مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی
سال:1397 | دوره:18 | شماره:81 |تعداد مقالات:60

مقدمه: سخنرانی و آموزش مبتنی برکامپیوتر از مهم ترین روش های آموزشی محسوب می شوند که برای آموزش به دانشجویان پزشکی مورد استفاده قرار گرفته است، با این حال مقایسه اثربخشی و کارآیی این روش ها با نقص های اساسی مواجه است. هدف از این مطالعه مقایسه تأثیر سخنرانی و آموزش مبتنی بر کامپیوتر بر یادگیری دانشجویان مقطع مقدمات پزشکی بالینی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است. روش ها: این مطالعه به صورت نیمه تجربی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام گرفت. جمعیت مورد مطالعه دانشجویان دو نیمسال متوالی در دوره مقدمات پزشکی بالینی بود. دانشجویان گروه اول به عنوان گروه شاهد(67 نفر) در این مطالعه وارد شدند و به آنها درس روماتولوژی با روش سخنرانی در کلاس آموزش داده شد. آموزش به دانشجویان گروه دوم (مداخله) (76 نفر) به صورت آموزش مبتنی بر کامپیوتر بود. جهت بررسی اثرات مداخله بر میزان یادگیری، دو آزمون چهار گزینه ای یکی در پایان دوره آموزشی و دیگری 8 هفته بعد از مداخله برگزار شد. نتایج: بر اساس نتایج اختلاف معناداری بین میانگین نمرات گروه شاهد (روش سخنرانی) و میانگین نمرات گروه های مداخله در آزمون اول وجود نداشت (77/0p=) ولی در آزمون دوم این اختلاف بین گروه های مورد مطالعه معنادار بود (001/0>P). دانشجویان گروه آموزش به کمک کامپیوتر در بیادآوری مطالب عملکرد بهتری از خود نشان دادند. نتیجه گیری: اگر چه مقایسه نتایج آموزشی کوتاه مدت هر دو آموزش یکسان بود، اما یادگیری و بخاطر سپاری مطالب پس از گذشت زمان، در آموزش مبتنی بر کامپیوتر از یادگیری مبتنی بر سخنرانی بیش تر بود.

این ربات نه فقط قبول شد که حتی 96 نمره بالاتر از نمره ای که نیاز بود کسب کرد! ! این خبر را در مطب دندان پزشکی از روزنامه ایران در روز اول آذر ماه1396 خواندم(1)؛ در ادامه نوشته بود این ربات قادر است به درستی بیماری ها را تشخیص دهد و برای آنها داروی مفید تجویز کند و همچنین پیش بینی کرده بود که تا سال 2025 یعنی تنها 7 سال دیگر ربات ها جای پزشکان را در جهان می گیرند. پس با این حساب ورودی های امسال دانشجویان پزشکی که حداقل قریب به چهار سال زحمت کشیدند برای قبولی در کنکور و قرار هست حداقل چندین سال هم در دانشکده های پزشکی زحمت بکشند رقیبان قدری چون جناب ربات خان دارند که باید حسابی با آنها دست و پنجه نرم کنند. با خواندن عبارات خبر، به جای همه آنها دلم فرو ریخت. به عنوان دانشجوی دکتری آموزش پزشکی که سعی کرده ام هر جایی که هستم به رسالت رشته ام فکر کنم و این که چطور می شود آموزش پزشکی را در پرتو آموزش های نوین توانمند کرد این مسأله قابل هضم نبود. خودم را تصور کردم در مطب دندان پزشکی که یک ربات اداره می کند، وقتی با دقت دندانم را شکل می دهد و یا کودکم را برای معاینه به مطب پزشک اطفال برده ام و ربات خیلی دقیق به معاینه می پردازد و من دلم برای برق چشم های مهربان دکتر اطفال پسرم تنگ می شود و به این نتیجه می رسم پزشکی فقط تشخیص بیماری و تجویز دارو نیست. اصلاً اسم این ربات ها را نمی شود پزشک گذاشت، مگر نه این که سازمان جهانی بهداشت ابعاد اجتماعی و روانی و معنوی را به بعد جسمانی سلامت وارد کرده است، مگر نه این که بیمار فقط با درمان بعد جسمانی بهبود نمی یابد، مگر نه این که بیش تر بیماران خواهان توجه های روانی و معنوی از پزشک خود هستند. مسلما رباتیک پزشکی، از تکنولوژی های تأثیرگذار در حوزه پزشکی هست که با توجه به جدید بودن آن جای تحقیق و توسعه در کشورمان را دارد، ربات های پزشکی با پیشینه 15 ساله، حاصل همکاری کارشناسان رباتیک و جامعه پزشکی تحولی بزرگ در تاریخ پزشکی با دقت و سرعت در فرایند درمان را رقم زده اند. با توجه به این که این تکنولوژی جدید است و تنوع بالایی دارد جامعه پزشکی ناگزیر از پذیرش آن است، مسلماً اگر همگام به جامعه جهانی پیش نرویم راهی جز فنا نخواهیم داشت، اما پارادایم های رشته پزشکی منطبق با این دگرگونی های اساسی نیست و هنوز روی همان اصولی که از متون کشورهای پیشرو بدون بومی استفاده کرده، پایبند است. به هر حال، موضوع پزشکی حفظ و ارتقای سلامت انسان است. انسان شامل جسم و روح است و هر مداخله درمانی جسم بر روح و روان آدمی نیز تأثیرگذار خواهد بود. پزشکی که به این موضوع توجه نکند، با یک ربات که آزمایش های بیمار را تفسیر می کند، تفاوتی ندارد و حتی ممکن است خطاپذیرتر هم باشد. پیشرفت های شگرف تکنولوژیک در تشخیص و درمان، باعث شده بیماری به جای بیمار در کانون توجه پزشکان قرار گیرد. این تأکید بر بیماری موجب بی توجهی به زمینه اجتماعی، فرهنگی و انسانی فرد بیمار شده است و همین امر زمینه ساز بی توجهی به نیاز های معنوی بیماران می شود. مسأله ای که باید از حالا درباره آن بیاندیشیم این است آیا زمان آن نرسیده که آموزش پزشکی را متحول کرده و سعی کنیم به جای تأکید بر بیماری ها و درمان آنها که ربات ها بسیار بهتر از انسان انجام می دهند به پزشکان آینده راه و رسم خوب طبابت کردن را بیاموزیم؟ شاید واقعا وقت آن رسیده معنویت در آموزش پزشکی را از مقوله سلیقه خارج کرده و به آن از منظر علمی بنگریم. مسأله ای که سال هاست کشورهای دیگر خیلی جدی به آن می پردازند و در آموزش پزشکی ما از منظر تفنن به آن نگریسته می شود.

سردبیر محترم مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی در سال 1394 برنامه تحول و نوآوری در آموزش عالی سلامت، بر مبنای سیاست کلی تدوین گردید و به دانشگاه های علوم پزشکی کشور که در قالب کلان مناطق سازمان دهی شده بودند، ابلاغ شد. مطالعات زیادی از جنبه های مختلف این برنامه را بعد از اجرا مورد بررسی قرار داده اند(1و2). اگر چه این برنامه کلان در حوزه آموزش عالی سلامت مزیت هایی دارد، اما نقص هایی نیز در برنامه به چشم می خورد که یکی از این موارد در این نامه مورد توجه قرار گرفته است. تربیت نیروهای انسانی متخصص توسط دانشگاه ها نه تنها باعث اتلاف منابع مالی و انسانی می شود، در درازمدت باعث شکل گیری ارائه خدمات کاذب در جامعه می شود. این معضل در مورد رشته های علوم پزشکی که دوره های طولانی و هزینه بری دارند، دو چندان است. به این ترتیب «نیازسنجی رشته/مقاطع علوم پزشکی» باید قبل از ابلاغ برنامه، با یک رویه علمی انجام می شد. فرایند اجرای برنامه تحول و نوآوری آموزش، در قالب تفاهم نامه بین معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با دبیرخانه کلان مناطق اجرایی شد و در هر تفاهم نامه تعدادی مأموریت به کلان مناطق و دانشگاه های علوم پزشکی مستقر در کلان مناطق سپرده شد. از جمله این مأموریت ها می توان موارد زیر را برشمرد: الف. توسعه راهبردی، هدف مند و مأموریت گرای برنامه های آموزش عالی سلامت؛ ب. آمایش سرزمینی، مأموریت گرایی، تمرکززدایی و توانمندسازی دانشگاه ها؛ ج. بین المللی سازی آموزش علوم پزشکی؛ د. توسعه آموزش مجازی در علوم پزشکی؛ ه. توسعه و ارتقای زیرساخت های آموزش علوم پزشکی؛ و. توسعه دانش پزشکی خانواده. برای حرکت در جهت اجرای مأموریت های فوق، پیش نیاز اصلی، دسترسی به نتایج «نیازسنجی رشته/مقاطع» علوم پزشکی است. به دلیل عدم دسترسی به نتایج این نیازسنجی دانشگاه های کلان مناطق هر کدام با روشی (البته نه چندان علمی و دقیق) اقدام به نیازسنجی کردند و هیچ یک عملاً موفق به این امر نشدند و بخش زیادی از انرژی و زمان خود را در این مسیر هدر دادند.

مقدمه: یادگیری خودراهبر فرآیندی است که در آن یادگیرندگان مسؤولیت برنامه ریزی اجرا و ارزشیابی یادگیری خود را بر عهده دارند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه اکتشافی بین عقاید معرفت شناختی و یادگیری خود راهبر در بین دانشجویان پرستاری انجام شد. روش ها: این مطالعه در بین دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه آزاد اصفهان (خوراسگان) به روش توصیفی و از نوع همبستگی با جامعه آماری که به تفکیک در دو دانشگاه به تعداد 436 و 387 نفر بود، به اجرا در آمد. با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به ترتیب از دو دانشگاه تعداد 159 و 141 نفر به عنوان نمونه برآورد گردید. ابزار پژوهش دو پرسشنامه ی خود راهبری و معرفت شناسی بودکه در پژوهش های قبلی روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفته بود. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش به کمک بسته آماری در علوم اجتماعی نسخه 22 انجام پذیرفت. نتایج: ضرایب همبستگی بین مؤلفه های خود راهبری (خود مدیریتی، تمایل به یادگیری و خودکنترلی) به ترتیب با مؤلفه های "حقیقت روشن و آشکار است" 251/0، 361/0 و430/0، "تفکر راجع به خود وقت تلف کردن است" 170/0، 298/0 و 405/0، "یادگیری نیازمند تلاش و کوشش است" 128/0، 250/0، 310/0، "دانش را باید به سرعت به دست آورد" 074/0-، 051/0-، 018/0 و "هوش پویا نیست "099/0-، 078/0-، 055/0 به دست آمد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد مؤلفه ی "حقیقت روشن و آشکار است" مؤلفه های خود راهبری را به میزان 11/6 و 18درصد، "تفکر راجع به خود وقت تلف کردن است "3/9 و 16درصد و "یادگیری نیازمند تلاش و کوشش است" نیز تمایل به یادگیری و خود کنترلی را به میزان 6 و9 درصد تبیین می کند. نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده می توان گفت که عقاید معرفت شناختی می توانند در گرایش افراد به سمت یادگیری خود راهبر مؤثر باشند.

مقدمه: یکی از تأثیرگذارترین عوامل مؤثر بر بهزیستی دانشجویان اقدامات و تدابیری است که از سوی اساتید جهت آموزش و انجام برنامه های درسی اجرا می گردد. با توجه به تأثیر مستقیم این اقدامات بر عملکرد درسی و اجتماعی دانشجویان علوم پزشکی، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبک های مدیریت کلاس با بهزیستی تحصیلی با نقش واسطه ای سرمایه های روان شناختی در بین دانشجویان علوم پزشکی دانشگاه بوشهر انجام شد. روش ها: دراین پژوهش توصیفی همبستگی، شرکت کنندگان 340 نفر از دانشجویان علوم پزشکی بوشهر در سال تحصیلی 95-1394 بودند که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند و به پرسشنامه بهزیستی تحصیلی، سبک های مدیریت کلاس و سرمایه های روان شناختی پاسخ دادند. پایایی این پرسشنامه ها در پژوهش های قبل مورد تایید قرار گرفت و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار Lisrel انجام شد. نتایج: اثر غیرمستقیم سبک مدیریت تعاملی بر بهزیستی تحصیلی برابر با 19/0 و با توجه به (95/5=t) معنادار است (01/0>P) و همچنین اثر غیرمستقیم سبک مدیریت غیر مداخله گر بر بهزیستی تحصیلی برابر با 12/0 و با توجه به (12/4=t) معنادار است (01/0>P) و در نهایت اثر غیرمستقیم سبک مدیریت مداخله گر بر بهزیستی تحصیلی برابر با 18/0 و با توجه به (29/5-=t) معنادار است (01/0>P). براساس نتایج، RMSEA برابر با 06/0، AGFI برابر با 94/0، GFI برابر با 98/0 و X2/df برابر با 36/2 است که همگی نمایانگر برازش مطلوب مدل هستند. نتیجه گیری: بنابر نتیجه به دست آمده، به نظر می رسد در صورتی که به دانشجویان فرصت بیش تری داده شود تا در امورات تحصیلی و مدیریت کلاس از علایق شخصی خود استفاده کنند و با استاد و همکلاسی های خود تعامل بیش تری داشته باشند و نیز با افزایش توانمندی های تحصیلی در آنها، بهزیستی تحصیلی در آنها افزایش می یابد.

مقدمه: تفکر انتقادی از مباحث رایج در علوم پزشکی است که امروزه استفاده از رویکردهای نوین آموزشی از جمله روش کلاس معکوس برای پرورش این مفهوم مطرح شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر به کارگیری روش آموزشی کلاس درس معکوس بر گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری انجام گرفت. روش ها: این مطالعه نیمه تجربی تک گروهی پیش آزمون-پس آزمون بر روی 43 نفر از دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت که واحد درسی اختلالات حرکتی را اخذ کرده بودند و در سال 1395 به روش سرشماری انتخاب شده بودند، انجام گرفت. دانشجویان قبل از هر جلسه کلاس، محتوای الکترونیکی حاوی سخنرانی های ضبط شده را مشاهده و بخش هایی از کتاب مرجع را مطالعه کرده و زمان کلاس صرف مشارکت در گروه های کوچک برای بحث درباره سؤالات و سناریوهای بالینی می شد. گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان قبل و بعد از اجرای کلاس معکوس با استفاده از پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی ریکتس مورد ارزیابی قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای، تی زوجی، ضریب همبستگی پیرسون و ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: میانگین و انحراف معیار نمره گرایش به تفکر انتقادی قبل از اجرای کلاس درس معکوس 26/13± 63/103( از مجموع 165نمره) بود و بعد از اجرای آن به 57/10± 53/122 رسید. گرایش به تفکر انتقادی کلی و حیطه درگیری ذهنی پس از مداخله افزایش معنادار آماری را نشان داد (0001/0=p). نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که روش آموزشی کلاس درس معکوس تأثیر مثبتی بر گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری دارد. بررسی رضایت دانشجویان از یادگیری با این روش به عنوان عاملی دخیل در پرورش تفکر انتقادی پیشنهاد می شود.

مقدمه: مؤسسات آموزش عالی در قرن بیست و یکم، در پی بسترسازی مناسب فعالیت های پژوهشی و افزایش کیفیت این پژوهش ها هستند. از جمله عوامل مؤثر بر کیفیت پژوهش ها، خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان است که انتظار می رود خودکارآمدی تصمیم گیری حرفه ای را به دنبال داشته باشد. روش ها: در این مطالعه توصیفی همبستگی، جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 94-95 بود که با روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای 300 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ی خودکارآمدی تصمیم گیری حرفه ای دانشجویان بتز و لازو (Betz & Luzzo) و پرسشنامه ی خودکارآمدی پژوهش هولدن (Holden) بود. پس از محاسبه روایی و پایایی ابزار، پرسشنامه ها توزیع و با استفاده از لیزرل و آزمون ضریب همبستگی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: در خودکارآمدی پژوهش، گزارش دهی از بالاترین نمره (29/1± 13/47) و مهارت گردآوری از پایین ترین نمره (67/2± 20/42) برخوردارند و در تصمیم گیری حرفه ای تعهد به هدف بالاترین (89/0± 10/3) و مهارت حل مسأله پایین ترین نمره (78/0± 3) را دارند. هم چنین بین ابعاد خودکارآمدی پژوهش و خودکارآمدی تصمیم گیری رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و با افزایش خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان خودکارآمدی تصمیم گیری حرفه ای آنان افزایش می یابد. نتیجه گیری: هر چه در برنامه درسی، بر توسعه مهارت های پژوهشی دانشجویان تأکید بیش تری گردد، احساس خودکارآمدی آنان در تصمیم گیری های حرفه ای و در مسیر توسعه حرفه ای افزایش خواهد یافت.

مقدمه: پیشرفت تحصیلی به دلیل پیامد ها و اثرات فردی و اجتماعی، همواره جزء اصلی ترین سازه های مورد توجه بوده است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی مدل ساختاری رابطه عملکرد خانواده و بدرفتاری والدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان: نقش میانجی کفایت اجتماعی و خودکارآمدی تحصیلی در سال تحصیلی 95-94 در شهر اصفهان صورت گرفت. روش ها: دراین مطالعه توصیفی همبستگی 540 نفر از نوجوانان مقطع دبیرستان شهر اصفهان در سال تحصیلی 95-94 شرکت نمودند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه سنجش خانواده (FAD)، پرسشنامه سنجش بدرفتاری والدین دیمیر(Demare)، پرسشنامه خودکارآمدی مورگان-جینکز(Morgan-Jinks) و مقیاس کفایت اجتماعی فلنر(Fellner) بود. داده ها با استفاده از برنامه نرم افزار lisrel و به روش تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که ضرایب تأثیر عملکرد خانواده بر پیشرفت تحصیلی و خودکار آمدی تأثیر معنادار دارد. تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که کفایت اجتماعی با عملکرد خانواده و بدرفتاری والدین رابطه معناداری دارد، اما در مدل ضرایب پیش ‍ بینی توسط آزمون تحلیل مسیر این ضرایب و تأثیر ها معنادار نشد. همچنین همچنین ضرایب تأثیر عملکرد خانواده با واسطه خودکارآمدی بر پیشرفت تحصیلی، و نیز بدرفتاری والدین بر پیشرفت تحصیلی، بدرفتاری والدین بر خودکار آمدی، بدرفتاری والدین با واسطه خودکارآمدی بر پیشرفت تحصیلی و نیز تأثیر خودکارآمدی بر پیشرفت تحصیلی معنادار بود. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد عملکرد خانواده بر پیشرفت تحصیلی و خودکار آمدی تأثیر دارد و برنامه ریزی برای بهبود این متغیرها جزء ضرورت های نظام آموزشی است. توجه به متغیرهای تاثیر گذار در پیشرفت تحصیلی نوجوانان می تواند زمینه رشدو پیشرفت تحصیلی در دوران آموزش عالی را نیز فراهم سازد.

