علوم کشاورزی و منابع طبیعی
سال:1388 | دوره:16 | شماره:1 |تعداد مقالات:34

با توجه به اهمیت ارتقا ضریب مکانیزاسیون کشاورزی از طریق سرمایه گذاری در ماشین های کشاورزی، مطالعه ای در سال 2006 با استفاده از اطلاعات پیمایشی 573 بهره بردار کشاورزی استان خراسان رضوی و بهره گیری از الگوی توبیت به روش دو مرحله ای هکمن و با هدف شناسایی دو گروه عوامل موثر بر اقدام به سرمایه گذاری و حجم سرمایه گذاری انجام شده در ماشین های کشاورزی صورت پذیرفت. بررسی اثرنهایی متغیرهای الگوی پروبیت نشان داد تجربه و تحصیلات بهره بردار، سطح زیرکشت، دسترسی به اعتبارات بانکی، سرمایه شخصی، استفاده از سموم شیمیایی و مالکیت با اثر مثبت و متغیرهای سن بهره بردار و سطح دسترسی به ماشین های اجاره ای با اثر منفی بر اقدام به سرمایه گذاری در ماشین های کشاورزی نقش دارند. همچنین نتایج برازش الگوی مرحله دوم رگرسیون خطی حاکی از تاثیر مثبت تحصیلات و تجربه بهره بردار، استفاده از سموم شیمیایی، نیروی کار خانوادگی، سطح زیرکشت، هزینه برداشت، سرمایه شخصی، دسترسی به اعتبارات بانکی و مالکیت زمین، و تاثیر منفی متغیرهای سن بهره بردار، استفاده از بقولات در الگوی کشت و دسترسی به ماشین های اجاره ای بر میزان سرمایه گذاری در ماشین های کشاورزی می باشد. با توجه به یافته ها، به منظور ارتقا ضریب مکانیزاسیون، طرح لیزینگ ماشین های کشاورزی با اعتبارات یارانه ای، طرح ایجاد بانک مکانیزاسیون کشاورزی، یکپارچه سازی اراضی، ایجاد انگیزه مالکیت و اعمال نظام ترویجی مناسب در قالب بسته سیاستی به برنامه ریزان این عرصه پیشنهاد شد.

در طی سی سال گذشته استفاده از اطلاعات هواشناسی در کشاورزی افزایش یافته است. اگرچه اطلاعات هواشناسی تاثیر مهمی در تولید محصولات کشاورزی دارند، با این حال تلاش برای رساندن این اطلاعات به کشاورزان نیازمند که نشان دادن اثربخشی این اطلاعات در مراحل مختلف تولید محصولات کشاورزی می باشد. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی اطلاعات هواشناسی از دیدگاه کشاورزان استان گلستان بوده است. روش تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی و جامعه آماری این تحقیق شامل کل کشاورزان استان گلستان به تعداد 130000 نفر می باشد. که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و نمونه گیری تصادفی ساده 322 نفر از آنان انتخاب شده اند. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش نامه جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روایی پرسش نامه از طریق متخصصان ترویج کشاورزی و هواشناسی به دست آمد. قابلیت اعتماد آن از روش آلفای کرونباخ با تکمیل 30 پرسش نامه انجام شد که مقدار آن 80/0 بود. نتایج حاصل از آزمون همبستگی نشان داد بین میزان عملکرد محصول تولیدی گندم و ارزیابی زارع از اثربخشی اطلاعات هواشناسی با اطمینان 95 درصد و بین نظر زارع در مورد ویژگی های اطلاعات هواشناسی از نظر صحت و درستی، کامل و بی عیب و نقص بودن، قابل اعتماد بودن، ارایه به موقع، دقیق بودن، قابلیت پاسخگویی به نیازها، جالب و قابل توجه بودن، قابلیت استفاده برای گروه های مختلف کشاورزان، افزایش دهنده معلومات قبلی زارع در مورد هواشناسی، کاربردی بودن، مفید بودن، امکان کاربرد اطلاعات با امکانات موجود مزرعه، قابلیت مشاهده نتایج کاربرد اطلاعات، معتبر بودن اطلاعات، قابلیت اتکای اطلاعات و قابلیت اطلاعات برای تصمیم گیری بر مبنای آنها و ارزیابی وی از اثربخشی اطلاعات هواشناسی با اطمینان 99 درصد رابطه مثبت و معنی داری وجود داشته است. به منظور استفاده مطلوب و بهینه از اطلاعات هواشناسی، توجه به اثربخشی این اطلاعات در مراحل مختلف تولید محصولات کشاورزی توسط متخصصان هواشناسی و مروجان ضروری می باشد.

در کشورهای در حال توسعه افزایش تقاضا برای اطلاعات به هنگام و موثر هواشناسی کشاورزی برای عملیات سر مزرعه وجود دارد و منابع ارتباطی هواشناسی کشاورزی با تدارک اطلاعات مناسب در فرآیند تصمیم گیری به کشاورزان کمک می کنند. برای انتقال اثربخش اطلاعات، این منابع باید برای تصمیم گیران مفید واقع شوند. هدف این تحقیق تعیین نقش منابع ارتباطی در اثربخشی اطلاعات هواشناسی از دیدگاه کشاورزان استان گلستان بوده است. روش تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی و جامعه آماری این تحقیق شامل کل کشاورزان استان گلستان به تعداد 130000 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 322 نفر از آنان انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش نامه جمع آوری، و با استفاده از نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روایی پرسش نامه از طریق متخصصان ترویج کشاورزی و هواشناسی به دست آمد و محاسبه قابلیت اعتماد آن از روش آلفای کرونباخ با تکمیل 30 پرسش نامه انجام شد که مقدار آن 80/0 بود. نتایج حاصل از آزمون همبستگی نشان داد بین تعداد ساعات تماس زارع با ریش سفیدان محلی برای کسب اطلاعات و اثربخشی اطلاعات هواشناسی با اطمینان 95 درصد رابطه معنی داری وجود داشته است. همچنین بین متغیرهای میزان استفاده زارع از تلویزیون و میزان اعتماد وی به آن، میزان مراجعه و اعتماد زارع به منابعی چون سایر کشاورزان، افراد خانواده و ریش سفیدان محلی برای اخذ اطلاعات هواشناسی و اثربخشی اطلاعات مذکور با اطمینان 99 درصد رابطه مثبت و معنی داری وجود داشته است. نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون نشان داد که 87 درصد تغییرات متغیر وابسته به وسیله متغیرهای مستقل میزان اعتماد به سایر کشاورزان، میزان اعتماد به ریش سفیدان محلی و میزان اعتماد به افراد خانواده قابل تبیین است.

