولید فناوریهای بخش کشاورزی در اولویت های بعدی قرار گرفتند. در زمینه اجتماعی نیز نیاز به مکانیسم های «آموزش و آگاه سازی عمومی در رابطه با فعالیت ها و مصادیق ناپایداری با ضریب تغییرات 0.181، اصلاح کارکرد سازمان ها و موسسات دخیل در هدایت بخش کشاورزی با ضریب 0.244 و سازماندهی کشاورزان به منظور اثرگذاری بر سیاست های کشاورزی با ضریب 0.246 در اولویت های اول تا سوم قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی چهار مولفه عاملی نیاز به مکانیسم ها را با واریانسی معادل 59.549 درصد را تبیین نمودند که مولفه های آن مشتمل بر چهار عامل سازوکارهای نظارتی، سازوکارهای اجتماعی – نهادی، سازوکارهای اقتصادی و سازوکارهای پشتیبانی بوده است. نتایج این پژوهش مستقیما می تواند مورد استفاده برنامه ریزان و سیاست گذاران ملی و استانی کشاورزی، دست اندرکاران و محققان و دانشگاهیان علاقه مند به موضوع قرار گیرد.

در حال حاضر تولید مرکبات از اهمیت بسیار بالایی در دنیا و ایران برخوردار است. میزان بالای بور در خاک و آب از مشکلات اساسی بر سر راه تولید این محصول با ارزش به خصوص در مناطق جنوبی کشور می باشد. یکی از راهکارها جهت مقابله با این مساله استفاده کردن از کودهای نیتروژنی است. جهت بررسی موارد ذکر شده آزمایش فوق به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با شش سطح نیتروژن (صفر، 50، 100، 150، 200 و 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) از منبع سولفات آمونیم و چهار سطح بور (صفر، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) از منبع اسید بوریک با کشت دو پایه نارنج (C. aurantium) و بکرایی به عنوان گیاه مرجع در سه تکرار که هر تیمار شامل دو درخت می باشد به اجرا درآمد. پس از اتمام دوره آزمایش پاسخ های گیاهی از قبیل غلظت نیتروژن و بور در برگ و هم چنین میزان بور در خاک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد بور در خاک سبب افزایش غلظت این عنصر در برگ نهال های بکرایی و نارنج گردید. هم چنین مصرف نیتروژن کاهش غلظت بور در گیاه را فراهم نمود به طوری که با مصرف 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به ترتیب برای نهال های بکرایی و نارنج میزان بور در این نهال ها به طور معنی داری کاهش یافت. نکته قابل توجه این است که میزان غلظت بور در نهال های نارنج کمتر از غلظت آن در برگ نهال های بکرایی در سطوح یکنواخت بور به دست آمد که می توان این نتیجه را گرفت که مقاومت نارنج به میزان بالای بور در خاک و آب بیشتر از بکرایی است.

در یک مطالعه مزرعه ای تجمع نیترات در کاهو (.Lactuca sativa L) در تیمارهای مختلف نیتروژن و فسفر در منطقه ورامین بررسی شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در 5 سطح 0، 150، 200، 250 و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 5 سطح 0، 37.5، 50، 62.5 و 75 کیلوگرم فسفر در هکتار انجام گردید. وزن تازه هد کاهو و نیترات برگ اندازه گیری شد. بر اساس نتایج، در کلیه تیمارها حد مجاز نیترات در گیاه کاهو مطابق استاندارد اتحادیه اروپا بود. همبستگی مثبتی میان مقدار کود نیتروژن با مقدار نیترات در کاهو مشاهده شد ولی میان مقدار مصرف کود فسفر و مقدار نیترات گیاه همبستگی مشاهده نشد. افزایش مصرف کود نیتروژن بیش از 250 کیلوگرم در هکتار افزایش عملکرد معنی داری را باعث نشد ولی مقدار نیترات را در گیاه به طور فزاینده ای افزایش داد که برای سلامتی انسان خطرناک است. رابطه میان مقدار کود نیتروژن با مقدار نیترات کاهو به صورت (R2=0.98) Y=0.0312x2-4.0931x+85.138 بدست آمد.