مقدمه: آزمون بالینی ساختار یافته عینییا آسکییکی از شیوه های ارزشیابی است که طی سال های اخیر، در رشته های پزشکی و پیراپزشکی مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به این که مطالعات مختلف گزارشات متفاوتی در زمینه آثار این روش ارائه کرده اند، همچنان این سؤال وجود دارد که ارزشیابی دانشجویان پرستاری به روش آسکی چه تأثیری بر یادگیری، رضایت و اضطراب آنها دارد، لذا، مطالعه حاضر با هدف مرور بر مطالعات قبلی و بررسیتأثیر ارزشیابی به روش آسکی بر یادگیری، رضایت و اضطراب امتحان در دانشجویان پرستاری انجام شد. روش ها: این مطالعه به صورت مروری نظام مند انجام شد و در پایگاه هایGoogle Scholar، SID، Iranmedex، PubMed، ERICجستجو شد. مقالات از سال 2008 تا 2017 با استفاده از کلید واژه های دانشجویان پرستاری، ارزیابی، ارزشیابی، آزمون آسکی، ارزشیابی آسکی، یادگیری، استرس امتحان، اضطراب امتحان و رضایت از امتحان. OSCE، Nursing Students, Learning,، Satisfactionو Test Anxiety جستجو شد. در نهایت پس از اعمال معیارهای ورود، از بین 110 مقاله یافت شده، 15 مقاله وارد مطالعه شد. نتایج: نتایج در سه دسته تأثیر آسکی بر رضایت از امتحان دانشجویان، آسکیبه عنوانیک روش اضطراب آور در مقایسه با روش سنتی و تأثیر آسکی بر یادگیری دانشجویان پرستاری مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که شیوه آسکی با توجه به ویژگی هایی که در روند اجرا دارد، رضایتدانشجویان را جلب نموده است و باعث افزایشیادگیری آن ها شده است. با این حال، نتایج مطالعات درباره اضطراب آور بودن آسکی با یکدیگر توافق ندارد. نتیجه گیری: با طراحی دقیق ایستگاه ها، آماده سازی مناسب دانشجویان و اساتید در طول ترم تحصیلی، فراهم آوردن محیط مناسب، تجهیزات و نیروی لازم، اختصاص دادن زمان کافی به برگزاری آزمون، می توان ارزشیابی دقیقی را به روش آسکی از دانشجویان بعمل آورد.

مقدمه: استقلال دانشگاه از الزامات ساختی و کارکردی آن است. این پژوهش باهدفاولویت بندی ابعاد استقلال دانشگاهی از دیدگاه خبرگان دانشگاه علوم پزشکی بابل و صنعتی نوشیروانیانجام شد. روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی– پیمایشیو در سال 1396 انجام شد. سی نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی و دانشگاه علوم پزشکی بابل که در زمینه آموزش عالی، آموزش و یادگیری دارای سابقه و تجربه بودند به عنوان خبرگان دانشگاهی به روش نمونه گیری هدف مند برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها، از پرسشنامه محقق ساخته ماتریس مقایسه های زوجی استفاده شد. روایی پرسشنامه به تأیید خبرگان دانشگاهی رسید. همچنین، نرخ ناسازگاری پرسشنامه در دانشگاه علوم پزشکی 085/0و در دانشگاه صنعتینوشیروانی 074/0 به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده هااز روش AHP با نرم افزار expert choice-11 استفاده شد. نتایج: ابعاد استقلال دانشگاهی از دیدگاه خبرگان دانشگاه صنعتی نوشیروانی به ترتیباولویت، آزادی علمی با وزن 37/1، استقلال حقیقی با وزن 23/1، استقلال مالی با وزن 21/1، استقلال سازمانی و استقلال کارکنان با وزن 86/0 را به خود اختصاص داد. ابعاد استقلال دانشگاهی از دیدگاه خبرگان دانشگاه علوم پزشکی بابل به ترتیباولویت استقلال مالی با وزن 33/2، استقلال حقیقی با وزن 25/1، استقلال سازمانی با وزن 9/0 و آزادی علمی 61/0، استقلال کارکنان با وزن 44/0 را به خود اختصاص داد. نتیجه گیری: دستیابی به استقلال دانشگاهی مطلوب، یکی از نقاط قوت بسیار مهم نظام های آموزش عالی است. بررسی اولویت های استقلال دانشگاهی دو دانشگاه نشان داد، اهمیت هر بعد استقلال دانشگاهی تحت تاثیر رسالت و اهداف و کارکردهای آن دانشگاهقرار دارد وپیشنهاد می گردد برنامه ای برای حساس سازی نسبت به استقلال دانشگاهی و ارتقای تمامی ابعاد برای دستیابی به استقلال طرح ریزی گردد.

مقدمه: در حال حاضرعلی رغم وجود قوانین و مقررات و راهنماهای درمانی مختلف، اتخاذتصمیم های تشخیصی و درمانی پزشکان با وجود تلاش برای احترام به اعتقادات و هنجارهای فرهنگی بیمار، با دشواری هایی همراه است که می تواند درمان بیماران و رضایت آنها را تحت تأثیر قرار دهد. این مطالعه با هدف تبیین تجارب متخصصین پزشکی از تصمیم گیری در موقعیت های دشواراخلاقی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1391 انجام گرفت. روش ها: این مطالعه بااستفاده از رویکرد کیفی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد. جامعه پژوهش متخصصین پزشکی و نمونه ها با نمونه گیری مبتنی بر هدف و با حداکثر تنوع انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختارمند فردی بود. روش تجزیه و تحلیل به کار رفته، تحلیل محتوای مصاحبه های پیاده شده بود. پس از مرور مکرر متن مصاحبه ها، مضامین اصلی و فرعی استخراج شد. نتایج: 8 نفر از اساتید و متخصصین پزشکی در این مطالعه شرکت کردند. مضامین استخراج شده شامل3مضمون اصلی "آگاه سازی تدریجی بیمار"، "اعتمادسازی متقابل پزشک و بیمار" و "تصمیم سازی مشترک پزشک و بیمار" و 13 مضمون فرعی بود. نتیجه گیری: پزشکان در شرایط دشوار، تصمیم گیری ها را به صورت مشترک با بیمار انجام می دهند و اعتقاد دارند که باید پس از آگاه سازی بیمار و ایجاد اعتماد در وی، با امید به بهبودی بیمار هرچه در توان دارند، را به انجام برسانند.

استدلال بالینی (Clinical Reasoning) قضاوت در خصوص ماهیت مشکل و راه کار مواجهه با آن است، یک فرایند خطی نیست از این رو می توان آن را به عنوان یک چرخه از مواجه های بالینی دانست. صاحب نظران بالینیمعتقدند استدلال بالینی(حل مسئله، تصمیم گیری، تفکر نقادانه) باید به دانشجویان آموخته شده و مورد ارزیابی قرار گیرد(1). آزمون های آزمون با نکات کلیدی (KF)، استدلال بالینی (CRP-clinical reasoning problem)، تدبیر مشکل بیمار (PMP-Patient management problem)، پازل جامع (CIP-Comprehensive integrative puzzle)، توافق نسخ (SC-Script concordance)در ارزیابی استدلال بالینی استفاده می شود(2و3). آزمون پازل جامع برای اولین بار توسط بر(Ber)به عنوان ابزاری ابداعی و بدیل جهت ارزیابی استدلال بالینی معرفی گردید. در این آزمون از یک رویکرد شبکه ای استفاده می شود. به طوری که تشخیص های بالینی و سندرم ها در یک ردیف قرار می گیرند و یافته های بالینی مانند معاینه فیزیکی، تاریخچه، یافته های آزمایشگاهی در جدولی به صورت عمودی به تصویر کشیده می شوند. سپس چندین گزینه برای هر قسمت جدول داده می شود و دانشجویان باید از بین موارد ارائه شده گزینه درست را انتخاب نمایند. این روش قدرت مقایسه و افتراق از بین چندین گزینه مشابه را نیز می سنجد(4). پژوهشگر از این آزمون در سنجش توانایی تصمیم گیری دانشجویان پرستاری در مواجهه با موقعیت بالینی (کارآموزی) بهره جسته است، بدین صورت که پس از اتمام دوره کارآموزی با طراحی سؤالات و ارسال آن به صورت الکترونیک به دانشجویان، از آنها خواسته شد تا به صورت گروهی به آن پاسخ دهند....

مقدمه: امروزه آموزش مبتنی بر صلاحیت بسیار مورد توجه صاحب نظران حوزه آموزش پزشکی قرار گرفته و بسیاری از برنامه های درسی بر این اساس متحول شده است. علی رغم اهمیت موضوع و استفاده بسیار از این واژه در متون آموزشی، اتفاق نظری در مورد تعریف عملی و تئوریک آن وجود ندارد لذا با توجه به عدم شفافیت مفهوم و اینکه تمایز مشخصی بین این مفهوم و مفاهیم مشابه و مجاور آن وجود ندارد، این مطالعه با هدف ارائه تعریف تحلیلی " صلاحیت " با روش مک کنا انجام گرفت. روش ها: این تحلیل مفهوم با اجرای نه مرحله رویکرد مک کنا انجام شد. پس از انجام جستجوی وسیع در پایگاه های داده علمی با استراتژی های از پیش تعیین شده تعداد 52 سند مورد مطالعه قرار گرفت و ویژگی های تعریفی مفهوم استخراج و تعریف تحلیلیارائه شد. نتایج: بر اساس مرور متون چهار حوزه مفهومی شامل اهداف صلاحیت، اجزا صلاحیت، خصوصیات صلاحیت و توسعه صلاحیت استخراج شد. مورد الگو، مورد مخالف، مورد حد واسط و مورد جعلی ارائه شد. پیشایندها و پسایندهای مفهوم و معیارهای تجربی نیز تعیین گردید. نتیجه گیری: بر اساس یافته های مطالعه، تعریف صلاحیت عبارت است از توانایی انجام فعالیتی که از مجموع دانش(دانش کاربردی کدگذاری شده و دانش ضمنی مبتنی بر تجربه)، مهارت(فنی و شناختی) و توانایی ادراکی تشکیل شده است، این توانایی عادتی، پایدار، وابسته به وظیفه، قابل مشاهده و اندازه گیری، مستقل، مبتنی بر دانش و وابسته به زمینه است و جزء اصلی شغل محسوب می گردد، تبیین صلاحیت ها منجر به تعیین معیارهای عملکرد عالی می شود، چهارچوبی برای آموزش مبتنی بر عملکرد شغلی آتی را تشکیل می دهد و مبنای ارائه گواهی صلاحیت و تقویتپاسخ گویی اجتماعی قرار می گیرد. صلاحیت ها از طریق تدریس و کارآموزی تحت نظارت و همچنین تجربه واقعی همراه با بازاندیشی توسعه می یابند.

مقدمه: امروزه عملکرد تدریس اثربخش اعضای هیأت علمی و عوامل مؤثر بر رشد آن در نظام آموزش عالی، از اهمیت فزاینده ای برخوردار است. پژوهش حاضر باهدف، تعیینتأثیر آموزش مهارت های دیالوژیکی به اعضای هیأت علمی بر عملکرد تدریس اثربخش آنها انجام شد. روش ها: پژوهش حاضر در نیمسال اول سال تحصیلی96-1395 با روش نیمه تجربی از نوع دوگروهی با پیش آزمون و پس آزمون، انجام گردید. نمونه آماری مشتمل بر 43 نفر از اعضایهیأت علمی دانشگاه اصفهان بود که به دو گروه تجربی و شاهد تقسیم شدند. سپس آموزش استفاده از مهارت های دیالوژیکی در فرایند تدریس به عنوان مداخله بر روی گروه آزمایش اعمال شد و مداخله ای در گروه کنترل صورت نگرفت. جهت تعیین میزان کاربست مؤلفه های تدریس اثربخش توسط اعضایهیأت علمی، از پرسشنامه محقق ساخته خودارزیابی استادان در زمینه تدریس اثربخش در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون استفاده گردید. تحلیل داده ها با استفاده از آمار در دو سطح توصیفی(فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی(آزمونTمستقل و زوجی) انجام شد. نتایج: در مرحله پیش آزمون و قبل مداخله، میانگین نمره کلی عملکرد تدریس اثربخش استادان گروه شاهد با (51/10± 26/100) وگروهتجربی با (78/11± 84/96) ازمجموع 120 نمره، تفاوتآماری معناداری (548/0=P) با یکدیگر نداشت؛ اما بعد از مداخله و آموزش مهارت های دیالوژیکی به استادان، ارتقای میانگین نمرات تدریس اثربخش استادان در گروه تجربی(با11/14± 77/107) نسبتبهگروهشاهد(28/14± 66/95)معنادار (028/0=P) بود. نتیجه گیری: استفاده از مهارت های دیالوژیکی در فرایند تدریس و یادگیری می تواند به اعضایهیأت علمی در اجرای مطلوب تدریس اثربخشکمک نماید و زمینه ای در جهت اثربخشی تدریس آنها فراهم نماید.

در سال های اخیر بین المللی شدن به یکی از مباحث مهم در محافل دانشگاهی تبدیل شده است. دلایل متعددی برای حرکت به سوی بین المللی سازی برنامه آموزشی ذکر شده است کهاز جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد: بهبود کیفیت، رشد و توسعه ی منابع انسانی، انعقاد پیمان های راهبردی، تولید درآمد و تجارت اقتصادی، رشد و توسعه فرهنگی-اجتماعی و فهم متقابل، ایجاد روابط راهبردی و رشد و توسعه ی پژوهش و دانش. در مجموع می توان گفت که دلایل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و علمی لزوم حرکت به سمت بین المللی سازی برنامه های آموزشی را منجر شده اند(1). در کشورهای مختلف، دولت ها برای ارتقای برنامه های علمی بین المللی اقدامات متعددی را انجام دادند(1تا3). در این زمینه در کشور ما اسناد بالا دستی برای توسعه آموزش پزشکی همانند نقشه جامع علمی کشور، سند طرح تحول در نظام سلامت، حضور آموزش در سطح منطقه و جهان به عنوانیک سیاست و راهبرد اصلی برایدانشگاه ها مطرح شده است؛ در این راستا دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با هدف ایجاد تعاملات بین المللی در حوزه آموزش نگاهی به گسترش آموزش در سطح منطقه به ویژه کشورهای همسایه و علی الخصوص کشور افغانستان نمود. استان خراسان جنوبی و دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با توجه به هم مرز بودن با کشور افغانستان و دارا بودن اساتید متخصص در حوزه آموزش علوم پزشکی، بهترین شرایط برای عملیاتی کردن این امر مهم را دارد....

مقدمه: فرآیند تدریس و یادگیری طی دهه های اخیر تحت تأثیر تغییر و تحولات زیادی قرار گرفته است. این مطالعه با هدف ارزیابی برنامه درسی زبان تخصصی پزشکی در دانشکده ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، از دیدگاه دانشجویان و اساتیدانجام شد. روش ها: در این مطالعه توصیفی-مقطعی600 دانشجوی پزشکی سال سوم و هفتم دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در نیمسال دوم سال تحصیلی95-94 و 6 نفر از اساتید زبان تخصصی پزشکیبه صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری داده هاپرسشنامه محقق ساخته بود که پس از تأیید روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی، آزمون های تییک طرفه و دو طرفه و آزمون میانه، تحلیل شد. نتایج: در نهایت380 پرسشنامه دانشجویانتجزیه و تحلیل شد. شرکت کنندگان از مطالب تدریس شده ی زبان تخصصی پزشکی رضایت نداشتند و تعداد واحدهای درسی پیشنهاد شده راکافی نمی دانستند. همچنین توالیترم هایی که واحدهای زبان تخصصی ارائه می شوند را مناسب نمی دانستند. آنها همچنین معتقد بودند واحدهای زبان تخصصی پزشکی با توجه به آشنایی دانشجویان با طب بالینی(ICM) طراحی شودو مطالب آموزشی به روزرسانی شوند. همچنین، اظهار داشتند که در هر واحد درسی، باید اصطلاحات پزشکی به همراه مطالعات موردی گنجانده شوند. آنها همچنین معتقد بودند آزمون پایان ترم به تنهایی ارزشیابی مناسبی برای توانایی دانشجویان نیست و آزمون های متعدد را ترجیح می دادند. استادان ودانشجویان معتقد بودند که اساتید زبان نسبت به اساتید رشته پزشکی مهارت بیش تری در تدریس واحدهای زبان تخصصی پزشکی دارند. نتیجه گیری: کتاب های زبان تخصصی پزشکی نیاز به تغییر از نظر محتوی دارند و پیشنهاد می شود متخصصان زبان تدریس این دروس را به عهده بگیرند.