در این پژوهش ترکیب شیمیایی (چربی و پروتئین) عضله ماهی سفید در مراحل مختلف رسیدگی جنسی از دی ماه 1384 تا فروردین ماه 1385 روی 40 نمونه ماهی سفید در خلیج گرگان مورد مطالعه قرار گرفت. متوسط طول و وزن ماهیان در جنس های نر و ماده، به ترتیب 411.8±6 میلی متر و 1014±33.9 گرم و 425.5±86 میلی متر و 1042±41.7 گرم بود. بر پایه مطالعات بافت شناسی ماهیان صید شده، 4 مرحله بلوغ جنسی داده شد (نرها: IV-III, III-II, II و IV؛ ماده ها: IV-III, III, III-II و (IV. نتایج نشان داد که مقادیرچربی و پروتئین ماهیچه در مراحل مختلف بلوغ جنسی ماهیان جنس ماده از مرحله ΙΙΙ-ΙΙ تا ΙV-ΙΙΙ تکاملی، از 12.3±0.2 درصد وزن خشک عضله به 11.1±0.8 درصد وزن خشک عضله و از 88.4±0.7 درصد وزن خشک عضله به 87.9±1.7 درصد وزن خشک عضله و در جنس نر از مرحله ΙΙ تا ΙV-ΙΙΙ تکاملی، از 13.1±0.8 درصد وزن خشک عضله به 11.9±0.9 درصد وزن خشک عضله و از 89.5±1.45 درصد وزن خشک عضله به 87.3±1.15 درصد وزن خشک عضله کاهش یافت. هر چند که از نظر آماری اختلاف معنی داری بین رسیدگی جنسی و ترکیب لاشه (چربی و پروتئین) در ماهی سفید وجود نداشت (P³0.05). به نظر می رسد که با رسیدن به مراحل نهایی رسیدگی جنسی، میزان چربی و پروتئین عضله ماهی سفید کاهش می یابد.

در این پژوهش تغییر ترکیب شیمیایی (چربی و پروتئین) بافت گناد و برخی شاخص های گنادی (قطر تخمک، میزان هم آوری و شاخص گنادوسوماتیک) جنس های نر و ماده ماهی کپور دریای خزر (1758, Cyprinus carpio Linnaeus) حوضه گرگان رود در طول مراحل مختلف رسیدگی جنسی مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور 5 مرحله نمونه برداری در زمان مهاجرت تخم ریزی ماهی کپور معمولی صورت گرفت و در هر مرحله قطر تخمک، هم آوری، شاخص گنادوسوماتیک و چربی و پروتئین گناد نرو ماده اندازه گیری شد. با نزدیک شدن به مرحله تخم ریزی شاخص گنادوسوماتیک و قطر تخمک به طور معنی داری افزایش یافت (P<0.05) اختلاف معنی داری در میزان چربی و پروتئین گناد ماهیان نر و پروتئین گناد ماهیان ماده درمراحل مختلف رسیدگی جنسی مشاهده نگردید (P>0.05). اما اختلاف در میزان لیپید گناد ماهیان ماده در مراحل مختلف رسیدگی جنسی معنی دار بود (P<0.05). به علاوه روند افزایشی در ترکیب شیمیایی (لیپید و پروتئین) گناد در هر دوجنس نر و ماده مشاهده شد.

این پژوهش در بهمن ماه سال 1385 در کارگاه تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری شهید مرجانی گرگان (آق قلا) و با هدف تعیین میزان رشد و بقای لاروهای قزل آلای رنگین کمان از طریق تغذیه با آرتمیای غنی شده با اسیدهای چرب غیراشباع بلند زنجیره و ویتامین C در 4 تیمار مختلف و با 3 تکرار در هر تیمار به مدت 4 هفته انجام شد. لاروهای ماهی قزل آلا که تغذیه را آغاز کرده اند با میانگین وزن 120.43±13.5 میلی گرم به صورت تصادفی از حوضچه های پرورش ماهی انتخاب و با 4 تیمار غذایی شامل: غذای کنسانتره تجاری (بیومارساخت شرکت فرانسه)، ناپلئوس آرتمیای اینستار I آرتمیای غنی شده مخلوط آرتمیای غنی شده (10 درصد) و غذای کنسانتره (90 درصد) به مدت یک هفته تغذیه شدند. بعد از یک هفته، لاروهای هر تیمار به صورت جداگانه به مدت 3 هفته با غذای کنسانتره (بیومار) تغذیه شدند نتایج نشانگر تفاوت معنی دار بین تیمارها از نظر رشد لاروها در هفته اول و هفته چهارم (P<0.05) بود. پس از 28 روز آزمایش لاروهای تغذیه شده با اسیدهای چرب غیراشباع بلند زنجیره و ویتامین C با میانگین وزن برابر با 657.50±57.93 میلی گرم بالاترین وزن را داشتند (P<0.05) و همچنین تفاوت معنی  داری بین تیمارها از نظر درصد بقا مشاهده شد که بیشترین بقا مربوط به تیمار تغذیه شده با ناپلئوس غنی شده بود (96 درصد). بررسی ترکیبات بدن لاروها در روز هفتم آزمایش نشان داد که لاروهای تیمارهای مختلف از نظر درصد پروتئین و میزان کل چربی در بدن اختلاف معنی داری داشتند (P<0.05) بیشترین میزان چربی در تیمار تغذیه شده با غذای کنسانتره مشاهده شد، همچنین از نظر میزان پروتئین تیمار 3 و 4 در وضعیت بهتری نسبت به سایر تیمارها قرار داشتند.

در این پژوهش برخی از خصوصیات زیست شناسی منی شامل شاخص های پلاسمای منی (ترکیبات یونی و آلی) و روابط آنها با تحرک اسپرم برای ارزیابی کیفیت سمن ماهی قرمز (Carassius auratus gibelio) مورد مطالعه قرار گرفت. سمینال پلاسما حاوی 154.90±59.45 میلی مول در لیتر سدیم، 20.98±6.82 میلی مول در لیتر پتاسیم، 0.69±0.42 میلی مول در لیتر کلسیم، 1.52±0.33 میلی مول در لیتر منیزیم، 0.041±0.009 گرم در دسی لیتر پروتئین، 0.013±0.009 میلی گرم در دسی لیتر کلسترول و 022/0±053/0 میلی گرم در دسی لیتر گلوگز بود. میزان اسپرماتوکریت 52.83±11.44 درصد، pH 8.81±0.35، طول دوره حرکت اسپرم 72.45±21.07 ثانیه، درصد اسپرم متحرک 83.45±4.83، تراکم اسپرم 8.20±109 در هر میلی لیتر و حجم اسپرم 0.82±0.43 میلی لیتر اندازه گیری شد. بین مقادیر اسپرماتوکریت با گلوکز و درصد تحرک اسپرم همبستگی مثبت و معنی داری مشاهده شد (به ترتیب r=0.832, r=0.765 و (P<0.01. در صورتی که بین اسپرماتوکریت با طول دوره تحرک همبستگی منفی و معنی داری وجود داشت r=-0.625) و (P<0.05. بین تراکم اسپرم با pH و یون منیزیم همبستگی مثبت و معنی داری مشاهده شد r=0.660, r=0.648) و (P<0.05. همچنین بین یون های کلسیم و منیزیم همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت r=0.807) و (P<0.01. طبق نتایج این تحقیق رابطه معنی داری بین ترکیبات پلاسمای منی و حرکت اسپرم در ماهی قرمز وجود داشت.