مدیریت زراعی در میزان عملکرد حاصل از باغ های پسته دارای اهمیت زیادی می باشد. تیمارهایی نظیر افزایش شن، گچ و کود حیوانی به تنهایی و یا به صورت توام از گذشته تاکنون جزء اقدامات مدیریتی به کار گرفته شده توسط باغداران استان کرمان بوده است. در این تحقیق خصوصیات میکرومورفولوژیکی خاک مربوط به دو باغ پسته در منطقه زید آباد سیرجان با یک خاک تیمار نشده به عنوان شاهد و یک باغ در منطقه پاه قلع با پروفیل فاقد تیمار گچ در همان باغ مقایسه گردید. در این راستا پنچ پروفیل در مناطق چاه قلعه و زیدآباد سیرجان انتخاب و مورد نمونه برداری و آزمایش های معمول فیزیکی – شیمیایی و میکرومورفولوژیکی قرارگرفت. خاک تیمار نشده در منطقه زیدآباد دارای ریز ساختمان تقریبا توده ای بوده و تنها کمی خلل و فرج به صورت کانال دارد (ریزساختمان کانالی). با افزایش عمق در این خاک بر میزان بلورهای در هم قفل شده گچی افزوده می شود. خاک باغ شماره یک در منطقه زیدآباد حدود 400 تن در هکتار گچ، 550 تن در هکتار شن و به طور یک سال در میان مقادیری حدود 45 تن در هکتار کود حیوانی دریافت نموده و تیمارهای افزوده شده تا عمق حدود یک متری با خاک مخلوط گردیده اند. در افق سطحی این خاک ریز ساختمانی تقریبا توده ای مشاهده گردید اما با افزایش عمق بر میزان خلل و فرج های از نوع کانال و ووگ افزوده می گردد. این خاک دارای پرشدگی گچی توسط بلورهای عدسی و صفحات در هم قفل شده گچ می باشد. خاک باغ شماره 2 در منطقه زیدآباد به ترتیب مقادیر 330 و 150 تن در هکتار گچ و کود حیوانی در سال 1372 دریافت نموده و سال قبل از نمونه برداری نیز 600 تن در هکتار شن دریافت کرده است. تیمارهای افزوده شده به این خاک بر روی سطح قرار گرفته و تنها تا عمق 30 سانتی متری با خاک مخلوط گردیده اند. میزان خلل و فرج در این خاک بسیار کمتر از خاک باغ شماره یک می باشد. فرم غالب بلورهای گچ در این خاک از نوع ساب هدرال بوده و پدوفیچر از نوع کریستالی دارد. نتایج حاصله حاکی از آن است که نوع و نحوه اعمال تیمارها (مدیریت زراعی متفاوت) بر روی خصوصیات میکرومورفولوژیکی خاک تاثیر قابل ملاحظه ای داشته است. تیمار گچ در منطقه چاه قلعه در مقایسه با خاک تیمار نشده در همان منطقه ایجاد پرشدگی گچی نموده و بنابراین تفاوت میکرومورفولوژیکی زیادی را در مقایسه با بخش تیمار نشده ایجاد نموده اما تاثیر قابل ملاحظه ای در میزان عملکرد گیاه ایجاد نکرده است.

این پژوهش تحقیقی پیرامون مقایسه سه نمونه روغن هسته انگور محصول مناطق مختلف ایران، جهت شناسایی ترکیبات غیرصابونی بوده که به منظور تحلیل مقایسه ای، دو نمونه روغن هسته انگور وارداتی نیز تهیه گردید. ابتدا روغن هر یک از نمونه ها توسط حلال استخراج، و سپس خصوصیات روغن ها از نظر درصد روغن، میزان و نوع مواد غیرصابونی شونده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که در بین نمونه ها، هسته انگور قرمز ایرانی دارای بیشترین و هسته انگور مخلوط ایرانی، دارای کمترین میزان روغن بودند. هم چنین بررسی در ترکیبات غیرصابونی نمونه ها مشخص نمود که بیشترین میزان ترکیبات غیرصابونی شونده در روغن های هسته انگور سفید و مخلوط ایرانی و کمترین آن در نمونه وارداتی محصول ایتالیا بوده است. مواد غیرصابونی نمونه های روغن شامل استرول، 4- میتل استرول، تری ترپن الکل ها، توکوفرول ها و هیدروکربن ها بود، و قسمت عمده ترکیبات غیرصابونی روغن ها را، ترکیبات استرولی تشکیل داده است. سپس با استفاده از روش TLC و به کارگیری روش گاز کروماتوگرافی شناسایی ترکیبات استرولی روغن های هسته انگور تعیین شد و مشخص گردید که بتاسیتواسترول، به عنوان استرول غالب و پس از آن، کامپسترول، استیگمااسترول و دلتا 5- اونااسترول قرار دارند.

از آنجایی که در فناوری ورمی کمپوست از گونه های خاصی از کرم های خاکی استفاده می شود. لذا مقایسه بین کرم های بومی مناطق مختلف ایران از لحاظ توان تبدیل زباله های آلی به این نوع کود بیولوژیک در فناوری ورمی کمپوست ضروری به نظر می رسد. بدین منظور نمونه های کرم های خاکی از مناطق شمال کشور جمع آوری و به منظور تهیه تعداد کافی از انواع کاملا همسان، در شرایط گل خانه ای پرورش داده شدند. سپس کرم ها به تعداد مساوی به گلدان هایی که دارای مواد بستری یکسان بودند، تلقیح شدند و به مدت 120 روز در شرایط گل خانه ای در دمای 20-15 سانتی گراد و رطوبت مناسب نگهداری شدند. جهت شناسایی بهترین کرم های تولید کننده ورمی کمپوست، قابل استفاده در فناوری ورمی کمپوست نمونه های جمع آوری شده مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج حاصله از تجزیه فیزیکوشیمیایی ورمی کمپوست های تولید شده، اختلاف معنی داری (P<0.01) برای اکثر صفات در نظر گرفته شده، از جمله: میزان عناصر قابل استفاده پرمصرف NPK و عناصر کم مصرف Mn، Cu، Fe، Zn و ... در طرح کاملا تصادفی با آزمون دانکن، بین 45 تیمار (ورمی کمپوست تولید شده توسط کرم های 45 منطقه مختلف) با سه تکرار مشاهده گردید. از بین 45 تیمار تحت بررسی، 5 تیمار یعنی تیمارهای جمع آوری شده از تل های کود گاوی و لاشبرگ های مناطق حشمت آباد، لیه، سفلی سبز، اولی سفلی و دیلمان استان گیلان به عنوان تیمار برتر انتخاب گردیدند. طبقه بندی گونه های کرم ها نشان داد که جمعیت گونه های E. fetida در اکثریت (%92) و گونه D. rubidus در اقلیت (0.02) هستند. علاوه بر این مقایسه بین خصوصیات فیزیکوشیمیایی ورمی کمپوست تولیدی با مواد اولیه حاصل از آن و کمپوست، کارایی کرم های اپی ژیک بومی را در فناوری ورمی کمپوست به اثبات رساند.