مقدمه: شناخت عوامل مؤثر در ایجاد و افزایش انگیزه شغلی اعضای هیأت علمی در جهت انجام فعالیت های آموزش و پژوهشی بسیار مفید است. این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر نقش مدل ویژگی های شغلی هاکمن و اولدهام در ایجاد و توسعه انگیزش شغلی اعضای هیأت علمی انجام شد. روش ها: در این پژوهش توصیفی همبستگی، جامعه آماری متشکل از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیرازبود که از این میان 140نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری اطلاعات، تلفیقی از دو پرسشنامه بسته و استاندارد بود. امتیازدهی پرسشنامه به صورت لیکرت 5گزینه ای بود. داده ها با بهره گیری از نرم افزار (lisrel8. 5) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که اهمیت وظیفه، هویت وظیفه، تنوع وظایف، استقلال شغلی و بازخورد شغلی دارای تأثیر مستقیم و معنادار بر انگیزش شغلی اعضای هیأت علمی دارد. در این میان بعد استقلال شغلی با ضریب مسیر 51/0 بیش ترین تأثیر را بر انگیزش شغلی دارد و هویت وظیفه با ضریب مسیر 19/0 کم ترین تأثیر را دارا هستند. نتیجه گیری: با توجه به تأیید فرضیه های موجود در این مطالعه، الگوی مفهومی پژوهش حاضر مدل مناسبی برای ایجاد و توسعه انگیزش شغلی در بین اعضای هیأت علمی است. مدیران دانشگاه علوم پزشکی با اتکا به این یافته ها، می توانند در جهت افزایش انگیزش شغلی اعضای هیأت علمی تصمیمات مناسبی را اتخاذ کنند.

مقدمه: اصلی ترین عامل مؤثر بر انجام موفقیت آمیز پژوهش و دنبال کردن آن در دانشجویان تحصیلات تکمیلی، خودکارآمدی پژوهشی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین خودکارآمدی پژوهشی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در سال 95-1394انجام شد. روش ها: دراین مطالعه توصیفی مقطعی 200 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری مشغول به تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در سال 95-1394 به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه خودکارآمدی پژوهشی فیلیپس و راسل (Phillips & Russell) که روایی و پایایی آن در مطالعات قبلی تایید شده بود، جمع آوری شد و توسط آزمون های تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه تحلیل گردید. نتایج: در نهایت 154 پرسشنامه تحلیل شد. میانگین سنی دانشجویان 3/6± 51/30 سال بود. میانگین نمره خودکارآمدی پژوهشی 1/53± 43/180 بود(ازمجموع 297نمره) که بر حسب مقطع تحصیلی و وضعیت تأهل اختلاف معناداری داشت و در دانشجویان مقطع دکتری (84/24± 18/223) و دانشجویان مجرد (52/45± 33/189)، به طور معناداری بیش تر بود، ولی اختلاف معناداری در نمره خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان، بر حسب جنسیت، وضعیت سکونت و دانشکده مشاهده نشد. بین معدل تحصیلی دانشجویان با نمره خودکارآمدی پژوهشی ارتباط مستقیم و معناداری وجود داشت (290/0=r و 0001/0=p). نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد، خودکارآمدی پژوهشی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، در حد متوسط است و برای ارتقا، نیاز به مداخلات آموزشی مناسب وجود دارد.

مقدمه: برای هر دانشجوی پزشکی در دوره کارآموزی، آموزش بر بالین بیمار نقشی محوری ایفا می کند که می تواند میان دانسته های تئوری و مهارت بالینی وی پیوند بزند. هر سیستم آموزش کارآمد نیازمند ارزیابی مکرر است و آموزش پزشکی نیز از این قاعده مستثنی نیست. این مطالعه با هدف بررسی عرصه های آموزش بالینی گروه های بزرگ از نظر کارآموزان پزشکی عمومی دانشکده ی پزشکی اصفهان انجام شد. روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی عرصه های آموزش بالینی (راند آموزشی و آموزش سرپایی) گروه های جراحی، داخلی، زنان و زایمان و اطفال بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از نظر کارآموزان در نیم سال نخست سال تحصیلی 95-94 مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش در 61 گروه کارآموزی به صورت سرشماری شامل 21 گروه کارآموزی داخلی، 20 گروه کارآموزی جراحی، 7 گروه کارآموزی زنان و زایمان و 13 گروه کارآموزی اطفال در هفته نخست دوره انجام گرفت. برای جمع آوری اطلاعات از دفترچه پایش بالینی شامل تعداد دانشجویان شرکت کننده، ساعات حضور دانشجو، ساعات آموزش دانشجو توسط اساتید، تعداد بیمار ویزیت شده در هر روز، به مدت یک هفته به تفکیک عرصه های آموزشی استفاده شد. در انتها اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار Excell به صورت میانگین و انحراف معیار محاسبه و گزارش شد. نتایج: کارآموزان به طور میانگین روزانه در عرصه های آموزش بالینی (راند آموزشی و آموزش سرپایی) داخلی 53/0± 5/2ساعت، جراحی 32/0± 75/2ساعت، زنان و زایمان 3/0± 04/2 ساعت و اطفال 24/0± 17/2ساعت در بخش ها و 25/0± 75/2 ساعت در درمانگاه ها تحت آموزش اساتید قرار دارند. کارآموزان به طور میانگین روزانه در عرصه های آموزش بالینی بستری و سرپایی داخلی 55/1± 54/5 بیمار، جراحی 25/1± 25/8 بیمار، زنان و زایمان 6/0± 3 بیمار بستری و 02/5± 2/22 بیمار سرپایی و اطفال تعداد 02/1± 7/5 بیمار بستری و 14/5± 9/15 بیمار سرپایی را ویزیت می کنند. نتیجه گیری: اطلاعات به دست آمده از میانگین تعداد کارآموزان، کارورزان، دستیاران، تعداد بیمار ویزیت شده در هر روز، تعداد ساعات حضور کارآموزان در بخش و آموزش توسط استاد می توان تصویری واقع بینانه از شرایط عرصه های آموزشی را به تصویر بکشدو به برنامه ریزان آموزش کارآموزان کمک نماید.

مقدمه: یکی از عوامل مؤثر بر یادگیری دانشجویان سبک های یادگیری آنها است که قابلیت تغییر دارد و در این راستا می تواند در تطابق با شیوه تدریس موجب تسهیل فرآیند یادگیری در مخاطبین گردد. این مطالعه با هدف شناخت سبک های یادگیری دانشجویان دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی انجام شد. روش ها: دراین پژوهش مطالعه ی توصیفی مقطعی، جامعه مورد بررسی دانشجویان دندانپزشکی دو سال آخر پردیس بین الملل دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 96-1395 بودند. نمونه گیری به روش تمام شماری و گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه استاندارد وارک(VARK-7. 8) انجام شد. داده ها با استفاده از شاخص های آمارتوصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: از مجموع 93 نفر از دانشجویان شرکت کننده، 72% دختر و 28% پسر بودند. میانگین سنی آنها 09/ 25 و میانگین معدل نیم سال قبل 5/15 بود. نتایج نشان دادند که 86% دانشجویان تک سبکی بودند و سبک غالب، سبک شنیداری گزارش شد. در دانشجویان پسر سبک جنبشی و در دانشجویان دختر سبک شنیداری دارای فراوانی بیش تری بود. فراوان ترین شیوه یادگیری چند سبکی در بین دانشجویان، روش دو سبکی بود. همچنین مقایسه متغیرهای دموگرافیک ارتباط معناداری نشان نداد(05/0≤ p). نتیجه گیری: توصیه می شود در ابتدای ورود دانشجویان و به خصوص بعد از طی دوره علوم پایه، سبک های یادگیری آنان تعیین گردد. این امر موجب انطباق شیوه تدریس اساتید با نوع یادگیری دانشجویان می شود که می تواند کارآیی دوره های آموزشی را بهبود بخشد.

مقدمه: گزارش صبحگاهی، کنفرانس های مبتنی بر مورد را توصیف می کند که استادان، دستیاران و سایر دانشجویان پزشکی برای ارائه موارد بالینی پذیرفته شده در شب گذشته در آن شرکت می کنند. دراین پژوهش با در نظر گرفتن استانداردهای ملی، نحوه برگزاری جلسات گزارش صبحگاهی بیمارستان های آموزشی شهرکرد بررسی گردید. روش ها: در این پژوهش توصیفی– مقطعی، براساس استانداردهای ملی ابلاغ شده از سوی وزارت بهداشت و مرور مطالعات، چک لیست بررسی نحوه برگزاری جلسات گزارش صبحگاهی طراحی گردید. مشاهده گر با حضور در 22جلسه گزارش صبحگاهی( به صورت سرشماری) چک لیست را تکمیل نمود و در نهایت داده های جمع آوری شده با استفاده از شاخص های آماری توصیفی تجزیه و تحلیل شد. نتایج: در گزارش صبحگاهی های بررسی شده میانگین طول مدت جلسات 69/13± 36/49 دقیقه بود. در20 (9/90%) گزارش صبحگاهی، اساتید گرداننده بحث بودند. در 16 گزارش (3/77%) شیوه ارائه مطالب پرسش و پاسخ بود و اساتید فقط سؤال می پرسیدند. در 14 مورد (6/63%) یک بیمار معرفی شد و در 12 مورد (5/54%) فرد معرفی کننده کارورز بود. بیش ترین بیمارانی که در جلسات گزارش صبحگاهی معرفی شدند بیماران پیچیده با فراوانی50% (11مورد) و بعد ازآن بیماران شایع با فراوانی6/13% (3مورد) بودند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد ساختار کلی جلسات گزارش صبحگاهی گروه های مورد بررسی قابل قبول است و گروه ها به برگزاری آن پای بندند اگرچه در برگزاری جلسات ایرادات و نقص هایی وجود دارد. بنابراین اطلاع از نقاط قوت وضعف و ترغیب گروه ها باعث خواهد شدکه شرایط جلسات ارتقا یابد و به آموزش بالینی مؤثر کمک نماید.

مقدمه: امروزه به طور ویژه ای به آموزش پاسخ گو که هدف آن شناسایی و ارزیابی نیازهای آموزشی، بازنگری و تدوین برنامه های آموزشی در راستای پاسخ گویی به نیازهای جامعه است، پرداخته شده است، لذا این پژوهش با هدف ارزیابی برنامه آموزشی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی از دیدگاه دانش آموختگان رشته بر مبنای آموزش پاسخ گو انجام شد. روش ها: در این پژوهش پیمایشی توصیفی کلیه دانش آموختگان کارشناسی ارشد رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی که در طی سال های 1393 تا9513 دانش آموختگان شده بودند، به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. اطلاعات دانش آموختگان از بانک اطلاعات دانش آموختگان وزارت متبوع بر اساس نام و نام خانوادگی و شماره تماس شامل 47 نفر استخراج گردید. اطلاعات با استفاده از یک پرسشنامه (الکترونیک) محقق ساخته پس از تایید روایی و پایایی جمع آوری شد. در نهایت داده های جمع آوری شده با استفاده از شاخص های آماری توصیفی و آزمون تی تجزیه و تحلیل شد. نتایج: از نظر دانش آموختگان این رشته، میزان انطباق برنامه درسی رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی با نیازهای علمی، فردی، اجتماعی، شغلی و نیازهای اطلاعاتی جامعه پزشکی به طور معنا داری کم تر از حد متوسط (مقدار50) گزارش شد (05/0>P). بیش ترین میانگین (76/23)66/39 و کم ترین میانگین (63/22)99/35 به ترتیب مربوط به نیاز اجتماعی و نیاز علمی به دست آمد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش بنظر می رسد برنامه درسی تدوین شده به طور کامل پاسخ گوی نیازهای دانش آموختگان نیست و لازم است در محتوا و سرفصل دروس ارائه شده تجدید نظر صورت گیرد.

بررسی اثربخشی محیط های آموزشی به لحاظ نقویت روحیه پژوهشگری به عنوان گامی در جهت تغییر رویکرد نظام آموزشی از حافظه گرایی به سمت تقویت تفکر پژوهشی و ایجاد انگیزه برای مهارت پژوهش در دانشجویان است. یکی از عوامل موثر بر این تفکر و مهارت پژوهش، نوع روش تدریس است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه روش تدریس کاوشگری با روحیه پژوهشگری در بین دانشجویان رشته پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام یافت. روش ها: در این پژوهش توصیفی-همبستگی، جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته پرستاری در سال تحصیلی 95-96 بود که حجم نمونه 181 نفر برآورد شد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه محقق ساخته 28 سؤالی روش تدریس کاوشگری و پرسشنامه محقق ساخته 35 سؤالی روحیه پژوهشگری بود که پس از تایید روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. داده های گردآوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شد. نتایج: در روش تدریس کاوشگری، مؤلفه استدلال کردن (293/0r=، 001/0>p)، مؤلفه حل مسأله (234/0r=، 011/0>p)، مؤلفه فرضیه سازی (229/0r=، 013/0>p) و مؤلفه کنجکاوی (462/0r=، 001/0>p) با روحیه پژوهشگری رابطه مثبت و معنادار داشت. نتایج حاصل از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که از بین مؤلفه های روش تدریس کاوشگری، مؤلفه کنجکاوی پیش بینی کننده قابل اعتمادی برای روحیه پژوهشگری در بین دانشجویان رشته پرستاری به شمار می رود. نتیجه گیری: براساس نتایج از بین مؤلفه های روش تدریس کاوشگری، مؤلفه کنجکاوی پیش بینی کننده قابل اعتمادی برای روحیه پژوهشگری در بین دانشجویان رشته پرستاری به شمار می رود. از این رو، توجه به روحیه کنجکاوی دانشجویان عامل موثری برای تشویق آنان به پژوهش می باشد.

مقدمه: درس ویروس شناسی ازدروس با اهمیت در رشته های علوم پزشکی است که آموزش ناکافی آن می تواند موجب کاهش مهارت های تشخیصی بیماری های ویروسی در کلینیک و آزمایشگاه گردد، در حالی که در بسیاری از دانشگاه های علوم پزشکی این درس به صورت بخش کوچکی از آموزش میکروبیولوژی ارائه می شود. این مطالعه با هدف بررسی دیدگاه دانشجویان رشته های پزشکی و علوم آزمایشگاهی همدان و کرمانشاه در مورد ضرورت بازنگری درس ویروس شناسی انجام گردید. روش ها: پژوهش توصیفی مقطعی حاضر، با مشارکت دانشجویان دوره کارآموزی و کارورزی رشته پزشکی و دانشجویان سال آخر علوم آزمایشگاهی در دو دانشگاه علوم پزشکی همدان و کرمانشاه به صورت سرشماری از 275 دانشجو در نیمسال اول 1395انجام شد. داده ها توسط پرسشنامه ای محقق ساخته جمع آوری گردید و داده ها با استفاده از روش آمار توصیفی و آزمون t نمونه های مستقل و من ویتنی، تحلیل شد. نتایج: اکثر دانشجویان پزشکی 154نفر (7/80%) و دانشجویان علوم آزمایشگاهی 67 نفر (8/79%) از) درس ویروس شناسی را جزء دروس با اهمیت می دانستند؛ همچنین 94 نفر (3/49%) از دانشجویان پزشکی و40 نفر (6/47%) از دانشجویان علوم آزمایشگاهی با افزایش تعداد واحد این درس موافق بودند. نتایج نشان داد بین نمرات دیدگاه دانشجویان علوم آزمایشگاهی تنها در حیطه ی محیط آموزشی تفاوت معناداری بین دو جنس دیده شد (026/0=P)، اما بین نمرات دیدگاه دانشجویان پزشکی در دو جنس در هیچ کدام از حیطه ها تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها دانشجویان ویروس شناسی را جزء دروس با اهمیت در رشته خود می دانستند و با تغییر و بازنگری در سرفصل ها و واحد درس موافق بودند. با توجه به اهمیت و کاربرد درس ویروس شناسی در بالین، بازنگری در برنامه آموزشی این درس ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: یکی از اهداف سیستم های آموزشی، بهبود کیفیت تدریس و رضایت دانشجویان از دوره درسی است. پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر ارزشیابی دانشجویان از تدریس اساتید در اوایل ترم بر نتایج ارزشیابی اساتید در پایان ترم طراحی گردید. روش ها: در این مطالعه مداخله ای شاهددار، تعداد 30 نفر از اعضای هیأت علمی دانشکده پرستاری – مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران در دو گروه تجربی و شاهد قرار گرفتند. در هر دو گروه ارزشیابی در اوایل و پایان ترم انجام شد، نتایج ارزشیابی اوایل ترم، در اختیار اساتید گروه تجربی قرار گرفت. در پایان ترم، پس ازانجام ارزشیابی پایانی تفاوت نمرات ارزشیابی اوایل ترم و پایان ترم در دو گروه مقایسه شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه حاوی اطلاعات دموگرافیک و فرم ارزشیابی دانشجویان ازتدریس اساتید بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری توصیفی، تی مستقل، تی زوج، یا آزمون های ناپارامتری ویلکاکسون و من-ویتنی استفاده گردید. نتایج: میانگین اختلاف نتایج ارزشیابی اوایل ترم با پایان ترم در دو گروه شاهد و تجربی (51/4=t و 01/0>P) تفاوت معناداری را نشان داد. در گروه شاهد 06/0=, sd 05/0= ) ودر گروه تجربی 035/0=, sd 49/0= (01/0>P). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان دهنده تأثیر مثبت انجام ارزشیابی دانشجویان از اساتید در اوایل ترم است. آگاهی اساتید در طول ترم از نظرات دانشجویان، می تواند سبب ارتقای کیفیت تدریس آنان شود و رضایت مندی دانشجویان را ارتقا دهد.

مقدمه: یکی از مشخصه های کیفیت در دانشگاه، برآورده شدن انتظارات دانشجویان از خدمات آموزشی است. این مطالعه با هدف بررسی دیدگاه دانشجویان دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به کیفیت خدمات آموزشی ارائه شده در این دانشکده با استفاده از مدل سروکوال انجام شد. روش ها: در این مطالعه توصیفی مقایسه ای، حجم جامعه مورد بررسی 400 نفر بود که بر اساس نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای تعداد 80 نفر از دانشجویان دکتری عمومی دانشکده داروسازی اصفهان طبق 5 ورودی موجود در دانشکده در سال تحصیلی 95-1394 انتخاب شدند. در مجموع 40 نفر دانشجوی مرد و 40 نفر دانشجوی زن در 5 طبقه مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سروکوال استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون های ویلکاکسون، T زوجی و آنالیز واریانس انجام شد. نتایج: در تمامی ابعاد کیفیت خدمات آموزشی، شکاف وجود داشت (001/0p<). بیش ترین میانگین شکاف در بعد همدلی (74/0± 62/1-) و کم ترین میانگین شکاف مربوط به بعد اطمینان (68/0± 09/1-) بود. نتیجه گیری: انتظارات دانشجویان بالاتر از ادراکات آنها از وضعیت موجود در دانشکده بود و در هیچ کدام از ابعاد خدمت، انتظارات آنها برآورده نشده بود. در راستای بهبود این وضعیت، ابتدا باید بعد همدلی و سپس سایر ابعاد خدمت در اولویت مسؤولین قرار گیرد.