این آزمایش به منظور بررسی اثر عصاره دو گیاه دارویی سیر و آویشن بر عملکرد، لیپیدهای خون و مقدار هماتوکریت جوجه های گوشتی انجام گرفت. تعداد 800 قطعه جوجه گوشتی یک روزه از سویه تجاری کاب 500 برای مدت 42 روز بر روی بستر پرورش یافتند. یک جیره پایه برای هر یک از دوره های آغازین (0 تا 21 روزگی) و پایانی (22 تا 42 روزگی) تهیه و با مقادیر 3/0 و 6/0 درصد عصاره آویشن و یا عصاره سیر نیز مکمل شدند. بنابراین پنج تیمار آزمایشی وجود داشت که به هر یک 4 تکرار متشکل از 40 قطعه جوجه گوشتی (به صورت مخلوط جنسی) اختصاص یافت. داده های آزمایش شامل افزایش وزن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی، تری گلیسرید، کلسترول، HDL و مقدار هماتوکریت خون در قالب طرح کاملا تصادفی تجزیه واریانس شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که عصاره های مورد استفاده (سیر و آویشن) نتوانستند تاثیر معنی داری بر افزایش وزن، ضریب تبدیل غذایی و مصرف خوراک جوجه های گوشتی داشته باشند. افزودن عصاره های سیر و آویشن به جیره پایه تاثیری بر غلظت لیپیدهای خون و مقدار هماتوکریت جوجه های گوشتی نداشت. در عین حال غلظت HDL در سرم خون مرغ ها نسبت به خروس ها کمتر بود. در شرایط این آزمایش، عصاره های الکلی دو گیاه سیر و آویشن تاثیری بر عملکرد و غلظت لیپیدهای خون جوجه های گوشتی نداشت.

آزمایشی به منظور تاثیر سطوح مختلف دانه کامل گندم بر عملکرد تولیدی و متابولیت های خونی جوجه های گوشتی سویه راس 308 به مدت 42 روز انجام گرفت. عملکرد آنها به صورت طرح کاملا تصادفی تجزیه واریانس شد. همچنین داده های مربوط به اجزای لاشه و شاخص های خونی به صورت آزمایش فاکتوریل 2´4 در قالب یک طرح کاملا تصادفی مقایسه شد. پرندگان در هفته اول پرورش با جیره ذرت- سویا و از 7 روزگی تا پایان آزمایش با یکی از چهار جیره آزمایشی تغذیه شدند. جیره ها عبارت بودند از: جیره 1 یا شاهد (21-7 روزگی و 42-21 روزگی به ترتیب 25 و 50 درصد از ترکیب جیره را گندم آرد شده تشکیل داده بود)، جیره 2 (28-21، 35- 28 و 42-35 روزگی به ترتیب 5، 10 و 15 درصد از گندم جیره به صورت دانه کامل گندم بود)، جیره 3 (14-7، 21-14، 28-21، 35-28، 42-35 روزگی به ترتیب 5، 10، 15، 20، 25 درصد از گندم جیره به صورت دانه کامل گندم بود) و جیره 4 (14-7، 21-14، 28-21، 35-28 و 42-35 روزگی به ترتیب 10، 15، 20، 25 و 30 درصد از گندم جیره به صورت دانه کامل بود). به هر جیره آزمایشی 5 تکرار متشکل از 18 قطعه جوجه گوشتی اختصاص یافت. نتایج در پایان دوره نشان داد که افزودن سطوح مختلف دانه کامل گندم به جیره اختلاف معنی داری را بر عملکرد جوجه ها (افزایش وزن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی) نداشت. خوراک مصرفی جوجه ها در گروه شاهد نسبت به جیره 3 در دوره 21-14 روزگی بیشتر بود (P<0.05)، همچنین گروه شاهد افزایش وزن بالاتری در مقایسه با جیره 2 در دوره 14-7 روزگی نشان داد (P<0.05). پارامترهای لاشه (وزن لاشه قابل طبخ، وزن ران، سینه و چربی محوطه بطنی) تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفت. مقدار دانه کامل گندم تاثیر معنی داری بر غلظت گلوکز و کلسترول خون داشت (P<0.05)، به طوری که مقدار گلوکز خون در گروهی که با جیره 4 تغذیه شده بودند کاهش معنی داری نسبت به جیره 1 نشان داد و مقدار کلسترول خون در گروهی که از جیره 3 تغذیه کرده بودند، کاهش معنی داری را نسبت به گروهی که با جیره 4 تغذیه شده بودند نشان دادند (P<0.05).

به منظور بررسی اثرات افزودن ملاس چغندرقند و کاه گندم بر خواص سیلویی بقایای زراعت باقلا و قابلیت هضم آن، دو آزمایش انجام شد. در آزمایش اول، ابتدا نسبت های مختلف بقایای زراعت باقلا و کاه گندم خرد شده به همراه سه سطح ملاس (3، 6 و 9 درصد) مخلوط گردید، به طوری که ماده خشک مواد سیلویی در سه سطح (35، 30 و 25 درصد) قرار گرفت. سپس مواد خوراکی در سطل های پلاستیکی استوانه ای درب دار فشرده و ذخیره گردید. مخزن سیلوها (سطل های پلاستیکی) در سه زمان 40، 80 و 120 روزگی باز شده و مواد سیلو شده به روش ظاهری و شیمیایی مورد ارزش یابی قرار گرفتند. در آزمایش دوم، قابلیت هضم ظاهری سیلاژها به روش درون تنی (In vivo) با استفاده از 4 راس گوسفند نر بالغ نژاد دالاق تعیین گردید. نتایج آزمایش نشان داد که افزودن ملاس به میزان 3 و 6 درصد باعث کاهش معنی داری بر غلظت ازت آمونیاکی، نسبت ازت کل به ازت آمونیاکی و عدد pH مواد سیلویی شده (P<0.05) ولی سطح 9 درصد ملاس تاثیر معنی داری بر فاکتورهای فوق نداشت. بیشترین نمره ارزیابی ظاهری مربوط به تیمار حاوی 6 درصد ملاس، 30 درصد ماده خشک و مدت زمان نگهداری 80 روز بود (P<0.05). میزان pH مواد سیلویی شده یا افزایش مدت زمان نگهداری افزایش یافته و تفاوت بین تیمارها در این پارامتر معنی دار بود (P<0.05). قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، چربی خام، دیواره سلولی بدون همی سلولز، NFE و مجموع مواد مغذی قابل هشم بقایای سیلاژ باقلا به ترتیب برابر 34/42، 05/43، 00/47، 50/46، 19/35، 98/44 و 13/41 درصد بود. به طور کلی سیلو نمودن بقایای زراعت باقلا حاوی 6 درصد ملاس و 30 درصد ماده خشک به مدت 80 روز دارای بهترین کیفیت از حیث پارامترهای اندازه گیری شد.