مقدمه: یکی از چالش هایی که امروزه در آموزش پزشکی مورد توجه قرار دارد، عدم حضور دانشجویان در کلاس های درس است. این مطالعه به منظور تعیین عوامل مؤثر بر غیبت از کلاس دانشجویان از دیدگاه اساتید و دانشجویان و مقایسه دیدگاه آنان در رابطه با تأثیر شرکت در کلاس بر پیشرفت تحصیلی، انگیزه اساتید و شرکت در کلاس به عنوان یک معیار تعهد حرفه ای انجام گردید. روش ها: مطالعه حاضر به صورت ترکیبی، در سال 1394 تا 1396 در دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. شرکت کنندگان در این مطالعه دانشجویان و اعضای هیأت علمی علوم پایه دانشکده پزشکی در زمان انجام مطالعه بودند. روش نمونه گیری در مرحله تدوین ابزار به صورت هدف مند و در مرحله بررسی نظرات به صورت در دسترس بود. در این مطالعه از دو ابزار محقق ساخته پس از تأیید روایی و پایایی استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون تی مستقل استفاده شد. نتایج: از نظر دانشجویان و اعضای هیأت علمی، مهم ترین عامل مؤثر بر حضور دانشجویان در کلاس درس، تسلط علمی بالای استاد و تبحر وی در محتوا و همچنین قدرت بیان استاد بود. بین نظرات دانشجویان و اعضای هیأت علمی در خصوص تأثیر حضور در کلاس درس بر پیشرفت تحصیلی (34/2-=, t02/0p=) و انگیزه اعضای هیأت علمی، تفاوت معنادار وجود داشت (5/7-=, t 001/0p=). ازنظر اعضای هیأت علمی حضور در کلاس درس معیاری برای تعهد حرفه ای دانشجویان است؛ اما دانشجویان با این معیار کم تر موافق بودند (21/6-=, t 001/0p=). نتیجه گیری: مهم ترین عامل مؤثر بر حضور دانشجویان در کلاس درس، تسلط علمی بالای استاد، تبحر وی در محتوا و قدرت بیان استاد بود. به نظر می رسد که برای افزایش میزان حضور دانشجویان در کلاس درس باید بیش ازپیش به نحوه جذب اعضای هیأت علمی و توانمندسازی آن ها در امر آموزش توجه نمود.

مقدمه: تدریس بعنوان یکی از فعالیت های اصلی آموزش و انجام موفق آن، مستلزم توجه به معیارهای آن می باشد. ازاین رو، هدف مطالعه حاضر تعیین معیارهای تدریس اثربخش از دیدگاه اساتید و دانشجویان و میزان کاربست آن در فرایند آموزشی دانشگاه تبریز است. روش ها: دراین مطالعه از نوع ترکیبی (کیفی-کمی) جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد و اعضای هیأت علمی دانشگاه تبریز بود. در بخش کمی روش نمونه گیری از نوع تصادفی طبقه ای بود که با استفاده از جدول مورگان 375 نفر از دانشجویان و 145 نفر از اساتید به عنوان نمونه انتخاب شدند. در بخش کیفی نیز، حجم نمونه اساتید و دانشجویان در مصاحبه تا زمانی که داده ها به حد اشباع برسد ادامه یافت و تعداد 14 نفر استاد و 30 نفر دانشجو از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کمی از آمار توصیفی و استنباطی (t تک نمونه ای) و در بخش کیفی نیز از روش اسمیت استفاده گردید. نتایج: در بخش تحلیل کیفی، معیارهایی ازقبیل طراحی و تدوین درس، اجرا و ارائه درس، روابط انسانی و ویژگی های فردی و ارزشیابی به عنوان معیارهای تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان و اساتید معرفی شد. در بخش کمی نیز مؤلفه طراحی و تدوین درس به ترتیب از دید اساتید و دانشجو با مقدار میانگین (66/2± 35/3، 51/4± 98/2)، مؤلفه اجرا و ارائه درس (14/5± 58/3، 48/7± 38/3)، مؤلفه روابط انسانی و ویژگی های فردی (92/2± 48/3، 58/4± 35/3) و مؤلفه ارزشیابی (15/2± 69/3، 54/4± 25/3) به عنوان معیارهای تدریس اثربخش در فرایند آموزشی دارای کاربرد بودند. نتیجه گیری: به کارگیری این معیارها برای تدریس مؤثر در دانشگاه تبریز می تواند در ارتقا فرآیندهای آموزشی مؤثر واقع شود.

مقدمه: در طول دو دهه گذشته اعضای جامعه آموزش پزشکی زمان و تلاش زیادی صرف نمودند تا تضمین کنند که حرفه ای گرایی پزشکی به دانشجویان پزشکی و رزیدنت ها تلقین می شود. یک سری اصول تربیتی وجود دارد که در زمینه آموزش حرفه ای گرایی در مقطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی اعمال می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی امکان پذیری آموزش حرفه ای گرایی در پزشکی و چگونگی آن صورت پذیرفت. روش ها: در این مطالعه مروری با کلید واژه های انگلیسی و فارسی پروفشنالیسم(حرفه ای گرایی/ حرفه ای گری)، حرفه ای گرایی پزشکی، آموزش پزشکی، اخلاق پزشکی، برنامه درسی اخلاق پزشکی در پایگاه داده های الکترونیکSID, Magiran, Medlib,، ERIC، Scoupus، Medline، Web of Science در 20 سال گذشته در فاصله سال های 1995 تا 2015جستجو و انتخاب صورت پذیرفت. از مجموع 60 مقاله و چهار e-book به دست آمده به این ترتیب، مستندات 28 مقاله و دوکتاب مرتبط، استخراج گردید. نتایج: مرور متون تخصصی 28 مقاله و دو کتاب در موضوع مورد مطالعه، نشان داد که حرفه ای گرایی در آموزش پزشکی در دو قالب رویکرد صریح و ضمنی به وقوع می پیوندد. حاصل این اتفاق، پزشک به عنوان «فردحرفه ای» با تمام ویژگی های آن است. نتیجه گیری: براساس نتایج، حرکت در راستای آموزه های تئوری یادگیری موقعیتی نشان می دهد که بایستی بین آموزش صریح و روشن رکن شناختی حرفه ای گرایی و ایجاد فرصت هایی برای رخ دادن یادگیری در محیط واقعی تعادل برقرار شود. در این جهت برنامه درسی آموزش پزشکی نیازمند تحول است.

مقدمه: امروزه اضطراب امتحان یکی از شایع ترین اضطراب ها است. این پژوهش باهدف بررسی تأثیر روش های شناختی رفتاری و وجودی در کاهش اضطراب امتحان دانشجویان پرستاری انجام شد. روش ها: طرح این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون گسترش یافته با گروه شاهد بود. جامعه آماری شامل دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شهر اردبیل در سال 1395 بود. ابتدا پرسشنامه مقیاس اضطراب امتحان ساراسون (پیش آزمون) در بین 500 نفر از دانشجویان پرستاری اجرا شد، سپس از بین دانشجویانی که اضطراب امتحان انها تشخیص داده شد، به روش نمونه گیری تصادفی، 45 نفر به طور تصادفی در سه گروه (دو گروه تجربی و یک گروه شاهد)، جایابی شدند. گروه اول تحت مداخله با درمان شناختی-رفتاری، و گروه دوم تحت مداخله با روان درمانی وجودی در 6 جلسه 50 دقیقه ای قرار گرفتند و گروه سوم مداخله ای دریافت نکردند. سپس مقیاس اضطراب امتحان ساراسون برای اعضای هر سه گروه اجرا شد و داده های پژوهش با استفاده از شاخص های آمارتوصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: میانگین و انحراف معیار نمره اضطراب در گروهی که تحت درمان روش شناختی-رفتاری بودند در پیش آزمون 30/2± 20/16 و در پس آزمون 10/3± 33/13 و در گروهی که تحت درمان وجودی بودند در پیش آزمون 63/2± 06/17 و در پس آزمون 34/3± 73/14 و در گروه شاهد در پیش آزمون و پس آزمون به ترتیب 54/3+86/16 و 41/3± 33/17 بود. نتیجه حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین نمرات اضطراب (001/0, p= 17/10=F) به طور معناداری در پس آزمون درسه گروه مورد مطالعه متفاوت است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان با برنامه ریزی مناسب و استفاده به موقع از درمان های شناختی-رفتاری و وجودی از تبعات اضطراب در دانشجویان پیشگیری کرد.

مقدمه: یادگیری تجربه ای است که در فراگیر استرس ایجاد می کند و از طرفی تعلل ورزی در موقعیت تحصیلی یک پدیده ی بسیار رایجی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین رابطه ی بین عوامل استرس زای دانشجویی و تعلل ورزی در دانشجویان ساکن خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1395 انجام شد. روش ها: در این مطالعه مقطعی 267 نفر از دانشجویان ساکن خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی تهران به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. جمع آوری داده با استفاده از پرسشنامه های استرس دوران دانشجویی گادزلا (Gadzell) 51 سؤالی و مقیاس ارزیابی تعلل ورزی نسخه دانشجو شوارز و دیهل (Schwarzer & Diehl) 10 سؤالی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده ازآمار توصیفی و آزمون ضریب همبستگی پیرسون در سطح معناداری کم تر از 05/0 انجام گرفت. نتایج: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 56/3± 39/23 بود. از نظر جنسیت 7/39درصد افراد مورد مطالعه پسر و مابقی دختر بودند. بر اساس آزمون ضریب همبستگی بین عوامل استرس زای دانشجویی و تعلل ورزی همبستگی مثبت و ضعیفی مشاهده گردید (30/0 =r و 001/0>p)؛ همچنین بین معدل با تعلل ورزی همبستگی منفی و بسیار ضعیفی مشاهده شد (13/0-=r و 028/0=p). نتیجه گیری: دانشجویانی که تحت تأثیر عوامل استرس زای بالایی قرار دارند، تعلل ورزی بیش تری دارند. بنابراین می توان با کنترل و شناسایی عوامل استرس زای دانشجویی، تعلل ورزی را در بین دانشجویان کاهش داد.

مقدمه: در معنای گسترده یادگیری مادام العمر فرآیندی چند بعدی تصور می شود که علاوه بر منافع اقتصادی و اجتماعی، موجب رشد و توسعه شخصی هم می شود. این تحقیق با هدف بررسی نگرش دانشجویان علوم پزشکی نسبت به یادگیری مادام العمر در دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 96-95 انجام گرفت. روش ها: روش مورد استفاده توصیفی-پیمایشی بوده و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه یادگیری مادام العمر کنپر و کراپلی استفاده شد. نمونه پژوهشی شامل 140 نفر بود که به طور تصادفی از بین دانشجویان پزشکی دانشگاه تبریز انتخاب شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-23 و از آزمون های تی تک نمونه ای و تی هتلینگ استفاده شد. نتایج: در چهار مؤلفه ی تنظیم اهداف(50/0± 48/0)، کاربرد دانش و مهارت ها (60/0± 02/1)، خودراهبری و ارزشیابی (68/0± 28/0) و راهبردهای یادگیری انعطاف پذیر (54/0± 66/0) بین میانگین فرضی (صفر) و میانگین تفاوت معناداری وجود داشت (0001/0p=). ولی در مؤلفه جستجوی اطلاعات (10/1± 03/0) بین میانگین فرضی (صفر) و میانگین تفاوت معناداری وجود داشت (702/0p=). همچنین میانگین دانشجویان پسر در دو مؤلفه جستجوی اطلاعات و راهبردهای یادگیری انعطاف پذیر بیش تر از میانگین دختران بوده است (0001/0p=). نتیجه گیری: دانشجویان علوم پزشکی نسبت به مؤلفه های یادگیری مادام العمر نگرش مثبتی دارند. بالاترین میانگین مؤلفه کاربرد دانش و مهارت و پایین ترین مؤلفه جستجوی اطلاعات است. با توجه به ماهیت کاربردی و عملی بودن دروس رشته پزشکی، میانگین مؤلفه کاربرد دانش و مهارت بیش تر از سایر مؤلفه هاست. نکته قابل تأمل است که دانشجویان در مؤلفه جستجوی اطلاعات کم ترین میانگین را دارند و نیاز است در برنامه درسی به مهارت مدیریت اطلاعات و اشتراک دانش بیش تر توجه شود.

مقدمه: نحوه ارائه سناریو در جلسات یادگیری مبتنی بر مورد و پیامدهای آموزشی آن محل سؤال است. این مطالعه با هدف بررسی دیدگاه دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد پیامدهای یادگیری و انگیزشی استفاده از بیمار واقعی در مقایسه با سناریوی کتبی در جلسات یادگیری مبتنی بر مورد در دوره علوم پایه انجام شد. روش ها: این مطالعه توصیفی در سال 1396 در دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران بر روی 85 نفر از دانشجویان پزشکی ورودی 95 رشته پزشکی و با روش نمونه گیری در دسترس انجام شد. 74 نفر پرسشنامه را تکمیل نمودند. در سال اول دوره علوم پایه در جلسات یادگیری مبتنی بر مورد از سناریوی کتبی استفاده شد. در جلسه بحث موردی ایمونولوژی در سال دوم، بیماران واقعی دعوت شدند و سپس نظرات دانشجویان با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته روا و پایا بررسی شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: کلیه دانشجویان شرکت کننده در پژوهش معتقد بودند که حضور بیمار جذاب و چالش برانگیزتر از سناریوی کتبی بود. 73 نفر (22/98%) حضور بیمار واقعی را بر سناریوی کتبی ترجیح می دادند. 69 نفر (86/92%) بیان کردند که حضور بیمار واقعی نسبت به سناریوی کتبی تأثیر بیش تری بر یادگیری دارد. 73 نفر (22/98 درصد) معتقد بودند که استفاده از بیماران واقعی در کلاس های درس علوم پایه انگیزه بیش تری برای حضور در کلاس درس فراهم می کند. نتیجه گیری: به نظر می رسد که دانشجویان پزشکی استفاده از بیمار واقعی را به جای سناریوی کتبی در جلسات یادگیری مبتنی بر مورد ترجیح می دهند. از دید دانشجویان بیمار واقعی جالب تر و چالش برانگیزتر است، بر یادگیری و یادداری مطالب تأثیر بیش تری دارد و در درک ارتباط بین علوم پایه و بالین و بر مطالعه علوم پایه مؤثرتر است.

در نظام ارزشیابی 20 نمره ای این ابهام وجود دارد که وقتی یک دانشجو نمره ی 1/10 یا 9/9 می گیرد چه قدر قبولی یا مردودی او برای ما معنادار است؟ به عبارت دیگر اگر آزمون تکرار شود، از کجا بدانیم که جای دو دانشجوی قبول و مردود عوض نمی شود. در این نامه برآن هستیم تا روشی را ارائه کنیم که با استفاده از آن بتوان معناداری قبولی یا مردودی دانشجویان را با استفاده از فرمول کوکران تشخیص داد. آمار و روش تحقیق نقش بسیار مهمی برای دانشجویان دارد. باید درنظر داشت که آمار و روش تحقیق نه صرفاً برای یادگیری مقاله نویسی است و نه یک هدف برای یک دانشجویی که براساس رشته ی تحصیلی خود رسالت دیگری دارد، بلکه وسیله و ابزارکاری ضروری برای مطالعه، تفسیر و نگاهی عمقی به مقالات و کتب مرجع برای آموزش، تشخیص و درمان دقیق تر است(1و2). از طرف دیگر، روایی و پایایی از ویژگی های مهم و ضروری روش-های ارزشیابی است(3). از این رو می توان از آمار برای ارزشیابی آموزش پزشکی نیز استفاده کرد. از آن جایی که در فرمول های محاسبه ی حجم نمونه، سه رکن اندازه ی نمونه، اندازه ی اثر (effect size) یا حداقل تفاوت بالینی معنادار، و نهایتاً سطح معناداری وجود دارد، فرمول کوکران (شکل 1) هم از این قائده مستثنی نیست...

یادگیری ترکیبی از مفاهیم جدید در حوزه آموزش پزشکی است. پتانسیل بالای کارآفرینی در پرسنل نظام سلامت و فرصتهای رو به رشد در جامعه نیاز به آموزش صحیح دارد. به دلیل پیچیدگی آموزش در پزشکی و تراکم بالای واحدهای درسی عملی و کارآموزی، کلاس معکوس یکی از راه کارهایی است که می تواند باعث شکوفایی کارآفرینی سلامت گردد. تغییرات سریع در نظام مراقبت های بهداشتی فرصت های خوبی برای کارآفرینان کارکنان نظام سلامت فراهم کرده است. کارآفرینان سلامت به عنوان صاحبان کسب و کاری شناخته می شوند که دارای خدمات مهم در زمینه هایی مانند: مراقبت مستقیم، آموزش و پژوهش، کار اجرایی و مشاوره هستند. صنعت سلامت پایدار و نیاز مردم به خدمات بهداشتی دائمی است. ترویج تفکر کارآفرینی در مراکز فعال بهداشتی، توسعه قابل توجهی داشته و نقش کارآفرینی در حوزه سلامت به معنی توسعه استفاده از ایده های جدید است. حوزه سلامت شامل تجهیزات بهداشتی، نرم افزار بهداشتی، سلامت الکترونیک، فن آوری های مدرن مانند نانو و بیوتکنولوژی، خدمات بهداشتی از جمله خدمات بیمارستان، بهداشت عمومی، بهداشت روان، مراقبت های بهداشتی، خدمات تشخیصی و آزمایشگاهی و غیره است. در همه این موارد، کارآفرینی می تواند یک نقش ارزشمند داشته باشد(1). اما برخی از کارآفرینان بهداشتی ادعا می کنند که آموزش دانشگاهی آنها بر مبنای شیوه های آموزش سنتی است و دانش کافی در مورد کارآفرینی ارائه نمی دهد. آموزش علوم پزشکی نیازمند تغییر بنیادی است تا استفاده از روش های جدید برای توسعه ظرفیت های تصمیم گیری بالینی با افزایش یادگیری دانشجویان، منجر به توسعه فارغ التحصیلان مستقل و متفکران خلاق شود. اساتید باید روش های جدید تدریس را جایگزین روش های آموزش سنتی برای درک عمیق تر کارآفرینی در دانشجویان (کارکنان آینده نظام سلامت) کنند(2). توسعه تفکر و رفتارهای کارآفرینی با استفاده از رویکردهای یادگیری تجربی و ادغام با آموزش الکترونیکی می تواند منجر به توسعه مهارت ها و ایجاد کارآفرینی در آموزش سیستم سلامت شود. در این میان یادگیری ترکیبی به عنوان یک مکانیزم جدید با تأکید براستفاده متنوع و گسترده از روش های یادگیری است. مهم ترین بخش یادگیری ترکیبی کلاس درس معکوس است. ایده این تکنولوژی این است که مراحل اصلی فرآیند آموزش و یادگیری مانند فعالیت های کلاس درس و تکالیف معکوس می شود، بدین معنی که دروس تئوری توسط دانشجویان به صورت جداگانه به کمک تماشای سخنرانی های ویدیویی ثبت شده توسط معلم یا دانلود از وب سایت های اینترنتی مورد بررسی قرار می گیرند، در حالی که فعالیت های کلاس درس به انجام وظایف عملی و بحث در مورد مسائل عمده و حل مشکل با استاد و سایر هم کلاسان به طور مفهومی اختصاص دارد(3). شواهد و مطالعاتی فراوانی وجود دارد که برای حمایت از اثربخشی کلاس های معکوس برای آموزش بالینی در داروسازی، پزشکی، پرستاری و دیگر دانشجویان پزشکی بدان شده است. ارزش روش آموزش معکوس این است که یک کلاس غیرفعال را به کارگاه فعال تبدیل کند که در آن دانشجویان می توانند در مورد محتوای آموزشی نظرات خود را مورد ارزیابی قرار دهند، یادگیری خود را ارزیابی و با فعالیت های عملی و گروهی با دیگر دانشجویان ارتباط دهندکه این دیدگاه کارآفرینی افراد را افزایش می دهد. تمرین بالینی در یک محیط پویای سلامت نیازمند چیزی بیش از دانش صرف است است. پزشکان و سایر افراد درگیر در نظام سلامت همچنین باید مهارت های تفکر انتقادی ضروری مانند درک، استدلال و بررسی فرآیندهای جایگزین مرجع را یاد گیرند و در محیط عملی تجربه کنند و سپس در بعدی وسیع تر آنالیز و بهینه کنند(4). برای پرورش کارآفرینان، آموزش بالینی باید مبتنی بر حل مشکل باشد و تفکر انتقادی در میان دانشجویان را تقویت کند. در کشور ما مدل کلاس درس معکوس، در آموزش بالینی به طور گسترده ای مورد استفاده قرار نگرفته است. محیط های درمانی یکی از محیط های پرتعامل هستند که شامل ارتباطات پرستاران، بیماران، پزشکان و دیگر عوامل حرفه ای می شود. تمام این تعاملات می تواند به یادگیری شود و نقش مهمی در ارتقا کارآفرینی بازی کند (5). بنابراین، به منظور ارتقای فرآیند آموزشی و ترویج روحیه کارآفرینی در حوزه آموزش پزشکی، مدیران آموزشی وزارت بهداشت باید برنامه ریزی و اجرای برنامه های آموزش ترکیبی را برنامه ریزی کنند. از سوی دیگر، اعضای هیأت علمی دانشجویان دکترای خود را تشویق کنند تا تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام دهند. با برگزاری جشن کارآفرینی و اعطای پاداش مناسب، می توان به نهادینه کردن کارآفرینی و الگو سازی اقدام کرد.

مقدمه: با توجه به این که رشته کارشناسی ارشد نوزادان تاکنون مورد بررسی سیستماتیک و ارزشیابی قرار نگرفته است، نیازمند ارزشیابی منسجم و نظام مند به منظور ارتقای سطح کمی و کیفی است. لذا این مطالعه با هدف ارزشیابی دوره کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت های ویژه نوزادان بر اساس الگوی سیپ (CIPP) در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد. روش ها: این مطالعه توصیفی-مقطعی به صورت ارزشیابی آموزشی بر مبنای الگوی سیپ در سال 1393 انجام شد. تعداد 40 نفر مشارکت کننده که شامل، یک مدیرگروه، 7 نفر از اعضای هیأت علمی گروه کودکان و نوزادان، 25 نفر دانشجو و 7 نفر از دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد مراقبت ویژه نوزادان دانشکده پرستاری اصفهان به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. ارزشیابی برنامه با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته براساس الگوی سیپ، شامل ابعاد زمینه، درون داد، فرآیند و برون داد انجام شد. جهت سنجش روایی صوری و محتوایی از نظر متخصصین و برای تعیین پایایی پرسش نامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج: میانگین به دست آمده در حیطه ی زمینه (77/18± 7/47 از مجموع 70 امتیاز)، فرآیند (5/23± 24/120 از مجموع 160 امتیاز) و برون داد (16/85± 17/59 از مجموع 90 امتیاز) و به طور معنادار بالاتر از حد متوسط (001/0>p) بود، میانگین نمره در حیطه درون داد (9/18± 17/84 از مجموع 155 امتیاز) و پایین تر از حد متوسط بود (003/0p=). نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه وضعیت حیطه درون داد دوره کارشناسی ارشد مراقبت های ویژه در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نامطلوب بود، بنابراین پیشنهاد می شود در راستای ارتقای کیفیت آموزشی و اصلاح دوره کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت ویژه نوزادان، تأکید بیش تری بر ارتقای عوامل مؤثر بر درون داد به ویژه برنامه درسی و اساتید انجام گیرد.

مقدمه: یکی از مهم ترین چالش ها در آموزش مبتنی بر پیامد، درک ضرورت کسب توانمندی ها توسط دانشجویان است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی دیدگاه و نگرش دانشجویان نسبت به معرفی توانمندی های مورد انتظار دوره پزشکی عمومی است. روش ها: در این مطالعه شبه تجربی بدون گروه کنترل و با پیش آزمون و پس آزمون، 442 نفر از دانشجویان جدیدالورود پزشکی، به صورت سرشماری در برنامه معرفی توانمندی ها شرکت کردند. بعد از نمایش هر فیلم، دانشجویان در قالب گروه های کوچک به بحث و تأمل بر سکانس های فیلم در ارتباط با توانمندی های مورد انتظار به روش بارش افکار پرداختند. پیش آزمون و پس آزمون با هدف مقایسه نگرش دانشجویان نسبت به اهمیت کسب توانمندی ها انجام گرفت. در انتهای برنامه نیز پرسشنامه ارزشیابی محقق ساخته روا و پایا تکمیل شد. به منظور تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون تی وابسته استفاده شد. نتایج: اکثر دانشجویان (5/83 درصد) اذعان کردند که از طریق شرکت در برنامه توانسته اند، درک روشنی نسبت به توانمندی های مورد انتظار پیدا کنند. همچنین 7/69 درصد از دانشجویان اظهار کردند که برگزاری برنامه آشنایی با توانمندی ها باعث افزایش تمایل آنان نسبت به یادگیری و تقویت توانمندی ها در طی دوران تحصیل شد. بین میانگین درک دانشجویان نسبت به اهمیت کسب توانمندی ها قبل و بعد از برنامه در برخی حیطه ها شامل برقراری ارتباط مؤثر با بیمار و خانواده وی (03/0p=, 2/15t=)، تعامل با اعضای تیم پزشکی، پرستاران و سایر همکاران (01/0>p, 2/90t=)، برقراری تعادل بین کار و زندگی شخصی (01/0p=, 2/40t=)، توانایی مدیریت استرس و هیجانات (01/0>p, 2/72t=)، توانایی نقد و جمع آوری اطلاعات معتبر (02/0p=, 2/37t=)، آشنایی با سیستم بهداشتی و درمانی (03/0p=, 2/25t=)، تفاوت معنادار وجود داشت. نتیجه گیری: اکثر دانشجویان، برنامه معرفی توانمندی های دوره پزشکی در ابتدای دوره تحصیل ضروری است و حضور در این برنامه توانسته انگیزه آنان را برای کسب و تقویت توانمندی ها در طی دوران تحصیل افزایش دهد.

مقدمه: دانشگاه های علوم پزشکی بیش از هر زمان دیگری به مدیران و رهبران شایسته و اثربخش نیاز دارند تا با تهدیدها و چالش های دنیای مدرن روبرو شوند. این مطالعه با هدف بررسی مطالعات انجام شده در خصوص مؤلفه های توسعه حرفه ای مدیران گروه های آموزشی علوم پزشکی انجام شد. روش ها: در این مرور سیستماتیک مطالعات موجود مرتبط با مؤلفه های توسعه حرفه ای مدیران گروه های آموزشی علوم پزشکی به زبان های فارسی و انگلیسی در فاصله سالهای 1990 تا 2016 با استفاده از روش تحلیل چارچوب مورد بررسی قرارگرفت. کلید واژه های اصلی مورد استفاده دراین تحقیق، عبارت بودند از: ، Department Head، Department Chair، Professional Development Leadership Development و Educational Leadership، Program Director و پایگاه ها و نمایه های اصلی جستجو شامل: ، Wiley، Sage، Science Direct، Pubmed، Medline، Eric، Cochran Data Base of Systematic Review Magiran و Iran Medex، SID، Proquest، Taylor& Francis بودند. در جستجوی اولیه 1065 مقاله به دست آمد. پس از غربالگری و ارزیابی کیفی مطالعات، سنتز نهایی بر روی 35 مطالعه انجام شد. روش تحلیل داده ها تحلیل چارچوب ( Framework Analysis ) بود. نتایج: سنتز مقالات مرتبط در دو دسته مطالعات آموزش عالی و آموزش پزشکی، مؤلفه های توسعه حرفه ای مدیران گروه های آموزشی علوم پزشکی را در شش درونمایه شامل توسعه مدیریتی، توسعه رهبری، توسعه فردی، توسعه آموزشی، توسعه پژوهشی و توسعه بالینی مشخص نمود. نتیجه گیری: شش درونمایه حاصل از این مرور سیستماتیک، می تواند الگویی اثربخش برای طراحی برنامه های توسعه حرفه ای مدیران گروه های آموزشی علوم پزشکی باشد و نتایج مفیدی در ارتقای کیفیت آموزش علوم پزشکی داشته باشد.

مقدمه: توسعه یادگیری پیشرفته همراه با پیشرفت دانشجویان، از اهداف مهم آموزش عالی و رویکردهای یادگیری از مفاهیم کلیدی آن است. بنابراین درک چگونگی تغییر رویکردهای یادگیری دانشجویان در طول زمان بسیار مهم است. هدف این مطالعه بررسی رویکردهای یادگیری دانشجویان کارشناسی پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در طول دوره تحصیل است. روش ها: این پژوهش توصیفی که به صورت طولی طی سال های 1391 تا 1395 انجام گرفت، رویکردهای یادگیری دانشجویان کارشناسی پرستاری و مامایی ورودی مهر 1391 دانشگاه علوم پزشکی بوشهر (76=n) که به صورت سرشماری وارد پژوهش شده بودند به وسیله پرسشنامه تجدید نظر شده دو عاملی فرآیند مطالعه که روایی و پایایی نسخه فارسی آن تأیید شده، مورد سنجش قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی، آزمون تی مستقل و آنووا انجام شد. نتایج: تحلیل داده ها نشانگر استفاده غالب دانشجویان از رویکرد یادگیری عمقی (234/81± 7/29 از مجموع 50 نمره) در کل دوره تحصیل بود. با این حال آزمون آنووا تفاوت آماری معناداری را در نمره رویکرد سطحی و عمقی دانشجویان پرستاری (109/0=p و 481/0=p) و مامایی (232/0=p و 328/0=p) بر حسب سال تحصیل نشان نداد. اگرچه آزمون تی مستقل تفاوت آماری معناداری را در استفاده از رویکرد سطحی بر حسب رشته تحصیلی (020/0=P) و بر حسب جنسیت نشان داد (001/0=P). نتیجه گیری: اگرچه رویکرد غالب دانشجویان، رویکرد یادگیری عمقی بود با این حال تغییری در رویکردهای یادگیری آنها با افزایش سنوات تحصیل ایجاد نشده بود. بنابراین با توجه به تأکید آموزش عالی بر توسعه یادگیری عمقی در بین دانشجویان و اهمیت رشته های علوم پزشکی در جامعه، بررسی توسط اساتید، مسؤولان و برنامه ریزان آموزشی ضروری است.

مقدمه: هر گونه تصمیم فردی برای سرمایه گذاری در آموزش عالی نیازمند ارزیابی بازدهی اقتصادی آن است. این مطالعه با هدف تحلیل بازده اقتصادی مورد انتظار دانشجویان پزشکی عمومی برای تحصیل در رشته پزشکی عمومی و دوره تخصص پزشکی انجام شد. روش ها: در این پژوهش کاربردی، مقطعی و توصیفی، با استفاده از جدول گرجسی و مورگان نمونه آماری پژوهش شامل 208 نفر از دانشجویان دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1395 محاسبه شد. برای ارزیابی سرمایه گذاری در رشته های تحصیلی پزشکی عمومی و دوره تخصص پزشکی از روش نرخ بازدهی داخلی استفاده شد. جمع آوری داده ها توسط پرسشنامه ای مبتنی بر پرسشنامه استاندارد انگیزش شغلی هاکمن و اولدهام Hackman & Oldham)) انجام شد. سؤالات پرسشنامه بر اساس رشته های تحصیلی پزشکی عمومی و دوره تخصص پزشکی تعدیل شد. روایی محتوایی پرسشنامه بر اساس نظر کارشناسان و ثبات در پایایی آن بر اساس ضریب همبستگی درون خوشه ای (82/0=r) مورد تأیید قرار گرفت. داده ها با بهره گیری از نرم افزار Stata-12 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: دانشجویان تحصیل در دوره های پزشکی عمومی و تخصص را در مقایسه با رشته های رقیب دارای بازده انتظاری بالاتری می دانند و بیش ترین بازده انتظاری را در بین همه رشته های مورد بررسی در این مطالعه برای دوره های تخصص پزشکی قائل هستند. بازده انتظاری تحصیل در دوره های پزشکی عمومی و تخصص برای دانشجویان مرد بالاتر محاسبه شد. نتیجه گیری: دانشجویان در انتخاب رشته های تحصیلی رفتار اقتصادی دارند. آنها ارزیابی اقتصادی مورد انتظار خود را در تصمیم برای ادامه تحصیل در رشته های پزشکی عمومی و دوره تخصص پزشکی در نظر می گیرند. بنابراین، مؤلفه های اقتصادی مربوط به شغل آینده یکی از عوامل مرتبط با ادامه تحصیل در رشته های پزشکی است.

بررسی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و عوامل مؤثر بر آن از اهمیت حیاتی برخوردار است و می تواند ضمن نشان دادن وضعیت موجود دانش آموزان، با شناسایی عوامل مؤثر، راه کارهایی را جهت بهبود شرایط نشان دهد. محمدی و همکاران در آخرین شماره آن مجله طی مقاله ارزشمندی کوشیده اند تا ضمن بررسی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، با بررسی برخی عوامل مهم زمینه ای، مدلی ساختاری را برای تبیین و پیش بینی نقش عملکرد خانواده، کفایت اجتماعی، و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان، در پیشرفت تحصیلی ارائه دهند(1). چنین مطالعه ای به ویژه از آن جهت می تواند ارزشمند باشد که به خانواده ها و نیز جامعه علمی متذکر می شود که پیشرفت تحصیلی تنها متأثر از نظام آموزشی نیست بلکه عوامل مربوط به تفاوت های فردی و زندگی خانوادگی نیز بر آن تأثیر به سزایی دارند(2). به عبارت دیگر، این مطالعه نشان می دهد که پیشرفت تحصیلی یک متغیر چندین عاملی است و به خصوص والدین و اولیای آموزشی را به این نکته رهنمون می شود که ساختار و رفتارهای خانواده ضمن تأثیر مستقیم بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، می تواند با تأثیر بر احساس کفایت اجتماعی و خودکارآمدی آنها، به صورت غیرمستقیم نیز بر پیشرفت تحصیلی آنها مؤثر باشد. با وجود این، گزارش نتایج مطالعه مذکور با اشکالاتی همراه است که عملاً می تواند بر اعتماد به نتایج مطالعه و نیز کاربرد آن تأثیر نامناسب داشته باشد. الف: نویسندگان مقاله متذکر شده اند که نتایج را با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل نموده اند. باید توجه داشت که اگرچه این نرم افزار به وفور توسط محققان استفاده شده و می شود، اما نتایج تجزیه و تحلیل های حاصل از آن با نقایص ذاتی همراه است. از جمله این که معمولاً خطاهای اندازه گیری را در تجزیه و تحلیل لحاظ نکرده و نتایج حاصل از اندازه گیری ها را متقن تلقی می کند. نادیده انگاری خطاهای رخ داده در اندازه گیری متغیرهای مشاهده شده، به ویژه هنگامی که تحلیل مسیر انجام می شود و مدل های معادلات ساختاری طراحی می شوند، باعث کاهش اعتمادپذیری مدل های پیشنهادی می شود. با توجه به همین نقطه ضعف، شرکت IBM با افزودن برنامه AMOS به نرم افزار SPSS-22 و نیز نسخه های بعدی آن، زمینه را برای رفع این اشکال فراهم آورده است، اما نویسندگان مقاله مورد اشاره، ذکری از استفاده از برنامه AMOS نکرده اند و نمای ارائه شده در نمودارهای شماره 1 و 2 مقاله مذکور نیز نشان می دهد که این نمودارها با برنامه مذکور رسم نشده اند، خطاها را شامل نمی شوند و نویسندگان نیز در هیچ جای مقاله ذکری از مد نظر قرار دادن خطاهای روی داده در متغیرهای مشاهده شده ننموده اند. ب: حجم نمونه می تواند بر نتایج مطالعات تأثیرگذار باشد. لذا ذکر نحوه محاسبه حجم نمونه از اهمیت برخوردار است. در عین حال، در چنین مطالعاتی باید شاخص هایی را برای اطمینان از کفایت حجم نمونه محاسبه و گزارش داد. معمولاً به این منظور شاخص KMO گزارش می شود. ولی در مقاله مذکور این شاخص گزارش نشده است. اگرچه حجم نمونه این مطالعه نسبتاً بالا بوده است اما با توجه به تعدد ابزارهای مورد استفاده و تعدد متغیرهای مشاهده شده، باید شاخص معتبری از این قبیل محاسبه و گزارش می شد. به ویژه آن که در متن مقاله هیچ اشاره ای نیز به ریزش نمونه و نیز نحوه برخورد با داده های گم شده انجام نشده است. ج: برخی از ضرایب مدل چندان قوی نبوده و در دامنه 11/0، 15/0 و 29/0 قرار دارند که اگرچه ممکن است به لحاظ آماری معنادار باشند، نسبتاً ضعیف هستند. لذا برای مشخص شدن میزان اعتبار مدل، لازم بوده است نویسندگان شاخص های برازش مدل را گزارش دهند. در این صورت قضاوت درباره برازش مدل و میزان تطابق مدل با شرایط واقعی برای خوانندگان امکان پذیرتر خواهد بود. با وجود این، نویسندگان هیچ گزارشی درباره شاخص های برازش مدل نهایی خود ارائه نداده اند. در چنین شرایطی خوانندگان به زحمت می توانند تخمینی از میزان تطابق مدل ارائه شده با شرایط واقعی به دست آورند(3). ارائه اطلاعات تکمیلی فوق، به خوانندگان مقاله مورد بحث می تواند ضمن کمک به درک بهتر مدل، قابلیت اطمینان و انگیزه بیش تری برای کاربرد نتایج این مطالعه بوجود آورد. علی رغم پیگیری های مکرر کارشناس دفتر مجله، نویسندگان در این خصوص پاسخی ارائه نفرمودند.