این آزمایش به منظور بررسی عملکرد تولیدی، ترکیب لاشه و کیفیت بستر جوجه های گوشتی سویه تجاری راس 308 هنگام تغذیه جیره های غذایی تهیه شده بر مبنای الگوهای پروتئینی متفاوت، انجام شد. چهار جیره غذایی بر اساس الگوهای پروتئینی 90 ,(1994) NRC درصد مقدار پروتئین توصیه شده NRC (جیره کم پروتئین)، تغذیه مرحله ای و بر اساس راهنمای پرورش راس تهیه و برای مدت 42 روز به صورت آزاد در اختیار پرندگان قرار گرفت. هر چهار جیره غذایی دارای 3000 کیلوکالری انرژی قابل سوخت و ساز بودند و مدت تغذیه آنها برای دوره های مختلف پرورش بر اساس توصیه های مربوطه بود. به استثنای مقدار پروتئین و اسیدهای آمینه، تمام جیره های آزمایشی دارای مقادیر یکسانی از سایر مواد مغذی بودند. به هر یک از چهار تیمار آزمایشی تعداد 5 تکرار متشکل از 40 پرنده اختصاص یافت. نتایج آزمایش نشان داد افزایش وزن پرندگان تغذیه شده بر پایه الگوی پروتئینی 1992) NRC گرم) و راهنمای پرورش (1915 گرم) به طور چشمگیری بالاتر از پرندگان تغذیه شده با جیره کم پروتئین (1785 گرم) و تغذیه مرحله ای (1764 گرم) بود (P<0.05). استفاده از جیره کم پروتئین و تغذیه مرحله ای سبب کاهش چشمگیر خوراک مصرفی، پروتئین مصرفی و انرژی مصرفی در مقایسه با الگوهای پروتئینی (1994) NRC و راهنمای پرورش شد (P<0.05). بیشترین نسبت راندمان پروتئین و انرژی به ترتیب مربوط به پرندگان تغذیه شده با جیره کم پروتئین (78/2) و الگوی پروتئینی (17/17) NRC بود. پرندگان تغذیه شده با الگوهای پروتئینی (1994) NRC و راهنمای پرورش دارای ترکیب لاشه مناسب تری بودند در حالی که تغذیه پرندگان با جیره کم پروتئین سبب کاهش چشمگیر درصد نیتروژن بستر شد (P<0.05).

این آزمایش به منظور ارزیابی ارزش غذایی تفاله گوجه فرنگی در جیره جوجه های گوشتی و در قالب یک طرح کاملا تصادفی صورت گرفت، که در آن 5 تیمار و به ازای هر تیمار 6 قفس و در هر قفس نیز 6 قطعه جوجه قرار داشت. تیمارهای مورد نظر شامل یک جیره پایه ذرت- سویا به عنوان جیره پایه (شاهد) و جیره پایه + 5 درصد، جیره پایه + 10 درصد، جیره پایه + 15 درصد و جیره پایه + 20 درصد تفاله گوجه فرنگی خشک شده بودند. برای تعیین قابلیت هضم ماده خشک، پروتئین خام، چربی خام و نیز اندازه گیری میزان انرژی قابل سوخت و ساز از روش جمع آوری نمونه های فضولات و ایلئوم به همراه مارکر اکسید کرم استفاده شد. با افزایش نسبت جایگزینی، میزان خوراک مصرفی روزانه افزایش معنی داری را در هر دو دوره آغازین و رشد نشان داد (p<0.01). مقدار ضریب تبدیل غذایی و افزایش وزن روزانه هم با افزایش سطوح تفاله گوجه فرنگی اختلاف معنی داری را در بین تیمارها نشان دادند (p<0.01). نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش سطوح تفاله گوجه فرنگی در جیره ها سبب کاهش معنی داری در قابلیت هضم مواد مغذی و انرژی قابل سوخت و ساز می گردد (p<0.01). اثر سن (دوره آغازین و رشد) و محل نمونه گیری (ایلئوم و فضولات) بر ضرایب قابلیت هضم ماده خشک معنی دار نبود (p<0.01)، ولی قابلیت هضم پروتئین خام، چربی خام و میزان انرژی قابل سوخت و ساز اختلاف معنی داری را در زمان و محل های مختلف نمونه گیری نشان دادند (p<0.01). میزان انرژی قابل سوخت و ساز تفاله گوجه فرنگی در این آزمایش به روش برون یابی رگرسیون محاسبه شد که این مقادیر برای انرژی قابل متابولیسم ظاهری و انرژی قابل متابولیسم ظاهری تصحیح شده برای ازت به ترتیب 1757 و 1741 کیلوکالری در کیلوگرم تعیین شدند. قابلیت هضم پروتئین خام، چربی خام و ماده خشک تفاله گوجه فرنگی نیز با روش اختلاف تعیین شدند که میانگین این مقادیر به ترتیب شامل 10/58، 30/66 و 15/67 درصد می باشند.

در این پژوهش اثرات تغذیه ای کولین محافظت  نشده و محافظت شده شکمبه ای بر تولید شیر، ترکیب شیر و برخی فراسنجه های خونی گاوهای هلشتاین در یک طرح چرخشی متوازن با هشت راس گاو شیرده، چهار تیمار و چهار دوره 21 روزه مورد آزمایش قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- جیره پایه یا شاهد (بدون کولین)، 2- جیره پایه +50 گرم در روز کولین محافظت نشده، 3- جیره پایه + 25 گرم در روز کولین محافظت  شده شکمبه ای و 4- جیره پایه +50 گرم در روز کولین محافظت شده شکمبه ای بودند. گاوها به صورت انفرادی و در حد اشتها دو بار در روز تغذیه شدند. نمونه گیری از شیر و خون به ترتیب در دو و یک روز آخر هر دوره انجام شد. کولین محافظت شده شکمبه ای (50 گرم در روز) سبب افزایش ماده خشک مصرفی و تولید شیر شد. تولید شیر تصحیح شده و چربی شیر در تیمار 50 گرم در روز کولین محافظت شده به طور معنی داری نسبت به تیمارهای شاهد و کولین محافظت نشده بالاتر بود. غلظت پروتئین، لاکتوز و مواد جامد بدون چربی شیر تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت و درصد چربی شیر در هر دو گروه مصرف کننده کولین محافظت شده، افزایش معنی داری نسبت به تیمار با کولین محافظت نشده نشان داد. اختلاف معنی داری بین تیمارها در مورد غلظت گلوکز، کلسترول، تری گلیسرید و ازت اوره ای خون مشاهده نشد. هر چند برخی اثرات مثبت در استفاده از کولین در این آزمایش مشاهده شد، اما برای توصیه های کاربردی نیاز به تحقیقات بیشتر است.

به منظور مطالعه وضعیت تغذیه پروتئین در گاوهای شیرده با استفاده از شاخص نیتروژن اوره ای شیر 5 (MUN) گله گاو شیری نژاد هلشتاین انتخاب شدند. از هر گله 5 راس گاو شیرده به صورت تصادفی انتخاب گردید. گاوهای انتخاب شده چند بار زایش و در اوایل شیردهی بودند، به صورتی که به طور متوسط 45±7 روز از شروع شیردهی آنها گذشته بود. نمونه گیری از شیر و خوراک به مدت 6 ماه از تیر تا آذر ماه 1385 از توده شیر و از 5 گاو انتخاب شده انجام گرفت. در طول 6 ماه ضمن نمونه گیری ماهیانه از خوراک گله ها، هرگونه تغییر در جیره یا سایر اعمال مدیریتی ثبت شد. تجزیه آزمایشگاهی نمونه های خوراک و محاسبه ترکیبات مواد مغذی تامین شده از آنها نشان داد که جیره های استفاده شده در گله های مختلف جوابگوی تامین نیاز گاوها در هر گله طبق توصیه های احتیاجات مواد مغذی گاوهای شیری (2001, NRC) بود. نتایج MUN توده شیر در بین گله ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین آنها وجود ندارد، ولی وقتی بین ماه های مختلف بررسی شد تفاوت معنی دار بود (p<0.05). سایر ترکیبات شیر (درصد مواد جامد کل، چربی، پروتئین کل، نیتروژن غیرپروتئینی و لاکتوز) مربوط به نمونه های توده شیر بین گله ها و ماه ها معنی دار نبود. نتایج MUN گاوهای انفرادی بین گله ها و ماه ها نشان داد که تفاوت معنی داری (P<0.05) بین آنها وجود دارد. ضریب همبستگی بین غلظت MUN در نمونه های توده شیر و گاوهای انفرادی مثبت، معنی دار و برابر 75/0 بود. مقایسه نتایج MUN توده شیر و گاوهای انفرادی در سطح گله و ماه های مختلف نشان داد که به علت تنوع کمتر بین غلظت MUN توده شیر در سطح گله، از آن بهتر می توان به عنوان شاخص وضعیت تغذیه پروتئین در گاوهای شیرده استفاده کرد.

سیب زمینی جزو محصولات مهم کشاورزی است اما به دلیل ذخیره سازی نامطلوب در انبارها و کمبود صنایع تبدیلی، درصد زیادی از آن ضایع می شود. بنابراین تولید فرآورده های خشک، به دلیل افزایش ماندگاری، می تواند مورد توجه قرار گیرد. هدف از این تحقیق، تولید فرآورده های خشک شده سیب زمینی (پودر و قطعات مکعبی)، مقایسه محصولات تولیدشده از سه رقم (آگریا، ساتینا و کنبک) و بررسی اثر نوع خشک کن (آون هوای گرم و مایکروویو آون) بر ویژگی های کیفی و توانایی جذب آب مجدد آنها بوده است. جهت مقایسه ارقام و محصولات تولیدی، ویژگی هایی نظیر مقدار قندهای احیاکننده، نشاسته، اسید اسکوربیک و توانایی جذب آب مجدد اندازه گیری شدند. جهت تجزیه و تحلیل آماری، از طرح کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل استفاده شد. نتایج نشان دادند که تفاوت های معنی داری بین محصولات تولیدشده در آون هوای گرم و مایکروویو آون وجود داشته و توجیه آن در متفاوت بودن مکانیسم خشک شدن در این دو دستگاه می باشد. به طور مثال مقدار اسید اسکوربیک در محصولات خشک شده در مایکروویو آون، به طور متوسط، 3/8 (میلی گرم در 100 گرم ماده خشک) بود که به طور معنی داری (P<0.05) در سطح بالاتری نسبت به محصولات خشک شده در آون قرار داشت. همچنین درصد جذب آب مجدد قطعات خشک شده در مایکروویو آون، حدود 12 درصد بیشتر از محصولات خشک شده در آون هوای گرم بود. با توجه به مقدار قندهای احیاکننده، ماده خشک و درصد پوسته، هر سه رقم مورد نظر، برای تولید فرآورده خشک مناسب بودند. در این بین رقم آگریا با داشتن کمترین مقدار قندهای احیاکننده و کسب بهترین امتیاز از نظر رنگ و ویژگی های ظاهری در بین پانلیست ها، جزو ارقام شاخص بود.

مطالعه فیزیولوژی ارقام گندم تحت تاثیر تغییر عوامل اقلیمی با هدف بهبود تولید آن در آینده دارای اهمیت می باشد. هدف از پژوهش گلخانه ای حاضر، بررسی برخی از صفات گندم نان تحت تاثیر سطوح مختلف دی اکسیدکربن (400 و 900 میکرولیتر بر لیتر هوا)، پرتو فرابنفش (A, B, C) و کمبود آب آبیاری (به میزان 60 درصد ظرفیت مزرعه) بوده است. نتایج نشان داد که با افزایش شدت پرتو فرابنفش، غلظت دی اکسیدکربن و تنش خشکی درصد کلروفیل، نسبت تغییرات به حداکثر فلئورسانس کلروفیل و عملکرد کاهش یافتند با افزایش دی اکسیدکربن تاثیر کمبود آب بر درصد کلروفیل برگ گندم نان جبران شد. با افزایش شدت تابش و کمبود آب تعداد دانه در سنبله کاهش، ولی با افزایش غلظت دی اکسیدکربن در هر سطح از تابش فرابنفش تعداد دانه در سنبله افزایش یافت. در کل با افزایش شدت تابش و کمبود آبیاری عملکرد گندم نان کاهش یافت، ولی تغییرات عملکرد گندم تحت تاثیر دی اکسیدکربن متفاوت بود. در سطوح تابش A و B و بدون تنش آبی با افزایش غلظت دی اکسیدکربن میزان عملکرد گندم نان کاهش یافت، ولی در شرایط کمبود آب با افزایش غلظت دی اکسیدکربن عملکرد گندم افزایش پیدا کرد. با توجه به نتایج بالا می توان گفت که افزایش غلظت دی اکسیدکربن در شرایط بدون تنش تنها منجر به کاهش درصد کلروفیل برگ شده در حالی که در شرایط تنش با بهبود محتوای کلروفیل، عملکرد افزایش یافت.