مقدمه: کارآموزی های دانشجویان اتاق عمل با استرس همراه است. شاید استفاده از شبیه سازی بتواند از این اضطراب بکاهد. لذا این مطالعه با هدف بررسی تأثیر شبیه سازی محیط اتاق عمل بر میزان اضطراب پنهان دانشجویان رشته کارشناسی اتاق عمل دانشگاه علوم پزشکی سمنان در طی کارآموزی در اتاق عمل انجام شد. روش ها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی بود. کلیه دانشجویان یک کلاس (17نفر) به طور تصادفی ساده به دو گروه شبیه سازی و شاهد تقسیم شدند. گروه شبیه سازی قبل از شروع کارآموزی تحت آموزش به روش شبیه سازی شده قرار گرفتند. اما گروه شاهد قبل از شروع کارآموزی آموزش های معمول و سنتی را دریافت کردند. میزان اضطراب دانشجویان قبل از شروع مداخله، روز اول کارآموزی و روز آخر کارآموزی با استفاده از پرسشنامه اضطراب پنهان اشپیل برگر (Spielbergerchr('39')s) سنجیده شد. داده ها با استفاده از آزمون های یو من ویتنی و فریدمن در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد. نتایج: میانگین نمرات اضطراب دانشجویان قبل از شروع مداخلات، روز اول و روز آخر کارآموزی به ترتیب در گروه شبیه سازی 64/7± 75/43، 12/5± 00/41 و 32/2± 62/37 و در گروه شاهد 23/6± 11/42، 80/6± 88/40 و 07/5± 55/42 از مجموع80 نمره بود. هیچ تفاوت معناداری بین نمرات اضطراب دانشجویان در زمان قبل از مداخله و روز اول کارآموزی بین دو گروه وجود نداشت (321/0=P). اما تفاوت معناداری بین نمرات اضطراب دانشجویان در دو گروه، در آخرین روز کارآموزی وجود داشت (078/2-t= و 021/0p=) نتیجه گیری: قرار دادن دانشجویان اتاق عمل در یک محیط شبیه سازی شده، قبل از کارآموزی، نمی تواند موجب کاهش اضطراب آنها در اولین روز کارآموزی شود. اما می تواند باعث کاهش اضطراب آنها در طول دوره کارآموزی شود و میزان اضطراب آنها را در انتهای دوره کارآموزی به طور معناداری کاهش دهد.

مقدمه: یکی از مهم ترین اهداف دوره آموزش پزشکی عمومی، رسیدن به سطح قابل قبول توانمندی در مهارت های بالینی دانشجویان پزشکی است. دانشکده های پزشکی باید در جهت رسیدن به استانداردهای بین المللی آموزش پزشکی عمومی گام بردارند. این مطالعه با هدف تعیین میزان مواجهات کارآموزان پزشکی با مهارت های بالینی مورد انتظار و مقایسه با حداقل های تعیین شده در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد. روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی مقطعی در سال تحصیلی 95-1394 و نمونه گیری به روش سرشماری (95نفر) انجام شد. مهارت های مورد انتظار به صورت چک لیستی به شورای آموزشی گروه های بالینی داده شد و تعداد حداقل های مواجهه با آنها مشخص گردید. تعداد مواجهه بالینی در هر مهارت در طول دوره کارآموزی و اطلاعات زمینه ای دانشجویان در چک لیست پرسیده شد. داده ها با استفاده از آزمون های One sample T test و T مستقل، کای دو و آزمون های همبستگی پیرسون و اسپیرمن تحلیل گردید. نتایج: هیچ یک از کارآموزان در مهارت های بالینی شامل انجام کات داون، انجام تامپون قدامی، خون گیری شریانی، رگ گیری و وصل سرم، آتل گیری، انجام Basic CPR، انجام واکسیناسیون روتین اطفال، انجام پانسمان هایی با نیاز به دبریدمان و شستشوی تخصصی، نمونه گیری سوپراپوبیک، گچ گیری ساده و بازکردن گچ، تخلیه آبسه سطحی پوست؛ نتوانستند به تعداد حداقل مواجهه مورد انتظار تعیین شده توسط شورای آموزشی گروه های بالینی دست پیدا کنند. در مهارت های گذاشتن لوله معده و انجام CPR) ACLS, BCLS) میزان انطباق مناسب بود، ولی در سایر مهارت ها میزان انطباق پایین بود. نتیجه گیری: عدم انطباق تعداد مواجهات کارآموزان با حداقل های مورد انتظار در تعداد دفعات مواجهه با مهارت های بالینی ضروری و ضعف در آموزش بالینی کارآموزان نشان دهنده کیفیت نامطلوب آموزش بالینی است، به نظر می رسد رسیدن به انطباق مطلوب قابل انتظار برای هر مهارت بالینی، وابسته به آموزش های جانبی و همکاری بیش تر دستیاران و اساتید بالینی است.

تغییر و تحول، پارادایم اصلی دوران معاصر است. سازمان ها از هر نوعی که باشند برای بقا نیاز به پاسخ گویی سریع به طیفی از تغییرات درون و برون سازمانی دارند. دنیایی که در حال شکل گیری است نه تنها جدید است، بلکه از ابعاد مختلفی کاملاً متفاوت از گذشته است و عدم قطعیت اصلی ترین عامل تعیین کننده آینده دانشگاه ها به حساب می آید(1). به طور معمول مدیران سازمان ها برای سازگاری با تغییرات آینده و عدم قطعیت های مربوط به آنها از برنامه ریزی راهبردی استفاده می کردند. باوجود مزایای برنامه ریزی راهبردی، این رویکرد اطلاعات اندکی درباره چگونگی پیش بینی و سازگاری با تغییر در اختیار سازمان ها قرار می دهد. علاوه بر این، برنامه ریزی راهبردی توانایی آگاه ساختن مدیران سازمان ها درباره تغییرات گسترده سیاسی، محیطی، اقتصادی و یا اجتماعی را ندارد(2)؛ همچنین در سال های اخیر، این تفکر وجود داشته است که با وجود سیاست های مبتنی بر توسعه علوم و فناوری برای احاطه بر عدم قطعیت ها، تاکنون تلاش های بشر برای برنامه ریزی آینده بر اساس دانش موجود ناکافی بوده است. این احساس نیاز به توسعه رهیافت های جدید برای پاسخ گویی به تغییرات و روش های پیش بینی تغییرات آینده در محیط عدم قطعیت انجام شده است(3). از جمله رهیافت های مؤثر برای کاهش این نقطه ضعف دانش و هنر آینده نگاری است. آینده نگاری فرایندی نظام مند در نگرشی بلندمدت تر به آینده علم، فناوری، اقتصاد، محیط و جامعه است. این نگرش در قالب شناسایی فناوری های عمومی پدیدار شده و شامل مباحث پشتیبان تحقیقات راهبردی است. تحقیقاتی که به بیش ترین منفعت اقتصادی و اجتماعی منجر می شود(4). در این راستا در سال 1394 اولین بسته تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی، به عنوان «آینده نگاری مرجعیت علمی در آموزش علوم پزشکی کشور» تعیین گردید. جایگاه مرجعیت به معنای مراجعه مستمر دیگران به یک فرد یا سازمان است که در نتیجه برنامه ریزی بلندمدت و پشتکار جدی حاصل می شود(5). به این ترتیب با شناسایی مستمر افراد توانمند و ارائه حمایت های ویژه از این افراد، کشور به سمت مرجعیت علمی در منطقه و جهان سوق داده می شود. دستیابی به مرجعیت علمی و فناوری در جهان منجر به اقتدار ملی و ضامن بقا و پیشرفت جامعه است. از طرف دیگر داشتن توان آینده نگری با شناسایی انواع آینده و وضعیت مطلوب مرجعیت علمی در آموزش پزشکی و برنامه ریزی برای دستیابی به آن بسیار مؤثر خواهد بود و برنامه ریزی را به واقعیت نزدیک می نماید. بر این اساس و نیز با توجه به بسته های تحول در آموزش ابلاغی وزارت متبوع، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در مسیر کسب مرجعیت علمی در آموزش علوم پزشکی گام نهاده است و با تشکیل کارگروه آینده نگاری آموزش پزشکی و تشکیل جلسات و کارگاه ها و اجرای طرح های پژوهشی گوناگون، از سال 1396 برای دستیابی به مرجعیت در آموزش پزشکی در منطقه آمایشی هفت کشوری قدم برداشته است. ایران برای پیشرفت ملی، نیاز به کشوری برخوردار از انسان های صالح، فرهیخته، سالم و تربیت شده در مکتب اسلام و انقلاب و با دانشمندانی در تراز برترین های جهان؛ توانا در تولید و توسعه علم، فناوری و نوآوری و به کارگیری دستاوردهای آن و پیشتاز در مرزهای دانش و فناوری با مرجعیت علمی در جهان خواهد بود. آموزش اندیشیدن به آینده و پژوهیدن درباره آینده، یک الزام است که اگر امروز برنامه ریزان امر آموزش با نگاهی پیش دستانه بدان نپردازند، فردا از سر اجبار و در دنباله روی منفعلانه به دنبال آن خواهند بود. در پایان باید خاطرنشان کرد که به جای پیش بینی آینده بایستی به دنبال آمادگی حداکثری برای دامنه ای از اتفاقات ممکن و محتمل باشیم و حتی تفهیم این مسأله که می توانیم در یک نگاه پیش دستانه به دنبال ساخت آینده های مطلوب خود در میان همه آینده های ممکن و محتمل و با در نظر گرفتن مجموع ارزش هایمان باشیم، گامی مؤثر در چگونگی اجرای مرجعیت علمی در آموزش پزشکی کشور تا 20 سال آینده خواهد بود.

مقدمه: اجتماعی شدن حرفه ای به عنوان فرایندی ضروری از مهارت یادگیری، نگرش و رفتار لازم برای تحقق نقش های حرفه ای است. پیامد های اجتماعی شدن حرفه ای بسیار متغیر، گسترده و متأثر از عوامل مختلف فردی، موقعیتی و سازمانی است. هدف این مطالعه، مروری برنقش عملکرد های آموزشی در روند اجتماعی شدن حرفه ای دانشجویان پرستاری است. روش ها: در این مطالعه مروری (Narrative)، جستجوی مقالات در منابع الکترونیک و پایگاه های اطلاعاتی, CINAHL, Scopus, Google Scholar, Science Direct, Elsevier, SID, Magiran در محدوده زمانی سال های 2017-2002 و همچنین منابع کتابخانه ای انجام شد. کلید واژه های مورد استفاده شامل اجتماعی شدن، حرفه ای، فعالیت آموزشی و دانشجویان پرستاری بود. در جستجوی اولیه 106 مقاله یافت شد و در نهایت 10 مقاله وارد مطالعه گردید. نتایج: مطالعات انجام شده نشان می دهد که اجتماعی شدن حرفه ای دانشجویان پرستاری در نظام آموزشی، تحت تأثیر عوامل متعددی است که از میان آن ها، در نظر داشتن نقش راهبران پرورشی (mentors)، همتایان (peers) و الگوهای نقش (role models) مؤثر، بسیار حائز اهمیت است. همچنین تجارب شخصی و نقش مربیان بالینی در تسهیل توسعه یادگیری و اجتماعی شدن دانشجویان، مورد توجه است. نتیجه گیری: در راستای تسهیل و ارتقای اجتماعی شدن حرفه ای دانشجویان پرستاری، بهبود و سامان دهی نظام آموزشی و اهمیت بر گزینش مربیان بالینی مؤثر و علاقمند، همچنین استفاده از راهبران پرورشی، همتایان و الگوهای نقش مؤثر از راه کارهای پیشنهادی در این زمینه است.

مقدمه: محیط آموزشی یکی از اجزای فرآیند یاددهی – یادگیری است. آموزش بالینی به عنوان جزیی آموزش پزشکی امروزه با چالش های متعددی روبرو است. امروزه محیط های آموزشی بالینی متفاوت از محیط های بالینی بیمارستانی و درمانگاهی وجود دارد. با توجه به راه اندازی آزمایشگاه ابزاری در گروه روانپزشکی اصفهان، مطالعه ی حاضر با هدف تبیین دیدگاه دستیاران روانپزشکی در آزمایشگاه مداخلات ابزاری در روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد. روش ها: این مطالعه ی کیفی اکتشافی که با روش نمونه گیری هدف مند انجام شد. کلیه دستیارانی که دوره آزمایشگاه مداخلات ابزاری در روانپزشکی را گذرانده بودند و مایل به شرکت در پژوهش بودند وارد مطالعه شدند. (9 نفر). جهت جمع آوری داده ها در این پژوهش از روش گروه متمرکز استفاده شد. تجزیه و تحلیل متن مصاحبه با استفاده از تحلیل مضمون انجام گرفت. نتایج: با استفاده از روش استقرایی دو مضمون آزمایشگاه "مداخلات ابزاری عرصه ای نو" و "دستیاری روانپزشکی قصه ای دیگر " به دست آمد از داده های این پژوهش آشکار گردید که هر کدام از این دو مضمون در برگیرنده ی دو زیر مضمون مشتمل بر" اجزای آزمایشگاه مداخلات ابزاری" و مزایای آزمایشگاه مداخلات ابزاری "بود. نتیجه گیری: آزمایشگاه مداخلات ابزاری اجزای یک محیط بالینی را در بر گرفته است و با توجه به ماهیت آن منجر به ایجاد تجارب مثبت در دستیاران شده است.

مقدمه: آزمون زبان انگلیسی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (MHLE) از جمله آزمون های مهم و سرنوشت ساز زبان انگلیسی است که به صورت ملی و به شکل ادواری، در ایران برگزار می شود. این مطالعه به منظور بررسی نقش جنسیت و رشته تحصیلی و ارتباط آن با نمرات شرکت کنندگان در آزمون زبان انگلیسی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، انجام گرفت. روش ها: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، عملکرد شرکت کنندگان در یکی از دوره هایی این آزمون (سال 1392 / 2013 که با حضور 1777 نفر (799 نفر مرد و 978 نفر زن) برگزار شد، از نظر جنسیت داوطلبان و نیز رشته تحصیلی (پزشکی 406 نفر، 30% پیراپزشکی 1371 نفر، 70%) و ارتباط جنسیت و رشته تحصیلی با نمرات آنان مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل واریانس دو راهه (two-way ANOVA) تحلیل شد. نتایج: عملکرد داوطلبان زن شرکت کننده در آزمون زبان MHLE از عملکرد داوطلبان مرد به صورت معناداری بالاتر بود (میانگین نمره داوطلبان دختر 342/0± 07/50، داوطلبان پسر 461/0± 08/46). همچنین نتایج نشان داد نمرات داوطلبان شرکت کننده رشته های پزشکی از نمرات دانشجویان رشته های پیراپزشکی بالاتر و از نظر آماری معنادار بود (میانگین 31/49 و خطای انحراف44/0 در مقابل داوطلبان رشته های پیراپزشکی (24/0± 84/46). نتیجه گیری: با توجه به تأثیر معنادار دو عامل جنسیت و رشته تحصیلی بر عملکرد داوطلبان آزمون زبان انگلیسی وزارت بهداشت (MHLE)، لازم است در جهت پیشگیری از سوگیری احتمالی سؤالات، پاسخ داوطلبان به تک تک سؤالات با یکی از شیوه های برتر تجزیه و تحلیل، همچون تکنیک"عملکرد افتراقی سؤالات" (Differential Item Functioning) نیز مورد بررسی قرار گیرد. این امر می تواند از احتمال به خطر افتادن روایی آزمون و تصمیم گیری هایی که به نفع بعضی از داوطلبان بر حسب جنسیت و یا رشته ای خاص است، پیشگیری نماید.

مقدمه: با توجه به اهمیت روزافزون بررسی اثربخشی برنامه های توانمندسازی اعضای هیأت علمی در دانشگاه های علوم پزشکی، مطالعه حاضر با هدف مرور جنبه های مختلف ارزشیابی برنامه های توانمندسازی اعضای هیأت علمی در آموزش علوم پزشکی انجام شد. روش ها: در این مطالعه مروری با استفاده از کلمات کلیدی آموزش/توسعه اعضای هیأت علمی، آموزش/توسعه اساتید، آموزش ضمن خدمت، ارزشیابی برنامه و معادل انگلیسی آن ها شامل staff training/development، in-service training، medical faculty، faculty training/development، program evaluation و ادغام این عبارات، موتورهای جستجو، پایگاه های اطلاعاتی، سایت ها و مجلات معتبر مانند Google scholar، Medline، Eric، Scopus، Ovid، Science direct، Medical education، Medical teacher، PubMed، BMC، SAGE، Magiran مورد جستجو قرار گرفت و جنبه های مختلف ارزشیابی برنامه های توانمندسازی در مقالات به دست آمده، بررسی شد. نتایج: از مجموع 62 مقاله مرتبط به دست آمده در نهایت 29 مقاله مورد بررسی قرار گرفت. جنبه های مختلف ارزشیابی برنامه های توانمندسازی، در چهار دسته: مدل نظری ارزشیابی، روش گردآوری اطلاعات ارزشیابی، منبع ارائه اطلاعات ارزشیابی و یافته های ارزشیابی دسته بندی شد. بیش تر مطالعات انجام شده در زمینه ارزشیابی برنامه های توانمندسازی براساس مدل کرک پاتریک (Kirk Patrick) انجام شده است. پرسشنامه شایع ترین روش جمع آوری داده ها بوده است. منبع جمع آوری اطلاعات در بیش تر ارزشیابی ها، مشارکت کنندگان (اعضای هیأت علمی) در دوره بودند و نتایج ارزشیابی های انجام شده نشان دهنده رضایت بالای اعضای هیأت علمی از برنامه های توانمندسازی بوده است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر توصیه می شود در ارزشیابی برنامه های توانمندسازی از روش های ارزشیابی ترکیبی استفاده شود و تغییرات حاصل از برنامه های توانمندسازی اعضای هیأت علمی در سطح سازمان و میزان استفاده از آموخته ها در محیط کار مورد بررسی قرار گیرد.

مقدمه: توجه به انگیزه و پیشرفت دانشجویان از نظر علمی و فرهنگی حائز اهمیت است. از عوامل مؤثر در پیشرفت و موفقیت دانشجویان مفهوم "اشتیاق تحصیلی" است. این پژوهش با هدف تبیین رابطه بین متغیرهای اشتیاق تحصیلی و عوامل مؤثر فردی و دانشگاهی و در نتیجه ارائه مدلی برای ارتقای اشتیاق تحصیلی انجام شد. روش ها: این مطالعه در دو بخش کیفی-کمی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران انجام شد. تعداد 364 نفر به روش نمونه گیری ترکیبی انتخاب شدند. داده ها در بخش کیفی از طریق مصاحبه و در بخش کمی از طریق پرسشنامه روا و پایا جمع آوری گردید. تحلیل داده های کیفی از طریق کد گذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده های کمی، در بخش آمار توصیفی فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار و واریانس، و در بخش آمار استنباطی از آزمون های t تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی اکتشافی، ضریب رگرسیون، تحلیل عاملی تأییدی و تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار لیزرل استفاده گردید. نتایج: میانگین اشتیاق تحصیلی در دانشجویان علوم پزشکی 47/3 (از مجموع 5 نمره) با انحراف معیار47/0و از حد متوسط بالاتر بود. بین عوامل فردی با "اشتیاق تحصیلی" همبستگی مثبت (58/0) و معناداری در سطح 01/0 وجود داشت، همچنین بین عوامل دانشگاهی با "اشتیاق تحصیلی" همبستگی مثبت (40/0) و معناداری در سطح 01/0 وجود داشت. نتایج بخش ساختاری مدل ارتقای اشتیاق تحصیلی نشان داد، عوامل فردی با ضریب 79/0و عوامل دانشگاهی با ضریب 23/0 در ارتقای اشتیاق تحصیلی دانشجویان تأثیرگذار هستند، این دو عامل 84% واریانس اشتیاق تحصیلی را تبیین می کند. نتیجه گیری: با تقویت عوامل فردی و عوامل دانشگاهی می توان اشتیاق تحصیلی را در دانشجویان علوم پزشکی ارتقا بخشید.

مقدمه: پرستاران باید واجد صلاحیت های علمی، عملی و مهارت های کامل در امر آموزش پیشگیری و کنترل سوء مصرف مواد و درمان بیماری اعتیاد باشند. این مطالعه با هدف تعیین نیازهای آموزشی دانشجویان پرستاری جهت کار در مراکز ترک اعتیاد انجام شد. روش ها: این مطالعه توصیفی در سال تحصیلی 1395-1394 در شهر اصفهان انجام گرفت. جمعیت مورد مطالعه جهت تعیین نیازهای آموزشی، اساتید دانشکده پرستاری، پزشکان، پرستاران وگیرندگان خدمات تخصصی اعتیاد مراکز مشاوره و درمان تخصصی اعتیاد بودند. داده های مورد نیاز برای نیازسنجی با استفاده از فن دلفی در سه مرحله با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته پس از تأیید روایی و پایایی جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی تحلیل شد. نتایج: در مراحل اول، دوم و سوم دلفی به ترتیب 129 (کل جمعیت 140 نفر)، 79 (کل جمعیت 80 نفر) و 20 (کل جمعیت 20 نفر) نفر به پرسشنامه ها پاسخ دادند. از 150 نیاز آموزشی استخراج شده جهت پرستاران برای کار در مراکز مشاوره و درمان تخصصی تعداد 69 نیاز، مربوط به حیطه شناختی، تعداد 39 نیازمربوط به حیطه عاطفی و تعداد 42 نیاز، مربوط به حیطه روانی حرکتی بود. نتیجه گیری: اکثر نیازهای آموزشی دانشجویان پرستاری برای کار در مراکز مشاوره و درمان تخصصی اعتیاد مربوط به حیطه شناختی و سپس حیطه روانی حرکتی بود. پیشنهاد می شود دوره های آموزشی مدون در زمینه ی این نیازهای آموزشی برای دانشجویان پرستاری برگزار گردد و بسته آموزشی با توجه به این نیازها تهیه شود.

تفکر و مهارت درست اندیشیدن از مسائل مهمی است که از زمان های دور توجه دانشمندان زیادی را به خود جلب کرده است و در حال حاضر پرورش مهارت های مختلف تفکر یکی از مهم ترین اهداف نظام آموزشی است(1). تفکر واکنش مغز برای پاسخ به محرک و عمدتاً بر حل مسأله معطوف است و از جمله اعمال شناختی (Higher cognitive function) سطح بالا محسوب می شود(2). تفکر سطح بالا شامل مهارت ها یا راهبردهای تفکر، تفکر انتقادی، استدلال علمی، پژوهش، یادگیری مسأله محور و حل مسأله می باشد(3). مهارت های تفکر سطح بالا به عنوان مهارت های شناختی که به یادگیرندگان اجازه می دهد در سطوح تجزیه و تحلیل، ترکیب و ارزشیابی طبقه بندی بلوم شرکت نمایند، تعریف می شود(4). مهارت های تحقیق، حل مسأله، اکتشاف و نوشتن آکادمیک، که همه در طول یک مدرک کارشناسی ارشد کسب می شود، مربوط به مهارت های تفکر سطح بالا است که شامل تفکر انتقادی، تفکر بازتابی، تفکر فراشناختی و تفکر خلاق است(5). پرستاری از یک خدمت بشردوستانه به یک حرفه تغییر یافته است. شفقت وجنبه خدمات پرستاری دیگر جزء فضایل نیست، چون پرستاری با استدلال علمی به اصول حرفه ای تبدیل شده است(6). در دانشگاه های علوم پزشکی کشور اساتید به عنوان عنصر اصلی در آموزش و پژوهش و خدمات درمانی شناخته می شوند. چرا که آنان می توانند از طریق ترکیب مناسب و بدیع عناصر موجود در نظام آموزشی، دانشجویان را به سوی اهداف متعالی سوق داده یا محروم نمایند(7). در واقع اساتید باید به فراگیران یاد بدهد که چگونه یاد بگیرند نه این که فقط محتویات و محفوظات را به آنها آموزش دهد(8). آﻣ ﻮ زش ﺗ ﻔ ﻜ ﺮ ﺳ ﻄ ﺢ ﺑ ﺎ ﻻ ﺑ ﻪ ﺗ ﻐ ﻴ ﻴ ﺮ ات ﻋ ﻤ ﻴ ﻖ در ﺗ ﺪ رﻳ ﺲ ﻧ ﻴ ﺎ ز دارد و اﻳ ﻦ اﻣ ﺮ ﻣ ﻤ ﻜ ﻦ اﺳ ﺖ توانایی های ﻣ ﺪ رﺳ ﺎ ن را ﺑ ﻪ ﭼ ﺎ ﻟ ﺶ ﺑ ﻜ ﺸ ﺎ ﻧ ﺪ . ﺑ ﻪ ﻣ ﻨ ﻈ ﻮ ر داﺷ ﺘ ﻦ ﻛ ﻼ سﻫ ﺎ ی درس دارای وﻳ ﮋ ﮔ ﻲ ﺗ ﻔ ﻜ ﺮ ، ﻣ ﺪ رﺳ ﺎ ن ﺑ ﺎ ﻳ ﺴ تی ﻗ ﺎ در ﺑ ﻪ ﺗ ﺪ رﻳ ﺲ ﺑ ﻪ شیوه ﻫ ﻮ ﺷ ﻤ ﻨ ﺪ اﻧ ﻪ و منعطف ﺑ ﺎ ﺷ ﻨ ﺪ ﻛ ﻪ ﻧ ﻤ ﻲ ﺗ ﻮ اﻧ ﺪ ﺑ ﺎ ﻣ ﻬ ﺎ رتﻫ ﺎ و روال ﻫ ﺎ ی آﻣ ﻮ زﺷ ﻲ ﺳ ﻨ ﺘ ﻲ و ﺗ ﻜ ﻨ ﻴ ﻜ ﻲ ﺛ ﺎ ﺑ ﺖ و ﺗ ﻐ ﻴ ﻴ ﺮ ﻧ ﻴ ﺎ ﻓ ﺘ ﻨ ﻲ ﺑ ﻪ اﺟ ﺮ ا در آﻳ ﺪ . ﻣ ﺪ رﺳ ﺎ ن ﻣ ﻲ ﺗ ﻮ اﻧ ﻨ ﺪ از ﻃ ﺮ ﻳ ﻖ آﻣ ﻮ زش ﺑ ﻪ داﻧ ﺸ ﺠ ﻮ ﻳ ﺎ ن در اﻳ ﻦ ﻛ ﻪ ﭼ ﮕ ﻮ ﻧ ﻪ ﺗ ﻔ ﻜ ﺮ ﻛ ﻨ ﻨ ﺪ ، ﻳ ﺎ د ﺑ ﮕ ﻴ ﺮ ﻧ ﺪ ، ﺑ ﻪ ﺧ ﺎ ﻃ ﺮ آورﻧ ﺪ و آﻣ ﻮ ﺧ ﺘ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﺧ ﻮ د را در ﻣ ﻮ ﻗ ﻌ ﻴ ﺖ ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ داﺧ ﻞ و ﺧ ﺎ رج ﻛ ﻼ س درس ﻣ ﻮ رد اﺳ ﺘ ﻔ ﺎ ده ﻗ ﺮ ار دﻫ ﻨ ﺪ ، ﺑ ﻪ اﻓ ﺰ اﻳ ﺶ آﮔ ﺎ ﻫ ﻲ و ﻛ ﻨ ﺘ ﺮ ل بر ﻳ ﺎ دﮔ ﻴ ﺮ ی و ﭘ ﺮ ورش ﻣ ﻬ ﺎ رتﻫ ﺎ ی ﺗ ﻔ ﻜ ﺮ ﺳ ﻄ ﺢ ﺑ ﺎ ﻻ در آﻧ ﻬ ﺎ اﻗ ﺪ ام ﻧ ﻤ ﺎ ﻳ ﻨ ﺪ (9). بنابراین با توجه به اهمیتی که برخورداری چنین تفکری در فراگیران پرستاری وجود دارد و نیز برای افزایش شایستگی، مهارت و توسعه کارآفرینی در پرستاری، توصیه می شود که با برگزاری دوره های بازآموزی برای اساتید پرستاری، اعضای هیأت علمی دانشکده های پرستاری توانایی لازم برای آموزش تفکر در سطوح بالا را پیدا نمایند.

دانایی یکی از محور ها و شاخص های اصلی پیشرفت و تعالی هر جامعه به شمار می رود. سنجش سطح دانایی به میزان تولید و مصرف اطلاعات و گسترش دانایی به دسترسی سریع و آسان به منابع علمی موثق وابسته است. منبع اصلی تولید اطلاعات و دانش جدید در واقع حاصل فعالیت های پژوهشی است که انجام می گیرد. پژوهش در هر موضوع، به هر گونه و در هر سطحی که انجام شود، تلاشی منسجم و نظام مند در راستای توسعه دانش موجود درباره موضوع های گوناگون است، بنابراین دسترس پذیر ساختن نتایج پژوهش ها از اهمیت فراوانی برخوردار است. امروزه مخازن سازمانی به عنوان یکی از ابزارها و محمل های نوین نشر علمی، جایگاه خود را در دانشگاه ها و سازمان های علمی و پژوهشی باز کرده و بسیاری از انواع منابع و مدارک علمی تولید شده در شکل ها و قالب های مختلف در سازمان ها را می توان در آنها یافت. با گسترش و توسعه ی این منابع و عرضه آنها از طریق شبکه جهانی اینترنت و نمایه شدن محتوای آنها در موتورهای جستجو، امکان دیده شدن، بازیابی و استفاده شدن مدارک و محتوای مخازن سازمانی افزایش می یابد و همین امر سبب افزایش ضریب نفوذ و تأثیر و همچنین بالاتر رفتن اعتبار سازمان در محیط خارج سازمانی می گردد. مخازن سازمانی سیستم های آرشیو آنلاین هستند که توسط دانشگاه ها و مؤسسات تحقیقاتی ارائه شده اند تا بتوانند انواع تحقیقات علمی پژوهشگران، از جمله پژوهشگران، استادان و دانشجویان را ذخیره، انتشار و حفظ نمایند. محتوای ذخیره شده مخازن سازمانی آموزش عالی شامل پایان نامه ها، مقالات مجلات، مقالات کنفرانس و سایر مقالات علمی است. مخازن سازمانی یک کانال مهم برای ایجاد دسترسی آزاد منابع دانشگاهی ایجاد می کنند(1). مخازن سازمانی همچنین به عنوان کتابخانه های دیجیتالی مورد نیاز محققان در جستجوی منابع برای کمک به جامعه علمی در توسعه دانش خود عمل می کند(2). با توجه به هدف اولیه دانشگاه ها که ترویج، انتشار و حفظ دانش است. مدیریت این اطلاعات و دانش در دانشگاه ها یکی از ضرورت ها برای مدیران دانشگاهی است. دانشگاه ها بنا به مأموریت خود نمی تواند نسبت به پژوهش هایی که توسط اعضای هیأت علمی و پژوهشگران صورت می گیرد، بی توجه باشند. از این رو، ضروری است که پژوهش ها و دانش تولید شده توسط پژوهشگران دانشگاه مدیریت، اشاعه و دسترس پذیر شوند. بر این اساس، دانشگاه ها می توانند با به کارگیری مخازن سازمانی، به مأموریت خود، یعنی تولید دانش از طریق پژوهش، تحقق بخشند و با مدیریت اطلاعات منابع تولید شده در دانشگاه، به دسترس پذیر ساختن اطلاعات گردآوری شده بپردازند. همچنین استفاده از مخازن سازمانی در دانشگاه ها می تواند باعث ارتقای دسترسی آزاد، تحقیقات علمی، همکاری با دانشگاه های دیگر و جوامع آنلاین شود و همچنین باعث ارتقای میزان رؤیت دانشگاه ها در سطح وب و افزایش رتبه بین المللی وب سنجی آن می گردد(3تا5). مخازن سازمانی به طور گسترده ای توسط بسیاری از مؤسسات دانشگاهی برای برقراری ارتباط و حفظ این دانش استفاده شده است. مخازن سازمانی در چند سال گذشته بسیار مورد توجه بوده اند. در ایران با توجه به تأکید برنامه های عملیاتی وزارت بهداشت بر لزوم استفاده از مخازن سازمانی استاندارد، دانشگاه های علوم پزشکی ایران نیز به این سمت حرکت کرده اند و جهت باز انتشار و معرفی پژوهش های خود از این مخازن استفاده می کنند، اما با اعلام جدیدترین نسخه رتبه بندی مخازن سازمانی جهانی، هیچ کدام از مخازن سازمانی و دانشگاهی علوم پزشکی ایران در این لیست قرار نگرفته است، در این مورد مسؤولین تحقیقات و فن آوری دانشگاه ها می بایست نسبت به بهینه سازی و ارتقای آن جدیت لازم را به خرج دهند تا بتوانند به نحو مطلوب جامعه جهانی را از انتشار پژوهش های خود آگاه سازند و به طبع رتبه های علمی دانشگاه خود را ارتقا بخشند.