میوه های آجیلی از جمله پسته دارای پروتئین هایی هستند که سبب ظهور عوارض آلرژی غذایی در برخی افراد حساس می شوند. مقررات جدید برچسب گذاری و روش های نظارتی موجود، مستلزم به کارگیری روش های دقیق تشخیص و شناسایی باقی مانده پروتئین های آلرژی زا در سطح پی پی ام می باشد. در تحقیق حاضر پروتئین های پسته به وسیله سه محلول PBS، آب نمک 10 درصد و بافر تریس استخراج شدند تا بهترین محیط استخراج برای یک پروتئین خاص انتخاب شود. با توجه به نتایج الکتروفورز و پروفیل پروتئین های استخراج شده، در مرحله بعد، از اشباع سازی سولفات آمونیوم به صورت تدریجی (20 تا 90 درصد) و کروماتوگرافی فیلتراسیون ژل برای خالص سازی پروتئین استفاده شد. در بخش سوم، از پروتئین خالص شده به عنوان آنتی ژن برای تولید آنتی بادی ویژه در بدن خرگوش استفاده گردید. پس ازتولید آنتی بادی و ارزیابی میزان واکنش پذیری و ویژه بودن آنها، روش هایELIS  حساس و ویژه برای بازیافت و شناسایی پروتئین های مربوطه در 12 نمونه مواد غذایی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که میزان بیشتر پروتئین استخراج شده در یک محیط خاص همواره نشانه کاراتر بودن آن محیط برای جدا کردن یک باند پروتئینی معین نیست. نتایج اندازه گیری باقی مانده پروتئین پسته به وسیله چهار محیط استخراج و سه سطح رقت آنتی بادی، همچنین نشان دادند که برای غذاهای مورد مطالعه و انواع مشابه حداقل یک روش استخراج و یک سطح رقت آنتی بادی وجود دارد که با استفاده از آنها می توان باقی مانده پروتئین پسته را به طور دقیق و قابل اعتمادی تشخیص داده و اندازه گیری نمود.

این پژوهش تلاشی برای بررسی امکان تولید یک محصول بومی حامل میکروارگانیسم های زنده و فعال پروبایوتیک با عنوان دوغ زیستی یا «بایودوغ» است. در این پروژه دو گونه از مهم ترین میکروارگانیسم های پروبایوتیک یعنی Lactobacilus acidophilus (La-5) و Bifidobacterium lactis (Bb12) به سه نوع دوغ بدون عرق نعناع (به  عنوان شاهد)، دوغ حاوی 1 درصد عرق نعناع، و دوغ حاوی 2 درصد عرق نعناع تلقیح شدند و دوغ های تولیدشده در مدت زمان 9 هفته نگهداری در یخچال (دمای 4 درجه سانتی گراد) به صورت هفتگی از نظر تغییرات در قابلیت بقا، pH، اسیدیته و عطر و طعم مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که عرق نعناع بسته به درصد عرق مورد استفاده و نوع میکروارگانیسم می تواند باعث کاهش یا افزایش قابلیت بقای میکروارگانیسم های مورد آزمایش شود. بر این اساس در طی دوره نگهداری تعداد باکتری B.lactis نسبت به تعداد اولیه به طور متوسط 2 سیکل لگاریتمی کاهش داشت این در حالی است که تعداد باکتری L. acidophilus در هفته هشتم نگهداری به صفر رسید. pH و اسیدیته نیز طی مدت زمان نگهداری تغییر معنی داری پیدا نکردند. نتایج حاصل از آنالیز آماری نشان داد که بین انواع دوغ از لحاظ عطر و طعم اختلاف معنی داری وجود دارد (P<0.05). مقایسه میانگین ها مشخص کرد که دوغ های حاوی عرق نعناع امتیاز بالاتری را نسبت به دوغ معمولی کسب کردند.

پری بایوتیک ها، ترکیبات غذایی غیرقابل هضمی هستند که با تحریک انتخابی رشد یا فعالیت یک یا تعداد محدودی از باکتری ها در روده، اثرات مفیدی را در میزبان به جای می گذارند. فرآورده های پروبایوتیک، در صورتی که در مقادیر مناسبی مصرف شوند، با بهبود میکروفلور داخلی بدن به طور موثری از نظر تغذیه ای و تامین سلامت بر میزبان اثر می گذارند. مصرف فرآورده های سین بایوتیک (حضـور هم زمان پروبایوتیک و پری بایوتیک) اثرات سودمند بیشتری بر سلامت مصرف کننده دارد. در این مطالعه، اثر جایگزینی شیر سویا با شیر معمولی (حاوی ترکیبات پری بـایوتیک) در 3 سطح 0، 10 و 20 درصد (حجمی/ حجمی) بر بقای لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، ویژگی های فیزیکوشیمیایی و ارگانولپتیکی ماست پروبایوتیک در طی 21 روز نگهداری ماست (روزهای 1، 7، 14، 21) بررسی گردید. آغازگر پروبایوتیک مورد استفاده در این پژوهش لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس LA5 بود. بررسی آماری نتایج نشان داد که جایگزینی شیر سویا باعث کاهش معنی دار (pH (P<0.05، سینرزیس و سفتی، افزایش شمارش کلی باکتری های پروبایوتیک زنده و اسیدیته نمونه های ماست در مقایسه با نمونه شاهد می شود. بهترین طعم مربوط به نمونه های بدون شیر سویا بود. به طورکلی، در کلیه نمونه ها با گذشت زمان نگهداری، شمارش کلی باکتری های پروبایوتیک زنده، pH و سینرزیس (به جز نمونه های حاوی 20 درصد شیر سویا) کاهش، اسیدیته (به جز نمونه حاوی 20 درصد شیر سویا) و سفتی افزایش یافت. از بین کلیه نمونه ها، فقط نمونه های حاوی 10 و 20 درصد شیر سویا در پایان 21 روز حداقل تعداد باکتری های پروبایوتیک (6log CFU/g)، طبق استاندارد FIL/IDF برای محصولات پروبایوتیک را دارا بودند.