مقدمه: برای طراحی برنامه های مناسب برای ارتقای سلامت روانی دانشجویان تشخیص منبع تنش ضروری است. پرسشنامهMSSQ (Medical Student Stressor Questionnaire) ابزاری جهت سنجش منبع ایجاد کننده تنش در دانشجویان علوم پزشکی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه سنجش عوامل تنش زای دانشجویان علوم پزشکی انجام شد. روش ها: این مطالعه یک پژوهش روش شناختی با طرح توصیفی مقطعی بود و درسال1395-1396 در دانشگاه های علوم پزشکی تهران انجام شد. ابتدا پرسشنامه به روش برگشتی از انگلیسی به فارسی ترجمه شد. نسخه نهایی پرسشنامه توسط 200 نفر دانشجوی سال پنجم تا هفتم پزشکی و دانشجویان سال چهارم مامایی و پرستاری تکمیل گردید. برای برآورد روایی سازە ٔ از تحلیل عاملی اکتشافی، جهت تعیین تعداد عوامل و برای برازش مدل اندازه گیری از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. پایایی ابزار با استفاده از روش همسانی درونی محاسبه گردید. برای تعیین پایایی زمانی از روش آزمون مجدد استفاده شد. نتایج: یافته های پژوهش نشان داد که روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه تأیید می گردد. نتایج حاصل از بررسی روایی صوری و محتوایی نشان داد همه آیتم ها مورد تأیید است. در تحلیل عاملی اکتشافی 6 عامل مشخص شد که معرف 99/75 درصد از کل واریانس مشاهده شده بود. همچنین مقدار ضریب آلفا برای 92/0 و ضریب همبستگی درون خوشه ای خرده مقیاس ها بین 81/0 تا 9/0 بود و در سطح قابل قبولی است. نتیجه گیری: این پرسشنامه، با توجه به شیوه اجرا و سهولت نمره گذاری که مهم ترین جنبه عملی آن است، ابزار مفید و معتبری است که می تواند عوامل تنش زای دانشجویان علوم پزشکی را ارزیابی کند؛ به گونه ای که می توان از آن به عنوان وسیله ای قابل اطمینان در پژوهش ها استفاده کرد.

مقدمه: امروزه یکی از پیش شرط های توسعه اقتصادی پویا در کشورهای توسعه یافته، کارآفرینی دانشگاهی و توسعه آن در دانشگاه های علوم پزشکی است. این پژوهش با هدف رتبه بندی و مقایسه دانشگاه های استان مازندران در زمینه ی کارآفرینی دانشگاهی انجام شد. روش ها: در این پژوهش کاربردی توصیفی جامعه آماری پژوهش متشکل از اساتید خبره دانشگاهی و افراد خبره حاضر در مراکز رشد دانشگاه های استان مازندران در سال 1394 بود، که به روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. ابزارهای پرسشنامه و مصاحبه برای جمع آوری داده های به کار گرفته شد. تحلیل داده ها نیز با تکنیک های تاپسیس (TOPSIS) و وزن دهی جمعی ساده (SAW) و استفاده از نرم افزار MATLAB انجام گردید. نتایج: دانشگاه صنعتی بابل (1812/0؛ 1443/0w=) دارای بهترین امتیاز در زمینه ی کارآفرینی دانشگاهی بود، دانشگاه های علوم پزشکی ساری (1643/0؛ 1366/0w=)، و علوم پزشکی بابل (1990/0؛ 1277/0w=) نیز رتبه های دوم و سوم را به خود اختصاص دادند. نتیجه گیری: با توجه به رتبه تقریباً مناسب دانشگاه های علوم پزشکی در میان دانشگاه های استان مازندران، لازم است که دانشگاه های علوم پزشکی با توسعه زیرساخت های موردنیاز جهت توسعه دانشگاه کارآفرین، بتوانند ظرفیت ها و توانایی ها خود را برای افزایش کارکردهای جدید فراهم سازند.

مقدمه: شبیه سازی یک فناوری آموزشی است که منجر به تسهیل یادگیری و بهبود عملکرد یادگیرنده می شود، هدف این مطالعه معرفی وکاربرد آموزش مبتنی بر شبیه سازی درآموزش بالینی اتاق عمل است. روش ها: در این مقاله مروری، کلید واژه های شبیه سازی، آموزش، آموزش بالینی، آموزش اتاق عمل و شبیه سازی در اتاق عمل، برای جستجوی مقالات فارسی و انگلیسی موجود در پایگاه های اطلاعاتی، Science Direct، Google scholar، Pubmed، SID و Magiran در بازه زمانی 1396-1379 شمسی و 2000-2018 میلادی استفاده شد. مقالاتی که طبق هدف مطالعه به معرفی و کاربرد روش های آموزش مبتنی بر شبیه سازی در اتاق عمل مرتبط بودند، انتخاب و مطالعه شدند. نتایج: چهل و دو مقاله، به بررسی تاریخچه و اهمیت استفاده از شبیه سازی در آموزش های بالینی، روش های ایجاد و توسعه آنها، انواع شبیه سازهای مورد استفاده در اتاق عمل. اهمیت و نوع مدل طراحی شده جهت ارزشیابی این روش ها پرداخته بودند. از جمله انواع شبیه سازها می توان به شبیه سازهای فیزیکی با فیدالیتی پایین، ابزارهای آموزشی مبتنی بر وب، آموزش های ویدیویی مبتنی بر کامپیوتر، سیستم های یادگیری مجازی، سیستم مدیریت یادگیری، "سیستم ام سی گیل (McGill) "برای آموزش و ارزشیابی مهارت های لاپاروسکوپی، روش های جراحی مبتنی بر شبیه سازی و مانکن های مبتنی بر کامپیوتر کنترل شده واقعی مثل "سیم من تری جی( Sim man 3G)"اشاره کرد. نتیجه گیری: در آموزش اتاق عمل می توان از انواع شبیه سازها و مدل های ارائه شده جهت طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه آموزشی استفاده کرد. بسیاری از چالش های موجود با برنامه ریزی های مناسب قابل حل است و مؤسسات آموزشی می توانند با درک پتانسیل آموزشی این روش، باعث توسعه و گسترش آموزش های مبتنی بر شبیه سازی در اتاق عمل شوند.

مقدمه: یکی از اصول اساسی فرایند آموزش، بازنگری ادواری برنامه های درسی در هر رشته علمی و هر مقطع تحصیلی است. در برنامه درسی مقطع کارشناسی ناپیوسته اتاق عمل، دانشجویان به دلیل داشتن تجربه کاری قبلی، با مشکل تکرار برخی از دروس مواجه می شوند. لذا این مطالعه با هدف بررسی تجارب دانشجویان، دانش آموختگان و اساتید گروه اتاق عمل از برنامه آموزشی کارشناسی ناپیوسته اتاق عمل انجام شد. روش ها: این پژوهش کیفی به روش تحلیل محتوای در سال 95-96 انجام شد. برای جمع آوری داده ها از نمونه گیری هدف مند استفاده شد. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختارمند در طی 13 مصاحبه، جمع آوری شد. سپس مصاحبه های ضبط و پیاده شد و به روش آنالیز محتوی و با کمک نرم افزار MaxQDA2 تحلیل شد. نتایج: داده ها در 3 طبقه اصلی «ساختار نامتناسب برنامه درسی» با زیر طبقات سامان دهی نامناسب محتوای آموزش، روش تدریس و کارآموزی غیر مؤثر، «بازدارنده ها» با زیر طبقات اشتغال هم زمان با تحصیل، مدیریت خانواده، رفت و آمد طاقت فرسا و «عوامل انگیزشی» با زیر طبقات رشد مالی، ارتقای شغلی و هویت اجتماعی دسته بندی شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه به نظر می رسد باید در ساختار و اجرای برنامه آموزشی دانشجویان ناپیوسته اتاق عمل اصلاحاتی انجام شود که متناسب با نیاز آنان باشد.

مقدمه: رشد شبکه های اجتماعی باعث شده است تا کاربردهای جدیدی از جمله در آموزش های غیر رسمی و ضمنی (دیداری، شنیداری و نوشتاری) برای این ابزار تعریف شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام بر اثربخشی آموزش حرفه ای پرستاران انجام شد. روش ها: این مطالعه یک طرح آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون چند گروهی است. در این مطالعه از بین پرستاران یکی از بیمارستان های فوق تخصصی خصوصی در تهران، مطابق با معیارهای ورود 90 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی درقالب سه گروه 30 نفری که هر گروه تحت یک نوع شیوه آموزش (حضوری، خودخوان و از طریق تلگرام) بود، گروه بندی شدند. آنالیز آماری با استفاده از شاخص های آماری توصیفی و تحلیل واریانس یک طرفه، تحلیل واریانس دو متغیری و آزمون فیشر انجام شد. نتایج: میانگین نمره افراد در روش تدریس با شیوه تلگرام به مقدار 7/3 نمره بیش از روش خودخوان و به مقدار 66/1 نمره بیش از روش تدریس حضوری بود. همچنین میانگین نمره افراد در روش تدریس حضوری 03/2 نمره بیش از روش خودخوان بود. علاوه بر این، دو متغیر ساعات کاری (19/0-) و نوع تدریس (53/0) به صورت مستقیم و دو متغیر سن (178/0) و سابقه شغلی (08/0-) به صورت غیرمستقیم بر نمره افراد تأثیرگذار بودند. بیش ترین تأثیر مربوط به متغیر نوع تدریس بود (53/0). کم ترین تأثیر نیز مربوط به سابقه شغلی بود. نتیجه گیری: مدیران پرستاری می توانند برای ارتقای اثربخشی آموزش ضمن خدمت پرستاران از شبکه های اجتماعی موبایلی استفاده نمایند. حاصل این مطالعه می تواند برای سوپروایزرهای آموزشی راهنمای عملکردی مفیدی باشد.

مقدمه: محیط بالینی مناسب با فراهم سازی فرصت های یادگیری برای دانشجویان، نقش مهمی در آماده سازی آنها جهت به کارگیری دانش آموخته شده در بالین دارد. با توجه به پیچیدگی های اخیر موجود در آموزش بالینی، تأثیرپذیری آن از عوامل مختلف محیطی، تغییرات اخیر در محیط بالینی و نقش های چندگانه اعضای هیأت علمی بالینی، لزوم بررسی این پدیده به صورت جامع احساس گردید. مطالعه حاضر با هدف تبیین تجارب اعضای هیأت علمی طب اورژانس از محیط آموزش بالینی صورت گرفت. روشها: این مطالعه کیفی به روش تحلیل محتوای مرسوم انجام شد. داده ها با استفاده از نمونه گیری مبتنی بر هدف و مصاحبه فردی نیمه ساختارمند با اعضای هیأت علمی بالینی طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 96-97 و مشاهده در عرصه جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل مصاحبه ها به روش استقرایی و با کمک نرم افزار مکس کیو دا (MAXQDA) انجام شد. ابتدا کدهای باز استخراج گردید و بعد از چند بار مرور بر اساس تشابه معنایی در زیرطبقات دسته بندی شد و در نهایت زیرطبقات مشابه به لحاظ معنایی در طبقات اصلی قرار گرفت. نتایج: در نهایت 3 طبقه اصلی و 6 طبقه فرعی شامل ساختار و ویژگی های آموزش بخش اورژانس (حمایت مدیریت، ساختار فیزیکی)، روش های انجام استدلال بالینی (ارادی، غیرارادی)، پردازش محیط یادگیری بالینی (آموزش های رسمی، آموزش های غیررسمی) استخراج گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاضر می تواند به مدیران و برنامه ریزان درسی در جهت شناخت فرایند درک اعضای هیأت علمی از محیط یادگیری بالینی کمک نماید. همچنین با شناخت بهتر این ادراک، زمینه برای بهبود درک اعضای هیأت علمی از این محیط فراهم می شود و بدین طریق می توان دانشجویان را در جهت پرورش استعدادها و صلاحیت های شخصی و حرفه ای هدایت نمود.

استفاده از رویکردها و مدل های وابسته به تکنولوژی چون یادگیری معکوس از مواردی است که طی سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به نوپا بودن این روش لازم است با در نظر گرفتن زیرساخت ها و فرهنگ اجرای آن، به اجرای استاندارد آن در سه مرحله قبل، حین و پس از تدریس همت گماشت تا زمینه حصول تأثیرات و پیامدهای آموزشی آن فراهم گردد. همچنین پیامدهای مورد بررسی در روش های آموزشی نیز لازم است با دقت و یقین از حصول آن مورد سنجش قرار گیرد. در مطالعه مقالات، تکنیک ها و روش های تدریس دریافتیم که استفاده از روش تدریس معکوس یا وارونه با وجود نوپا بودن آموزش الکترونیک در کشور و در آموزش علوم پزشکی رو به تزاید است. اما آنچه در به کارگیری این روش و در مقالات مرور شده به چشم می خورد، به کارگیری تحریف شده این رویکرد در روش و تکنیک به کارگیری آن است. همچنین گاهی اوقات با تغییر روش و افزایش چاشنی های مختلف به رویکرد ممکن است زمینه کاهش تأثیر روش را هم فراهم سازیم. در طراحی این رویکرد آمده است که کلاس درس وارونه برعکس ساختن یا معکوس نمودن کلاس درس به معنای جایگزین کردن فعالیت های تعاملی و گروهی به جای روش های تدریس سنتی است. آنچه در این رویکرد مد نظر قرار می گیرد تغییر نقش تدریس و تکالیف فراگیران است که بخش اعظم مسؤولیت دانشجو را به صورت خودآموز و با استفاده از منابع غنی به فراگیر واگذار می کند. این روش تلاش برای ساختاربندی شاکله کلاس درس به سوی یادگیری بهتر است که در آن یادگیری دانشجو محور و مشارکتی به واسطه کار تیمی، آن را در جرگه روش های دارای برایند مطلوب قرار می دهد(1و2). در این روش آموزشی لازم است مدرس به توجیه روش آموزشی به فراگیران و مفاهیم و اصول کار بپردازد. همچنین تولید فایل های ویدیویی مناسب جهت مطالعه پیش از کلاس از ملزومات این روش آموزشی است. ارائه منابع لازم نیز در این بخش انجام می گیرد. همچنین سؤالات خود ارزیابی به صورت کوییز مطرح می شود تا فراگیر بتواند یادگیری خود را محک بزند. لازم است زمینه دسترسی فراگیران به استاد نیز به صورت آنلاین فراهم باشد تا سؤالات دانشجو پاسخ داده شود. در کلاس درس و در مرحله اجرا سه مرحله مروری بر خود ارزیابی فراگیران انجام می شود، سؤالات خود ارزیابی مرور و سپس کار تیمی در گروه های کوچک آغاز می شود. نکته دیگر فعالیت پس از کلاس است که به منظور تثبیت یادگیری دانشجو در قالب تکالیف و پروژه های خارج کلاس دنبال می شود. این موضوع ارائه مقاله، پروژه و یا تکالیف دیگر مطرح شده از سوی استاد را در بر می گیرد(3تا5). لازم است در تحقیقاتی نظیر " تأثیر به کارگیری روش آموزشی کلاس درس معکوس بر گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری” چاپ شده در دوره هجدهم، 1397(6)، مراحل استاندارد اجرای این رویکرد مد نظر قرار گیرد. در این تحقیق مراحل استانداردی چون آماده سازی قبل از تدریس به صورت ارائه محتوای به صورت ویدیوهای ضبط شده مد نظر قرار گرفته است، اما مواردی چون ایجاد شبهه علمی به صورت طرح سناریوهای بالینی و اجرای کوییزهای فردی قبل از شروع کلاس و همچنین تعاملات قبل از کلاس برای پاسخ گویی مدرس به چالش های احتمالی که عموماً توسط مدرس به صورت تالار گفتگو و یا ارتباط ایمیلی با مدرس جهت رفع اشکالات آموزشی قبل از کلاس درس به فراموشی سپرده شده است. نکته دیگر در این مقاله، سخنرانی مجدد مدرس در شروع کلاس درسی است، در حالی که می توان سخنرانی کوتاه را جهت تثبیت یادگیری در انتهای کلاس و پس از فعالیت گروه های کوچک و در انتهای فعالیت های گروهی طراحی نمود. موارد مهم دیگری که لازم است دراین شیوه مد نظر قرار گیرد، فعالیت های پس از کلاس است که می بایست با تکالیف و پروژه های فردی گروهی ادامه پیدا کند. این کار با تثبیت بیش تر یادگیری به صورت فعالیت فراگیران به صورت تیمی و یا فردی ادامه می یابد. اما رها کردن دانشجو در این وادی بدون بررسی و پیامد آن، خود نقصی بزرگ در ارائه این روش به حساب می آید. سنجش تفکر انتقادی ونسبت دادن آن به مداخله در یک ترم تحصیلی و شکل گیری و ارتقای آن به واسطه اجرای یک واحد درس تخصصی نیز خود خالی از ابهام نیست. به جای این موارد می توان با مقایسه یادگیری از طریق یکسان سازی محتوا و سؤالات آزمون، زمینه بررسی تغییرات را بر یادگیری و یادداری فراگیران بررسی نمود. این نکته نیز حائز اهمیت است که با نقد سازنده به رویکردهای نوین آموزش، زمینه به کارگیری استاندارد این روش ها توسط محققین محترم در کشورفراهم گردد. همچنین دقت در سنجش پیامدهای واقعی و اعتبار آن زمینه رشد و توسعه این رویکردها را به عنوان نیازهای حال و آینده آموزش پزشکی فراهم خواهد نمود.

مقدمه: با توجه به اهمیتی که اخلاق حرفه ای در تصمیم گیری های مدیران و ارتقای تعهد و عدالت در ارائه کیفیت خدمات در سازمان دارد، این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین اخلاق حرفه ای و تعهد سازمانی با نقش میانجی عدالت سازمانی کارکنان حوزه معاونت آموزشی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی انجام گردید. روش ها: در این مطالعه توصیفی همبستگی جامعه مورد مطالعه تمامی کارکنان حوزه معاونت آموزشی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تهران بودند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک استفاده شد که با توجه به تعداد اعضای جامعه و با استفاده از جدول مورگان تعداد نمونه حدود 260 نفر بود. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های اخلاق حرفه ای کادوزیر (Cadozier)، تعهد سازمانی می یر و آلن (Allen & Meyer) و عدالت سازمانی نیهوف و مورمن (Nihof & mormen) بود که روایی و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از روش آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: بین اخلاق حرفه ای و تعهد سازمانی رابطه مثبت و معنادار (01/0P≤ ، 69/0r=)، بین اخلاق حرفه ای و عدالت سازمانی رابطه مثبت و معنادار (01/0P≤ ، 81/0r=) و بین عدالت سازمانی و تعهد سازمانی رابطه رابطه مثبت و معنادار (01/0P≤ ، 74/0r=) وجود دارد. نتیجه گیری: بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها، مدل معادلات ساختاری روابط بین اخلاق حرفه ای و تعهد سازمانی با نقش میانجی عدالت ارائه شده در جامعه مورد مطالعه با توجه به شاخص های برازش دارای برازش مناسب است. بر همین اساس قابلیت به کارگیری را در جامعه موردنظر دارا است.