باکتری ها در کنترل بیولوژیکی عوامل بیماری زا جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده اند. در این میان استفاده از گونه های مختلف باسیلوس به دلیل ویژگی حضور گسترده در محیط، تحمل دمای بالا و فرم مقاوم به صورت اسپور داخلی به عنوان عوامل مهم و مناسبی در کنترل بیولوژیکی مطرح هستند. از سویی یافته  های اخیر مبنی بر وجود این باکتری ها به صورت اندوفیت در داخل آوندهای گیاهانی نظیر افرا، افق جدیدی را در راستای استفاده از این باکتری ها به عنوان عوامل بیوکنترل بیماری  های آوندی گشوده است. در این پژوهش اثر آنتاگونیستی 3 جدایه باکتری Bacillus subtilis جدا شده از خاک بر روی 5 جدایه قارچ Ophiostoma novo-ulmi (عامل بیماری مرگ هلندی نارون) در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور مکانیسم های آنتاگونیستی آنتی بیوز شامل تاثیر متابولیت های ترشحی خارج سلولی فرار (Volatile metabolites) و غیرفرار (Culture filtrate) جدایه های مزبور روی جدایه های قارچ Ophiostoma novo-ulmi مورد آزمایش قرار گرفت. مطالعات میکروسکوپی نشان داد که تمامی جدایه های فوق از طریق مکانیسم آنتی بیوزیس و تولید متابولیت های فرار و غیرفرار سبب توقف رشد و بدشکلی میسلیوم قارچ عامل بیماری می  شوند. همه جدایه ها در محیط PDA قادر به تولید ترکیبات فرار ضدقارچی و مواد بازدارنده رشدی بود و باعث بازدارندگی معنی  داری در رشد میسلیوم و جوانه  زنی اسپورهای قارچ عامل بیماری شدند و با توجه به نتایج به  دست آمده جدایه B7 نسبت به دو جدایه دیگر خاصیت آنتاگونیستی بیشتری از خود نشان داد. امکان به کارگیری این جدایه ها برای کنترل بیولوژیکی قارچ عامل بیماری مرگ نارون وجود دارد.

در این پژوهش به بررسی و تعیین میزان مصرف انرژی برای کشت سیب زمینی در سطوح مختلف کشت (زیر 1 هکتار، بین 1 تا 5 هکتار و بالای 5 هکتار) منطقه غرب اصفهان (فریدن و فریدونشهر) پرداخته شده است. به این منظور بین سیب زمینی کاران منطقه تعدادی پرسشنامه توزیع گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که بیشترین سهم مصرف انرژی در محصول سیب زمینی مربوط به انرژی شیمیایی با متوسط 51 درصد (کود، به ویژه ازت) بوده و کمترین میزان سهم مصرف انرژی مربوط به انرژی بیولوژیک با متوسط 2 درصد (کارگر) بوده است. همچنین مشخص شد که اثر سطوح مختلف کشت برای محصول سیب زمینی بر میزان کارایی (نسبت) انرژی در سطح 1 درصد معنی دار می باشد به طوریکه با افزایش سطوح زیر کشت برای سیب زمینی از زیر 1 هکتار به بالای 5 هکتار میانگین کارایی (نسبت) انرژی از 3/1 تا 08/2 افزایش یافت. با توجه به نتایج به دست آمده مشخص گردید که اثر نظامهای مختلف زراعی بر میزان نسبت انرژی در سطح 1 درصد معنی دار می باشد. همچنین مالکیت تراکتور و نوع تراکتور بر میزان انرژی سوخت مصرفی در هکتار دارای اثر معنی داری در سطح 1 درصد بود. در پایان نیز توصیه هایی جهت بهینه کردن مصرف انرژی در منطقه داده شده است.

به منظور نظافت گاوداری ها، روش های متعددی با توجه به فاکتورهایی از قبیل هزینه، وسعت گاوداری، کارآیی، تکنولوژی ساخت، کاربری آسان، سرعت کار و غیره استفاده می شود. در این مقاله پس از بررسی و ارزیابی روش های موجود نظافت گاوداری، طراحی یک دستگاه جمع آوری کود دامی، قابل نصب برروی تراکتور، ارایه می گردد. با توجه به تاثیر مشخصات فیزیکی و مکانیکی کود دامی در فرآیند طراحی، برخی از این خواص (مانند چگالی، درصد رطوبت و ضریب اصطکاک کود با سطوح مختلف و مقاومت برشی کود) اندازه گیری شد. این دستگاه برای نصب برروی تراکتور MF285 طراحی شده و ظرفیت جمع آوری 4/14 مترمکعب (کود دامی) در ساعت را دارد. سیستم انتقال توان در این دستگاه، هیدرولیکی بوده و توان مورد نیاز آن که برابر 1/24 کیلووات است، از محور توان دهی تراکتور (PTO) دریافت می شود. این دستگاه با تغییرات اندک، قابلیت نصب برروی سایر تراکتورهای موجود در کشور را دارد. عرض روبش هد دستگاه، دو متر و سرعت پیشروی آن در طراحی یک متر بر ثانیه تعیین شده است. با این دستگاه می توان یک گاوداری با وسعت 500 مترمربع را در کمتر از 40 دقیقه نظافت نمود.

در این تحقیق عوامل درجه حرارت، شدت نور و هزینه احداث سایبان با استفاده از پنج نوع سازه مختلف شامل حصیر خرما، حصیر نی، تخته، ایرانیت و برزنت، و بلندی گیاه، سطح پوشش تاجی و شادابی پنج گونه گیاهی بالارونده شامل یاس زرد Forsythia suspense (Thumb.) vahl.، آبشار طلا Rosa banksiae Ait.، پیچ گلیسین Wistaria sinensis (sims.) DC.، پیچ امین الدوله  Lonicera caprifoliom L. و مو Vitis vinifera L. در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار در محوطه دانشگاه یزد به مدت سه سال مورد بررسی قرار گرفت. ضرورت ایجاد سایبان در مسیرهای پرتردد دانشگاه از گروه های مختلف استفاده کننده از محوطه دانشگاه نظرخواهی شد. یافته ها وجود اختلاف معنی دار بین سازه ها و شاهد (بدون سایبان) را از نظر کاهش درجه حرارت و شدت نور نشان داد اما اختلاف درجه حرارت بین تیمارها معنی دار نبود. در حالی که اختلاف شدت نور بین تیمارها معنی دار بود (P<0.05). در این رابطه 3 تیمار حصیر خرما، تخته و برزنت تفاوتی را نشان ندادند. مقایسه هزینه ها نیزاختلاف آماری بین سازه ها را نشان داد. در بخش سایبان سبز، از نظر بلندی، سطح پوشش تاجی و شادابی بین گونه ها اختلاف معنی دار وجود داشت و از این لحاظ گونه پیچ گلیسین از نظر بلندی با سایر تیمارها اختلاف معنی دار داشت. از نظر سطح پوشش تاجی و شادابی بین سه گونه پیچ گلیسین و آبشار طلا و پیچ امین الدوله اختلاف معنی دار مشاهده نشد (P>0.05) ولی این سه گونه با دو گونه دیگر یعنی مو و یاس زرد اختلاف معنی دار داشتند. بیشتر استفاده کنندگان بر ضرورت احداث سایبان مزین به گیاهان بالارونده تاکید داشتند.

تنوع گونه ای ترکیبی از دو مولفه به هم پیوسته غنای گونه ای و یکنواختی است. غنای گونه ای به تعداد گونه های حاضر در واحدهای نمونه برداری و یکنواختی به توزیع افراد گونه ها در محیط مربوط می شود. تعداد زیادی شاخص تنوع ابداع شده اند که هر کدام به طریقی با ارایه یک عدد، تنوع را در یک واحد مطالعاتی بیان می کنند. با توجه به اهمیت نقش هر دو مولفه غنا و یکنواختی در تعیین تنوع زیستی، بوم شناسان علاقه مندند تا بتوانند شاخص های تنوع را به گونه ای تجزیه نمایند که سهم هر یک از دو مولفه در تعیین مقدار شاخص معین گردد. روش نوینی که برای این منظور ابداع شده است آنالیز SHE (اس اچ ای) نام دارد. این روش به منظور تعیین سهم هر یک از مولفه های تنوع در سطوح گونه، تیره، فرم رویشی، فرم بیولوژیکی و دوره زندگی گیاهان در مراتع کوهستانی منطقه زیارت گرگان، استان گلستان، استفاده شده است. در این بررسی با استفاده از 142 پلات یک مترمربعی که به طور تصادفی در منطقه مورد مطالعه پیاده گردید، ضمن شناسایی گونه های گیاهی، درصد تاج پوشش گونه ها در هر پلات ثبت شد. تعلق هر گونه به جنس و تیره، فرم رویشی، فرم بیولوژیک و دوره زندگی آنها مشخص گردید. شاخص تنوع شانون- واینر برای برآورد تنوع در سطوح تاکسونومیک، فرم های رویشی و بیولوژیکی و دوره زندگی گیاهان استفاده شد. با استفاده از آنالیز SHE، سهم هر یک از مولفه های غنا و یکنواختی در سطوح تعیین شده برآورد شد. نتایج نشان می دهد سهم یکنواختی، در تعیین تنوع در سطوح گونه و تیره بیشتر از غنا است. در حالی که سهم هر دو مؤلفه غنا و یکنواختی در تعیین تنوع در فرم های بیولوژیکی، رویشی و دوره زندگی گونه ها یکسان است.

بهره برداری مناسب و بهینه سیستم مخازن سدها یکی از دغدغه های مهم متخصصان و کارگزاران صنعت آب در نقاط مختلف دنیا به شمار می آید. در بیشتر سیستم های مخازن ذخیره دنیا، منحنی های فرمان به عنوان الگوی اصلی بهره برداری شناخته می شود. منحنی های یاد شده، مقادیر بهینه آب تامینی یا تحویلی سیستم، به ازای وضعیت های مختلف ذخیره مخزن و در ماه های مختلف سال را نشان می دهد. روش های مختلفی برای تعیین الگوی بهره برداری مخازن ذخیره آب وجود دارد که به سه دسته مدل های شبیه سازی، بهینه سازی و ماتریس احتمالی طبقه بندی می شوند. در روش های سنتی، طراحی سیستم مخازن ذخیره، تنها بر اساس داده های ثبت شده جریان رودخانه و اعمال نکردن شاخص های عملکرد مخزن صورت می گیرد. در این روش ها فرض می شود که در آینده، دوره خشکی شدیدتر از دوره بحرانی ثبت شده، اتفاق نخواهد افتاد که درست بودن این فرض نیز دور از ذهن می باشد. هدف از این تحقیق ارایه روشی است که با استفاده از آن بتوان منحنی های فرمان مخازن سدهای ذخیره ای را بر مبنای شاخص های عملکرد آنها (نظیر قابلیت اعتماد زمانی، آسیب پذیری و سرعت برگشت پذیری) تعیین نمود. برای این منظور ابتدا با استفاده از روش های سری زمانی AR(I) و والن سیا شاکی، هزار سری داده جریان برای رودخانه های ورودی به سدهای مخزنی مهاباد و شهرچای در استان آذربایجان غربی تولید شد. در ادامه با استفاده از روش های SPA اصلاح شده و ماتریس احتمالاتی گولد، تحلیل های مورد نیاز انجام و در نهایت برای ترکیب های مختلفی از میزان تقاضا و شاخص های عملکرد، منحنی های فرمان مناسب ارایه گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که انطباق خوبی مابین نتایج حاصل از روش های SPA و ماتریس احتمالاتی وجود دارد. بیشترین مقدار اختلاف بین دو روش در انعطاف پذیری های حداقل و کمترین اختلاف در انعطاف پذیری های حداکثر رخ داد. بیشترین و کمترین مقدار اختلاف در سایت مهاباد به ترتیب برابر 15/13 و 37/0 میلیون مترمکعب و در سایت شهرچای برابر 88/9 و 098/0 به دست آمد.

اندازه گیری منحنی مشخصه آب خاک پرهزینه و وقت گیر است. یکی از روش های ساده تخمین منحنی مشخصه استفاده از توابع انتقالی نقطه ای می باشد. در این تحقیق 20 نمونه خاک از مناطق اطراف شهرستان های مرودشت و فسا در استان فارس تهیه و منحنی مشخصه در مکش های صفر، 3، 6، 9، 12، 30، 100، 500، 1000 و 1500 کیلوپاسکال، بافت و سطح ویژه هر خاک اندازه گیری و میانگین هندسی قطر ذرات هر خاک محاسبه شد. سپس روابطی رگرسیونی برای تخمین رطوبت خاک در هر مکش ذکر شده بر اساس سطح ویژه و میانگین هندسی قطر ذرات خاک برقرار گردید. نتایج نشان داد که توابع انتقالی به دست آمده در مکش های صفر تا 12 کیلوپاسکال مناسب نمی باشد، اما توابع انتقالی به دست آمده در مکش های 30 تا 1500 کیلوپاسکال مناسب است.